India to host Chess Olympiad for the first time
FIDE President thanks PM for his leadership
“This honour is not only the honour of India, but also the honour of this glorious heritage of chess”
“I hope India will create a new record of medals this year”
“If given the right support and the right environment, no goal is impossible even for the weakest”
“Farsightedness informs India’s sports policy and schemes like Target Olympics Podium Scheme (TOPS) which have started yielding results”
“Earlier youth had to wait for the right platform. Today, under the 'Khelo India' campaign, the country is searching and shaping these talents”
“Give your hundred percent with zero percent tension or pressure”

ఈ అంతర్జాతీయ చెస్ ఒలింపియాడ్ ఈవెంట్‌లో కేంద్ర మంత్రి వర్గంలోని నా సహచరులు, ఇంటర్నేషనల్ చెస్ ఫెడరేషన్ ప్రెసిడెంట్ ఆర్కాడీ డ్వోర్కోవిచ్, ఆల్ ఇండియా చెస్ ఫెడరేషన్ అధ్యక్షుడు, వివిధ దేశాల రాయబారులు, హైకమిషనర్లు, చెస్ మరియు ఇతర క్రీడా సంస్థల ప్రతినిధులు, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల ప్రతినిధులు, ప్రతినిధులు ఉన్నారు. , ఇతర ప్రముఖులందరూ, చెస్ ఒలింపియాడ్ జట్టు సభ్యులు మరియు ఇతర చెస్ క్రీడాకారులు, మహిళలు మరియు పెద్దమనుషులు!

భారత్ నుంచి ప్రారంభమయ్యే చెస్ ఒలింపియాడ్ క్రీడలకు ఈరోజు తొలి టార్చ్ రిలే. ఈ ఏడాది తొలిసారిగా భారత్ చెస్ ఒలింపియాడ్ క్రీడలకు ఆతిథ్యం ఇవ్వనుంది. ఈ క్రీడ తన మూలస్థానం నుండి బయటపడినందుకు మేము గర్విస్తున్నాము. ఇది చాలా దేశాలకు అభిరుచిగా మారింది. చెస్ దాని మూలం స్థానంలో మరోసారి భారీ అంతర్జాతీయ ఈవెంట్‌గా జరుపుకోవడం మాకు సంతోషంగా ఉంది. 'చతురంగ' రూపంలో, ఈ క్రీడ శతాబ్దాల క్రితం 'భారతదేశం' నుండి ప్రపంచవ్యాప్తంగా పర్యటించింది. నేడు, మొదటి చెస్ ఒలింపియాడ్ యొక్క జ్యోతి కూడా భారతదేశం నుండి ప్రారంభించి ఇతర దేశాలకు ప్రయాణిస్తోంది. నేడు, భారతదేశం స్వాతంత్ర్యం పొంది 75 ఏళ్లు పూర్తయిన సందర్భంగా 'అమృత్ మహోత్సవ్' జరుపుకుంటున్న వేళ, ఈ చెస్ ఒలింపియాడ్ జ్యోతి దేశంలోని 75 నగరాల్లో పర్యటించనుంది. అంతర్జాతీయ చెస్ సమాఖ్య (FIDE) యొక్క ఒక నిర్ణయం పట్ల నేను చాలా సంతోషిస్తున్నాను. ప్రతి చెస్ ఒలింపియాడ్ క్రీడలకు టార్చ్ రిలే భారతదేశం నుండే ప్రారంభించాలని FIDE నిర్ణయించింది. ఇది భారతదేశానికే కాదు, 'చదరంగం' యొక్క ఈ అద్భుతమైన వారసత్వానికి కూడా గౌరవం. FIDE మరియు దాని సభ్యులందరికీ నా హృదయపూర్వక అభినందనలు! 44వ చెస్ ఒలింపియాడ్‌లో అత్యుత్తమ ప్రదర్శన చేసిన ఆటగాళ్లందరికీ నా శుభాకాంక్షలు తెలియజేస్తున్నాను. ఈ గేమ్‌లో ఎవరు గెలిచినా అది క్రీడాస్ఫూర్తితో కూడిన విజయం అవుతుంది. 44వ చెస్ ఒలింపియాడ్‌లో అత్యుత్తమ ప్రదర్శన చేసిన ఆటగాళ్లందరికీ నా శుభాకాంక్షలు తెలియజేస్తున్నాను. ఈ గేమ్‌లో ఎవరు గెలిచినా అది క్రీడాస్ఫూర్తితో కూడిన విజయం అవుతుంది. 44వ చెస్ ఒలింపియాడ్‌లో అత్యుత్తమ ప్రదర్శన చేసిన ఆటగాళ్లందరికీ నా శుభాకాంక్షలు తెలియజేస్తున్నాను. ఈ గేమ్‌లో ఎవరు గెలిచినా అది క్రీడాస్ఫూర్తితో కూడిన విజయం అవుతుంది. మీరు మహాబలిపురంలో క్రీడల స్ఫూర్తిని ప్రధానం చేస్తూ అధిక ఉత్సాహంతో ఆడతారని ఆశిస్తున్నాను.

