QuotePM inaugurates and lays the Foundation stone for 24 projects related to Energy, Road, Railways and Water worth over Rs 46,300 crores in Rajasthan
QuoteThe Governments at the Center and State are becoming a symbol of Good Governance today: PM
QuoteIn these 10 years we have given lot of emphasis in providing facilities to the people of the country, on reducing difficulties from their life: PM
QuoteWe believe in cooperation, not opposition, in providing solutions: PM
QuoteI am seeing the day when there will be no shortage of water in Rajasthan, there will be enough water for development in Rajasthan: PM
QuoteConserving water resources, utilizing every drop of water is not the responsibility of government alone, It is the responsibility of entire society: PM
QuoteThere is immense potential for solar energy in Rajasthan, it can become the leading state of the country in this sector: PM

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ!

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ!

 

ਗੋਵਿੰਦ ਕੀ ਨਗਰੀ ਵਿੱਚ ਗੋਵਿੰਦਦੇਵ ਜੀ ਨੈ ਮਹਾਰੋ ਘਣੋ-ਘਣੋ ਪ੍ਰਣਾਮ। ਸਬਨੈ ਮਹਾਰੋ ਰਾਮ-ਰਾਮ ਸਾ! (गोविन्द की नगरी में गोविन्ददेव जी नै म्हारो घणो- घणो प्रणाम। सबनै म्हारो राम-राम सा!)

ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਸ਼੍ਰੀ ਹਰਿਭਾਊ ਬਾਗੜੇ ਜੀ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਲੋਕਪ੍ਰਿਯ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਭਜਨਲਾਲ ਸ਼ਰਮਾ ਜੀ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅੱਜ ਆਏ ਹੋਏ ਸਾਡੇ ਲਾਡਲੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਮੋਹਨ ਯਾਦਵ ਜੀ, ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਮੰਤਰੀ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦੇ ਮੇਰੇ ਸਾਥੀ ਸ਼੍ਰੀਮਾਨ ਸੀ.ਆਰ.ਪਾਟਿਲ ਜੀ ਭਾਗੀਰਥ ਚੌਧਰੀ ਜੀ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੀ ਡਿਪਟੀ ਸੀਐੱਮ ਦੀਯਾ ਕੁਮਾਰੀ ਜੀ, ਪ੍ਰੇਮ ਚੰਦ ਭੈਰਵਾ ਜੀ, ਹੋਰ ਮੰਤਰੀਗਣ, ਸਾਂਸਦਗਣ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਵਿਧਾਇਕ, ਹੋਰ ਮਹਾਨੁਭਾਵ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਮੇਰੇ ਪਿਆਰੇ ਭਾਈਓ ਅਤੇ ਭੈਣੋਂ। ਅਤੇ ਜੋ ਵਰਚੁਅਲੀ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੀਆਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕੱਤਰ ਆਏ ਹੋਏ ਸਾਰੇ ਮੇਰੇ ਭਾਈ-ਭੈਣ।

 

ਮੈਂ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੀ ਜਨਤਾ ਨੂੰ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੀ ਭਾਜਪਾ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ, ਇੱਕ ਸਾਲ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਵਧਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਅਤੇ ਇਸ ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਆਪ (ਤੁਸੀਂ) ਜਦੋਂ ਲੱਖਾਂ ਦੀ ਤਾਦਾਦ ਵਿੱਚ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦੇਣ ਦੇ ਲਈ ਆਏ ਹੋ, ਅਤੇ ਮੈਂ ਉਸ ਤਰਫ਼ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਸਾਂ ਜਦੋਂ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਜੀਪ ਵਿੱਚ ਆ ਰਿਹਾ ਸਾਂ, ਸ਼ਾਇਦ ਜਿਤਨੇ ਲੋਕ ਪੰਡਾਲ ਵਿੱਚ ਹਨ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾ ਲੋਕ ਬਾਹਰ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਸਨ। ਆਪ (ਤੁਸੀਂ) ਇਤਨੀ ਬੜੀ ਤਾਦਾਦ ਵਿੱਚ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦੇਣ ਆਏ ਹੋ, ਮੇਰਾ ਭੀ ਸੁਭਾਗ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਅੱਜ ਆਪ ਦੇ (ਤੁਹਾਡੇ) ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਿਆ। ਬੀਤੇ ਇੱਕ ਵਰ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਗਤੀ, ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਭਜਨਲਾਲ ਜੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਟੀਮ ਨੇ ਬਹੁਤ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਵਰ੍ਹਾ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਾਲ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਅਨੇਕ ਵਰ੍ਹਿਆਂ  ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਨੀਂਹ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ, ਅੱਜ ਦਾ ਉਤਸਵ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਫੈਲਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦਾ ਭੀ ਉਤਸਵ ਹੈ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਭੀ ਉਤਸਵ ਹੈ।

 

|

ਹੁਣੇ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਮੈਂ ਇਨਵੈਸਟਰ ਸਮਿਟ ਦੇ ਲਈ ਰਾਜਸਥਾਨ ਆਇਆ ਸਾਂ। ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਬੜੇ-ਬੜੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕ, ਇੱਥੇ ਜੁਟੇ ਸਨ। ਹੁਣ ਅੱਜ ਇੱਥੇ 45-50 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਦੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਸ ਦਾ ਲੋਕਅਰਪਣ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦਾ ਸਥਾਈ ਸਮਾਧਾਨ ਕਰਨਗੇ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਕਨੈਕਟਿਡ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣਾਉਣਗੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਬਲ ਮਿਲੇਗਾ, ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਅਣਗਿਣਤ ਅਵਸਰ ਬਣਨਗੇ। ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਨੂੰ, ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ, ਮੇਰੇ ਨੌਜਵਾਨ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ, ਭਾਜਪਾ ਦੀਆਂ ਡਬਲ ਇੰਜਣ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ (BJP’s double-engine governments) ਸੁਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਜਪਾ ਜੋ ਭੀ ਸੰਕਲਪ ਲੈਂਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦਾ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਯਾਸ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਜਪਾ, ਸੁਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਤਦੇ ਤਾਂ ਇੱਕ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਇੱਕ ਦੇ ਬਾਅਦ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਇਤਨਾ ਭਾਰੀ ਜਨ-ਸਮਰਥਨ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਨੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਤੀਸਰੀ ਵਾਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਦਾ ਅਵਸਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਬੀਤੇ 60 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਐਸਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। 60 ਸਾਲ ਦੇ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਦੀ ਜਨਤਾ ਨੇ ਤੀਸਰੀ ਵਾਰ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਈ ਹੈ, ਲਗਾਤਾਰ ਤੀਸਰੀ ਵਾਰ। ਸਾਨੂੰ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਦਾ ਅਵਸਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਹੁਣੇ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲੇ ਹੀ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਲਗਾਤਾਰ ਦੂਸਰੀ ਵਾਰ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਈ। ਅਤੇ ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਦੇਖੀਏ ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਭੀ ਇਹ ਲਗਾਤਾਰ ਤੀਸਰੀ ਵਾਰ ਬਹੁਮਤ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਭੀ ਪਹਿਲੇ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਅਧਿਕ ਸੀਟਾਂ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਤੀਸਰੀ ਵਾਰ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣੀ ਹੈ। ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਭੀ ਪਹਿਲੇ ਤੋਂ ਭੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਹੁਮਤ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹੁਣੇ-ਹੁਣੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੀਆਂ ਉਪ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਭੀ ਅਸੀਂ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਸਮਰਥਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਕੰਮ ਅਤੇ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਕਾਰਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ‘ਤੇ ਅੱਜ ਜਨਤਾ ਜਨਾਰਦਨ ਦਾ ਕਿਤਨਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ।

 

 ਸਾਥੀਓ,

ਰਾਜਸਥਾਨ ਤਾਂ ਉਹ ਰਾਜ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਸੇਵਾ ਦਾ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਸੁਭਾਗ ਮਿਲਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਹਿਲੇ ਭੈਰੋਂ ਸਿੰਘ ਸ਼ੇਖਾਵਤ ਜੀ ਨੇ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਇੱਕ ਸਸ਼ਕਤ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਵਸੁੰਧਰਾ ਰਾਜੇ ਜੀ ਨੇ ਕਮਾਨ ਲਈ ਅਤੇ ਸੁਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ, ਅਤੇ ਹੁਣ ਭਜਨ ਲਾਲ ਜੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ, ਸੁਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਇਸ ਧਰੋਹਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸਮ੍ਰਿੱਧ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਜੁਟੀ ਹੈ। ਬੀਤੇ ਇੱਕ ਵਰ੍ਹੇ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵਿੱਚ ਇਸੇ ਦੀ ਛਾਪ ਦਿਸਦੀ ਹੈ, ਇਸੇ ਦੀ ਛਵੀ ਦਿਖਦੀ ਹੈ।

