ਲਗਭਗ 1.25 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀਆਂ 3 ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ
“ਭਾਰਤ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਮੈਨੂਫੈਕਚਰਿੰਗ ਹੱਬ ਬਣਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ"
“ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸੀ ਯੁਵਾ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਕਿਸਮਤ ਬਦਲਦਾ ਹੈ”
“ਭਾਰਤ ਦਾ ਤੇਜ਼ ਵਿਕਾਸ ਸਾਡੀ ਯੁਵਾ ਸ਼ਕਤੀ (Yuva Shakti) ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਧਾ ਰਿਹਾ ਹੈ”
“ਭਾਰਤ ਜੋ ਸੰਕਲਪ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਦਾ ਲੋਕਤੰਤਰ ਪੂਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ”
“ਚਿਪ ਨਿਰਮਾਣ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਤਮਨਿਰਭਰਤਾ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਦੀ ਤਰਫ਼ ਲੈ ਜਾਵੇਗਾ”
“ਚਿਪ ਨਿਰਮਾਣ ਅਪਾਰ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇ ਦੁਆਰ ਖੋਲ੍ਹਦਾ ਹੈ”
“ਭਾਰਤ ਦੇ ਯੁਵਾ ਸਮਰੱਥ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੱਸ ਮੌਕੇ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਹੈ। ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਪਹਿਲ ਨੇ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਲਈ ਉਹ ਅਵਸਰ ਲਿਆਂਦਾ ਹੈ।”

ਨਮਸਕਾਰ।

ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਦੇ ਮੇਰੇ ਸਹਿਯੋਗੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਅਸ਼ਵਿਨੀ ਵੈਸ਼ਣਵ ਜੀ, ਰਾਜੀਵ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਜੀ, ਅਸਾਮ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ, ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਸ਼੍ਰੀ ਐੱਨ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰਨ, ਸੀਜੀ ਪਾਵਰ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵੇੱਲਾਯਨ ਸੁਬੈੱਈਆ ਜੀ, ਕੇਂਦਰ, ਰਾਜ ਤੇ ਇੰਸਡਸਟ੍ਰੀਜ਼ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਰ ਸਾਰੇ ਵਰਿਸ਼ਠ ਮਹਾਨੁਭਾਵ, ਦੇਵੀਓ ਅਤੇ ਸੱਜਣੋਂ!

 

ਅੱਜ ਦਾ ਇਹ ਦਿਨ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਹੈ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਇਤਿਹਾਸ ਭੀ ਰਚ ਰਹੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਉੱਜਵਲ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਤਰਫ਼ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਦਮ ਭੀ ਉਠਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅੱਜ Semi-conductor manufacturing ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਰੀਬ ਸਵਾ ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ  ਤਿੰਨ ਬੜੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਸ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਧੋਲੇਰਾ ਅਤੇ ਸਾਣੰਦ ਵਿੱਚ Semi-conductor Facility ਹੋਵੇ, ਅਸਾਮ ਦੇ ਮੋਰੀਗਾਓਂ ਵਿੱਚ Semi-conductor Facility ਹੋਵੇ, ਇਹ ਭਾਰਤ ਨੂੰ Semi-conductor manufacturing ਦਾ ਇੱਕ ਬੜਾ ਗਲੋਬਲ ਹੱਬ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨਗੇ। ਮੈਂ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਹਿਲ ਦੇ ਲਈ, ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੇ ਲਈ, ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਦਮ ਦੇ ਲਈ, ਇਸ ਆਯੋਜਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਵਧਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਅੱਜ ਇਸ ਕਾਰਜਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ Taiwan ਦੇ ਸਾਡੇ ਸਾਥੀ ਭੀ ਵਰਚੁਅਲ ਰੂਪ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਹਨ। ਮੈਂ ਭੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਯਾਸਾਂ ਤੋਂ ਕਾਫੀ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਹਾਂ।

ਸਾਥੀਓ,

ਇਸ ਅਭੂਤਪੂਰਵ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦੇ 60 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਾਲਜ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਜ਼ ਅਤੇ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਟਿਊਟ ਭੀ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਹ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਿਕਾਰਡ ਹੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਗਰਹਿ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਅੱਜ ਦਾ ਇਹ ਕਾਰਜਕ੍ਰਮ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਦਾ ਕਾਰਜਕ੍ਰਮ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਇਸ ਕਾਰਜਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ  ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਭਲੇ ਹੀ Semi-conductor projects ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦਾ ਹੋਵੇ ਲੇਕਿਨ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਅਸਲੀ ਸਟੇਕਹੋਲਡਰਸ ਅਗਰ ਕੋਈ ਹਨ ਤਾਂ ਇਹ ਮੇਰੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਠੇ ਹੋਏ ਮੇਰੇ ਯੁਵਾ, ਮੇਰੇ ਨੌਜਵਾਨ, ਮੇਰੇ ਸਟੂਡੈਂਟਸ, ਇਹ ਹੀ ਮੇਰੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮੇਰੀ ਇੱਛਾ ਸੀ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਇਸ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਪਲ ਦੇ ਸਾਖੀ ਜ਼ਰੂਰ ਬਣਨ। ਅੱਜ ਉਹ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਗਤੀ ਦੇ ਲਈ, ਆਤਮਨਿਰਭਰਤਾ ਦੇ ਲਈ, global supply chain ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਉਪਸਥਿਤੀ ਦੇ ਲਈ ਚੌਤਰਫ਼ਾ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਯਾਸਾਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਭੀ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਧੇਗਾ। ਅਤੇ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਯੁਵਾ ਕਿਤੇ ਭੀ ਹੋਵੇ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਭਾਗ ਬਦਲ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਇਸ ਕਾਰਜਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੋਣੇ-ਕੋਣੇ ਤੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਰੇਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦਾ ਸੁਆਗਤ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਭਿਨੰਦਨ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।

