నేశనల్ ఇన్స్‌టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ, గోవా యొక్క శాశ్వత భవన సముదాయాన్ని ఆయన ప్రారంభించారు
నేశనల్ ఇన్స్‌టిట్యూట్ ఆఫ్ వాటర్‌స్పోర్ట్‌స్ తాలూకు నూతన కేంపస్ ను దేశ ప్రజల కు అంకితమిచ్చారు
పేసింజర్ రోప్ వే కు, తత్సంబంధి పర్యటక కార్యకలాపాల కు మరియు 100 ఎమ్ఎల్‌డి సామర్థ్యం కలిగిన జలశుద్ధి ప్లాంటు కుశంకుస్థాపన చేశారు
ఒక వంద టిపిడి సామర్థ్యం కలిగిన ఇంటిగ్రేటెడ్ వేస్ట్ మేనేజ్‌మెంట్ ఫెసిలిటీ ని ప్రారంభించారు
రో‌జ్ గార్ మేళా లో భాగం గా వివిధ విభాగాల లో క్రొత్తగా నియామకం జరిగిన 1930 మంది కి నియామకం ఉత్తర్వుల ను అందజేశారు
వేరు వేరు సంక్షేమ పథకాల లబ్ధిదారుల కు మంజూరు లేఖలను ఇచ్చారు
‘‘‘ఏక్ భారత్, శ్రేష్ఠ భారత్’ తాలూకు అనుభూతి ని గోవా లో ఏ కాలం లో అయినా సరే పొందవచ్చును’’
‘‘డబల్ ఇంజిన్ప్రభుత్వం వల్ల గోవా లో అభివృద్ధి శరవేగం గా ముందుకు సాగిపోతున్నది’’
‘‘ప్రభుత్వ పథకాలలబ్ధి అందరికీ కలగడం అనేది నిజమైన మతేతర వాదం, అదే సిసలైన సామాజిక న్యాయం; మరి ఈ విధానం గోవా కు, ఇంకా దేశాని కి మోదీ ఇచ్చేటటువంటిహామీ గా ఉన్నది’’
‘‘డబల్ ఇంజిన్ప్రభుత్వం మౌలిక సదుపాయాల కల్పనకై రికార్డు స్థాయి లో పెట్టుబడిని పెడుతోంది, దీనితో పాటు పేదల సంక్షేమం కోసం పెద్ద పథకాల నునడుపుతున్నది’’
‘‘మా ప్రభుత్వంగోవా లో కనెక్టివిటీ ని మెరుగు పరచడానికి, గోవా ను ఒక లాజిస్టిక్స్ హబ్ గా తీర్చిదిద్దడానికి కూడా పాటుపడుతోంది’’
‘‘భారతదేశం లోఅన్ని రకాలైన పర్యటనలు ‘వన్ కంట్రీ, వన్ వీజా’ ప్రాతిపదిక న లభ్యమవుతున్నాయి’’

‘వికసిత్ భారత్, వికసిత్ గోవా 2047’ కార్యక్రమం లో భాగం గా 1330 కోట్ల రూపాయల పైచిలుకు విలువ కలిగిన అభివృద్ధి ప్రాజెక్టుల కు ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ గోవా లో ఈ రోజు న ప్రారంభోత్సవం మరియు శంకుస్థాపన చేశారు. ఈ సందర్భం లో ఏర్పాటు చేసిన ఒక ప్రదర్శన ను శ్రీ నరేంద్ర మోదీ పరిశీలించారు. ఈ రోజు న చేపట్టిన అభివృద్ధి ప్రాజెక్టుల లో విద్య, క్రీడలు, నీటి శుద్ధి ట్రీట్‌మెంట్, వ్యర్థాల నిర్వహణ మరియు పర్యటన రంగాల లో మౌలిక సదుపాయాల ను అభివృద్ధి పరచడం కూడా చేరి ఉంది. రోజ్ గార్ మేళా లో భాగం గా వివిధ విభాగాల లో క్రొత్త గా ప్రభుత్వ నియామకాలు జరిగినటువంటి 1930 మంది కి నియామక ఉత్తర్వుల ను కూడా ప్రధాన మంత్రి అందజేశారు. ఆయన వేరు వేరు సంక్షేమ పథకాల లబ్ధిదారుల కు మంజూరు లేఖల ను కూడా ప్రదానం చేశారు.

