Not only in the country but in the world, it would have rarely happened where a political party has been in service for so many years: PM Modi on BJP’s two-decade-long service in Gujarat
The divisive politics of Congress kept the poor and backward people away from getting their basic needs fulfilled: PM Modi at Kaprada
The development that has happened in Gujarat in the last 18-20 years has brought such a wonderful time for the youth of today: PM Modi

ભારત માતા કી જય,
તારકેશ્વર મહાદેવની જય.
આપ સૌ મારા વહાલા આદિવાસી ભાઈ-બહેનોને, આ વિસ્તારના આગેવાનોને, આટલી વિશાળ સંખ્યામાં અમને બધાને આશીર્વાદ આપવા માટે આવ્યા, એ બદલ આપનો આભાર, આપને અભિનંદન.

ભાઈઓ-બહેનો,
ભુપેન્દ્રભાઈના નેતૃત્વમાં વિકાસનો ઉત્સવ અવિરત ચાલી રહ્યો છે, અને હવે લોકતંત્રના ઉત્સવના આજે મંડાણ થઈ રહ્યા છે. મારે ગુજરાત ભારતીય જનતા પાર્ટીના આગેવાનોનો આભાર માનવો છે, કારણ, આજે ચૂંટણી જાહેર થયા પછી ચૂંટણી પ્રચારનો મારો પહેલો કાર્યક્રમ આદિવાસી ભાઈ-બહેનો વચ્ચે રાખ્યો છે, એનો મને આનંદ છે. કારણ, મારે માટે એ ફોર આદિવાસી, મારી એબીસીડી જ શરૂ થાય એ ફોર આદિવાસી, અને એટલે મારે માટે એ અત્યંત સૌભાગ્યની પળ છે કે મારી ચૂંટણીની પહેલી સભા મારા આદિવાસી ભાઈબહેનોના આશીર્વાદ લઈને શરૂઆત થઈ રહી છે.

ભાઈઓ-બહેનો,

તમે કોઈને પણ પુછો, અમને દિલ્હીમાં પણ વાવડ આવે, એ જ આવે કે ભાઈ ગુજરાતના લોકોએ તો ફરી એક વાર ભાજપની સરકાર બનાવવાનું મન બનાવી લીધું છે. ભાજપની સરકારનું મન બનાવી લીધું છે, એટલું જ નહિ, જૂના બધા રેકોર્ડ તોડવાનું મન બનાવી લીધું છે, અને આ ચૂંટણીમાં ગુજરાત ભાજપ મારી પાસે જેટલો સમય માગશે એટલો સમય હું આપીશ, અને હું મારા જ રેકોર્ડ તોડવા માગું છું, આ વખતે. તો, મને મારા રેકોર્ડ તોડવામાં તમે બધા મને મદદ કરશો, ભાઈઓ? આખું ગુજરાત મદદ કરશે? ઉમરગામથી અંબાજી આખો આદિવાસી પટ્ટો મદદ કરશે? આ વખતે મારે મારા જ બધા રેકોર્ડ તોડવા છે, ભાઈઓ. નરેન્દ્ર કરતા ભુપેન્દ્રના રેકોર્ડ જોરદાર હોવા જોઈએ. એના માટે મારે કામ કરવું છે.

ભાઈઓ-બહેનો,
દેશ જ નહિ, દુનિયામાં કદાચ નિરંતર આટલો બધો વિશ્વાસ મળતો જાય, જનસમર્થન મળતું જાય અને નવી નવી પેઢી આવતી જાય. નહિ તો રાજકારણમાં એકની એક પેઢી વર્ષો સુધી ચાલ્યા કરે. ભારતીય જનતા પાર્ટી સતત સતત નવા લોકોને આગળ કરી દે છે. આ વખતે પણ ગુજરાતની અંદર જનતા જનાર્દન ભારતીય જનતા પાર્ટીનો વિજય વાવટો લઈને નીકળી પડી છે. અને આ ચૂંટણી ભાજપ નથી લડતું, ભાઈ. આ ચૂંટણી ન ભુપેન્દ્ર લડે છે ન નરેન્દ્ર લડે છે. આ ચૂંટણી તો મારા ગુજરાતના વહાલા ભાઈઓ-બહેનો લડે છે. વારંવાર ભાજપ, વારંવાર ભાજપ. આ જ સંકલ્પ લઈને ચાલીએ છીએ.

ભાઈઓ-બહેનો,
મારું સૌભાગ્ય છે કે મારી પહેલી ચૂંટણી સભા આદિવાસી વિસ્તારથી શરૂ થાય, અને એય પાછા મહાદેવના ધામમાંથી શરૂ થાય. કારણ કે કાશીમાં હું એમ.પી. મહાદેવના આશીર્વાદ લઈને એમ.પી. બન્યો અને પછી તમે બધાએ પી.એમ. બનાવી દીધો.

ભાઈઓ-બહેનો,
આ વિસ્તાર મારા માટે નવો નથી. અહીંના ક્ષેત્રમાં વર્ષો સુધી અહીંયા રહીને પ્રવાસો કર્યા. આપ લોકોની વચ્ચે રહીને ઘણું બધું શીખવાનું મળ્યું મને.અને અમારું ધરમપુર, અમારું સિધુમ્બર, અને મને આનંદ થયો. મને અમારા રમતુભાઈ મળ્યા. રમતુભાઈ અને હું, બે જણા ધરમપુરના જંગલોમાં સાયકલ ઉપર ફરતા હતા. આજે બહુ ઘણા સમય પછી મળ્યા રમતુભાઈ હમણા. કેટલો આનંદ થાય, વર્ષો પછી, એ બધા સાથીઓ, તેમની વચ્ચે સાયકલ ઉપર ફરીને કામ કર્યું હોય, સિધુમ્બર અવારનવાર મને જવાનું ગમે અને વનરાઈની વચ્ચે જઈને રહેવાનું. ને નદીનું ઝરણું નાનકડું ચાલતું હોય, ને મજા આવી જાય.

