Innovation, integrity and inclusion have emerged as key mantras in the field of management: PM
Focus is now on collaborative, innovative and transformative management, says PM
Technology management is as important as human management: PM Modi

జై జగన్నాథ్! 

జై మా సమలేశ్వరి! 

ఒడిషార్ భాయ్ భూని మంకు మోర్ జుహార్ 

అందరికి నూతన సంవత్సర శుభాకాంక్షలు.

ఒడిశా గౌరవనీయ గవర్నర్ ప్రొఫెసర్ గణేష్ లాల్ గారు, ముఖ్యమంత్రి, నా స్నేహితుడు శ్రీ నవీన్ పట్నాయక్ గారు, కేంద్ర మంత్రివర్గంలో నా సహచరుడు, డాక్టర్ రమేష్ పోఖ్రియాల్ నిషాంక్ గారు, ఒడిషా కే చెందిన రత్నం, సోదరుడు ధర్మేంద్ర ప్రధాన్ గారు, శ్రీ ప్రతాప్ చంద్ర సారంగి గారు, ఒడిషా ప్రభుత్వ మంత్రులు, ఎంపీలు, ఎమ్మెల్యేలు, ఐఐఎం సంబల్పూర్ చైర్ పర్సన్, శ్రీమతి అరుంధతీ భట్టాచార్య గారు, డైరెక్టర్ ప్రొఫెసర్ మహదేవ్ జైస్వాల్ గారు. , అధ్యాపక సిబ్బంది, నా యువ సహచరులు ! 

ఈ రోజు, ఐఐఎం క్యాంపస్‌కు పునాది రాయి వేయడంతో పాటు, ఒడిశా యువత బలాన్ని బలోపేతం చేయడానికి కొత్త పునాది రాయి వేయబడింది. ఐడిఎమ్ సంబల్పూర్ యొక్క శాశ్వత క్యాంపస్ ఒడిశా యొక్క గొప్ప సంస్కృతి మరియు వనరులను గుర్తించడంతో నిర్వహణ ప్రపంచంలో ఒడిశాకు కొత్త గుర్తింపును ఇవ్వడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. కొత్త సంవత్సరం ప్రారంభంలో, ఈ శుభ ప్రారంభం మనందరి ఆనందాన్ని రెట్టింపు చేసింది. 

సహచరులారా, 

గత దశాబ్దాలు దేశంలో ఒక ధోరణిని చూశాయి, దేశానికి వెలుపల బహుళ జాతీయుల ఆవిర్భావం మరియు ఈ భూమిపై వారి పురోగతి. ఈ దశాబ్దం మరియు ఈ శతాబ్దం భారతదేశంలో కొత్త బహుళజాతి సంస్థలను నిర్మించడం. భారతదేశం యొక్క శక్తి ప్రపంచంలో ఆధిపత్యం చెలాయించే సమయం ఆసన్నమైంది. నేటి స్టార్టప్‌లు రేపటి బహుళ జాతీయులు. ఈ స్టార్టప్‌లలో ఎక్కువ నగరాలు ఏవి? సాధారణంగా టైర్ -2, టైర్ -3 నగరాలు అని పిలవబడే వాటిలో, స్టార్టప్‌ల ప్రభావం ఈ రోజుల్లో చూడవచ్చు. ఈ స్టార్టప్‌లకు కొత్త భారతీయ యువ సంస్థలను పెంచడానికి ఉత్తమ నిర్వాహకులు అవసరం. కొత్త అనుభవాలతో దేశంలోని కొత్త ప్రాంతాల నుండి వెలువడుతున్న నిర్వహణ నిపుణులు భారతీయ కంపెనీలకు కొత్త ఎత్తులను ఇవ్వడంలో ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తారు. 

