ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ!

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ!

ਨਮਸਕਾਰ! ਕੇਮ ਛੋ! ਵਣਕੱਮ! ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ! ਜਿਨ ਦੋਬਰੇ!

ਇਹ ਨਜ਼ਾਰਾ ਵਾਕਈ ਅਦਭੁਤ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਇਹ ਉਤਸ਼ਾਹ ਵੀ ਅਦਭੁਤ ਹੈ। ਮੈਂ ਜਦੋ ਤੋਂ ਇੱਥੇ ਪੈਰ ਰੱਖਿਆ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਥਕਦੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋ। ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਪੋਲੈਂਡ ਦੇ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੋਂ ਆਏ ਹੋ, ਸਭ ਦੀਆਂ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਹਨ, ਬੋਲੀਆਂ ਹਨ, ਖਾਨ-ਪਾਨ ਹਨ। ਲੇਕਿਨ ਸਭ ਭਾਰਤੀਯਤਾ ਦੇ ਭਾਵ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਇੱਥੇ ਇੰਨਾ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੁਆਗਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਮੈਂ ਆਪ ਸਭ ਦਾ, ਪੋਲੈਂਡ ਦੀ ਜਨਤਾ ਦਾ ਇਸ ਸੁਆਗਤ ਦੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦੀ ਹਾਂ।

ਸਾਥੀਓ,

ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਤੋਂ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਹੀ ਲੋਕ ਛਾਏ ਹੋਏ ਹੋਂ, ਪੋਲੈਂਡ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਖੂਬ ਚਰਚਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਪੋਲੈਂਡ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਇੱਕ ਹੈਡਲਾਈਨ ਹੋਰ ਵੀ ਚਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ 45 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਦਾ ਕੋਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਪੋਲੈਂਡ ਆਇਆ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਚੰਗੇ ਕੰਮ ਮੇਰੇ ਨਸੀਬ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹਨ। ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਹੀ ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਂ  ਆਸਟ੍ਰੀਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉੱਥੇ ਵੀ ਚਾਰ ਦਹਾਕਿਆਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਦਾ ਕੋਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚਿਆ ਸੀ। ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦਾ ਕੋਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਪਹੁੰਚਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਲੇਕਿਨ ਹੁਣ ਸਥਿਤੀ ਦੂਸਰੀ ਹੈ। ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੀਤੀ ਸੀ ਕਿ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਬਰਾਬਰ ਦੂਰੀ ਬਣਾਏ ਰੱਖੋ। ਅੱਜ ਦੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੀਤੀ ਹੈ, ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਸਮਾਨ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਬਣਾਓ। ਅੱਜ ਦਾ ਭਾਰਤ ਸਭ ਨਾਲ ਜੁੜਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅੱਜ ਦਾ ਭਾਰਤ ਸਭ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅੱਜ ਦਾ ਭਾਰਤ ਸਭ ਦੇ ਨਾਲ ਹੈ, ਸਭ ਦੇ ਹਿੱਤ ਦੀ ਸੋਚਦਾ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਮਾਣ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਦੁਨੀਆ, ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਬੰਧੂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਨਮਾਨ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਇੱਥੇ ਇਹੀ ਅਨੁਭਵ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ ਨਾ, ਮੇਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਹੀ ਹੈ ਨਾ।

ਸਾਥੀਓ,

ਸਾਡੇ ਲਈ ਇੱਹ geo-politics ਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਸੰਸਕਾਰਾਂ ਦਾ, ਵੈਲਿਊਜ਼ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਤੇ ਜਗ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਮੀਨ, ਦੋਨੋਂ ਜਗ੍ਹਾ ਸਥਾਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਡੀ ਵਿਰਾਸਤ ਹੈ, ਜਿਸ ‘ਤੇ ਹਰ ਭਾਰਤੀ ਮਾਣ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੋਲੈਂਡ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਸ ਸਨਾਤਨ ਭਾਵ ਦਾ ਸਾਕਸ਼ੀ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਜਾਮ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਅੱਜ ਵੀ ਪੋਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਹਰ ਕੋਈ, ਦੋਬਰੇ ਯਾਨੀ Good ਮਹਾਰਾਜਾ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣਦਾ ਹੈ। ਵਰਲਡ ਵਾਰ-2 ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਜਦੋਂ ਪੋਲੈਂਡ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਪੋਲੈਂਡ ਦੀਆਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਸ਼ਰਣ ਲਈ ਜਗ੍ਹਾ-ਜਗ੍ਹਾ ਭਟਕਦੇ ਸਨ, ਤਦ ਜਾਮ ਸਾਹਿਬ, ਦਿਗਵਿਜਯ ਸਿੰਘ ਰੰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜਾਡੇਜਾ ਜੀ ਅੱਗੇ ਆਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੋਲਿਸ਼ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੈਂਪ ਬਣਵਾਇਆ ਸੀ। ਜਾਮ ਸਾਹਬ ਨੇ ਕੈਂਪ ਦੇ ਪੋਲਿਸ਼ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ, ਜਿਵੇਂ ਨਵਾਨਗਰ ਦੇ ਲੋਕ ਮੈਨੂੰ ਬਾਪੂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਉਵੇਂ ਹੀ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡਾ ਵੀ ਬਾਪੂ ਹਾਂ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਮੇਰਾ ਤਾਂ ਜਾਮ ਸਾਹਬ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਕਾਫੀ ਮਿਲਣਾ-ਜੁਲਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਮੇਰੇ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਪਾਰ ਸਨੇਹ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਮੈਂ ਵਰਤਮਾਨ ਜਾਮ ਸਾਹਬ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਪੋਲੈਂਡ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਅੱਜ ਵੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਮੈਂਨੂੰ ਇਹ ਦੇਖ ਕੇ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਾਮ ਸਾਹਬ ਦੇ ਬਣਾਏ ਰਸਤੇ ਨੂੰ ਪੋਲੈਂਡ ਨੇ ਅੱਜ ਵੀ ਜੀਵੰਤ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਦੋ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਜਦੋਂ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਭੀਸ਼ਣ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਜਾਮ ਨਗਰ ਵੀ ਉਸ ਦੀ ਚਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਤਦ ਪੋਲੈਂਡ, ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਦਦ ਲਈ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਪੋਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਜਾਮ ਸਾਹਬ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਭਰਪੂਰ ਸਨਮਾਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਿਆਰ, ਵਾਰਸੋ ਵਿੱਚ ਗੁੱਡ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਕੁਆਇਰ ਵਿੱਚ ਸਾਫ਼-ਸਾਫ਼ ਦਿਖਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਦੇਰ ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਦੋਬਰੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਅਤੇ ਕੋਲਹਾਪੁਰ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਸੁਭਾਗ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਅਭੁੱਲ ਘੜੀ ਵਿੱਚ, ਮੈਂ ਇੱਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਭਾਰਤ, ਜਾਮ ਸਾਹਬ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਯੂਥ  ਐਕਸਚੇਂਜ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਭਾਰਤ, 20 ਪੋਲਿਸ਼ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹਰ ਸਾਲ ਭਾਰਤ ਆਉਣ ਲਈ ਸੱਦਾ ਦੇਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਬਾਰੇ ਪੋਲੈਂਡ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਣਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲੇਗਾ।