ભાઈઓ-બહેનો,
આપણે ગુજરાતના લોકો એવા છીએ કે જે ખભેખભો મિલાવીને, સાથે રહીને સંપૂર્ણ ગુજરાતનો વિકાસ કરીએ, સમાજનો વિકાસ કરીએ, એવો આપણા માટે આ અવસર છે. અને એમાં આપણે ક્યારેય પાછી પાની નથી કરતા. આપણી સમાજસેવાની સમૃદ્ધ પરંપરા રહી છે. અને, તમે જુઓ આપણા ધરમપુરમાં, ધરમપુર અનેક રીતે ઓળખાતું રહ્યું છે. કોઈક જમાનામાં ધરમપુર સંગીતની દુનિયામાં ઘણું બધું કામ કરતું હતું. એ મારું ધરમપુર આજકાલ શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર મિશન, એના નામથી જાણીતું થઈ ગયું. ગુજરાતના એક સામાન્ય પરિવારમાં જન્મેલ બાળક, મહાત્મા ગાંધી બનાવનાર, એ શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી ગાંધીજીના જીવનમાં મોટી પ્રેરણા રહી હતી, અને આજે ધુણી ધખાવીને રાજચંદ્રજીના વિચારોને લઈને ધરમપુરમાં મોટો યજ્ઞ ચાલી રહ્યો છે, જનકલ્યાણનો યજ્ઞ, જનસેવાનો યજ્ઞ, આદિવાસી, ગરીબોના કલ્યાણનો યજ્ઞ ચાલી રહ્યો છે. તેની હોસ્પિટલ, મારે રૂબરૂ આવવું હતું પણ આવી નહોતો શક્યો. મેં વી.સી.થી ઉદઘાટન કર્યું હતું. પણ જ્યારે ફરી મોકો મળશે, હું જવાનો તો છું જ. કારણ કે મને અમારા બધા કાર્યકરો વખાણ કરે કે એટલું સરસ બન્યું છે. જરૂર આવીશ. કારણ કે મારા આદિવાસી ભાઈઓની સેવા માટે કોઈ પણ કામ થાય, એ મને સૌથી વધારે ગમે.

ભાઈઓ-બહેનો,
રાષ્ટ્રના વિકાસ માટે જ ગુજરાતનો વિકાસ, એ ભાવના લઈને આપણે કામ કરતા રહ્યા છે, અને આ વિચારને લઈને કામ કરતા કરતા આપના આશીર્વાદથી જે કાંઈ શીખ્યો અને પછી તમે આદેશ કર્યો કે હવે તમે દિલ્હી જાઓ, તો દિલ્હી જઈને પણ તમારી પાસેથી જે શીખ્યો છું, સમજ્યો છું, એને દેશ માટે ઉપયોગમાં આવવા માટે કામ કરી રહ્યો છું. નિરંતર સશક્ત કરી રહ્યો છું, ભાઈઓ-બહેનો. મારા માટે ખુશીની વાત છે કે મારા ગયા પછી ગુજરાતની અંદર ભુપેન્દ્રભાઈ, સી.આર.પાટીલ, અનેક એવા ગણમાન્ય નેતાઓ મળ્યા, અહીં મંચ ઉપર આપ જોઈ શકો છો, એમણે કામને આગળ ધપાવ્યું. ગુજરાતની વિકાસયાત્રાને માટે પૂરી જહેમતથી કામ કરી રહ્યા છે.

ભાઈઓ-બહેનો,

ગુજરાતના વ્યાપારી, કારોબારી, કર્મચારી, કિસાન, અમારા માછીમાર ભાઈ-બહેનો, અમારા આદિવાસી ભાઈ-બહેનો, બધા જ લોકોએ નિરંતર મહેનત કરી છે, એના કારણે ગુજરાત બન્યું છે. આપણે હાથ લાંબા કરીને ઉભા રહેલા લોકો નથી. જ્યાં જરૂર પડી ત્યારે હાથ લાંબો કરીને મદદ કરી છે, મહેનત કરી છે અને એના કારણે ગુજરાત બન્યું છે. આજે ગુજરાતે, વિકાસના જેટલા માપદંડ હોય, એ બધા માપદંડમાં એની પોતાની એક ભુમિકા ઉભી કરી છે, પોતાનું એક સ્થાન ઉભું કર્યું છે. બે દાયકા પહેલાના, યાદ કરો ભાઈઓ, એવી આપણે નિરાશાનું વાતાવરણ હતું. અસ્થિરતામાંથી ઉભા થયેલા લોકો હતા આપણે. એમાંય ભૂકંપ આવ્યો, લોકો એમ માનતા હતા કે ભાઈઓ-બહેનો, આ ભૂકંપ પછી આ ગુજરાત તો મોતની ચાદર ઓઢીને સૂતું છે. આ ગુજરાત ક્યારેય ઉભું નહિ થાય. એવા દિવસો હતા, વાર-તહેવારે હુલ્લડો થાય, નિર્દોષ લોકોને મોતને ઘાટ ઉતારવામાં આવે. શાંતિ ડહોળી નાખવામાં આવે. ધંધા-રોજગાર બબ્બે મહિના માટે પાછા ખોરવાઈ જાય, એવા દિવસો હતા. એ બધા પડકારોને આપણે ઝીલ્યા. અને બધામાંથી રસ્તો કાઢીને આપણે ગુજરાતીઓએ ભેગા થઈને આ ગુજરાતને આજે પહોંચાડ્યું છે. આજે ગુજરાતીઓ દુનિયાભરમાં પોતાનું નામ રોશન કરી રહ્યા છે. આજે ગુજરાતના લોકો, ગુજરાતના વિદ્યાર્થીઓ, મારા ગુજરાતના આદિવાસી ભાઈ-બહેનો, અહીંના ઉદ્યમીઓ, ચારેતરફ છવાયેલા છે, અને એટલે જ પ્રત્યેક ગુજરાતી, ચાહે મારો આદિવાસી હોય, મારો માછીમાર હોય, ચાહે શહેરમાં રહેતો હોય, ચાહે ગામડામાં રહેતો હોય, આત્મવિશ્વાસથી ભરેલો છે. અને એટલા જ માટે પ્રત્યેક ગુજરાતી બોલે છે, અંતરમનનો અવાજ બોલે છે, પ્રત્યેક ગુજરાતીના હૈયામાંથી નાદ નીકળે છે, કયો નાદ નીકળે છે? કયો નાદ નીકળે છે? ભાઈઓ-બહેનો, અંતરમનમાંથી નીકળે છે અવાજ, એ હું કહું છું, એ નીકળે છેઃ આ ગુજરાત મેં બનાવ્યું છે. હું કહીશ, “આ ગુજરાત...” તમે બધા હાથ આમ કરીને બોલજો, “મેં બનાવ્યું છે.”

“આ ગુજરાત...” (જનમેદનીનો અવાજ કે “મેં બનાવ્યું છે.”)
“આ ગુજરાત...” (જનમેદનીનો અવાજ કે “મેં બનાવ્યું છે.”)
ઔર જોર સે... “આ ગુજરાત...” (જનમેદનીનો અવાજ કે “મેં બનાવ્યું છે.”)
“આ ગુજરાત...” (જનમેદનીનો અવાજ કે “મેં બનાવ્યું છે.”)
“આ ગુજરાત...” (જનમેદનીનો અવાજ કે “મેં બનાવ્યું છે.”)
“આ ગુજરાત...” (જનમેદનીનો અવાજ કે “મેં બનાવ્યું છે.”)

