“ਸਵਾਮੀ ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ ਨੇ ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਦੇ ਕਾਲਖੰਡ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਭਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ”
“ਰਾਮ ਮੰਦਿਰ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਾ ਦੇ ਪਾਵਨ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮੰਦਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਵੱਛਤਾ ਅਭਿਯਾਨ ਚਲਾਓ”
“ਦੁਨੀਆ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕੁਸ਼ਲ-ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖ ਰਹੀ ਹੈ”
“ਅੱਜ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਕੋਲ ਮੌਕਾ ਹੈ, ਇਤਿਹਾਸ ਬਣਾਉਣ ਦਾ, ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਦਰਜ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ”
“ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਮਿਜਾਜ਼ ਵੀ ਯੁਵਾ ਹਨ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ ਵੀ ਯੁਵਾ ਹਨ”
“ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਾਲ ਦਾ ਆਗਮਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲਈ ਮਾਣ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ,” ‘ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ’ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਲੈ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ”
“ਲੋਕਤੰਤਰ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਬਿਹਤਰ ਬਣੇਗਾ”
“ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦੇ ਮਤਦਾਤਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਤਾਕਤ ਲਿਆ ਸਕਦੇ ਹਨ”
“ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਾਲ ਦੇ ਆਗਾਮੀ 25 ਵਰ੍ਹੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਲਈ ਕਰਤੱਵ ਨਿਭਾਉਣ ਦੀ ਮਿਆਦ ਹੈ; ਜਦੋਂ ਯੁਵਾ ਆਪਣੇ ਕਰਤੱਵਾਂ ਨੂੰ ਸਰਵੋਪਰਿ ਰੱਖਣਗੇ, ਤਾਂ ਸਮਾਜ ਵੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਅੱਗੇ ਵਧੇ”

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ,

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ,

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ,

ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਲੋਕਪ੍ਰਿਯ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਏਕਨਾਥ ਸ਼ਿੰਦੇ ਜੀ, ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਦੇ ਮੇਰੇ ਸਾਥੀ ਅਨੁਰਾਗ ਠਾਕੁਰ, ਭਾਰਤੀ ਪਵਾਰ, ਨਿਸਿਥ ਪ੍ਰਾਮਾਣਿਕ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਸੀਐੱਮ ਦੇਵੇਂਦਰ ਫਡਣਵੀਸ, ਅਜਿਤ ਪਵਾਰ ਜੀ, ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਹੋਰ ਮੰਤਰੀਗਣ, ਹੋਰ ਮਹਾਨੁਭਾਵ, ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਯੁਵਾ ਸਾਥਿਓ,

 

ਅੱਜ ਦਾ ਇਹ ਦਿਨ ਭਾਰਤ ਦੀ ਯੁਵਾਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਦਿਨ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਨ ਉਸ ਮਹਾਪਰੁਸ਼ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਗੁਲਾਮੀ ਦੇ ਕਾਲਖੰਡ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਨਾਲ ਭਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਮੇਰਾ ਸੁਭਾਗ ਹੈ ਕਿ ਸਵਾਮੀ ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ ਦੀ ਜਯੰਤੀ ‘ਤੇ ਮੈਂ ਆਪ ਸਭ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਨਾਸਿਕ ਵਿੱਚ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਆਪ ਸਭ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯੁਵਾ ਦਿਵਸ ਦੀਆਂ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਅੱਜ ਹੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ ਰਾਜਮਾਤਾ ਜਿਜਾਉ ਮਾਂ ਸਾਹੇਬ ਦੀ ਵੀ ਜਨਮ ਜਯੰਤੀ ਹੈ। ਰਾਜਮਾਤਾ ਜਿਜਾਉ ਮਾਂ ਸਾਹੇਬ ਪਾਂਚਯਾ ਜਯੰਤੀਦਿਨ ਤਯਾਂਨਾ ਵੰਦਨ ਕਰਣਯਾਸਾਠੀ ਮਲਾ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟ੍ਰਾਚਯਾ ਵੀਰ ਭੂਮੀਤ ਯੇਣਯਾਚੀ ਸੰਘੀ ਮਿੱਠਾਲੀ, ਯਾਚਾ ਮਲਾ ਅਤਿਸ਼ਯ ਆਨੰਦ ਆਹੇ. ਮੀ ਤਯਾਂਨਾ ਕੋਟੀ ਕੋਟੀ ਵੰਦਨ ਕਰਤੋ!

