ప్రగతి మైదాన్ లో న్యూ ఎగ్జిబిశన్ కాంప్లెక్స్ ను కూడా ప్రధాన మంత్రి ప్రారంభించారు
‘‘ఆత్మనిర్భర్ భారత్ సంకల్పం తో, తరువాతి 25 సంవత్సరాల భారతదేశాని కి పునాది ని వేయడం జరుగుతోంది’’
‘‘భారతదేశ ప్రజలు, భారతదేశ చరిత్ర, భారతదేశ వ్యాపారం, భారతదేశ తయారీదారులు, భారతదేశ రైతులు గతి శక్తి ఉద్యమాని కి కేంద్ర స్థానం లో ఉన్నారు’’
‘‘ప్రాజెక్టుల ను సకాలం లో పూర్తి చేసే పని సంస్కృతి ని మేం అభివృద్ధి పరచాం అది మాత్రమే కాక, ప్రాజెక్టుల ను అనుకొన్న కాలాని కంటే ముందుగానే సమాప్తి చేసే ప్రయత్నాలు కూడా జరుగుతూ ఉన్నాయి’’
‘‘ప్రభుత్వం అంతా పాలుపంచుకోవాలి అనే వైఖరి ద్వారా, ప్రభుత్వం యొక్క సమష్టి శక్తి ని ఈ పథకాల ను సాకారం చేయడానికై మళ్ళించడం జరుగుతోంది’’
‘‘సంపూర్ణ పాలన తాలూకు ఒక విస్తరణే గతి శక్తి’’

నమస్కారం!

కేంద్ర మంత్రివర్గంలోని నా సహచరులు శ్రీ నితిన్ గడ్కరీ గారు, శ్రీ పీయూష్ గోయల్ గారు, శ్రీ హర్ దీప్ సింగ్ పురి గారు, శ్రీ సర్బానంద సోనోవాల్ గారు, శ్రీ జ్యోతిరాదిత్య సింధియా గారు, శ్రీ అశ్వినీ వైష్ణవ్ గారు, శ్రీ రాజ్ కుమార్ సింగ్ గారు, వివిధ రాష్ట్రాల ముఖ్యమంత్రులు, లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్లు, రాష్ట్ర మంత్రివర్గ సభ్యులు, పరిశ్రమ సహచరులు, ఇతర ప్రముఖులు మరియు నా ప్రియమైన సోదర సోదరీమణులు,

ఈరోజు దుర్గా అష్టమి. నేడు శక్తి స్వరూపాన్ని దేశవ్యాప్తంగా పూజిస్తున్నారు, అలాగే కన్య పూజ కూడా చేస్తున్నారు. మరియు శక్తి ఆరాధన యొక్క ఈ అనుకూలమైన సందర్భంలో, దేశ అభివృద్ధి వేగానికి బలాన్ని ఇవ్వడానికి మంగళకరమైన పని జరుగుతోంది.

ఈ సమయం భారతదేశానికి స్వాతంత్య్రం వచ్చి 75 సంవత్సరాలు, స్వాతంత్య్రపు పుణ్యకాలం. ఆత్మ నిర్భర్ భారత్ సంకల్పంతో, మనం రాబోయే 25 సంవత్సరాలకు భారతదేశ పునాదిని నిర్మిస్తున్నాము. పీఎం గతిశక్తి జాతీయ మాస్టర్ ప్లాన్ స్వయం ఆధారిత పరిష్కారం దిశగా భారతదేశ ఆత్మవిశ్వాసాన్ని ముందుకు నడిపిస్తుంది. ఈ జాతీయ మాస్టర్ ప్లాన్ 21 వ శతాబ్దపు భారతదేశానికి ఊపునిస్తుంది. తదుపరి తరం మౌలిక సదుపాయాలు మరియు మల్టీమోడల్ కనెక్టివిటీ ఈ జాతీయ ప్రణాళిక నుండి ఊపందుకుంటాయి. ఈ జాతీయ ప్రణాళిక ప్రణాళిక నుండి అమలు వరకు మౌలిక సదుపాయాలకు సంబంధించిన ప్రభుత్వ విధానాలకు ప్రేరణనిస్తుంది. ఈ గతిశక్తి జాతీయ ప్రణాళిక ప్రభుత్వ ప్రాజెక్టులను నిర్దేశిత కాల వ్యవధిలో పూర్తి చేయడానికి ఖచ్చితమైన సమాచారం మరియు మార్గదర్శకత్వం అందిస్తుంది.

గతి శక్తి (వేగం మరియు శక్తి) యొక్క ఈ గొప్ప ప్రచారానికి కేంద్రంగా ప్రజలు, పరిశ్రమ, వ్యాపార ప్రపంచం, తయారీదారులు మరియు భారతదేశ రైతులు ఉన్నారు. 21వ శతాబ్దపు భారతదేశాన్ని నిర్మించడానికి, వారి మార్గంలో అన్ని అడ్డంకులను తొలగించడానికి ఇది భారతదేశంలోని ప్రస్తుత మరియు భవిష్యత్ తరాలకు కొత్త శక్తిని అందిస్తుంది. ఈ శుభ దినం నాడు ప్ర ధాన మంత్రి గతిశక్తి జాతీయ మాస్టర్ ప్లాన్ ను ప్రారంభించే అవకాశం నాకు లభించిన అదృష్టంగా భావిస్తున్నాను.