 

|

ਸਾਥੀਓ,

ਬੀਤੇ ਇੱਕ ਵਰ੍ਹੇ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਕੀ-ਕੀ ਕੰਮ ਹੋਏ ਹਨ, ਉਸ ਬਾਰੇ ਵਿਸਤਾਰ ਨਾਲ ਇੱਥੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਗ਼ਰੀਬ ਪਰਿਵਾਰਾਂ, ਮਾਤਾਵਾਂ-ਭੈਣਾਂ-ਬੇਟੀਆਂ, ਸ਼੍ਰਮਿਕਾਂ, ਵਿਸ਼ਵਕਰਮਾ ਸਾਥੀਆਂ (Vishwakarma companions), ਘੁਮੰਤੂ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਲਈ ਅਨੇਕ ਫ਼ੈਸਲੇ ਲਏ ਗਏ ਹਨ। ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਪਿਛਲੀ ਕਾਂਗਰਸ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬਹੁਤ ਅਨਿਆਂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਪੇਪਰਲੀਕ ਅਤੇ ਭਰਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਘੁਟਾਲਾ, ਇਹ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਭਾਜਪਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਉਂਦੇ ਹੀ ਇਸ ਦੀ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਈ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀਆਂ ਭੀ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇਤਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਭਾਜਪਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਭਰਤੀਆਂ ਭੀ ਨਿਕਾਲੀਆਂ (ਕੱਢੀਆਂ) ਹਨ। ਇੱਥੇ ਪੂਰੀ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਨਾਲ ਪਰੀਖਿਆਵਾਂ ਭੀ ਹੋਈਆਂ ਹਨ, ਨਿਯੁਕਤੀਆਂ ਭੀ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਪਿਛਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ, ਬਾਕੀ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਮਹਿੰਗਾ ਪੈਟਰੋਲ-ਡੀਜ਼ਲ ਖਰੀਦਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਭਾਜਪਾ ਸਰਕਾਰ ਬਣਦੇ ਹੀ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਮੇਰੇ ਭਾਈਆਂ-ਭੈਣਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਮਿਲੀ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਪੀਐੱਮ ਕਿਸਾਨ ਸਨਮਾਨ ਨਿਧੀ ਯੋਜਨਾ (PM Kisan Samman Nidhi Yojana) ਦੇ ਤਹਿਤ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧੇ ਪੈਸੇ ਭੇਜਦੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਡਬਲ ਇੰਜਣ ਦੀ ਰਾਜਸਥਾਨ ਭਾਜਪਾ ਸਰਕਾਰ ਉਸ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਾਫਾ ਕਰਕੇ, ਅਤਿਰਿਕਤ ਪੈਸੇ ਜੋੜ੍ਹ ਕੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮਦਦ ਪਹੁੰਚਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਨਫ੍ਰਾਸਟ੍ਰਕਚਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਾਰਜਾਂ ਨੂੰ ਭੀ ਇੱਥੇ ਡਬਲ ਇੰਜਣ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਜ਼ਮੀਨ ‘ਤੇ ਉਤਾਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਜੋ ਵਾਅਦੇ ਕੀਤੇ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਦਾ ਇਹ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਭੀ ਇਸੇ ਦੀ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਕੜੀ ਹੈ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਨਾਲ, ਬੀਤੇ 10 ਸਾਲ ਤੋਂ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਬੀਜੇਪੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਦੇਣ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਤੋਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਘੱਟ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇ 5-6 ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਜੋ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਉਸ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੰਮ ਅਸੀਂ 10 ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਕਰਕੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ। ਆਪ (ਤੁਸੀਂ) ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੀ ਹੀ ਉਦਾਹਰਣ ਲਓ... ਪਾਣੀ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਰਾਜਸਥਾਨ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰ ਭਲਾ ਕੌਣ ਸਮਝ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਕਈ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਤਨਾ ਭਿਅੰਕਰ ਸੋਕਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਦੂਸਰੀ ਤਰਫ਼ ਕੁਝ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਡੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਦਾ ਪਾਣੀ ਬਿਨਾ ਉਪਯੋਗ ਦੇ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਵਹਿੰਦਾ ਚਲਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਹੀ ਜਦੋਂ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪੇਈ ਜੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਸੀ, ਤਾਂ ਅਟਲ ਜੀ ਨੇ ਨਦੀਆਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਦਾ ਵਿਜ਼ਨ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਮੇਟੀ ਭੀ ਬਣਾਈ।

ਮਕਸਦ ਇਹੀ ਸੀ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਰੂਰਤ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਣੀ ਹੈ, ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਵਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਸੋਕਾਗ੍ਰਸਤ ਖੇਤਰਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਹੜ੍ਹ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਅਤੇ ਦੂਸਰੀ ਤਰਫ਼ ਸੋਕੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ, ਦੋਨਾਂ ਦਾ ਸਮਾਧਾਨ ਸੰਭਵ ਸੀ। ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਭੀ ਇਸ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਆਪਣੀਆਂ ਬਾਤਾਂ ਦੱਸੀਆਂ ਹਨ। ਲੇਕਿਨ ਕਾਂਗਰਸ ਕਦੇ ਤੁਹਾਡੇ ਜੀਵਨ ਤੋਂ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ। ਸਾਡੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਦਾ ਪਾਣੀ ਵਹਿ ਕੇ ਸੀਮਾਪਾਰ ਚਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਲੇਕਿਨ ਸਾਡੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ ਸੀ। ਕਾਂਗਰਸ, ਸਮਾਧਾਨ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਜਲ-ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ ਹੀ ਹੁਲਾਰਾ ਦਿੰਦੀ ਰਹੀ। ਰਾਜਸਥਾਨ ਨੇ ਤਾਂ ਇਸ ਕੁਨੀਤੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਭੁਗਤਿਆ ਹੈ, ਇੱਥੋਂ ਦੀਆਂ ਮਾਤਾਵਾਂ-ਭੈਣਾਂ ਨੇ ਭੁਗਤਿਆ ਹੈ, ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਭੁਗਤਿਆ ਹੈ।

 

ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ, ਮੈਂ ਜਦੋਂ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕਰਦਾ ਸਾਂ, ਤਦ ਉੱਥੇ ਸਰਦਾਰ ਸਰੋਵਰ ਡੈਮ ਪੂਰਾ ਹੋਇਆ, ਮਾਂ ਨਰਮਦਾ ਦਾ ਪਾਣੀ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦਾ ਬੜਾ ਅਭਿਯਾਨ ਚਲਾਇਆ, ਕੱਛ ਵਿੱਚ ਸੀਮਾ ਤੱਕ ਪਾਣੀ ਲੈ ਗਏ। ਲੇਕਿਨ ਤਦ ਉਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੇ ਲਈ ਭੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੁਆਰਾ ਅਤੇ ਕੁਝ NGO ਦੇ ਦੁਆਰਾ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਥਕੰਡੇ ਅਪਣਾਏ ਗਏ। ਲੇਕਿਨ ਅਸੀਂ ਪਾਣੀ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਸਮਝਦੇ ਸਾਂ। ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਲਈ ਤਾਂ ਮੈਂ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ ਪਾਣੀ ਪਾਰਸ ਹੈ,( "Water is like 'Paras' (the mythical philosopher's stone).") ਜਿਵੇਂ ਪਾਰਸ ਲੋਹੇ ਨੂੰ ਸਪਰਸ਼ ਕਰੇ ਅਤੇ ਲੋਹਾ ਸੋਨਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਵੈਸੇ ਹੀ ਪਾਣੀ ਜਿੱਥੇ ਭੀ ਸਪਰਸ਼ ਕਰੇ ਉਹ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

 

|

ਸਾਥੀਓ,

ਪਾਣੀ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੇ ਲਈ, ਇਸ ਲਕਸ਼ ‘ਤੇ ਮੈਂ ਲਗਾਤਾਰ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ, ਵਿਰੋਧਾਂ ਨੂੰ ਝੱਲਦਾ ਰਿਹਾ, ਆਲੋਚਨਾਵਾਂ ਸਹਿੰਦਾ ਰਿਹਾ, ਲੇਕਿਨ ਪਾਣੀ ਦੇ ਮਹਾਤਮ ਨੂੰ ਸਮਝਦਾ ਸਾਂ। ਨਰਮਦਾ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਲਾਭ ਸਿਰਫ਼ ਗੁਜਰਾਤ ਨੂੰ ਹੀ ਮਿਲੇ ਇਤਨਾ ਨਹੀਂ ਨਰਮਦਾ ਜੀ ਦਾ ਪਾਣੀ ਰਾਜਸਥਾਨ ਨੂੰ ਭੀ ਇਸ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇ । ਅਤੇ ਕਦੇ ਕੋਈ ਤਣਾਅ ਨਹੀਂ, ਕੋਈ ਰੁਕਾਵਟ ਨਹੀਂ, ਕੋਈ ਮੈਮੋਰੰਡਮ ਨਹੀਂ, ਅੰਦੋਲਨ ਨਹੀਂ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਡੈਮ ਦਾ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਹੋਇਆ, ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਨੂੰ ਹੋ ਜਾਵੇ ਉਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਰਾਜਸਥਾਨ ਨੂੰ ਦਿਆਂਗੇ ਉਹ ਭੀ ਨਹੀਂ, ਏਕ ਸਾਥ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਭੀ ਪਾਣੀ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ, ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਰਾਜਸਥਾਨ ਨੂੰ ਭੀ ਪਾਣੀ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ, ਇਹ ਕੰਮ ਅਸੀਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਨਰਮਦਾ ਜੀ ਦਾ ਪਾਣੀ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਉਮੰਗ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਸੀ। ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਕੁਝ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਅਚਾਨਕ ਮੈਂ, ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਮੈਸੇਜ ਆਇਆ ਕਿ ਭੈਰੋਂ ਸਿੰਘ ਜੀ ਸ਼ੇਖਾਵਤ ਅਤੇ ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਉਹ ਗੁਜਰਾਤ ਆਏ ਹਨ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਉਹ ਆਏ ਹਨ, ਕਿਸ ਕੰਮ ਦੇ ਲਈ ਆਏ ਹਨ। ਲੇਕਿਨ ਉਹ ਮੇਰੇ ਦਫ਼ਤਰ ਆਏ, ਮੈਂ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿਵੇਂ ਆਉਣਾ ਹੋਇਆ, ਕਿਉਂ.... ਨਹੀਂ ਬੋਲੇ ਕੋਈ  ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਤੁਹਾਨੂੰ (ਆਪ ਨੂੰ) ਮਿਲਣ ਆਏ ਹਾਂ। ਮੇਰੇ ਸੀਨੀਅਰ ਨੇਤਾ ਸਨ ਦੋਨੋਂ, ਭੈਰੋਂ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਤਾਂ ਉਂਗਲੀ ਪਕੜ ਕੇ ਅਸੀਂ ਕਈ ਲੋਕ ਬੜੇ ਹੋਏ ਹਾਂ। ਅਤੇ ਉਹ ਆ ਕੇ ਮੇਰੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਠੇ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਉਹ ਮੇਰਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਮੈਂ ਭੀ ਥੋੜ੍ਹਾ ਭੁਚੱਕਾ ਸੀ। ਲੇਕਿਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੇਰਾ ਮਾਨ-ਸਨਮਾਨ ਤਾਂ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਉਹ ਦੋਨੋਂ ਇਤਨੇ ਭਾਵੁਕ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨਮ  ਹੋ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੋਦੀ ਜੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਪਾਣੀ ਦੇਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਆਪ (ਤੁਸੀਂ) ਇਤਨੀ ਸਹਿਜ-ਸਰਲਤਾ ਨਾਲ ਗੁਜਰਾਤ ਨਰਮਦਾ ਦਾ ਪਾਣੀ ਰਾਜਸਥਾਨ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿਓ, ਇਹ ਬਾਲੇ, ਮੇਰੇ ਮਨ ਨੂੰ ਛੂਹ ਗਿਆ। ਅਤੇ ਇਸੇ ਲਈ ਕਰੋੜ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਅੱਜ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਦਫ਼ਤਰ ਤੱਕ ਚਲਿਆ ਆਇਆ ਹਾਂ।