પ્રત્યેક ગુજરાતીએ ગુજરાત બનાવ્યું છે. પ્રત્યેક ગુજરાતીએ ખુબ મહેનત કરીને લોહી-પસીનો એક કરીને ગુજરાત બનાવ્યું છે, ભાઈઓ. એટલે આજે પુરી દુનિયામાં અમારો એક જ સંદેશો છે, અને એ સંદેશો છે, “આ ગુજરાત...” (જનમેદનીનો અવાજ કે “મેં બનાવ્યું છે.”)
“આ ગુજરાત...” (જનમેદનીનો અવાજ કે “મેં બનાવ્યું છે.”)
“આ ગુજરાત...” (જનમેદનીનો અવાજ કે “મેં બનાવ્યું છે.”)

આજે મને યાદ છે, વીસ-પચીસ વર્ષ પહેલાં અમારી દીકરીઓ, નિશાળનું નામ નહિ, એમના માટે. અને જાય તો એકડુ, બગડુ, પાંચડા સુધી પહોંચીને છોડી દે. એ દિવસોમાં આપણા ગુજરાતમાં 13, 14, 15 જૂનના દિવસો, ધોમધખતો તાપ હોય, વીજળીના વલખા હોય અને એવા દિવસોમાં હું કન્યાકેળવણી રથ લઈને ગામડે ગામડે જતો હતો અને ભિક્ષા માગતી હતી અમારી આખી ટીમ, અમારા બધા મંત્રીઓ. ભિક્ષામાં અમે કહેતા હતા કે તમારી બેટી ભણાવવાનું તમે મને ભિક્ષામાં વચન આપો અને ગુજરાતના આદિવાસી વિસ્તારમાં દીકરીઓ ભણાવવાનું. અન્ય વિસ્તારોમાં દીકરીઓને ભણાવવાનું મેં બીડું ઉઠાવ્યું અને આજે મારી એ દીકરીઓ, આજે ગુજરાતનું નામ રોશન કરી રહી છે. તમને યાદ હશે, ઉમરગામથી અંબાજી, આખા અમારા જનજાતિ પટ્ટામાં વિજ્ઞાન પ્રવાહની નિશાળ નહોતી, ભાઈ. વિજ્ઞાન પ્રવાહની નિશાળ. આજે અનેક વિજ્ઞાનની કોલેજો, પ્રોફેશનલ શિક્ષણની કોલેજો, આઈ.ટી.આઈ., ગોવિંદ ગુરુ અને ભગવાન બિરસા મુંડાની યુનિવર્સિટી. આ બધું મારા આદિવાસી પટ્ટામાં. હવે હોસ્પિટલો, એક જમાનો હતો આપણે ડોક્ટર માટે વલખાં મારતા હતા. આજે આદિવાસી વિસ્તારોમાં હોસ્પિટલો અને મેડિકલ કોલેજો. પાંચ પાંચ મેડિકલ કોલેજો, આદિવાસી પટ્ટામાં, ભાઈ. અને થોડા મહિના પહેલાં જ અહીંયા મલ્ટી સ્પેશિયાલિટી હોસ્પિટલનું લોકાર્પણ કરવાનું થયું. પશુ ચિકિત્સાલયની પણ ચિંતા, એનો શિલાન્યાસ કરવાનો અવસર આપે મને આપ્યો હતો. આદિવાસી ક્ષેત્રોમાં આટલો મોટો બદલાવ.

ભાઈઓ-બહેનો,

એટલા જ માટે આજે પરિવર્તન આવ્યું છે. આજે આત્મવિશ્વાસ ઉભો થયો છે. આ પ્રગતિના નવા નવા સોપાન સર થઈ રહ્યા છે. એટલા માટે મારા આદિવાસી ભાઈઓ, બહેનો પુરી તાકાતથી બોલી રહ્યા છે,
“આ ગુજરાત...” (જનમેદનીનો અવાજ કે “મેં બનાવ્યું છે.”)
“આ ગુજરાત...” (જનમેદનીનો અવાજ કે “મેં બનાવ્યું છે.”)
જરા બે હાથ ઉપર કરીને મને અવાજ જોઈએ.
“આ ગુજરાત...” (જનમેદનીનો અવાજ કે “મેં બનાવ્યું છે.”)
“આ ગુજરાત...” (જનમેદનીનો અવાજ કે “મેં બનાવ્યું છે.”)

ભાઈઓ-બહેનો,

આપ યાદ કરો, વીજળી-પાણીની શું સ્થિતિ હતી? અરે સાંજે વાળુ કરતી વખતે વીજળી નહોતી આવતી, ભાઈઓ. લોકો કહેતા હતા કે છ વાગ્યા પહેલા જમી લો, નહિ તો અંધારું થઈ જશે. આજે ગુજરાતમાં ચોવીસ કલાક ઘરમાં વીજળી. આ કામ આપણે કરી શક્યા, એના કારણે મારા આદિવાસી દીકરા-દીકરીઓ રાત્રે ભણી શકવા માંડ્યા. આપણા કપરાડામાં વરસાદ તો પડે, પાણી ઢળી જાય. અમારા ધરમપુરમાં વરસાદ પડે, પાણી ઢળી જાય. સમુદ્ર ભેગું થઈ જાય, અને અહીંયા પાણી માટે વલખાં મારવાં પડે. માર્ચ, એપ્રિલ, મે મહિનો આવે, એટલે પીવાનું પાણી ના મળે. એવી દશા થઈ જાય. આ દુઃખ અમને સમજણ પડે, ભાઈઓ, અને એટલે અમે આ બધા ક્ષેત્રોમાં પાણીની વ્યવસ્થા, નદીઓ... અને પાછી આપણી નદીઓ નીચે અને વસતી ઉપર. અને એટલા માટે અમે આના વિકાસ કરીને પાણી પહોંચાડવા માટે અભિયાન. નહિ તો પહેલા તો ટાંકી બનાવે ને સાહેબ, તો મહિના સુધી ઢોલ વગાડે, બોલો. ટાંકી બનાવે તો ઢોલ વગાડતા. હેન્ડ પંપ લગાવે તો ગામ પેંડા વહેંચે એવી દશા હતી. આજે એસ્ટોલ જેવી યોજનાઓ. એના કારણે બસ્સો મંજિલા (માળ) જેટલું પાણી ઉપર ચઢાવી દે. આ મારા આદિવાસી ગામોમાં પાણી પહોંચાડવાનું કામ કર્યું છે. મને કહેવામાં આવ્યું છે કે ગુજરાત, ગ્રામીણ પરિવારોએ હવે સો ટકા પાઈપથી ઘરમાં નળ ચાલુ કરે ને પાણી આવે એવી વ્યવસ્થા થઈ છે. મારા ગુજરાતની માતાઓ, બહેનોના આશીર્વાદ, આ જ મારી તાકાત છે, અને બહેનોને ઘરમાં પાણીની વ્યવસ્થા થાય ને એટલે એક અવાજે બોલે, બહેનોનો એક જ સ્વર હોય, હાથ ઊંચા કરીને મારી બહેનો બોલે, ભાઈઓ બોલે...

