“కాశీ ఘాట్లలో గంగా పుష్కర వేడుకలు గంగా-గోదావరి నదుల సంగమం వంటిదే”;
“తెలుగు రాష్ట్రాలు కాశీ నగరానికి ఎందరో గొప్ప రుషులను.. యోగులను.. ఆచార్యులను అందించాయి”;
“కాశీ నగరం తమను మమేకం చేసుకున్న తరహాలోనే తెలుగు ప్రజలు కాశీని తమ ఆత్మతో ముడివేసుకున్నారు”;
“గంగా నదిలో పుష్కర పుణ్యస్నానం ఆత్మానందాన్నిస్తుంది”;
“మన పూర్వికులు భారత చైతన్యాన్ని వివిధ కేంద్రాల్లో ప్రతిష్టించారు... అదంతా ఏకమై భరతమాత సంపూర్ణ స్వరూపాన్ని ఆవిష్కరిస్తుంది”;
“దేశ వైవిధ్యాన్ని పరిపూర్ణ రూపంలో దర్శిస్తేనే భారత పరిపూర్ణత-సంపూర్ణ సామర్థ్యాలను మనం గ్రహించగలం”
నమస్కారం! గంగా పుష్కరాల సందర్భంగా మీ అందరికీ శుభాకాంక్షలు. మీరంతా కాశీకి వచ్చారు కాబట్టి, ఈ సందర్శనలో మీరంతా వ్యక్తిగతంగా నా అతిథులు. మరియు అతిథి దేవునితో సమానమని మేము నమ్ముతాము. కొన్ని ముందస్తు పనుల కారణంగా మీకు స్వాగతం పలికేందుకు నేను అక్కడ ఉండలేకపోయినా, మీ అందరి మధ్య నేను ఉండాలని కోరుకుంటున్నాను. కాశీ తెలుగు కమిటీకి, నా పార్లమెంటరీ సహచరుడు జి.వి.ఎల్.నరసింహారావు గారికి అభినందనలు. కాశీలోని ఘాట్ల వద్ద జరిగే ఈ గంగ-పుష్కరాల ఉత్సవం గంగ, గోదావరి సంగమం లాంటిది. ఇది భారతదేశపు పురాతన నాగరికతలు, సంస్కృతులు మరియు సంప్రదాయాల సంగమం యొక్క వేడుక. కొన్ని నెలల క్రితం కాశీ గడ్డపై కాశీ-తమిళ సంగమం జరిగిన విషయం మీకు గుర్తుండే ఉంటుంది. కొద్ది రోజుల క్రితం సౌరాష్ట్ర-తమిళ సంగమంలో పాల్గొనే భాగ్యం కలిగింది. ఈ 'ఆజాదీ కా అమృత్కాల్' దేశంలోని భిన్నత్వాలు, వివిధ ప్రవాహాల సంగమం అని నేను అప్పట్లో చెప్పాను. అనంతమైన భవిష్యత్తు వరకు భారతదేశాన్ని చైతన్యవంతంగా ఉంచే ఈ భిన్నత్వాల సంగమం నుంచి జాతీయతా అమృతం కారుతోంది.
మిత్రులారా,
కాశీకి, అక్కడి ప్రజలకు తెలుగు ప్రజలతో గాఢమైన అనుబంధం ఉందని కాశీతో సంబంధం ఉన్న ప్రతి ఒక్కరికీ తెలుసు. ఒక తెలుగువాడు కాశీకి చేరుకోగానే కాశీ ప్రజలు తమ కుటుంబంలో ఒకరు వచ్చారని భావిస్తారు. కాశీ ప్రజలు తరతరాలుగా మీ అందరికీ స్వాగతం పలుకుతున్నారు. ఈ బంధం కాశీ అంత పురాతనమైనది. కాశీ పట్ల తెలుగువారికి ఉన్న భక్తి కాశీ ఎంత పవిత్రమైనదో అంతే పవిత్రమైనది. నేటికీ కాశీని సందర్శించే యాత్రికుల సంఖ్యలో ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ రాష్ట్రాలకు చెందిన ప్రజలు గణనీయమైన సంఖ్యలో ఉన్నారు. తెలుగు ప్రాంతం కాశీకి ఎంతో మంది మహానుభావులను, ఎంతో మంది ఆచార్యులను, ఋషులను ఇచ్చింది. కాశీ ప్రజలు, యాత్రికులు బాబా విశ్వనాథుని దర్శించుకోవడానికి వెళ్లినప్పుడు ఆయన ఆశీస్సులు పొందడానికి తైలాంగ్ స్వామి ఆశ్రమాన్ని కూడా సందర్శిస్తారు. స్వామి రామకృష్ణ పరమహంస తైలాంగ్ స్వామిని కాశీ యొక్క సజీవ శివుడు అని పిలిచేవారు. తైలంగ స్వామి విజయనగరంలో జన్మించిన విషయం మీకు తెలిసిందే. జిడ్డు కృష్ణమూర్తి వంటి ఎందరో మహానుభావులు కాశీలో నేటికీ స్మరించుకుంటున్నారు.