 

 Friends,

21ਵੀਂ ਸਦੀ, Technology-driven century ਹੈ ਅਤੇ electronic chip ਦੇ ਬਿਨਾ ਉਸ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਭੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ। Made In India chip…Designed In India chip, ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਤਮਨਿਰਭਰਤਾ ਦੀ ਤਰਫ਼ ਲੈ ਜਾਣ, ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਦੀ ਤਰਫ਼ ਲੈ ਜਾਣ ਵਿੱਚ, ਬਹੁਤ ਬੜੀ ਸਮਰੱਥਾ ਪੈਦਾ ਕਰੇਗੀ। ਪਹਿਲੀ, ਦੂਸਰੀ ਅਤੇ ਤੀਸਰੀ ਉਦਯੋਗਿਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਭਾਰਤ ਅਨੇਕ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਗਿਆ ਸੀ। ਲੇਕਿਨ ਹੁਣ ਭਾਰਤ, Industry 4.0 ਚੌਥੀ ਉਦਯੋਗਿਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੇ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਪਲ ਭੀ ਗੁਆਉਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ। ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕਿਤਨੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਅੱਜ ਦਾ ਇਹ ਕਾਰਜਕ੍ਰਮ ਇਸ ਦਾ ਭੀ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ। ਅਸੀਂ 2 ਸਾਲ ਪਹਿਲੇ Semi-conductor mission ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, initiatives ਲੈਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਦੇ ਕੁਝ ਹੀ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਪਹਿਲੇ MoUs ਸਾਇਨ ਹੋ ਗਏ। ਅਤੇ ਅੱਜ ਸਿਰਫ਼ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਸੀਂ 3 ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਸ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹਾਂ। India commits, India delivers and Democracy delivers!!!

 

ਸਾਥੀਓ,

ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਬੱਸ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ ਹੀ ਅੱਜ Semi-conductors ਦੀ manufacturing ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਤੇ Cororna ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਸਬਕ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਇੱਕ reliable ਅਤੇ resilient support chain ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਬੜੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਤਤਪਰ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਇੱਕ space, nuclear ਅਤੇ digital power ਹੈ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ Semi-conductor sector ਨਾਲ ਜੁੜੇ products ਦਾ commercial production ਕਰਾਂਗੇ। ਉਹ ਦਿਨ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਭੀ ਇੱਕ global power ਬਣੇਗਾ। ਭਾਰਤ ਹੁਣ ਜੋ ਫ਼ੈਸਲੇ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਨੀਤੀਆਂ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਭੀ ਸਾਨੂੰ strategic advantage ਮਿਲੇਗਾ। ਅਸੀਂ ease of doing business ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਅਸਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਬੀਤੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 40 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ compliances ਖ਼ਤਮ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਲਈ FDI ਦੇ ਨਿਯਮ ਭੀ ਅਸਾਨ ਹੋਏ ਹਨ। Defence, insurance ਅਤੇ telecom ਜਿਹੇ sectors ਵਿੱਚ FDI Policy ਨੂੰ ਹੋਰ liberal ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲ ਦੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ electronics ਅਤੇ hardware manufacturing ਵਿੱਚ ਭੀ ਆਪਣੀ position ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। Large scale electronics manufacturing ਅਤੇ IT hardware ਦੇ ਲਈ PLI schemes ਹੋਣ, electronic components ਦੇ ਲਈ schemes ਹੋਣ, ਜਾਂ ਫਿਰ, electronic manufacturing clusters ਹੋਣ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੇ incentives ਦੇ ਕੇ electronics ecosystem ਨੂੰ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਨਵੇਂ ਅਵਸਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਦੂਸਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬੜਾ mobile phone manufacturer ਹੈ। ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲੇ ਅਸੀਂ National Quantum Mission ਦੀ ਭੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। Innovation ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਣ ਦੇ ਲਈ National Research Foundation ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਭੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। India AI Mission ਦਾ ਭੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਸਤਾਰ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ technology adoption ਨਹੀਂ, technology advancement ਦੇ ਰਸਤੇ ‘ਤੇ ਭੀ ਵਧ ਰਹੇ ਹਾਂ।

 