సహచరులారా, 

ఈ సంవత్సరం కోవిడ్ సంక్షోభం ఉన్నప్పటికీ, మునుపటి సంవత్సరాల కంటే భారతదేశం ఎక్కువ యునికార్న్స్ ఇచ్చింది అని నేను ఎక్కడో చదువుతున్నాను. వ్యవసాయం నుండి అంతరిక్ష రంగం వరకు ప్రతిదానిలో అపూర్వమైన సంస్కరణలు చేయడంతో ఈ రోజు స్టార్టప్‌లకు అవకాశం పెరుగుతోంది. ఈ కొత్త అవకాశాల కోసం మీరు మీరే సిద్ధం చేసుకోవాలి. మీరు మీ కెరీర్‌ను భారతదేశ ఆశలు మరియు ఆకాంక్షలతో అనుసంధానించాలి. ఈ కొత్త దశాబ్దంలో బ్రాండ్ ఇండియాకు కొత్త ప్రపంచ గుర్తింపును ఇవ్వాల్సిన బాధ్యత మనందరికీ ఉంది. ముఖ్యంగా మా యువతపై.

సహచరులారా, 

IIM సంబల్పూర్ యొక్క ఆబ్జెక్టివ్ (ధ్యాయ్) మంత్రం - నవసజ్రణం శుచిత సమావేష్టవం. (ఇన్నోవేషన్‌లో స్వచ్ఛత ఉంటుంది). అంటే, ఇన్నోవేషన్, సమగ్రత మరియు సమగ్రత, మీరు ఈ మంత్రం యొక్క శక్తితో దేశానికి మీ నిర్వహణ నైపుణ్యాలను చూపించాలి. మీరు కొత్త నిర్మాణాన్ని ప్రోత్సహించాలి, మీరు సమగ్రతను నొక్కి చెప్పాలి, అభివృద్ధి కోసం పందెంలో మిగిలిపోయిన వాటిని మీతో తీసుకెళ్లాలి. IIM యొక్క శాశ్వత ప్రాంగణం ఏర్పాటు చేయబడుతున్న స్థలంలో ఇప్పటికే వైద్య విశ్వవిద్యాలయం, ఇంజనీరింగ్ విశ్వవిద్యాలయం, మరో మూడు విశ్వవిద్యాలయాలు, ఒక సైనిక పాఠశాల, ఒక CRPF మరియు పోలీసు శిక్షణా సంస్థ ఉన్నాయి. 

సంబల్పూర్ గురించి పెద్దగా తెలియని వారు కూడా ఐఐఎం వంటి ప్రఖ్యాత సంస్థ ఆవిర్భావంతో ఈ ప్రాంతం ఎంత పెద్ద విద్యా కేంద్రంగా ఉండబోతోందో ఇప్పుడు can హించవచ్చు. సంబల్పూర్ ఐఐఎం మరియు ఈ రంగంలో చదువుతున్న విద్యార్థులు-నిపుణులకు చాలా ప్రత్యేకమైన విషయం ఏమిటంటే, ఈ ప్రాంతం మొత్తం మీ కోసం ఒక ప్రాక్టికల్ ల్యాబ్ లాగా ఉంటుంది. ఈ ప్రదేశం ప్రకృతిలో చాలా అద్భుతంగా ఉంది, ఒడిశా యొక్క అహంకారం హిరాకుడ్ ఆనకట్ట, మీకు దూరంగా లేదు. ఆనకట్టకు సమీపంలో ఉన్న డెబ్రిగార్ సెంచరీ ప్రత్యేకమైనది, బిర్ సురేందర్ సాయి జీ దాని స్థావరంగా నిర్మించిన పవిత్ర స్థలంతో సహా. ఈ ప్రాంతం యొక్క పర్యాటక సామర్థ్యాన్ని మరింత పెంచడానికి విద్యార్థుల ఆలోచనలు మరియు నిర్వాహక నైపుణ్యాలు ఉపయోగపడతాయి. 

అదేవిధంగా, సంబల్పురి టెక్స్‌టైల్ దేశంలో మరియు విదేశాలలో కూడా ప్రసిద్ది చెందింది. 'బంధ ఇకాట్' ఫాబ్రిక్, దాని ప్రత్యేకమైన నమూనా, డిజైన్ మరియు ఆకృతి చాలా ప్రత్యేకమైనది. అదేవిధంగా ఈ ప్రాంతంలో చాలా హస్తకళా పనులు ఉన్నాయి, సిల్వర్ ఫిలిగ్రీ, కార్వింగ్ ఆన్ స్టోన్స్, వుడ్ వర్క్, ఇత్తడి పని, మన గిరిజన సోదరులు మరియు సోదరీమణులు కూడా ఇందులో చాలా నైపుణ్యం కలిగి ఉన్నారు. IIM విద్యార్థులకు, సంబల్పూర్ స్థానికంగా స్వరపరచడం వారి ముఖ్యమైన బాధ్యతలలో ఒకటి. 

