“గాంధీజీ నాయ‌క‌త్వంలో బ్రిటిష‌ర్ల అన్యాయానికి వ్య‌తిరేకంగా సాగిన ఉద్య‌మంతో భార‌తీయుల సంఘ‌టిత శ‌క్తి ఏమిటో బ్రిటిష్ ప్ర‌భుత్వానికి తెలిసివ‌చ్చింది”.
“యూనిఫారం ధ‌రించిన వ్య‌క్తుల‌తో జాగ్ర‌త్త‌గా వ్య‌వ‌హ‌రించాల‌నే ఆలోచ‌నా ధోర‌ణి స‌మాజంలో ఉండేది. కాని ఇప్పుడు యూనిఫారం ధ‌రించిన వారి నుంచి స‌హాయానికి భ‌రోసాగా త‌ల‌చేలా ప‌రిస్థితి మారింది”.
“దేశ భ‌ద్ర‌తా యంత్రాంగాన్ని ప‌టిష్ఠం చేయ‌డంలో ఒత్తిడి లేని శిక్ష‌ణ కార్య‌క‌లాపాల అవ‌స‌రం ఇప్పుడుంది”.

గుజరాత్ గవర్నర్ ఆచార్య దేవవ్రత్ జీ, హోం మంత్రి శ్రీ అమిత్ షా, ముఖ్యమంత్రి శ్రీ భూపేంద్ర పటేల్, రాష్ట్రీయ రక్ష విశ్వవిద్యాలయం వైస్ ఛాన్సలర్ విమల్ పటేల్ జీ, అధికారులు, ఉపాధ్యాయులు, యూనివర్సిటీ విద్యార్థులు, తల్లిదండ్రులు, ఇతర ప్రముఖులు, మహిళలు మరియు పెద్దమనుషులు!

రాష్ట్రీయ రక్షా యూనివర్సిటీకి రావడం నాకు ప్రత్యేక ఆనందంగా ఉంది. డిఫెన్స్ రంగంలో కెరీర్ చేయాలనుకునే యువతకు ఇది యూనిఫాం మరియు క్లబ్ గురించి మాత్రమే కాదు, ఇది చాలా విస్తృతమైనది. మరియు ఈ రంగంలో సుశిక్షితులైన మానవశక్తి అవసరం. రాష్ట్రీయ రక్ష విశ్వవిద్యాలయం 21 వ సవాళ్లకు అనుగుణంగా మన వ్యవస్థలను అభివృద్ధి చేయాలనే దృక్పథంతో పుట్టింది.రక్షణ రంగంలో శతాబ్దం మరియు ఆ వ్యవస్థలను నిర్వహించే వ్యక్తులను అభివృద్ధి చేయడం. మొదట్లో దీనిని గుజరాత్‌లోని రక్షా శక్తి విశ్వవిద్యాలయంగా పిలిచేవారు. తరువాత, భారతదేశ ప్రభుత్వం దీనిని దేశం మొత్తానికి ముఖ్యమైన విశ్వవిద్యాలయంగా గుర్తించింది. నేడు ఇది ఒక రకమైన దేశం యొక్క బహుమతి, దేశం యొక్క రత్నం, ఇది రాబోయే కాలంలో చర్చలు, విద్య మరియు శిక్షణ ద్వారా దేశ భద్రతకు కొత్త విశ్వాసాన్ని సృష్టిస్తుంది. ఈ రోజు, ఇక్కడ నుండి గ్రాడ్యుయేషన్ చేస్తున్న విద్యార్థులకు మరియు వారి కుటుంబ సభ్యులకు నా శుభాకాంక్షలు తెలియజేస్తున్నాను.

ఈరోజు మరో శుభ సందర్భం. ఉప్పు సత్యాగ్రహం కోసం ఈ రోజున ఈ భూమి నుండి దండి యాత్ర ప్రారంభించారు. బ్రిటిష్ వారి అన్యాయానికి వ్యతిరేకంగా గాంధీజీ నాయకత్వంలో జరిగిన ఉద్యమం ద్వారా బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం భారతీయుల సమిష్టి శక్తిని గ్రహించింది. 75వ స్వాతంత్య్ర దినోత్సవం జరుపుకుంటున్న సందర్భంగా దండి యాత్రలో పాల్గొన్న సత్యాగ్రహులు మరియు వీర స్వాతంత్ర్య సమరయోధులందరికీ నేను గౌరవప్రదమైన నివాళులర్పిస్తున్నాను.