స్నేహితులారా,

వేల సంవత్సరాలుగా 'తమసో-మజ్యోతిర్గమయ' అనే మంత్రం ప్రపంచానికి ప్రతిధ్వనిస్తోంది. అంటే మనం 'చీకటి' నుండి 'వెలుగు' వైపు నిరంతరం కదులుతూనే ఉంటాం. కాంతి, అంటే, మానవాళికి మంచి భవిష్యత్తు. కాంతి అంటే సంతోషకరమైన మరియు ఆరోగ్యకరమైన జీవితం. కాంతి అంటే ప్రతి రంగంలోని సామర్థ్యాన్ని విస్తరించడానికి ప్రయత్నించడం మరియు అందువల్ల, భారతదేశం గణితం, సైన్స్ మరియు ఖగోళ శాస్త్రం వంటి రంగాలలో పరిశోధనలు నిర్వహిస్తూనే మరోవైపు ఆయుర్వేదం, యోగా మరియు క్రీడలను జీవితంలో ఒక భాగం చేసింది. భారతదేశంలో, 'కుస్తీ' మరియు 'కబడ్డీ', 'మల్లఖాంబ్' వంటి క్రీడలు నిర్వహించబడతాయి, తద్వారా మేము యువ తరాన్ని ఆరోగ్యకరమైన శరీరంతో మాత్రమే కాకుండా సామర్థ్యాలతో కూడా సిద్ధం చేస్తాము. మన పూర్వీకులు విశ్లేషణాత్మక మరియు సమస్యలను పరిష్కరించే మెదడుల కోసం చతురంగ లేదా చదరంగం వంటి ఆటలను కనుగొన్నారు. భారతదేశం ద్వారా, చదరంగం ప్రపంచంలోని అనేక దేశాలకు చేరుకుంది మరియు బాగా ప్రాచుర్యం పొందింది. నేడు చదరంగం యువతకు విద్యా సాధనంగా పాఠశాలల్లో కూడా ఉపయోగించబడుతోంది. చదరంగం నేర్చుకుంటున్న యువతీ యువకులు వివిధ రంగాల్లో సమస్యలను పరిష్కరిస్తున్నారు. 'చెక్‌బోర్డ్' నుండి 'డిజిటల్ చదరంగం'గా కంప్యూటర్లలో ఆడే వరకు, ఈ సుదీర్ఘ ప్రయాణానికి భారతదేశం సాక్షిగా నిలిచింది. నీలకంఠ వైద్యనాథ్, లాలా రాజా బాబు మరియు తిరువెంగడాచార్య వంటి గొప్ప చెస్ ఆటగాళ్లను భారతదేశం తయారు చేసింది. నేటికీ మన ముందున్న 'విశ్వనాథన్‌ ఆనంద్‌' జీ, 'కోనేరు' హంపీ, 'వివిడ్‌', 'దివ్య దేశ్‌ముఖ్‌' వంటి ఎందరో ప్రతిభావంతులు చదరంగంలో మన త్రివర్ణ పతాక వైభవాన్ని పెంచుతున్నారు. ప్రస్తుతం, ఒక వేడుకలో కోనేరు హంపీ జీతో చెస్ ఆడే అవకాశం వచ్చింది.

స్నేహితులారా,

గత 7-8 ఏళ్లలో భారతదేశం చెస్‌లో తన ప్రదర్శనను నిరంతరం మెరుగుపరుచుకోవడం ఆనందంగా ఉంది. 41వ చెస్ ఒలింపియాడ్‌లో భారత్‌కు తొలి పతకం కాంస్యం. 2020 మరియు 2021 వర్చువల్ చెస్ ఒలింపియాడ్‌లో, భారతదేశం కూడా ఒక స్వర్ణం మరియు కాంస్యాన్ని గెలుచుకుంది. ఈసారి చెస్ ఒలింపియాడ్‌లో అత్యధిక సంఖ్యలో క్రీడాకారులు పాల్గొంటున్నారు. అందువల్ల ఈసారి భారత్ పతకాల కోసం సరికొత్త రికార్డు సృష్టిస్తుందని ఆశిస్తున్నాను. నా ఆకాంక్షలు మీతో సరిపోతాయని ఆశిస్తున్నాను.