ਸਾਥੀਓ,

ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਕਿਤਨੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਇਸ ਦਾ ਇੱਕ ਅਨੁਭਵ ਸੀ। ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਹੈ ਕਿ ਮਾਤਾ ਨਰਮਦਾ ਅੱਜ ਜਾਲੌਰ, ਬਾੜਮੇਰ, ਚੂਰੂ, ਝੁੰਝੁਨੂ, ਜੋਧਪੁਰ, ਨਾਗੌਰ, ਹਨੂਮਾਨਗੜ੍ਹ, ਐਸੇ ਕਿਤਨੇ  ਹੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨੂੰ ਨਰਮਦਾ ਦਾ ਪਾਣੀ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਸਾਡੇ ਇੱਥੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਕਿ ਨਰਮਦਾ ਜੀ ਵਿੱਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੀਏ, ਨਰਮਦਾ ਜੀ ਦੀ ਪਰਿਕ੍ਰਮਾ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਅਨੇਕ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਦੇ ਪਾਪ ਧੁਲ ਕੇ ਪੁੰਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਲੇਕਿਨ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਕਮਾਲ ਦੇਖੋ, ਕਦੇ ਅਸੀਂ ਮਾਤਾ ਨਰਮਦਾ ਦੀ ਪਰਿਕ੍ਰਮਾ ਕਰਨ ਜਾਂਦੇ ਸਾਂ, ਅੱਜ ਖ਼ੁਦ ਮਾਤਾ ਨਰਮਦਾ ਪਰਿਕ੍ਰਮਾ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਨਿਕਲੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹਨੂਮਾਨਗੜ੍ਹ ਤੱਕ ਚਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

 

ਸਾਥੀਓ,

 

ਪੂਰਬੀ ਰਾਜਸਥਾਨ ਨਹਿਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ… ERCP (Eastern Rajasthan Canal Project (ERCP)) ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਕਿਤਨਾ ਲਟਕਾਇਆ, ਇਹ ਭੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਨੀਯਤ ਦਾ ਪ੍ਰਤੱਖ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹੈ।  ਇਹ ਕਿਸਾਨਾਂ  ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਬਾਤਾਂ ਬੜੀਆਂ-ਬੜੀਆਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।  ਲੇਕਿਨ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਨਾ ਖ਼ੁਦ ਕੁਝ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਦੂਸਰਿਆਂ ਨੂੰ ਕਰਨ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।  ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਨੀਤੀ ਵਿਵਾਦ ਦੀ ਨਹੀਂ ਸੰਵਾਦ ਦੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ, ਸਹਿਯੋਗ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਵਿਵਧਾਨ (ਵਿਘਨ) ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਸਮਾਧਾਨ ‘ਤੇ ਯਕੀਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਲਈ ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਰਾਜਸਥਾਨ ਨਹਿਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਸਵੀਕ੍ਰਿਤ ਭੀ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਸਤਾਰ ਭੀ ਕੀਤਾ ਹੈ।  ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਐੱਮਪੀ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਸਰਕਾਰ ਬਣੀ ਤਾਂ  ਪਾਰਵਤੀ- ਕਾਲੀਸਿੰਧ- ਚੰਬਲ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ,  ਐੱਮਪੀਕੇਸੀ ਲਿੰਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ (Parvati-Kalisindh-Chambal Project and the MPKC Link Project) ‘ਤੇ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋ ਗਿਆ।

 

|

ਇਹ ਜੋ ਤਸਵੀਰ ਆਪ (ਤੁਸੀਂ) ਦੇਖ ਰਹੇ ਸੀ ਨਾ, ਕੇਂਦਰ  ਦੇ ਜਲ ਮੰਤਰੀ  ਅਤੇ ਦੋ ਰਾਜਾਂ  ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ,  ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਸਾਧਾਰਣ ਨਹੀਂ ਹੈ।  ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ  ਦੇ ਹਰ ਕੋਣੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਰਾਜਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛੇਗੀ, ਹਰ ਰਾਜ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼,  ਰਾਜਸਥਾਨ ਮਿਲ ਕੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ,  ਨਦੀ  ਦੇ ਪਾਣੀ  ਦੇ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾ ਸਕਦੇ ਹਨ,  ਤੁਸੀਂ ਐਸੀ ਕਿਹੜੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਕਿ ਪਾਣੀ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਵਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਦ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਕਾਗਜ਼ ‘ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾ ਰਹੇ ਹੋ। ਇਹ ਤਸਵੀਰ, ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਦੇਖਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਇਹ ਜੋ ਜਲਾਭਿਸ਼ੇਕ (‘Jalabhishek’ (water worship)) ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ ਨਾ, ਇਹ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਭੀ ਮੈਂ ਸਾਧਾਰਣ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਦੇਖਦਾ ਹਾਂ।  ਦੇਸ਼ ਦਾ ਭਲਾ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਸੋਚਣ ਵਾਲੇ ਵਿਚਾਰ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕੋਈ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਾਣੀ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਕੋਈ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦਾ ਪਾਣੀ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਨੂੰ ਸੁਜਲਾਮ - ਸੁਫਲਾਮ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਪੁਰਸ਼ਾਰਥ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਇਹ ਅਸਾਧਾਰਣ ਦਿਖਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਸਾਲ ਦਾ ਉਤਸਵ ਤਾਂ ਹੈ ਹੀ ਲੇਕਿਨ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਦੀਆਂ ਦਾ ਉੱਜਵਲ ਭਵਿੱਖ ਅੱਜ ਇਸ ਮੰਚ ਤੋਂ ਲਿਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।  ਇਸ ਪਰਿਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਚੰਬਲ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀਆਂ ਪਾਰਵਤੀ, ਕਾਲੀਸਿੰਧ , ਕੁਨੋ, ਬਨਾਸ, ਬਾਣਗੰਗਾ, ਰੂਪਰੇਲ, ਗੰਭੀਰੀ ਅਤੇ ਮੇਜ (Parvati, Kalisindh, Kuno, Banas, Banganga, Ruparel, Gambhiri, Mej) ਜਿਹੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਦਾ ਪਾਣੀ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੋੜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

ਸਾਥੀਓ,

ਨਦੀਆਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਦੀ ਤਾਕਤ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਉਹ ਮੈਂ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਕਰਕੇ ਆਇਆ ਹਾਂ।  ਨਰਮਦਾ ਦਾ ਪਾਣੀ ਗੁਜਰਾਤ ਦੀਆਂ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਨਦੀਆਂ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ। ਆਪ (ਤੁਸੀਂ) ਕਦੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਸਾਬਰਮਤੀ ਨਦੀ ਦੇਖਦੇ ਹੋ। ਅੱਜ ਤੋਂ 20 ਸਾਲ ਪਹਿਲੇ ਕਿਸੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਅਗਰ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇ ਤੂੰ ਸਾਬਰਮਤੀ  ਦੇ ਉੱਪਰ ਨਿਬੰਧ ਲਿਖੋ।  ਤਾਂ ਉਹ ਲਿਖਦਾ ਕੀ ਸਾਬਰਮਤੀ ਵਿੱਚ ਸਰਕਸ  ਦੇ ਤੰਬੂ ਲਗਦੇ ਹਨ।  ਬਹੁਤ ਅੱਛੇ ਸਰਕਸ  ਦੇ ਸ਼ੋਅ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਾਬਰਮਤੀ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖੇਡਣ ਦਾ ਮਜਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।  ਸਾਬਰਮਤੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਅੱਛੀ ਮਿੱਟੀ ਧੂਲ ਹੁੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਬਰਮਤੀ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੇਖਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਅੱਜ ਨਰਮਦਾ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਸਾਬਰਮਤੀ ਜਿੰਦਾ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਰਿਵਰ front ਆਪ (ਤੁਸੀਂ) ਦੇਖ ਰਹੇ ਹੋ।  ਇਹ ਨਦੀਆਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਨਾਲ ਇਹ ਤਾਕਤ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਂ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦਾ ਵੈਸਾ ਹੀ ਸੁੰਦਰ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਕਲਪਨਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹਾਂ ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਮੈਂ ਉਹ ਦਿਨ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਜਦੋਂ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਪਾਣੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਾਰਵਤੀ - ਕਾਲੀਸਿੰਧ - ਚੰਬਲ ਪਰਿਯੋਜਨਾ (Parvati-Kalisindh-Chambal Project),  ਇਸ ਨਾਲ ਰਾਜਸਥਾਨ  ਦੇ 21 ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿੰਚਾਈ ਦਾ ਪਾਣੀ ਭੀ ਮਿਲੇਗਾ ਅਤੇ ਪੇਅਜਲ ਭੀ ਪਹੁੰਚੇਗਾ ।  ਇਸ ਨਾਲ ਰਾਜਸਥਾਨ ਅਤੇ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ,  ਦੋਨਾਂ  ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਆਵੇਗੀ।