ਸਾਥੀਓ,

ਇੱਥੋਂ ਦਾ ਕੋਲਹਾਪੁਰ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਵੀ, ਕੋਲਹਾਪੁਰ ਦੇ ਮਹਾਨ ਰਾਜਘਰਾਨੇ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਪੋਲੈਂਡ ਦੀ ਜਨਤਾ ਦਾ ਸ਼ਰਧਾਭਾਵ ਹੈ, ਇੱਕ ਟ੍ਰਿਬਿਊਟ ਹੈ। “महाराष्ट्राच्या नागरिकांच्या आणि मराठी संस्कृतीच्या प्रति पोलंडच्या नागरिकांनी व्यक्त केलेला हा सन्मान आहे। मराठी संस्कृतीत मानव धर्म आचरणाला सर्वात अधिक प्राधान्य आहे।“  ਛੱਤਰਪਤੀ ਸ਼ਿਵਾਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਤੋਂ, ਕੋਲਹਾਪੁਰ ਦੀ ਰਾਇਲ ਫੈਮਿਲੀ ਨੇ ਵਲਿਵਡੇ ਵਿੱਚ ਪੋਲੈਂਡ ਦੀਆਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਣ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਉੱਥੇ ਵੀ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਕੈਂਪ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪੋਲੈਂਡ ਦੀਆਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਤਕਲੀਫ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਦਿਨ ਰਾਤ ਇੱਕ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਹੀ ਮੈਨੂੰ ਮੋਨਟੇ ਕਸੀਨੋ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ‘ਤੇ ਵੀ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦੇਣ ਦਾ ਅਵਸਰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਮੈਮੋਰੀਅਲ, ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੇ ਬਲਿਦਾਨ ਨੂੰ ਵੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਵੀ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਹਰ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਰਤੱਵ ਨਿਭਾਇਆ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

21 ਸਦੀ ਦਾ ਅੱਜ ਦਾ ਭਾਰਤ, ਆਪਣੀ ਪੁਰਾਣੀ ਵੈਲਿਊ, ਆਪਣੀ ਵਿਰਾਸਤ ‘ਤੇ ਮਾਣ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਰਸਤੇ ‘ਤੇ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੁਨੀਆ, ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੂਬੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਜਾਣਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤਾਂ ਨੇ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਾਬਤ ਕਰਕੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ efforts, excellence ਅਤੇ empathy ਦੇ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕ Maximum Efforts ਕਰਦੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ।

Entrepreneurship ਹੋਵੇ, Care Givers ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਸਾਡਾ ਸਰਵਿਸ ਸੈਕਟਰ ਹੋਵੇ। ਭਾਰਤੀਯ ਆਪਣੇ Efforts ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਨਾਮ ਰੌਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੀ ਗੱਲ ਦੱਸ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਤੀਸਰੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀਯ, Excellence ਲਈ ਵੀ ਪਹਿਚਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਆਈਟੀ ਸੈਕਟਰ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਡਾਕਟਰਸ ਹੋਣ, ਸਾਰੇ ਆਪਣੀ excellence ਨਾਲ ਛਾਏ ਹੋਏ ਹਨ। ਅਤੇ ਕਿੰਨਾ ਵੱਡਾ ਗਰੁੱਪ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਸਾਡੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਪਹਿਚਾਣ empathy ਵੀ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸੰਕਟ ਆਵੇ, ਭਾਰਤ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇਸ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਮਦਦ ਲਈ ਹੱਥ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। Covid ਆਇਆ, 100 ਸਾਲ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਆਪਦਾ ਆਈ, ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਨੇ ਕਿਹਾ- Humanity First. ਅਸੀਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ 150 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਵੈਕਸੀਨ ਭੇਜੀ। ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ ਵੀ ਭੂਚਾਲ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਕੋਈ ਕੁਦਰਤੀ ਆਪਦਾ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਇੱਕ ਹੀ ਮੰਤਰ ਹੈ- Humanity First.. ਕਿੱਥੇ ਯੁੱਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ- Humanity First ਅਤੇ ਇਸੇ ਭਾਵ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਹਮੇਸ਼ਾ first responder ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ

ਸਾਥੀਓ,

ਭਾਰਤ, ਬੁੱਧ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਵਾਲੀ ਧਰਤੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਬੁੱਧ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਯੁੱਧ ਨਹੀਂ, ਸ਼ਾਂਤੀ ‘ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਭਾਰਤ ਇਸ ਰੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਥਾਈ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਪੈਰੋਕਾਰ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਮਤ ਇੱਕਦਮ ਸਾਫ਼ ਹੈ-ਇਹ ਯੁੱਧ ਦਾ ਯੁਗ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਇਕਜੁੱਟ ਹੋਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਖਤਰੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਭਾਰਤ, diplomacy ਅਤੇ dialogue ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੁਸੀਂ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਫਸੇ ਸਾਡੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ, ਉਹ ਵੀ ਅਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਤੁਸੀਂ ਲੰਗਰ ਲਗਾਏ, ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੋਲ੍ਹੇ, ਆਪਣੇ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤੇ। ਪੋਲੈਂਡ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਤਾਂ ਵੀਜ਼ਾ ਜਿਹੇ ਬੰਧਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸਾਡੇ ਸਟੂਡੈਂਟਸ ਲਈ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਯਾਨੀ ਪੋਲੈਂਡ ਨੇ ਪੂਰੇ ਮਨ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਲਈ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਅੱਜ ਵੀ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਯੂਕਰੇਨ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਏ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਉਹ ਪੋਲੈਂਡ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਖੂਬ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਅੱਜ ਮੈਂ ਇੱਥੇ 140 ਕਰੋੜ ਭਾਰਤੀਆਂ ਵੱਲੋਂ, ਆਪ ਸਭ ਦਾ, ਪੋਲੈਂਡ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਅਭਿਨੰਦਨ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸੈਲਿਊਟ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪੋਲੈਂਡ ਦੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਅਨੇਕ ਸਮਾਨਤਾਵਾਂ ਹਨ। ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਸਮਾਨਤਾ ਸਾਡੀ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਸੀ ਦੀ ਵੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ, mother of democracy ਤਾਂ ਹੈ ਹੀ, ਇੱਕ participative ਅਤੇ vibrant democracy  ਵੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਸੀ ‘ਤੇ ਅਟੁੱਟ ਭਰੋਸਾ ਹੈ। ਇਹ ਭਰੋਸਾ ਅਸੀਂ ਹਾਲ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਸਨ। ਅਜੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੀ ਵੀ ਚੋਣਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 180 ਮਿਲੀਅਨ ਵੋਟਰਸ ਨੇ ਵੋਟ ਪਾਈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨਾਲ 3 ਗੁਣਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ, ਕਰੀਬ 640 ਮਿਲੀਅਨ ਵੋਟਰਸ ਨੇ ਵੋਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਪੌਲੀਟਿਕਲ ਪਾਰਟੀਜ਼ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਕਰੀਬ 8 ਹਜ਼ਾਰ ਕੈਂਡੀਡੇਟਸ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਸਨ। 5 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ  ਜ਼ਿਆਦਾ ਵੋਟਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨਸ, ਇੱਕ ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੋਲਿੰਗ ਸਟੇਸ਼ਨਸ, 15 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਰਮਚਾਰੀ, ਇਸ ਸਕੇਲ ਦਾ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ, ਇੰਨੀ efficiency, ਅਤੇ ਚੋਣਾਂ ‘ਤੇ ਇਸ ਲੈਵਲ ਦਾ ਟਰਸਟ, ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਤਾਕਤ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਲੋਕ ਜਦੋਂ ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਸੁਣਦੇ ਹਨ, ਨਾ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ  ਨੂੰ ਚੱਕਰ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਅਸੀਂ ਭਾਰਤੀ, ਡਾਇਵਰਸਿਟੀ ਨੂੰ ਜੀਣਾ ਵੀ ਜਾਣਦੇ ਹਨ, ਸੈਲਿਬ੍ਰੇਟ ਕਰਨਾ ਵੀ ਜਾਣਦੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ, ਹਰ ਸੋਸਾਇਟੀ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਘੁਲ-ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਪੋਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨ, ਸਮਝਣ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੀ ਪਰੰਪਰਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ  ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕਾਫੀ  ਲੋਕਾਂ ਵਾਰਸੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਮੇਨ ਲਾਈਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਗਏ ਹੋਣਗੇ। ਉੱਥੇ, ਭਗਵਤ ਗੀਤਾ ਦੇ , ਉਪਨਿਸ਼ਦਾਂ ਦੇ ਆਦਰਸ਼ ਵਾਕ ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਸੁਆਗਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਤਮਿਲ ਹੋਵੇ, ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਹੋਵੇ, ਅਜਿਹੀਆਂ ਅਨੇਕ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲੇ ਇੱਥੇ ਅਨੇਕ ਲੋਕ ਹਨ। ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਬਿਹਤਰੀਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਜ਼ ਵਿੱਚ India studies ਨਾਲ ਜੁੜੀ chairs ਹਨ। ਪੋਲੈਂਡ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਕਨੈਕਟ ਕਬੱਡੀ ਨਾਲ ਵੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਜਾਣਦੇ ਹੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਿੰਡ-ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਕਬੱਡੀ ਖੇਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਇਹ ਖੇਡ ਪੋਲੈਂਡ ਪਹੁੰਚੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਪੋਲੈਂਡ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕਬੱਡੀ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਉਂਚਾਈ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪੋਲੈਂਡ, ਲਗਾਤਾਰ 2 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਯੂਰੋਪੀਅਨ ਕਬੱਡੀ ਚੈਂਪੀਅਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 24 ਅਗਸਤ ਤੋਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਕਬੱਡੀ ਦੀ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪੋਲੈਂਡ ਇਸ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਅੱਜ ਤੁਹਾਡੇ ਰਾਹੀਂ ਪੋਲੈਂਡ ਦੀ ਕਬੱਡੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਵੀ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਤੁਸੀਂ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇੱਥੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਉਤਸਵ ਮਨਾਇਆ ਹੈ। ਆਜ਼ਾਦੀ  ਦੇ ਅੰਦੋਲਨ  ਦੇ ਸਮੇਂ ਸਾਡੇ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀਆਂ ਨੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਦੇਖਿਆ ਸੀ।  ਅੱਜ ਹਰ ਭਾਰਤੀ   ਉਸ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਜੀ-ਤੋੜ ਮਿਹਨਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।  ਭਾਰਤ ਨੇ ਟੀਚਾ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ 2047 ਤੱਕ ਖੁਦ ਨੂੰ ਭਾਰਤ,  ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲੈ ਕੇ  ਸਾਡਾ ਦੇਸ਼ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅੱਜ ਦਾ ਭਾਰਤ  ਅਭੂਤਪੂਰਵ scale, speed ਅਤੇ solutions ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਿਸ ਸਕੇਲ ਅਤੇ ਸਪੀਡ ‘ਤੇ ਅੱਜ ਪਰਿਵਰਤਨ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ  ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਮਾਣ ਹੋਵੇਗਾ।  ਸੁਣੋ...?  ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲ ਵਿੱਚ 250 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ ਗ਼ਰੀਬੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲੇ ਹਨ।  ਅਤੇ 250 ਮਿਲੀਅਨ ਮਤਲਬ ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਫ੍ਰਾਂਸ, ਜਰਮਨੀ ਅਤੇ ਯੂਕੇ ਦੀ ਟੋਟਲ ਪੌਪੁਲੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ।  10 ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਗ਼ਰੀਬਾਂ ਲਈ 40 ਮਿਲੀਅਨ ਪੱਕੇ ਘਰ ਬਣਾਏ ਹਨ  ਅਤੇ ਅਸੀਂ 30 ਮਿਲੀਅਨ ਹੋਰ ਘਰ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਹਾਂ। ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਪੋਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਅੱਜ 14 ਮਿਲੀਅਨ ਹਾਊਸਹੋਲਡ ਹਨ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 3 ਨਵੇਂ ਪੋਲੈਂਡ ਬਸਾਏ ਹਨ।  Financial inclusion ਨੂੰ ਤਾਂ ਅਸੀਂ next level ‘ਤੇ ਲੈ ਗਏ ਹਨ। 10 ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 500 ਮਿਲੀਅਨ ਜਨਧਨ ਬੈਂਕ ਅਕਾਊਂਟਸ ਖੁੱਲ੍ਹਵਾਏ ਹਨ। ਇਹ ਸੰਖਿਆ ਪੂਰੀ ਯੂਰੋਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੀ ਪੌਪੁਲੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਯੂਰੋਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੀ ਪੌਪੁਲੇਸ਼ਨ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੀ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ UPI ਤੋਂ ਡਿਜੀਟਲ ਟ੍ਰਾਂਜ਼ੇਸ਼ਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।  ਯੂਰੋਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੀ ਕੁਲ ਆਬਾਦੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਫ੍ਰੀ ਹੈਲਥ ਇੰਸ਼ੋਰੈਂਸ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।  ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ Broadband users ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਵੀ 60 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 940 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।  ਯਾਨੀ ਯੂਰੋਪ ਅਤੇ USA ਦੀ population ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਦਿਓ  ਕਰੀਬ ਉਨੇ ਲੋਕ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ Broadband ਦਾ ਯੂਜ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਬੀਤੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 7 ਲੱਖ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਆਪਟਿਕਲ ਫਾਇਬਰ ਵਿਛਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।  ਇਹ ਸਾਡੀ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਦੇ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਸੱਤਰ ਵਾਰ ਚੱਕਰ ਲਗਾਉਣ ਜਿੰਨਾ ਹੈ।  ਭਾਰਤ ਨੇ 2 ਸਾਲ  ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਤੱਕ 5G ਨੈੱਟਵਰਕ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਹੈ।  ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਮੇਡ ਇਨ ਇੰਡੀਆ 6G ਨੈੱਟਵਰਕ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ।

