నమో బుద్ధాయ!
నేపాల్ ప్రధాన మంత్రి, గౌరవనీయులైన శ్రీ షేర్ బహదూర్ దేవుబా జీ,
గౌరవనీయులైన శ్రీమతి అర్జు దేవుబా జీ,
సమావేశానికి హాజరైన నేపాల్ ప్రభుత్వ మంత్రులు,
పెద్ద సంఖ్యలో హాజరైన బౌద్ధ సన్యాసులు మరియు బౌద్ధులు,
వివిధ దేశాల నుండి ప్రముఖులు,
స్త్రీలు మరియు పెద్దమనుషులు!
బుద్ధ జయంతి శుభ సందర్భంగా, లుంబినీ పవిత్ర భూమి నుండి ఇక్కడ ఉన్న వారందరికీ, నేపాలీలందరికీ మరియు ప్రపంచ భక్తులందరికీ బుద్ధ పూర్ణిమ శుభాకాంక్షలు.
గతంలో కూడా, వైశాఖ పూర్ణిమ రోజున, భగవాన్ బుద్ధునికి సంబంధించిన దివ్య స్థలాలను, ఆయనతో సంబంధం ఉన్న కార్యక్రమాల కోసం సందర్శించే అవకాశాలు నాకు లభిస్తున్నాయి. మరియు ఈ రోజు, భారతదేశానికి స్నేహితుడైన నేపాల్లోని బుద్ధ భగవానుడి పవిత్ర జన్మస్థలమైన లుంబినీని సందర్శించే అవకాశం నాకు లభించింది. కొంతకాలం క్రితం మాయాదేవి ఆలయాన్ని సందర్శించే అవకాశం కూడా నాకు మరచిపోలేనిది. బుద్ధ భగవానుడు జన్మించిన ప్రదేశం, అక్కడి శక్తి, చైతన్యం, అది భిన్నమైన అనుభూతి. 2014లో ఈ స్థలంలో నేను సమర్పించిన మహాబోధి వృక్షం యొక్క మొక్క ఇప్పుడు చెట్టుగా అభివృద్ధి చెందడం చూసి నేను కూడా సంతోషిస్తున్నాను.
మిత్రులారా,
అది పశుపతినాథ్ జీ అయినా, ముక్తినాథ్ జీ అయినా, జనక్పూర్ధం అయినా లేదా లుంబినీ అయినా, నేను నేపాల్కు వచ్చినప్పుడల్లా, నేపాల్ దాని ఆధ్యాత్మిక ఆశీర్వాదాలతో నన్ను సంతోషపరుస్తుంది.
మిత్రులారా,
జనక్పూర్లో, "నేపాల్ లేకుండా మన రాముడు కూడా అసంపూర్ణుడు" అని చెప్పాను. ఈరోజు భారతదేశంలో శ్రీ రాముని యొక్క గొప్ప దేవాలయాన్ని నిర్మిస్తున్నప్పుడు, నేపాల్ ప్రజలు కూడా అంతే సంతోషంగా ఉన్నారని నాకు తెలుసు.
మిత్రులారా,
నేపాల్ అంటే, ప్రపంచంలోనే ఎత్తైన పర్వతం ఉన్న దేశం--సాగర్మాత!
నేపాల్ అంటే, ప్రపంచంలోని అనేక పవిత్ర తీర్థయాత్రలు, దేవాలయాలు మరియు మఠాల దేశం!
నేపాల్ అంటే ప్రపంచంలోని ప్రాచీన నాగరికత సంస్కృతిని కాపాడే దేశం!
నేను నేపాల్కు వచ్చినప్పుడు, ఇతర రాజకీయ పర్యటనల కంటే భిన్నమైన ఆధ్యాత్మిక అనుభవం నాకు ఉంది.
భారతదేశం మరియు భారతదేశ ప్రజలు వేలాది సంవత్సరాలుగా ఈ దార్శనికత మరియు విశ్వాసంతో నేపాల్ వైపు చూశారు. కొంత కాలం క్రితం షేర్ బహదూర్ దేవ్బా గారు, శ్రీమతి అర్జూ దేవ్బా గారు భారతదేశానికి వచ్చినప్పుడు, దేవూబా గారు ఇప్పుడే వర్ణించిన విధంగా బనారస్ లోని కాశీ విశ్వనాథ్ ధామ్ ను సందర్శించినప్పుడు, భారతదేశం పట్ల ఆయనకు ఇలాంటి భావన కలగడం చాలా సహజమని నేను నమ్ముతున్నాను.