మిత్రులారా,

ఈ రోజు విద్యార్థులకు, ఉపాధ్యాయులకు మరియు తల్లిదండ్రులకు ముఖ్యమైన రోజు, కానీ ఇది నాకు మరపురాని సందర్భం. అమిత్‌భాయ్ చెబుతున్నట్లుగా, ఈ యూనివర్శిటీ ఈ ఊహతో పుట్టింది మరియు నేను చాలా కాలంగా చాలా మంది నిపుణులతో మేధోమథనం చేసాను మరియు సంభాషించాను. ఈ దిశగా ప్రపంచ వ్యాప్తంగా జరుగుతున్న పరిణామాలను అధ్యయనం చేశాం, ఫలితంగా గుజరాత్ గడ్డపై ఓ చిన్న రూపం దాల్చింది. బ్రిటీష్ కాలంలో డిఫెన్స్ యొక్క డొమైన్ సాధారణంగా దేశంలోని లా అండ్ ఆర్డర్ రొటీన్ సిస్టమ్‌లో ఒక భాగమని మేము కనుగొన్నాము. అందువల్ల, బ్రిటీష్ వారు తమ సామ్రాజ్యాన్ని బలవంతంగా అమలు చేయగల దృఢమైన వ్యక్తులను నియమించుకున్నారు. కొన్ని సమయాల్లో బ్రిటీష్ వారు వివిధ జాతి సమూహాల నుండి ప్రజలను ఎన్నుకున్నారు, వారి పని భారతదేశ ప్రజలకు వ్యతిరేకంగా లాఠీని బలవంతంగా ఉపయోగించడం, తద్వారా వారు తమ పాలనను సులభంగా కొనసాగించవచ్చు. స్వాతంత్య్రానంతరం ఈ రంగంలో సంస్కరణలు, సమూల మార్పుల అవసరం ఏర్పడింది. కానీ దురదృష్టవశాత్తు ఈ రంగంలో మనం వెనుకబడిపోయాం. ఫలితంగా, పోలీసు శాఖకు దూరంగా ఉండాలనే అభిప్రాయం సర్వత్రా కొనసాగుతోంది.

సైన్యం కూడా యూనిఫాం ధరిస్తుంది. కానీ సైన్యం యొక్క అవగాహన ఏమిటి? సైన్యాన్ని చూసినప్పుడల్లా ప్రజలు సంక్షోభానికి ముగింపు కనుగొంటారు. ఇది సైన్యం యొక్క భావన. అందువల్ల, భారతదేశంలోని భద్రతా రంగంలో అటువంటి మానవశక్తిని సిద్ధం చేయడం చాలా ముఖ్యం, ఇది సామాన్యుడి మనస్సులో స్నేహం మరియు నమ్మకాన్ని కలిగిస్తుంది. మన మొత్తం శిక్షణ మాడ్యూల్‌ను మార్చాల్సిన అవసరం చాలా ఉంది. సుదీర్ఘ చర్చల తర్వాత భారతదేశంలో మొట్టమొదటిసారిగా ఈ ప్రయోగం జరిగింది మరియు నేడు ఇది రాష్ట్రీయ రక్షా విశ్వవిద్యాలయం రూపంలో అభివృద్ధి చెందింది.

భద్రత అంటే యూనిఫాం, పవర్, ఫోర్స్, పిస్టల్స్ వంటి రోజులు పోయాయి. ఇప్పుడు రక్షణ రంగంలో అనేక కొత్త సవాళ్లు ఉన్నాయి. ఇంతకు ముందు, ఒక సంఘటన వార్త ఒక గ్రామంలోని సుదూర ప్రాంతానికి మరియు తదుపరి గ్రామానికి ఒక రోజు ప్రయాణించడానికి గంటలు పడుతుంది. ఈ ఘటన గురించి రాష్ట్రానికి తెలియాలంటే 24 నుంచి 48 గంటల సమయం పడుతుంది. అప్పుడే పోలీసులు రంగంలోకి దిగి పరిస్థితిని అదుపు చేయగలరు. ఈ రోజు కమ్యూనికేషన్ సెకనులో కొంత భాగానికి జరుగుతుంది.

ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో ఏర్పాట్లను ఒకే చోట కేంద్రీకరించి ముందుకు వెళ్లడం సాధ్యం కాదు. అందువల్ల, ప్రతి యూనిట్‌కు నైపుణ్యం, సామర్థ్యం మరియు అదే శక్తి అవసరం. అప్పుడే పరిస్థితిని అదుపు చేయగలం. సంఖ్యా బలం కంటే, అన్నింటినీ నిర్వహించగలిగే శిక్షణ పొందిన మానవశక్తి అవసరం, సాంకేతికతను తెలిసిన మరియు అనుసరించే మరియు మానవ మనస్తత్వాన్ని కూడా అర్థం చేసుకుంటుంది. యువ తరంతో ఎలా కమ్యూనికేట్ చేయాలో కూడా వారికి తెలియాలి, ప్రజా ఉద్యమాల సమయంలో నాయకులతో వ్యవహరించే సామర్థ్యం ఉండాలి మరియు చర్చలు చేసే సామర్థ్యం ఉండాలి.

