ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੁਆਰਾ ਸਵਨਿਧੀ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਇੱਕ ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲਾਭਾਰਥੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਨਿਤ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਦਾ ਤਬਾਦਲਾ ਸ਼ੁਰੂ
ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਮੁੰਬਈ ਮੈਟਰੋ ਰੇਲ ਲਾਈਨਾਂ 2A ਅਤੇ 7
ਛਤਰਪਤੀ ਸ਼ਿਵਾਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਟਰਮੀਨਸ ਦੇ ਪੁਨਰਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਸੱਤ ਸੀਵਰੇਜ ਟ੍ਰੀਟਮੈਂਟ ਪਲਾਂਟਾਂ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ
20ਵੇਂ ਹਿੰਦੂ–ਹਿਰਦੇ–ਸਮਰਾਟ ਬਾਲਾਸਾਹੇਬ ਠਾਕਰੇ 'ਆਪਲਾ ਦਾਵਖਾਨਾ' ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ
ਮੁੰਬਈ ’ਚ ਲਗਭਗ 400 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਸੜਕਾਂ ਨੂੰ ਪੱਕੀਆਂ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਕੀਤਾ ਸ਼ੁਰੂ
"ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਕਲਪ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਿਖਾ ਰਹੀ ਹੈ ਦੁਨੀਆ"
"ਛਤਰਪਤੀ ਸ਼ਿਵਾਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਲੈ ਕੇ, 'ਸੁਰਾਜ' ਅਤੇ 'ਸਵਰਾਜ' ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਡਬਲ ਇੰਜਣ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ’ਚ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲ ਸਪਸ਼ਟ ਹੈ"
"ਭਾਰਤ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਸੋਚ ਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਪਹੁੰਚ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਭੌਤਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ 'ਤੇ ਖ਼ਰਚ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ"
"ਅੱਜ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੋਵਾਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਚਲ ਰਿਹਾ ਹੈ"
"ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਕਈ ਸ਼ਹਿਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣਗੇ"
"ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਇੱਛਾ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਕੋਈ ਕਮੀ ਨਹੀਂ&quo
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਛਤਰਪਤੀ ਸ਼ਿਵਾਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਲੈ ਕੇ, ‘ਸੂਰਜ’ ਤੇ ‘ਸਵਰਾਜ’ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਡਬਲ ਇੰਜਣ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ’ਚ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ,"ਡਿਜੀਟਲ ਇੰਡੀਆ ਇਸ ਤੱਥ ਦੀ ਇੱਕ ਜ਼ਿੰਦਾ ਮਿਸਾਲ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਸਬਕਾ ਪ੍ਰਯਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੁਝ ਵੀ ਅਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।"
ਇਨ੍ਹਾਂ ਲਾਈਨਾਂ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਵੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ 2015 ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਸੀ।

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ।

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ।

ਮੁੰਬਈਤੀਲ ਮਾਈਯਾ ਸਰਵ ਬੰਧੁ ਆਣਿ ਭਗਿਨੀਂਨਾ, 

ਮਾਝਾ ਨਮਸਕਾਰ!

(मुंबईतील माझ्या सर्व बंधु आणि भगिनींना,

माझा नमस्कार!)

ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਰਾਜਪਾਲ ਸ਼੍ਰੀਮਾਨ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਕੋਸ਼ਯਾਰੀ ਜੀ, ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀਮਾਨ ਏਕਨਾਥ ਸ਼ਿੰਦੇ ਜੀ, ਉਪ-ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀਮਾਨ ਦੇਵੇਂਦਰ ਫਡਣਵੀਸ ਜੀ, ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਦੇ ਮੇਰੇ ਸਹਿਯੋਗੀਗਣ, ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਹੁਲ ਨਾਰਵੇਕਰ ਜੀ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਹੋਰ ਮੰਤਰੀਗਣ, ਸਾਂਸਦ ਅਤੇ ਵਿਧਾਇਕਗਣ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ ਪਧਾਰੇ ਹੋਏ ਮੇਰੇ ਪਿਆਰੇ ਭੈਣੋਂ ਅਤੇ ਭਾਈਓ!