“આ ગુજરાત...” (જનમેદનીનો અવાજ કે “મેં બનાવ્યું છે.”)
“આ ગુજરાત...” (જનમેદનીનો અવાજ કે “મેં બનાવ્યું છે.”)
“આ ગુજરાત...” (જનમેદનીનો અવાજ કે “મેં બનાવ્યું છે.”)

મા નર્મદાનાં પાણી, ત્યાં સૂક્કોભઠ્ઠ વિસ્તાર હતો, જે દક્ષિણ ગુજરાતમાં પાણી છે ને, ઉત્તર ગુજરાત ને કચ્છ, કાઠીયાવાડે તો પાણી જોયું નહોતું. આ મા નર્મદાએ જઈને એમના લીલા દહાડા લાવી આપ્યા, અને ગુજરાતવાસીઓએ નર્મદા માટે લડાઈ લડી છે, અને મારા માટે તો ખુશીની વાત એ છે, તાપીના કિનારે હોય પાણી ભરેલું હોય પણ નર્મદા માટે લડાઈ લડતો હતો. કારણ કે ગુજરાતવાળાને લાગતું હતું, ભલે મને તાપી પાસે પાણી મળતું હોય, મને ઉકાઈ ડેમ પાસેથી પાણી મળતું હોય, મને દમણગંગાથી પાણી મળતું હોય, પણ મારું કચ્છ છે, મારું કાઠીયાવાડ છે, મારું ઉત્તર ગુજરાત છે એને નર્મદાનું પાણી મળવું જોઈએ. એની લડાઈ દક્ષિણ ગુજરાતનો મારો આદિવાસી લડતો હતો, ભાઈઓ. જલસંરક્ષણ હોય, ટપક સિંચાઈ હોય, સુક્ષ્મ સિંચાઈ હોય, ગુજરાતે, આપણા કિસાનોએ નેતૃત્વ લીધું અને અમારા ખેડૂત ભાઈઓએ જે પરિવર્તન કર્યું. મારા દાહોદ જિલ્લાના આદિવાસીઓ, ખેતર ના કહે, ફુલવાડી કહે, અને કૃષિ ક્ષેત્રમાં પણ, અહીંયા અમારે વાડી યોજના વલસાડ જિલ્લામાં, એને એટલી બધી સફળતા મળી કે જ્યાં મકાઈ અને બાજરો મળતો ત્યાં કેટલાય વિસ્તારોમાં કાજુ પકવતા થઈ ગયા, ભાઈઓ-બહેનો. અને આ મારું તો વલસાડ, મેન્ગો કેપિટલ. અહીંથી હું ચીકુ લઈ જઉં ને, દિલ્હીમાં કોઈને આપું તો પહેલાં તો ચીકુ જોઈ જ રહે, કે આવડા મોટા ચીકુ, હું કહું, અમારા વલસાડ જિલ્લાના છે, ભાઈ.

ભાઈઓ, આજે શેરડી, જમરુખ, લીંબુ, પપૈયુ, કાજુ, આ બધી ખેતી આપણી બાજુ થવા માંડી છે. ભાઈઓ-બહેનો જે જમીનમાં આપણને તકલીફ પડતી હતી, પાણીનો અભાવ હતો, વ્યવસ્થાઓ નહોતી, ત્યાં આજે અમારો ખેડૂત, અને એટલે જ આજે ખેતીમાં જે પરિવર્તન આવ્યું છે, ગુજરાતના ખેડૂતોના જીવનમાં લીલોતરી આવી છે. એના કારણે મારો ખેડૂત બોલે છે. અમારા ખેડૂતનું હૈયું બોલે છે, અમારો ખેડૂત બે હાથ ઉપર કરીને બોલે છે,

“આ ગુજરાત...” (જનમેદનીનો અવાજ કે “મેં બનાવ્યું છે.”)
“આ ગુજરાત...” (જનમેદનીનો અવાજ કે “મેં બનાવ્યું છે.”)
“આ ગુજરાત...” (જનમેદનીનો અવાજ કે “મેં બનાવ્યું છે.”)
આ ગુજરાત મેં બનાવ્યું છે, આ મારો ખેડૂત બોલે છે, ભાઈઓ.

ગુજરાતમાં આવડો મોટો આપણો સમુદ્રતટ. હિન્દુસ્તાનમાં સૌથી મોટા સમુદ્રતટવાળું રાજ્ય આપણું ગુજરાત. પરંતુ ત્યાં ગામડા ખાલી થાય, લોકોને, આપણે એને જીવતું કરી નાખ્યું. જાતજાતના બંદરો બનાવ્યા. અમારા માછીમારો માટે, એમના માટે વ્યવસ્થાઓ ઉભી કરી, અને એના કારણે પોર્ટલેડ ડેવલપમેન્ટ. બંદર આધારીત વિકાસ. બંદરના નેતૃત્વમાં સાર્વત્રિક વિકાસ. એને આપણે ઉપાડ્યું. બંદરો સાથે કનેક્ટિવિટીની ચિંતા કરી. સી બેલ્ટ ટુરિઝમ આપણે શરૂ કર્યું. માછીમારીના કારોબારમાં જબરદસ્ત વૃદ્ધિ થઈ. આપણા ગુજરાતના દરિયાકિનારાથી માછલી પકડીને દુનિયાના દેશોમાં જવા માંડી, ભાઈઓ. આજે ગુજરાતના અમારા બંદરો માલની બાબતમાં આખા દેશનું નેતૃત્વ કરી રહ્યા છે. ધમધમી રહ્યા છે આપણા બંદરો. એના કારણે લોકોને રોજીરોટી મળી રહી છે. નવા નવા ફિશિંગ હાર્બર આપણે બનાવી રહ્યા છીએ. એના કારણે મારા માછીમારની જિંદગી આસાન થઈ રહી છે.

ભાઈઓ-બહેનો,

વલસાડમાં તો સી-ફૂડ પાર્ક એના કારણે આપણી નિકાસ વધારવામાં મદદ કરી છે. એના કારણે રોજગાર ઉભા થયા છે, અને અમારું વલસાડ તો, અમારું સુરતનો કિનારો, અમારો નવસારીનો પટ્ટો, એણે તો કેટલા બધા પ્રયોગો નવા નવા કર્યા છે. મોતી પકવવા સુધીના કામો અમારા માછીમાર ભાઈઓ કરતા થઈ ગયા, ભાઈઓ, અને એ મોતીઓની ચર્ચા થવા માંડી છે. અમે, લોથલ હજારો વર્ષ જુનું. ભુલાવી દીધું હતું. અમારા દરિયાકિનારાની તાકાત હતી. એ લોથલને ફરી ઉભું કરવા માટે અહીં આપણે પળોજણ આદરી છે અને મોટા પાયા ઉપર ટુરિઝમને આકર્ષણ કરે એવું મોટું કામ આપણે કરવાના છીએ.