మిత్రులారా,
ఈ ఉమ్మడి వారసత్వం, ఉమ్మడి సంస్కృతి, ఉమ్మడి విశ్వాసం మరియు సాధారణ ప్రేమ, ఇది మన గొప్ప ఆస్తి. మరియు, ఈ ఆస్తి ఎంత ధనవంతమైతే, మనం మరింత ప్రభావవంతంగా కలిసి ప్రపంచానికి బుద్ధుని సందేశాన్ని అందించగలము మరియు ప్రపంచానికి దిశానిర్దేశం చేయవచ్చు. నేడు సృష్టించబడుతున్న ప్రపంచ పరిస్థితులలో, భారతదేశం మరియు నేపాల్ల మధ్య ఎప్పటికీ బలపడుతున్న స్నేహం మరియు మన సాన్నిహిత్యం మొత్తం మానవాళికి ప్రయోజనం చేకూరుస్తుంది. మరియు ఇందులో మన రెండు దేశాలకు బుద్ధ భగవానుడి పట్ల ఉన్న విశ్వాసం, ఆయన పట్ల ఉన్న అపరిమితమైన గౌరవం, మనల్ని ఒక దారంలో కలిపేసి మనల్ని ఒక కుటుంబంలో సభ్యునిగా చేస్తాయి.
సోదర, సోదరీమణులారా,
బుద్ధుడు మానవత్వం యొక్క సామూహిక భావన యొక్క అవతారం. బుద్ధుని అవగాహనలు ఉన్నాయి, అలాగే బుద్ధ పరిశోధనలు కూడా ఉన్నాయి. బుద్ధుని ఆలోచనలు ఉన్నాయి, అలాగే బుద్ధ సంస్కారాలు కూడా ఉన్నాయి. బుద్ధుడు ప్రత్యేకమైనవాడు ఎందుకంటే అతను కేవలం బోధించడమే కాదు, మానవాళికి జ్ఞానం కలిగించాడు. గొప్ప మహిమాన్వితమైన రాజ్యాన్ని, సుఖాలను త్యజించే ధైర్యం చేశాడు. ఖచ్చితంగా, అతను సాధారణ బిడ్డగా పుట్టలేదు. కానీ సాధన కంటే త్యాగం ముఖ్యమని ఆయన మనకు అర్థమయ్యేలా చేశాడు. త్యజించడం ద్వారానే సాక్షాత్కారం పూర్తి అవుతుంది. అందుకే, అడవుల్లో సంచరించాడు, తపస్సు చేశాడు, పరిశోధన చేశాడు. ఆ ఆత్మపరిశీలన తరువాత, అతను జ్ఞానం యొక్క శిఖరానికి చేరుకున్నప్పుడు, అతను ప్రజల సంక్షేమం కోసం ఏ అద్భుతం చేసాడో చెప్పలేదు. బదులుగా, బుద్ధ భగవానుడు తాను జీవించిన మార్గాన్ని మనకు చూపించాడు. ఆయన మనకు మంత్రం ఇచ్చారు - "ఆప్ దీపో భవ భిఖ్వే"" పరీక్షయ్ భిక్ష్వో, గ్రాహ్యం మద్దచో, న తు గౌరవత్” అంటే, మీ స్వంత దీపంగా ఉండండి. నా మాటలను గౌరవంగా తీసుకోవద్దు. వాటిని పరీక్షించి, వాటిని సమీకరించండి.
మిత్రులారా,
బుద్ధ భగవానుడికి సంబంధించిన మరొక అంశం ఉంది, ఈ రోజు నేను తప్పక ప్రస్తావించాలి. బుద్ధుడు వైశాఖ పూర్ణిమ రోజున లుంబినీలో సిద్ధార్థుడిగా జన్మించాడు. ఈ రోజున బోధ గయలో, అతను సాక్షాత్కారం పొంది బుద్ధ భగవానుడయ్యాడు. మరియు ఈ రోజు, అతని మహాపరినిర్వాణం ఖుషీనగర్లో జరిగింది. అదే తేదీ, అదే వైశాఖ పూర్ణిమ, బుద్ధ భగవానుడి జీవిత ప్రయాణంలోని ఈ దశలు కేవలం యాదృచ్ఛికం కాదు. ఇది బుద్ధత్వం తాత్విక సందేశాన్ని కూడా కలిగి ఉంది, దీనిలో జీవితం, జ్ఞానం మరియు మోక్షం అన్నీ కలిసి ఉంటాయి. మూడు ఒకదానితో ఒకటి అనుసంధానించబడి ఉన్నాయి. ఇది మానవ జీవితం యొక్క పరిపూర్ణత, మరియు బహుశా అందుకే బుద్ధ భగవానుడు పౌర్ణమి యొక్క ఈ పవిత్ర తేదీని ఎంచుకున్నాడు. మనం మానవ జీవితాన్ని ఈ సంపూర్ణత్వంలో చూడటం ప్రారంభించినప్పుడు, విభజన మరియు వివక్షకు ఆస్కారం ఉండదు. అప్పుడు మనమే ' అనే స్ఫూర్తితో జీవించడం ప్రారంభిస్తాం.