సహచరులారా, 

సంబల్పూర్ మరియు దాని పరిసరాలు ఖనిజ మరియు మైనింగ్ బలానికి కూడా ప్రసిద్ది చెందాయని మీకు బాగా తెలుసు. హై-గ్రేడ్ ఇనుప ఖనిజం, బాక్సైట్, క్రోమైట్, మాంగనీస్, బొగ్గు-సున్నపురాయి నుండి బంగారం, రత్నాలు, వజ్రాలు, ఇక్కడ సహజ వనరులను గుణించాలి. దేశం యొక్క ఈ సహజ ఆస్తులను ఎలా చక్కగా నిర్వహించాలి, మొత్తం ప్రాంతాన్ని ఎలా అభివృద్ధి చేయాలి, ప్రజలను ఎలా అభివృద్ధి చేయాలి, మీరు కొత్త ఆలోచనలపై పనిచేయాలి. 

సహచరులారా, 

ఇవి కొన్ని ఉదాహరణలు. ఒడిశా అటవీ వనరులు, ఖనిజాలు, రంగబతి-సంగీత, గిరిజన కళ మరియు చేతిపనులు, ప్రకృతి కవి గంగాధర్ మెహెర్ రాసిన కవితలు, ఒడిశాకు ఇక్కడ ఏమి లేదు. మీలో చాలా మంది, సంబల్పురి టెక్స్‌టైల్ లేదా కటక్ యొక్క ఫిలిగ్రీ పనితనం వారి నైపుణ్యాలను ప్రపంచ గుర్తింపుగా మార్చడానికి, ఇక్కడ పర్యాటకాన్ని పెంచడానికి కృషి చేసినప్పుడు, ఒడిశా అభివృద్ధి స్వావలంబన భారత ప్రచారంతో పాటు మరింత వేగవంతం అవుతుంది. మరియు కొత్త ఎత్తులను పొందండి. 

సహచరులారా, 

స్థానిక ప్రపంచాన్ని చేయడానికి, మీరు IIM యొక్క యువ భాగస్వాములందరికీ కొత్త మరియు వినూత్న పరిష్కారాలను కనుగొనాలి. మా ఐఐఎంలు దేశ స్వయం ప్రతిపత్తి మిషన్‌లో స్థానిక ఉత్పత్తులకు మరియు అంతర్జాతీయ సహకారానికి మధ్య వారధిగా పనిచేస్తాయని నేను నమ్ముతున్నాను. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఇంత విస్తారమైన మరియు విస్తృతమైన పూర్వ విద్యార్థుల నెట్‌వర్క్ ఉన్న మీరందరూ కూడా చాలా సహాయపడతారు. 2014 నాటికి ఇక్కడ 13 ఐఐఎంలు ఉన్నాయి. దేశంలో ఇప్పుడు 20 ఐఐఎంలు ఉన్నాయి. ఇంత పెద్ద టాలెంట్ పూల్ స్వయం సమృద్ధ భారత్ ప్రచారాన్ని బాగా విస్తరించగలదు. 