ભાઈઓ-બહેનો,

આ મારા માછીમાર ભાઈઓની જિંદગીમાં જે બદલાવ આવ્યો છે, મારા માછીમારોમાં જે આત્મવિશ્વાસ આવ્યો છે, આ મારા માછીમારોનો ઝંડો દુનિયામાં ફરકવા માંડ્યો છે ને એટલે મારો આદિવાસી ભાઈ બોલે છે. મારો માછીમાર ભાઈ બોલે છે, મારો ખેડૂત બોલે છે, મારી બહેનો બોલે છે, મારો માછીમાર ભાઈ હાથ ઉપર ઊંચા કરીને બોલે છે, મારા માછીમાર ભાઈનો અવાજ છે,

“આ ગુજરાત...” (જનમેદનીનો અવાજ કે “મેં બનાવ્યું છે.”)
“આ ગુજરાત...” (જનમેદનીનો અવાજ કે “મેં બનાવ્યું છે.”)

ભાઈઓ-બહેનો,

અહીંયા દૂધ સંજીવની યોજના, આઠ લાખ બાળકોને દૂધ પહોંચાડવાનું કામ, આ મારા વલસાડ જિલ્લાએ કરી બતાવ્યું, એમાં એંસી હજાર બાળકો, એમને દૂધ અહીંયા મળતું થયું, ભાઈઓ. રેગ્યુલરલી દૂધ મળે અને મારા બાળકો કુપોષણથી મુક્ત થાય. મારા ગુજરાતનું બાળક મજબુતીથી ઉભું થાય તો મજાનું ગુજરાત આવતીકાલે ઉભું થાય. હમણા વાત કરી અમારા ભુપેન્દ્રભાઈએ, વનબંધુ યોજના દ્વારા, આરોગ્યની ચિંતા ડબલ એન્જિનની સરકાર લગાતાર કરી રહી, ગરીબોના આરોગ્ય માટે કવચ આપવા માટે પ્રધાનમંત્રી આરોગ્ય યોજના અંતર્ગત, પાંચ લાખ રૂપિયા, પાંચ લાખ રૂપિયા સુધી બીમારી આવે તો તમારે એક રૂપિયો ખર્ચવો ન પડે. આ તમારો દીકરો દિલ્હીમાં બેઠો છે, એ તમારી ચિંતા કરે છે, સાહેબ. એના માટે અમે કામ કરીએ છીએ. અમારી મુખ્યમંત્રી યોજના અને એના કારણે અમારી માતૃશક્તિ યોજનાનો લાભ, ભાઈઓ, બહેનો, પોષણસુધા યોજના હોય, ગર્ભવતી માતાઓ-બહેનોને પોષણ માટે છ હજાર રૂપિયા આપવાની વાત હોય, અમે આ સતત કામ કરતા રહ્યા. અમારા યુવામિત્રો હોય, વીસ-પચ્ચીસ વર્ષમાં કદાચ તમને કલ્પના નહિ હોય કે જે મહેનત તમારા મા-બાપે કરી છે, અમારી દરેક વાતને ખભે ઉપાડીને કરી છે, એના કારણે આપણું ગુજરાત આજે આટલું આગળ ગયું છે. હવે સમય તમારો છે મારા જુવાનિયાઓ. જે પહેલી વાર મત આપવા જવાના છે ને, આ આવનારા પચ્ચીસ વર્ષ તમારા છે, ત્યારે દેશ આઝાદીના 100 વર્ષ મનાવશે ને, ત્યારે નેતૃત્વ તમારા હાથમાં હશે ભાઈઓ, અને એના માટે મારો યુવાન ગુજરાત બનાવવાનો સંકલ્પ લઈને આગળ વધે, એ દિશામાં આપણે આગળ વધી રહ્યા છીએ, ભાઈઓ-બહેનો. ગુજરાત પ્રગતિની રાહ ઉપર ચાલી રહ્યા છીએ. ગુજરાતના લોકો દુનિયાની અંદર નામ કમાવતા જાય અને એક તાકાત સાથે ઉભા થાય એના માટે આપણે કામ કરી રહ્યા છીએ.

ભાઈઓ-બહેનો,

ગુજરાતને નફરત ફેલાવનારા લોકો, એમને ગુજરાત ક્યારેય સ્વીકાર કરશે નહિ. જેમણે જેમણે ગુજરાતને બદનામ કરવાની કોશિશ કરી છે, જેમણે જેમણે ગુજરાતને નીચું દેખાડવાનો પ્રયાસ કર્યો છે, આ ગુજરાતની જનતાએ એમને વાળી-ચોળીને સાફ કરી નાખ્યા છે. આ ચૂંટણીમાં પણ એ લોકોની એવી જ દશા થવાની છે, ભાઈઓ-બહેનો. વર્ષોથી ગુજરાતના વિરુદ્ધમાં કામ કરનારી ટોળકી છાશવારે ગુજરાતને બદનામ કરવાના રસ્તાઓ શોધનારી ટોળકી, એને ગુજરાત બરાબર પારખી ગઈ છે અને ગુજરાતના બબ્બે દાયકા થઈ ગયા. એની વાતમાં ક્યારેય આવતી નથી, અને એટલે જ એમને તકલીફ થઈ રહી છે કે આટલું બધું અમે કરીએ છીએ, આટલા જુઠાણા ફેલાવીએ છીએ, આટલો અપપ્રચાર કરીએ છીએ, આરોપો કરીએ છીએ, ગુજરાતની જનતાને કેમ ફરક નથી પડતો. ફરક એટલા માટે નથી પડતો, કારણ કે આ ગુજરાતની જનતાએ ગુજરાત બનાવ્યું છે. આ મારા ગુજરાતના નાગરિકોએ ગુજરાત બનાવ્યું છે. રાત-દિવસ મહેનત કરીને ગુજરાત બનાવ્યું છે. એ ગુજરાતને ઊની આંચ આવે, એ મારા ગુજરાતીઓને મંજુર નથી. એ મારા આદિવાસી ભાઈઓને મંજુર નથી, એ મારા આદિવાસી જુવાનિયાઓને મંજુર નથી. એ મારી આદિવાસી દીકરીઓને મંજુર નથી, ભાઈઓ-બહેનો. અને આ કામ આજે મારો આદિવાસી ભાઈ-બહેનના નેતૃત્વમાં ગુજરાત પ્રગતિ કરે અને ગુજરાત આવનારા દિવસોમાં ચૂંટણી, મતદાનની તારીખ નક્કી છે, એ વખતે કમળને યાદ રાખીએ, કમળ જ આપણો ઉમેદવાર, કમળ જ ગુજરાતને સમૃદ્ધિ લાવવામાં મદદ કરી છે. આ કમળની તાકાત છે, એને લઈને આપણે બધા આગળ વધીએ, ખુબ મહેનત કરીએ, ગુજરાતને પ્રગતિની ઊંચાઈઓ ઉપર લઈ જવું છે. આટલી મોટી સંખ્યામાં આવી આપે આશીર્વાદ આપ્યા, એ બદલ હું આપનો ખુબ ખુબ આભાર માનું છું.