 

ప్రధాన మంత్రి గోవా యొక్క ప్రాకృతిక శోభ మరియు బీచ్ ల ను గురించి ప్రముఖం గా ప్రకటిస్తూ, తన ప్రసంగాన్ని మొదలు పెట్టారు. దేశ విదేశాల నుండి విచ్చేసే లక్షల కొద్దీ పర్యటకుల కు గోవా అభిమాన పాత్రమైన సెలవు దినాల లో విహారాని కి అనువైన ప్రాంతం గా ఉంది అని ఆయన అన్నారు. ‘‘ ‘ఏక్ భారత్, శ్రేష్ఠ భారత్’ ను గోవా లో ఏ కాలం లో అయినా సరే అనుభూతి చెందవచ్చును’’ అని ఆయన అభివర్ణించారు. గోవా లో జన్మించినటువంటి మహా మునులు ప్రఖ్యాత కళాకారులు మరియు పండితుల ను గురించి కూడా ఆయన ప్రస్తావించారు. ఈ సందర్భం లో సంత్ సోహిరోబానాథ్ అంబియే గారు, నాటక కర్త శ్రీ కృష్ణ భట్ బండ్‌కర్, గాయని కేసర్‌బాయి కేర్‌కర్ గారు, ఆచార్య ధర్మానంద్ కోసాంబి గారు మరియు రఘునాథ్ అనంత్ మశేల్‌కర్ లను ప్రధాన మంత్రి స్మరించుకొన్నారు. భారత రత్న లత మంగేశ్‌కర్ గారి కి ప్రధాన మంత్రి ఆమె వర్థంతి సందర్భం లో శ్రద్ధాంజలి ని స్మర్పించడం తో పాటుగా, దగ్గరలోనే నెలకొన్న మంగోశి దేవాలయం తో ఆమెకు గల సన్నిహిత అనుబంధాన్ని గురించి సైతం ప్రముఖం గా ప్రస్తావించారు. ‘‘స్వామి వివేకానంద్ గారు మార్‌గావో లోని దమోదర్ సాల్ నుండి నూతన ప్రేరణ ను పొందారు’’ అని ప్రధాన మంత్రి అన్నారు. ప్రధాన మంత్రి లోహియా మైదాన్ ను గురించి, అలాగే, కూన్‌కోలిమ్ లోని చీఫ్‌టెన్‌స్ మెమోరియల్ ను గురించి కూడా మాట్లాడారు.

 

‘‘గోయిచో సాయిబ్’’ గా ప్రసిద్ధి గాంచిన సెయింట్ ఫ్రాన్సిస్ జేవియర్ గారి పవిత్ర అవశేషాల వెల్లడి ని గురించి ప్రధాన మంత్రి చెప్తూ, ఆ ఘటన ఈ సంవత్సరం లో చోటు చేసుకోనుందన్నారు. ఈ పరిణామం శాంతి, మరియు సమగ్రత లకు ఒక ప్రతీక గా ఆయన పేర్కొన్నారు. జార్జియా కు చెందిన సెయింట్ క్వీన్ కేటేవన్ ను గురించి ప్రధాన మంత్రి స్మరించుకొంటూ, ఆమె కు చెందిన పవిత్రమైన అవశేషాల ను విదేశీ వ్యవహారాల శాఖ మంత్రి జార్జియా కు తీసుకు వెళ్ళారన్నారు. క్రైస్తవులు మరియు ఇతర సముదాయాల కు చెందిన ప్రజలు శాంతియుతం గా మనుగడ సాగిస్తూ ఉండటం అనేది ‘ఏక్ భారత్, శ్రేష్ఠ భారత్’ కు ఒక ఉదాహరణగా ఉంది అని ఆయన అన్నారు.