(राजमाता जिजाऊ माँ साहेब यांच्या जयंतीदिनी त्यांना वंदन करण्यासाठी, मला महाराष्ट्राच्या वीर भूमीत येण्याची संधी मिळाली, याचा मला अतिशय आनंद आहे. मी त्यांना कोटी कोटी वंदन करतो!)

ਸਾਥੀਓ,

ਇਹ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਸੰਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਨੇਕ ਮਹਾਨ ਵਿਭੂਤੀਆਂ ਦਾ ਸਬੰਧ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਧਰਤੀ ਨਾਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਪੁਣਯਭੂਮੀ ਦਾ, ਇਸ ਵੀਰ ਭੂਮੀ ਦੀ ਤਰਫ਼ ਇਸ ਤਪੋਭੂਮੀ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੈ। ਇਸ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਰਾਜਮਾਤਾ ਜਿਜਾਉ ਮਾਂ ਸਾਹੇਬ ਜਿਹੀ ਮਾਤ੍ਰਸ਼ਕਤੀ ਨੇ ਛੱਤਰਪਤੀ ਸ਼ਿਵਾਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਜਿਹੇ ਮਹਾਨਾਇਕ ਨੂੰ ਗੜ੍ਹਿਆ। ਇਸ ਧਰਤੀ ਨੇ ਦੇਵੀ ਅਹਿਲਯਾ ਬਾਈ ਹੋਲਕਰ, ਰਮਾਬਾਈ ਅੰਬੇਡਕਰ ਜਿਹੀ ਮਹਾਨ ਨਾਰੀਆਂ ਸਾਨੂੰ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਇਸੇ ਧਰਤੀ ਨੇ ਲੋਕਮਾਨਯ ਤਿਲਕ, ਵੀਰ ਸਾਵਰਕਰ, ਆਨੰਦ ਕਨਹੇਰੇ, ਦਾਦਾ ਸਾਹੇਬ ਪੋਟਨਿਸ, ਚਾਪੇਕਰ ਬੰਧੁ ਜਿਹੇ ਅਨੇਕ ਸਪੂਤ ਸਾਨੂੰ ਦਿੱਤੇ। ਨਾਸਿਕ-ਪੰਚਵਟੀ ਦੀ ਇਸ ਭੂਮੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭੂ ਸ਼੍ਰੀਰਾਮ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਇਆ ਸੀ। ਮੈਂ ਅੱਜ ਇਸ ਭੂਮੀ ਨੂੰ ਵੀ ਨਮਨ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਸ਼ਰਧਾਪੂਰਵਕ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਜਨਵਰੀ ਤੱਕ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ 22 ਜਨਵਰੀ ਤੱਕ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਤੀਰਥਸਥਾਨਾਂ ਦੀ, ਮੰਦਿਰਾਂ ਦੀ ਸਾਫ਼-ਸਫ਼ਾਈ ਕਰੀਏ, ਸਵੱਛਤਾ ਦਾ ਅਭਿਯਾਨ ਚਲਾਈਏ। ਅੱਜ ਮੈਨੂੰ ਕਾਲਾਰਾਮ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਦਾ, ਮੰਦਿਰ ਪਰਿਸਰ ਵਿੱਚ ਸਫਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਸੁਭਾਗ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਫਿਰ ਆਪਣੀ ਤਾਕੀਦ ਦੋਹਰਾਵਾਂਗਾ ਕਿ ਰਾਮ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਣ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਾ ਦੇ ਪਾਵਨ ਅਵਸਰ ਦੇ ਨਿਮਿਤ, ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮੰਦਿਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਸਾਰੇ ਤੀਰਥ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਵਛਤਾ ਅਭਿਯਾਨ ਚਲਾਓ, ਆਪਣਾ ਸ਼੍ਰਮਦਾਨ ਕਰੋ।

