సాహిబ్‌జాదా ల యొక్క మార్గదర్శక ప్రాయం అయినటువంటిధైర్యం, సాహసాల ను గురించి పౌరుల కు తెలిపి, మరి వారి లో చైతన్యాన్ని పాదుగొల్పడం కోసం దేశమంతటా కార్యక్రమాల నునిర్వహించడం జరుగుతున్నది
‘‘భారతీయత నుపరిరక్షించడం కోసం ఏ కార్యాన్ని అయినా నెరవేర్చాలన్న సంకల్పానికి ప్రతీక యే ‘వీర్ బాల్ దివస్’ ’’
‘‘మాత గుజ్‌ రీగారు, గురు గోబింద్సింహ్ గారు మరియు నలుగురు సాహిబ్‌జాదా ల యొక్క పరాక్రమం , ఇంకా ఆదర్శాలు ఇప్పటికీ భారతదేశంలో ప్రతి ఒక్కరి కి బలాన్ని ఇస్తున్నాయి’’
‘‘అణచివేతదారుల నుభారతీయులమైన మనమందరం స్వాభిమానం తో ఎదుర్కొన్నాం’’
‘‘ప్రస్తుతం మనం మనవారసత్వాన్ని చూసుకొని గర్విస్తున్నప్పుడు, ఇక ప్రపంచం యొక్క దృష్టికోణం సైతం మారిపోయింది’’
‘‘వర్తమాన భారతదేశాని కి తన ప్రజల పట్ల, తన సామర్థ్యాల పట్ల మరియు తన ప్రేరణల పట్ల బరోసా ఉంది’’
‘‘ఇవాళ యావత్తు ప్రపంచం భారతదేశాన్ని అవకాశాల నిలయం గా గుర్తిస్తున్నది’’
‘‘భారతదేశం యొక్క అత్యుత్తమమైన సత్తా ను రాబోయే 25 సంవత్సరాలు గొప్ప గా చాటిచెబుతాయి’’
‘‘మనం పంచ్ ప్రణ్ లను అనుసరించవలసినటువంటి మరిన్ని మన జాతీయ స్వభావాన్నిబలపరచుకోవలసినటువంటి అవసరం ఎంతైనా ఉంది’’
‘‘మన యువ శక్తి కైపెద్ద పెద్ద అవకాశాల ను రాబోయే 25 సంవత్సరాలు ప్రసాదించబోతున్నాయి’’
‘‘అభివృద్ధి చెందినటువంటి భారతదేశం యొక్క మహా చిత్రాన్ని తయారు చేయవలసింది మనయువజనులే; మరి ప్రభుత్వం ఒకమిత్రుని వలె వారి వెన్నంటి గట్టి గా నిలబడుతుంది’’
‘‘యువజనుల యొక్క కలల ను నెరవేర్చడం కోసం ప్రభుత్వం వద్దఒక స్పష్టమైనటువంటి మార్గసూచీ, ఇంకా ఒక దృష్టికోణమంటూ ఉన్నాయి సుమా’’