ભારત માતા કી જય.
ભારત માતા કી જય.
ભારત માતા કી જય.
ધન્યવાદ, ભાઈઓ.

Explore More
78-வது சுதந்திர தின விழாவையொட்டி செங்கோட்டை கொத்தளத்தில் இருந்து பிரதமர் திரு நரேந்திர மோடி நிகழ்த்திய உரையின் தமிழாக்கம்

பிரபலமான பேச்சுகள்

78-வது சுதந்திர தின விழாவையொட்டி செங்கோட்டை கொத்தளத்தில் இருந்து பிரதமர் திரு நரேந்திர மோடி நிகழ்த்திய உரையின் தமிழாக்கம்
India’s Biz Activity Surges To 3-month High In Nov: Report

Media Coverage

India’s Biz Activity Surges To 3-month High In Nov: Report
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM’s address at the Odisha Parba
November 24, 2024
Delighted to take part in the Odisha Parba in Delhi, the state plays a pivotal role in India's growth and is blessed with cultural heritage admired across the country and the world: PM
The culture of Odisha has greatly strengthened the spirit of 'Ek Bharat Shreshtha Bharat', in which the sons and daughters of the state have made huge contributions: PM
We can see many examples of the contribution of Oriya literature to the cultural prosperity of India: PM
Odisha's cultural richness, architecture and science have always been special, We have to constantly take innovative steps to take every identity of this place to the world: PM
We are working fast in every sector for the development of Odisha,it has immense possibilities of port based industrial development: PM
Odisha is India's mining and metal powerhouse making it’s position very strong in the steel, aluminium and energy sectors: PM
Our government is committed to promote ease of doing business in Odisha: PM
Today Odisha has its own vision and roadmap, now investment will be encouraged and new employment opportunities will be created: PM

जय जगन्नाथ!

जय जगन्नाथ!

केंद्रीय मंत्रिमंडल के मेरे सहयोगी श्रीमान धर्मेन्द्र प्रधान जी, अश्विनी वैष्णव जी, उड़िया समाज संस्था के अध्यक्ष श्री सिद्धार्थ प्रधान जी, उड़िया समाज के अन्य अधिकारी, ओडिशा के सभी कलाकार, अन्य महानुभाव, देवियों और सज्जनों।

ओडिशा र सबू भाईओ भउणी मानंकु मोर नमस्कार, एबंग जुहार। ओड़िया संस्कृति के महाकुंभ ‘ओड़िशा पर्व 2024’ कू आसी मँ गर्बित। आपण मानंकु भेटी मूं बहुत आनंदित।

मैं आप सबको और ओडिशा के सभी लोगों को ओडिशा पर्व की बहुत-बहुत बधाई देता हूँ। इस साल स्वभाव कवि गंगाधर मेहेर की पुण्यतिथि का शताब्दी वर्ष भी है। मैं इस अवसर पर उनका पुण्य स्मरण करता हूं, उन्हें श्रद्धांजलि देता हूँ। मैं भक्त दासिआ बाउरी जी, भक्त सालबेग जी, उड़िया भागवत की रचना करने वाले श्री जगन्नाथ दास जी को भी आदरपूर्वक नमन करता हूं।

ओडिशा निजर सांस्कृतिक विविधता द्वारा भारतकु जीबन्त रखिबारे बहुत बड़ भूमिका प्रतिपादन करिछि।

साथियों,

ओडिशा हमेशा से संतों और विद्वानों की धरती रही है। सरल महाभारत, उड़िया भागवत...हमारे धर्मग्रन्थों को जिस तरह यहाँ के विद्वानों ने लोकभाषा में घर-घर पहुंचाया, जिस तरह ऋषियों के विचारों से जन-जन को जोड़ा....उसने भारत की सांस्कृतिक समृद्धि में बहुत बड़ी भूमिका निभाई है। उड़िया भाषा में महाप्रभु जगन्नाथ जी से जुड़ा कितना बड़ा साहित्य है। मुझे भी उनकी एक गाथा हमेशा याद रहती है। महाप्रभु अपने श्री मंदिर से बाहर आए थे और उन्होंने स्वयं युद्ध का नेतृत्व किया था। तब युद्धभूमि की ओर जाते समय महाप्रभु श्री जगन्नाथ ने अपनी भक्त ‘माणिका गौउडुणी’ के हाथों से दही खाई थी। ये गाथा हमें बहुत कुछ सिखाती है। ये हमें सिखाती है कि हम नेक नीयत से काम करें, तो उस काम का नेतृत्व खुद ईश्वर करते हैं। हमेशा, हर समय, हर हालात में ये सोचने की जरूरत नहीं है कि हम अकेले हैं, हम हमेशा ‘प्लस वन’ होते हैं, प्रभु हमारे साथ होते हैं, ईश्वर हमेशा हमारे साथ होते हैं।

साथियों,

ओडिशा के संत कवि भीम भोई ने कहा था- मो जीवन पछे नर्के पडिथाउ जगत उद्धार हेउ। भाव ये कि मुझे चाहे जितने ही दुख क्यों ना उठाने पड़ें...लेकिन जगत का उद्धार हो। यही ओडिशा की संस्कृति भी है। ओडिशा सबु जुगरे समग्र राष्ट्र एबं पूरा मानब समाज र सेबा करिछी। यहाँ पुरी धाम ने ‘एक भारत श्रेष्ठ भारत’ की भावना को मजबूत बनाया। ओडिशा की वीर संतानों ने आज़ादी की लड़ाई में भी बढ़-चढ़कर देश को दिशा दिखाई थी। पाइका क्रांति के शहीदों का ऋण, हम कभी नहीं चुका सकते। ये मेरी सरकार का सौभाग्य है कि उसे पाइका क्रांति पर स्मारक डाक टिकट और सिक्का जारी करने का अवसर मिला था।

साथियों,

उत्कल केशरी हरे कृष्ण मेहताब जी के योगदान को भी इस समय पूरा देश याद कर रहा है। हम व्यापक स्तर पर उनकी 125वीं जयंती मना रहे हैं। अतीत से लेकर आज तक, ओडिशा ने देश को कितना सक्षम नेतृत्व दिया है, ये भी हमारे सामने है। आज ओडिशा की बेटी...आदिवासी समुदाय की द्रौपदी मुर्मू जी भारत की राष्ट्रपति हैं। ये हम सभी के लिए बहुत ही गर्व की बात है। उनकी प्रेरणा से आज भारत में आदिवासी कल्याण की हजारों करोड़ रुपए की योजनाएं शुरू हुई हैं, और ये योजनाएं सिर्फ ओडिशा के ही नहीं बल्कि पूरे भारत के आदिवासी समाज का हित कर रही हैं।