భద్రతా రంగంలో శిక్షణ పొందిన మానవశక్తి లేనప్పుడు, ఒకరు చర్చలు చేసే సామర్థ్యాన్ని కోల్పోవచ్చు మరియు కొన్నిసార్లు ఒక తప్పు పదం కారణంగా అనుకూలమైన పరిస్థితి భయంకరమైన మలుపు తీసుకోవచ్చు. నేను చెప్పదలుచుకున్నది ఏమిటంటే, ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థలకు అనుగుణంగా సమాజం పట్ల మృదువుగా ఉంటూ, ప్రజా సంక్షేమమే పరమావధిగా భావించి సంఘవిద్రోహులతో కఠినంగా వ్యవహరించగలిగే మానవ వనరులను అభివృద్ధి చేయాలి. ప్రపంచంలోని వివిధ ప్రాంతాల నుండి పోలీసుల మంచి ఇమేజ్‌కి సంబంధించిన వార్తలను మనం తరచుగా కనుగొంటాము. కానీ మన దేశ దౌర్భాగ్యం ఏంటంటే.. సినిమా తీస్తే పోలీసులను చాలా హీనంగా చిత్రీకరిస్తున్నారు. వార్తాపత్రికల విషయంలోనూ అంతే. ఫలితంగా, నిజమైన కథలు కొన్నిసార్లు సమాజానికి చేరవు. ఆలస్యంగా, కరోనా సమయంలో పోలీసు సిబ్బంది యూనిఫాంలో నిరుపేదలకు సేవ చేస్తున్న వీడియోలు సోషల్ మీడియాలో వైరల్ అవుతున్నాయి. ఒక పోలీసు రాత్రిపూట బయటకు వచ్చి ఆకలితో ఉన్నవారికి ఆహారం ఇవ్వడం లేదా లాక్‌డౌన్ కారణంగా మందులు అయిపోయిన వారికి మందులు పంపిణీ చేస్తున్న పోలీసులు! కరోనా కాలంలో బయటపడిన పోలీసుల మానవీయ ముఖం ఇప్పుడు క్రమంగా క్షీణిస్తోంది.

అన్నీ ఆగిపోయాయని కాదు. కానీ గ్రహించిన కథనం మరియు ప్రతికూల వాతావరణం కారణంగా, కొన్నిసార్లు ఏదైనా మంచి చేయాలనుకునే వారు కూడా నిరుత్సాహానికి గురవుతారు. మీరంతా యువకులారా ఇలాంటి ప్రతికూల వాతావరణంలో అడుగుపెట్టారు. మీ తల్లిదండ్రులు సామాన్యుల హక్కులు మరియు భద్రతను కాపాడాలని మరియు సమాజంలో శాంతి, ఐక్యత మరియు సామరస్య వాతావరణాన్ని కొనసాగించాలనే ఆకాంక్షతో మిమ్మల్ని ఇక్కడికి పంపారు. ప్రతి వ్యక్తి తన జీవితాన్ని ఆనందంగా గడపడానికి మరియు సమాజం ఆనందంగా మరియు గర్వంగా పండుగలను జరుపుకోవడానికి మీరు మీ కోసం ఒక పాత్రను నిర్ధారించుకోవాలి. దేశానికి సేవ చేసే శారీరక బలం భద్రతా దళాలకు కొంత వరకు నిజం కావచ్చు, కానీ ఈ రంగం విస్తరించింది కాబట్టి మనకు శిక్షణ పొందిన మానవశక్తి అవసరం.

నేటి కాలంలో కుటుంబాలు చిన్నబోయాయి. ఇంతకు ముందు ఉమ్మడి కుటుంబాల్లో అలసిపోయిన పోలీసు ఎక్కువసేపు విధులు ముగించుకుని ఇంటికి తిరిగివస్తే అమ్మ, నాన్న, తాతయ్య, కోడలు, అన్నయ్యలు, కోడలు ఇంటిని చూసుకునేవారు. అతను రిలాక్స్‌గా ఉన్నాడు మరియు మరుసటి రోజు డ్యూటీలో చేరగలిగాడు. నేడు ఇది సూక్ష్మ కుటుంబాల యుగం. ఈరోజు ఒక జవాన్ రోజుకు 6 నుండి 16 గంటల పాటు చాలా ప్రతికూల పరిస్థితుల్లో పని చేస్తాడు. కానీ అతను ఇంటికి తిరిగి వచ్చేసరికి, ఇంట్లో ఎవరూ లేరు, అతనిని అడగడానికి ఎవరూ లేరు, తల్లిదండ్రులు లేరు.

అటువంటి పరిస్థితిలో, మన భద్రతా దళాలకు ఒత్తిడి పెద్ద సవాలు. కుటుంబం మరియు పని సంబంధిత సమస్యల కారణంగా ఒక జవాన్ ఎప్పుడూ ఒత్తిడికి గురవుతాడు. అందువల్ల, భద్రతా దళాలలో ఒత్తిడి లేని కార్యకలాపాలకు ఇది అవసరం. అందుకు శిక్షకులు కావాలి. ఈ రక్షా విశ్వవిద్యాలయం మంచి హాస్యంలో ప్రజలను యూనిఫాంలో ఉంచగల శిక్షకులను సిద్ధం చేయగలదు.