ఈ రోజు ఇక్కడ ఉన్న ప్రముఖ కేంద్రమంత్రులు, లేడీస్ అండ్ జెంటిల్ మెన్ అందరూ 

ఈ రోజు, దేశం ధైర్యవంతులైన సాహిబ్జాదాల శాశ్వత త్యాగాన్ని స్మరించుకుంటుంది, వారి అచంచలమైన స్ఫూర్తి నుండి ప్రేరణ పొందుతుంది. 'ఆజాదీ కా అమృత్కాల్'లో వీర్ బాల్ దివస్ రూపంలో కొత్త అధ్యాయం ఆవిష్కృతమవుతుంది. గత ఏడాది డిసెంబర్ 26న వీర్ బాల్ దివస్ ప్రారంభోత్సవాన్ని జరుపుకోవడంతో యావత్ దేశం సాహిబ్జాదాల వీర గాథలతో ప్రతిధ్వనించి, తీవ్ర భావోద్వేగాలను రేకెత్తించింది. వీర్ బాల్ దివస్ భారతీయత యొక్క సారాన్ని కాపాడటానికి ఎంతవరకైనా వెళ్ళడానికి అచంచలమైన నిబద్ధతకు ప్రతీక. ధైర్యసాహసాల శిఖరం వయసుతో పరిమితం కాదని ఈ రోజు మనకు గుర్తుచేస్తుంది. ఈ పండుగ మనకు ఆ గొప్ప వారసత్వాన్ని గుర్తు చేస్తుంది, ఇక్కడ గురువుగారు చెప్పేవారు - सूरा सो पहचानिए, जो लरै दीन के हेत, पुरजा-पुरजा कट मरै, कबहू ना छाडे खेत! మాతా గుజ్రీ, గురుగోవింద్ సింగ్ జీ, వారి నలుగురు సాహిబ్జాదాల శౌర్యం, ఆదర్శాలు ప్రతి భారతీయుడిలో బలాన్ని నింపుతూనే ఉన్నాయి. వీర్ బాల్ దివస్ ఈ నిజమైన వీరుల అసమాన ధైర్యసాహసాలకు, వారిని ప్రపంచంలోకి తీసుకువచ్చిన తల్లులకు దేశం యొక్క ప్రామాణిక నివాళిగా నిలుస్తుంది. బాబా మోతీ రామ్ మెహ్రా, ఆయన కుటుంబ సభ్యుల త్యాగానికి, దివాన్ తోదర్మాల్ భక్తికి ఈ రోజు నివాళులు అర్పిస్తున్నాను. దేశభక్తిని రగిల్చే మన గురువుల పట్ల గాఢమైన భక్తికి అవి ప్రతీకలు.

 

నా కుటుంబ సభ్యులారా,


వీర్ బాల్ దివస్ ఇప్పుడు అంతర్జాతీయ స్థాయిలో కూడా జరుపుకోవడం సంతోషంగా ఉంది. ఈ ఏడాది వీర్ బాల్ దివస్ కు సంబంధించిన కార్యక్రమాలను అమెరికా, బ్రిటన్, ఆస్ట్రేలియా, న్యూజిలాండ్, యూఏఈ, గ్రీస్ వంటి దేశాల్లో నిర్వహిస్తున్నారు. భారతదేశానికి చెందిన ధైర్యవంతులైన సాహిబ్జాదాల గురించి ప్రపంచ సమాజం లోతైన అవగాహన పొందుతుంది మరియు వారి ఉదాత్తమైన పనుల నుండి ప్రేరణ పొందుతుంది. మూడు వందల సంవత్సరాల క్రితం జరిగిన చమ్కౌర్, సిర్హింద్ యుద్ధాల సంఘటనలు చెరగని చరిత్రలో నిలిచిపోయాయి- మరచిపోలేని సాటిలేని కథనం. ఈ చరిత్రను భావితరాలకు గుర్తు చేయడం చాలా ముఖ్యం. అన్యాయాలు, అణచివేతల చీకటి సమయాల్లో కూడా భారతీయులుగా మనం నిరాశా నిస్పృహలకు లోనుకాలేదు. ప్రతి యుగంలోనూ మన పూర్వీకులు తమ కోసం బతకడం కంటే ఈ నేల కోసం చనిపోవాలని నిర్ణయించుకుని మహోన్నత త్యాగం చేశారు.

మిత్రులారా,

మనం మన వారసత్వాన్ని గౌరవించనంత వరకు, ప్రపంచం కూడా మన వారసత్వం పట్ల ప్రశంస చూపలేదు. నేడు, మన వారసత్వం పట్ల మనం గర్వపడటంతో, ప్రపంచ దృక్పథం మారింది. బానిస మనస్తత్వం నుంచి భరత్ బయటకు వస్తున్నాడు. ప్రస్తుత భారతం తన ప్రజలపై, సామర్థ్యాలపై, ప్రేరణపై పూర్తి విశ్వాసం ఉంచింది. సాహిబ్జాదాల త్యాగం సమకాలీన భారతదేశానికి జాతీయ ప్రేరణగా నిలుస్తుంది. భగవాన్ బిర్సా ముండా, గోవింద్ గురు త్యాగాలు యావత్ దేశానికి స్ఫూర్తిదాయకం. ఒక దేశం తన వారసత్వం పట్ల గర్వంతో పురోగమిస్తే, ప్రపంచం దానిని గౌరవంగా చూస్తుంది.