 

ਮੇਰੇ ਯੁਵਾ ਸਾਥੀਓ,

ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਿਸ਼ੀਆਂ-ਮੁਨੀਆਂ-ਸੰਤਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਧਾਰਣ ਮਨੁੱਖ ਤੱਕ, ਸਭ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਯੁਵਾ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਸਰਵੋਪਰਿ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਔਰੋਬਿੰਦੋ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਅਗਰ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲਕਸ਼ ਪੂਰੇ ਕਰਨੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ

ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਸੋਚ ਦੇ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਵਾਮੀ ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ ਜੀ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਚਰਿੱਤਰ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਬੱਧਤਾ ‘ਤੇ ਟਿਕੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੌਧਿਕਤਾ ‘ਤੇ ਟਿਕੀ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਔਰੋਬਿੰਦੋ,

 ਸਵਾਮੀ ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ ਦਾ ਇਹ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਅੱਜ 2024 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਯੁਵਾ ਦੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਟੌਪ ਫਾਈਵ ਇਕੌਨੋਮੀ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਹੈ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ, ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਟੌਪ ਥਰੀ ਸਟਾਰਟ ਅੱਪ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਹੈ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ ਇੱਕ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਰਿਕਾਰਡ ਪੇਂਟੇਟ ਫਾਈਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਵੱਡਾ ਮੈਨੂਫੈਕਚਰਿੰਗ ਹੱਬ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਅਧਾਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਯੁਵਾ ਹਨ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਸਮਾਂ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨਕਲਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੁਨਿਹਰਾ ਮੌਕਾ ਜ਼ਰੂਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਲਈ ਸਮੇਂ ਦਾ ਉਹ ਸੁਨਿਹਰਾ ਮੌਕਾ ਹੁਣ ਹੈ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਕਾਲ ਦਾ ਇਹ ਕਾਲਖੰਡ ਹੈ। ਅੱਜ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਮੌਕਾ ਹੈ ਇਤਿਹਾਸ ਬਣਾਉਣ ਦਾ, ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਦਰਜ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ। ਤੁਸੀਂ ਯਾਦ ਕਰੋ... ਅੱਜ ਵੀ ਅਸੀਂ ਸਰ ਐੱਮ ਵਿਸ਼ਵੇਸ਼ਵਰੈਯਾ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਇੰਜੀਨੀਅਰਸ ਡੇਅ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਾਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 19ਵੀਂ ਅਤੇ 20ਵੀਂ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਜੋ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਕੌਸ਼ਲ ਦਿਖਾਇਆ, ਉਸ ਦਾ ਅੱਜ ਵੀ ਮੁਕਾਬਲਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ। ਅੱਜ ਵੀ ਅਸੀਂ ਮੇਜਰ ਧਿਆਨਚੰਦ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੌਕੀ ਦੀ ਸਟਿਕ ਨਾਲ ਜੋ ਜਾਦੂ ਦਿਖਾਇਆ, ਉਹ ਅੱਜ ਤੱਕ ਲੋਕ ਭੁੱਲ ਨਹੀਂ ਪਾਏ ਹਨ। ਅੱਜ ਵੀ ਅਸੀਂ ਭਗਤ ਸਿੰਘ, ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਅਜ਼ਾਦ, ਬਟੁਕੇਸ਼ਵਰ ਦੱਤ ਜਿਹੇ ਅਣਗਿਣਤ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਰਾਕ੍ਰਮ ਨਾਲ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪਸਤ ਕਰਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਵੀਰ ਭੂਮੀ ‘ਤੇ ਹਾਂ।