మిత్రులారా,

ప్రగతి మైదాన్ లో నిర్మిస్తున్న అంతర్జాతీయ ఎగ్జిబిషన్ కమ్ కన్వెన్షన్ సెంటర్ యొక్క నాలుగు ఎగ్జిబిషన్ హాళ్లను కూడా ఈ రోజు ప్రారంభించారు. ఢిల్లీలో ఆధునిక మౌలిక సదుపాయాలకు సంబంధించిన ముఖ్యమైన చర్య కూడా ఇది. ఈ ఎగ్జిబిషన్ సెంటర్లు మన ఎమ్ ఎస్ ఎమ్ ఈలు, హస్తకళలు మరియు కుటీర పరిశ్రమలకు వారి ఉత్పత్తులను ప్రదర్శించడానికి మరియు ప్రపంచ మార్కెట్ కు తమ పరిధిని విస్తరించడానికి చాలా వరకు సహాయపడతాయి. ఢిల్లీ ప్రజలకు, దేశ ప్రజలకు నా శుభాకాంక్షలను తెలియ జేస్తున్నాను.

మిత్రులారా ,

దశాబ్దాలుగా దేశంలో ప్రభుత్వ పంపిణీ పని చేసిన విధానం, ప్రభుత్వం పట్ల ప్రజల అవగాహన నాణ్యత, దీర్ఘ ఆలస్యం, అనవసరమైన అడ్డంకులు మరియు ప్రజా ధనాన్ని అవమానించడమే. పన్నుల రూపంలో ప్రభుత్వానికి ఇచ్చే ప్రజా ధనాన్ని ఉపయోగించినప్పుడు ఒక్క పైసా కూడా వృధా చేయకూడదని వరుస ప్రభుత్వాలు పట్టించుకోనందున నేను అవమానం అనే పదాన్ని ఉపయోగిస్తున్నాను. ఇది ఇలాగే కొనసాగింది. దేశం కూడా ఇలాగే నడుస్తుందని ప్రజలు కూడా అలవాటు పడ్డారు. ఇతర దేశాల పురోగతి వేగం కారణంగా వారు కలత చెందుతారు మరియు విచారంగా మారారు మరియు ఏమీ మారదు అనే వాస్తవాన్ని అంగీకరించారు. మేము ఇప్పుడే డాక్యుమెంటరీని చూసినట్లుగా, ఇది ప్రతిచోటా కనిపిస్తుంది - వర్క్ ఇన్ ప్రోగ్రెస్ సిగ్నేజ్. కానీ ఆ పని పూర్తవుతుందో లేదో ప్రజలకు తెలియదు. వర్క్ ఇన్ ప్రోగ్రెస్ సిగ్నేజ్ బోర్డు ఒక విధంగా అవిశ్వాసానికి చిహ్నంగా మారింది. అటువంటి పరిస్థితిలో దేశం ఎలా పురోగమిస్తుంది? వేగం, వేగం పట్ల అసహనం మరియు సమష్టి కృషి ఉన్నప్పుడు మాత్రమే పురోగతి పరిగణించబడుతుంది.

ఆ పాత కాలపు ప్రభుత్వ విధానాన్ని విడిచిపెట్టి, 21 వ శతాబ్దానికి చెందిన భారతదేశం ముందుకు వెళుతోంది. నేటి మంత్రం - 'పురోగతి కోసం సంకల్పం', 'పురోగతి కోసం పని', 'పురోగతి కోసం సంపద', 'పురోగతి కోసం ప్రణాళిక', 'పురోగతికి ప్రాధాన్యత'. నిర్ణీత కాలవ్యవధిలో ప్రాజెక్టులను పూర్తి చేసే పని సంస్కృతిని అభివృద్ధి చేయడమే కాకుండా, ఇప్పుడు ప్రాజెక్టులను సమయానికి ముందే పూర్తి చేయడానికి ప్రయత్నాలు జరుగుతున్నాయి. ఆధునిక మౌలిక సదుపాయాలను నిర్మించడానికి భారతదేశం గరిష్టంగా పెట్టుబడి పెట్టడానికి కట్టుబడి ఉంటే, ప్రాజెక్టులు ఆలస్యమవకుండా, ఎలాంటి అడ్డంకులు లేకుండా, సకాలంలో పనులు పూర్తి చేయడానికి కూడా ప్రతి అడుగు వేస్తున్నాం.