 

మిత్రులారా,

ప్రపంచం ఇప్పుడు భారత్ ను అవకాశాల భూమిగా గుర్తిస్తోంది. ప్రధాన ప్రపంచ సవాళ్లను పరిష్కరించడానికి భారత్ ప్రస్తుతం చురుకుగా దోహదపడే దశలో ఉంది. ఎకానమీ, సైన్స్, రీసెర్చ్, స్పోర్ట్స్, పాలసీ స్ట్రాటజీ వంటి రంగాల్లో భారత్ కొత్త శిఖరాలకు చేరుకుంటోంది. ఎర్రకోటపై నుంచి నేను ప్రకటించినట్లు - ఇది సమయం; ఇదే సరైన సమయం.. ఇది భరత్ సమయం. రాబోయే 25 సంవత్సరాలు భారతదేశం యొక్క శక్తి సామర్థ్యాలను ప్రదర్శిస్తాయి. దీనిని సాధించడానికి, మనం ఐదు సూత్రాలకు కట్టుబడి ఉండాలి మరియు మన జాతీయ స్వభావాన్ని బలోపేతం చేయాలి. ప్రతి క్షణం అమూల్యమైనది, మరియు మేము సమయాన్ని వృధా చేయలేము. గురువులు అప్పుడు ఈ పాఠాన్ని మనకు బోధించారు, అది నేటికీ సముచితం. ఈ నేల గౌరవం కోసం మనం జీవించాలి, మన దేశాన్ని బాగు చేయడానికి కృషి చేయాలి. ఈ గొప్ప జాతి బిడ్డలుగా మనం జీవించాలి, ఏకం కావాలి, పోరాడాలి, విజయం సాధించి దేశాన్ని అభివృద్ధి చేయాలి.

నా కుటుంబ సభ్యులారా,

నేడు, భారతదేశం ఒక ముఖ్యమైన యుగంలో ఉంది, ఇది జీవితంలో ఒకసారి వచ్చే శకం! ఈ 'ఆజాదీ కా అమృత్కాల్'లో వివిధ అంశాలు కలిసి దేశ ఉజ్వల భవిష్యత్తుకు బాటలు వేశాయి. ప్రపంచవ్యాప్తంగా అతి పిన్న వయస్కులు ఉన్న దేశాల్లో భారత్ ఒకటి. స్వాతంత్య్ర పోరాట సమయంలో కూడా భారత్ అంత చిన్నది కాదు. స్వాతంత్ర్యాన్ని సాధించడంలో దాని పాత్ర స్పష్టంగా కనిపించే ఈ విస్తారమైన యువ శక్తి యొక్క సామర్థ్యం, దేశ పురోగతికి అపరిమితమైన అవకాశాలను కలిగి ఉంది.

 

నచికేతుడు వంటి పిల్లవాడు ఉద్వేగంతో జ్ఞానాన్ని కోరుకునే భూమి, అభిమన్యు చిన్న వయస్సులోనే బలీయమైన చక్రవ్యూహాన్ని విచ్ఛిన్నం చేయడానికి ప్రయత్నించే ప్రదేశం, బాల ధృవుని కఠినమైన తపస్సు సాటిలేనిది. యువ చంద్రగుప్తుడు సామ్రాజ్యానికి నాయకత్వం వహించడానికి ముందుకు వచ్చి, ఏకలవ్యుడు వంటి శిష్యుడు తన గురువుకు దక్షిణను ఇవ్వడానికి అసాధారణమైన పనులు చేసే దేశం భారతదేశం. దేశం కోసం సర్వం త్యాగం చేసిన ఖుదీరామ్ బోస్, బటుకేశ్వర్ దత్, కనక్లతా బారువా, రాణి గైడిన్లియు, బాజీ రౌత్ వంటి వీరులు ఏ లక్ష్యాన్నైనా సాధించే దేశ సామర్థ్యానికి ఆజ్యం పోసే అసమాన ప్రేరణకు నిదర్శనం. అందుకే నేటి పిల్లలు, నేటి యువతపై నాకు పూర్తి నమ్మకం ఉంది. వారే భావి భారత నాయకుల నాయకులు. ఇక్కడ ప్రతిభావంతులైన బాలబాలికలు ప్రదర్శించే అద్భుతమైన మార్షల్ ఆర్ట్స్ నైపుణ్యాలు భరత్ ధైర్యవంతులైన యువత యొక్క అపారమైన సామర్థ్యాన్ని నొక్కిచెబుతున్నాయి.