సోదర సోదరీమణులారా,
కాశీ తెలుగువారిని దత్తత తీసుకుని ఆలింగనం చేసుకున్నట్లే కాశీని తెలుగు ప్రజలు తమ హృదయానికి దగ్గరగా ఉంచుకున్నారు. పవిత్ర పుణ్యక్షేత్రం వేములవాడను కూడా దక్షిణ కాశీ అని కూడా పిలుస్తారు. ఆంధ్ర, తెలంగాణ దేవాలయాల్లో చేతులకు కట్టిన నల్ల దారాన్ని ఇప్పటికీ కాశీ దారం అని పిలుస్తారు. అదేవిధంగా శ్రీనాథ మహాకవి కాశీఖండము గ్రంథం కావచ్చు, ఎంగూల్ వీరాస్వామయ్య కాశీ యాత్ర పాత్ర కావచ్చు, లేదా ప్రసిద్ధి చెందిన కాశీ మజిలీ కథలు కావచ్చు, కాశీ మహిమ తెలుగు భాష మరియు తెలుగు సాహిత్యంలో సమానంగా మరియు లోతుగా పాతుకుపోయింది. ఇదంతా చూసిన బయటి వ్యక్తి ఇంత దూరంలో ఉన్న నగరం హృదయానికి ఇంత దగ్గరగా ఎలా ఉంటుందంటే నమ్మడం కష్టమే! కానీ ఇది శతాబ్దాలుగా 'ఏక్ భారత్, శ్రేష్ఠ భారత్' నమ్మకాన్ని సజీవంగా ఉంచిన భారతదేశ వారసత్వం మరియు సంప్రదాయం.
మిత్రులారా,
కాశీ కూడా ముక్తి మరియు మోక్ష నగరం. ఒకప్పుడు తెలుగువారు కాశీకి రావడానికి వేల కిలోమీటర్లు నడిచేవారు. వీరి ప్రయాణంలో అనేక ఆటంకాలు ఎదురయ్యేవి. ఆధునిక కాలంలో ఆ పరిస్థితులు శరవేగంగా మారుతున్నాయి. ఈ రోజు విశ్వనాథ ధామ్ యొక్క దివ్య వైభవం, మరోవైపు గంగానది ఘాట్ల వైభవం ఉంది. నేడు ఒకవైపు కాశీ వీధులు, మరోవైపు కొత్త రహదారులు, రహదారుల నెట్వర్క్ ఉన్నాయి. ఇంతకుముందు కాశీకి వచ్చిన ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ ప్రజలు కాశీలో జరుగుతున్న మార్పును అనుభవిస్తూ ఉంటారు. ఒకప్పుడు విమానాశ్రయం నుంచి దశాశ్వమేధ్ ఘాట్ కు చేరుకోవడానికి గంటల తరబడి సమయం పట్టేది. నేడు కొత్త రహదారి నిర్మాణం వల్ల ప్రజలకు ఎంతో సమయం ఆదా అవుతోంది. ఒకప్పుడు కాశీ వీధులన్నీ విద్యుత్ తీగలతో నిండి ఉండేవి. ఇప్పుడు కాశీలో చాలా చోట్ల భూగర్భంలో విద్యుత్ తీగలు వేశారు. నేడు కాశీలోని అనేక కుండలు కావచ్చు, దేవాలయాలకు వెళ్ళే మార్గాలు కావచ్చు, కాశీలోని సాంస్కృతిక ప్రదేశాలు కావచ్చు, అన్నీ పునర్నిర్మించబడుతున్నాయి. ఇప్పుడు సీఎన్జీ ఉన్న బోట్లు కూడా గంగా నదిలో తిరగడం ప్రారంభించాయి. బెనారస్ ను సందర్శించే ప్రజలకు కూడా రోప్ వే సదుపాయం లభించే రోజు ఎంతో దూరంలో లేదు. స్వచ్ఛతా అభియాన్ కావచ్చు, కాశీ ఘాట్ల పరిశుభ్రత కావచ్చు, బెనారస్ ప్రజలు, యువత దీనిని ఒక ప్రజా ఉద్యమంగా మార్చారు. కాశీ ప్రజలు తమ కృషితో దీన్ని సాధించారు. వారు చాలా శ్రమించారు. కాబట్టి, ఈ కార్యక్రమం ద్వారా కాశీ ప్రజలను నేను తగినంతగా ప్రశంసించలేను మరియు అభినందించలేను!