ਸਾਥੀਓ,

Semi-conductor industry ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲਾਭ ਅਗਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਸਾਡੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਯੁਵਾ ਹਨ। Semi-conductor industry ਸੇ communication ਸੇ transportation ਤੱਕ, ਕਈ ਸੈਕਟਰਸ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। Global economy ਵਿੱਚ ਭੀ ਇਸ ਇੰਡਸਟ੍ਰੀ ਤੋਂ ਕਈ ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ revenue ਅਤੇ employment generation ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਯਾਨੀ, chip manufacturing ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਇੰਡਸਟ੍ਰੀ ਮਾਤਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਉਹ ਦੁਆਰ ਖੋਲ੍ਹਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਅਸੀਮ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਸੈਕਟਰ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਨਵੇਂ ਅਵਸਰ ਬਣਨ ਵਾਲੇ ਹਨ, ਬਲਕਿ technological advancements ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਭੀ ਬੜੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀ Semi-conductor chip ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਜੋ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਜੋ ਦਿਮਾਗ਼ ਹੈ, ਉਹ ਦਿਮਾਗ਼ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਯੁਵਾ ਦਾ ਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅੱਜ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ, Semi-conductor manufacturing ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਅਸੀਂ talent ecosystem ਦੀ ਇਸ cycle ਸਾਇਕਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਾਲ ਕੰਪਲੀਟ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅੱਜ, ਹੁਣ ਇਸ ਕਾਰਜਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਯੁਵਾ ਇਹ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਈ ਨਵੀਆਂ-ਨਵੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਨਵੇਂ ਅਵਸਰ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ। Space ਦਾ ਸੈਕਟਰ ਹੋਵੇ, mapping ਦਾ ਸੈਕਟਰ ਹੋਵੇ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੈਕਟਰਸ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ start-up ecosystem ਨੂੰ ਜੋ ਇੰਸੈਂਟਿਵ ਦਿੱਤੇ ਹਨ, ਜੋ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਉਹ ਅਭੂਤਪੂਰਵ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸੇ ਦਾ ਕਮਾਲ ਹੈ ਕਿ ਇਤਨੇ ਘੱਟ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਤੀਸਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬੜਾ startup ecosystem ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਅੱਜ ਦੇ ਇਸ ਆਯੋਜਨ ਦੇ ਬਾਅਦ Semi-conductor sector ਵਿੱਚ ਭੀ ਸਾਡੇ startups ਦੇ ਲਈ ਨਵੇਂ ਮੌਕੇ ਬਣਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੈਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਨਵੀਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸਾਡੀ ਯੁਵਾ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ advanced technology jobs ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ opportunities ਦੇਵੇਗੀ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਾਦ ਹੋਵੇਗਾ, ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਤੋਂ ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਸੀ, ਯਹੀ ਸਮਯ ਹੈ, ਸਹੀ ਸਮਯ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਇਸ ਭਾਵਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਨੀਤੀਆਂ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਾਂ, ਨਿਰਣੇ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਨਤੀਜੇ ਭੀ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਹੁਣ ਪੁਰਾਣੀ ਸੋਚ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੀ ਅਪ੍ਰੋਚ, ਇਹ ਛੱਡ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ, ਬਹੁਤ ਅੱਗੇ ਨਿਕਲ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਹੁਣ ਤੇਜ਼ ਗਤੀ ਨਾਲ ਨਿਰਣੇ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਨੀਤੀਆਂ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਪਹਿਲੇ ਹੀ Semi-conductor manufacturing ਵਿੱਚ ਕਈ ਦਹਾਕੇ ਗੁਆ ਚੁੱਕੇ ਹਾਂ, ਲੇਕਿਨ ਹੁਣ ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਪਲ ਭੀ ਗੁਆਉਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਐਸਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੇ ਸੱਠ ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ semi-conductor manufacturing ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਦੇਖਿਆ ਸੀ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ ਸੀ। ਲੇਕਿਨ ਇਸ ਸੁਪਨੇ ਦੇ ਬਾਅਦ ਭੀ, ਇਸ ਸੋਚ ਦੇ ਬਾਅਦ ਭੀ ਤਦ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਸਵਰਾਂ ਦਾ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਲੈ ਪਾਈਆਂ। ਇਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਬੜੇ ਕਾਰਨ ਸਨ। ਇੱਛਾਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਕਮੀ, ਆਪਣੇ ਸੰਕਲਪਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਦੇ ਲਈ ਪ੍ਰਯਾਸ ਦੀ ਕਮੀ, ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲਈ ਦੂਰਗਾਮੀ ਫ਼ੈਸਲੇ ਲੈਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦੀ ਕਮੀ। ਇਸ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਤੱਕ, ਭਾਰਤ ਦਾ semi-conductor ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਸੁਪਨਾ, ਬਸ ਸੁਪਨਾ ਹੀ ਰਹਿ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਲੋਕ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਰਹੇ, ਉਹ ਭੀ ਸੋਚਦੇ ਸਨ ਕਿ- ਅਰੇ ਜਲਦੀ ਕੀ ਹੈ... ਸਮਾਂ ਆਏਗਾ ਤਦ ਹੋ ਜਾਏਗਾ। ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਤਾਂ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ, ਇਸ ਦਾ ਸਮਾਧਾਨ ਅਜੇ ਕਿਉਂ ਕਰਨਾ। ਉਹ ਲੋਕ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ priorities ਨੂੰ ਭੀ balance ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਏ, ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਭੀ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਪਾਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲਗਿਆ ਕਿ ਭਾਰਤ ਤਾਂ ਗ਼ਰੀਬ ਦੇਸ਼ ਹੈ... ਭਾਰਤ Semi-conductor manufacturing ਜਿਹੀ high-tech ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਮੈਨੇਜ ਕਰ ਪਾਏਗਾ। ਉਹ ਲੋਕ ਭਾਰਤ ਦੀ ਗ਼ਰੀਬੀ ਦੀ ਆੜ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦੇ ਐਸੇ ਹਰ investment ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦੇ ਰਹੇ। ਉਹ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਰੋੜ ਦੇ ਘੁਟਾਲੇ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਸਨ ਲੇਕਿਨ Semi-conductor manufacturing ‘ਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ Invest ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਏ। ਐਸੀ ਸੋਚ ਦੇ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਇਸ ਲਈ ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ forward looking ਸੋਚ ਅਤੇ futuristic approach ਦੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ Semi-conductor manufacturing ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ambitions ਦੇ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜੋ ਵਿਕਸਿਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ compete ਕਰ ਸਕਣ। ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾਵਾਂ ਦਾ ਭੀ ਧਿਆਨ ਰੱਖਿਆ ਹੈ।