 

ਅੱਜ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ 40 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਸ ਦਾ ਲੋਕ ਅਰਪਣ ਅਤੇ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਇੱਥੇ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਲਈ ਬੇਹੱਦ ਜ਼ਰੂਰੀ ਮੈਟਰੋ ਹੋਵੇ, ਛਤਰਪਤੀ ਸ਼ਿਵਾਜੀ ਟਰਮੀਨਲ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਣ ਦਾ ਕੰਮ ਹੋਵੇ, ਸੜਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਦਾ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਹੋਵੇ, ਅਤੇ ਬਾਲਾਸਾਹਬ ਠਾਕਰੇ ਜੀ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਆਪਲਾ ਦਵਾਖਾਨੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਵੇ, ਇਹ ਮੁੰਬਈ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਬੜੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਪਹਿਲਾਂ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਸਟ੍ਰੀਟ ਵੈਂਡਰਸ ਨੂੰ ਵੀ ਪੀਐੱਮ ਸਵਨਿਧੀ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਬੈਂਕ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੈਸਾ ਪਹੁੰਚਿਆ ਹੈ। ਐਸੇ ਸਾਰੇ ਲਾਭਾਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਅਤੇ ਹਰ ਮੁੰਬਈਕਰ ਨੂੰ ਮੈਂ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਵਧਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ।

 

ਭਾਈਓ ਅਤੇ ਭੈਣੋ,

ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਬੜੇ ਸੁਪਨੇ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦਾ ਸਾਹਸ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਰਨਾ ਸਾਡੇ ਇੱਥੇ ਤਾਂ ਪਿਛਲੀ ਸਦੀ ਦਾ ਇੱਕ ਲੰਬਾ ਕਾਲਖੰਡ ਸਿਰਫ਼ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਗ਼ਰੀਬੀ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕਰਨਾ, ਦੁਨੀਆ ਤੋਂ ਮਦਦ ਮੰਗਣਾ, ਜਿਵੇਂ-ਤਿਵੇਂ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬੀਤ ਗਿਆ। ਇਹ ਸਭ ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਵੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਬੜੇ-ਬੜੇ ਸੰਕਲਪਾਂ ‘ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਆਜ਼ਾਦੀ ਕੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਕਾਲ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੀ ਜਿਤਨੀ ਉਤਸੁਕਤਾ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਹੈ, ਉਤਨਾ ਹੀ ਆਸ਼ਾਵਾਦ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਿਖ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਹੁਣੇ ਸ਼ਿੰਦੇ ਜੀ ਦਾਵੋਸ ਦਾ ਆਪਣਾ ਅਨੁਭਵ ਵਰਨਣ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਹ ਸਭ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਇਹੀ ਅਨੁਭਵ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ।

 

ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਇਤਨੀ ਪਾਜ਼ਿਟੀਵਿਟੀ ਇਸ ਲਈ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਅੱਜ ਸਭ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਆਪਣੀ ਸਮਰੱਥ ਦਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਉੱਤਮ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਦਉਪਯੋਗ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਲਗ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਉਹ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਤੇਜ਼ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਲਈ, ਸਮ੍ਰਿੱਧੀ ਦੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਅਭੂਤਪੂਰਵ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਛਤਰਪਤੀ ਸ਼ਿਵਾਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਤੋਂ ਸਵਰਾਜ ਅਤੇ ਸੁਰਾਜ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਅੱਜ ਦੇ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਵਿੱਚ, ਡਬਲ ਇੰਜਣ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪ੍ਰਬਲ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਭਾਈਓ ਅਤੇ ਭੈਣੋਂ,