నా కుటుంబ సభ్యులారా,


రాబోయే 25 సంవత్సరాలు మన యువతకు విస్తారమైన అవకాశాలను తెచ్చిపెడతాయి. భారత యువత ఏ ప్రాంతంలో, ఏ సమాజంలో జన్మించినా అపరిమితమైన కలలు కంటారు. ఈ కలలను సాకారం చేసేందుకు ప్రభుత్వం స్పష్టమైన రోడ్ మ్యాప్, స్పష్టమైన దార్శనికత, స్పష్టమైన విధానాన్ని రూపొందించింది. దాని ఉద్దేశాల్లో లోపం లేదు. నేడు భారత్ రూపొందించిన జాతీయ విద్యావిధానం 21వ శతాబ్దపు యువతలో కొత్త సామర్థ్యాలను పెంపొందిస్తుంది. నేడు, 10,000 అటల్ టింకరింగ్ ల్యాబ్స్ మన విద్యార్థులలో సృజనాత్మకత మరియు పరిశోధన పట్ల కొత్త అభిరుచిని రగిలిస్తున్నాయి. 2014లో స్టార్టప్ భారత్ క్యాంపెయిన్ గురించి చెప్పాలంటే మన దేశంలో స్టార్టప్ కల్చర్ గురించి చాలా తక్కువ మందికి మాత్రమే తెలుసు. ప్రస్తుతం భారత్ లో 1.25 లక్షల కొత్త స్టార్టప్ లు ఉన్నాయి. ఈ స్టార్టప్ లు యువత కలలు, ఆవిష్కరణలు, అభిరుచిని ప్రతిబింబిస్తాయి. ముద్ర యోజన ద్వారా గ్రామీణ, పేద, దళిత, వెనుకబడిన, గిరిజన, అణగారిన వర్గాలతో సహా 8 కోట్ల మందికి పైగా యువకులు తమ సొంత వ్యాపారాలను ప్రారంభించి, వారి గమ్యాన్ని మార్చుకున్నారు. ఈ యువకులకు బ్యాంకులకు ఇవ్వడానికి కూడా ఎలాంటి గ్యారంటీ లేదు. మోదీ వారికి గ్యారంటీగా మారారు. మా ప్రభుత్వం వారి మిత్రపక్షంగా మారింది. యువతకు నిర్భయంగా ముద్రా రుణాలు ఇవ్వాలని బ్యాంకులను కోరాం. లక్షల కోట్ల రూపాయల ముద్రా రుణాలు పొంది కోట్లాది మంది యువత తమ తలరాతను మార్చుకున్నారు.

 

మిత్రులారా,

ఈ రోజు మన ఆటగాళ్లు ప్రతి అంతర్జాతీయ ఈవెంట్ లో కొత్త రికార్డులు సృష్టిస్తున్నారు. వీరిలో ఎక్కువ మంది గ్రామాలు, పట్టణాలు, పేద, దిగువ మధ్యతరగతి కుటుంబాలకు చెందినవారే. ఖేలో భారత్ కార్యక్రమం కింద వారి ఇళ్ల సమీపంలో మెరుగైన క్రీడా సౌకర్యాలు పొందుతున్నారు. పారదర్శక ఎంపిక ప్రక్రియ, ఆధునిక శిక్షణకు తగిన ఏర్పాట్లు చేస్తున్నారు. అందుకే గ్రామ పేదల కుమారులు, కూతుళ్లు కూడా త్రివర్ణ పతాక వైభవాన్ని ఇనుమడింపజేస్తున్నారు. యువత అభిరుచులకు ప్రాధాన్యమివ్వడం అద్భుతమైన ఫలితాలను ఇస్తోంది.