 

ఈ రోజు న ప్రారంభం జరిగినటువంటి లేదా శంకుస్థాపన పూర్తి అయినటువంటి సుమారు 1300 కోట్ల రూపాయల విలువ కలిగిన ప్రాజెక్టుల ను గురించి ప్రధాన మంత్రి వివరిస్తూ, ఈ ప్రాజెక్టులు విద్య, ఆరోగ్యం మరియు పర్యటన రంగాల కు సంబంధించినవి. ఇది గోవా యొక్క అభివృద్ధి కి నూతన ఉత్తేజాన్ని అందిస్తాయి అన్నారు. నేశనల్ ఇన్స్‌టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ కి శాశ్వత భవన సముదాయం మరియు నేశనల్ ఇన్స్‌టిట్యూట్ ఆఫ్ వాటర్ స్పోర్ట్స్ కు ఒక కేంపస్, ఇంకా ఇంటిగ్రేటెడ్ వేస్ట్ మేనేజ్‌మెంట్ ఫెసిలిటీ లతో పాటు 1930 మంది కి ఉద్యోగ నియామక లేఖల అందజేత.. ఇవి రాష్ట్రం యొక్క అభివృద్ధి ని క్రొత్త శిఖరాల కు చేర్చుతాయి అని ఆయన అన్నారు.

 

‘‘విస్తీర్ణం పరం గా మరియు జనాభా పరం గా గోవా చిన్నదే అయినప్పటికీ, సామాజికం గా వైవిధ్యభరితం అయినటువంటిది గా ఉంది. ఇక్కడ వేరు వేరు సమాజాలు మరియు ధర్మాల ను అవలంభించే ప్రజలు అనేక తరాల తరబడి శాంతియుతం గా మనుగడ సాగిస్తూ వస్తున్నారు’’ అని ప్రధాన మంత్రి అన్నారు. ఆయన ‘సబ్‌కా సాథ్, సబ్‌కా వికాస్’ మంత్రాన్ని గురించి ప్రముఖం గా ప్రకటిస్తూ, రాష్ట్ర సద్భావన కు భంగం కలిగించడాని కి యత్నించిన వారికి ప్రతి సారి ధీటైన జవాబును ఇచ్చినటువంటి గోవా ప్రజల యొక్క స్ఫూర్తి ని ప్రశంసించారు.

 

 

స్వయంపూర్ణ గోవా ను గురించి ప్రధాన మంత్రి ప్రస్తావించి, అభ్యున్నతి తాలూకు పరామితుల లో గోవా ప్రజలు అగ్ర భాగాన నిలచేందుకు కారణమైన గోవా ప్రభుత్వ సుపరిపాలన నమూనా ను ప్రశంసించారు. ‘‘డబల్ ఇంజిన్ ప్రభుత్వం కారణం గా గోవా లో అభివృద్ధి శరవేగం గా ముందుకు కదులుతున్నది’’ అని ఆయన అన్నారు. ‘హర్ ఘర్ నల్ సే జల్’ (‘ప్రతి ఇంటికీ నల్లా నీరు’) అందరికీ చేరువ కావడం, విద్యుత్తు కనెక్శన్ లు, ఎల్‌పిజి లభ్యత, కిరోసిన్ ఉపయోగం నుండి స్వేచ్ఛ, ఆరుబయలు ప్రాంతాల లో మలమూత్రాదుల విసర్జన కు తావు లేకుండా చేయడం, మరి అలాగే, కేంద్ర ప్రభుత్వ పథకాలు అనేకం లక్షిత లబ్ధిదారులు అందరికీ ఉపయోగపడుతూ ఉండడం వంటి అంశాల ను ప్రధాన మంత్రి ప్రస్తావించారు. ‘‘సంక్షేమ పథకాలు అందరికీ దక్కినప్పుడు వివక్ష సమసిపోతుంది, ప్రయోజనాలు పూర్తి గా లబ్ధిదారులు అందరికీ అందుతాయి, ఈ కారణం గానే నేను ఏమని చెబుతానంటే, సాచ్యురేశన్ (ప్రభుత్వ సంక్షేమ పథకాల ఫలాలు అందరికీ లభించడం) అనేది నిజమైన మతేతర వాదం, సాచ్యురేశన్ అనేది సిసలైన సామాజిక న్యాయం; సాచ్యురేశన్ అనేది గోవా కు మరియు దేశ ప్రజల కు మోదీ ఇస్తున్న గ్యారంటీ’’ అని ప్రధాన మంత్రి అన్నారు. గోవా లో 30 వేల మంది కి పైగా ప్రజలు వేరు వేరు ప్రయోజనాల ను అందుకొన్నటువంటి ‘వికసిత్ భారత్ సంకల్ప్ యాత్ర’ ను గురించి ప్రధాన మంత్రి ప్రస్తావించారు.

