సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి శ్రీ ఎన్వీ రమణ జీ, జస్టిస్ శ్రీ యూయూ లలిత్ జీ, జస్టిస్ శ్రీ డీవై చంద్రచూడ్ జీ, కేంద్ర ప్రభుత్వంలో నా సహచరుడు, దేశ న్యాయశాఖ మంత్రి శ్రీ కిరణ్ జీ, సుప్రీంకోర్టు గౌరవనీయులైన న్యాయమూర్తులు న్యాయస్థానం, మా తోటి సహాయ మంత్రి శ్రీ ఎస్. పి బఘేల్ జీ, హైకోర్టుల గౌరవనీయులైన న్యాయమూర్తులు, జిల్లా న్యాయ సేవల అధికారుల ఛైర్మన్లు మరియు కార్యదర్శులు, గౌరవనీయులైన అతిథులు, మహిళలు మరియు పెద్దమనుషులు!
భారతదేశ న్యాయ వ్యవస్థకు నాయకత్వం వహిస్తున్న మీ అందరి మధ్య ఉండటం ఎల్లప్పుడూ ఆహ్లాదకరమైన అనుభవం, కానీ మాట్లాడటం కొంచెం కష్టం. జిల్లా లీగల్ సర్వీసెస్ అథారిటీల అధ్యక్షులు మరియు కార్యదర్శుల జాతీయ సమావేశం ఇది మొదటిది మరియు ఇది మంచి ప్రారంభం అని నేను నమ్ముతున్నాను, అంటే ఇది కొనసాగుతుంది. అటువంటి ఈవెంట్ కోసం మీరు ఎంచుకున్న సమయం కూడా ఖచ్చితమైనది మరియు చారిత్రాత్మకంగా ముఖ్యమైనది.
మరికొద్ది రోజుల్లోనే దేశానికి స్వాతంత్య్రం వచ్చి 75 ఏళ్లు పూర్తవుతున్నాయి. ఇది మన స్వాతంత్ర్యం యొక్క 'అమృత్ కాల్' సమయం. రాబోయే 25 ఏళ్లలో దేశాన్ని కొత్త శిఖరాలకు తీసుకెళ్లే తీర్మానాలకు ఇది సమయం. ఈజ్ ఆఫ్ డూయింగ్ బిజినెస్ మరియు ఈజ్ ఆఫ్ లివింగ్ లాగా, దేశంలోని ఈ 'అమృత్ యాత్ర'లో ఈజ్ ఆఫ్ జస్టిస్ కూడా అంతే ముఖ్యమైనది. నేషనల్ లీగల్ సర్వీసెస్ అథారిటీ మరియు అన్ని జిల్లా లీగల్ సర్వీసెస్ అథారిటీలు ఇందులో పెద్ద పాత్ర పోషిస్తాయి. ఈ కార్యక్రమానికి నేను ప్రత్యేకంగా లలిత్ జీని మరియు మీ అందరినీ అభినందిస్తున్నాను మరియు నా శుభాకాంక్షలు తెలియజేస్తున్నాను.
స్నేహితులారా,
న్యాయం యొక్క భావన గురించి, మన దేశంలో ఇలా చెప్పబడింది:
अंगेन गात्रं नयनेन वक्त्रं, न्यायेन राज्यं लवणेन भोज्यम्॥
(అంగేన గాత్రం నయనేన వక్త్రం, న్యాయేన రాజ్యం లవణేన భోజ్యం॥)
అంటే శరీరానికి వివిధ అవయవాలు, ముఖానికి కళ్లు, ఆహారానికి ఉప్పు ఎంత ముఖ్యమో, దేశానికి న్యాయం కూడా అంతే ముఖ్యం. మీరంతా రాజ్యాంగ నిపుణులే! మన రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 39A, రాష్ట్ర విధాన నిర్దేశక సూత్రాల క్రింద, న్యాయ సహాయానికి చాలా ప్రాధాన్యతనిచ్చింది. దేశంలోని ప్రజల విశ్వాసాన్ని బట్టి దీని ప్రాముఖ్యతను మనం చూడవచ్చు.
తన మాట ఎవరూ వినకపోతే కోర్టు తలుపులు ఎప్పుడూ తెరిచే ఉంటాయనే నమ్మకం మన దేశంలో సామాన్యుడికి ఉంది. ఈ న్యాయం యొక్క విశ్వాసం దేశంలోని వ్యవస్థలు తన హక్కులను పరిరక్షిస్తున్నాయని ప్రతి దేశవాసిని గ్రహించేలా చేస్తుంది. దాని కొనసాగింపుగా, దేశం నేషనల్ లీగల్ సర్వీసెస్ అథారిటీని కూడా ఏర్పాటు చేసింది, తద్వారా బలహీనులలో బలహీనులు కూడా న్యాయం పొందే హక్కును పొందవచ్చు. మా జిల్లా న్యాయ సేవల అధికారులు ప్రత్యేకించి మా న్యాయ సహాయ వ్యవస్థకు బిల్డింగ్ బ్లాక్స్ లాంటివి.