ਇੱਕ ਤਰਫ਼ ਅਸੀਂ ਗ਼ਰੀਬਾਂ ਦੇ ਪੱਕੇ ਘਰ ਬਣਵਾ ਰਹੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਦੂਸਰੀ ਤਰਫ਼ ਭਾਰਤ, research ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਣ ਦੇ ਲਈ ਭੀ ਲੱਖਾਂ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਤਰਫ਼ ਅਸੀਂ ਵਿਸ਼ਵ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬੜਾ sanitation movement ਚਲਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਦੂਸਰੀ ਤਰਫ਼, ਭਾਰਤ Semi-conductor manufacturing ‘ਤੇ ਭੀ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਤਰਫ਼ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਗ਼ਰੀਬੀ ਘੱਟ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਦੂਸਰੀ ਤਰਫ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਇਨਫ੍ਰਾਸਟ੍ਰਕਚਰ ਦਾ ਭੀ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭੀ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਸਿਰਫ਼ 2024 ਵਿੱਚ ਹੀ ਮੈਂ ਹੁਣ ਤੱਕ 12 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖ ਅਤੇ ਲੋਕਅਰਪਣ ਕਰ ਚੁੱਕਿਆ ਹਾਂ। ਕੱਲ੍ਹ ਹੀ ਅਸੀਂ ਪੋਖਰਣ ਵਿੱਚ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਤਮਨਿਰਭਰ defense sector ਦੀ ਝਾਕੀ ਦੇਖੀ। ਦੋ ਦਿਨ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਭਾਰਤ ਨੇ ਅਗਨੀ-5 ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ exclusive club ਵਿੱਚ  ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਦੇਖਿਆ। 2 ਦਿਨ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਡ੍ਰੋਨ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ। ਨਮੋ ਡ੍ਰੋਨ ਦੀਦੀ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਡ੍ਰੋਨ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸੌਂਪੇ ਗਏ। ਗਗਨਯਾਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ੀ ਆਈ ਹੈ। ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਹੀ, ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ Made in India fast breeder nuclear reactor ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਯਾਸ, ਇਹ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ, ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਣ ਦੇ ਲਕਸ਼ ਦੇ ਹੋਰ ਨਿਕਟ ਲੈ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਤੇਜ਼ ਗਤੀ ਨਾਲ ਲੈ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅੱਜ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਦੀ ਭੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਬਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਹੋਵੇਗੀ।

ਅਤੇ ਸਾਥੀਓ,

ਆਪ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਅੱਜ ਚਾਰੋਂ ਤਰਫ਼ AI ਦੀ ਭੀ ਉਤਨੀ ਚਰਚਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਟੈਲੰਟ ਅੱਜ AI ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦਾ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਦਬਦਬਾ ਹੈ। ਆਪਨੇ (ਤੁਸੀਂ) ਦੇਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ-ਦੋ ਸਪਤਾਹ ਤੋਂ ਮੇਰੇ ਜਿਤਨੇ ਭੀ ਭਾਸ਼ਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਯੁਵਾ, ਨੌਜਵਾਨ, ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਆਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸਾਹਬ ਅਸੀਂ ਆਪਕੀ (ਤੁਹਾਡੀ) ਇੱਕ –ਇੱਕ ਬਾਤ ਹਰ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਪਿੰਡ-ਪਿੰਡ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ AI tool ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਅੱਜ ਮੇਰਾ ਹਰ ਭਾਸ਼ਣ, ਆਪ (ਤੁਸੀਂ) ਆਪਣੀ-ਆਪਣੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਹੀ ਸਮੇਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਸੁਣਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿਓਗੇ। ਯਾਨੀ, ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਤਮਿਲ ਸੁਣਨਾ ਹੈ, ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਸੁਣਨਾ ਹੈ, ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਬੰਗਾਲੀ ਸੁਣਨਾ ਹੈ, ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਅਸਮੀਆ, ਓਡੀਆ ਜੋ ਭੀ ਸੁਣਨਾ ਹੈ। ਇਹ AI ਦਾ ਕਮਾਲ, ਇਹ ਮੇਰੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਮੈਂ ਤਾਂ ਐਸੀ ਨੌਜਵਾਨ ਟੀਮ ਦਾ ਆਭਾਰੀ ਹਾਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੇਰੇ ਲਈ ਇਤਨਾ ਵਧੀਆ AI-generated, ਮੇਰੀ ਸਪੀਚਿਸ ਨੂੰ, ਮੇਰੇ ਭਾਸ਼ਣਾਂ ਨੂੰ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ interpretation ਦੇ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦਾ ਜੋ ਪ੍ਰਯਾਸ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਮੇਰੇ ਲਈ ਬੜੇ ਆਨੰਦ ਦਾ, ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਅਤੇ ਦੇਖਦੇ ਹੀ ਦੇਖਦੇ ਸਾਰੀਆਂ languages ਵਿੱਚ ਭੀ ਸਾਡੀ ਬਾਤ AI ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚੇਗੀ। ਕਹਿਣਾ ਦਾ ਤਾਤਪਰਜ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਜੋ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਵਸਰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਹ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਦਾ ਸਾਡਾ initiative ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਅਵਸਰ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਹੈ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਮੈਂ ਆਪ ਸਭ ਨੂੰ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਅਤੇ ਮੈਂ ਹਿਮੰਤ ਜੀ ਦੀ ਇਸ ਬਾਤ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਸਹਿਮਤ ਹਾਂ ਕਿ ਨੌਰਥ ਈਸਟ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਇਤਨੇ ਬੜੇ initiatives ਲਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਅਸੀਂ ਇਹ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਮੈਂ ਤਾਂ ਮੰਨਦਾ ਹਾਂ Southeast Asia ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਡਾ ਜੁੜਾਅ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਨਾ, ਤਾਂ ਮੇਰਾ Northeast, Southeast Asia  ਦੇ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬੜਾ ਤਾਕਤਵਰ ਖੇਤਰ ਬਣਨ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਸਾਫ-ਸਾਫ ਇਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਅਤੇ ਮੈਂ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਤਾਂ ਮੈਂ ਅਸਾਮ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ, Northeast ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅੱਜ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ, ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਧਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਆਪ ਸਭ ਐਸੇ ਹੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇਣ ਦੇ ਲਈ ਜੁੜਦੇ ਰਹੋ, ਅੱਗੇ ਵਧਦੇ ਰਹੋ- ਮੋਦੀ ਕੀ ਗਰੰਟੀ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਹੈ, ਤੁਹਾਡੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਲਈ ਹੈ, ਤੁਹਾਡਾ ਸਾਥ ਦੇਣ ਦੇ ਲਈ ਹੈ।

ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦ। 

 

Explore More
78ਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਫਸੀਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦਾ ਮੂਲ-ਪਾਠ

Popular Speeches

78ਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਫਸੀਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦਾ ਮੂਲ-ਪਾਠ
India’s Biz Activity Surges To 3-month High In Nov: Report

Media Coverage

India’s Biz Activity Surges To 3-month High In Nov: Report
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM’s address at the Odisha Parba
November 24, 2024
Delighted to take part in the Odisha Parba in Delhi, the state plays a pivotal role in India's growth and is blessed with cultural heritage admired across the country and the world: PM
The culture of Odisha has greatly strengthened the spirit of 'Ek Bharat Shreshtha Bharat', in which the sons and daughters of the state have made huge contributions: PM
We can see many examples of the contribution of Oriya literature to the cultural prosperity of India: PM
Odisha's cultural richness, architecture and science have always been special, We have to constantly take innovative steps to take every identity of this place to the world: PM
We are working fast in every sector for the development of Odisha,it has immense possibilities of port based industrial development: PM
Odisha is India's mining and metal powerhouse making it’s position very strong in the steel, aluminium and energy sectors: PM
Our government is committed to promote ease of doing business in Odisha: PM
Today Odisha has its own vision and roadmap, now investment will be encouraged and new employment opportunities will be created: PM

जय जगन्नाथ!

जय जगन्नाथ!

केंद्रीय मंत्रिमंडल के मेरे सहयोगी श्रीमान धर्मेन्द्र प्रधान जी, अश्विनी वैष्णव जी, उड़िया समाज संस्था के अध्यक्ष श्री सिद्धार्थ प्रधान जी, उड़िया समाज के अन्य अधिकारी, ओडिशा के सभी कलाकार, अन्य महानुभाव, देवियों और सज्जनों।

ओडिशा र सबू भाईओ भउणी मानंकु मोर नमस्कार, एबंग जुहार। ओड़िया संस्कृति के महाकुंभ ‘ओड़िशा पर्व 2024’ कू आसी मँ गर्बित। आपण मानंकु भेटी मूं बहुत आनंदित।

मैं आप सबको और ओडिशा के सभी लोगों को ओडिशा पर्व की बहुत-बहुत बधाई देता हूँ। इस साल स्वभाव कवि गंगाधर मेहेर की पुण्यतिथि का शताब्दी वर्ष भी है। मैं इस अवसर पर उनका पुण्य स्मरण करता हूं, उन्हें श्रद्धांजलि देता हूँ। मैं भक्त दासिआ बाउरी जी, भक्त सालबेग जी, उड़िया भागवत की रचना करने वाले श्री जगन्नाथ दास जी को भी आदरपूर्वक नमन करता हूं।

ओडिशा निजर सांस्कृतिक विविधता द्वारा भारतकु जीबन्त रखिबारे बहुत बड़ भूमिका प्रतिपादन करिछि।