ਅਸੀਂ ਉਹ ਸਮਾਂ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਜਦੋਂ, ਗ਼ਰੀਬ ਦੇ ਕਲਿਆਣ ਦੇ ਪੈਸੇ ਘੋਟਾਲਿਆਂ ਦੀ ਭੇਂਟ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਟੈਕਸਪੇਅਰਸ ਤੋਂ ਮਿਲੇ ਟੈਕਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਦਾ ਨਾਮੋ ਨਿਸ਼ਾਨ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਕਰੋੜਾਂ-ਕਰੋੜਾਂ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਉਠਾਉਣਾ ਪਿਆ। ਬੀਤੇ 8 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਇਸ ਅਪ੍ਰੋਚ ਨੂੰ ਬਦਲਿਆ ਹੈ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ, ਫਿਊਚਰਿਸਟਿਕ ਸੋਚ ਅਤੇ ਮਾਡਰਨ ਅਪ੍ਰੋਚ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਫਿਜੀਕਲ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਇਨਫ੍ਰਾਸਕਟ੍ਰਕਚਰ ‘ਤੇ ਖਰਚ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਰਫ਼ ਘਰ, ਟੌਇਲੇਟ, ਬਿਜਲੀ, ਪਾਣੀ, ਕੁਕਿੰਗ ਗੈਸ, ਮੁਫ਼ਤ ਇਲਾਜ, ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ, ਏਮਸ, ਆਈਆਈਟੀ (IIT), ਆਈਆਈਐੱਮ (IIM) ਜਿਹੀਆਂ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਦਾ ਤੇਜ਼ ਗਤੀ ਨਾਲ ਨਿਰਮਾਣ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਦੂਸਰੀ ਤਰਫ਼ ਆਧੁਨਿਕ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ‘ਤੇ ਉਤਨਾ ਹੀ ਜ਼ੋਰ ਹੈ। ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਇਨਫ੍ਰਾਸਟ੍ਰਕਚਰ ਦੀ ਕਦੇ ਕਲਪਨਾ ਹੁੰਦੀ ਸੀ, ਅੱਜ ਵੈਸਾ ਇਨਫ੍ਰਾਸਟ੍ਰਕਚਰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ।

 

ਯਾਨੀ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਸਮ੍ਰਿੱਧੀ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ, ਦੋਨਾਂ ‘ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਕੰਮ ਚਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਬੜੀਆਂ-ਬੜੀਆਂ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਅੱਜ ਬੇਹਾਲ ਹਨ, ਲੇਕਿਨ ਐਸੇ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭਾਰਤ 80 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁਫ਼ਤ ਰਾਸ਼ਨ ਦੇ ਕੇ ਕਦੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਦਾ ਚੁੱਲ੍ਹਾ ਬੁਝਣ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਐਸੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭਾਰਤ ਇਨਫ੍ਰਾਸਟ੍ਰਕਚਰ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ‘ਤੇ ਅਭੂਤਪੂਰਵ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਅੱਜ ਦੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਡੇ ਸੰਕਲਪ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ ਹੈ।

 

ਭਾਈਓ ਅਤੇ ਭੈਣੋਂ,

ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਬਾਤ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ 25 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਦੇ ਅਨੇਕ ਸ਼ਹਿਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਗ੍ਰੋਥ ਨੂੰ ਗਤੀ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਮੁੰਬਈ ਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਲਈ ਵੀ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ ਇਹ ਡਬਲ ਇੰਜਣ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਇਹ ਪ੍ਰਤੀਬੱਧਤਾ, ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਮੈਟਰੋ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੇ ਵਿਸਤਾਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਿਖਦੀ ਹੈ। 2014 ਤੱਕ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 10-11 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਮੈਟਰੋ ਚਲਦੀ ਸੀ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਤੁਸੀਂ ਡਬਲ ਇੰਜਣ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਈ, ਵੈਸੇ ਹੀ ਇਸ ਦਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਸਤਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਦੇ ਲਈ ਕੰਮ ਧੀਮਾ ਜ਼ਰੂਰ ਹੋਇਆ, ਲੇਕਿਨ ਸ਼ਿੰਦੇ ਜੀ ਅਤੇ ਦੇਵੇਂਦਰ ਜੀ ਦੀ ਜੋੜੀ ਦੇ ਆਉਂਦੇ ਹੀ, ਹੁਣ ਫਿਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਹੋਣ ਲਗਿਆ ਹੈ। ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ 300 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਮੈਟਰੋ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੀ ਤਰਫ਼ ਅਸੀਂ ਤੇਜ਼ ਗਤੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਹੇ ਹਾਂ।