నేడు, సైన్యం మరియు పోలీసులలో కూడా యోగా మరియు విశ్రాంతి కార్యకలాపాలలో పెద్ద సంఖ్యలో ఉపాధ్యాయుల అవసరం ఉంది. ఈ పరిధి ఇప్పుడు రక్షణ రంగం కిందకు కూడా రానుంది.

అదేవిధంగా సాంకేతికత కూడా పెద్ద సవాల్‌. మరియు నైపుణ్యం లేకపోవడంతో మనం చేయవలసిన పనిని సమయానికి చేయలేకపోతున్నాము మరియు పనులు ఆలస్యమవుతాయని నేను చూశాను. సైబర్ సెక్యూరిటీ సమస్యలు ఉన్నట్లే, నేరాల్లో సాంకేతికత పెరుగుతున్న తీరు, నేరాలను గుర్తించడంలో సాంకేతికత ఎంతగానో సహకరిస్తోంది. పూర్వ కాలంలో ఎక్కడైనా దొంగతనం జరిగితే ఆ దొంగను పట్టుకోవడానికి చాలా సమయం పట్టేది. కానీ నేడు సీసీ కెమెరాలు ఉన్నాయి. సిసిటివి కెమెరాల ఫుటేజీ ద్వారా మరియు కృత్రిమ మేధస్సును ఉపయోగించడం ద్వారా ఒక వ్యక్తి కదలికను గుర్తించడం ఇప్పుడు చాలా సులభం మరియు అతను పట్టుబడ్డాడు.

నేర ప్రపంచం సాంకేతికతను ఉపయోగిస్తున్నందున, భద్రతా దళాలకు కూడా సాంకేతికత చాలా శక్తివంతమైన ఆయుధంగా మారింది. కానీ సరైన వ్యక్తుల చేతిలో సరైన ఆయుధం మరియు సరైన సమయంలో ఉద్యోగం చేయగల సామర్థ్యం శిక్షణ లేకుండా సాధ్యం కాదు. మీ కేస్ స్టడీస్ సమయంలో, నేరస్థులు నేరాలు చేయడంలో సాంకేతికతను ఎలా ఉపయోగిస్తున్నారు మరియు సాంకేతికతను ఉపయోగించడం ద్వారా ఆ నేరాలు ఎలా కనుగొనబడ్డాయి.

ఇప్పుడు రక్షణ రంగంలో శారీరక శిక్షణ, ఉదయపు కవాతులు సరిపోవు. నా దివ్యాంగ్ సోదరులు మరియు సోదరీమణులు శారీరకంగా అనర్హులుగా ఉన్నప్పటికీ, రక్షా విశ్వవిద్యాలయం నుండి శిక్షణ పొందిన తర్వాత రక్షణ రంగంలో తమ సహకారం అందించగలరని కొన్నిసార్లు నేను భావిస్తున్నాను. పరిధి చాలా మారిపోయింది. ఈ రక్షా విశ్వవిద్యాలయం ఆ పరిధికి తగిన వ్యవస్థలను అభివృద్ధి చేసే దిశలో సాగాలి.

విద్యా పరంగా గాంధీనగర్ చాలా వైబ్రెంట్‌గా మారుతోందని హోంమంత్రి ఇప్పుడే చెప్పారు. మనకు ఇక్కడ చాలా విశ్వవిద్యాలయాలు ఉన్నాయి మరియు ప్రపంచంలో వాటి రకమైన మాత్రమే రెండు నిర్దిష్ట విశ్వవిద్యాలయాలు ఉన్నాయి. భారతదేశంలోని గాంధీనగర్‌లో తప్ప, ఈ రెండు విశ్వవిద్యాలయాలతో ప్రగల్భాలు పలికే ఫోరెన్సిక్ సైన్స్ విశ్వవిద్యాలయం లేదా పిల్లల విశ్వవిద్యాలయం ప్రపంచంలో ఎక్కడా లేవు.

అదేవిధంగా, నేషనల్ లా యూనివర్శిటీ నేర గుర్తింపు నుండి న్యాయం వరకు ప్రతిదీ కలిగి ఉంటుంది. కానీ ఈ మూడు విశ్వవిద్యాలయాలు గోతులు లేకుండా పని చేస్తేనే ఫలితాలు వస్తాయి. రాష్ట్రీయ రక్షా విశ్వవిద్యాలయం, ఫోరెన్సిక్ సైన్స్ విశ్వవిద్యాలయం మరియు జాతీయ న్యాయ విశ్వవిద్యాలయాలు సొంతంగా ముందుకు సాగితే ఆశించిన ఫలితాలు రావు.

ఈ రోజు నేను మీ మధ్య ఉన్నప్పుడు, ప్రతి సంవత్సరం మూడు నెలల తర్వాత మూడు విశ్వవిద్యాలయాల విద్యార్థులు మరియు అధ్యాపకుల ఉమ్మడి సింపోజియం నిర్వహించి, దేశ భద్రతను బలోపేతం చేయడానికి కొత్త నమూనాతో ముందుకు రావాలని అధికారులందరినీ కోరుతున్నాను. ఫోరెన్సిక్ సైన్స్ న్యాయం కోసం ఎలా ఉపయోగపడుతుందో నేషనల్ లా యూనివర్సిటీ పిల్లలు అధ్యయనం చేయాలి.