మిత్రులారా ,

ఒక చిన్న ఇంటిని నిర్మించే సామాన్యుడు కూడా సరైన ప్రణాళికను రూపొందిస్తాడు. కొన్ని మెగా యూనివర్సిటీ లేదా కళాశాల నిర్మించినప్పుడు, అది కూడా పూర్తి ప్లానింగ్‌తో నిర్మించబడింది. దాని విస్తరణ పరిధి కూడా ముందుగానే పరిగణించబడుతుంది. కానీ దురదృష్టవశాత్తు, మౌలిక సదుపాయాల ప్రాజెక్టులకు సంబంధించిన సమగ్ర ప్రణాళికలో అనేక లోపాలను మేము గమనించాము. ఎక్కడ చిన్న పని జరిగినా, రైల్వే తన సొంత ప్రణాళికను, రోడ్డు రవాణా శాఖ తన ప్రణాళికను, టెలికాం విభాగానికి దాని స్వంత ప్రణాళికను కలిగి ఉంది, గ్యాస్ నెట్‌వర్క్ విభిన్న ప్రణాళికతో చేయబడుతుంది. అదేవిధంగా, వివిధ విభాగాలు వేర్వేరు ప్రణాళికలను రూపొందిస్తాయి.

 

రహదారి నిర్మించినప్పుడు, అది సిద్ధమైన తర్వాత నీటి శాఖ వస్తుందని మనం తరచుగా చూశాము. ఇది మళ్లీ నీటి పైపులు వేయడానికి రహదారిని తవ్విస్తుంది. ఇది ఇలా సాగుతూ వచ్చింది. కొన్నిసార్లు, రోడ్లు నిర్మిస్తున్న వారు డివైడర్‌లను తయారు చేశారు. అప్పుడు ట్రాఫిక్ జామ్‌కు కారణమవుతుంది కాబట్టి ట్రాఫిక్ పోలీసులు దీనిని తొలగించాలని డిమాండ్ చేశారు. ఏదైనా కూడలిలో ఒక సర్కిల్ తయారు చేయబడితే, అక్కడ స్మూత్ ట్రాఫిక్‌కు బదులుగా గందరగోళం ఉండేది. దేశవ్యాప్తంగా ఇలా జరగడం మనం చూశాం. అటువంటి పరిస్థితిలో, ప్రాజెక్ట్‌లను సమకాలీకరించాల్సిన అవసరం వచ్చినప్పుడు చాలా ప్రయత్నం అవసరం. తప్పులను సరిదిద్దడానికి చాలా శ్రమ అవసరం.

 

మిత్రులారా ,

ఈ సమస్యలన్నింటికీ మూల కారణం స్థూల ప్రణాళిక మరియు సూక్ష్మ అమలు మధ్య భారీ వ్యత్యాసం ఉంది. ఏ ప్రాజెక్టును మరియు ఎక్కడ ప్రారంభించడానికి ఏ విభాగం సిద్ధమవుతున్నదో కూడా వివిధ విభాగాలకు తెలియదు. రాష్ట్రాలకు కూడా అటువంటి సమాచారం ముందస్తుగా లేదు. ఇటువంటి సిలోస్ కారణంగా, నిర్ణయం ప్రక్రియ కూడా ప్రభావితం అవుతుంది మరియు బడ్జెట్ వృధా అవుతుంది. అతిపెద్ద ప్రతికూలత ఏమిటంటే, శక్తిని గుణించడానికి బదులుగా, శక్తి విభజించబడుతుంది. భవిష్యత్తులో ఏ రహదారి అయినా ఆ ప్రాంతం గుండా వెళ్తుందో, లేదా కాలువ నిర్మించబడుతుందా లేదా ఏదైనా విద్యుత్ కేంద్రం రాబోతోందో మా ప్రైవేట్ ప్లేయర్లకు కూడా ఖచ్చితంగా తెలియదు. ఫలితంగా, వారు కూడా మరింత మెరుగ్గా ప్లాన్ చేయలేరు. ఈ స మ స్య ల న్నింటికీ పరిష్కారం ప్ర ధాన మంత్రి గతిశ క్తి జాతీయ మాస్టర్ ప్లాన్ పై ఉంది. మాస్టర్ ప్లాన్ ప్రకారం ముందుకు సాగేటప్పుడు, మన వనరులు కూడా ఆప్టిమైజ్ చేయబడతాయి.

మిత్రులారా ,

మౌలిక సదుపాయాలు మన దేశంలోని చాలా రాజకీయ పార్టీల ప్రాధాన్యతకు దూరంగా ఉన్నాయి. ఇది వారి మేనిఫెస్టోలలో కూడా గుర్తించబడదు. ఇప్పుడు పరిస్థితి ఎలా ఉందంటే కొన్ని రాజకీయ పార్టీలు దేశానికి అవసరమైన మౌలిక సదుపాయాల నిర్మాణాన్ని విమర్శించడం ప్రారంభించాయి. సుస్థిర అభివృద్ధి కోసం నాణ్యమైన మౌలిక సదుపాయాల ను సృష్టించడం అనేక ఆర్థిక కార్యకలాపాలకు దారితీస్తుందని, చాలా పెద్ద ఎత్తున ఉపాధిని సృష్టిస్తుందని ప్రపంచంలో అంగీకరించిన వాస్తవం. నైపుణ్యం కలిగిన మానవ శక్తి లేకుండా ఏ రంగంలోనూ అవసరమైన ఫలితాలను మనం సాధించలేము కాబట్టి, అదే విధంగా, మెరుగైన మరియు ఆధునిక మౌలిక సదుపాయాలు లేకుండా మనం అన్ని రౌండ్ అభివృద్ధిని చేయలేము.