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਰੇਲਵੇ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਮਿਸ਼ਨ ਮੋਡ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਚਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੁੰਬਈ ਲੋਕਲ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਰੇਲ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਨਾਲ ਫਾਇਦਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਡਬਲ ਇੰਜਣ ਸਰਕਾਰ ਸਾਧਾਰਣ ਮਾਨਵੀ ਨੂੰ ਵੀ ਉਹੀ ਆਧੁਨਿਕ ਸੁਵਿਧਾ, ਉਹੀ ਸਾਫ-ਸਫਾਈ, ਉਸੇ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਦੇ ਸਾਧਨ-ਸੰਪੰਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਮਿਲਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਅੱਜ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਏਅਰਪੋਰਟ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਛਤਰਪਤੀ ਸ਼ਿਵਾਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਟਰਮੀਨਸ ਦਾ ਵੀ ਕਾਇਆਕਲਪ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਇਹ ਧਰੋਹਰ ਹੁਣ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਇੱਥੇ ਲੋਕਲ ਅਤੇ ਲੰਬੀ ਦੂਰੀ ਦੀਆਂ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਦੇ ਲਈ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਬਣਨਗੀਆਂ। ਲਕਸ਼ ਇਹੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਧਾਰਣ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਸੁਵਿਧਾ ਮਿਲੇ, ਕੰਮ ਦੇ ਲਈ ਆਉਣਾ-ਜਾਣਾ ਅਸਾਨ ਹੋਵੇ। ਇਹ ਸਟੇਸ਼ਨ ਸਿਰਫ਼ ਰੇਲਵੇ ਦੀਆਂ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗਾ, ਬਲਕਿ ਇਹ ਮਲਟੀਮੋਡਲ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਦੀ ਵੀ ਹੱਬ ਹੋਵੇਗਾ। ਯਾਨੀ ਬੱਸ ਹੋਵੇ, ਮੈਟਰੋ ਹੋਵੇ, ਟੈਕਸੀ ਹੋਵੇ, ਆਟੋ ਹੋਵੇ, ਯਾਤਾਯਾਤ ਦੇ ਹਰ ਸਾਧਨ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਹੀ ਛੱਤ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਕਨੈਕਟੇਡ ਹੋਣਗੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੀਮਲੈੱਸ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਮਿਲੇਗੀ। ਇਹੀ ਮਲਟੀਮੋਡਲ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ।

 

ਸਾਥੀਓ,

 ਆਧੁਨਿਕ ਹੁੰਦੀ ਮੁੰਬਈ ਲੋਕਲ, ਮੈਟਰੋ ਦਾ ਵਿਆਪਕ ਨੈੱਟਵਰਕ, ਦੂਸਰੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਦੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਬੁਲਟ ਟ੍ਰੇਨ ਨਾਲ ਤੇਜ਼ ਆਧੁਨਿਕ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ, ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁੰਬਈ ਦਾ ਕਾਇਆਕਲਪ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਗ਼ਰੀਬ ਮਜ਼ਦੂਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕਰਮਚਾਰੀ, ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਅਤੇ ਬੜੇ-ਬੜੇ ਬਿਜ਼ਨਸ ਸੰਭਾਲਣ ਵਾਲੇ, ਸਭ ਦੇ ਲਈ ਇੱਥੇ ਰਹਿਣਾ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਹੋਵੇਗਾ। ਇੱਥੇ ਤੱਕ ਕਿ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਮੁੰਬਈ ਆਉਣਾ-ਜਾਣਾ ਵੀ ਸੁਲਭ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਕੋਸਟਲ ਰੋਡ ਹੋਵੇ, ਇੰਦੂ ਮਿਲ ਸਮਾਰਕ ਹੋਵੇ, ਨਵੀ ਮੁੰਬਈ ਦਾ ਏਅਰਪੋਰਟ ਹੋਵੇ, ਟ੍ਰਾਂਸਹਾਰਬਰ ਲਿੰਕ ਹੋਵੇ, ਐਸੇ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਸ ਮੁੰਬਈ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਤਾਕਤ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਧਾਰਾਵੀ ਪੁਨਰਵਿਕਾਸ, ਪੁਰਾਣੀ ਚਾਲ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਸਭ ਕੁਝ ਹੁਣ ਟ੍ਰੈਕ ‘ਤੇ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਮੈਂ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਸ਼ਿੰਦੇ ਜੀ ਅਤੇ ਦੇਵੇਂਦਰ ਜੀ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਮੁੰਬਈ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਦੇ ਲਈ ਵੀ ਅੱਜ ਬਹੁਤ ਬੜੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਜੋ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਇਹ ਵੀ ਡਬਲ ਇੰਜਣ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ।

 