 

ఈ  సంవత్సరం బడ్జెటు ను గురించి ప్రధాన మంత్రి మాట్లాడుతూ, అది ప్రభుత్వ పథకాల సాచ్యురేశన్ తాలూకు ప్రభుత్వ సంకల్పాని కి ఉత్తేజాన్ని ఇచ్చిందన్నారు. ప్రభుత్వం ఇప్పటికే పూర్తి చేసిన నాలుగు కోట్ల పక్కా ఇళ్ళ లక్ష్యాని కి తరువాయి గా ప్రస్తుతం పేదల కు రెండు కోట్ల గృహాల ను సమకూర్చడాని కి పూచీ ని ఇస్తున్నది అని ఆయన ప్రకటించారు. పక్కా ఇళ్ళ ను అందుకోవడం లో వెనుకపట్టున మిగిలిపోయిన వారి లో చైతన్యాన్ని ఏర్పరచవలసింది గా గోవా ప్రజల కు ఆయన విజ్ఞప్తి చేశారు. సంవత్సరం బడ్జెటు లో ప్రధాన మంత్రి ఆవాస్ యోజన ను మరియు ఆయుష్మాన్ యోజన ను మరింత గా విస్తరించడం జరుగుతుంది అని ఆయన తెలిపారు.

 

   ఈ ఏడాది బడ్జెట్‌లో మత్స్య సంపద యోజన కేటాయింపుల గురించి ప్రధానమంత్రి ప్రస్తావించారు. ఇది మత్స్యకార సమాజానికి సహాయం అందించడంతోపాటు వనరుల లభ్యతను మరింత పెంచుతుందని చెప్పారు. తద్వారా సముద్ర ఆహార ఉత్పత్తుల ఎగుమతులు పెరిగి, మత్స్యకారుల ఆదాయం కూడా ఇనుమడిస్తుందని తెలిపారు. ఈ దిశగా చేపట్టిన పలు చర్యలతో మత్స్య రంగంలో లక్షలాది ఉద్యోగ అవకాశాలు సృష్టించబడతాయని ఆయన అన్నారు.

 

   చేపల పెంపకందారుల సంక్షేమం కోసం ప్రభుత్వం చేసిన కృషిని వివరిస్తూ- కేంద్రంలో ప్రత్యేక మంత్రిత్వ శాఖను ఏర్పాటు చేసినట్లు గుర్తుచేశారు. అలాగే పిఎం కిసాన్ క్రెడిట్ కార్డ్ సౌకర్యం, బీమా మొత్తం రూ.5 లక్షలకు పెంపు, పడవల ఆధునికీకరణకు సబ్సిడీ తదితరాలు వారికి అందుబాటులో ఉన్నాయని తెలిపారు.