స్నేహితులారా,
ఏ సమాజానికైనా న్యాయ వ్యవస్థను పొందడం చాలా ముఖ్యమని మీ అందరికీ తెలుసు, అయితే న్యాయం అందించడం కూడా అంతే ముఖ్యం. ఈ విషయంలో న్యాయపరమైన మౌలిక సదుపాయాలు కూడా ముఖ్యమైన పాత్రను కలిగి ఉన్నాయి. గత ఎనిమిదేళ్లలో దేశంలో న్యాయపరమైన మౌలిక సదుపాయాలను పటిష్టపరిచేందుకు వేగవంతమైన పురోగతి సాధించబడింది. న్యాయపరమైన మౌలిక సదుపాయాలను ఆధునీకరించేందుకు దాదాపు 9,000 కోట్ల రూపాయలు ఖర్చు చేస్తున్నారు. దేశంలో కోర్టు హాళ్ల సంఖ్య కూడా పెరిగింది. న్యాయపరమైన మౌలిక సదుపాయాల నిర్మాణంలో ఈ వేగవంతమైన పురోగతి న్యాయ పంపిణీని వేగవంతం చేస్తుంది.
స్నేహితులారా,
నేడు ప్రపంచం అపూర్వమైన డిజిటల్ విప్లవాన్ని చూస్తోంది. మరియు, భారతదేశం ఈ విప్లవానికి ప్రధాన కేంద్రంగా ఉద్భవించింది. కొన్ని సంవత్సరాల క్రితం, దేశం BHIM-UPI మరియు డిజిటల్ చెల్లింపులను ప్రవేశపెట్టినప్పుడు, దాని ప్రభావం పరిమితంగా ఉంటుందని కొందరు భావించారు. కానీ నేడు ప్రతి గ్రామంలోనూ డిజిటల్ చెల్లింపులు జరగడం మనం చూస్తున్నాం. నేడు, ప్రపంచవ్యాప్తంగా జరుగుతున్న అన్ని రియల్ టైమ్ డిజిటల్ చెల్లింపులలో, 40 శాతం భారతదేశంలోనే జరుగుతున్నాయి. వీధి వ్యాపారుల నుంచి గ్రామాల్లోని పేదల వరకు ప్రతి ఒక్కరికీ డిజిటల్ చెల్లింపు అనేది ఇప్పుడు సాధారణ దినచర్యగా మారింది. దేశంలో ఆవిష్కరణ మరియు అనుసరణకు సహజమైన సామర్థ్యం ఉన్నప్పుడు, న్యాయం అందించడంలో సాంకేతికతను ఉపయోగించుకోవడానికి ఇంతకంటే మంచి సమయం మరొకటి ఉండదు. సుప్రీంకోర్టు ఆదేశాల మేరకు దేశంలోని న్యాయవ్యవస్థ ఈ దిశగా వేగంగా ముందుకు సాగుతున్నందుకు నేను సంతోషిస్తున్నాను. ఇ-కోర్టుల మిషన్ కింద, దేశంలో వర్చువల్ కోర్టులు ప్రారంభించబడుతున్నాయి. ట్రాఫిక్ ఉల్లంఘనల వంటి నేరాల కోసం రౌండ్-ది క్లాక్ కోర్టులు పనిచేయడం ప్రారంభించాయి. ప్రజల సౌకర్యార్థం కోర్టుల్లో వీడియో కాన్ఫరెన్స్ మౌలిక సదుపాయాలను కూడా విస్తరింపజేస్తున్నారు. ఇప్పటి వరకు దేశంలోని జిల్లా కోర్టులలో వీడియో కాన్ఫరెన్స్ ద్వారా కోటికి పైగా కేసులను విచారించామని నాకు చెప్పారు. హైకోర్టులు, సుప్రీంకోర్టుల్లో దాదాపు 60 లక్షల కేసులు విచారణకు వచ్చాయి. కరోనా సమయంలో మనం అనుసరించిన ప్రత్యామ్నాయం ఇప్పుడు వ్యవస్థలో భాగమవుతోంది. మన న్యాయవ్యవస్థ ప్రాచీన భారతీయ న్యాయ విలువలకు కట్టుబడి ఉందని మరియు 21వ శతాబ్దపు వాస్తవాలతో సరిపోలడానికి సిద్ధంగా ఉందని ఇది నిదర్శనం. దీని క్రెడిట్ మీ అందరికి చెందుతుంది, పెద్దమనుషులు. ఈ విషయంలో మీ అందరి ప్రయత్నాలను నేను అభినందిస్తున్నాను. స్నేహితులారా,