 

ਅੱਜ ਵੀ, ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਮਹਾਤਮਾ ਫੁਲੇ, ਸਾਵਿਤ੍ਰੀਬਾਈ ਫੁਲੇ ਨੂੰ ਇਸ ਲਈ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਣ ਦਾ ਇੱਕ ਮਾਧਿਅਮ ਬਣਾਇਆ। ਅਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦੇ ਕਾਲਖੰਡ ਵਿੱਚ, ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਮਹਾਨ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਉਹ ਜੀਏ ਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲਈ, ਉਹ ਜੂਝੇ ਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੁਪਨੇ ਸੰਜੋਏ ਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੰਕਲਪ ਕੀਤੇ ਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲਈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਦਿਖਾਈ। ਹੁਣ ਅੰਮ੍ਰਿਤਕਾਲ ਦੇ ਇਸ ਕਾਲਖੰਡ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਉਹ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਆਪ ਸਭ ਮੇਰੇ ਯੁਵਾ ਸਾਥੀਆਂ ਦੇ ਮੋਢਿਆਂ ‘ਤੇ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਕਾਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਅਜਿਹਾ ਕੰਮ ਕਰੋ ਕਿ ਅਗਲੀ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਪੀੜ੍ਹੀ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰੇ, ਤੁਹਾਡੇ ਪਰਾਕ੍ਰਮ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰੇ। ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਨਾਮ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸੁਨਿਹਰੀ ਅੱਖਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਖ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਸੁਭਾਗਸ਼ਾਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਮੰਨਦਾ ਹਾਂ।

ਮੈਂ ਜਾਣਦਾ ਹਾਂ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਯੁਵਾ ਇਹ ਲਕਸ਼ ਹਾਸਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮੇਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਰੋਸਾ ਤੁਹਾਡੇ ਸਭ ‘ਤੇ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਹੈ। ਮੈਂ ਮੇਰਾ ਯੁਵਾ ਸੰਗਠਨ ਤੋਂ ਜਿਸ ਤੇਜ਼ੀ ਦੇ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੋਨੇ-ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ ਯੁਵਾ ਜੁੜ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਸ ਤੋਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਹਾਂ। ਮੇਰਾ ਯੁਵਾ ਭਾਰਤ MY Bharat ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਯੁਵਾ ਦਿਵਸ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਸ ਸੰਗਠਨ ਨੂੰ ਬਣੇ 75 ਦਿਨ ਵੀ ਪੂਰੇ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ 1 ਕਰੋੜ 10 ਲੱਖ ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਯੁਵਾ ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰਵਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਮੈਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ, ਤੁਹਾਡਾ ਸਮਰੱਥ, ਤੁਹਾਡੀ ਸੇਵਾਭਾਵ, ਦੇਸ਼ ਨੂੰ, ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਲੈ ਜਾਵੇਗਾ। ਤੁਹਾਡਾ ਪ੍ਰਯਤਨ, ਤੁਹਾਡੀ ਮਿਹਨਤ, ਯੁਵਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਪਰਚਮ ਲਹਿਰਾਵੇਗਾ।