ਸਾਥੀਓ,

ਭਾਰਤ ਦੀ ਟ੍ਰਾਂਸਫੌਰਮੇਸ਼ਨ ਦੀ ਇਹ ਸਕੇਲ ਪਬਲਿਕ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਿਖਦੀ ਹੈ।  2014 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ  ਦੇ 5 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਰੇਸ਼ਨਲ ਮੈਟਰੋ ਸੀ।  ਅੱਜ 20 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਰੇਸ਼ਨਲ ਮੈਟਰੋ ਹੈ।  ਪੋਲੈਂਡ ਦੀ one third population ਜਿੰਨੇ ਲੋਕ  ਅੱਜ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਮੈਟਰੋ ਟ੍ਰੇਨ ਵਿੱਚ ਸਫਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਸਾਥੀਓ,

ਭਾਰਤ ਜੋ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ,  ਉਹ ਨਵਾਂ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।  ਤੁਸੀਂ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਭਾਰਤ ਨੇ 100 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੈਟੇਲਾਇਟ ਇਕੱਠੇ ਲਾਂਚ ਕੀਤੇ ਸਨ।  ਇਹ ਵੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਿਕਾਰਡ ਹੈ।  ਹੁਣ ਦੋ ਦਿਨ ਬਾਅਦ 23 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਹੀ National Space Day ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਜਾਣਦੇ ਹੋ  ਯਾਦ ਹੈ ਨਾ?  ਕੀ ਯਾਦ ਹੈ?  ਇਸ ਦਿਨ ਭਾਰਤ ਨੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਸਾਊਥ ਪੋਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਚੰਦਰਯਾਨ ਉਤਾਰਿਆ। ਜਿੱਥੇ ਕੋਈ ਦੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਪਾਇਆ ਉੱਥੇ ਭਾਰਤ ਪਹੁੰਚਿਆ ਹੈ। ਅਤੇ ਉਸ ਸਥਾਨ ਦਾ ਨਾਮ ਹੈ- ਸ਼ਿਵਸ਼ਕਤੀ।  ਉਸ ਸਥਾਨ ਦਾ ਨਾਮ ਹੈ-  ਸ਼ਿਵਸ਼ਕਤੀ।  ਭਾਰਤ  ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਤੀਸਰਾ ਵੱਡਾ ਸਟਾਰਟਅਪ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਹੈ। 

ਸਾਥੀਓ,

ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਕਰੀਬ 16-17 ਪਰਸੈਂਟ ਰਿਹਾ ਹੈ  ਲੇਕਿਨ ਆਬਾਦੀ  ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਤੋਂ ਗਲੋਬਲ ਗ੍ਰੌਥ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਪਹਿਲੇ ਉਨੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਹੁਣ ਸਥਿਤੀਆਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਦਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।  ਸਾਲ 2023 ਵਿੱਚ ਗਲੋਬਲ ਗ੍ਰੌਥ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ 16 ਪਰਸੈਂਟ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਹਰ ਏਜੰਸੀ,  ਹਰ ਸੰਸਥਾ,  ਭਾਰਤ  ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਫਿਊਚਰ ਦੀ ਭਵਿੱਖਵਾਣੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ  ਅਤੇ ਇਹ astrologer ਨਹੀਂ ਹੈ,  ਇਹ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਹਿਸਾਬ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ  ਜ਼ਮੀਨੀ ਹਕੀਕਤਾਂ  ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਹਿਸਾਬ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਤੀਜੀ ਵੱਡੀ ਇਕੌਨਮੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।  ਮੈਂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ  ਮੇਰੇ ਤੀਸਰੇ ਟਰਮ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਤੀਸਰੇ ਨੰਬਰ ਦੀ ਇਕੌਨਮੀ ਬਣਕੇ ਰਹੇਗਾ।  ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ  ਭਾਰਤ ਦਾ ਜਬਰਦਸਤ ਆਰਥਿਕ ਉਭਾਰ ਦੇਖਣ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।  ਨੈਸਕੌਮ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣੇ ਡਿਜੀਟਲ ਇਨਫ੍ਰਾਸਟ੍ਰਕਚਰ ਦੇ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਇਸ ਦਹਾਕੇ  ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ 8 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਇਕੌਨਮੀ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ ।  ਨੈਸਕੌਮ ਅਤੇ ਬੌਸਟਨ ਕੰਸਲਟਿੰਗ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਹੈ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ 3-4 ਸਾਲ ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦਾ AI ਮਾਰਕਿਟ ਕਰੀਬ 30-35 ਪਰਸੈਂਟ ਦੀ ਸਪੀਡ ਨਾਲ ਗ੍ਰੌ ਕਰੇਗਾ।  ਯਾਨੀ,  ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਅਭੂਤਪੂਰਵ ਪੌਜਿਟਿਵਿਟੀ ਚਾਰੋਂ ਤਰਫ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ।  ਅੱਜ ਭਾਰਤ Semi - conductor Mission ,  Deep Ocean Mission ,  National Green Hydrogen Mission ,  National Quantum Mission ਅਤੇ AI mission ‘ਤੇ ਇਸ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ  ਤਾਂਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਅਨੇਕ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਬਹੁਤ ਅੱਗੇ ਰਹੇ। ਭਾਰਤ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਸਪੇਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਵੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਉਹ ਦਿਨ ਦੂਰ ਨਹੀਂ  ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਐਸਟ੍ਰੋਨੌਟਸ ਨੂੰ ਮੇਡ ਇਨ ਇੰਡੀਆ ਗਗਨਯਾਨ ਤੋਂ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੇ ਹੋਏ ਦੇਖੋਗੇ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਭਾਰਤ ਦਾ ਪੂਰਾ ਫੋਕਸ ਅੱਜ ਕੁਆਲਿਟੀ ਮੈਨੂਫੈਕਚਰਿੰਗ ਅਤੇ ਕੁਆਲਿਟੀ ਮੈਨਪਾਵਰ ‘ਤੇ ਹੈ।  ਇਹ ਦੋ ਅਜਿਹੀਆਂ ਚੀਜਾਂ ਹਨ  ਜੋ ਗਲੋਬਲ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਜੋ ਬਜਟ ਆਇਆ ਹੈ  ਉਸ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਯੂਥ ਦੀ ਸਕਿਲਿੰਗ ਅਤੇ ਜੌਬ ਕ੍ਰਿਏਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।  ਇੱਥੇ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਨੌਜਵਾਨ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਆਏ ਹਨ।  ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵੀ ਐਜੁਕੇਸ਼ਨ  ਰਿਸਰਚ ਅਤੇ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਦਾ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਸੈਂਟਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਜੁਟੇ ਹਨ।