మరియు మిత్రులారా,
నా కాశీ ప్రజలు మీకు సేవ చేయడానికి, పలకరించడానికి ఏ మాత్రం వెనుకాడరని నేను పూర్తి విశ్వాసంతో చెబుతాను. బాబా ఆశీస్సులు, కాలభైరవుడి దర్శనం, అన్నపూర్ణ అమ్మవారి దర్శనం అద్భుతం. కేవలం గంగానదిలో స్నానం చేస్తే చాలు మీ ఆత్మ ఆనందమయమవుతుంది. వీటితో పాటు ఈ వేసవిలో మీరు ఆస్వాదించడానికి 'కాశీ కీ లస్సీ', 'తండాయ్' కూడా ఉన్నాయి. బనారస్ కీ చాట్, లిట్టి-చోఖా మరియు బనారసి పాన్ రుచి మీ ప్రయాణాన్ని మరింత చిరస్మరణీయం చేస్తుంది. నేను మీకు మరో విన్నపం చేస్తాను. చెక్క ఎటికొప్పాక బొమ్మలు మీ ప్రదేశంలో ప్రసిద్ధి చెందినట్లే, బనారస్ కూడా చెక్క బొమ్మలకు ప్రసిద్ధి చెందింది. ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణకు చెందిన మన స్నేహితులు చెక్క బనారసి బొమ్మలు, బనారసి చీరలు, బనారసి స్వీట్లు ఇలా ఎన్నో వస్తువులను తమ వెంట తీసుకెళ్లవచ్చు. ఈ విషయాలు మీ ఆనందాన్ని ఎన్నో రెట్లు పెంచుతాయి.
మిత్రులారా,
మన పూర్వీకులు వివిధ కేంద్రాల్లో భారతదేశ సారాన్ని స్థాపించారు, ఇది భారత మాత రూపాన్ని పూర్తి చేసింది. కాశీలో బాబా విశ్వనాథుడు ఉంటే, ఆంధ్రలో మల్లికార్జునుడు, తెలంగాణలో రాజేశ్వరుడు ఉన్నారు. కాశీకి విశాలాక్షి శక్తిపీఠం ఉంటే, ఆంధ్రకు భ్రమరాంబ, తెలంగాణలో రాజ రాజేశ్వరి ఉన్నాయి. ఇటువంటి పవిత్ర స్థలాలన్నీ భారతదేశం యొక్క ముఖ్యమైన కేంద్రాలు మరియు దాని సాంస్కృతిక గుర్తింపును కలిగి ఉన్నాయి. దేశంలోని ఈ వైవిధ్యాన్ని మనం సంపూర్ణంగా చూడాలి. అప్పుడే మన పరిపూర్ణతను తెలుసుకోగలుగుతాం. అప్పుడే మన పూర్తి సామర్థ్యాన్ని మేల్కొల్పగలుగుతాం. గంగా పుష్కరాలు వంటి పండుగలు ఈ జాతీయ సేవ సంకల్పాన్ని ముందుకు తీసుకెళ్తాయని నేను ఖచ్చితంగా అనుకుంటున్నాను.