साथियों,

ओडिशा हमेशा से संतों और विद्वानों की धरती रही है। सरल महाभारत, उड़िया भागवत...हमारे धर्मग्रन्थों को जिस तरह यहाँ के विद्वानों ने लोकभाषा में घर-घर पहुंचाया, जिस तरह ऋषियों के विचारों से जन-जन को जोड़ा....उसने भारत की सांस्कृतिक समृद्धि में बहुत बड़ी भूमिका निभाई है। उड़िया भाषा में महाप्रभु जगन्नाथ जी से जुड़ा कितना बड़ा साहित्य है। मुझे भी उनकी एक गाथा हमेशा याद रहती है। महाप्रभु अपने श्री मंदिर से बाहर आए थे और उन्होंने स्वयं युद्ध का नेतृत्व किया था। तब युद्धभूमि की ओर जाते समय महाप्रभु श्री जगन्नाथ ने अपनी भक्त ‘माणिका गौउडुणी’ के हाथों से दही खाई थी। ये गाथा हमें बहुत कुछ सिखाती है। ये हमें सिखाती है कि हम नेक नीयत से काम करें, तो उस काम का नेतृत्व खुद ईश्वर करते हैं। हमेशा, हर समय, हर हालात में ये सोचने की जरूरत नहीं है कि हम अकेले हैं, हम हमेशा ‘प्लस वन’ होते हैं, प्रभु हमारे साथ होते हैं, ईश्वर हमेशा हमारे साथ होते हैं।

साथियों,

ओडिशा के संत कवि भीम भोई ने कहा था- मो जीवन पछे नर्के पडिथाउ जगत उद्धार हेउ। भाव ये कि मुझे चाहे जितने ही दुख क्यों ना उठाने पड़ें...लेकिन जगत का उद्धार हो। यही ओडिशा की संस्कृति भी है। ओडिशा सबु जुगरे समग्र राष्ट्र एबं पूरा मानब समाज र सेबा करिछी। यहाँ पुरी धाम ने ‘एक भारत श्रेष्ठ भारत’ की भावना को मजबूत बनाया। ओडिशा की वीर संतानों ने आज़ादी की लड़ाई में भी बढ़-चढ़कर देश को दिशा दिखाई थी। पाइका क्रांति के शहीदों का ऋण, हम कभी नहीं चुका सकते। ये मेरी सरकार का सौभाग्य है कि उसे पाइका क्रांति पर स्मारक डाक टिकट और सिक्का जारी करने का अवसर मिला था।

साथियों,

उत्कल केशरी हरे कृष्ण मेहताब जी के योगदान को भी इस समय पूरा देश याद कर रहा है। हम व्यापक स्तर पर उनकी 125वीं जयंती मना रहे हैं। अतीत से लेकर आज तक, ओडिशा ने देश को कितना सक्षम नेतृत्व दिया है, ये भी हमारे सामने है। आज ओडिशा की बेटी...आदिवासी समुदाय की द्रौपदी मुर्मू जी भारत की राष्ट्रपति हैं। ये हम सभी के लिए बहुत ही गर्व की बात है। उनकी प्रेरणा से आज भारत में आदिवासी कल्याण की हजारों करोड़ रुपए की योजनाएं शुरू हुई हैं, और ये योजनाएं सिर्फ ओडिशा के ही नहीं बल्कि पूरे भारत के आदिवासी समाज का हित कर रही हैं।

साथियों,

ओडिशा, माता सुभद्रा के रूप में नारीशक्ति और उसके सामर्थ्य की धरती है। ओडिशा तभी आगे बढ़ेगा, जब ओडिशा की महिलाएं आगे बढ़ेंगी। इसीलिए, कुछ ही दिन पहले मैंने ओडिशा की अपनी माताओं-बहनों के लिए सुभद्रा योजना का शुभारंभ किया था। इसका बहुत बड़ा लाभ ओडिशा की महिलाओं को मिलेगा। उत्कलर एही महान सुपुत्र मानंकर बिसयरे देश जाणू, एबं सेमानंक जीबन रु प्रेरणा नेउ, एथी निमन्ते एपरी आयौजनर बहुत अधिक गुरुत्व रहिछि ।

साथियों,

इसी उत्कल ने भारत के समुद्री सामर्थ्य को नया विस्तार दिया था। कल ही ओडिशा में बाली जात्रा का समापन हुआ है। इस बार भी 15 नवंबर को कार्तिक पूर्णिमा के दिन से कटक में महानदी के तट पर इसका भव्य आयोजन हो रहा था। बाली जात्रा प्रतीक है कि भारत का, ओडिशा का सामुद्रिक सामर्थ्य क्या था। सैकड़ों वर्ष पहले जब आज जैसी टेक्नोलॉजी नहीं थी, तब भी यहां के नाविकों ने समुद्र को पार करने का साहस दिखाया। हमारे यहां के व्यापारी जहाजों से इंडोनेशिया के बाली, सुमात्रा, जावा जैसे स्थानो की यात्राएं करते थे। इन यात्राओं के माध्यम से व्यापार भी हुआ और संस्कृति भी एक जगह से दूसरी जगह पहुंची। आजी विकसित भारतर संकल्पर सिद्धि निमन्ते ओडिशार सामुद्रिक शक्तिर महत्वपूर्ण भूमिका अछि।

साथियों,

ओडिशा को नई ऊंचाई तक ले जाने के लिए 10 साल से चल रहे अनवरत प्रयास....आज ओडिशा के लिए नए भविष्य की उम्मीद बन रहे हैं। 2024 में ओडिशावासियों के अभूतपूर्व आशीर्वाद ने इस उम्मीद को नया हौसला दिया है। हमने बड़े सपने देखे हैं, बड़े लक्ष्य तय किए हैं। 2036 में ओडिशा, राज्य-स्थापना का शताब्दी वर्ष मनाएगा। हमारा प्रयास है कि ओडिशा की गिनती देश के सशक्त, समृद्ध और तेजी से आगे बढ़ने वाले राज्यों में हो।