ਸਾਥੀਓ,

ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਹੋਵੇ,  ਮੈਡੀਕਲ ਕੇਅਰ ਹੋਵੇ, ਐਜੁਕੇਸ਼ਨ ਹੋਵੇ,  ਹਰ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਲਈ ਇੱਕ ਸਕਿੱਲਡ ਮੈਨਪਾਵਰ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਬੀੜਾ ਭਾਰਤ ਨੇ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ।  ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੈਲਥ ਸੈਕਟਰ ਦਾ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਦੇਵਾਂਗਾ। ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 300 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਵੇਂ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਬਣਾਏ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੈਡੀਕਲ ਸੀਟ੍ਸ ਵਧਕੇ ਹੁਣ ਦੁਗਣੀਆਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ  10 ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਡਬਲ। ਇਨ੍ਹਾਂ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮੈਡੀਕਲ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ 75 thousand ਨਵੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਜੋੜੀਆਂ ਹਨ।  ਹੁਣ ਆਉਣ ਵਾਲੇ 5 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ  ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ 75 thousand ਨਵੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਹੋਰ ਜੋੜਨ ਦਾ ਟੀਚਾ ਲੈ ਕੇ ਚਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਕੁਆਲਿਟੀ ਹੈਲਥ ਸਰਵਿਸ ਪ੍ਰੋਵਾਈਡਰ  ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਵੇਗੀ ।  ਅਤੇ ਸਾਡਾ ਤਾਂ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੀ ਸੰਦੇਸ਼ ਹੈ  ਉਹ ਦਿਨ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਅਸੀਂ ਕਹਾਂਗੇ heel in India .  ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਸਾਥੀਓ,

ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਯੂਥ,  ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪੋਲੈਂਡ ਦੋਨਾਂ ਹੀ ਦੇਸ਼ਾਂ  ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਊਰਜਾ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਹਨ।  ਅੱਜ ਮੈਂ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਖੁਸ਼ਖਬਰੀ ਲੈ ਕੇ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਹਾਂ।  ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪੋਲੈਂਡ ,ਦੋਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ Social Security Agreement ‘ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਬਣਾ ਲਈ ਹੈ। ਜਿਸ ਦਾ ਲਾਭ ਤੁਹਾਡੇ ਜਿਹੇ ਸਭ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਭਾਰਤ ਦਾ wisdom global ਹੈ,  ਭਾਰਤ ਦਾ vision global ਹੈ,  ਭਾਰਤ ਦਾ culture global ਹੈ,  care ਅਤੇ compassion global ਹੈ।  ਸਾਡੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਵਸੁਧੈਵ ਕੁਟੁੰਬਕਮ ਦਾ ਮੰਤਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।  ਅਸੀਂ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਮੰਨਿਆ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਹੀ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।  ਜੀ-20  ਦੇ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ- One Earth,  One Family ਅਤੇ One Future,  ਇਸ ਭਾਵਨਾ ਵਿੱਚ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਦੁਨੀਆ  ਦੇ ਬਿਹਤਰ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ,  One Sun,  One World,  One Grid,   ਦੇ ਕਾਂਸੇਪਟ ਨਾਲ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਜੋੜਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਹੀ ਹੈ-ਜੋ One Earth, One Health ਨੂੰ ਸਵੱਸਥ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਮੰਨਦਾ ਹੈ।  One Health ਯਾਨੀ holistic well being ‘ਤੇ ਸਾਡਾ ਫੋਕਸ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ  ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ animals ਹੋਣ,  ਪੇੜ-ਪੌਦੇ ਵੀ ਹੋਣ,  ਸਭ ਦੀ ਹੈਲਥ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ।

ਅੱਜ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਅਸੀਂ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਨ  ਉਸ ਵਿੱਚ One Health ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ ਹੋਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਮਿਸ਼ਨ LiFE ਯਾਨੀ lifestyle for environment ਦਾ ਇੱਕ ਮਾਡਲ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਚਲ ਰਹੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਅਭਿਆਨ ਬਾਰੇ ਜ਼ਰੂਰ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ।  ਇਹ ਅਭਿਆਨ ਹੈ- ਇੱਕ ਪੇੜ ਮਾਂ ਕੇ ਨਾਮ।  ਕਰੋੜਾਂ ਭਾਰਤਵਾਸੀ ਅੱਜ  ਆਪਣੀ ਜਨਮਦਾਤਾ ਮਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਰੁੱਖ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਧਰਤੀ ਮਾਂ ਦੀ ਵੀ ਰੱਖਿਆ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।

 

ਸਾਥੀਓ,

Economy ਅਤੇ ecology ਵਿੱਚ ਬੈਲੇਂਸ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਹੈ।  ਇਹ ਭਾਰਤ ਹੀ ਹੈ  ਜੋ ਡਿਵੈਲਪਡ ਨੈਸ਼ਨ ਅਤੇ Net zero ਨੈਸ਼ਨ ,  ਇਹ ਦੋਨੋਂ ਸੰਕਲਪ ਇਕੱਠੇ ਲੈ ਕੇ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ।  ਭਾਰਤ ਗ੍ਰੀਨ ਫਿਊਚਰ ਲਈ 360 ਡਿਗਰੀ ਅਪ੍ਰੋਚ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਗ੍ਰੀਨ ਮੋਬਿਲਿਟੀ ਇਸ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਪੈਟਰੋਲ ਵਿੱਚ 20 ਪਰਸੈਂਟ ਈਥਾਨੌਲ ਬਲੇਂਡਿੰਗ  ਦੇ ਬਹੁਤ ਨਜ਼ਦੀਕ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।  ਭਾਰਤ ਅੱਜ ਤੇਜ਼ ਗਤੀ ਨਾਲ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਮੋਬਿਲਿਟੀ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।  ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਵ੍ਹੀਕਲ ਦੀ ਸੇਲ ਹਰ ਸਾਲ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ।  ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ  EVs ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਵਿੱਚ 40 ਪਰਸੈਂਟ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੀ ਗ੍ਰੌਥ ਹੋਈ ਹੈ।  ਉਹ ਦਿਨ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ,  EV ਮੈਨੂਫੈਕਚਰਿੰਗ  ਅਤੇ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਦਾ ਗਲੋਬਲ ਸੈਂਟਰ ਬਣੇਗਾ।  ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਗ੍ਰੀਨ ਹਾਈਡ੍ਰੌਜਨ  ਦੇ ਵੀ ਵੱਡੇ ਗਲੋਬਲ ਹਬ  ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖਣ ਵਾਲੇ ਹਨ ।