ਮੈਂ MY Bharat ਸੰਗਠਨ ਵਿੱਚ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਅੱਜ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਭਿੰਨਦਨ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਅਤੇ ਮੈਂ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਹਾਂ MY Bharat ਵਿੱਚ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਲੜਕਿਆਂ ਅਤੇ ਸਾਡੀਆਂ ਲੜਕੀਆਂ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਕੰਪਟੀਸ਼ਨ ਚਲਦਾ ਹੈ, ਕੌਣ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰਜਿਸਟਰੀ ਕਰਵਾਵੇ। ਕਦੇ ਲੜਕੇ ਅੱਗੇ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਕਦੇ ਲੜਕੀਆਂ ਅੱਗੇ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਵੱਡੇ ਜੋਰਾਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਚਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਹੁਣ 10 ਸਾਲ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ 10 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਪੂਰਾ ਪ੍ਰਯਾਸ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਆਸਮਾਨ ਦਈਏ, ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹਰ ਰੁਕਾਵਟ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰੀਏ। ਅੱਜ ਭਾਵੇ ਸਿੱਖਿਆ ਹੋਵੇ, ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਹੋਵੇ, Entrepreneurship ਜਾਂ Emerging Sectors ਹੋਣ, ਸਟਾਰਟਅੱਪ ਹੋਣ, ਸਕਿਲਸ ਜਾਂ ਸਪੋਰਟਸ ਹੋਣ, ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਪੋਰਟ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਹਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਧੁਨਿਕ dynamic Ecosystem ਤਿਆਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਆਧੁਨਿਕ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇਣ ਦੇ ਲਈ ਨਵੀਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਲਈ ਹੁਣ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ Skilling Ecosystem ਵੀ ਤਿਆਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੱਥ ਦੇ ਹੁਨਰ ਨਾਲ ਕਮਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਦੇ ਲਈ ਪੀਐੱਮ ਵਿਸ਼ਵਕਰਮਾ ਯੋਜਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪੀਐੱਮ ਕੌਸ਼ਲ ਵਿਕਾਸ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕਰੋੜਾਂ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਕਿਲਸ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ IIT, ਨਵੇਂ NIT ਲਗਾਤਾਰ ਖੁਲ੍ਹਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਅੱਜ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਕਿਲਡ ਫੋਰਸ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖ ਰਹੀ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਯੁਵਾ ਆਪਣਾ ਕੌਸ਼ਲ ਦਿਖਾ ਪਾਉਣ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਵੀ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਫਰਾਂਸ, ਜਰਮਨੀ, ਯੂਕੇ, ਔਸਟ੍ਰੇਲੀਆ, ਇਟਲੀ, ਔਸ਼ਟ੍ਰੀਆ ਜਿਹੇ ਅਨੇਕ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਜੋ Mobility ਸਮਝੌਤੇ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਉਸ ਦਾ ਵੱਡਾ ਲਾਭ, ਸਾਡੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਲਈ ਨਵੇਂ ਅਵਸਰਾਂ ਦਾ ਆਸਮਾਨ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜਾਵੇ, ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਹਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ, ਪੂਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ Drone Sector ਦੇ ਲਈ ਨਿਯਮ ਸਰਲ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ Animation, Visual Effects, Gaming ਅਤੇ Comic Sectors ਨੂੰ ਪ੍ਰਮੋਟ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। Atomic Sector, Space ਅਤੇ Mapping ਸੈਕਟਰ ਨੂੰ ਵੀ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅੱਜ ਹਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਦੋਗੁਣੀ-ਤਿਗੁਣੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਜੋ ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਹਾਈਵੇਅ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਕਿਸ ਦੇ ਲਈ ਹਨ? ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ....ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਲਈ। ਇਹ ਜੋ ਨਵੀਆਂ-ਨਵੀਆਂ ਵੰਦੇ ਭਾਰਤ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਚਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ......ਉਹ ਕਿਸ ਦੀ ਸਹੂਲੀਅਤ ਦੇ ਲਈ ਹਨ? ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ....

ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਲਈ ਸਾਡੇ ਲੋਕ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਂਦੇ ਸੀ, ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਪੋਰਟ, ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਏਅਰਪੋਰਟ ਦੇਖ ਕੇ ਸੋਚਦੇ ਸੀ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਕਦੋਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਦੇ ਏਅਰਪੋਰਟਸ, ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਵੱਡੇ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਏਅਰਪੋਰਟ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਦੇਖਿਆ ਹੈ, ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਕਾਗਜ ਫੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਹਰ ਭਾਰਤੀਵਾਸੀ ਨੂੰ ਵੈਕਸੀਨ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਡਿਜੀਟਲ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਦਿੱਤਾ। ਅੱਜ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਿਤਨੇ ਹੀ ਵੱਡੇ ਦੇਸ਼ ਹਨ ਜਿੱਥੋਂ ਲੋਕ ਮੋਬਾਇਲ ਡੇਟਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੌ ਵਾਰ ਸੋਚਦੇ ਹਨ। ਉੱਥੇ ਤੁਸੀਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਯੁਵਾ ਹਨ, ਜੋ ਇਤਨਾ ਸਸਤਾ ਮੋਬਾਇਲ ਡੇਟਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਲਈ ਅਜੂਬਾ ਹੈ, ਇਹ ਕਲਪਨਾ ਤੋਂ ਵੀ ਪਰ੍ਹੇ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਮਿਜਾਜ ਵੀ ਯੁਵਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ ਵੀ ਯੁਵਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਜੋ ਯੁਵਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਚਲਦਾ, ਉਹ ਖੁਦ ਲੀਡ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅੱਜ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੀ ਫੀਲਡ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭਾਰਤ ਫਰੰਟ ਤੋਂ ਲੀਡ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਚੰਦ੍ਰਯਾਨ ਅਤੇ ਆਦਿਤਯ L-1 ਉਸ ਦੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਸਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੈ। ਮੇਡ ਇਨ ਇੰਡੀਆ INS ਵਿਕ੍ਰਾਂਤ ਜਦੋਂ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਨਾਲ ਟਕਰਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਾਡਾ ਸਭ ਦਾ ਸੀਨਾ ਚੌੜਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਤੋਂ ਮੇਡ ਇਨ ਇੰਡੀਆ ਤੋਪ ਗਜਰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਚੇਤਨਾ ਜਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਫਾਈਡਰ ਪਲੇਨ ਤੇਜਸ ਆਸਮਾਨ ਦੀ ਉੱਚਾਈ ਨਾਪਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਮਾਣ ਨਾਲ ਭਾਰ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਮਾਲਸ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਛੋਟੀ-ਛੋਟੀ ਦੁਕਾਨ ਤੱਕ, ਹਰ ਤਰਫ਼ UPI ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਹੈਰਾਨ ਹੈ। ਅੰਮ੍ਰਿਤਕਾਲ ਦਾ ਆਰੰਭ ਮਾਣ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਅੰਮ੍ਰਿਤਕਾਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਅੱਗੇ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣਾ ਹੈ, ਵਿਕਸਿਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਇਹ ਸਮਾਂ ਸੁਪਨਿਆਂ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਦੇਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ। ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਕੇਵਲ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਸਮਾਧਾਨ ਨਹੀਂ ਖੋਜਣੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਕੇਵਲ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ‘ਤੇ ਜਿੱਤ ਨਹੀਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਖੁਦ ਆਪਣੇ ਲਈ ਨਵੇਂ challenges ਤੈਅ ਕਰਨੇ ਹੋਣਗੇ। ਅਸੀਂ 5 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਇਕੋਨੌਮੀ ਦਾ ਲਕਸ਼ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਤੀਸਰੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਬਣਨਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ਅਭਿਯਾਨ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਸਿੱਧੀ ਦੇਣੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਸਰਿਵਸੇਸ ਅਤੇ IT ਸੈਕਟਰ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਦਾ manufacturing hub ਵੀ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਆਕਾਂਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਡੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀਆਂ ਵੀ ਹਨ। ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਹੋਵੇ, ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਣਾ ਹੋਵੇ, ਅਸੀਂ ਲਕਸ਼ ਬਣਾ ਕੇ ਤੈਅ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਹੈ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਅੰਮ੍ਰਿਤਕਾਲ ਦੀ ਅੱਜ ਦੀ ਯੁਵਾ ਪੀੜ੍ਹੀ ‘ਤੇ ਮੇਰੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਖਾਸ ਵਜ੍ਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਖਾਸ ਵਜ੍ਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਲਖੰਡ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਉਹ ਯੁਵਾ ਤਿਆਰ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਦੇ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੁਕਤ ਹੈ। ਇਸ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦਾ ਯੁਵਾ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ-ਵਿਕਾਸ ਵੀ, ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ ਵੀ। ਇਹ ਲੋਕ ਆਯੁਰਵੇਦ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਯੋਗ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਆਯੁਰਵੇਦ ਹੋਵੇ, ਹਮੇਸ਼ਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਪਹਿਚਾਣ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲੇਕਿਨ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਐਂਵੇ ਹੀ ਭੁਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਅੱਜ ਦੁਨੀਆ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਦਾ ਯੁਵਾ ਯੋਗ-ਆਯੁਰਵੈਦ ਦਾ ਬ੍ਰੈਂਡ ਅੰਬੇਡਸਰ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦਾਦਾ-ਦਾਦੀ, ਆਪਣੇ ਨਾਨਾ-ਨਾਨੀ ਤੋਂ ਪੁੱਛੋ, ਉਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਣਗੇ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਰਸੋਈ ਵਿੱਚ ਬਾਜਰੇ ਦੀ ਰੋਟੀ, ਕੋਦੋ-ਕੁਟਕੀ, ਰਾਗੀ-ਜਵਾਰ ਇਹੀ ਤਾਂ ਹੋਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਲੇਕਿਨ ਗੁਲਾਮੀ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਅੰਨ ਨੂੰ ਗ਼ਰੀਬੀ ਦੇ ਨਾਲ ਜੋੜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਸੋਈ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਅੱਜ ਇਹੀ ਅੰਨ ਮਿਲਟਸ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਸੁਪਰਫੂਡ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਰਸੋਈ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਿਲਟਸ ਨੂੰ, ਮੋਟੇ ਅਨਾਜ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀਅੰਨ ਦੀ ਨਵੀਂ ਪਹਿਚਾਣ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼੍ਰੀਅੰਨ ਦਾ ਬ੍ਰਾਂਡ ਅੰਬੈਸਡਰ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀਅੰਨ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੀ ਸਿਹਤ ਵੀ ਸੁਧਰੇਗੀ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਛੋਟੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਵੀ ਭਲਾ ਹੋਵੇਗਾ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਆਖਰ ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਇੱਕ ਗੱਲ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵੀ ਕਰਾਂਗਾ। ਮੈਂ ਜਦੋਂ ਵੀ Global Leaders ਜਾਂ Investors ਤੋਂ ਮਿਲਦਾ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਅਦਭੁੱਤ ਉਮੀਦ ਦਿਖਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਉਮੀਦ ਦੀ, ਇਸ ਆਕਾਂਖਿਆ ਦੀ ਇੱਕ ਵਜ੍ਹਾ ਹੈ - Democracy ਲੋਕਤੰਤਰ, ਭਾਰਤ Mother of Democracy ਹੈ। ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਜਣਨੀ ਹੈ। ਲੋਕਤੰਤਰ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਜਿੰਨੀ ਅਧਿਕ ਹੋਵੇਗੀ, ਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਉਨਾ ਹੀ ਬਿਹਤਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਦੇ ਕਈ ਤਰੀਕੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸਰਗਰਮ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਪਰਿਵਾਰਵਾਦ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਉਨਾ ਹੀ ਘੱਟ ਕਰੋਗੇ। ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਪਰਿਵਾਰਵਾਦ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਕਿੰਨਾ ਨੁਕਸਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਲੋਕਤੰਤਰ ਵਿੱਚ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਰਾਏ ਵੋਟ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਜਾਹਰ ਕਰੋ। ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਅਜਿਹੇ ਹੋਣਗੇ, ਜੋ ਇਸ ਵਾਰ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵੋਟ ਪਾਉਣਗੇ। First Time Voters ਸਾਡੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਸ਼ਕਤੀ ਲਿਆ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਵੋਟ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਤੁਹਾਡਾ ਨਾਮ ਲਿਸਟ ਵਿੱਚ ਆਏ, ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਸਾਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਕਰ ਲਵੋ। ਤੁਹਾਡੇ Political Views ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਲਈ ਆਪਣਾ ਵੋਟ ਪਾਉਂਦੇ ਹੋ, ਆਪਣੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਹੋ।