साथियों,

एक समय था, जब भारत के पूर्वी हिस्से को...ओडिशा जैसे राज्यों को पिछड़ा कहा जाता था। लेकिन मैं भारत के पूर्वी हिस्से को देश के विकास का ग्रोथ इंजन मानता हूं। इसलिए हमने पूर्वी भारत के विकास को अपनी प्राथमिकता बनाया है। आज पूरे पूर्वी भारत में कनेक्टिविटी के काम हों, स्वास्थ्य के काम हों, शिक्षा के काम हों, सभी में तेजी लाई गई है। 10 साल पहले ओडिशा को केंद्र सरकार जितना बजट देती थी, आज ओडिशा को तीन गुना ज्यादा बजट मिल रहा है। इस साल ओडिशा के विकास के लिए पिछले साल की तुलना में 30 प्रतिशत ज्यादा बजट दिया गया है। हम ओडिशा के विकास के लिए हर सेक्टर में तेजी से काम कर रहे हैं।

साथियों,

ओडिशा में पोर्ट आधारित औद्योगिक विकास की अपार संभावनाएं हैं। इसलिए धामरा, गोपालपुर, अस्तारंगा, पलुर, और सुवर्णरेखा पोर्ट्स का विकास करके यहां व्यापार को बढ़ावा दिया जाएगा। ओडिशा भारत का mining और metal powerhouse भी है। इससे स्टील, एल्युमिनियम और एनर्जी सेक्टर में ओडिशा की स्थिति काफी मजबूत हो जाती है। इन सेक्टरों पर फोकस करके ओडिशा में समृद्धि के नए दरवाजे खोले जा सकते हैं।

साथियों,

ओडिशा की धरती पर काजू, जूट, कपास, हल्दी और तिलहन की पैदावार बहुतायत में होती है। हमारा प्रयास है कि इन उत्पादों की पहुंच बड़े बाजारों तक हो और उसका फायदा हमारे किसान भाई-बहनों को मिले। ओडिशा की सी-फूड प्रोसेसिंग इंडस्ट्री में भी विस्तार की काफी संभावनाएं हैं। हमारा प्रयास है कि ओडिशा सी-फूड एक ऐसा ब्रांड बने, जिसकी मांग ग्लोबल मार्केट में हो।

साथियों,

हमारा प्रयास है कि ओडिशा निवेश करने वालों की पसंदीदा जगहों में से एक हो। हमारी सरकार ओडिशा में इज ऑफ डूइंग बिजनेस को बढ़ावा देने के लिए प्रतिबद्ध है। उत्कर्ष उत्कल के माध्यम से निवेश को बढ़ाया जा रहा है। ओडिशा में नई सरकार बनते ही, पहले 100 दिनों के भीतर-भीतर, 45 हजार करोड़ रुपए के निवेश को मंजूरी मिली है। आज ओडिशा के पास अपना विज़न भी है, और रोडमैप भी है। अब यहाँ निवेश को भी बढ़ावा मिलेगा, और रोजगार के नए अवसर भी पैदा होंगे। मैं इन प्रयासों के लिए मुख्यमंत्री श्रीमान मोहन चरण मांझी जी और उनकी टीम को बहुत-बहुत बधाई देता हूं।

साथियों,

ओडिशा के सामर्थ्य का सही दिशा में उपयोग करके उसे विकास की नई ऊंचाइयों पर पहुंचाया जा सकता है। मैं मानता हूं, ओडिशा को उसकी strategic location का बहुत बड़ा फायदा मिल सकता है। यहां से घरेलू और अंतर्राष्ट्रीय बाजार तक पहुंचना आसान है। पूर्व और दक्षिण-पूर्व एशिया के लिए ओडिशा व्यापार का एक महत्वपूर्ण हब है। Global value chains में ओडिशा की अहमियत आने वाले समय में और बढ़ेगी। हमारी सरकार राज्य से export बढ़ाने के लक्ष्य पर भी काम कर रही है।

साथियों,

ओडिशा में urbanization को बढ़ावा देने की अपार संभावनाएं हैं। हमारी सरकार इस दिशा में ठोस कदम उठा रही है। हम ज्यादा संख्या में dynamic और well-connected cities के निर्माण के लिए प्रतिबद्ध हैं। हम ओडिशा के टियर टू शहरों में भी नई संभावनाएं बनाने का भरपूर हम प्रयास कर रहे हैं। खासतौर पर पश्चिम ओडिशा के इलाकों में जो जिले हैं, वहाँ नए इंफ्रास्ट्रक्चर से नए अवसर पैदा होंगे।

साथियों,

हायर एजुकेशन के क्षेत्र में ओडिशा देशभर के छात्रों के लिए एक नई उम्मीद की तरह है। यहां कई राष्ट्रीय और अंतर्राष्ट्रीय इंस्टीट्यूट हैं, जो राज्य को एजुकेशन सेक्टर में लीड लेने के लिए प्रेरित करते हैं। इन कोशिशों से राज्य में स्टार्टअप्स इकोसिस्टम को भी बढ़ावा मिल रहा है।

साथियों,

ओडिशा अपनी सांस्कृतिक समृद्धि के कारण हमेशा से ख़ास रहा है। ओडिशा की विधाएँ हर किसी को सम्मोहित करती है, हर किसी को प्रेरित करती हैं। यहाँ का ओड़िशी नृत्य हो...ओडिशा की पेंटिंग्स हों...यहाँ जितनी जीवंतता पट्टचित्रों में देखने को मिलती है...उतनी ही बेमिसाल हमारे आदिवासी कला की प्रतीक सौरा चित्रकारी भी होती है। संबलपुरी, बोमकाई और कोटपाद बुनकरों की कारीगरी भी हमें ओडिशा में देखने को मिलती है। हम इस कला और कारीगरी का जितना प्रसार करेंगे, उतना ही इस कला को संरक्षित करने वाले उड़िया लोगों को सम्मान मिलेगा।