ਭਾਈਓ ਅਤੇ ਭੈਣੋਂ,

ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਕੰਪਲੀਟ ਟ੍ਰਾਂਸਫਾਰਮੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਵੱਛਤਾ ਤੱਕ, ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੀ ਹਰ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਮਾਧਾਨ ਢੂੰਡਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਮੋਬਿਲਿਟੀ ‘ਤੇ ਇਤਨਾ ਬਲ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਇਨਫ੍ਰਾਸਟ੍ਰਕਚਰ ਤਿਆਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਬਾਇਓਫਿਊਲ ਅਧਾਰਿਤ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਸਿਸਟਮ ਅਸੀਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਲਿਆਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ। ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਫਿਊਲ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਲਈ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਿਸ਼ਨ ਮੋਡ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਚਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਾਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੂੜੇ ਦੀ, waste ਦੀ ਜੋ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਵੀ ਅਸੀਂ ਨਵੀਂ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਨਾਲ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਕਦਮ ਉਠਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। Waste to Wealth ਦਾ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਅਭਿਯਾਨ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਚਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਗੰਦਾ ਪਾਣੀ ਨਾ ਮਿਲੇ, ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਵਾਟਰ ਟ੍ਰੀਟਮੈਂਟ ਪਲਾਂਟਸ ਲਗਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪਾਸ ਸਮਰੱਥ ਦੀ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਇੱਛਾਸ਼ਕਤੀ ਦੀ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ ਦੀ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਲੇਕਿਨ ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਬਾਤ ਹੋਰ ਸਮਝਣੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਮੁੰਬਈ ਜਿਹੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਉਤਾਰਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਸਥਾਨਕ ਸੰਸਥਾ ਦੀ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਵੀ ਤੇਜ਼ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਜਦੋਂ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਸਰਕਾਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਸ਼ਾਸਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਦੇ ਇਹ ਕੰਮ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਜ਼ਮੀਨ ‘ਤੇ ਉਤਰ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਕ ਸੰਸਥਾ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਬਹੁਤ ਬੜੀ ਹੈ। ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਲਈ ਬਜਟ ਦੀ ਕੋਈ ਸੀਮਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਸ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਹਕ ਦਾ ਪੈਸਾ ਸਹੀ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਲਗਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

 

ਅਗਰ ਉਹ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿੱਚ ਲਗੇਗਾ, ਪੈਸਾ ਬੈਂਕਾਂ ਦੀਆਂ ਤਿਜੌਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਪਿਆ ਰਹੇਗਾ, ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ ਹੋਵੇਗੀ, ਤਾਂ ਫਿਰ ਮੁੰਬਈ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਉੱਜਵਲ ਕਿਵੇਂ ਹੋਵੇਗਾ? ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਲੋਕ, ਇੱਥੇ ਦੇ ਸਾਧਾਰਣ ਜਨ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਝੱਲਦੇ ਰਹਿਣ, ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਲਈ ਤਰਸਦਾ ਰਹੇ, ਇਹ ਸਥਿਤੀ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਵੀ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਿਵਾਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਦੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਹਰ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਨੂੰ ਸਮਝਦੇ ਹੋਏ ਬਹੁਤ ਬੜੀ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਬਾਤ ਨੂੰ ਰੱਖ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਹੋਵੇ, ਐੱਨਡੀਏ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਹੋਵੇ, ਕਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਅੱਗੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਆਉਣ ਦਿੰਦੀ। ਵਿਕਾਸ ਸਾਡੇ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਬੜੀ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਸੁਆਰਥ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਦੇ ਲਈ ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਐੱਨਡੀਏ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਕਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਕਾਰਜਾਂ ‘ਤੇ ਬ੍ਰੇਕ ਨਹੀਂ ਲਗਾਉਂਦੀਆਂ। ਲੇਕਿਨ ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਐਸਾ ਹੁੰਦਾ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਦੇਖਿਆ ਹੈ। ਪੀਐੱਮ ਸਵਨਿਧੀ ਯੋਜਨਾ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ।

ਸਾਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰੇਹੜੀ ਵਾਲੇ, ਪਟੜੀ ਵਾਲੇ, ਠੇਲੇ ਵਾਲੇ ਇਹ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਾਥੀ, ਜੋ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦਾ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸਾ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਈ ਅਸੀਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ। ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਛੋਟੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਸਸਤਾ ਅਤੇ ਬਿਨਾ ਗਰੰਟੀ ਦਾ ਲੋਨ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕੀਤਾ। ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 35 ਲੱਖ ਰੇਹੜੀ-ਪਟੜੀ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਵੀ 5 ਲੱਖ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਰਿਣ ਸਵੀਕ੍ਰਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਅੱਜ ਵੀ 1 ਲੱਖ ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਸਾਥੀਆਂ ਦੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧੇ ਪੈਸੇ ਜਮਾਂ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਕੰਮ ਬਹੁਤ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ। ਲੇਕਿਨ ਦਰਮਿਆਨ ਦੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਡਬਲ ਇਂਜਣ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹਰ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਅੜੰਗੇ ਪਾਏ ਗਏ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਜਿਸ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਲਾਭਾਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਉਠਾਉਣਾ ਪਿਆ। ਐਸਾ ਫਿਰ ਨਾ ਹੋਵੇ ਇਸ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਮੁੰਬਈ ਤੱਕ ਸਭ ਦਾ ਪ੍ਰਯਾਸ ਲਗੇ, ਬਿਹਤਰ ਤਾਲਮੇਲ ਵਾਲੀ ਵਿਵਸਥਾ ਬਣੇ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਰੱਖਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਵਨਿਧੀ ਯੋਜਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਲੋਨ ਦੇਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਭਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਇਹ ਰੇਹੜੀ-ਪਟੜੀ ਅਤੇ ਠੇਲੇ ਵਾਲੇ ਸਾਡੇ ਸਾਥੀਆਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਮਰੱਥ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਅਭਿਯਾਨ ਹੈ। ਇਹ ਸਵਨਿਧੀ ਸਵੈਅਭਿਆਨ ਦੀ ਜੜੀ-ਬੂਟੀ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਵਨਿਧੀ ਦੇ ਲਾਭਾਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਡਿਜੀਟਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਦੇ ਲਈ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਸਵਾ ਤਿੰਨ ਸੌ ਕੈਂਪ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਜਿਸ ਦੇ ਚਲਦੇ ਸਾਡੇ ਰੇਹੜੀ-ਪਟੜੀ ਵਾਲੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਥੀ ਡਿਜੀਟਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਅਨੇਕ ਲੋਕ ਚੌਂਕ ਜਾਣਗੇ ਕਿ ਇਤਨੇ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਵਨਿਧੀ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਲਾਭਾਰਥੀਆਂ ਨੇ ਕਰੀਬ-ਕਰੀਬ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਡਿਜੀਟਲ ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਅਨਪੜ੍ਹ ਮੰਨਦੇ ਹਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਲੋਕ ਕਿਸੇ ਵੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅਪਮਾਨਿਤ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੇਰੇ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੇ ਜੋ ਅੱਜ ਮੇਰੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਠੇ ਹਨ, ਇਹ ਰੇਹੜੀ-ਪਟੜੀ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਔਨਲਾਈਨ ਮੋਬਾਈਲ ਨਾਲ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।

 

ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹ ਪਰਾਕ੍ਰਮ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦਾ ਇਹ ਮਾਰਗ ਨਿਰਾਸ਼ਾਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਜਵਾਬ ਹੈ, ਜੋ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਰੇਹੜੀ-ਠੇਲੇ ‘ਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਪੇਮੈਂਟ ਕਿਵੇਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਡਿਜੀਟਲ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਇਸ ਬਾਅਦ ਦਾ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਸਬਕਾ ਪ੍ਰਯਾਸ ਲਗਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਸੰਭਵ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਸਬਕਾ ਪ੍ਰਯਾਸ ਦੀ ਇਸੇ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਮਿਲ ਕੇ ਮੁੰਬਈ ਨੂੰ ਵਿਕਾਸ ਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਉਚਾਈਆਂ ‘ਤੇ ਲੈ ਜਾਵਾਂਗੇ। ਅਤੇ ਮੈਂ ਮੇਰੇ ਰੇਹੜੀ-ਪਟੜੀ ਵਾਲੇ ਭਾਈਆਂ ਨੂੰ ਮੈਂ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ, ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਚਲੋ ਤੁਸੀਂ 10 ਕਦਮ ਚਲੋਗੇ ਤਾਂ ਮੈਂ 11 ਕਦਮ ਚਲਾਂਗਾ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ। ਮੈਂ ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਡੇ ਰੇਹੜੀ-ਪਟੜੀ ਵਾਲੇ ਭਾਈ-ਭੈਣ ਸਾਹੂਕਾਰ ਦੇ ਪਾਸ ਵਿਆਜ ਲੈਣ ਦੇ ਲਈ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਦਿਨ ਭਰ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ 1 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ, ਉਹ ਦੇਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ 100 ਕੱਟ ਲੈਂਦਾ ਸੀ 900 ਦਿੰਦਾ ਸੀ। ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਜਾ ਕੇ ਅਗਰ ਹਜ਼ਾਰ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਲੌਟਾਏ (ਪਰਤਾਏ) ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਦੂਸਰੇ ਦਿਨ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੇ ਸਨ। ਅਤੇ ਕਦੇ ਅਗਰ ਆਪਣਾ ਮਾਲ ਨਹੀਂ ਵਿਕਿਆ ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਨਹੀਂ ਦੇ ਪਾਇਆ ਤਾਂ ਵਿਆਜ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਰਾਤ ਨੂੰ ਬੱਚੇ ਭੁੱਖੇ ਸੌਂਦੇ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਤੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਸਵਨਿਧੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ।