 

మిత్రులారా ,

రాజకీయ సంకల్పం లేకపోవడంతో పాటు, ప్రభుత్వ శాఖల మధ్య సమన్వయం లేకపోవడం మరియు అంతర్గత గొడవ కారణంగా దేశ మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధి ఎక్కువగా దెబ్బతింది. ఈ విషయంలో రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు మరియు స్థానిక సంస్థల మధ్య కూడా ఉద్రిక్తతలను మేము చూశాము. ఫలితంగా, దేశ ఆర్థిక వృద్ధికి ఆజ్యం పోయడంలో సహాయపడాల్సిన ప్రాజెక్టులు దేశ అభివృద్ధికి అడ్డంకులుగా మారాయి. కాలక్రమేణా, ఈ దీర్ఘకాలిక పెండింగ్ ప్రాజెక్టులు వాటి ప్రాముఖ్యతను మరియు వాటి ఉద్రేకాన్ని కూడా కోల్పోతాయి. నేను 2014 లో కొత్త బాధ్యతతో ఢిల్లీకి వచ్చినప్పుడు, దశాబ్దాలుగా నిలిచిపోయిన వందలాది ప్రాజెక్టులు ఉన్నాయి. లక్షల కోట్ల రూపాయల విలువైన ఇలాంటి వందలాది ప్రాజెక్టులను నేను వ్యక్తిగతంగా సమీక్షించాను. నేను ప్రభుత్వ అన్ని విభాగాలు మరియు మంత్రిత్వ శాఖలను ఒకే గొడుగు వేదికపైకి తీసుకువచ్చాను మరియు అన్ని అడ్డంకులను తొలగించడానికి ప్రయత్నించాను. సమన్వయం లేకపోవడం వల్ల ప్రాజెక్టులు ఆలస్యం కాకూడదనే వాస్తవం పై ఇప్పుడు అందరి దృష్టి ఆకర్షించబడిందని నేను సంతృప్తి చెందాను. ఇప్పుడు ప్రభుత్వ సమిష్టి శక్తి పథకాలను పూర్తి చేయడానికి ఉపయోగించబడుతోంది. దీని కారణంగా దశాబ్దాలుగా అసంపూర్తిగా ఉన్న అనేక ప్రాజెక్టులు పూర్తవుతున్నాయి.

 

మిత్రులారా ,

మౌలిక స దుపాయాల ప్రాజెక్టుల లో స మ న్వ యం లేక పోవ డం వ ల్ల 21వ శ తాబ్దానికి చెందిన భార త దేశం డ బ్బు లేదా స మ యాన్ని వృథా చేయ కుండా ప్ర ధాన మంత్రి గతిశ క్తి ఇప్పుడు నిర్ధారిస్తారు. ప్ర ధాన మంత్రి గతిశ క్తి జాతీయ మాస్టర్ ప్లాన్ కింద రోడ్ల నుండి రైల్వేల వ ర కు, విమాన యానం నుండి వ్య వ సాయం, వివిధ మంత్రిత్వ శాఖలు, విభాగాల కు ప్ర తి దీ అనుసంధానం చేయ బడుతోంది. ప్రతి మెగా ప్రాజెక్ట్ కు ఒక టెక్నాలజీ ఫ్లాట్ ఫారం కూడా తయారు చేయబడింది, తద్వారా ప్రతి డిపార్ట్ మెంట్ కు సరైన మరియు ఖచ్చితమైన సమాచారం సకాలంలో ఉంటుంది. నేడు అనేక రాష్ట్రాల ముఖ్యమంత్రులు, ఇతర రాష్ట్రాల ప్రతినిధులు కూడా ఈ కార్యక్రమంతో సంబంధం కలిగి ఉన్నారు. ప్ర ధాన మంత్రి గతిశ క్తి జాతీయ మాస్టర్ ప్లాన్ లో చేరేందుకు ప్రాజెక్టుల ను వేగవంతం చేయాలని అన్ని రాష్ట్రాల ను నేను కోరుతున్నాను. దీని వల్ల రాష్ట్ర ప్రజలు కూడా చాలా ప్రయోజనం పొందుతారు.

మిత్రులారా ,

ప్రధాన మంత్రి గతిశ క్తి మాస్టర్ ప్లాన్ ప్రభుత్వ ప్ర క్రియ ల ను, దాని వివిధ భాగ స్వాముల ను ఒక టిగా తీసుకువ ల ప డ డమే కాకుండా, విభిన్న ర వాణా విధానాల ను స మ న్వ య ప ర చ డానికి కూడా తోడ్ప డుతుంది. ఇది సంపూర్ణ పాలన యొక్క పొడిగింపు. ఉదాహరణకు, పేదల కోసం ప్రభుత్వ పథకాల కింద ఉన్న ఇళ్లలో సరిహద్దు గోడలు మాత్రమే కాకుండా, మరుగుదొడ్లు, విద్యుత్, నీరు, గ్యాస్ కనెక్షన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. మౌలిక సదుపాయాల కోసం మాస్టర్ ప్లాన్ లో కూడా ఇదే విజన్ ఉంది. గతంలో, పరిశ్రమలకు ప్రత్యేక జోన్లను ప్రకటించడం మనం చూశాం, కానీ కనెక్టివిటీ లేదా విద్యుత్-నీరు-టెలికామ్ సౌకర్యాలను అందించడంలో ఎలాంటి తీవ్రత లేదు.