మిత్రులారా,
బుద్ధ భగవానుడితో నాకు మరొక సంబంధం ఉంది, ఇది కూడా ఒక అద్భుతమైన యాదృచ్చికం మరియు ఇది కూడా చాలా ఆహ్లాదకరమైనది. నేను పుట్టిన ప్రదేశం, గుజరాత్లోని వాద్నగర్, శతాబ్దాల క్రితం బౌద్ధ విజ్ఞానానికి గొప్ప కేంద్రంగా ఉండేది. నేటికీ, పురాతన అవశేషాలు అక్కడ తవ్వకాలు జరుగుతున్నాయి, దీని పరిరక్షణ పనులు కొనసాగుతున్నాయి. మరియు భారతదేశంలో ఇలాంటి పట్టణాలు చాలా ఉన్నాయని మనకు తెలుసు, అనేక నగరాలు, అనేక ప్రదేశాలు, ప్రజలు ఆ రాష్ట్ర కాశీ అని గర్వంగా పిలుస్తారు. ఇది భారతదేశ ప్రత్యేకత, కాశీకి సమీపంలోని సారనాథ్తో నాకున్న అనుబంధం మీకు కూడా తెలుసు. భారతదేశంలోని సారనాథ్, బోద్ గయా మరియు కుషీనగర్ నుండి నేపాల్లోని లుంబినీ వరకు, ఈ పవిత్ర స్థలాలు మన భాగస్వామ్య వారసత్వం మరియు భాగస్వామ్య విలువలను సూచిస్తాయి. మనం కలిసి ఈ వారసత్వాన్ని అభివృద్ధి చేసి మరింత సుసంపన్నం చేయాలి. ప్రస్తుతం మన ఇరుదేశాల ప్రధానమంత్రులు ఇక్కడ బౌద్ధ సంస్కృతి మరియు వారసత్వం కోసం అంతర్జాతీయ కేంద్రం శంకుస్థాపన చేశారు. దీనిని ఇంటర్నేషనల్ బౌద్ధ సమాఖ్య ఆఫ్ ఇండియా నిర్మిస్తుంది. మన సహకారం గురించి దశాబ్దాల నాటి ఈ కలను సాకారం చేయడంలో ప్రధాన మంత్రి దేవుబా జీకి ముఖ్యమైన సహకారం ఉంది. లుంబినీ డెవలప్మెంట్ ట్రస్ట్ ఛైర్మన్గా, అతను అంతర్జాతీయ బౌద్ధ సమాఖ్యకు భూమిని ఇవ్వాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. ఇక ఇప్పుడు ఈ ప్రాజెక్ట్ కూడా పూర్తి చేయడంలో ఆయన వైపు నుంచి పూర్తి సహకారం అందుతోంది. ఇందుకు మనమందరం ఆయనకు ప్రగాఢ కృతజ్ఞతలు తెలియజేస్తున్నాము. నేపాల్ ప్రభుత్వం బుద్ధ సర్క్యూట్ మరియు లుంబినీ అభివృద్ధికి సంబంధించిన అన్ని ప్రయత్నాలకు మద్దతు ఇస్తున్నందుకు నేను సంతోషిస్తున్నాను, అభివృద్ధి యొక్క అన్ని అవకాశాలను గ్రహించాను. నేపాల్లో లుంబినీ మ్యూజియం నిర్మాణం కూడా రెండు దేశాల మధ్య ఉమ్మడి సహకారానికి ఉదాహరణ. మరియు ఈ రోజు మనం లుంబినీ బౌద్ధ విశ్వవిద్యాలయంలో బౌద్ధ అధ్యయనాల కోసం డాక్టర్ బాబాసాహెబ్ అంబేద్కర్ పీఠాన్ని స్థాపించాలని నిర్ణయించుకున్నాము.