ఈ ఆకాంక్షతో మరోసారి మీకు శుభాకాంక్షలు తెలియజేస్తున్నాను. మీ ఈ ప్రయాణం ఫలప్రదంగా, సౌకర్యవంతంగా, కాశీ నుండి కొత్త జ్ఞాపకాలను తిరిగి తీసుకురావడం ద్వారా మీ మనస్సును దైవత్వంతో నింపాలని కోరుకుంటున్నాను. దీనికోసం బాబా పాదాల వద్ద ప్రార్థిస్తున్నాను. మీ అందరికీ మరోసారి నా హృదయపూర్వక ధన్యవాదాలు.
Prime Minister Shri Narendra Modi participates in ‘Odisha Parba 2024’ celebrations
November 24, 2024
Share
Delighted to take part in the Odisha Parba in Delhi, the state plays a pivotal role in India's growth and is blessed with cultural heritage admired across the country and the world: PM
The culture of Odisha has greatly strengthened the spirit of 'Ek Bharat Shreshtha Bharat', in which the sons and daughters of the state have made huge contributions: PM
We can see many examples of the contribution of Oriya literature to the cultural prosperity of India: PM
Odisha's cultural richness, architecture and science have always been special, We have to constantly take innovative steps to take every identity of this place to the world: PM
We are working fast in every sector for the development of Odisha,it has immense possibilities of port based industrial development: PM
Odisha is India's mining and metal powerhouse making it’s position very strong in the steel, aluminium and energy sectors: PM
Our government is committed to promote ease of doing business in Odisha: PM
Today Odisha has its own vision and roadmap, now investment will be encouraged and new employment opportunities will be created: PM
The Prime Minister Shri Narendra Modi participated in the ‘Odisha Parba 2024’ celebrations today at Jawaharlal Nehru Stadium, New Delhi. Addressing the gathering on the occasion, he greeted all the brothers and sisters of Odisha who were present at the event. He remarked that this year marked the centenary of the death anniversary of Swabhav Kavi Gangadhar Meher and paid tributes to him. He also paid tributes to Bhakta Dasia Bhauri, Bhakta Salabega and the writer of Oriya Bhagavatha, Shri Jagannath Das on the occasion.
“Odisha has always been the abode of Saints and Scholars”, said Shri Modi. He remarked that the saints and scholars have played a great role in nourishing the cultural richness by ensuring the great literature like Saral Mahabharat, Odiya Bhagawat have reached the common people at their doorsteps. He added that there is extensive literature related to Mahaprabhu Jagannath in Oriya language. Remembering a saga of Mahaprabhu Jagannatha, the Prime Minister said that Lord Jagannath led the war from the forefront and praised the Lord’s simplicity that he had partaken the curd from the hands of a devotee named Manika Gaudini while entering the battlefield. He added that there were a lot of lessons from the above saga, Shri Modi said one of the important lessons was that if we work with good intentions then God himself leads that work. He further added that God was always with us and we should never feel that we are alone in any dire situation.
Reciting a line of Odisha poet Bhim Bhoi that no matter how much pain one has to suffer, the world must be saved, the Prime Minister said that this has been the culture of Odisha. Shri Modi remarked that Puri Dham strengthened the feeling of 'Ek Bharat Shreshtha Bharat'. He added that the brave sons of Odisha also showed direction to the country by taking part in the freedom struggle. He said that we can never repay the debt of the martyrs of Paika Kranti. Shri Modi remarked that it was the good fortune of the government that it had the opportunity to issue a commemorative postage stamp and coin on Paika Kranti.
Reiterating that the entire country was remembering the contribution of Utkal Kesari Hare Krishna Mehtab ji at this time, Shri Modi said that the Government was celebrating his 125th birth anniversary on a large scale. The Prime Minister also touched upon the able leadership Odisha has given to the country from the past till now. He added that Draupadi Murmu ji, hailing from a tribal community, was the President of India. And it was a matter of great pride for all of us. He further added that it was due to her inspiration, schemes worth thousands of crores of rupees for tribal welfare were implemented in India today and these schemes were benefiting the tribal society not only of Odisha but of the entire India.