ਸਾਥੀਓ,

ਮੈਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਹੈ ਕਿ new technology ਅਤੇ clean energy ਜਿਹੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪੋਲੈਂਡ  ਦਰਮਿਆਨ ਪਾਰਟਨਰਸ਼ਿਪ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ।  ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਇੱਥੇ ਇਨਵੈਸਟ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੌਬਸ ਕ੍ਰਿਏਟ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ।  ਪੋਲੈਂਡ ਦੀਆਂ ਅਨੇਕ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੌਕੇ ਬਣਾਏ ਹਨ। ਕੱਲ੍ਹ ਮੇਰੀ ਮੁਲਾਕਾਤ,  ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੂਡਾ ਜੀ  ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਟੁਸਕ ਜੀ  ਨਾਲ ਵੀ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁਲਾਕਾਤਾਂ ਨਾਲ ਭਾਰਤ-ਪੋਲੈਂਡ ਦੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਹੈ।  ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਟੁਸਕ ਤਾਂ ਭਾਰਤ  ਦੇ ਬਹੁਤ ਚੰਗੇ ਮਿੱਤਰ ਹਨ।  ਜਦੋਂ ਉਹ ਯੂਰੋਪੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਨ  ਤਦ ਵੀ ਮੇਰੀ ਕਈ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਅਜੋਕਾ ਭਾਰਤ,  ਇੱਕ ਸਵਰ, ਇੱਕ ਭਾਵ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵਿਕਸਿਤ ਭਵਿੱਖ ਲਿਖਣ ਵਿੱਚ ਜੁਟਿਆ ਹੈ।  ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਅਵਸਰਾਂ ਦੀ ਧਰਤੀ ਹੈ।  ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਗ੍ਰੌਥ ਸਟੋਰੀ ਨਾਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜੁੜਨਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਦਾ ਬ੍ਰੈਂਡ ਅੰਬੈਸਡਰ ਵੀ ਬਣਨਾ ਹੈ।  ਮਤਲਬ ਕੀ ਕਰਾਂਗੇ ?  ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਲਗਾਕੇ ਰੱਖਾਂਗੇ,  ਤਾਜ ਮਹਿਲ  ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਠਾਂਗੇ।  ਬ੍ਰੈਂਡ ਅੰਬੈਸਡਰ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਰ ਸਾਲ ਹਰ ਇੱਕ ਨੂੰ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਪੰਜ ਪੋਲਿਸ਼ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇਖਣ ਲਈ ਭੇਜਣਾ ਹੈ।  ਕਰਾਂਗੇ?  ਇੰਨਾ ਤਾਂ ਹੋਮਵਰਕ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਨਾ ਮੈਨੂੰ।  ਤੁਹਾਡਾ ਹਰ ਪ੍ਰਯਾਸ,  ਤੁਹਾਡੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।

ਸਾਥੀਓ,

ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ, ਇੱਥੇ ਆਉਣ ਦੇ ਲਈ ਇਸ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੁਆਗਤ ਦੇ ਲਈ, ਮੈਂ ਆਪ ਸਭ ਦਾ ਆਭਾਰ ਵਿਅਕਤ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਬੋਲੋ-

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ।

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ।

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ।

ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦ।

 

Explore More
78ਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਫਸੀਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦਾ ਮੂਲ-ਪਾਠ

Popular Speeches

78ਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਫਸੀਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦਾ ਮੂਲ-ਪਾਠ
Ayushman driving big gains in cancer treatment: Lancet

Media Coverage

Ayushman driving big gains in cancer treatment: Lancet
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM’s address at Christmas Celebrations hosted by the Catholic Bishops' Conference of India
December 23, 2024
It is a moment of pride that His Holiness Pope Francis has made His Eminence George Koovakad a Cardinal of the Holy Roman Catholic Church: PM
No matter where they are or what crisis they face, today's India sees it as its duty to bring its citizens to safety: PM
India prioritizes both national interest and human interest in its foreign policy: PM
Our youth have given us the confidence that the dream of a Viksit Bharat will surely be fulfilled: PM
Each one of us has an important role to play in the nation's future: PM

Respected Dignitaries…!

आप सभी को, सभी देशवासियों को और विशेषकर दुनिया भर में उपस्थित ईसाई समुदाय को क्रिसमस की बहुत-बहुत शुभकामनाएं, ‘Merry Christmas’ !!!

अभी तीन-चार दिन पहले मैं अपने साथी भारत सरकार में मंत्री जॉर्ज कुरियन जी के यहां क्रिसमस सेलीब्रेशन में गया था। अब आज आपके बीच उपस्थित होने का आनंद मिल रहा है। Catholic Bishops Conference of India- CBCI का ये आयोजन क्रिसमस की खुशियों में आप सबके साथ जुड़ने का ये अवसर, ये दिन हम सबके लिए यादगार रहने वाला है। ये अवसर इसलिए भी खास है, क्योंकि इसी वर्ष CBCI की स्थापना के 80 वर्ष पूरे हो रहे हैं। मैं इस अवसर पर CBCI और उससे जुड़े सभी लोगों को बहुत-बहुत बधाई देता हूँ।

साथियों,

पिछली बार आप सभी के साथ मुझे प्रधानमंत्री निवास पर क्रिसमस मनाने का अवसर मिला था। अब आज हम सभी CBCI के परिसर में इकट्ठा हुए हैं। मैं पहले भी ईस्टर के दौरान यहाँ Sacred Heart Cathedral Church आ चुका हूं। ये मेरा सौभाग्य है कि मुझे आप सबसे इतना अपनापन मिला है। इतना ही स्नेह मुझे His Holiness Pope Francis से भी मिलता है। इसी साल इटली में G7 समिट के दौरान मुझे His Holiness Pope Francis से मिलने का अवसर मिला था। पिछले 3 वर्षों में ये हमारी दूसरी मुलाकात थी। मैंने उन्हें भारत आने का निमंत्रण भी दिया है। इसी तरह, सितंबर में न्यूयॉर्क दौरे पर कार्डिनल पीट्रो पैरोलिन से भी मेरी मुलाकात हुई थी। ये आध्यात्मिक मुलाक़ात, ये spiritual talks, इनसे जो ऊर्जा मिलती है, वो सेवा के हमारे संकल्प को और मजबूत बनाती है।