నేషనల్ లీగల్ సర్వీసెస్ అథారిటీ మరియు అన్ని డిస్ట్రిక్ట్ లీగల్ సర్వీసెస్ అథారిటీలు కూడా సామాన్యులకు న్యాయం అందించడానికి సాంకేతిక పరిజ్ఞానం యొక్క ఈ శక్తిని గరిష్టంగా ఉపయోగించుకోవాలి. ఒక సాధారణ పౌరుడు తన హక్కులు, విధులు, రాజ్యాంగ నిర్మాణాలు, నియమాలు మరియు నివారణల గురించి తెలుసుకోవడంలో సాంకేతికత కూడా పెద్ద పాత్ర పోషిస్తుంది. గత సంవత్సరం, గౌరవనీయులైన రాష్ట్రపతి చట్టపరమైన అక్షరాస్యత మరియు అవగాహన కోసం పాన్ ఇండియా ఔట్రీచ్ ప్రచారాన్ని ప్రారంభించారు. ఈ విషయంలో జిల్లా న్యాయ సేవాధికార సంస్థ పెద్దన్న పాత్ర పోషించింది. దీనికి ముందు 2017లో ప్రో బోనో లీగల్ సర్వీసెస్ ప్రోగ్రాం కూడా ప్రారంభించబడింది.దీని కింద మొబైల్, వెబ్ యాప్‌ల ద్వారా సామాన్యులకు న్యాయ సేవలను విస్తరింపజేశారు. ఈ అధికారులు ఒక అడుగు ముందుకేసి ఈ ప్రయత్నాలలో నెక్స్ట్ జెన్ టెక్నాలజీని ఉపయోగిస్తే, ప్రజలకు మరింత ప్రయోజనం చేకూరుతుంది.
స్నేహితులారా,
75 ఏళ్ల స్వాతంత్య్ర కాలం మనకు కర్తవ్య సమయం. ఇప్పటి వరకు నిర్లక్ష్యానికి గురైన అన్ని రంగాలపై కృషి చేయాలి. దేశంలోని అండర్ ట్రయల్ ఖైదీలకు సంబంధించిన మానవతా సమస్యపై సుప్రీంకోర్టు గతంలో చాలాసార్లు సున్నితత్వాన్ని ప్రదర్శించింది. న్యాయ సహాయం కోసం ఏళ్ల తరబడి జైళ్లలో ఉన్న ఖైదీలు ఎంతో మంది ఉన్నారు. ఈ ఖైదీలకు న్యాయ సహాయం అందించే బాధ్యతను మా జిల్లా న్యాయ సేవల అధికారులు తీసుకోవచ్చు. నేడు దేశం నలుమూలల నుంచి జిల్లా న్యాయమూర్తులు వచ్చారు. విచారణలో ఉన్న ఖైదీల విడుదలను వేగవంతం చేయాలని జిల్లా స్థాయి అండర్ ట్రయల్ రివ్యూ కమిటీల చైర్మన్‌గా నేను మిమ్మల్ని కోరుతున్నాను. నల్సా కూడా ఈ దిశగా ప్రచారాన్ని ప్రారంభించిందని చెప్పాను. ఈ చొరవకు నేను మీ అందరినీ అభినందిస్తున్నాను మరియు మీరు న్యాయ సహాయం ద్వారా ఈ ప్రచారాన్ని విజయవంతం చేస్తారని ఆశిస్తున్నాను.
స్నేహితులారా,
మనందరి కృషి ఈ 'అమృత్ కాల్'లో దేశ తీర్మానాలకు కొత్త దిశానిర్దేశం చేస్తుందని ఆశిస్తున్నాను. మీ మధ్య ఉండే అవకాశం నాకు లభించినందుకు అందరికీ ధన్యవాదాలు. ఈ రెండు రోజుల మేధోమథనం సెషన్ అంచనాలు మరియు ఆశలతో నిండిన ఈవెంట్‌తో సమానంగా పెద్ద ఫలితాలను తెస్తుందని నేను ఖచ్చితంగా అనుకుంటున్నాను.
ఆ నిరీక్షణతో, చాలా ధన్యవాదాలు!
