ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਐਗਜ਼ੀਬਿਸ਼ਨ-ਕਮ-ਕਨਵੈਨਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ (ਆਈਈਸੀਸੀ) ਕੰਪਲੈਕਸ ਦਾ ਨਾਮ 'ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ' ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ
ਜੀ20 ਸਿੱਕੇ ਅਤੇ ਜੀ20 ਸਟੈਂਪ ਤੋਂ ਪਰਦਾ ਹਟਾਇਆ
"ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਨਵੀਂ ਊਰਜਾ ਦਾ ਸੱਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਅਤੇ ਇੱਛਾ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਫ਼ਲਸਫ਼ਾ ਹੈ"
"ਭਗਵਾਨ ਬਸਵੇਸ਼ਵਰ ਦਾ 'ਅਨੁਭਵ ਮੰਡਪਮ' 'ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ' ਨਾਮ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਹੈ"
"ਇਹ ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ ਅਸੀਂ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸਾਡੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਸੁੰਦਰ ਤੋਹਫ਼ਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ 75ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਮਨਾ ਰਹੇ ਹਾਂ"
"21ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ, ਸਾਨੂੰ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਲਈ ਢੁਕਵੀਂ ਉਸਾਰੀ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ"
"ਭਾਰਤ 'ਥਿੰਕ ਬਿੱਗ, ਡ੍ਰੀਮ ਬਿੱਗ, ਐਕਟ ਬਿੱਗ' ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ"
“ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਕਾਸ ਯਾਤਰਾ ਹੁਣ ਰੁਕਣ ਵਾਲੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਤੀਸਰੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਚੋਟੀ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਮੋਦੀ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਹੈ"
"ਅਸੀਂ ਜੀ20 ਬੈਠਕਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ 50 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਗਏ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਵਿਧਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ"

ਨਮਸਕਾਰ,

ਇੱਕ ਅਦਭੁਤ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਸਾਹਮਣੇ ਹੈ। ਭਵਯ (ਸ਼ਾਨਦਾਰ) ਹੈ, ਵਿਰਾਟ ਹੈ, ਵਿਹੰਗਮ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਹ ਅੱਜ ਦਾ ਇਹ ਜੋ ਅਵਸਰ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਜੋ ਕਲਪਨਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਅੱਜ ਸਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਉਸ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਤਦ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਵਿਤਾ ਦੀਆਂ ਪੰਕਤੀਆਂ ਗੁਣਗੁਣਾਉਣ ਦਾ ਮਨ ਕਰਦਾ ਹੈ:-

ਨਯਾ ਪ੍ਰਾਤ ਹੈ, ਨਈ ਬਾਤ ਹੈ, ਨਵੀਂ ਕਿਰਣ ਹੈ, ਜਯੋਤੀ ਨਈ,

ਨਈ ਉਮੰਗੇਂ, ਨਈ ਤਰੰਗੇਂ, ਨਵੀਂ ਆਸ ਹੈ, ਸਾਂਸ ਨਈ।

ਉਠੋ ਧਰਾ ਕੇ ਅਮਰ ਸਪੂਤੋ, ਪੁਨ: ਨਯਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰੋ।

ਜਨ-ਜਨ ਕੇ ਜੀਵਨ ਮੇਂ ਫਿਰ ਸੇ ਨਈ ਸਫੂਰਤਿ, ਨਵ ਪ੍ਰਾਣ ਭਰੋ।

(नया प्रात है, नई बात है, नई किरण है, ज्योति नई।

नई उमंगें, नई तरंगे, नई आस है, साँस नई।

उठो धरा के अमर सपूतो, पुनः नया निर्माण करो।

जन-जन के जीवन में फिर से नई स्फूर्ति, नव प्राण भरो।)

ਅੱਜ ਦੇ ਇਹ ਦਿਵਯ ਅਤੇ ਭਵਯ (ਸ਼ਾਨਦਾਰ) ‘ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ’ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਹਰ ਭਾਰਤੀ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਭਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਆਨੰਦਿਤ ਹੈ, ਅਤੇ ਗਰਵ (ਮਾਣ) ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ‘ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ’ ਸੱਦਾ ਹੈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦਾ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਨਵੀਂ ਊਰਜਾ ਦਾ। ‘ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ’ ਦਰਸ਼ਨ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਭਵਯਤਾ(ਸ਼ਾਨ) ਦਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਛਾਸ਼ਕਤੀ ਦਾ। ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਕਠਿਨ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਹਰ ਤਰਫ਼ ਕੰਮ ਰੁਕਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ਼੍ਰਮਜੀਵੀਆਂ ਨੇ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਕੇ ਇਸ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।

 