నేర గుర్తింపును అధ్యయనం చేసే వారు ఏ సెక్షన్ కింద ఏ సాక్ష్యాలను ఉంచాలో చూడాలి, తద్వారా వారు ఫోరెన్సిక్ సైన్స్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి సాంకేతిక మద్దతు మరియు నేరస్థులకు శిక్షను నిర్ధారించడానికి మరియు దేశాన్ని రక్షించడానికి నేషనల్ లా విశ్వవిద్యాలయం నుండి చట్టపరమైన మద్దతు పొందవచ్చు. న్యాయవ్యవస్థ సకాలంలో న్యాయం చేసి నేరస్తులను శిక్షించగలిగితే, నేరస్థులలో భయాందోళన వాతావరణం ఏర్పడుతుంది.

జైలు వ్యవస్థలతో బాగా ప్రావీణ్యం ఉన్న విద్యార్థులను సిద్ధం చేయడానికి నేను రక్షా విశ్వవిద్యాలయాన్ని కూడా ఇష్టపడతాను. జైలు వ్యవస్థలను ఎలా ఆధునీకరించాలి, ఖైదీలు లేదా అండర్ ట్రయల్‌లను ఎలా ఉపయోగించాలి, వారి మనోభావాలను అర్థం చేసుకోవడం ద్వారా వారు నేరాల ప్రపంచం నుండి ఎలా బయటకు రావాలి, వారు ఏ పరిస్థితుల్లో నేరాలకు పాల్పడ్డారు మొదలైనవి? రక్షా యూనివర్శిటీలో కూడా అలాంటి అంశం ఉండాలి.

ఖైదీలను సంస్కరించడానికి, జైలు వాతావరణాన్ని మార్చడానికి, ఖైదీల మానసిక స్థితికి శ్రద్ధ వహించడానికి మరియు జైలు నుండి బయటికి వచ్చినప్పుడు వారిని మంచి వ్యక్తులుగా మార్చడానికి నైపుణ్యం ఉన్న విద్యార్థులను మనం సిద్ధం చేయగలమా? దీనికి సమర్థమైన మానవ వనరులు అవసరం. ఉదాహరణకు, పోలీసు డిపార్ట్‌మెంట్‌లోని ఎవరైనా శాంతిభద్రతలకు సంబంధించిన పనిని అకస్మాత్తుగా జైళ్లను చూసుకోమని అడిగితే. అతను దానిలో శిక్షణ పొందలేదు. నేరస్తులను హ్యాండిల్ చేయడంలో శిక్షణ పొందాడు. కానీ అది అలా పనిచేయదు. డొమైన్‌లు పెరిగాయని, ఈ దిశలో వాటన్నింటి కోసం మనం కృషి చేయాల్సిన అవసరం ఉందని నేను నమ్ముతున్నాను.

ఈరోజు నాకు రక్షా విశ్వవిద్యాలయం యొక్క గొప్ప భవనాన్ని ప్రారంభించే అవకాశం వచ్చింది. మేము ఈ విశ్వవిద్యాలయానికి స్థలాన్ని గుర్తించే ప్రక్రియలో ఉన్నప్పుడు, అనేక ప్రశ్నలు మరియు ఒత్తిళ్లు ఉన్నాయి. ఇంత దూరప్రాంతంలో ఎందుకు ఇలా చేస్తున్నావు, అది కూడా అని అందరూ చెప్పేవారు. కానీ గాంధీనగర్ నుండి 25-50 కి.మీ దూరం ప్రయాణించవలసి వస్తే, అది విశ్వవిద్యాలయ ప్రాముఖ్యతను తగ్గించదని నేను అభిప్రాయపడ్డాను. విశ్వవిద్యాలయానికి శక్తి ఉంటే, అది గాంధీనగర్‌కు కేంద్రంగా మారవచ్చు మరియు ఈ రోజు భవనాన్ని చూసిన తర్వాత నేను ప్రారంభమైనట్లు భావిస్తున్నాను.

ఈ భవనం నిర్వహణ బాధ్యత కాంట్రాక్టర్‌పై లేదా ప్రభుత్వ బడ్జెట్‌పై ఉండదు. ప్రతి నివాసి దానిని తన సొంతంగా భావించి, ప్రతి గోడ, కిటికీ లేదా ఫర్నిచర్‌ను నిర్వహించి, దాని అభివృద్ధికి కృషి చేస్తే భవనం అద్భుతంగా ఉంటుంది.