మిత్రులారా ,

మైనింగ్ పనులు చాలా వరకు జరిగిన చోట రైలు కనెక్టివిటీ లేకపోవడం కూడా చాలా సాధారణం. ఓడరేవును నగరానికి అనుసంధానించడానికి ఓడరేవులు, రైలు లేదా రహదారి సౌకర్యాలు ఎక్కడ ఉన్నా తప్పిపోయినట్లు కూడా మేము చూశాము. ఈ కారణాల వల్ల, భారతదేశంలో ఉత్పత్తి, ఎగుమతులు మరియు లాజిస్టిక్స్ ఖర్చు ఎల్లప్పుడూ చాలా ఎక్కువగా ఉంది. స్వత౦త్ఆధారిత భారతదేశ౦ తయారు చేయడ౦లో ఇదొక పెద్ద అవరోధ౦.

ఒక అధ్యయనం ప్రకారం, భారతదేశంలో లాజిస్టిక్స్ ఖర్చు జిడిపిలో 13 శాతం. ప్రపంచంలోని ప్రధాన దేశాలలో ఇది కాదు. అధిక లాజిస్టిక్స్ ఖర్చు కారణంగా, భారతదేశ ఎగుమతుల పోటీతత్వం చాలా ప్రభావితం అవుతుంది. ఉత్పత్తి కేంద్రం నుంచి ఓడరేవుకు సరుకులను రవాణా చేయడానికి అయ్యే ఖర్చుకు భారతీయ ఎగుమతిదారులు లక్షల కోట్ల రూపాయలు ఖర్చు చేయాల్సి ఉంటుంది. ఫలితంగా, వారి ఉత్పత్తుల ధర ఖగోళపరంగా పెరుగుతుంది. ఇతర దేశాలతో పోలిస్తే వారి ఉత్పత్తులు చాలా ఖరీదైనవిగా మారతాయి. వ్యవసాయ రంగంలో కూడా మన రైతులు ఈ కారణంగా చాలా బాధపడాల్సి ఉంటుంది. అందువల్ల, అంతరాయం లేని కనెక్టివిటీని పెంచడం మరియు భారతదేశంలో చివరి మైలు కనెక్టివిటీని బలోపేతం చేయడం ఈ గంట యొక్క అవసరం. అందువల్ల, ప్రధాని గతిశక్తి జాతీయ మాస్టర్ ప్లాన్ చాలా ముఖ్యమైన దశ. రాబోయే రోజుల్లో, ప్రతి రకమైన మౌలిక సదుపాయాలు మరొకదానికి మద్దతు మరియు పూరకంగా ఉంటాయి. మరియు ప్రతి వాటాదారుడు ఉత్సాహంగా చేరడానికి ప్రేరణ పొందడానికి అన్ని కారణాలు ఉంటాయని నేను అనుకుంటున్నాను.

మిత్రులారా ,

ప్రధాన మంత్రి గతిశక్తి జాతీయ మాస్టర్ ప్లాన్ పెట్టుబడిదారులకు మరియు దేశ విధాన రూపకల్పనలో పాల్గొన్న వాటాదారులందరికీ విశ్లేషణాత్మక మరియు నిర్ణయాత్మక సాధనాన్ని కూడా అందిస్తుంది. ఇది ప్రభుత్వాలకు సమర్థవంతమైన ప్రణాళిక మరియు విధానాన్ని రూపొందించడంలో సహాయపడుతుంది, అనవసరమైన ప్రభుత్వ వ్యయాన్ని ఆదా చేస్తుంది మరియు వ్యవస్థాపకులు ఒక ప్రాజెక్ట్‌కు సంబంధించిన మొత్తం సమాచారాన్ని కూడా పొందుతారు. ఇది వారి ప్రాధాన్యతలను నిర్ణయించడంలో రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలకు కూడా సహాయపడుతుంది. దేశంలో అటువంటి డేటా ఆధారిత యంత్రాంగం ఉన్నప్పుడు, ప్రతి రాష్ట్ర ప్రభుత్వం పెట్టుబడిదారులకు సమయానికి కట్టుబడి ఉంటుంది. ఫలితంగా, పెట్టుబడి గమ్యస్థానంగా భారతదేశ పెరుగుతున్న ఖ్యాతి కొత్త ఎత్తు మరియు కొత్త కోణాన్ని పొందుతుంది. దేశస్థులు తక్కువ ఖర్చుతో అత్యుత్తమ నాణ్యతను పొందుతారు మరియు యువతకు అనేక కొత్త ఉపాధి అవకాశాలు లభిస్తాయి.