Remarking that Odisha is the land of women power and its strength in the form of Mata Subhadra, the Prime Minister said that Odisha will progress only when the women of Odisha progress. He added that he had the great opportunity to launch the Subhadra Yojana for my mothers and sisters of Odisha a few days back which will benefit the women of Odisha.
Shri Modi highlighted the contribution of Odisha in giving a new dimension to India's maritime power. He noted that the Bali Jatra was concluded yesterday in Odisha, which was organised in a grand manner on the banks of the Mahanadi in Cuttack on the day of Kartik Purnima. Further, Shri Modi remarked that Bali Jatra was a symbol of India's maritime power. Lauding the courage of the sailors of the past, the Prime Minister said that they were brave enough to sail and cross the seas despite the absence of modern technology like today. He added that the traders used to travel by ships to places like Bali, Sumatra, Java in Indonesia, which helped promote trade and enhance the reach of culture to various places. Shri Modi emphasised that today Odisha's maritime power had an important role in the achievement of a developed India's resolve.
The Prime Minister underlined that today there is hope for a new future for Odisha after continuous efforts for 10 years to take Odisha to new heights. Thanking the people of Odisha for their unprecedented blessings, Shri Modi said that this had given new courage to this hope and the Government had big dreams and had set big goals. Noting that Odisha will be celebrating the centenary year of statehood in 2036, he said that the Government’s endeavour was to make Odisha one of the strong, prosperous and fast-growing states of the country.
Noting that there was a time when the eastern part of India including states like Odisha were considered backward, Shri Modi said that he considered the eastern part of India to be the growth engine of the country's development. Therefore, he added that the Government has made the development of eastern India a priority and today all the work related to connectivity, health, education in the entire eastern India had been expedited. Shri Modi highlighted that today Odisha was getting three times more budget than the central government used to give it 10 years ago. He added that this year, 30 percent more budget had been given for the development of Odisha as compared to last year. He assured that the Government was working at a fast pace in every sector for the holistic development of Odisha.
“Odisha has immense potential for port-based industrial development”, exclaimed the Prime Minister. Therefore, he added that trade will be promoted by developing ports at Dhamra, Gopalpur, Astaranga, Palur, and Subarnarekha. Remarking that Odisha was the mining and metal powerhouse of India, Shri Modi said that this strengthened Odisha's position in the steel, aluminium and energy sectors. He added that by focusing on these sectors, new avenues of prosperity can be opened in Odisha.
Noting that the production of cashew, jute, cotton, turmeric and oilseeds was in abundance in Odisha, Shri Modi said that the Government's effort was to ensure that these products reach the big markets and thereby benefit the farmers. He added that there was also a lot of scope for expansion in the sea-food processing industry of Odisha and Government’s effort was to make Odisha sea-food a brand that is in demand in the global market.
Emphasising that Government’s effort was to make Odisha a preferred destination for investors, the Prime Minister said that his government was committed to promoting ease of doing business in Odisha and investment was being promoted through Utkarsh Utkal. Shri Modi highlighted that as soon as the new government was formed in Odisha, an investment of Rs 45 thousand crore was approved within the first 100 days. He added that today Odisha had its own vision as well as a roadmap, which would promote investment and create new employment opportunities. He congratulated the Chief Minister Mohan Charan Manjhi ji and his team for their efforts.
Shri Modi remarked that by utilising the potential of Odisha in the right direction, it can be taken to new heights of development. Emphasising that Odisha can benefit from its strategic location, the Prime Minister said that access to domestic and international markets was easy from there. “Odisha was an important hub of trade for East and South-East Asia”, said Shri Modi and added that Odisha's importance in global value chains would further increase in the times to come. He further added that the government was also working on the goal of increasing exports from the state.
“Odisha has immense potential to promote urbanisation”, highlighted the Prime Minister and added that his Government was undertaking concrete steps in that direction. He further added that the Government was committed to build a large number of dynamic and well-connected cities. Shri Modi underscored that the Government was also creating new possibilities in the tier two cities of Odisha, especially in the districts of western Odisha where development of new infrastructure can lead to creation of new opportunities.