సుమారు 50 సంవత్సరాల క్రితం అహ్మదాబాద్‌లో IIM ఏర్పడినప్పుడు, దాని క్యాంపస్ భారతదేశంలో ఒక నమూనాగా పరిగణించబడింది. తరువాత, నేషనల్ లా యూనివర్సిటీని నిర్మించినప్పుడు, భారతదేశం నలుమూలల నుండి ప్రజలు దీనికి ఆకర్షితులయ్యారు. రాబోయే రోజుల్లో ఈ రక్షా యూనివర్శిటీ క్యాంపస్ కూడా ప్రజలకు ఆకర్షణీయంగా మారుతుందని నేను గట్టిగా నమ్ముతున్నాను. ఇప్పటికే ఉన్న IITలు, ఎనర్జీ యూనివర్సిటీ, నేషనల్ లా యూనివర్సిటీ మరియు ఫోరెన్సిక్ సైన్స్ యూనివర్సిటీ క్యాంపస్‌లకు రక్షా యూనివర్సిటీ క్యాంపస్ మరో రత్నం. ఇందుకు మీ అందరినీ అభినందిస్తున్నాను.

సమాజంలోని ప్రతిభావంతులైన విద్యార్థులను నేను తక్కువగా పరిగణించవద్దని పిలుపునిస్తాను. దేశానికి సేవ చేసేందుకు పెద్ద ఎత్తున అవకాశం ఉంది. అదేవిధంగా ఇక్కడికి వచ్చిన ప్రజలు, మన పోలీసు సిబ్బంది, హోంశాఖ దీనిని పోలీసు యూనివర్సిటీగా పరిగణించడంలో తప్పులేదు. ఇది మొత్తం దేశ రక్షణ కోసం మానవశక్తిని సిద్ధం చేసే రక్షణ విశ్వవిద్యాలయం. ఇక్కడ పట్టభద్రులైన విద్యార్థులు వివిధ రంగాలకు వెళ్తారు. వారు రక్షణ సిబ్బందికి పోషకాహారాన్ని నిర్ణయించడంలో నైపుణ్యం కలిగిన నిపుణులు. నేరాలకు వ్యతిరేకంగా సాఫ్ట్‌వేర్‌ను అభివృద్ధి చేయడంలో చాలా మంది నిపుణులు పాల్గొంటారు. వారు యూనిఫాంలో ఎవరైనా ఉండాల్సిన అవసరం లేదు, కలిసి పని చేయడం ద్వారా వారు మెరుగైన ఫలితాలను ఇవ్వగలరు. ఈ స్ఫూర్తితో ఈ యూనివర్సిటీ ప్రగతిపథంలో ముందుకు సాగుతున్నాం.

దేశంలో ఫోరెన్సిక్ సైన్స్ యూనివర్శిటీ మరియు రక్షా యూనివర్శిటీని విస్తరించాలని మేము ప్లాన్ చేస్తున్నాము. చాలా మంది విద్యార్థులకు చిన్నప్పటి నుంచి క్రీడాకారులు, డాక్టర్లు లేదా ఇంజనీర్లు కావాలనే కోరిక ఉంటుంది. యూనిఫాం పట్ల ప్రతికూల భావాలు ఉన్న వర్గం ఉన్నప్పటికీ, మానవీయ విలువలను గౌరవిస్తూ ఏకరూప శక్తులు కృషి చేస్తే, ఈ దృక్పథాన్ని మార్చి సామాన్యుల్లో విశ్వాసాన్ని నింపగలమని నేను నమ్ముతున్నాను. నేడు ప్రైవేట్ సెక్యూరిటీ రంగంలో అపూర్వమైన వృద్ధి ఉంది. రక్షణ రంగంలో మాత్రమే పనిచేస్తున్న అనేక స్టార్టప్‌లు ఉన్నాయి. అటువంటి కొత్త స్టార్టప్‌ల ప్రపంచంలోకి ప్రవేశించడానికి మీ శిక్షణ కూడా మిమ్మల్ని ఆహ్వానిస్తుంది.

దేశంలోని యువత దేశ రక్షణకే ప్రాధాన్యత ఇస్తున్న తరుణంలో మనం అర్థం చేసుకోవలసిన మరో ముఖ్యమైన అంశం కూడా ఉంది. నేను మొదట్లో చెప్పినట్లు చర్చలు ఒక కళ. మంచి సంధానకర్తలు సరైన శిక్షణ తర్వాత మాత్రమే అవుతారు. ప్రపంచ స్థాయిలో సంధానకర్తలు చాలా ఉపయోగకరంగా ఉంటారు. క్రమంగా, మీరు ప్రపంచ స్థాయి సంధానకర్తగా మారవచ్చు.

సమాజంలో ఇది చాలా అవసరం అని నేను నమ్ముతున్నాను. అదేవిధంగా, మీరు మాబ్ సైకాలజీ, క్రౌడ్ సైకాలజీని శాస్త్రీయ పద్ధతిలో అధ్యయనం చేయకపోతే, మీరు దానిని నిర్వహించలేరు. రక్షా యూనివర్శిటీ ద్వారా, అటువంటి పరిస్థితులను ఎదుర్కోగల వ్యక్తులను సిద్ధం చేయాలనుకుంటున్నాము. దేశాన్ని రక్షించడానికి ప్రతి స్థాయిలో అంకితభావంతో కూడిన శ్రామిక శక్తిని సిద్ధం చేయాలి. ఆ దిశగా అందరం కలిసి పనిచేస్తామని ఆశిస్తున్నాను.