साथियों,

हमारे ओडिशा के पास वास्तु और विज्ञान की भी इतनी बड़ी धरोहर है। कोणार्क का सूर्य मंदिर… इसकी विशालता, इसका विज्ञान...लिंगराज और मुक्तेश्वर जैसे पुरातन मंदिरों का वास्तु.....ये हर किसी को आश्चर्यचकित करता है। आज लोग जब इन्हें देखते हैं...तो सोचने पर मजबूर हो जाते हैं कि सैकड़ों साल पहले भी ओडिशा के लोग विज्ञान में इतने आगे थे।

साथियों,

ओडिशा, पर्यटन की दृष्टि से अपार संभावनाओं की धरती है। हमें इन संभावनाओं को धरातल पर उतारने के लिए कई आयामों में काम करना है। आप देख रहे हैं, आज ओडिशा के साथ-साथ देश में भी ऐसी सरकार है जो ओडिशा की धरोहरों का, उसकी पहचान का सम्मान करती है। आपने देखा होगा, पिछले साल हमारे यहाँ G-20 का सम्मेलन हुआ था। हमने G-20 के दौरान इतने सारे देशों के राष्ट्राध्यक्षों और राजनयिकों के सामने...सूर्यमंदिर की ही भव्य तस्वीर को प्रस्तुत किया था। मुझे खुशी है कि महाप्रभु जगन्नाथ मंदिर परिसर के सभी चार द्वार खुल चुके हैं। मंदिर का रत्न भंडार भी खोल दिया गया है।

साथियों,

हमें ओडिशा की हर पहचान को दुनिया को बताने के लिए भी और भी इनोवेटिव कदम उठाने हैं। जैसे....हम बाली जात्रा को और पॉपुलर बनाने के लिए बाली जात्रा दिवस घोषित कर सकते हैं, उसका अंतरराष्ट्रीय मंच पर प्रचार कर सकते हैं। हम ओडिशी नृत्य जैसी कलाओं के लिए ओडिशी दिवस मनाने की शुरुआत कर सकते हैं। विभिन्न आदिवासी धरोहरों को सेलिब्रेट करने के लिए भी नई परम्पराएँ शुरू की जा सकती हैं। इसके लिए स्कूल और कॉलेजों में विशेष आयोजन किए जा सकते हैं। इससे लोगों में जागरूकता आएगी, यहाँ पर्यटन और लघु उद्योगों से जुड़े अवसर बढ़ेंगे। कुछ ही दिनों बाद प्रवासी भारतीय सम्मेलन भी, विश्व भर के लोग इस बार ओडिशा में, भुवनेश्वर में आने वाले हैं। प्रवासी भारतीय दिवस पहली बार ओडिशा में हो रहा है। ये सम्मेलन भी ओडिशा के लिए बहुत बड़ा अवसर बनने वाला है।

साथियों,

कई जगह देखा गया है बदलते समय के साथ, लोग अपनी मातृभाषा और संस्कृति को भी भूल जाते हैं। लेकिन मैंने देखा है...उड़िया समाज, चाहे जहां भी रहे, अपनी संस्कृति, अपनी भाषा...अपने पर्व-त्योहारों को लेकर हमेशा से बहुत उत्साहित रहा है। मातृभाषा और संस्कृति की शक्ति कैसे हमें अपनी जमीन से जोड़े रखती है...ये मैंने कुछ दिन पहले ही दक्षिण अमेरिका के देश गयाना में भी देखा। करीब दो सौ साल पहले भारत से सैकड़ों मजदूर गए...लेकिन वो अपने साथ रामचरित मानस ले गए...राम का नाम ले गए...इससे आज भी उनका नाता भारत भूमि से जुड़ा हुआ है। अपनी विरासत को इसी तरह सहेज कर रखते हुए जब विकास होता है...तो उसका लाभ हर किसी तक पहुंचता है। इसी तरह हम ओडिशा को भी नई ऊचाई पर पहुंचा सकते हैं।

साथियों,

आज के आधुनिक युग में हमें आधुनिक बदलावों को आत्मसात भी करना है, और अपनी जड़ों को भी मजबूत बनाना है। ओडिशा पर्व जैसे आयोजन इसका एक माध्यम बन सकते हैं। मैं चाहूँगा, आने वाले वर्षों में इस आयोजन का और ज्यादा विस्तार हो, ये पर्व केवल दिल्ली तक सीमित न रहे। ज्यादा से ज्यादा लोग इससे जुड़ें, स्कूल कॉलेजों का participation भी बढ़े, हमें इसके लिए प्रयास करने चाहिए। दिल्ली में बाकी राज्यों के लोग भी यहाँ आयें, ओडिशा को और करीबी से जानें, ये भी जरूरी है। मुझे भरोसा है, आने वाले समय में इस पर्व के रंग ओडिशा और देश के कोने-कोने तक पहुंचेंगे, ये जनभागीदारी का एक बहुत बड़ा प्रभावी मंच बनेगा। इसी भावना के साथ, मैं एक बार फिर आप सभी को बधाई देता हूं।

आप सबका बहुत-बहुत धन्यवाद।

जय जगन्नाथ!