   ‘‘ద్వంద్వ చోదక ప్రభుత్వం పేదల సంక్షేమం కోసం భారీ పథకాల అమలుసహా మౌలిక సదుపాయాల కల్పనలో రికార్డుస్థాయి పెట్టుబడులు పెడుతోంది’’ అని ప్రధాని పేర్కొన్నారు. దేశంలో రోడ్లు, రైల్వేలు, విమానాశ్రయాలు వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతుండటాన్ని ఆయన ప్రముఖంగా ప్రస్తావించారు. పదేళ్ల కిందట మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధి కోసం బడ్జెట్ కేటాయింపులు రూ.2 లక్షల కోట్లకన్నా తక్కువని గుర్తుచేశారు. దానితో పోలిస్తే ఈ ఏడాది బడ్జెట్‌లో రూ.11 లక్షల కోట్లు కేటాయించినట్లు పేర్కొన్నారు. దీంతో కొత్త ఉపాధి అవకాశాలు అందివస్తాయని, అభివృద్ధి ప్రాజెక్టుల పనులు సాగుతున్న చోట ప్రతి వ్యక్తికీ ఆదాయంలో పెరుగుదల తప్పక కనిపిస్తుందని చెప్పారు.

 

   అనుసంధానం పెంపు, గోవాను రవాణా కూడలిగా రూపుదిద్దడం వగైరాలపై ప్రభుత్వ కృషిని వివరిస్తూ- ‘‘గోవాలో అనుసంధానం మెరుగుతోపాటు రాష్ట్రాన్ని రవాణా కూడలిగా తీర్చిదిద్దడానికి మా ప్రభుత్వం కృషి చేస్తోంది. ఆ మేరకు గోవాలో మనోహర్ పరికర్ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయ ప్రారంభోత్సవం పూర్తయింది. దీంతో జాతీయ, అంతర్జాతీయ విమానాల రాకపోకలు ఇప్పుడు నిరంతరం సాగుతున్నాయి’’ అని తెలిపారు. అలాగే గత సంవత్సరం జాతికి అంకితం చేయబడిన దేశంలోనే అత్యంత పొడవైన ‘న్యూ జువారీ’ రెండో కేబుల్ వంతెన గురించి కూడా ప్రస్తావించారు. కొత్త రోడ్లు, వంతెనలు, రైలు మార్గాలు, విద్యా సంస్థల ఏర్పాటుసహా గోవాలో మౌలిక సదుపాయాలు వేగంగా పెరుగుతున్నాయని ప్రధానమంత్రి స్పష్టం చేశారు. ‘‘ఈ అభివృద్ధి ప్రాజెక్టులతో గోవా వృద్ధి కొత్త శిఖరాలకు చేరుతోంది’’ అని పేర్కొన్నారు.

   భారతదేశ సుసంపన్న సాంస్కృతిక-ప్రాకృతిక వారసత్వం గురించి ప్రధానమంత్రి మోదీ ప్రముఖంగా ప్రస్తావించారు. దేశాన్ని సమగ్ర పర్యాటక కేంద్రంగా రూపొందించేందుకు ప్రభుత్వం ఎంతగానో కృషి చేసిందని నొక్కిచెప్పారు. ‘‘మన దేశంలో అనేక స్వరూపాల్లో పర్యాటక రంగం అందుబాటులో ఉంది. ఒకే వీసాతో అన్ని ప్రాంతాలనూ పర్యటించవచ్చు. కానీ, మునుపటి ప్రభుత్వాలకు పర్యాటక ప్రదేశాలు, తీరప్రాంతాలు, ద్వీపాల అభివృద్ధిపై శ్రద్ధ లేదు’’ అన్నారు. గోవా గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో పర్యావరణ పర్యాటకం సామర్థ్యాన్ని వివరిస్తూ- స్థానికులకు ప్రయోజనం చేకూర్చడంలో భాగంగా గోవాలోని అత్యంత మారుమూల ప్రాంతాల్లో పర్యాటకాన్ని ప్రోత్సహించడంపై ప్రభుత్వం దృష్టి సారించిందని నొక్కిచెప్పారు. గోవాలో పర్యాటక మౌలిక సదుపాయాల పెంచేందుకు చేపట్టిన చర్యల గురించి వెల్లడించారు. ఇందులో భాగంగా ఫుడ్ కోర్టులు, రెస్టారెంట్లు, వెయిటింగ్ రూములు వంటి ఆధునిక సౌకర్యాల అభివృద్ధితో గోవాను మరింత ఆకర్షణీయ గమ్యస్థానంగా మార్చామని పేర్కొన్నారు.