साथियों,

ओडिशा, माता सुभद्रा के रूप में नारीशक्ति और उसके सामर्थ्य की धरती है। ओडिशा तभी आगे बढ़ेगा, जब ओडिशा की महिलाएं आगे बढ़ेंगी। इसीलिए, कुछ ही दिन पहले मैंने ओडिशा की अपनी माताओं-बहनों के लिए सुभद्रा योजना का शुभारंभ किया था। इसका बहुत बड़ा लाभ ओडिशा की महिलाओं को मिलेगा। उत्कलर एही महान सुपुत्र मानंकर बिसयरे देश जाणू, एबं सेमानंक जीबन रु प्रेरणा नेउ, एथी निमन्ते एपरी आयौजनर बहुत अधिक गुरुत्व रहिछि ।

साथियों,

इसी उत्कल ने भारत के समुद्री सामर्थ्य को नया विस्तार दिया था। कल ही ओडिशा में बाली जात्रा का समापन हुआ है। इस बार भी 15 नवंबर को कार्तिक पूर्णिमा के दिन से कटक में महानदी के तट पर इसका भव्य आयोजन हो रहा था। बाली जात्रा प्रतीक है कि भारत का, ओडिशा का सामुद्रिक सामर्थ्य क्या था। सैकड़ों वर्ष पहले जब आज जैसी टेक्नोलॉजी नहीं थी, तब भी यहां के नाविकों ने समुद्र को पार करने का साहस दिखाया। हमारे यहां के व्यापारी जहाजों से इंडोनेशिया के बाली, सुमात्रा, जावा जैसे स्थानो की यात्राएं करते थे। इन यात्राओं के माध्यम से व्यापार भी हुआ और संस्कृति भी एक जगह से दूसरी जगह पहुंची। आजी विकसित भारतर संकल्पर सिद्धि निमन्ते ओडिशार सामुद्रिक शक्तिर महत्वपूर्ण भूमिका अछि।

साथियों,

ओडिशा को नई ऊंचाई तक ले जाने के लिए 10 साल से चल रहे अनवरत प्रयास....आज ओडिशा के लिए नए भविष्य की उम्मीद बन रहे हैं। 2024 में ओडिशावासियों के अभूतपूर्व आशीर्वाद ने इस उम्मीद को नया हौसला दिया है। हमने बड़े सपने देखे हैं, बड़े लक्ष्य तय किए हैं। 2036 में ओडिशा, राज्य-स्थापना का शताब्दी वर्ष मनाएगा। हमारा प्रयास है कि ओडिशा की गिनती देश के सशक्त, समृद्ध और तेजी से आगे बढ़ने वाले राज्यों में हो।

साथियों,

एक समय था, जब भारत के पूर्वी हिस्से को...ओडिशा जैसे राज्यों को पिछड़ा कहा जाता था। लेकिन मैं भारत के पूर्वी हिस्से को देश के विकास का ग्रोथ इंजन मानता हूं। इसलिए हमने पूर्वी भारत के विकास को अपनी प्राथमिकता बनाया है। आज पूरे पूर्वी भारत में कनेक्टिविटी के काम हों, स्वास्थ्य के काम हों, शिक्षा के काम हों, सभी में तेजी लाई गई है। 10 साल पहले ओडिशा को केंद्र सरकार जितना बजट देती थी, आज ओडिशा को तीन गुना ज्यादा बजट मिल रहा है। इस साल ओडिशा के विकास के लिए पिछले साल की तुलना में 30 प्रतिशत ज्यादा बजट दिया गया है। हम ओडिशा के विकास के लिए हर सेक्टर में तेजी से काम कर रहे हैं।

साथियों,

ओडिशा में पोर्ट आधारित औद्योगिक विकास की अपार संभावनाएं हैं। इसलिए धामरा, गोपालपुर, अस्तारंगा, पलुर, और सुवर्णरेखा पोर्ट्स का विकास करके यहां व्यापार को बढ़ावा दिया जाएगा। ओडिशा भारत का mining और metal powerhouse भी है। इससे स्टील, एल्युमिनियम और एनर्जी सेक्टर में ओडिशा की स्थिति काफी मजबूत हो जाती है। इन सेक्टरों पर फोकस करके ओडिशा में समृद्धि के नए दरवाजे खोले जा सकते हैं।

साथियों,

ओडिशा की धरती पर काजू, जूट, कपास, हल्दी और तिलहन की पैदावार बहुतायत में होती है। हमारा प्रयास है कि इन उत्पादों की पहुंच बड़े बाजारों तक हो और उसका फायदा हमारे किसान भाई-बहनों को मिले। ओडिशा की सी-फूड प्रोसेसिंग इंडस्ट्री में भी विस्तार की काफी संभावनाएं हैं। हमारा प्रयास है कि ओडिशा सी-फूड एक ऐसा ब्रांड बने, जिसकी मांग ग्लोबल मार्केट में हो।

साथियों,

हमारा प्रयास है कि ओडिशा निवेश करने वालों की पसंदीदा जगहों में से एक हो। हमारी सरकार ओडिशा में इज ऑफ डूइंग बिजनेस को बढ़ावा देने के लिए प्रतिबद्ध है। उत्कर्ष उत्कल के माध्यम से निवेश को बढ़ाया जा रहा है। ओडिशा में नई सरकार बनते ही, पहले 100 दिनों के भीतर-भीतर, 45 हजार करोड़ रुपए के निवेश को मंजूरी मिली है। आज ओडिशा के पास अपना विज़न भी है, और रोडमैप भी है। अब यहाँ निवेश को भी बढ़ावा मिलेगा, और रोजगार के नए अवसर भी पैदा होंगे। मैं इन प्रयासों के लिए मुख्यमंत्री श्रीमान मोहन चरण मांझी जी और उनकी टीम को बहुत-बहुत बधाई देता हूं।

साथियों,

ओडिशा के सामर्थ्य का सही दिशा में उपयोग करके उसे विकास की नई ऊंचाइयों पर पहुंचाया जा सकता है। मैं मानता हूं, ओडिशा को उसकी strategic location का बहुत बड़ा फायदा मिल सकता है। यहां से घरेलू और अंतर्राष्ट्रीय बाजार तक पहुंचना आसान है। पूर्व और दक्षिण-पूर्व एशिया के लिए ओडिशा व्यापार का एक महत्वपूर्ण हब है। Global value chains में ओडिशा की अहमियत आने वाले समय में और बढ़ेगी। हमारी सरकार राज्य से export बढ़ाने के लक्ष्य पर भी काम कर रही है।