साथियों,

अभी मुझे His Eminence Cardinal जॉर्ज कुवाकाड से मिलने का और उन्हें सम्मानित करने का अवसर मिला है। कुछ ही हफ्ते पहले, His Eminence Cardinal जॉर्ज कुवाकाड को His Holiness Pope Francis ने कार्डिनल की उपाधि से सम्मानित किया है। इस आयोजन में भारत सरकार ने केंद्रीय मंत्री जॉर्ज कुरियन के नेतृत्व में आधिकारिक रूप से एक हाई लेवल डेलिगेशन भी वहां भेजा था। जब भारत का कोई बेटा सफलता की इस ऊंचाई पर पहुंचता है, तो पूरे देश को गर्व होना स्वभाविक है। मैं Cardinal जॉर्ज कुवाकाड को फिर एक बार बधाई देता हूं, शुभकामनाएं देता हूं।

साथियों,

आज आपके बीच आया हूं तो कितना कुछ याद आ रहा है। मेरे लिए वो बहुत संतोष के क्षण थे, जब हम एक दशक पहले फादर एलेक्सिस प्रेम कुमार को युद्ध-ग्रस्त अफगानिस्तान से सुरक्षित बचाकर वापस लाए थे। वो 8 महीने तक वहां बड़ी विपत्ति में फंसे हुए थे, बंधक बने हुए थे। हमारी सरकार ने उन्हें वहां से निकालने के लिए हर संभव प्रयास किया। अफ़ग़ानिस्तान के उन हालातों में ये कितना मुश्किल रहा होगा, आप अंदाजा लगा सकते हैं। लेकिन, हमें इसमें सफलता मिली। उस समय मैंने उनसे और उनके परिवार के सदस्यों से बात भी की थी। उनकी बातचीत को, उनकी उस खुशी को मैं कभी भूल नहीं सकता। इसी तरह, हमारे फादर टॉम यमन में बंधक बना दिए गए थे। हमारी सरकार ने वहाँ भी पूरी ताकत लगाई, और हम उन्हें वापस घर लेकर आए। मैंने उन्हें भी अपने घर पर आमंत्रित किया था। जब गल्फ देशों में हमारी नर्स बहनें संकट से घिर गई थीं, तो भी पूरा देश उनकी चिंता कर रहा था। उन्हें भी घर वापस लाने का हमारा अथक प्रयास रंग लाया। हमारे लिए ये प्रयास केवल diplomatic missions नहीं थे। ये हमारे लिए एक इमोशनल कमिटमेंट था, ये अपने परिवार के किसी सदस्य को बचाकर लाने का मिशन था। भारत की संतान, दुनिया में कहीं भी हो, किसी भी विपत्ति में हो, आज का भारत, उन्हें हर संकट से बचाकर लाता है, इसे अपना कर्तव्य समझता है।

साथियों,

भारत अपनी विदेश नीति में भी National-interest के साथ-साथ Human-interest को प्राथमिकता देता है। कोरोना के समय पूरी दुनिया ने इसे देखा भी, और महसूस भी किया। कोरोना जैसी इतनी बड़ी pandemic आई, दुनिया के कई देश, जो human rights और मानवता की बड़ी-बड़ी बातें करते हैं, जो इन बातों को diplomatic weapon के रूप में इस्तेमाल करते हैं, जरूरत पड़ने पर वो गरीब और छोटे देशों की मदद से पीछे हट गए। उस समय उन्होंने केवल अपने हितों की चिंता की। लेकिन, भारत ने परमार्थ भाव से अपने सामर्थ्य से भी आगे जाकर कितने ही देशों की मदद की। हमने दुनिया के 150 से ज्यादा देशों में दवाइयाँ पहुंचाईं, कई देशों को वैक्सीन भेजी। इसका पूरी दुनिया पर एक बहुत सकारात्मक असर भी पड़ा। अभी हाल ही में, मैं गयाना दौरे पर गया था, कल मैं कुवैत में था। वहां ज्यादातर लोग भारत की बहुत प्रशंसा कर रहे थे। भारत ने वैक्सीन देकर उनकी मदद की थी, और वो इसका बहुत आभार जता रहे थे। भारत के लिए ऐसी भावना रखने वाला गयाना अकेला देश नहीं है। कई island nations, Pacific nations, Caribbean nations भारत की प्रशंसा करते हैं। भारत की ये भावना, मानवता के लिए हमारा ये समर्पण, ये ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच ही 21वीं सदी की दुनिया को नई ऊंचाई पर ले जाएगी।

Friends,

The teachings of Lord Christ celebrate love, harmony and brotherhood. It is important that we all work to make this spirit stronger. But, it pains my heart when there are attempts to spread violence and cause disruption in society. Just a few days ago, we saw what happened at a Christmas Market in Germany. During Easter in 2019, Churches in Sri Lanka were attacked. I went to Colombo to pay homage to those we lost in the Bombings. It is important to come together and fight such challenges.

Friends,

This Christmas is even more special as you begin the Jubilee Year, which you all know holds special significance. I wish all of you the very best for the various initiatives for the Jubilee Year. This time, for the Jubilee Year, you have picked a theme which revolves around hope. The Holy Bible sees hope as a source of strength and peace. It says: "There is surely a future hope for you, and your hope will not be cut off." We are also guided by hope and positivity. Hope for humanity, Hope for a better world and Hope for peace, progress and prosperity.

साथियों,

बीते 10 साल में हमारे देश में 25 करोड़ लोगों ने गरीबी को परास्त किया है। ये इसलिए हुआ क्योंकि गरीबों में एक उम्मीद जगी, की हां, गरीबी से जंग जीती जा सकती है। बीते 10 साल में भारत 10वें नंबर की इकोनॉमी से 5वें नंबर की इकोनॉमी बन गया। ये इसलिए हुआ क्योंकि हमने खुद पर भरोसा किया, हमने उम्मीद नहीं हारी और इस लक्ष्य को प्राप्त करके दिखाया। भारत की 10 साल की विकास यात्रा ने हमें आने वाले साल और हमारे भविष्य के लिए नई Hope दी है, ढेर सारी नई उम्मीदें दी हैं। 10 साल में हमारे यूथ को वो opportunities मिली हैं, जिनके कारण उनके लिए सफलता का नया रास्ता खुला है। Start-ups से लेकर science तक, sports से entrepreneurship तक आत्मविश्वास से भरे हमारे नौजवान देश को प्रगति के नए रास्ते पर ले जा रहे हैं। हमारे नौजवानों ने हमें ये Confidence दिया है, य़े Hope दी है कि विकसित भारत का सपना पूरा होकर रहेगा। बीते दस सालों में, देश की महिलाओं ने Empowerment की नई गाथाएं लिखी हैं। Entrepreneurship से drones तक, एरो-प्लेन उड़ाने से लेकर Armed Forces की जिम्मेदारियों तक, ऐसा कोई क्षेत्र नहीं, जहां महिलाओं ने अपना परचम ना लहराया हो। दुनिया का कोई भी देश, महिलाओं की तरक्की के बिना आगे नहीं बढ़ सकता। और इसलिए, आज जब हमारी श्रमशक्ति में, Labour Force में, वर्किंग प्रोफेशनल्स में Women Participation बढ़ रहा है, तो इससे भी हमें हमारे भविष्य को लेकर बहुत उम्मीदें मिलती हैं, नई Hope जगती है।