Touching upon the field of higher education, Shri Modi said that Odisha was a new hope for students across the country and there were many national and international institutes, which inspired the state to take the lead in the education sector. He added that these efforts were promoting the startup ecosystem in the state.
Highlighting that Odisha has always been special because of its cultural richness, Shri Modi said the art forms of Odisha fascinate everyone, be it the Odissi dance or the paintings of Odisha or the liveliness that is seen in the Pattachitras or the Saura paintings, a symbol of the tribal art. He added that one got to see the craftsmanship of Sambalpuri, Bomkai and Kotpad weavers in Odisha. The Prime Minister remarked that the more we spread and preserve the art and craftsmanship, the more the respect for Odia people would increase.
Touching upon the abundant heritage of architecture and science of Odisha, the Prime Minister remarked that the science, architecture and vastness of the ancient temples like Sun Temple of Konark, the Lingaraj and Mukteshwar amazed everyone with their exquisiteness and craftsmanship.
Noting that Odisha was a land of immense possibilities in terms of tourism, Shri Modi said there was a need to work across multiple dimensions to bring these possibilities to the ground. He added that today along with Odisha, the country also had a Government that respects Odisha's heritage and its identity. Underlining that one of the conferences of G-20 was held in Odisha last year, Shri Modi said that the Government presented the grand spectacle of the Sun Temple in front of the heads of states and diplomats of so many countries. The Prime Minister said he was pleased that all the four gates of the Mahaprabhu Jagannath Temple complex have been opened along with the Ratna Bhandar of the temple.
The Prime Minister emphasised that there was a need to undertake more innovative steps to tell the world about every identity of Odisha. He cited an example that Bali Jatra Day can be declared and celebrated to make Bali Jatra more popular and promote it on the international platform. He further added that celebrating Odissi Day for arts like Odissi dance could also be explored along with days to celebrate various tribal heritages. Shri Modi said that special events could be organised in schools and colleges, which would create awareness among people about the opportunities related to tourism and small scale industries. He added that Pravasi Bharatiya Sammelan was also going to be held in Bhubaneswar in the upcoming days and was a huge opportunity for Odisha.
Noting the rising trend of people forgetting their mother tongue and culture across the globe, Shri Modi was pleased that the Oriya community, wherever it lives, had always been very enthusiastic about its culture, its language and its festivals. He added that his recent visit to Guyana had reaffirmed how the power of mother tongue and culture kept one connected to their motherland. He added that about two hundred years ago, hundreds of labourers left India, but they took Ramcharit Manas with them and even today they are connected to the land of India. Shri Modi emphasised that by preserving our heritage, its benefits could reach everyone even when development and changes take place. He added that in the same way, Odisha can be propelled to new heights.
The Prime Minister underscored that in today's modern era, it was important to assimilate modern changes while strengthening our roots. He added that events like the Odisha Festival could become a medium for this. He further added that events like Odisha Parba should be expanded even more in the coming years and should not be limited to Delhi only. Shri Modi underlined that efforts must be undertaken to ensure that more and more people join it and the participation of schools and colleges also increases. He urged the people from other states in Delhi to participate and get to know Odisha more closely.
Concluding the address, Shri Modi expressed confidence that in the times to come, the colours of this festival would reach every nook and corner of Odisha as well as India by becoming an effective platform for public participation.
Union Minister for Railways, Information and Broadcasting, Electronics & IT, Shri Ashwini Vaishnaw and Union Minister for Education, Shri Dharmendra Pradhan, President of Odia Samaj, Shri Siddharth Pradhan were present on the occasion among others.
Background
Odisha Parba is a flagship event conducted by Odia Samaj, a trust in New Delhi. Through it, they have been engaged in providing valuable support towards preservation and promotion of Odia heritage. Continuing with the tradition, this year Odisha Parba was organised from 22nd to 24th November. It showcased the rich heritage of Odisha displaying colourful cultural forms and will exhibit the vibrant social, cultural and political ethos of the State. A National Seminar or Conclave led by prominent experts and distinguished professionals across various domains was conducted.