మిత్రులారా ,

దేశ అభివృద్ధికి, మౌలిక సదుపాయాలకు సంబంధించిన అన్ని ప్రభుత్వ విభాగాల మధ్య సమ్మిళితం ఉండటం అత్యవసరం మరియు వారు ఒకరి సామూహిక శక్తిని మరొకరు ఉపయోగించుకుంటారు. సంవత్సరాలుగా, ఈ విధానం భారతదేశానికి మునుపెన్నడూ లేని వేగాన్ని ఇచ్చింది. గ త 70 సంవ త్స రాల తో పోలిస్తే భార త దేశం ఈ రోజు మునుపెన్నడూ లేనంత వేగానికి, స్థాయికి కృషి చేస్తోంది.

 

మిత్రులారా ,

భారతదేశంలో మొట్టమొదటి అంతరాష్ట్ర సహజ వాయువు పైప్‌లైన్ 1987 లో ప్రారంభించబడింది. దీని తర్వాత, 2014 వరకు, అంటే 27 సంవత్సరాలలో, దేశంలో 15,000 కిమీ సహజ వాయువు పైప్‌లైన్ నిర్మించబడింది. నేడు, దేశవ్యాప్తంగా 16,000 కి.మీ కంటే ఎక్కువ కొత్త గ్యాస్ పైప్‌లైన్‌ల పనులు జరుగుతున్నాయి. ఈ పనిని వచ్చే 5-6 సంవత్సరాలలో పూర్తి చేయాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు. మరో మాటలో చెప్పాలంటే, 27 సంవత్సరాలలో చేసినదానికంటే సగం సమయంలో ఎక్కువ పని చేయాలని మేము లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాము. ఈ పని వేగం నేడు భారతదేశానికి గుర్తింపుగా మారుతోంది. 2014 కి ముందు ఐదు సంవత్సరాలలో, కేవలం 1,900 కి.మీ రైల్వే లైన్లను రెట్టింపు చేశారు. గత ఏడు సంవత్సరాలలో, మేము 9,000 కిలోమీటర్ల కంటే ఎక్కువ రైల్వే లైన్లను రెట్టింపు చేశాము. 1,900 మరియు 7,000 కి.మీ మధ్య వ్యత్యాసాన్ని చూడండి! 2014 కి ముందు ఐదేళ్లలో కేవలం 3,000 కిలోమీటర్ల రైల్వే ట్రాక్‌లు మాత్రమే విద్యుదీకరించబడ్డాయి. గత ఏడు సంవత్సరాలలో, మేము 24,000 కిలోమీటర్ల కంటే ఎక్కువ రైల్వే ట్రాక్‌లను విద్యుదీకరించాము. ఇంతకుముందు 3,000 కిమీ విద్యుదీకరణ చేయబడింది మరియు ఇప్పుడు 24,000 కిమీ. 2014 కి ముందు, మెట్రో దాదాపు 250 కిలోమీటర్ల ట్రాక్‌పై మాత్రమే నడుస్తోంది, నేడు మెట్రో 700 కిలోమీటర్లకు విస్తరించబడింది మరియు 1,000 కిలోమీటర్ల కొత్త మెట్రో మార్గంలో పనులు జరుగుతున్నాయి. 2014 కి ముందు ఐదేళ్లలో కేవలం 60 పంచాయితీలు మాత్రమే ఆప్టికల్ ఫైబర్‌తో అనుసంధానం చేయబడ్డాయి. గత ఏడు సంవత్సరాలలో, మేము 1.5 లక్షలకు పైగా గ్రామ పంచాయతీలను ఆప్టికల్ ఫైబర్‌తో అనుసంధానించాము. సాంప్రదాయ కనెక్టివిటీ సాధనాలు, లోతట్టు జలమార్గాలు మరియు సీప్లేన్‌ల విస్తరణతో పాటు, దేశం కొత్త మౌలిక సదుపాయాలను కూడా పొందుతోంది. 2014 వరకు దేశంలో కేవలం ఐదు జలమార్గాలు మాత్రమే ఉన్నాయి. నేడు దేశంలో 13 జలమార్గాలు పనిచేస్తున్నాయి. 2014 కి ముందు, మా ఓడరేవులలో నౌక టర్నరౌండ్ సమయం 41 గంటల కంటే ఎక్కువ. ఇప్పుడు అది 27 గంటలకు తగ్గింది. దాన్ని మరింత తగ్గించడానికి కూడా ప్రయత్నాలు జరుగుతున్నాయి.

మిత్రులారా ,

కనెక్టివిటీతో పాటు, ఇతర అవసరమైన మౌలిక సదుపాయాల నిర్మాణానికి కూడా కొత్త ప్రేరణ ఇవ్వబడింది. ప్రసారానికి విద్యుత్ ఉత్పత్తి యొక్క మొత్తం నెట్ వర్క్ రూపాంతరం చెందింది మరియు వన్ నేషన్ వన్ పవర్ గ్రిడ్ యొక్క సంకల్పం గ్రహించబడింది. దేశంలో 3 లక్షల సర్క్యూట్ కిలోమీటర్ల విద్యుత్ ప్రసార మార్గాలు ఉన్న 2014 వరకు, నేడు ఇది 4.25 లక్షల సర్క్యూట్ కిలోమీటర్లకు పైగా పెరిగింది. కొత్త మరియు పునరుత్పాదక శక్తి పరంగా మేము చాలా ఉపాంత ఆటగాడిగా ఉన్న చోట, నేడు మేము ప్రపంచంలోని మొదటి ఐదు దేశాలకు చేరుకున్నాము. 100 జిడబ్ల్యు కంటే ఎక్కువ తో, భారతదేశం 2014 లో ఉన్న వ్యవస్థాపించబడిన సామర్థ్యానికి దాదాపు మూడు రెట్లు సాధించింది.