साथियों,

ओडिशा में urbanization को बढ़ावा देने की अपार संभावनाएं हैं। हमारी सरकार इस दिशा में ठोस कदम उठा रही है। हम ज्यादा संख्या में dynamic और well-connected cities के निर्माण के लिए प्रतिबद्ध हैं। हम ओडिशा के टियर टू शहरों में भी नई संभावनाएं बनाने का भरपूर हम प्रयास कर रहे हैं। खासतौर पर पश्चिम ओडिशा के इलाकों में जो जिले हैं, वहाँ नए इंफ्रास्ट्रक्चर से नए अवसर पैदा होंगे।

साथियों,

हायर एजुकेशन के क्षेत्र में ओडिशा देशभर के छात्रों के लिए एक नई उम्मीद की तरह है। यहां कई राष्ट्रीय और अंतर्राष्ट्रीय इंस्टीट्यूट हैं, जो राज्य को एजुकेशन सेक्टर में लीड लेने के लिए प्रेरित करते हैं। इन कोशिशों से राज्य में स्टार्टअप्स इकोसिस्टम को भी बढ़ावा मिल रहा है।

साथियों,

ओडिशा अपनी सांस्कृतिक समृद्धि के कारण हमेशा से ख़ास रहा है। ओडिशा की विधाएँ हर किसी को सम्मोहित करती है, हर किसी को प्रेरित करती हैं। यहाँ का ओड़िशी नृत्य हो...ओडिशा की पेंटिंग्स हों...यहाँ जितनी जीवंतता पट्टचित्रों में देखने को मिलती है...उतनी ही बेमिसाल हमारे आदिवासी कला की प्रतीक सौरा चित्रकारी भी होती है। संबलपुरी, बोमकाई और कोटपाद बुनकरों की कारीगरी भी हमें ओडिशा में देखने को मिलती है। हम इस कला और कारीगरी का जितना प्रसार करेंगे, उतना ही इस कला को संरक्षित करने वाले उड़िया लोगों को सम्मान मिलेगा।

साथियों,

हमारे ओडिशा के पास वास्तु और विज्ञान की भी इतनी बड़ी धरोहर है। कोणार्क का सूर्य मंदिर… इसकी विशालता, इसका विज्ञान...लिंगराज और मुक्तेश्वर जैसे पुरातन मंदिरों का वास्तु.....ये हर किसी को आश्चर्यचकित करता है। आज लोग जब इन्हें देखते हैं...तो सोचने पर मजबूर हो जाते हैं कि सैकड़ों साल पहले भी ओडिशा के लोग विज्ञान में इतने आगे थे।

साथियों,

ओडिशा, पर्यटन की दृष्टि से अपार संभावनाओं की धरती है। हमें इन संभावनाओं को धरातल पर उतारने के लिए कई आयामों में काम करना है। आप देख रहे हैं, आज ओडिशा के साथ-साथ देश में भी ऐसी सरकार है जो ओडिशा की धरोहरों का, उसकी पहचान का सम्मान करती है। आपने देखा होगा, पिछले साल हमारे यहाँ G-20 का सम्मेलन हुआ था। हमने G-20 के दौरान इतने सारे देशों के राष्ट्राध्यक्षों और राजनयिकों के सामने...सूर्यमंदिर की ही भव्य तस्वीर को प्रस्तुत किया था। मुझे खुशी है कि महाप्रभु जगन्नाथ मंदिर परिसर के सभी चार द्वार खुल चुके हैं। मंदिर का रत्न भंडार भी खोल दिया गया है।

साथियों,

हमें ओडिशा की हर पहचान को दुनिया को बताने के लिए भी और भी इनोवेटिव कदम उठाने हैं। जैसे....हम बाली जात्रा को और पॉपुलर बनाने के लिए बाली जात्रा दिवस घोषित कर सकते हैं, उसका अंतरराष्ट्रीय मंच पर प्रचार कर सकते हैं। हम ओडिशी नृत्य जैसी कलाओं के लिए ओडिशी दिवस मनाने की शुरुआत कर सकते हैं। विभिन्न आदिवासी धरोहरों को सेलिब्रेट करने के लिए भी नई परम्पराएँ शुरू की जा सकती हैं। इसके लिए स्कूल और कॉलेजों में विशेष आयोजन किए जा सकते हैं। इससे लोगों में जागरूकता आएगी, यहाँ पर्यटन और लघु उद्योगों से जुड़े अवसर बढ़ेंगे। कुछ ही दिनों बाद प्रवासी भारतीय सम्मेलन भी, विश्व भर के लोग इस बार ओडिशा में, भुवनेश्वर में आने वाले हैं। प्रवासी भारतीय दिवस पहली बार ओडिशा में हो रहा है। ये सम्मेलन भी ओडिशा के लिए बहुत बड़ा अवसर बनने वाला है।

साथियों,

कई जगह देखा गया है बदलते समय के साथ, लोग अपनी मातृभाषा और संस्कृति को भी भूल जाते हैं। लेकिन मैंने देखा है...उड़िया समाज, चाहे जहां भी रहे, अपनी संस्कृति, अपनी भाषा...अपने पर्व-त्योहारों को लेकर हमेशा से बहुत उत्साहित रहा है। मातृभाषा और संस्कृति की शक्ति कैसे हमें अपनी जमीन से जोड़े रखती है...ये मैंने कुछ दिन पहले ही दक्षिण अमेरिका के देश गयाना में भी देखा। करीब दो सौ साल पहले भारत से सैकड़ों मजदूर गए...लेकिन वो अपने साथ रामचरित मानस ले गए...राम का नाम ले गए...इससे आज भी उनका नाता भारत भूमि से जुड़ा हुआ है। अपनी विरासत को इसी तरह सहेज कर रखते हुए जब विकास होता है...तो उसका लाभ हर किसी तक पहुंचता है। इसी तरह हम ओडिशा को भी नई ऊचाई पर पहुंचा सकते हैं।

साथियों,

आज के आधुनिक युग में हमें आधुनिक बदलावों को आत्मसात भी करना है, और अपनी जड़ों को भी मजबूत बनाना है। ओडिशा पर्व जैसे आयोजन इसका एक माध्यम बन सकते हैं। मैं चाहूँगा, आने वाले वर्षों में इस आयोजन का और ज्यादा विस्तार हो, ये पर्व केवल दिल्ली तक सीमित न रहे। ज्यादा से ज्यादा लोग इससे जुड़ें, स्कूल कॉलेजों का participation भी बढ़े, हमें इसके लिए प्रयास करने चाहिए। दिल्ली में बाकी राज्यों के लोग भी यहाँ आयें, ओडिशा को और करीबी से जानें, ये भी जरूरी है। मुझे भरोसा है, आने वाले समय में इस पर्व के रंग ओडिशा और देश के कोने-कोने तक पहुंचेंगे, ये जनभागीदारी का एक बहुत बड़ा प्रभावी मंच बनेगा। इसी भावना के साथ, मैं एक बार फिर आप सभी को बधाई देता हूं।

आप सबका बहुत-बहुत धन्यवाद।

जय जगन्नाथ!