 

   ‘‘కాన్ఫరెన్స్ టూరిజం కూడలిగా గోవాను రూపుదిద్దడంపై ప్రభుత్వం నిబద్ధతతో కృషి చేస్తోంది’’ అని ప్రధాని వ్యాఖ్యానించారు. ఈ నేపథ్యంలో ఈ ఉదయం ఇక్కడ ప్రారంభమైన ‘ఇండియా ఎనర్జీ వీక్-2024’ గురించి ప్రస్తావించారు. గత కొన్నేళ్లుగా గోవాలో జి-20 సంబంధిత అనేక కీలక సదస్సులు, భారీస్థాయి దౌత్య సమావేశాలు వంటివాటిని ఈ సందర్భంగా ఆయన ఉదాహరించారు. అలాగే వరల్డ్ టేబుల్ టెన్నిస్ ఛాంపియన్‌షిప్, వరల్డ్ బీచ్ వాలీబాల్ టూర్, ఫిఫా అండర్-17 మహిళల ఫుట్‌బాల్ ప్రపంచ కప్, 37వ జాతీయ క్రీడలు వంటి టోర్నమెంట్లు ఇక్కడ నిర్వహించబడ్డాయని గుర్తుచేశారు. రాబోయే సంవత్సరాల్లో ఇలాంటి కార్యక్రమాలకు గోవా కీలక కేంద్రం కాగలదని ఆయన హామీ ఇచ్చారు.

   ఫుట్‌బాల్ క్రీడాభివృద్ధిలో గోవాలో పోషిస్తున్న పాత్రను ప్రధాని ప్రశంసించారు. ఈ మేరకు అమూల్య కృషి చేసిన కి బ్రహ్మానంద్ శంఖ్వాల్కర్‌ను పద్మ అవార్డుతో ఆయన సత్కరించారు. ఇక్కడి క్రీడాకారులు తమ కలలు సాకారం చేసుకోవడంలో రాష్ట్రంలో జాతీయ క్రీడల కోసం అభివృద్ధి చేసిన మౌలిక సదుపాయాలు ఎంతగానో దోహదం చేయగలవని ప్రధాని చెప్పారు.

   అలాగే విద్యారంగంపై ప్రభుత్వ శ్రద్ధను వివరిస్తూ- గోవాలో అనేక ఉన్నత విద్యా సంస్థలను స్థాపించినట్లు ప్రధాని పేర్కొన్నారు. తద్వారా రాష్ట్రం ఒక ప్రధాన విద్యా కేంద్రంగా మారిందని తెలిపారు. సాంకేతిక పురోగతిని ప్రోత్సహించడానికి, యువత సహా పరిశ్రమలకు ప్రయోజనం చేకూర్చడం లక్ష్యంగా పరిశోధన-ఆవిష్కరణల కోసం రూ.1 లక్ష కోట్లతో నిధిని బ‌డ్జెట్‌లో ప్రకటించినట్లు ఆయన వెల్లడించారు.

 

   చివరగా- గోవా వేగంగా పురోగమించేలా చేపట్టిన సమష్టి చర్యలను ప్రధానమంత్రి వివరించారు. ప్రభుత్వ కృషితోపాటు ప్రతి ఒక్కరూ తోడ్పాటునివ్వాలని, తద్వారా రాష్ట్రం శరవేగంగా పురోగమించగలదని చెబుతూ ఆయన తన ప్రసంగం ముగించారు.