మిత్రులారా ,

నేడు విమానయాన ఆధునిక పర్యావరణ వ్యవస్థ వేగంగా అభివృద్ధి చేయబడుతోంది. ఎయిర్ కనెక్టివిటీని పెంచడానికి దేశంలో కొత్త విమానాశ్రయాల నిర్మాణంతో పాటు, మేము మరిన్ని గగనతలాన్ని కూడా తెరిచాము. గత ఒకటి లేదా రెండు సంవత్సరాలలో, 100 కు పైగా విమాన మార్గాలను సమీక్షించారు మరియు వాటి దూరం తగ్గించబడింది. ప్రయాణీకుల విమానాలు ఎగరకుండా నిషేధించిన ప్రాంతాలను కూడా తొలగించారు. ఈ ఒక్క నిర్ణయం అనేక నగరాల మధ్య గాలి సమయాన్ని తగ్గించింది. విమానయాన రంగాన్ని బలోపేతం చేయడానికి, కొత్త ఎంఆర్ వో విధానాన్ని రూపొందించారు, జిఎస్టి పై పని పూర్తయింది మరియు పైలట్లకు శిక్షణ ఇచ్చారు. 

మిత్రులారా ,

ఈ ప్రయత్నాలు దేశాన్ని మరింత వేగంగా పనిచేయగలమని మరియు పెద్ద లక్ష్యాలు మరియు కలలను సాకారం చేయగలమని ఒప్పించాయి. ఇప్పుడు దేశం యొక్క ఆకాంక్ష మరియు ఆకాంక్ష రెండూ పెరిగాయి. అందువల్ల, రాబోయే 3-4 సంవత్సరాలకు మా తీర్మానాలు కూడా భారీగా మారాయి. ఇప్పుడు దేశం యొక్క లక్ష్యం లాజిస్టిక్స్ ఖర్చులను తగ్గించడం, రైల్వేల కార్గో సామర్థ్యాన్ని పెంచడం, పోర్ట్ కార్గో సామర్థ్యాన్ని పెంచడం మరియు నౌకల టర్న్ ఎరౌండ్ సమయాన్ని తగ్గించడం. రాబోయే 4-5 సంవత్సరాల్లో దేశంలో 200కు పైగా విమానాశ్రయాలు, హెలిప్యాడ్ లు, వాటర్ ఏరోడ్రోమ్ లు సిద్ధంగా ఉండబోతున్నాయి. సుమారు 19,000 కిలోమీటర్ల మా ప్రస్తుత గ్యాస్ పైప్ లైన్ నెట్ వర్క్ కూడా దాదాపు రెట్టింపు అవుతుంది.

మిత్రులారా ,

రైతులు, మత్స్యకారుల ఆదాయాన్ని పెంచడానికి ప్రాసెసింగ్ కు సంబంధించిన మౌలిక సదుపాయాలను కూడా వేగంగా విస్తరిస్తున్నారు. 2014లో దేశంలో రెండు మెగా ఫుడ్ పార్కులు మాత్రమే ఉన్నాయి. నేడు దేశంలో 19 మెగా ఫుడ్ పార్కులు పనిచేస్తున్నాయి. ఇప్పుడు ఈ సంఖ్యను 40 కి పైగా తీసుకెళ్లడమే లక్ష్యం. గత ఏడేళ్లలో ఫిషింగ్ క్లస్టర్లు, ఫిషింగ్ హార్బర్‌లు మరియు ల్యాండింగ్ కేంద్రాల సంఖ్య 40 నుండి 100 కి పెరిగింది. మేము దీనిని రెండు రెట్లు ఎక్కువ పెంచాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాము.

మిత్రులారా ,

రక్షణ రంగంలో కూడా తొలిసారిగా విస్తృత ప్రయత్నాలు జరుగుతున్నాయి. తమిళనాడు మరియు ఉత్తరప్రదేశ్ లోని రెండు డిఫెన్స్ కారిడార్లలో పనులు జరుగుతున్నాయి. నేడు, ఎలక్ట్రానిక్స్ మరియు ఐటి తయారీలో వేగంగా అగ్రగామి దేశాలలో ఒకటిగా మారుతున్నాము. ఒకానొక సమయంలో, మాకు ఐదు తయారీ క్లస్టర్లు ఉన్నాయి. ఈ రోజు మేము 15 తయారీ క్లస్టర్లను సృష్టించాము మరియు దీనిని రెట్టింపు చేయాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాము. గత కొన్ని సంవత్సరాలుగా నాలుగు పారిశ్రామిక కారిడార్లు ప్రారంభించబడ్డాయి మరియు ఇప్పుడు అటువంటి కారిడార్ల సంఖ్యను డజనుకు పెంచుతున్నారు.