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਹੀ ਈਸਰਦਾ ਲਿੰਕ ਪਰਿਯੋਜਨਾ (Isarda Link Project) ਦਾ ਭੀ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਤਾਜੇਵਾਲਾ ਤੋਂ ਸ਼ੇਖਾਵਾਟੀ (Tajewala to Shekhawati) ਦੇ ਲਈ ਪਾਣੀ ਲਿਆਉਣ ‘ਤੇ ਭੀ ਅੱਜ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।  ਇਸ ਪਾਣੀ ਨਾਲ,  ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਨਾਲ ਭੀ ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੋਨਾਂ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਮੈਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਭੀ ਛੇਤੀ ਤੋਂ ਛੇਤੀ ਸ਼ਤ-ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ (100%) ਘਰਾਂ ਤੱਕ ਨਲ ਸੇ ਜਲ ਪਹੁੰਚੇਗਾ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਸਾਡੇ ਸੀ ਆਰ ਪਾਟਿਲ ਜੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਅਭਿਯਾਨ ਚਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।  ਹਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਸ ਦੀ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਬਾਹਰ ਚਰਚਾ ਘੱਟ ਹੈ।  ਲੇਕਿਨ ਮੈਂ ਉਸ ਦੀ ਤਾਕਤ ਭਲੀਭਾਂਤ ਸਮਝਦਾ ਹਾਂ। ਜਨਭਾਗੀਦਾਰੀ ਨਾਲ ਅਭਿਯਾਨ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। Rain water harvesting ਦੇ ਲਈ recharging wells ਬਣਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।  ਸ਼ਾਇਦ ਤੁਹਾਨੂੰ ਭੀ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ, ਲੇਕਿਨ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਜਨਭਾਗੀਦਾਰੀ ਨਾਲ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਅੱਜ daily rain harvesting structure ਤਿਆਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ  ਦੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਿੱਲਤ ਹੈ,  ਉਨ੍ਹਾਂ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਰੀਬ-ਕਰੀਬ ਤਿੰਨ ਲੱਖ rain harvesting structures ਬਣ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।  ਮੈਂ ਪੱਕਾ ਮੰਨਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਵਰਖਾ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦਾ ਇਹ ਪ੍ਰਯਾਸ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਡੀ ਇਸ ਧਰਤੀ ਮਾਂ ਦੀ ਪਿਆਸ ਨੂੰ ਬੁਝਾਏਗਾ। ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਬੈਠਾ ਹੋਇਆ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਬੈਠਾ ਹੋਇਆ ਕੋਈ ਭੀ ਬੇਟਾ, ਕੋਈ ਭੀ ਬੇਟੀ ਕਦੇ ਭੀ ਆਪਣੀ ਧਰਤੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆਸਾ ਰੱਖਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੇਗਾ । ਜੋ ਪਿਆਸ ਦੀ ਤੜਪ ਸਾਨੂੰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਪਿਆਸ ਸਾਨੂੰ ਜਿਤਨਾ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਪਿਆਸ ਉਤਨਾ ਹੀ ਸਾਡੀ ਧਰਤੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਧਰਤੀ ਦੀ ਸੰਤਾਨ ਦੇ ਨਾਤੇ ਸਾਡੀ ਸਭ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਬਣਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਧਰਤੀ ਮਾਂ ਦੀ ਪਿਆਸ ਬੁਝਾਈਏ। ਵਰਖਾ ਦੇ ਇੱਕ ਇੱਕ ਬੂੰਦ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਮਾਂ ਦੀ ਪਿਆਸ ਬੁਝਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਕੰਮ ਲਿਆਈਏ। ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਧਰਤੀ ਮਾਂ ਦਾ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ  ਮਿਲ ਗਿਆ ਨਾ ਫਿਰ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਕੋਈ ਤਾਕਤ ਸਾਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖ ਸਕਦੀ।

 

|

ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜੈਨ ਮਹਾਤਮਾ (Jain monk) ਹੋਇਆ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਕਰੀਬ 100 ਸਾਲ ਪਹਿਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ  ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਸੀ, ਬੁੱਧੀ ਸਾਗਰ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ(Buddhi Sagar ji Maharaj) ਸਨ, ਜੈਨ ਮੁਨੀ ਸਨ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਰੀਬ 100 ਸਾਲ ਪਹਿਲੇ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸ਼ਾਇਦ ਕੋਈ ਪੜ੍ਹਦਾ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਬਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਸੀ 100 ਸਾਲ ਪਹਿਲੇ - ਇੱਕ ਦਿਨ ਐਸਾ ਆਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਵਿੱਚ ਪੀਣ ਦਾ ਪਾਣੀ ਵਿਕੇਗਾ। 100 ਸਾਲ ਪਹਿਲੇ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਤੋਂ ਬਿਸਲੇਰੀ ਦੀ ਬੌਟਲ ਖਰੀਦ ਕੇ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਗਏ ਹਾਂ,  100 ਸਾਲ ਪਹਿਲੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਇਹ ਦਰਦ ਭਰੀ ਦਾਸਤਾਂ ਹੈ।  ਸਾਡੇ ਪੂਵਰਜਾਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।  ਹੁਣ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੀ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਪਾਣੀ  ਦੇ ਅਭਾਵ ਵਿੱਚ ਮਰਨ ਦੇ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਨਾ ਕਰੋ। ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਜਲਾਮ ਸੁਫਲਾਮ (‘Sujalam Sufalam’) ਇਹ ਸਾਡੀ ਧਰਤੀ ਮਾਤਾ,  ਸਾਡੀਆਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨੂੰ ਸਪੁਰਦ ਕਰੀਏ।  ਅਤੇ ਉਸੇ ਪਵਿੱਤਰ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਕਰਨ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ,  ਮੈਂ ਅੱਜ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ।  ਮੈਂ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੀ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਹੁਣ ਸਾਡਾ ਕੰਮ ਹੈ ਕਿ ਬਿਨਾ ਰੁਕਾਵਟ ਇਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਅੱਗੇ ਵਧਾਈਏ।  ਜਿੱਥੇ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪਵੇ,  ਜਿਸ ਇਲਾਕੇ ਤੋਂ ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਬਣਦੀ ਹੈ।  ਲੋਕ ਸਾਹਮਣੇ ਤੋਂ ਆ ਕੇ  ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ।  ਤਦ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲੇ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਪੂਰੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦਾ  ਭਾਗ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।

 

ਸਾਥੀਓ,

21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲਈ ਨਾਰੀ ਦਾ ਸਸ਼ਕਤ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।  ਭਈ ਉਹ ਕੈਮਰਾ, ਕੈਮਰਾ ਨੂੰ ਸ਼ੌਕ ਇਤਨਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉਤਸ਼ਾਹ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਜ਼ਰਾ ਉਸ ਕੈਮਰਾ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਜ਼ਰਾ ਦੂਸਰੀ ਤਰਫ਼ ਲੈ ਜਾਓ,  ਉਹ ਥੱਕ ਜਾਣਗੇ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਤੁਹਾਡਾ ਇਹ ਪਿਆਰ ਮੇਰੇ ਸਿਰ ਅੱਖਾਂ ‘ਤੇ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡਾ ਆਭਾਰੀ ਹਾਂ ਇਸ ਉਮੰਗ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਦੇ ਲਈ ਸਾਥੀਓ ਨਾਰੀਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ (strength of ‘Nari Shakti’ (women's power)) ਕੀ ਹੈ, ਇਹ ਅਸੀਂ ਵਿਮਨ ਸੈਲਫ ਹੈਲਪ ਗਰੁੱਪ ਸਵੈ ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹ ਦੇ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਹੈ। ਬੀਤੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ 10 ਕਰੋੜ ਭੈਣਾਂ ਸੈਲਫ ਹੈਲਪ ਗਰੁੱਪਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹਨ।  ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੀਆਂ ਭੀ ਲੱਖਾਂ ਭੈਣਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੂਹਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਭੈਣਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਣ ਦੇ  ਲਈ ਭਾਜਪਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦਿਨ ਰਾਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੂਹਾਂ(ਗਰੁੱਪਸ) ਨੂੰ ਪਹਿਲੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ, ਫਿਰ ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ ਮਦਦ ਨੂੰ 10 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵਧਾਕੇ 20 ਲੱਖ ਕੀਤਾ। ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਦਦ  ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਰੀਬ 8 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕਰਵਾਈ ਹੈ। ਮਹਿਲਾ ਸੈਲਫ ਹੈਲਪ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਸਮਾਨ ਦੇ ਲਈ ਨਵੇਂ ਬਜ਼ਾਰ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਏ।

 

ਅੱਜ, ਇਸੇ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੈਲਫ-ਹੈਲਪ ਗਰੁੱਪ,  ਗ੍ਰਾਮੀਣ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਬਹੁਤ ਬੜੀ ਤਾਕਤ ਬਣੇ ਹਨ।  ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਲਈ ਖੁਸ਼ੀ ਹੈ, ਮੈਂ ਇੱਥੇ ਆ ਰਿਹਾ ਸਾਂ ਸਾਰੇ ਬਲਾਕ ਦੇ ਬਲਾਕ ਮਾਤਾਵਾਂ ਭੈਣਾਂ ਨਾਲ ਭਰੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਅਤੇ ਇਤਨਾ ਉਮੰਗ ਇਤਨਾ ਉਤਸ਼ਾਹ।  ਹੁਣ ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ, ਸੈਲਫ ਹੈਲਪ ਗਰੁੱਪਸ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਕਰੋੜ ਭੈਣਾਂ ਨੂੰ ਲੱਖਪਤੀ ਦੀਦੀ ਬਣਾਉਣ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਹੈ ਕਿ ਕਰੀਬ ਸਵਾ ਕਰੋੜ ਭੈਣਾਂ ਲੱਖਪਤੀ ਦੀਦੀ (lakhpati didis) ਬਣ ਭੀ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਯਾਨੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੀ ਕਮਾਈ ਹੋਣ ਲਗੀ ਹੈ।

 

|

ਸਾਥੀਓ,

ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ (‘Nari Shakti’) ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਅਸੀਂ ਅਨੇਕ ਨਵੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਾਂ।  ਹੁਣ ਜਿਵੇਂ ਨਮੋ ਡ੍ਰੋਨ ਦੀਦੀ ਯੋਜਨਾ (Namo Drone Didis scheme) ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਭੈਣਾਂ ਨੂੰ ਡ੍ਰੋਨ ਪਾਇਲਟ ਦੀ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।  ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਮੂਹਾਂ(ਗਰੁੱਪਸ) ਨੂੰ ਡ੍ਰੋਨ ਮਿਲ ਭੀ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।  ਭੈਣਾਂ ਡ੍ਰੋਨ  ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਖੇਤੀ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ,  ਉਸ ਤੋਂ ਕਮਾਈ ਭੀ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।  ਰਾਜਸਥਾਨ ਸਰਕਾਰ ਭੀ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਯਾਸ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

 

ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਹੀ ਅਸੀਂ ਭੈਣਾਂ-ਬੇਟੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਹੋਰ ਬੜੀ ਯੋਜਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ।  ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਹੈ ਬੀਮਾ ਸਖੀ ਸਕੀਮ (Bima Sakhi Scheme)। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਭੈਣਾਂ-ਬੇਟੀਆਂ ਨੂੰ ਬੀਮਾ ਦੇ ਕੰਮ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ,  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਪ੍ਰਾਰੰਭਿਕ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੰਮ ਜਮੇ ਨਹੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਰਾਸ਼ੀ ਮਾਨਦੰਡ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਭੈਣਾਂ ਨੂੰ ਪੈਸਾ ਭੀ ਮਿਲੇਗਾ ਅਤੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਦਾ ਅਵਸਰ ਭੀ ਮਿਲੇਗਾ। ਅਸੀਂ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੀਆਂ ਜੋ ਬੈਂਕ ਸਖੀਆਂ( ‘Bank Sakhi’) ਹਨ,  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਤਨਾ ਬੜਾ ਕਮਾਲ ਕੀਤਾ ਹੈ।  ਦੇਸ਼  ਦੇ ਕੋਣੇ-ਕੋਣੇ ਤੱਕ,  ਪਿੰਡ-ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਸਾਡੀਆਂ ਬੈਂਕ ਸਖੀਆਂ ਨੇ ਬੈਂਕ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ,  ਖਾਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹਵਾਏ ਹਨ,  ਲੋਨ ਦੀਆਂ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਬੀਮਾ ਸਖੀਆਂ (‘Bima Sakhis’), ਭੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਰ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਬੀਮਾ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨਗੀਆਂ। ਜਰਾ ਇਹ ਜੋ ਕੈਮਰਾਮੇਨ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੇਰੀ ਰਿਕੁਐਸਟ(ਬੇਨਤੀ) ਹੈ ਕਿ ਆਪ (ਤੁਸੀਂ) ਆਪਣਾ ਕੈਮਰਾ ਦੂਸਰੀ ਤਰਫ਼ ਮੋੜੇ ਪਲੀਜ਼,  ਇੱਥੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਰਫ਼ ਲੈ ਜਾਓ ਨਾ।

ਸਾਥੀਓ,

ਭਾਜਪਾ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਨਿਰੰਤਰ ਪ੍ਰਯਾਸ ਹੈ ਕਿ ਪਿੰਡ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ਬਿਹਤਰ ਹੋਵੇ। ਇਹ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ(‘Viksit Bharat’ -Developed India) ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਕਮਾਈ  ਦੇ,  ਰੋਜ਼ਗਾਰ  ਦੇ ਹਰ ਸਾਧਨ ‘ਤੇ ਅਸੀਂ ਬਲ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅਨੇਕ ਸਮਝੌਤੇ ਇੱਥੇ ਭਾਜਪਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕੀਤੇ ਹਨ।  ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਫਾਇਦਾ ਸਾਡੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ।  ਰਾਜਸਥਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੋਂ  ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਭੀ ਬਿਜਲੀ ਉਪਲਬਧ ਹੋ ਸਕੇ।  ਕਿਸਾਨ ਨੂੰ ਰਾਤ ਵਿੱਚ ਸਿੰਚਾਈ ਦੀ ਮਜਬੂਰੀ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਮਿਲੇ, ਇਹ ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਕਦਮ   ਹੈ।


 

ਸਾਥੀਓ,

ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਸੌਰ ਊਰਜਾ ਦੀਆਂ ਕਾਫ਼ੀ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹਨ। ਰਾਜਸਥਾਨ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਰਾਜ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੌਰ ਊਰਜਾ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡਾ ਬਿਜਲੀ ਬਿਲ ਜ਼ੀਰੋ ਕਰਨ ਦਾ ਮਾਧਿਅਮ ਭੀ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ, ਪੀਐੱਮ ਸੂਰਯਘਰ ਮੁਫ਼ਤ ਬਿਜਲੀ ਯੋਜਨਾ (PM SuryaGhar Muft Bijli Yojana) ਚਲਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਘਰ ਦੀ ਛੱਤ ‘ਤੇ ਸੋਲਰ ਪੈਨਲ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਕਰੀਬ ਕਰੀਬ 75-80 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦੀ ਮਦਦ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਜੋ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇਗੀ, ਉਹ ਤੁਸੀਂ ਉਪਯੋਗ ਕਰੋ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਬਿਜਲੀ ਵੇਚ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਉਹ ਬਿਜਲੀ ਖਰੀਦੇਗੀ ਭੀ। ਮੈਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਦੇ 1 ਕਰੋੜ 40 ਲੱਖ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਲਈ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰਵਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਹੀ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 7 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਲਰ ਪੈਨਲ ਸਿਸਟਮ ਲਗ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਭੀ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਘਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਲਰ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਹੋਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪੈਸੇ ਭੀ ਬਚਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਹਨ।

 

|

ਸਾਥੀਓ,

ਘਰ ਦੀ ਛੱਤ ‘ਤੇ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਭੀ ਸੌਰ ਊਰਜਾ ਪਲਾਂਟ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਮਦਦ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਪੀਐੱਮ ਕੁਸੁਮ ਯੋਜਨਾ (PM KUSUM Scheme) ਦੇ ਤਹਿਤ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਸਰਕਾਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੋਂ ਨਵੇਂ ਸੋਲਰ ਪਲਾਂਟਸ ਲਗਾਉਣ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਹਰ ਪਰਿਵਾਰ ਊਰਜਾਦਾਤਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਹਰ ਕਿਸਾਨ ਊਰਜਾਦਾਤਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਤਾਂ ਬਿਜਲੀ ਨਾਲ ਕਮਾਈ ਭੀ ਹੋਵੇਗੀ, ਹਰ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਆਮਦਨ ਭੀ ਵਧੇਗੀ।


 

ਸਾਥੀਓ,

ਰਾਜਸਥਾਨ ਨੂੰ ਰੋਡ, ਰੇਲ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਕਨੈਕਟੇਡ ਰਾਜ ਬਣਾਉਣਾ, ਇਹ ਸਾਡਾ ਸੰਕਲਪ ਹੈ। ਸਾਡਾ ਰਾਜਸਥਾਨ, ਦਿੱਲੀ, ਵਡੋਦਰਾ ਅਤੇ ਮੁੰਬਈ ਜਿਹੇ ਬੜੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਰਾਜਸਥਾਨ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਲਈ, ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਅਵਸਰ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜਸਥਾਨ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਵਾਲਾ ਜੋ ਨਵਾਂ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸਵੇਅ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਬਿਹਤਰੀਨ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸਵੇਜ਼ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਮੇਜ ਨਦੀ ‘ਤੇ ਬੜਾ ਪੁਲ਼ ਬਣਨ ਨਾਲ, ਸਵਾਈਮਾਧੋਪੁਰ, ਬੂੰਦੀ, ਟੌਂਕ ਅਤੇ ਕੋਟਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਲਈ ਦਿੱਲੀ, ਮੁੰਬਈ ਅਤੇ ਵਡੋਦਰਾ ਦੀਆਂ ਬੜੀਆਂ ਮੰਡੀਆਂ, ਬੜੇ ਬਜ਼ਾਰਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣਾ ਅਸਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਜੈਪੁਰ ਅਤੇ ਰਣਥੰਭੌਰ ਟਾਇਗਰ ਰਿਜ਼ਰਵ ਤੱਕ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਪਹੁੰਚਣਾ ਭੀ ਅਸਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਸਮੇਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਕੀਮਤ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸਮਾਂ ਬਚੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਹੂਲੀਅਤ ਵਧੇ, ਇਹੀ ਸਾਡਾ ਸਭ ਦਾ ਪ੍ਰਯਾਸ ਹੈ।


 

ਸਾਥੀਓ,

ਜਾਮਨਗਰ-ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਇਕਨੌਮਿਕ ਕੌਰੀਡੋਰ ਜਦੋਂ ਦਿੱਲੀ-ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ-ਕਟਰਾ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸਵੇਅ ਨਾਲ ਜੁੜੇਗਾ ਤਾਂ ਰਾਜਸਥਾਨ ਨੂੰ ਮਾਂ ਵੈਸ਼ਣੋ ਦੇਵੀ ਧਾਮ(Mata Vaishno Devi shrine) ਨਾਲ ਕਨੈਕਟ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਨੂੰ ਕਾਂਡਲਾ ਅਤੇ ਮੁੰਦਰਾ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਨਾਲ ਸਿੱਧਾ ਸੰਪਰਕ ਬਣੇਗਾ। ਇਸ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸੈਕਟਰ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ, ਇੱਥੇ ਬੜੇ-ਬੜੇ ਵੇਅਰ ਹਾਊਸ ਬਣਨਗੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੰਮ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ।