మిత్రులారా,
భారతదేశం, నేపాల్ నుండి అనేక తీర్థయాత్రలు శతాబ్దాలుగా నాగరికత, సంస్కృతి మరియు జ్ఞానం యొక్క విస్తారమైన సంప్రదాయానికి ఊపందుకున్నాయి. నేటికీ, ప్రతి సంవత్సరం ఈ పుణ్యక్షేత్రాలకు ప్రపంచం నలుమూలల నుండి లక్షలాది మంది భక్తులు వస్తుంటారు. భవిష్యత్తులో మన ప్రయత్నాలకు మరింత ఊపు ఇవ్వాలి. భైరహవా, సోనౌలీలో ఇంటిగ్రేటెడ్ చెక్పోస్టులను ఏర్పాటు చేయడం వంటి నిర్ణయాలు కూడా మన ప్రభుత్వాలు తీసుకున్నాయి. దీని పనులు కూడా ప్రారంభమయ్యాయి. ఈ పోస్టులు పూర్తయిన తర్వాత సరిహద్దుల్లో ప్రజల రాకపోకలకు సౌకర్యం పెరుగుతుంది. భారతదేశానికి వచ్చే అంతర్జాతీయ పర్యాటకులు నేపాల్కు మరింత సులభంగా రాగలుగుతారు. అలాగే, ఇది అవసరమైన వస్తువుల వ్యాపారం మరియు రవాణాను వేగవంతం చేస్తుంది. భారతదేశం మరియు నేపాల్ రెండు దేశాల మధ్య కలిసి పనిచేయడానికి అటువంటి అపారమైన సంభావ్యత ఉంది. ఈ ప్రయత్నాల వల్ల ఇరు దేశాల పౌరులు ప్రయోజనం పొందుతారు.
మిత్రులారా,
భారతదేశం, నేపాల్ ల మధ్య సంబంధం పర్వతం వలె స్థిరమైనది మరియు పర్వతం వలె పాతది. మన సహజసిద్ధమైన, సహజ సంబంధాలకు హిమాలయాలంత ఔన్నత్యాన్ని అందించాలి. ఆహారం, సంగీతం, పండుగలు మరియు ఆచారాల నుండి కుటుంబ సంబంధాల వరకు వేల సంవత్సరాలుగా మనం జీవించిన సంబంధాలు ఇప్పుడు సైన్స్, టెక్నాలజీ మరియు మౌలిక సదుపాయాల వంటి కొత్త రంగాలకు కూడా అనుసంధానించబడాలి. ఈ దిశగా భారత్ నేపాల్తో భుజం భుజం కలిపి పనిచేస్తున్నందుకు నేను సంతృప్తి చెందాను. లుంబినీ బౌద్ధ విశ్వవిద్యాలయం, ఖాట్మండు విశ్వవిద్యాలయం మరియు త్రిభువన్ విశ్వవిద్యాలయంలో భారతదేశం యొక్క సహకారం మరియు కృషి దీనికి గొప్ప ఉదాహరణలు. ఈ ప్రాంతంలో మా పరస్పర సహకారాన్ని విస్తరించుకోవడానికి నేను మరిన్ని గొప్ప అవకాశాలను చూస్తున్నాను. కలిసి మనం ఈ అవకాశాలను మరియు భారతదేశం మరియు నేపాల్ కలలను సాకారం చేస్తాం.
మిత్రులారా,
బుద్ధ భగవానుడు ఇలా అంటున్నాడు: - सुप्पबुद्धं पबुज्झन्ति, सदा गोतम-सावका। येसं दिवा च रत्तो च, भावनाये रतो मनो॥ అంటే ఎవరైతే ఎప్పుడూ స్నేహంలో, సద్భావనలో నిమగ్నమై ఉంటారో, ఆ గౌతమ అనుచరులు ఎప్పుడూ మెలకువగా ఉంటారు. అంటే బుద్ధుని నిజమైన అనుచరులు వీరే. ఈ రోజు మనం మొత్తం మానవాళి కోసం పని చేయాలి. ఈ స్ఫూర్తితో ప్రపంచంలో స్నేహ స్ఫూర్తిని బలోపేతం చేయాలి. ఈ మానవతా దృక్పథాన్ని నెరవేర్చడానికి భారతదేశం-నేపాల్ స్నేహం కలిసి పనిచేస్తుందని నేను విశ్వసిస్తున్నాను.
ఈ స్ఫూర్తితో మీ అందరికీ మరోసారి వైశాఖ పూర్ణిమ శుభాకాంక్షలు.
నమో బుద్ధాయ!
నమో బుద్ధాయ!
నమో బుద్ధాయ!