 

మిత్రులారా ,

ప్లగ్ అండ్ ప్లే మౌలిక సదుపాయాల నిర్మాణం ఈ రోజు ప్రభుత్వం పనిచేస్తున్న విధానానికి ఒక ఉదాహరణ. ఇప్పుడు పరిశ్రమకు ప్లగ్ అండ్ ప్లే మౌలిక సదుపాయాలను అందించే ప్రయత్నం ఉంది. అంటే, దేశీయ మరియు విదేశీ పెట్టుబడిదారులు తమ వ్యవస్థను ఏర్పాటు చేసి పని చేయడం ప్రారంభించాలి. ఉదాహరణకు, గ్రేటర్ నోయిడాలోని దాద్రీలో ఇంటిగ్రేటెడ్ ఇండస్ట్రియల్ టౌన్ షిప్ వస్తోంది. ఇది తూర్పు మరియు పశ్చిమ భారతదేశంలోని ఓడరేవులతో ప్రత్యేక సరుకు కారిడార్ ద్వారా అనుసంధానించబడుతోంది. మల్టీమోడల్ లాజిస్టిక్స్ హబ్ ఇక్కడ ఏర్పాటు చేయబడుతుంది. దాని పక్కన మల్టీమోడల్ ట్రాన్స్ పోర్ట్ హబ్ నిర్మించబడుతుంది. అత్యాధునిక రైల్వే టెర్మినస్ ఇంటర్ మరియు ఇంట్రా స్టేట్ బస్ టెర్మినస్ ను కలిగి ఉంటుంది మరియు సామూహిక రాపిడ్ ట్రాన్సిట్ వ్యవస్థ మరియు ఇతర సౌకర్యాల ద్వారా మద్దతు ఇవ్వబడుతుంది. దేశంలోని వివిధ ప్రాంతాల్లో ఇలాంటి సదుపాయాలను నిర్మించడం ద్వారా, భారతదేశం ప్రపంచ వ్యాపార రాజధానిగా మారాలనే తన కలను నెరవేర్చగలదు.

మిత్రులారా ,

నేను జాబితా చేసిన ఈ లక్ష్యాలన్నీ సాధారణ లక్ష్యాలు కావు. అందువల్ల, వాటిని సాధించడానికి చేసే ప్రయత్నాలు మరియు పద్ధతులు కూడా అపూర్వమైనవి. మరియు వారు ప్రధాని గతిశక్తి జాతీయ మాస్టర్ ప్లాన్ నుండి గరిష్ట బలాన్ని పొందుతారు. జెఎఎమ్ ట్రినిటీ శక్తితో నిజమైన లబ్ధిదారునికి ప్రభుత్వ సదుపాయాలను వేగంగా అందించడంలో మేము విజయం సాధించినట్లే, అంటే జన్ ధన్-ఆధార్-మొబైల్, మౌలిక సదుపాయాల రంగంలో ప్రధాని గతిశక్తి కూడా అదే చేయబోతున్నారు. మౌలిక సదుపాయాల ప్రణాళిక నుండి అమలు వరకు ఇది సంపూర్ణ దృష్టితో ముందుకు వస్తోంది. ఈ కార్యక్రమంలో భాగం కావాలని రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలందరినీ నేను మరోసారి ఆహ్వానిస్తున్నాను. స్వాతంత్ర్యం వచ్చిన ఈ 75వ సంవత్సరంలో దేశం కోసం ఏదైనా చేయడానికి, సమీకరించడానికి ఇది సమయం. ఈ ప్రోగ్రామ్ తో అసోసియేట్ చేయబడ్డ ప్రతి ఒక్కరికీ ఇది నా అభ్యర్థన.

ఈ ముఖ్యమైన కార్యక్రమంలో చేరినందుకు నేను మీ అందరికీ కృతజ్ఞతలు తెలుపుతున్నాను మరియు ప్రైవేట్ ప్లేయర్‌లు ప్రధాన మంత్రి గతిశక్తి మాస్టర్ ప్లాన్‌ను కూడా చాలా దగ్గరగా విశ్లేషిస్తారని నేను ఖచ్చితంగా అనుకుంటున్నాను. వారు దానిలో భాగంగా మారడం ద్వారా వారి భవిష్యత్తు వ్యూహాన్ని కూడా రూపొందించుకోవచ్చు మరియు కొత్త స్థాయి అభివృద్ధిని చేరుకోవచ్చు. నేను విరామం తీసుకునే ముందు, నవరాత్రి పవిత్ర పండుగకు మరియు శక్తి ఆరాధన సందర్భంగా ఈ ముఖ్యమైన పనికి మీకు శుభాకాంక్షలు తెలియజేస్తున్నాను.

అనేక ధన్యవాదాలు , మీ అందరికీ శుభాకాంక్షలు!

Explore More
78వ స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ వేళ ఎర్రకోట ప్రాకారం నుంచి ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ ప్రసంగం

ప్రముఖ ప్రసంగాలు

78వ స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ వేళ ఎర్రకోట ప్రాకారం నుంచి ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ ప్రసంగం
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।