 

|

ਸਾਥੀਓ,

ਜੋਧਪੁਰ ਰਿੰਗ ਰੋਡ ਤੋਂ ਜੈਪੁਰ, ਪਾਲੀ, ਬਾੜਮੇਰ, ਜੈਸਲਮੇਰ, ਨਾਗੌਰ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੀਮਾ ਨਾਲ ਕਨੈਕਟਿਵਿਟੀ ਬਿਹਤਰ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਗ਼ੈਰ-ਜ਼ਰੂਰੀ ਜਾਮ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਮਿਲੇਗੀ। ਜੋਧਪੁਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ, ਵਪਾਰੀਆਂ-ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਸੁਵਿਧਾ ਹੋਵੇਗੀ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਇੱਥੇ ਇਸ ਕਾਰਯਕ੍ਰਮ (ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ) ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਭਾਜਪਾ ਕਾਰਯਕਰਤਾ ਭੀ ਮੇਰੇ ਸਾਹਮਣੇ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਨਾਲ ਹੀ ਅਸੀਂ ਅੱਜ ਦਾ ਇਹ ਦਿਨ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਭਾਜਪਾ ਕਾਰਯਕਰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਆਗਰਹਿ ਭੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਭਾਜਪਾ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬੜਾ ਰਾਜਨੀਤਕ ਦਲ ਤਾਂ ਹੈ ਹੀ, ਭਾਜਪਾ ਇੱਕ ਵਿਰਾਟ ਸਮਾਜਿਕ ਅੰਦੋਲਨ ਭੀ ਹੈ। ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਲਈ ਦਲ ਤੋਂ ਬੜਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਹਰ ਭਾਜਪਾ ਕਾਰਯਕਰਤਾ, ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲਈ ਜਾਗਰੂਕ ਅਤੇ ਸਮਰਪਿਤ ਭਾਵ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਜਪਾ ਕਾਰਯਕਰਤਾ ਸਿਰਫ਼ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਜੁੜਦਾ, ਉਹ ਸਮਾਜਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਸਮਾਧਾਨ ਨਾਲ ਭੀ ਜੁੜਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਐਸੇ ਕਾਰਯਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਆਏ ਹਾਂ, ਜੋ ਜਲ ਸੰਭਾਲ਼ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਗਹਿਰਾਈ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੈ। ਜਲ ਸੰਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ਼ ਅਤੇ ਜਲ ਦੀ ਹਰ ਬੂੰਦ ਦਾ ਸਾਰਥਕ ਇਸਤੇਮਾਲ ਸਰਕਾਰ ਸਮੇਤ ਪੂਰੇ ਸਮਾਜ ਦੀ, ਹਰ ਨਾਗਰਿਕ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸੇ ਲਈ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਹਰ ਕਾਰਯਕਰਤਾ, ਹਰ ਸਾਥੀ ਨੂੰ ਕਹਾਂਗਾ ਕਿ ਉਹ ਭੀ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ ਦੀ ਦਿਨਚਰਯਾ(ਨਿੱਤ ਦੀ ਰੁਟੀਨ) ਵਿੱਚ ਜਲ ਸੰਭਾਲ਼ ਦੇ ਕੰਮ ਦੇ ਲਈ ਆਪਣਾ ਖ਼ੁਦ ਸਮਾਂ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰ ਦੇਣ ਅਤੇ ਬੜੀ ਸ਼ਰਧਾਭਾਵ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ। ਮਾਇਕ੍ਰੋ ਇਰੀਗੇਸ਼ਨ, ਡ੍ਰਿੱਪ ਇਰੀਗੇਸ਼ਨ ਨਾਲ ਜੁੜੋ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸਰੋਵਰਾਂ (Amrit Sarovars) ਦੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੋ, ਜਲ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੇ ਸਾਧਨ ਬਣਾਓ ਅਤੇ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕ ਭੀ ਕਰੋ। ਆਪ (ਤੁਸੀਂ) ਪ੍ਰਾਕ੍ਰਿਤਿਕ ਖੇਤੀ ਨੈਚੁਰਲ ਫਾਰਮਿੰਗ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਭੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰੋ।


 

ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਜਿਤਨੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੇੜ ਹੋਣਗੇ, ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦਾ ਭੰਡਾਰਣ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਤਨੀ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ। ਇਸੇ ਲਈ ਏਕ ਪੇੜ ਮਾਂ ਕੇ ਨਾਮ ਅਭਿਯਾਨ ("Ek Ped Maa Ke Naam" (One Tree in the Name of Mother) ਬਹੁਤ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਾਡੀ ਮਾਂ ਦਾ ਭੀ ਸਨਮਾਨ ਵਧੇਗਾ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਮਾਂ ਦਾ ਭੀ ਮਾਣ ਵਧੇਗਾ। ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਲਈ ਐਸੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ, ਮੈਂ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਪੀਐੱਮ ਸੂਰਯ ਘਰ ਯੋਜਨਾ ਅਭਿਯਾਨ (PM Surya Ghar Yojana) ਦੀ ਬਾਤ ਕਹੀ। ਬੀਜੇਪੀ ਦੇ ਕਾਰਯਕਰਤਾ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੌਰ ਊਰਜਾ ਦੇ ਪ੍ਰਯੋਗ ਦੇ ਲਈ ਜਾਗੂਰਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਲਾਭ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਦੱਸ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸੁਭਾਅ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੇਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਅਭਿਯਾਨ ਦੀ ਨੀਅਤ ਸਹੀ ਹੈ, ਇਸ ਦੀ ਨੀਤੀ ਸਹੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਲੋਕ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੋਢੇ ‘ਤੇ ਉਠਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਭੀ ਇੱਕ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਕੰਮ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਖਪਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਸਵੱਛ ਭਾਰਤ ਅਭਿਯਾਨ (Swachh Bharat Abhiyan)ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਬੇਟੀ ਬਚਾਓ ਬੇਟੀ ਪੜ੍ਹਾਓ ਅਭਿਯਾਨ (Beti Bachao Beti Padhao campaign) ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੰਭਾਲ਼ ਵਿੱਚ ਭੀ, ਜਲ ਸੰਭਾਲ਼ ਵਿੱਚ ਭੀ ਐਸੀ ਹੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਮਿਲੇਗੀ।

 

|

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਜੋ ਆਧੁਨਿਕ ਕੰਮ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਇਨਫ੍ਰਾਸਟ੍ਰਕਚਰ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਹ ਵਰਤਮਾਨ ਅਤੇ ਭਾਵੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਸਭ ਦੇ ਕੰਮ ਆਵੇਗਾ। ਇਹ ਵਿਕਸਿਤ ਰਾਜਸਥਾਨ (‘Viksit Rajasthan’ -Developed Rajasthan) ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਕੰਮ ਆਵੇਗਾ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਵੇਗਾ, ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਭੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਡਬਲ ਇੰਜਣ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ ਗਤੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰੇਗੀ। ਮੈਂ ਭਰੋਸਾ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ, ਕਿ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਤਰਫ਼ ਤੋਂ ਭੀ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਲਈ ਕੋਈ ਕੋਰ ਕਸਰ ਨਹੀਂ ਛੱਡੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਇਤਨੀ ਬੜੀ ਤਾਦਾਦ  ਵਿੱਚ ਆਪ ਲੋਕ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦੇਣ ਆਏ, ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਾਤਾਵਾਂ ਭੈਣਾਂ ਆਈਆਂ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਡਾ ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਕੇ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਅਤੇ ਅੱਜ ਦਾ ਇਹ ਅਵਸਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕਾਰਨ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਜ ਦਾ ਇਹ ਅਵਸਰ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਹੈ। ਮੇਰੀਆਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ। ਪੂਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲ ਦੋਨੋਂ ਹੱਥ ਉੱਪਰ ਕਰਕੇ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਬੋਲੋ-

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ – ਜੈ !

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ – ਜੈ !

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ – ਜੈ !

ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦ !

 

  • Ratnesh Pandey April 10, 2025

    जय हिन्द 🇮🇳
  • Jitendra Kumar April 01, 2025

    🙏🇮🇳
  • krishangopal sharma Bjp February 22, 2025

    मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹🙏🌹🙏🌷🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹
  • krishangopal sharma Bjp February 22, 2025

    मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹🙏🌹🙏🌷🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷
  • krishangopal sharma Bjp February 22, 2025

    मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹🙏🌹🙏🌷🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹
  • krishangopal sharma Bjp February 22, 2025

    मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹🙏🌹🙏🌷🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷
  • krishangopal sharma Bjp February 22, 2025

    मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹मोदी 🌹🙏🌹🙏🌷🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🙏🌷🙏🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹
  • kranthi modi February 22, 2025

    ram ram 🚩🙏
  • Janardhan February 18, 2025

    मोदी ❤️❤️❤️❤️❤️
  • Janardhan February 18, 2025

    मोदी ❤️❤️❤️❤️
Explore More
78ਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਫਸੀਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦਾ ਮੂਲ-ਪਾਠ

Popular Speeches

78ਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਫਸੀਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦਾ ਮੂਲ-ਪਾਠ
In boost to NE connectivity, 166-km Shillong-Silchar highway gets nod

Media Coverage

In boost to NE connectivity, 166-km Shillong-Silchar highway gets nod
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
This is the right time to Create In India, Create For The World: PM Modi at WAVES Summit
May 01, 2025
QuoteWAVES highlights India's creative strengths on a global platform: PM
QuoteWorld Audio Visual And Entertainment Summit, WAVES, is not just an acronym, It is a wave of culture, creativity and universal connectivity: PM
QuoteIndia, with a billion-plus population, is also a land of a billion-plus stories: PM
QuoteThis is the right time to Create In India, Create For The World: PM
QuoteToday when the world is looking for new ways of storytelling, India has a treasure of its stories dating back thousands of years, this treasure is timeless, thought-provoking and truly global: PM
QuoteThis is the time of dawn of Orange Economy in India, Content, Creativity and Culture - these are the three pillars of Orange Economy: PM
QuoteScreen size may be getting smaller, but the scope is becoming infinite, Screen is getting micro but the message is becoming mega: PM
QuoteToday, India is emerging as a global hub for film production, digital content, gaming, fashion, music and live concerts: PM
QuoteTo the creators of the world — dream big and tell your story, To investors — invest not just in platforms, but in people, To Indian youth — tell your one billion untold stories to the world: PM

आज महाराष्ट्राचा स्थापना दिवस. छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या या भूमीतील सर्व बंधू-भगिनींना महाराष्ट्र दिनाच्या खूप खूप शुभेच्छा!

आजे गुजरातनो पण स्थापना दिवस छे, विश्व भर में फैले सब गुजराती भाई-बहनों को भी गुजरात स्थापना दिवस की बहुत-बहुत शुभकामनाएं।

वेव्स समिट में उपस्थित, महाराष्ट्र के गवर्नर सी. पी. राधाकृष्णन जी, महाराष्ट्र के लोकप्रिय मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस जी, केंद्रीय मंत्रिमंडल के मेरे सहयोगी अश्विनी वैष्णव जी, एल मुरुगन जी, महाराष्ट्र के डिप्टी सीएम एकनाथ शिंदे जी, अजीत पवार जी, दुनिया के कोने-कोने से जुड़े क्रिएटिव वर्ल्ड के सभी दिग्गज, विभिन्न देशों से पधारे information, communication, art एवं culture विभागों के मंत्रीगण, विभिन्न देशों के राजदूत, दुनिया के कोने-कोने से जुड़े क्रिएटिव वर्ल्ड के चेहरे, अन्य महानुभाव, देवियों और सज्जनों !