మిత్రులారా,

భారత్ ను మూడో అతిపెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థగా తీర్చిదిద్దడం గురించి నేను మాట్లాడినప్పుడు, ప్రధాన లబ్ధిదారులు మన దేశ యువతే. మూడవ అతిపెద్ద ఆర్థిక శక్తిగా ఉండటం అంటే మెరుగైన ఆరోగ్యం, మెరుగైన విద్య. మూడవ అతిపెద్ద ఆర్థిక శక్తిగా ఉండటం అంటే ఎక్కువ అవకాశాలు, ఎక్కువ ఉపాధి మరియు జీవన నాణ్యత మరియు ఉత్పత్తుల నాణ్యతలో మొత్తం పెరుగుదల. 2047లో అభివృద్ధి చెందిన భారత్ ఎలా ఉంటుందో మన యువత విస్తృతమైన కాన్వాస్ పై చిత్రించాలి. మిత్రుడిగా, భాగస్వామిగా ప్రభుత్వం దృఢంగా నిలుస్తుంది. అభివృద్ధి చెందిన భారత్ నిర్మాణం కోసం యువత సూచనలు, తీర్మానాలను మేళవించి దేశవ్యాప్త ప్రచారం జరుగుతోంది. మైగవ్ లో అభివృద్ధి చెందిన భారత్ కు సంబంధించిన తమ సూచనలను పంచుకోవాలని యువతను మరోసారి కోరుతున్నాను. దేశంలోని యువశక్తిని ఒకే వేదికపైకి తీసుకురావడానికి ప్రభుత్వం మరో ప్రధాన వేదికను, సంస్థను సృష్టించింది. దీన్నే 'మేరా యువ భారత్' అంటే ఎంవై భారత్ అంటారు. ఈ ముఖ్యమైన వేదిక దేశంలోని చిన్న కుమార్తెలు మరియు కుమారుల కోసం ఒక భారీ సంస్థగా మారుతోంది. ప్రస్తుతం జరుగుతున్న విక్శిత్ భారత్ సంకల్ప్ యాత్రలో లక్షలాది మంది యువకులు ఎంవై భారత్ ప్లాట్ఫామ్లో తమ పేర్లను నమోదు చేసుకుంటున్నారు. యువతంతా ఎంవై భారత్ లో రిజిస్టర్ చేసుకోవాలని మరోసారి కోరుతున్నాను.

 

నా కుటుంబ సభ్యులారా,


వీర్ బాల్ దివస్ సందర్భంగా దేశంలోని యువతంతా తమ ఆరోగ్యానికి ప్రాధాన్యమివ్వాలని కోరుతున్నాను. ఫిట్ గా ఉండే యువకుడు జీవితంలోనే కాకుండా కెరీర్ లోనూ రాణిస్తాడు. భారతీయ యువత శారీరక వ్యాయామం, సూపర్ ఫుడ్ చిరుధాన్యాలను ఆహారంలో చేర్చుకోవడం, డిజిటల్ డిటాక్స్ పద్ధతులు, మానసిక దృఢత్వంపై శ్రద్ధ మరియు తగినంత నిద్రకు సంబంధించి తమకు తాము నియమాలను ఏర్పరచుకోవాలి.

ఇలాంటి ఎన్నో ప్రశ్నలు నేటి యువతరం ముందు సవాలు విసురుతున్నాయి. ఒక దేశంగా, ఒక సమాజంగా మనం దృష్టి సారించాల్సిన మరో తీవ్రమైన సమస్య ఉంది. ఇది వ్యసనం, మాదకద్రవ్యాల సమస్య. దీనికి కుటుంబాలు, సమాజం, ప్రభుత్వం సమిష్టి కృషి అవసరం. ఈ సమస్య నుంచి భారత యువతను కాపాడుకోవాల్సిన అవసరం ఉందన్నారు. ఈ వీర్ బాల్ దివస్ సందర్భంగా దేశంలో మాదకద్రవ్యాలకు వ్యతిరేకంగా ప్రజా ఉద్యమానికి నాయకత్వం వహించాలని మత పెద్దలకు, సామాజిక సంస్థలకు నేను పిలుపునిస్తున్నాను. మన గురువులు మనకు నేర్పిన పాఠం అయిన సమర్థవంతమైన, బలమైన యువశక్తిని సృష్టించడానికి ప్రతి ఒక్కరి సహకారం అవసరం. ఈ 'సబ్ కా ప్రయాస్' స్ఫూర్తితోనే భారత్ అభివృద్ధి చెందుతుందన్నారు. గొప్ప గురు సంప్రదాయానికి, అమరవీరులను కొత్త శిఖరాలకు చేర్చిన ధైర్యవంతులైన సాహిబ్జాదాలకు నివాళులు అర్పిస్తూ నా ప్రసంగాన్ని ముగిస్తున్నాను. మీ అందరికీ శుభాకాంక్షలు.

వాహే గురూజీ కా ఖల్సా! వాహే గురూజీ కీ ఫతే!

 

Explore More
78వ స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ వేళ ఎర్రకోట ప్రాకారం నుంచి ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ ప్రసంగం

ప్రముఖ ప్రసంగాలు

78వ స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ వేళ ఎర్రకోట ప్రాకారం నుంచి ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ ప్రసంగం
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।