చదువు పూర్తి చేసుకున్న విద్యార్థులకు నా శుభాకాంక్షలు తెలియజేస్తున్నాను. కానీ ఒక్కసారి యూనిఫాం వేసుకుంటే ప్రపంచం మీ చేతుల్లోకి వస్తుందని ఎలాంటి ఆలోచనలు చేయకూడదని నేను వారికి చెప్పాలనుకుంటున్నాను. ఇది యూనిఫాం పట్ల గౌరవాన్ని పెంచదు. యూనిఫామ్‌లో మానవత్వం సజీవంగా ఉండి, కనికరం ఉన్నప్పుడే, తల్లులు, సోదరీమణులు, అణగారిన, అణగారిన మరియు దోపిడీకి గురైన వారి కోసం ఏదైనా చేయాలనే తపన ఉన్నప్పుడే యూనిఫామ్‌పై గౌరవం పెరుగుతుంది. కావున మిత్రులారా, మానవత్వపు విలువలను మనం జీవితంలో ప్రధానమైనవిగా పరిగణించాలి. సమాజంలో ఉండే ఆత్మీయతా భావాన్ని శక్తులకు అనుసంధానం చేసేందుకు మనం సంకల్పించుకోవాలి. అందుకే యూనిఫాం ప్రభావం ఉండాలే కానీ మానవత్వం లోపించకూడదని కోరుకుంటున్నాను. ఈ స్ఫూర్తితో మన యువ తరం ఈ దిశగా పయనిస్తే..

ఇది నాకు చాలా ఆనందంగా ఉంది, నేను కొంతమంది విద్యార్థులను సత్కరిస్తున్నప్పుడు నేను లెక్కించలేదు, కాని నా మొదటి అభిప్రాయం ఏమిటంటే, కుమార్తెల సంఖ్య బహుశా ఎక్కువగా ఉండవచ్చు. అంటే పోలీసు దళంలో మాకు పెద్ద సంఖ్యలో ఆడపిల్లలు ఉన్నారని అర్థం. పెద్ద సంఖ్యలో కుమార్తెలు ముందుకు వస్తున్నారు. ఇది మాత్రమే కాదు, మా కుమార్తెలు సైన్యంలో ముఖ్యమైన స్థానాల్లో ముందుకు సాగుతున్నారు. అదేవిధంగా, పెద్ద సంఖ్యలో కుమార్తెలు కూడా NCCలో చేరడం నేను చూశాను. నేడు భారత ప్రభుత్వం కూడా NCC పరిధిని విస్తరించింది. సరిహద్దు పాఠశాలల్లో ఎన్‌సిసిని నిర్వహించడం ద్వారా మీరు చాలా సహకారం అందించవచ్చు.

అదేవిధంగా సైనిక పాఠశాలల్లోనే కుమార్తెలకు కూడా అడ్మిషన్లు ఇవ్వాలని భారత ప్రభుత్వం పెద్ద నిర్ణయం తీసుకుంది. మన కుమార్తెలు ప్రభావవంతమైన పాత్ర పోషించని జీవితంలో ఏ ప్రాంతం లేదని మేము చూశాము మరియు ఇది వారి బలం. ఒలంపిక్స్, సైన్స్, ఎడ్యుకేషన్‌లో విజయం సాధించాలన్నా.. ఆడపిల్లల సంఖ్య చాలా ఎక్కువ. మన కుమార్తెలు రక్షణ రంగంలో కూడా ఆధిపత్యం చెలాయిస్తారని, అది మా తల్లులు మరియు సోదరీమణులకు చాలా భరోసానిస్తుందని నేను ఖచ్చితంగా అనుకుంటున్నాను. మేము ఒక ముఖ్యమైన చొరవ తీసుకున్నాము మరియు దానిని విజయవంతం చేయడం మొదటి బ్యాచ్ యొక్క బాధ్యత.