   ఈ కార్యక్రమంలో గోవా గవర్నర్ శ్రీ పి.ఎస్.శ్రీధరన్ పిళ్ళై, రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి శ్రీ ప్రమోద్ సావంత్, కేంద్ర పర్యాటక-ఓడరేవులు-షిప్పింగ్-జలమార్గాల శాఖ మంత్రి శ్రీ శ్రీపాద యశోనాయక్ తదితరులు పాల్గొన్నారు.

నేపథ్యం

   గోవాలోని నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ శాశ్వత ప్రాంగణాన్ని ప్రధాని జాతికి అంకితం చేశారు. ఈ కొత్త ప్రాంగణంలో ట్యుటోరియల్, డిపార్ట్‌ మెంటల్, సెమినార్, అడ్మినిస్ట్రేటివ్, హాస్టల్స్, హెల్త్ సెంటర్, స్టాఫ్ క్వార్టర్స్, ఫెమిటీ సెంటర్ భవన సముదాయాలున్నాయి. అలాగే ఆట మైదానంతోపాటు విద్యార్థులు, అధ్యాపకులు, సిబ్బంది అవసరాలు తీర్చడానికి కావాల్సిన ఇతర సౌకర్యాలు కల్పించబడ్డాయి.

 

   ఈ పర్యటన సందర్భంగా నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ వాటర్‌స్పోర్ట్స్ కొత్త ప్రాంగణాన్ని కూడా ప్రధాని జాతికి అంకితం చేశారు. ఇక్కడ వాటర్‌స్పోర్ట్స్, వాటర్ రెస్క్యూ కార్యకలాపాల అభివృద్ధిని ప్రోత్సహించే లక్ష్యంతో 28 అనువైన కోర్సులను ప్రవేశపెడుతున్నారు. కాగా, దక్షిణ గోవాలో ప్రధానమంత్రి 100 టిపిడి ఇంటిగ్రేటెడ్ వేస్ట్ మేనేజ్‌మెంట్ ప్లాంటును కూడా ప్రారంభించారు. ఇది 60 టిపిడి తడి వ్యర్థాలతోపాటు 40 టిపిడి పొడి వ్యర్థాలను శాస్త్రీయంగా శుద్ధి చేయగలదు. అంతేకాకుండా 500 కిలోవాట్ల సౌర విద్యుత్ ప్లాంట్ ద్వారా అదనపు విద్యుత్తును ఉత్పత్తి అవుతుంది.

   పణజి, రీస్ మాగోస్‌లను అనుసంధానించే అనుబంధ పర్యాటక కార్యకలాపాలతో పాటు ప్రయాణిక  రోప్‌వేకి ప్రధానమంత్రి శంకుస్థాపన చేశారు. అలాగే దక్షిణ గోవాలో 100 ఎంఎల్‌డి నీటిశుద్ధి కర్మాగారం నిర్మాణానికి పునాది వేశారు. అంతేకాకుండా ఉపాధి సమ్మేళనం కింద ఆయన వివిధ ప్రభుత్వ విభాగాల కోసం ఎంపిక చేసిన 1930 కొత్త అభ్యర్థులకు నియామక ఉత్తర్వులను అందజేశారు. వీటితోపాటు వివిధ సంక్షేమ పథకాల లబ్ధిదారులకు మంజూరు లేఖలను కూడా ప్రదానం చేశారు.

 

Click here to read full text speech

Explore More
78వ స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ వేళ ఎర్రకోట ప్రాకారం నుంచి ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ ప్రసంగం

ప్రముఖ ప్రసంగాలు

78వ స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ వేళ ఎర్రకోట ప్రాకారం నుంచి ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ ప్రసంగం
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।