 

ਅਤੇ ਸਾਥੀਓ,

ਜਿਤਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੁਸੀਂ ਡਿਜੀਟਲ ਉਪਯੋਗ ਕਰੋਗੇ, ਥੋਕ ਵਿੱਚ ਲੈਣ ਜਾਓਗੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵੀ ਡਿਜੀਟਲ ਪੇਮੈਂਟ ਕਰੋ, ਜਿੱਥੇ ਵੇਚਦੇ ਹੋ ਉੱਥੇ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਹੋ ਕਿ ਡਿਜੀਟਲ ਪੇਮੈਂਟ ਕਰੋ ਤਾਂ ਸਥਿਤੀ ਇਹ ਆਵੇਗੀ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਿਆਜ ਦਾ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਪੈਸਾ ਨਹੀਂ ਲਗੇਗਾ। ਤੁਸੀਂ ਕਲਪਨਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਕਿਤਨੇ ਪੈਸੇ ਬਚਣਗੇ, ਤੁਹਾਡੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਲਈ, ਤੁਹਾਡੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਲਈ ਕਿਤਨਾ ਬੜਾ ਕੰਮ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ, ਸਾਥੀਓ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਖੜ੍ਹਾ ਹਾਂ ਤੁਸੀਂ 10 ਕਦਮ ਚਲੋ ਮੈਂ 11 ਚਲਣ ਦੇ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਾਂ, ਵਾਅਦਾ ਕਰਨ ਆਇਆ ਹਾਂ।

ਤੁਹਾਡੇ ਉੱਜਵਲ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਲਈ ਮੈਂ ਅੱਜ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਅੱਖ ਵਿੱਚ ਅੱਖ ਮਿਲਾ ਕੇ ਇਹ ਵਾਅਦਾ ਕਰਨ ਮੁੰਬਈ ਦੀ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਆਇਆ ਹਾਂ ਸਾਥੀਓ। ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰਥ ਅਤੇ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਨਵੀਆਂ ਉਚਾਈਆਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਰਹੇਗਾ। ਇਸੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਅੱਜ ਫਿਰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਤੁਹਾਡੇ ਪਾਸ ਆਇਆ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਸਾਰੇ ਲਾਭਾਰਥੀਆਂ ਨੂੰ, ਸਾਰੇ ਮੁੰਬਈਕਰਾਂ ਨੂੰ, ਪੂਰੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਨੂੰ ਅਤੇ ਮੁੰਬਈ ਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਧੜਕਨ ਹੈ। ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮੈਂ ਇਸ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜਾਂ ਦੇ ਲਈ ਵਧਾਈ ਦਿੰਦਾਂ ਹਾਂ। ਸ਼ਿੰਦੇ ਜੀ ਅਤੇ ਦੇਵੇਂਦਰ ਜੀ ਦੀ ਜੋੜੀ ਤੁਹਾਡੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕਰੇਗੀ, ਇਹ ਮੇਰਾ ਪੂਰਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ।

ਬੋਲੋ- ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ। ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ। ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦ।

 

Explore More
78ਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਫਸੀਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦਾ ਮੂਲ-ਪਾਠ

Popular Speeches

78ਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਫਸੀਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦਾ ਮੂਲ-ਪਾਠ
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।