ఈ విశ్వవిద్యాలయం ఎంత ముఖ్యమైన మార్పును తీసుకురాగలదో, మానవ వనరుల అభివృద్ధి సంస్థ ఎంత ముఖ్యమైన మార్పును తీసుకురాగలదో గుజరాత్‌లోని రెండు సంఘటనలను మీ ముందుంచాలనుకుంటున్నాను. చాలా కాలం క్రితం అహ్మదాబాద్‌లోని వడ్డీ వ్యాపారులు, సమాజంలోని ప్రముఖులు, వ్యాపార వర్గాలు గుజరాత్‌లో ఫార్మసీ కళాశాల ఉండాలని నిర్ణయించారు. 50 ఏళ్ల క్రితం ఫార్మసీ కళాశాల ఏర్పడింది. అప్పుడు ఒక నిరాడంబరమైన కళాశాల నిర్మించబడింది. అయితే నేడు గుజరాత్ ఔషధ పరిశ్రమలో అగ్రగామిగా ఉంటే, దాని మూలం ఆ చిన్న ఫార్మసీ కళాశాలలో ఉంది. ఆ కళాశాల నుండి పట్టభద్రులైన అబ్బాయిలు గుజరాత్‌ను ఫార్మాస్యూటికల్ పరిశ్రమకు కేంద్రంగా మార్చడంలో సహాయపడ్డారు. నేడు, కరోనా కాలం తరువాత ప్రపంచం భారతదేశాన్ని ఫార్మా హబ్‌గా గుర్తించింది. అయితే, ఇది ఒక చిన్న కళాశాలలో ప్రారంభమైంది.

అదేవిధంగా, అహ్మదాబాద్ IIM ఒక విశ్వవిద్యాలయం కాదు మరియు డిగ్రీ కోర్సును అందించదు. ఇది ఏ విశ్వవిద్యాలయానికి గుర్తింపు పొందలేదు మరియు ఇది సర్టిఫికేట్ కోర్సులను అందిస్తుంది. ఇది ప్రారంభమైనప్పుడు, ఆరు-ఎనిమిది-పన్నెండు నెలల సర్టిఫికేట్ కోర్సుతో ఏమి జరుగుతుందో అని ప్రజలు బహుశా ఆశ్చర్యపోతారు. కానీ IIM అటువంటి ఖ్యాతిని సంపాదించింది మరియు నేడు ప్రపంచంలోని చాలా మంది CEO లు IIM నుండి పట్టభద్రులయ్యారు.

మిత్రులారా,

నేను ఈ రక్షా విశ్వవిద్యాలయంలో ఒక విశ్వవిద్యాలయం యొక్క సామర్థ్యాన్ని చూడగలను, ఇది భారతదేశం యొక్క మొత్తం రక్షణ రంగం యొక్క చిత్రాన్ని మారుస్తుంది, రక్షణ యొక్క దృక్పథాన్ని మారుస్తుంది మరియు మన యువ తరానికి కొత్త అవకాశాలను సృష్టిస్తుంది. ఈ పూర్తి విశ్వాసంతో మొదటి తరానికి ఎక్కువ బాధ్యత వస్తుంది. మొదటి కాన్వొకేషన్ విద్యార్థుల బాధ్యత మరింత పెరుగుతుంది. కావున ఈ విశ్వవిద్యాలయం నుండి తమను సుసంపన్నం చేసుకొని మొదటి స్నాతకోత్సవంలో వీడ్కోలు పొందుతున్న వారు ఈ రక్షా విశ్వవిద్యాలయం ప్రతిష్టను పెంచాలని నేను చెప్తున్నాను. ఇది మీ జీవితానికి మంత్రం కావాలి. ఈ రంగంలో ముందుకు వచ్చేలా మంచి యువతను, కొడుకులు, కూతుళ్లను ప్రోత్సహించాలి. వారు మీ నుండి ప్రేరణ పొందుతారు. మీరు సమాజంలో పెద్ద పాత్ర పోషించగలరు.

మీరు ఈ పనిని పూర్తి చేస్తే, దేశం వందేళ్ల స్వాతంత్య్రాన్ని జరుపుకుంటున్నప్పుడు, రక్షణ రంగ గుర్తింపు భిన్నంగా ఉంటుంది మరియు రక్షణ రంగం పట్ల ప్రజల దృక్పథం భిన్నంగా ఉంటుందని స్వాతంత్ర్య అమృత్ మహోత్సవ్‌లో అలాంటి ప్రయాణం ప్రారంభమైందని నేను నమ్ముతున్నాను. మరియు దేశంలోని సాధారణ పౌరుడు, అతను సరిహద్దులో కాపలాదారు అయినా, లేదా మీ ప్రాంతానికి కాపలాదారు అయినా, దేశాన్ని రక్షించడానికి సమాజం మరియు వ్యవస్థ రెండూ కలిసి ఎలా పనిచేస్తున్నాయో అందరూ చూస్తారు. దేశం స్వాతంత్ర్యం పొంది 100 ఏళ్లు పూర్తయినప్పుడు, ఆ శక్తితో మనం నిలబడతాం. ఈ నమ్మకంతో యువతరందరికీ నా శుభాకాంక్షలు తెలియజేస్తున్నాను. వారి కుటుంబ సభ్యులకు కూడా నా శుభాకాంక్షలు తెలియజేస్తున్నాను.

చాలా కృతజ్ఞతలు!

Explore More
78వ స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ వేళ ఎర్రకోట ప్రాకారం నుంచి ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ ప్రసంగం

ప్రముఖ ప్రసంగాలు

78వ స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ వేళ ఎర్రకోట ప్రాకారం నుంచి ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ ప్రసంగం
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।