ਸਾਥੀਓ,

ਅਗਲੇ 25 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦਾ ਇਹ ਅੰਮ੍ਰਿਤਕਾਲ, ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਕਰਤੱਵ-ਕਾਲ ਵੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਕਰਤੱਵਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਰੱਖਣਗੇ, ਤਾਂ ਸਮਾਜ ਵੀ ਅੱਗੇ ਵਧੇਗਾ, ਦੇਸ਼ ਵੀ ਅੱਗੇ ਵਧੇਗਾ। ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਸੂਤਰ ਯਾਦ ਰੱਖਣੇ ਹੋਣਗੇ। ਜਿੰਨਾ ਹੋ ਸਕੇ ਤੁਸੀਂ ਲੋਕਲ ਨੂੰ, ਸਥਾਨਕ ਪ੍ਰੋਡਕਟਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮੋਟ ਕਰੋ, ਮੇਡ ਇਨ ਇੰਡੀਆ ਪ੍ਰੋਡਕਟਸ ਦਾ ਹੀ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰੋ। ਕਿਸੋ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਡ੍ਰਗਸ ਅਤੇ ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਆਦਤ ਤੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਦੂਰ ਰਹੋ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖੋ। ਅਤੇ ਮਾਤਾਵਾਂ-ਭੈਣਾਂ-ਬੇਟੀਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ਅਪਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ, ਗਾਲਾਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਤਾ ਜੋ ਚਲਨ ਹੈ ਉਸ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਆਵਾਜ਼ ਉਠਾਓ, ਇਸ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਵਾਓ। ਮੈਂ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਤੋਂ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਤਾਕੀਦ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਅੱਜ ਫਿਰ ਤੋਂ ਦੁਹਰਾ ਰਿਹਾ ਹਾਂ।

ਸਾਥੀਓ,

ਮੈਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਯੁਵਾ ਆਪਣੀ ਹਰ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਨਿਸ਼ਠਾ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥਾ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਕਰੇਗਾ। ਸਸ਼ਕਤ, ਸਮਰੱਥ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਦਾ ਜੋ ਦੀਪ ਅਸੀਂ ਜਗਾਇਆ ਹੈ, ਉਹ ਇਸੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਕਾਲ ਵਿੱਚ ਅਮਰ ਜਯੋਤੀ ਬਣ ਕੇ ਵਿਸ਼ਵ ਨੂੰ ਰੌਸ਼ਨ ਕਰੇਗਾ। ਇਸੇ ਸੰਕਲਪ ਦੇ ਨਾਲ, ਤੁਹਾਡਾ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦ!

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਦੀ ਜੈ । ਦੋਵੇਂ ਮੁੱਠੀਆਂ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਪੂਰੀ ਤਾਕਤ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਜਿਸ ਰਾਜ ਤੋਂ ਆਏ ਹੋ, ਉੱਥੇ ਤੱਕ ਤੁਹਾਡੀ ਆਵਾਜ਼ ਪਹੁੰਚਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ,

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ,

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ,

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ,

ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ,

ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ,

ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ,

ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ,

ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ,

ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ,

ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ,

ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ,

ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ,

ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ,

 ਧੰਨਵਾਦ!

Explore More
78ਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਫਸੀਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦਾ ਮੂਲ-ਪਾਠ

Popular Speeches

78ਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਫਸੀਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦਾ ਮੂਲ-ਪਾਠ
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।