స్నేహితులారా,

నాకు చదరంగం ఆట గురించి పెద్దగా తెలియదు కానీ చదరంగం వెనుక దాగివున్న ఆత్మ మరియు దాని నియమాలకు లోతైన అర్థాలు ఉన్నాయి. ఉదాహరణకు, ప్రతి చదరంగం దాని స్వంత ప్రత్యేక బలం మరియు సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంటుంది. ముక్కతో సరైన కదలిక చేస్తే, అది చాలా శక్తివంతంగా మారుతుంది! "బలహీనమైనది"గా పరిగణించబడే "పాన్" కూడా "అత్యంత శక్తివంతమైన బంటు" అవుతుంది. సరైన చర్య తీసుకోవడానికి లేదా సరైన అడుగు వేయడానికి అప్రమత్తత అవసరం. అప్పుడు బంటు కూడా రూక్ లేదా గుర్రం యొక్క శక్తిని పొందుతుంది!

స్నేహితులారా,

చదరంగం యొక్క ఈ లక్షణం మనకు జీవితానికి సంబంధించిన పెద్ద సందేశాన్ని ఇస్తుంది. సరైన మద్దతు మరియు సరైన వాతావరణం ఉంటే, బలహీనులకు కూడా అసాధ్యమైన లక్ష్యం ఉండదు. నేపధ్యం లేదా మార్గంలో ఎన్ని అడ్డంకులు ఎదురైనా సరే, మొదటి అడుగు వేసేటప్పుడు అతనికి సరైన సహాయం లభిస్తే, అతను శక్తివంతంగా మరియు ఆశించిన ఫలితాలను సాధించగలడు.

స్నేహితులారా,

చదరంగం ఆటకు మరో గొప్ప లక్షణం ఉంది అంటే విజన్. స్వల్పకాలిక విజయానికి బదులు దీర్ఘకాలం ఆలోచించగలిగే వ్యక్తి నిజమైన విజయాన్ని సాధిస్తాడని చెస్ మనకు బోధిస్తుంది. క్రీడలకు సంబంధించిన పాలసీల గురించి చెప్పాలంటే, మేము TOPSని కలిగి ఉన్నాము అంటే టార్గెట్ ఒలింపిక్స్ పోడియం స్కీమ్ మరియు ఖేలో ఇండియా మరియు దాని యొక్క అద్భుతమైన ఫలితాలను మేము చూస్తున్నాము. నేటి నవ భారత యువత చెస్‌తో సహా ప్రతి క్రీడలోనూ అద్భుతంగా రాణిస్తోంది. గత కొన్ని సంవత్సరాలుగా, మేము ఒలింపిక్స్, పారాలింపిక్స్ మరియు డెఫ్లింపిక్స్ వంటి ప్రధాన ప్రపంచ క్రీడా ఈవెంట్‌లను చూశాము. ఈ ఈవెంట్‌లన్నింటిలోనూ భారత్‌కు చెందిన ఆటగాళ్లు అద్భుత ప్రదర్శన చేస్తూ పాత రికార్డులను బద్దలు కొట్టి కొత్త రికార్డులు సృష్టించారు. టోక్యో ఒలింపిక్స్‌లో, మేము మొదటిసారి 7 పతకాలు సాధించాము మరియు పారాలింపిక్స్‌లో మొదటిసారి 19 పతకాలు సాధించాము! తాజాగా భారత్ మరో విజయాన్ని సాధించింది. ఏడు దశాబ్దాల తర్వాత తొలిసారిగా థామస్‌ కప్‌ గెలిచాం. మన ముగ్గురు మహిళా బాక్సర్లు ప్రపంచ ఛాంపియన్‌షిప్‌లో బంగారు, కాంస్య పతకాలు సాధించారు. ఒలింపిక్స్ గోల్డ్ మెడల్ విజేత నీరజ్ చోప్రా తాజాగా మరో అంతర్జాతీయ పతకాన్ని సాధించి సరికొత్త రికార్డు సృష్టించాడు! భారతదేశం యొక్క సన్నద్ధత మరియు వేగం గురించి మనం ఊహించగలం, అలాగే నేటి భారత యువత స్ఫూర్తి కూడా! ఇప్పుడు మేము 2024 పారిస్ ఒలింపిక్స్ మరియు 2028 లాస్ ఏంజిల్స్ ఒలింపిక్స్‌ను లక్ష్యంగా చేసుకున్నాము. మేము TOPS పథకం కింద వేలాది మంది ఆటగాళ్లకు మద్దతు ఇస్తున్నాము. క్రీడా ప్రపంచంలో భారతదేశం కొత్త శక్తిగా అవతరించిన తీరు, భారత క్రీడాకారులు కూడా క్రీడా ప్రపంచంలో కొత్త గుర్తింపును సృష్టిస్తున్నారు. మరీ ముఖ్యంగా దేశంలోని చిన్న నగరాల యువత క్రీడా రంగంలో తమను తాము నిరూపించుకునేందుకు ముందుకు వస్తున్నారు.