సహచరులారా, 

నేటి ప్రపంచంలో అవకాశాలు కూడా కొత్తవి, కాబట్టి నిర్వహణ ప్రపంచం ఎదుర్కొంటున్న సవాళ్లు కూడా కొత్తవి. మీరు కూడా ఈ సవాళ్లను అర్థం చేసుకోవాలి. ఇప్పుడు, ఉదాహరణకు, సంకలిత ముద్రణ లేదా 3 డి ప్రింటింగ్ మొత్తం ఉత్పత్తి ఆర్థిక వ్యవస్థను మారుస్తోంది. మీరు వార్తల్లో విన్నట్లుగా, గత నెలలో ఒక సంస్థ 3 డి చెన్నై సమీపంలో రెండు అంతస్థుల భవనాన్ని ముద్రించింది. ఉత్పత్తి యొక్క పద్ధతులు మారినప్పుడు, లాజిస్టిక్స్ మరియు సరఫరా గొలుసు ఏర్పాట్లు కూడా ఉంటాయి. అదేవిధంగా, సాంకేతిక పరిజ్ఞానం నేడు ప్రతి భౌగోళిక పరిమితులను అధిగమిస్తోంది. ఎయిర్ కనెక్టివిటీ 20 వ శతాబ్దపు వ్యాపారాన్ని అతుకులు చేస్తుంది కాబట్టి డిజిటల్ కనెక్టివిటీ 21 వ శతాబ్దపు వ్యాపారాన్ని మార్చబోతోంది. ఎక్కడి నుండైనా పని అనే భావనతో, ప్రపంచం మొత్తం గ్లోబల్ విలేజ్ నుండి గ్లోబల్ వర్క్ ప్లేస్‌గా మారిపోయింది. గత కొన్ని నెలల్లో అవసరమైన అన్ని సంస్కరణలను కూడా భారత్ వేగవంతం చేసింది. మేము సమయాలతో కదలడానికి మాత్రమే కాకుండా, సమయం కంటే ముందుకు వెళ్ళడానికి కూడా ప్రయత్నిస్తాము.

సహచరులారా, 

పని పద్ధతులు మారినప్పుడు, నిర్వహణ నైపుణ్యాల డిమాండ్లను కూడా చేయండి. టాప్ డౌన్ లేదా టాప్ హెవీ మేనేజ్‌మెంట్‌కు బదులుగా సహకార, వినూత్న మరియు రూపాంతర నిర్వహణకు సమయం ఆసన్నమైంది. మీ తోటివారితో ఈ సహకారం ముఖ్యం, బాట్లు మరియు అల్గోరిథంలు ఇప్పుడు జట్టు సభ్యులుగా మాతో ఉన్నాయి. అందువల్ల, సాంకేతిక నిర్వహణ మానవ నిర్వహణకు చాలా ముఖ్యమైనది. దేశవ్యాప్తంగా ఉన్న మిమ్మల్ని మరియు ఐఐఎంలను మరియు వ్యాపార నిర్వహణలో పాల్గొన్న ఇతర పాఠశాలలను కూడా నేను కోరుతున్నాను. 

కరోనా పరివర్తన యొక్క ఈ యుగంలో దేశం సాంకేతిక పరిజ్ఞానం మరియు జట్టుకృషితో ఎలా పనిచేసింది, 130 కోట్ల మంది ప్రజల రక్షణ కోసం ఎలా చర్యలు తీసుకున్నారు, బాధ్యతలు చేపట్టారు, సహకారం జరిగింది, ప్రజల భాగస్వామ్య ప్రచారం ప్రారంభించబడింది. ఈ అంశాలన్నింటిపై పరిశోధన ఉండాలి, పత్రాలు సిద్ధం చేయాలి. 130 కోట్ల దేశం ఎప్పటికప్పుడు ఎలా ఆవిష్కరించింది. భారతదేశం చాలా తక్కువ సమయంలో సామర్థ్యం మరియు సామర్థ్యాన్ని ఎలా విస్తరించింది. నిర్వహణలో గొప్ప పాఠం ఉంది. కోవిడ్ సమయంలో, దేశం పిపిఇ కిట్, మాస్క్ మరియు వెంటిలేటర్ యొక్క శాశ్వత పరిష్కారంతో ముందుకు వచ్చింది. 

సహచరులారా, 

సమస్య పరిష్కారానికి స్వల్పకాలిక విధానాన్ని అనుసరించే సంప్రదాయం మాకు ఉంది. దేశం ఇప్పుడు ఆ ఆలోచనను మించిపోయింది. ఇప్పుడు మన దృష్టి దీర్ఘకాలిక పరిష్కారం మీద ఉంది, తక్షణ అవసరాలకు మించి. మరియు ఇది నిర్వహణలో గొప్ప పాఠాన్ని కూడా బోధిస్తుంది. మనలో అరుంధతి జీ ఉంది. దేశంలోని పేదలకు జంధన్ ఖాతాలు ఎలా ప్రణాళిక చేయబడ్డాయి, అవి ఎలా అమలు చేయబడ్డాయి, అవి ఎలా నిర్వహించబడ్డాయి, ఆ సమయంలో వారు బ్యాంకుల నిర్వహణలో ఉన్నారు కాబట్టి వారు కూడా ఈ మొత్తం ప్రక్రియను చూస్తున్నారు. 