साथियों,

आज यहां मुंबई में 100 से अधिक देशों के Artists, Innovators, Investors और Policy Makers, एक साथ, एक ही छत के नीचे, एकत्र हुए हैं। एक तरह से आज यहां Global Talent और Global Creativity के एक Global Ecosystem की नींव रखी जा रही है। World Audio Visual And Entertainment Summit यानि वेव्स, ये सिर्फ एक्रोनिम नहीं है। ये वाकई, एक Wave है, Culture की, Creativity की, Universal Connect की। और इस Wave पर सवार हैं, फिल्में, म्यूजिक, गेमिंग, एनीमेशन, स्टोरीटेलिंग, क्रिएटिविटी का अथाह संसार, Wave एक ऐसा ग्लोबल प्लेटफॉर्म है, जो आप जैसे हर आर्टिस्ट, हर Creator का है, जहां हर कलाकार, हर युवा, एक नए Idea के साथ Creative World के साथ जुड़ेगा। इस ऐतिहासिक और शानदार शुरुआत के लिए, मैं देश-विदेश से जुटे आप सभी महानुभावों को बहुत-बहुत बधाई देता हूं, आप सबका अभिनंदन करता हूं।

|

साथियों,

आज एक मई है, आज से 112 साल पहले, तीन मई 1913, भारत में पहली फीचर फिल्म राजा हरिशचंद्र रिलीज हुई थी। इसके निर्माता दादा साहेब फाल्के जी थे, और कल ही उनकी जन्मजयंती थी। बीती एक सदी में, भारतीय सिनेमा ने, भारत को दुनिया के कोने-कोने में ले जाने में सफलता पाई है। रूस में राजकपूर जी की लोकप्रियता, कान में सत्यजित रे की पॉपुलैरिटी, और ऑस्कर में RRR की Success में यही दिखता है। गुरु दत्त की सिनेमेटिक Poetry हो या फिर रित्विक घटक का Social Reflection, A.R. Rahman की धुन हो या राजामौली की महागाथा, हर कहानी, भारतीय संस्कृति की आवाज़ बनकर दुनिया के करोड़ों लोगों के दिलों में उतरी है। आज Waves के इस मंच पर हमने भारतीय सिनेमा के अनेक दिग्गजों को डाक-टिकट के माध्यम से याद किया है।

साथियों,

बीते वर्षों में, मैं कभी गेमिंग वर्ल्ड के लोगों से मिला हूं, कभी म्यूजिक की दुनिया के लोगों से मिला, फिल्म मेकर्स से मिला, कभी स्क्रीन पर चमकने वाले चेहरों से मिला। इन चर्चाओं में अक्सर भारत की क्रिएटिविटी, क्रिएटिव केपेबिलिटी और ग्लोबल कोलैबोरेशन की बातें उठती थीं। मैं जब भी आप सभी क्रिएटिव वर्ल्ड के लोगों से मिला, आप लोगों से Ideas लेता था, तो भी मुझे स्वयं भी इस विषय की गहराई में जाने का मौका मिला। फिर मैंने एक प्रयोग भी किया। 6-7 साल पहले, जब महात्मा गांधी जी की 150वीं जयंति का अवसर आया, तो 150 देशों के गायक-गायिकाओं को गांधी जी का प्रिय गीत, वैष्णव जन को तेने कहिए, ये गाने के लिए मैंने प्रेरित किया। नरसी मेहता जी द्वारा रचित ये गीत 500-600 साल पुराना है, लेकिन ‘गांधी 150’ के समय दुनिया भर के आर्टिस्ट्स ने इसे गाया है और इसका एक बहुत बड़ा इंपैक्ट हुआ, दुनिया एक साथ आई। यहां भी कई लोग बैठे हैं, जिन्होंने ‘गांधी 150’ के समय 2-2, 3-3 मिनट के अपने वीडियोज बनाए थे, गांधी जी के विचारों को आगे बढ़ाया था। भारत और दुनिया भर के क्रिएटिव वर्ल्ड की ताकत मिलकर क्या कमाल कर सकती है, इसकी एक झलक हम तब देख चुके हैं। आज उसी समय की कल्पनाएं, हकीकत बनकर वेव्स के रूप में जमीन पर उतरी है।

साथियों,

जैसे नया सूरज उगते ही आकाश को रंग देता है, वैसे ही ये समिट अपने पहले पल से ही चमकने लगी है। "Right from the first moment, The summit is roaring with purpose." पहले एडिशन में ही Waves ने दुनिया का ध्यान अपनी तरफ खींच लिया है। हमारे Advisory Board से जुड़े सभी साथियों ने जो मेहनत की है, वो आज यहां नजर आ रही है। आपने बीते दिनों में बड़े पैमाने पर Creators Challenge, Creatosphere का अभियान चलाया है, दुनिया के करीब 60 देशों से एक लाख क्रिएटिव लोगों ने इसमें Participate किया। और 32 चैलेंजेज़ में 800 फाइनलिस्ट चुने गए हैं। मैं सभी फाइनलिस्ट्स को अनेक-अनेक शुभकामनाएं देता हूं। आपको मौका मिला है- दुनिया में छा जाने का, कुछ कर दिखाने का।

|

साथियों,

मुझे बताया गया है कि यहां आपने भारत पैविलियन में बहुत कुछ नया रचा है, नया गढ़ा है। मैं इसे देखने के लिए भी बहुत उत्सुक हूं, मैं जरूर जाऊंगा। Waves Bazar का Initiative भी बहुत Interesting है। इससे नए क्रिएटर्स Encourage होंगे, वो नए बाजार से जुड़ पाएंगे। आर्ट की फील्ड में, Buyers और Sellers को कनेक्ट करने का ये आइडिया वाकई बहुत अच्छा है।

साथियों,

हम देखते हैं कि छोटे बच्चे के जीवन की शुरुआत, जब बालक पैदा होता है तब से, मां से उसका संबंध भी लोरी से शुरु होता है। मां से ही वो पहला स्वर सुनता है। उसको पहला स्वर संगीत से समझ आता है। एक मां, जो एक बच्चे के सपने को बुनती है, वैसे ही क्रिएटिव वर्ल्ड के लोग एक युग के सपनों को पिरोते हैं। WAVES का मकसद ऐसे ही लोगों को एक साथ लाने का है।

साथियों,

लाल किले से मैंने सबका प्रयास की बात कही है। आज मेरा ये विश्वास और पक्का हो गया है कि आप सभी का प्रयास आने वाले वर्षों में WAVES को नई ऊंचाई देगा। मेरा इंडस्ट्री के साथियों से ये आग्रह बना रहेगा, कि जैसे आपने पहली समिट की हैंड होल्डिंग की है, वो आगे भी जारी रखें। अभी तो WAVES में कई तरह की खूबसूरत लहरें आनी बाकी हैं, भविष्य में Waves अवॉर्ड्स भी लॉन्च होने वाले हैं। ये आर्ट और क्रिएटिविटी की दुनिया में सबसे प्रतिष्ठित अवॉर्ड्स होने वाले हैं। हमें जुटे रहना है, हमें जग के मन को जीतना है, जन-जन को जीतना है।

साथियों,

आज भारत, दुनिया की Third Largest Economy बनने की तरफ तेज़ी से आगे बढ़ रहा है। आज भारत ग्लोबल फिनटेक एडॉप्शन रेट में नंबर वन है। दुनिया का सेकेंड लार्जेस्ट मोबाइल मैन्यूफैक्चरर है। दुनिया का तीसरा सबसे बड़ा स्टार्ट-अप इकोसिस्टम भारत में है। विकसित भारत की हमारी ये जर्नी तो अभी शुरू हुई है। भारत के पास इससे भी कहीं अधिक ऑफर करने के लिए है। भारत, बिलियन प्लस आबादी के साथ-साथ, बिलियन प्लस Stories का भी देश है। दो हज़ार साल पहले, जब भरत मुनि ने नाट्यशास्त्र लिखा, तो उसका संदेश था - "नाट्यं भावयति लोकम्" इसका अर्थ है, कला, संसार को भावनाएं देती है, इमोशन देती है, फीलिंग्स देती है। सदियों पहले जब कालिदास ने अभिज्ञान-शाकुंतलम लिखी, शाकुंतलम, तब भारत ने क्लासिकल ड्रामा को एक नई दिशा दी। भारत की हर गली में एक कहानी है, हर पर्वत एक गीत है, हर नदी कुछ न कुछ गुनगुनाती है। आप भारत के 6 लाख से ज्यादा गांवों में जाएंगे, तो हर गांव का अपना एक Folk है, Storytelling का अपना ही एक खास अंदाज़ है। यहां अलग-अलग समाजों ने लोककथाओं के माध्यम से अपने इतिहास को अगली पीढ़ी तक पहुंचाया है। हमारे यहां संगीत भी एक साधना है। भजन हों, गज़लें हों, Classical हो या Contemporary, हर सुर में एक कहानी है, हर ताल में एक आत्मा है।

|

साथियों,

हमारे यहां नाद ब्रह्म यानि साउंड ऑफ डिवाइन की कल्पना है। हमारे ईश्वर भी खुद को संगीत और नृत्य से अभिव्यक्त करते हैं। भगवान शिव का डमरु - सृष्टि की पहली ध्वनि है, मां सरस्वती की वीणा - विवेक और विद्या की लय है, श्रीकृष्ण की बांसुरी - प्रेम और सौंदर्य का अमर संदेश है, विष्णु जी का शंख, शंख ध्वनि- सकारात्मक ऊर्जा का आह्वान है, इतना कुछ है हमारे पास, अभी यहां जो मन मोह लेने वाली सांस्कृतिक प्रस्तुति हुई, उसमें भी इसकी झलक दिखी है। और इसलिए ही मैं कहता हूं- यही समय है, सही समय है। ये Create In India, Create For The World का सही समय है। आज जब दुनिया Storytelling के लिए नए तरीके ढूंढ रही है, तब भारत के पास हज़ारों वर्षों की अपनी कहानियों का खज़ाना है। और ये खजाना Timeless है, Thought-Provoking है और Truly Global है। और ऐसा नहीं है कि इसमें कल्चर से जुड़े विषय ही हैं, इसमें विज्ञान की दुनिया है, स्पोर्ट्स है, शौर्य की कहानियां हैं, त्याग-तपस्या की गाथाएं हैं। हमारी स्टोरीज में साइंस भी है, फिक्शन भी है, करेज है, ब्रेवरी है, भारत के इस खजाने की बास्केट बहुत बड़ी है, बहुत विशाल है। इस खजाने को दुनिया के कोने-कोने में ले जाना, आने वाली पीढ़ियों के सामने नए और Interesting तरीके से रखना, ये waves platform की बड़ी जिम्मेदारी है।