बीते 10 सालों में देश बहुत सारे unexplored या under-explored sectors में आगे बढ़ा है। Mobile Manufacturing हो या semiconductor manufacturing हो, भारत तेजी से पूरे Manufacturing Landscape में अपनी जगह बना रहा है। चाहे टेक्लोलॉजी हो, या फिनटेक हो भारत ना सिर्फ इनसे गरीब को नई शक्ति दे रहा है, बल्कि खुद को दुनिया के Tech Hub के रूप में स्थापित भी कर रहा है। हमारा Infrastructure Building Pace भी अभूतपूर्व है। हम ना सिर्फ हजारों किलोमीटर एक्सप्रेसवे बना रहे हैं, बल्कि अपने गांवों को भी ग्रामीण सड़कों से जोड़ रहे हैं। अच्छे ट्रांसपोर्टेशन के लिए सैकड़ों किलोमीटर के मेट्रो रूट्स बन रहे हैं। भारत की ये सारी उपलब्धियां हमें ये Hope और Optimism देती हैं कि भारत अपने लक्ष्यों को बहुत तेजी से पूरा कर सकता है। और सिर्फ हम ही अपनी उपलब्धियों में इस आशा और विश्वास को नहीं देख रहे हैं, पूरा विश्व भी भारत को इसी Hope और Optimism के साथ देख रहा है।

साथियों,

बाइबल कहती है- Carry each other’s burdens. यानी, हम एक दूसरे की चिंता करें, एक दूसरे के कल्याण की भावना रखें। इसी सोच के साथ हमारे संस्थान और संगठन, समाज सेवा में एक बहुत बड़ी भूमिका निभाते हैं। शिक्षा के क्षेत्र में नए स्कूलों की स्थापना हो, हर वर्ग, हर समाज को शिक्षा के जरिए आगे बढ़ाने के प्रयास हों, स्वास्थ्य के क्षेत्र में सामान्य मानवी की सेवा के संकल्प हों, हम सब इन्हें अपनी ज़िम्मेदारी मानते हैं।

साथियों,

Jesus Christ ने दुनिया को करुणा और निस्वार्थ सेवा का रास्ता दिखाया है। हम क्रिसमस को सेलिब्रेट करते हैं और जीसस को याद करते हैं, ताकि हम इन मूल्यों को अपने जीवन में उतार सकें, अपने कर्तव्यों को हमेशा प्राथमिकता दें। मैं मानता हूँ, ये हमारी व्यक्तिगत ज़िम्मेदारी भी है, सामाजिक दायित्व भी है, और as a nation भी हमारी duty है। आज देश इसी भावना को, ‘सबका साथ, सबका विकास और सबका प्रयास’ के संकल्प के रूप में आगे बढ़ा रहा है। ऐसे कितने ही विषय थे, जिनके बारे में पहले कभी नहीं सोचा गया, लेकिन वो मानवीय दृष्टिकोण से सबसे ज्यादा जरूरी थे। हमने उन्हें हमारी प्राथमिकता बनाया। हमने सरकार को नियमों और औपचारिकताओं से बाहर निकाला। हमने संवेदनशीलता को एक पैरामीटर के रूप में सेट किया। हर गरीब को पक्का घर मिले, हर गाँव में बिजली पहुंचे, लोगों के जीवन से अंधेरा दूर हो, लोगों को पीने के लिए साफ पानी मिले, पैसे के अभाव में कोई इलाज से वंचित न रहे, हमने एक ऐसी संवेदनशील व्यवस्था बनाई जो इस तरह की सर्विस की, इस तरह की गवर्नेंस की गारंटी दे सके।

आप कल्पना कर सकते हैं, जब एक गरीब परिवार को ये गारंटी मिलती हैं तो उसके ऊपर से कितनी बड़ी चिंता का बोझ उतरता है। पीएम आवास योजना का घर जब परिवार की महिला के नाम पर बनाया जाता है, तो उससे महिलाओं को कितनी ताकत मिलती है। हमने तो महिलाओं के सशक्तिकरण के लिए नारीशक्ति वंदन अधिनियम लाकर संसद में भी उनकी ज्यादा भागीदारी सुनिश्चित की है। इसी तरह, आपने देखा होगा, पहले हमारे यहाँ दिव्यांग समाज को कैसी कठिनाइयों का सामना करना पड़ता था। उन्हें ऐसे नाम से बुलाया जाता था, जो हर तरह से मानवीय गरिमा के खिलाफ था। ये एक समाज के रूप में हमारे लिए अफसोस की बात थी। हमारी सरकार ने उस गलती को सुधारा। हमने उन्हें दिव्यांग, ये पहचान देकर के सम्मान का भाव प्रकट किया। आज देश पब्लिक इंफ्रास्ट्रक्चर से लेकर रोजगार तक हर क्षेत्र में दिव्यांगों को प्राथमिकता दे रहा है।

साथियों,

सरकार में संवेदनशीलता देश के आर्थिक विकास के लिए भी उतनी ही जरूरी होती है। जैसे कि, हमारे देश में करीब 3 करोड़ fishermen हैं और fish farmers हैं। लेकिन, इन करोड़ों लोगों के बारे में पहले कभी उस तरह से नहीं सोचा गया। हमने fisheries के लिए अलग से ministry बनाई। मछलीपालकों को किसान क्रेडिट कार्ड जैसी सुविधाएं देना शुरू किया। हमने मत्स्य सम्पदा योजना शुरू की। समंदर में मछलीपालकों की सुरक्षा के लिए कई आधुनिक प्रयास किए गए। इन प्रयासों से करोड़ों लोगों का जीवन भी बदला, और देश की अर्थव्यवस्था को भी बल मिला।

Friends,

From the ramparts of the Red Fort, I had spoken of Sabka Prayas. It means collective effort. Each one of us has an important role to play in the nation’s future. When people come together, we can do wonders. Today, socially conscious Indians are powering many mass movements. Swachh Bharat helped build a cleaner India. It also impacted health outcomes of women and children. Millets or Shree Anna grown by our farmers are being welcomed across our country and the world. People are becoming Vocal for Local, encouraging artisans and industries. एक पेड़ माँ के नाम, meaning ‘A Tree for Mother’ has also become popular among the people. This celebrates Mother Nature as well as our Mother. Many people from the Christian community are also active in these initiatives. I congratulate our youth, including those from the Christian community, for taking the lead in such initiatives. Such collective efforts are important to fulfil the goal of building a Developed India.

साथियों,

मुझे विश्वास है, हम सबके सामूहिक प्रयास हमारे देश को आगे बढ़ाएँगे। विकसित भारत, हम सभी का लक्ष्य है और हमें इसे मिलकर पाना है। ये आने वाली पीढ़ियों के प्रति हमारा दायित्व है कि हम उन्हें एक उज्ज्वल भारत देकर जाएं। मैं एक बार फिर आप सभी को क्रिसमस और जुबली ईयर की बहुत-बहुत बधाई देता हूं, शुभकामनाएं देता हूं।

बहुत-बहुत धन्यवाद।