ఎప్పుడూ బ్యాంకుకు వెళ్ళని ఒక పేద వ్యక్తి 400 మిలియన్లకు పైగా పేద ప్రజల కోసం బ్యాంకు ఖాతా తెరవడం అంత సులభం కాదు. నిర్వహణ అంటే పెద్ద కంపెనీలను నిర్వహించడం కాదు కాబట్టి నేను మీకు ఇది చెప్తున్నాను. నిజమైన కోణంలో, భారతదేశం వంటి దేశానికి, నిర్వహణ అంటే జీవితాలను జాగ్రత్తగా చూసుకోవడం. నేను మీకు మరొక ఉదాహరణ ఇస్తాను మరియు ఇది చాలా ముఖ్యం ఎందుకంటే ఒడిశా వారసుడు భాయ్ ధర్మేంద్ర ప్రధాన్ ఇందులో ప్రధాన పాత్ర పోషించారు. 

సహచరులారా, 

స్వాతంత్య్రం వచ్చి దాదాపు 10 సంవత్సరాల తరువాత మన దేశానికి వంట గ్యాస్ వచ్చింది. కానీ తరువాతి దశాబ్దాలలో, వంట గ్యాస్ లగ్జరీగా మారింది. రైసీ ప్రజల ఖ్యాతి పొందింది. ప్రజలు గ్యాస్ కనెక్షన్ కోసం చాలా ప్రయాణించవలసి వచ్చింది, చాలా పాపాడ్లను విక్రయించింది మరియు ఇప్పటికీ వారు గ్యాస్ పొందలేకపోయారు. పరిస్థితి ఏమిటంటే, 2014 వరకు, 6 సంవత్సరాల ముందు, 2014 వరకు, దేశంలో వంట గ్యాస్ యొక్క కవరేజ్ 55% మాత్రమే. విధానం శాశ్వత పరిష్కారం అని అర్ధం కానప్పుడు ఇది జరుగుతుంది..

LPG కవరేజ్ 60 సంవత్సరాలలో 55% మాత్రమే. దేశం ఈ వేగంతో కదులుతుంటే, అందరికీ గ్యాస్ సరఫరా చేయడంలో అర్ధ శతాబ్దం గడిచిపోయేది. 2014 లో మా ప్రభుత్వం ఏర్పడిన తరువాత, అది శాశ్వత పరిష్కారం చేయవలసి ఉంటుందని మేము నిర్ణయించుకున్నాము. ఈ రోజు దేశంలో ఎంత గ్యాస్ కవరేజ్ ఉందో మీకు తెలుసా? 98 శాతానికి పైగా. ఇక్కడ నిర్వహణలో పాల్గొన్న మీ అందరికీ తెలుసు, ప్రారంభించడం మరియు కొంచెం ముందుకు సాగడం సులభం. కవరేజీని 100 శాతం చేయడమే అసలు సవాలు. 

సహచరులారా, 

అప్పుడు ప్రశ్న మేము దానిని ఎలా పొందాము, ఎలా సాధించాము? మీ నిర్వహణ సహోద్యోగులకు ఇది గొప్ప కేస్ స్టడీ. 

సహచరులారా, 

మేము ఒక వైపు సమస్యలను, మరోవైపు శాశ్వత పరిష్కారాన్ని ఉంచాము. కొత్త పంపిణీదారులు సవాలు. మేము 10,000 కొత్త గ్యాస్ పంపిణీదారులను నియమించాము. మొక్కల సామర్థ్యాన్ని బాట్లింగ్ చేయడం సవాలు. దేశ సామర్థ్యాన్ని పెంచుతూ దేశవ్యాప్తంగా కొత్త బాట్లింగ్ ప్లాంట్లను ఏర్పాటు చేశాం. దిగుమతి టెర్మినల్ సామర్థ్యం సవాలు. మేము కూడా దాన్ని మెరుగుపర్చాము. పైప్-లైన్ సామర్థ్యం సవాలు. దీనికోసం వేలాది కోట్ల రూపాయలు ఖర్చు చేశాము మరియు నేటికీ అలా చేస్తున్నాము. పేద లబ్ధిదారుల ఎంపిక సవాలు. మేము ఈ పనిని పూర్తి పారదర్శకతతో చేశాము, ముఖ్యంగా అద్భుతమైన పథకం. 