స్నేహితులారా,

ప్రతిభకు తగిన అవకాశాలు వచ్చినప్పుడు, విజయం దానిని స్వీకరించింది. మన దేశంలో ప్రతిభావంతులకు కొదవలేదు. దేశంలోని యువతకు ధైర్యం, అంకితభావం, సామర్థ్యం లోపించడం లేదు. ఇంతకుముందు, మన యువత తగిన వేదిక కోసం వేచి ఉండాల్సి వచ్చింది కానీ ఇప్పుడు 'ఖేలో ఇండియా' పథకం కింద, దేశం స్వయంగా వారి నైపుణ్యాలను శోధిస్తోంది మరియు మెరుగుపరుస్తుంది. ఖేలో ఇండియా పథకం ద్వారా మారుమూల ప్రాంతాలు, గ్రామాలు, గిరిజనుల ప్రాబల్యం ఉన్న ప్రాంతాల నుంచి వేలాది మంది యువకులు ఎంపికయ్యారు. వివిధ రాష్ట్రాలు మరియు జిల్లాలలో, ఆధునిక క్రీడా మౌలిక సదుపాయాలు నిర్మించబడుతున్నాయి. కొత్త జాతీయ విద్యా విధానంలో ఇతర సబ్జెక్టుల మాదిరిగానే క్రీడలకు కూడా ప్రాధాన్యం ఇచ్చారు. క్రీడా రంగంలో యువత ఆడటమే కాకుండా కొత్త అవకాశాలు పొందుతున్నారు. స్పోర్ట్స్ సైన్స్, స్పోర్ట్స్ ఫిజియో, స్పోర్ట్స్ రీసెర్చ్ మొదలైన కొత్త స్ట్రీమ్‌లు జోడించబడ్డాయి.

స్నేహితులారా,

ఒక ఆటగాడు మైదానానికి వెళ్లినప్పుడు లేదా చదరంగం బోర్డు లేదా టేబుల్ ముందు కూర్చున్నప్పుడు, ఆటగాడు తన విజయం గురించి ఆలోచించడు. అయితే ఆటగాడు దేశం కోసం ఆడుతాడు. కోట్లాది ప్రజల ఆకాంక్షల ఒత్తిడి ఆటగాడిపై పడటం సహజం. కానీ మీరు పెడుతున్న అంకితభావం మరియు శ్రమను దేశం అర్థం చేసుకుంటుందని మీరు గుర్తుంచుకోవాలి. మీరు మీ 100% ఇవ్వాలి కానీ ఒత్తిడి 0% ఉండాలి - అంటే ఎలాంటి టెన్షన్ లేకుండా. గెలుపు ఆటలో భాగమైనట్లే, గెలుపు కోసం శ్రమించడం కూడా గేమ్‌లో భాగమే. చదరంగం ఆటలో, ఒక సాధారణ పొరపాటు ఆటను మార్చగలదు. కానీ మీరు మీ మైండ్ గేమ్ ద్వారా టేబుల్‌ని కూడా తిప్పవచ్చు. కాబట్టి, ఈ గేమ్‌లో మీరు మీ మనసును ఎంత ఎక్కువగా అదుపులో ఉంచుకుని ప్రశాంతంగా ఉంటే అంత మెరుగ్గా రాణిస్తారు. యోగా మరియు ధ్యానం ఈ గేమ్‌లో మీకు చాలా సహాయపడతాయి. రేపటి తర్వాత రోజు అనగా జూన్ 21 అంతర్జాతీయ యోగా దినోత్సవం. మీరు యోగాను మీ దైనందిన జీవితంలో ఒక భాగంగా చేసుకోవాలని, అలాగే యోగా దినోత్సవం గురించి విస్తృతంగా ప్రచారం చేయాలని నేను కోరుకుంటున్నాను. అలా చేస్తే కోట్లాది మందికి బాటలు చూపగలుగుతారు. మీరందరూ అంకితభావంతో ఆటలో పాల్గొని దేశ కీర్తిని పెంచుతారని నేను నమ్ముతున్నాను. ఈ చిరస్మరణీయ అవకాశాన్ని నాకు ఇచ్చినందుకు మరోసారి ధన్యవాదాలు. మరోసారి, క్రీడా ప్రపంచానికి నా హృదయపూర్వక శుభాకాంక్షలు!

ధన్యవాదాలు!

Explore More
78వ స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ వేళ ఎర్రకోట ప్రాకారం నుంచి ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ ప్రసంగం

ప్రముఖ ప్రసంగాలు

78వ స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ వేళ ఎర్రకోట ప్రాకారం నుంచి ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ ప్రసంగం
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।