साथियों,

आप में से ज्यादातर लोगों को पता है कि हमारे यहां पद्म अवार्ड आजादी के कुछ साल बाद ही शुरू हो गए थे। इतने सालों से ये अवार्ड दिए जा रहे हैं, लेकिन हमने इन अवार्ड्स को पीपल्स पद्मा बना दिया है। जो लोग देश के दूर-दराज में, कोने-कोने में देश के लिए जी रहे हैं, समाज की सेवा कर रहे हैं, हमने उनकी पहचान की, उनको प्रतिष्ठा दी, तो पद्मा की परंपरा का स्वरूप ही बदल गया। अब पूरे देश ने खुले दिल से इसे मान्यता दी है, अब ये सिर्फ एक आयोजन ना होकर पूरे देश का उत्सव बन गया है। इसी तरह वेव्स भी है। वेव्स क्रिएटिव वर्ल्ड में, फिल्म में, म्यूजिक में, एनीमेशन में, गेमिंग में, भारत के कोने-कोने में जो टैलेंट है, उसे एक प्लेटफार्म देगा, तो दुनिया भी इसे अवश्य सराहेगी।

साथियों,

कंटेंट क्रिएशन में भारत की एक और विशेषता, आपकी बहुत मदद करने वाली है। हम, आ नो भद्र: क्रतवो यन्तु विश्वत: के विचार को मानने वाले हैं। इसका मतलब है, चारों दिशाओं से हमारे पास शुभ विचार आएं। ये हमारी civilizational openness का प्रमाण है। इसी भाव के साथ, पारसी यहां आए। और आज भी पारसी कम्यूनिटी, बहुत गर्व के साथ भारत में थ्राइव कर रही है। यहां Jews आए और भारत के बनकर रह गए। दुनिया में हर समाज, हर देश की अपनी-अपनी सिद्धियां हैं। इस आयोजन में यहां इतने सारे देशों के मंत्रीगण हैं, प्रतिनिधि हैं, उन देशों की अपनी सफलताएं हैं, दुनिया भर के विचारों को, आर्ट को वेलकम करना, उनको सम्मान देना, ये हमारे कल्चर की ताकत है। इसलिए हम मिलकर, हर कल्चर की अलग-अलग देशों की उपलब्धियों से जुड़ा बेहतरीन कंटेंट भी क्रिएट कर सकते हैं। ये ग्लोबल कनेक्ट के हमारे विजन को भी मजबूती देगा।

|

साथियों,

मैं आज दुनिया के लोगों को भी ये विश्वास दिलाना चाहता हूं, भारत के बाहर के जो क्रिएटिव वर्ल्ड के लोग हैं, उन्हें ये विश्वास दिलाना चाहता हूं, कि आप जब भारत से जुड़ेंगे, जब आप भारत की कहानियों को जानेंगे, तो आपको ऐसी-ऐसी स्टोरीज मिलेंगी, कि आपको लगेगा कि अरे ये तो मेरे देश में भी होता है। आप भारत से बहुत नैचुरल कनेक्ट फील करेंगे, तब आपको Create In India का हमारा मंत्र और सहज लगेगा।

साथियों,

ये भारत में Orange Economy का उदय काल है। Content, Creativity और Culture - ये Orange Economy की तीन धुरी हैं। Indian films की reach अब दुनिया के कोने-कोने तक पहुंच रही है। आज Hundred Plus देशों में भारतीय फिल्में release होती हैं। Foreign audiences भी अब Indian films को सिर्फ सरसरी तौर से देखते नहीं, बल्कि समझने की कोशिश करता है। इसलिए आज बड़ी संख्या में विदेशी दर्शक Indian content को subtitles के साथ देख रहे हैं। India में OTT Industry ने पिछले कुछ सालों में 10x growth दिखाई है। Screen size भले छोटा हो रहा हो, पर scope infinite है। स्क्रीन माइक्रो होती जा रही है पर मैसेज मेगा होता जा रहा है। आजकल भारत का खाना विश्व की पसंद बनता जा रहा है। मुझे विश्वास है कि आने वाले दिनों में भारत का गाना भी विश्व की पहचान बनेगा।

साथियों,

भारत की Creative Economy आने वाले वर्षों में GDP में अपना योगदान और बढ़ा सकती है। आज भारत Film Production, Digital Content, Gaming, Fashion और Music का Global Hub बन रहा है। Live Concerts से जुड़ी इंडस्ट्री के लिए अनेक संभावनाएं हमारे सामने हैं। आज ग्लोबल एनीमेशन मार्केट का साइज़ Four Hundred And Thirty Billion Dollar से ज्यादा का है। अनुमान है कि अगले 10 सालों में ये डबल हो सकता है। ये भारत की एनीमेशन और ग्राफिक्स इंडस्ट्री के लिए बहुत बड़ा अवसर है।

साथियों,

ऑरेंज इकोनॉमी के इस बूम में, मैं Waves के इस मंच से देश के हर युवा क्रिएटर से कहूंगा, आप चाहे गुवाहाटी के म्यूज़िशियन हों, कोच्चि के पॉडकास्टर हों, बैंगलुरू में गेम डिज़ाइन कर रहे हों, या पंजाब में फिल्म बना रहे हैं, आप सभी भारत की इकोनॉमी में एक नई Wave ला रहे हैं - Creativity की Wave, एक ऐसी लहर, जो आपकी मेहनत, आपका पैशन चला रहा है। और हमारी सरकार भी आपकी हर कोशिश में आपके साथ है। Skill India से लेकर Startup Support तक, AVGC इंडस्ट्री के लिए पॉलिसी से लेकर Waves जैसे प्लेटफॉर्म तक, हम हर कदम पर आपके सपनों को साकार करने में निरंतर लगे रहते हैं। हम एक ऐसा Environment बना रहे हैं, जहां आपके idea और इमेजिनेशन की वैल्यू हो। जो नए सपनों को जन्म दे, और आपको उन सपनों को साकार करने का सामर्थ्य दे। वेव्स समिट के जरिए भी आपको एक बड़ा प्लेटफॉर्म मिलेगा। एक ऐसा प्लेटफॉर्म, जहां Creativity और Coding एक साथ होगी, जहां Software और Storytelling एक साथ होगी, जहां Art और Augmented Reality एक साथ होगी। आप इस प्लेटफॉर्म का भरपूर इस्तेमाल करिए, बड़े सपने देखिए, उन्हें पूरा करने के लिए पूरी ताकत लगा दीजिए।

|

साथियों,

मेरा पूरा विश्वास आप पर है, कंटेंट क्रिएटर्स पर है, और इसकी वजह भी है। Youth की spirit में, उनकी वर्किंग स्टाइल में, कोई barriers, कोई baggage या boundaries नहीं होती, इसीलिए आपकी creativity बिल्कुल free-flow करती है, इसमें कोई hesitation, कोई Reluctance नहीं होता। मैंने खुद, हाल ही में कई young creators से, gamers से, और ऐसे ही कई लोगों से personally interaction किया है। Social media पर भी मैं आपकी creativity को देखता रहता हूं, आपकी energy को feel करता हूं, ये कोई संयोग नहीं है कि आज जब भारत के पास दुनिया की सबसे बड़ी young population है, ठीक उसी वक्त हमारी creativity की नई-नई dimensions सामने आ रही हैं। Reels, podcasts, games, animation, startup, AR-VR जैसे formats, हमारे यंग माइंड्स, इन हर format में शानदार काम कर रहे हैं। सही मायने में वेव्स आपकी जनरेशन के लिए है, ताकि आप अपनी एनर्जी, अपनी Efficiency से, Creativity की पूरी इस Revolution को Re-imagine कर सकें, Re-define कर सकें।

साथियों,

Creativity की दुनिया के आप दिग्गजों के सामने, मैं एक और विषय की चर्चा करना चाहता हूं। ये विषय है- Creative Responsibility, हम सब देख रहे हैं कि 21वीं सेंचुरी के, जो की टेक ड्रिवन सेंचुरी है। हर व्यक्ति के जीवन में टेक्नोलॉजी का रोल लगातार बढ़ता जा रहा है। ऐसे में मानवीय संवेदनाओं को बनाए रखने के लिए extra efforts की जरूरत हैं। ये क्रिएटिव वर्ल्ड ही कर सकता है। हमें इंसान को रोबोट्स नहीं बनने देना है। हमें इंसान को अधिक से अधिक संवेदनशील बनाना है, उसे और अधिक समृद्ध करना है। इंसान की ये समृद्धि, इंफॉर्मेशन के पहाड़ से नहीं आएगी, ये टेक्नोलॉजी की स्पीड और रीच से भी नहीं आएगी, इसके लिए हमें गीत, संगीत, कला, नृत्य को महत्व देना होगा। हज़ारों सालों से ये, मानवीय संवेदना को जागृत रखे हुए हैं। हमें इसे और मजबूत करना है। हमें एक और अहम बात याद रखनी है। आज हमारी यंग जेनरेशन को कुछ मानवता विरोधी विचारों से बचाने की ज़रूरत है। WAVES एक ऐसा मंच है, जो ये काम कर सकता है। अगर इस ज़िम्मेदारी से हम पीछे हट गए तो, ये युवा पीढ़ी के लिए बहुत घातक होगा।

साथियों,

आज टेक्नोलॉजी ने क्रिएटिव वर्ल्ड के लिए खुला आसमान बना दिया है, इसलिए अब ग्लोबल कोऑर्डिनेशन भी उतना ही जरूरी है। मुझे विश्वास है, ये प्लेटफॉर्म, हमारे Creators को Global Storytellers से कनेक्ट करेगा, हमारे Animators को Global Visionaries से जोड़ेगा, हमारे Gamers को Global Champions में बदलेगा। मैं सभी ग्लोबल इन्वेस्टर्स को, ग्लोबल क्रिएटर्स को आमंत्रित करता हूं, आप भारत को अपना Content Playground बनाएं। To The Creators Of The World - Dream Big, And Tell Your Story. To Investors - Invest Not Just In Platforms, But In People. To Indian Youth - Tell Your One Billion Untold Stories To The World!

आप सभी को, पहली Waves समिट के लिए फिर से बहुत-बहुत शुभकामनाएं देता हूं, आप सबका बहुत-बहुत धन्यवाद।

नमस्कार।