సహచరులారా, 

శాశ్వత పరిష్కారం అందించే ఈ ఉద్దేశం ఫలితంగా, నేడు దేశంలో 280 మిలియన్లకు పైగా గ్యాస్ కనెక్షన్లు ఉన్నాయి. 2014 కి ముందు దేశంలో 140 మిలియన్ గ్యాస్ కనెక్షన్లు ఉన్నాయి. 60 సంవత్సరాలలో 140 మిలియన్ గ్యాస్ కనెక్షన్లను g హించుకోండి. మేము గత 6 సంవత్సరాలలో దేశంలో 120 మిలియన్లకు పైగా గ్యాస్ కనెక్షన్లను అందించాము. వంట గ్యాస్ కోసం ప్రజలు ఇకపై పరుగెత్తాల్సిన అవసరం లేదు. ఇక్కడ ఒడిశాలో కూడా ఉజ్వాలా యోజన వల్ల సుమారు 50 లక్షల మంది పేద కుటుంబాలకు గ్యాస్ కనెక్షన్ వచ్చింది. ఈ మొత్తం ప్రచారంలో దేశం చేసిన సామర్థ్యం పెంపు ఫలితంగా ఒడిశాలోని 19 జిల్లాల్లో సిటీ గ్యాస్ డిస్ట్రిబ్యూషన్ నెట్‌వర్క్ ఏర్పడింది. 

సహచరులారా, 

నేను ఈ ఉదాహరణను మీకు వివరించాను ఎందుకంటే మీరు దేశ అవసరాలతో ఎంత ఎక్కువ కనెక్ట్ అవుతున్నారో, దేశంలోని సవాళ్లను మీరు ఎంతగా అర్థం చేసుకుంటే అంత మంచిగా మీరు నిర్వాహకులుగా మారగలుగుతారు మరియు మంచి పరిష్కారాలతో ముందుకు రాగలుగుతారు. ఉన్నత విద్యాసంస్థలు తమ సొంత నైపుణ్యం మీద దృష్టి పెట్టడం మాత్రమే కాకుండా, వారి పరిధులను విస్తృతం చేయడం కూడా ముఖ్యమని నా అభిప్రాయం. అక్కడ చదువుకోవడానికి వచ్చే విద్యార్థులు ఇందులో పెద్ద పాత్ర పోషిస్తారు. 

కొత్త జాతీయ విద్యా విధానం బ్రాడ్ బేస్డ్, మల్టీ-డిసిప్లినరీ, హోలిస్టిక్ విధానాన్ని నొక్కి చెబుతుంది. ప్రొఫెషనల్ ఎడ్యుకేషన్ సొసైటీతో వచ్చే గోతులు తొలగించడానికి ప్రయత్నాలు జరుగుతున్నాయి. దేశ అభివృద్ధి కోసం ప్రతి ఒక్కరినీ ప్రధాన స్రవంతిలోకి తీసుకురావాలని మేము కోరుకుంటున్నాము. ఇది కూడా కలుపుకొని ఉన్న స్వభావం. మీరు ఈ దృష్టిని నెరవేరుస్తారని నేను ఖచ్చితంగా అనుకుంటున్నాను. మీ ప్రయత్నాలు, ఐఐఎం సంబల్పూర్ ప్రయత్నాలు స్వావలంబన భారతదేశానికి కారణమని రుజువు చేస్తాయి. ఈ శుభాకాంక్షలతో, చాలా ధన్యవాదాలు ! 

నమస్కారం!

Explore More
78వ స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ వేళ ఎర్రకోట ప్రాకారం నుంచి ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ ప్రసంగం

ప్రముఖ ప్రసంగాలు

78వ స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ వేళ ఎర్రకోట ప్రాకారం నుంచి ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ ప్రసంగం
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।