‘ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ’ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹਰ ਸ਼੍ਰਮਿਕ ਭਾਈ-ਭੈਣ ਨੂੰ, ਹਰ ਕਰਮੀ ਨੂੰ ਅੱਜ ਸੱਚੇ ਹਿਰਦੇ ਤੋਂ ਮੈਂ ਅਭਿਨੰਦਨ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਾਧੂਵਾਦ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਅੱਜ ਸੁਬ੍ਹਾ ਮੈਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਸ਼੍ਰਮਜੀਵੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ ਸੀ, ਸਾਡੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼੍ਰਮਿਕ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਮੈਨੂੰ ਸੁਭਾਗ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਅੱਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਦੇਖ , ਪੂਰਾ ਭਾਰਤ ਵਿਸਮਿਤ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਚਕਿਤ ਹੈ। ਮੈਂ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ, ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਨਵੇਂ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਕਨਵੈਨਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ- ‘ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ’ ਦੀ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਵਧਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਇੱਥੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੋਣੇ-ਕੋਣੇ ਤੋਂ ਅਤਿਥੀ (ਮਹਿਮਾਨ) ਆਏ ਹਨ, ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਹਿਰਦੇ ਤੋਂ ਸੁਆਗਤ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਟੀਵੀ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ, ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਜੋ ਕਰੋੜਾਂ ਲੋਕ ਇਸ ਵਕਤ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਭਿਨੰਦਨ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਦਾ ਦਿਨ ਵੈਸੇ ਭੀ ਹਰ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀ ਦੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਹੈ, ਅੱਜ ਕਰਗਿਲ ਵਿਜੈ ਦਿਵਸ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਨੇ ਜੋ ਦੁਸਾਹਸ ਦਿਖਾਇਆ ਸੀ, ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਂ ਭਾਰਤੀ ਦੇ ਬੇਟੇ-ਬੇਟੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਰਾਕ੍ਰਮ ਨਾਲ ਪਰਾਸਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਕਰਗਿਲ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਬਲੀਦਾਨ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਹਰੇਕ ਵੀਰ ਨੂੰ ਮੈਂ ਕ੍ਰਿਤੱਗ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ।

ਸਾਥੀਓ,

‘ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ’ ਦੇ ਇਸ ਮਾਨ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਅਤੇ ਜਿਹਾ ਹੁਣੇ ਪੀਯੂਸ਼ ਜੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, ਭਗਵਾਨ ਬਸ਼ਵੇਸ਼ਵਰ ਦੇ ‘ਅਨੁਭਵ ਮੰਡਪਮ’ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਹੈ। ਅਨੁਭਵ ਮੰਡਪਮ ਯਾਨੀ ਵਾਦ ਅਤੇ ਸੰਵਾਦ ਦੀ ਲੋਕਤਾਂਤਰਿਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ, ਅਨੁਭਵ ਮੰਡਪਮ ਯਾਨੀ ਅਭਿਵਿਅਕਤੀ, ਅਭਿਮਤ । ਅੱਜ ਦੁਨੀਆ ਇਹ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ Mother of Democracy ਹੈ। ਤਮਿਲ ਨਾਡੂ ਦੇ ਉੱਤਰਾਮੇਰੂਰ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਵੈਸ਼ਾਲੀ ਤੱਕ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਾਇਬ੍ਰੈਂਟ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਸੀ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਸਾਡਾ ਗੌਰਵ ਰਹੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ 75 ਵਰ੍ਹੇ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਮਹੋਤਸਵ ਮਨਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਇਹ ‘ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ’, ਅਸੀਂ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਇੱਕ ਖੂਬਸੂਰਤ ਉਪਹਾਰ ਹੈ। ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਇੱਥੇ ਹੀ G-20 ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਆਯੋਜਨ ਹੋਣਗੇ, ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਬੜੇ-ਬੜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਮੁਖੀ ਇੱਥੇ ਉਪਸਥਿਤ ਹੋਣਗੇ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਧਦੇ ਹੋਏ ਕਦਮ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਵਧਦਾ ਹੋਇਆ ਕੱਦ, ਇਸ ਭਵਯ (ਸ਼ਾਨਦਾਰ) ‘ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ’ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇਖੇਗੀ।

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ Inter-Connected ਹੈ, Inter-Dependent ਹੈ ਅਤੇ ਆਲਮੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਵਿਭਿੰਨ ਕਾਰਜਕ੍ਰਮਾਂ ਅਤੇ ਸਮਿਟਸ ਦੀ ਲੜੀ ਲਗਾਤਾਰ ਚਲਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਐਸੇ ਕਾਰਜਕ੍ਰਮ ਕਦੇ ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਕਦੇ ਦੂਸਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ਦਾ ਇੱਕ ਕਨਵੈਨਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਜੋ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਸਨ, ਉਹ ਹਾਲਸ ਸਨ, ਉਹ ਕਈ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਥੇ ਬਣੇ ਸਨ। ਪਿਛਲੀ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਦੀ ਉਹ ਪੁਰਾਣੀ ਵਿਵਸਥਾ, 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਲ ਕਦਮਤਾਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾ ਰਹੇ ਸੀ। 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਾਨੂੰ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਨਾ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਭਵਯ (ਸ਼ਾਨਦਾਰ)ਨਿਰਮਾਣ, ਇਹ ‘ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ’ ਅੱਜ ਮੇਰੇ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੈ, ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੈ। ‘ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ’ ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਦੇ ਬੜੇ-ਬੜੇ exhibitors ਨੂੰ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। ‘ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ’ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਾਨਫਰੰਸ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਦਾ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਜ਼ਰੀਆ ਬਣੇਗਾ। ‘ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ’ ਸਾਡੇ ਸਟਾਰਟਅੱਪਸ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਸ਼ੋਅ-ਕੇਸ ਦਾ ਮਾਧਿਅਮ ਬਣੇਗਾ। ‘ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ’ ਸਾਡੇ ਸਿਨੇਮਾ-ਜਗਤ, ਸਾਡੇ ਆਰਟਿਸਟਸ ਦੀ ਪਰਫਾਰਮੈਂਸ ਦਾ ਸਾਖੀ ਬਣੇਗਾ। ‘ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ’ ਸਾਡੇ ਹਸਤਸ਼ਿਲਪੀਆਂ, ਕਾਰੀਗਰਾਂ-ਬੁਣਕਰਾਂ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਨੂੰ ਪਲੈਟਫਾਰਮ ਦੇਣ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮਾਧਿਅਮ ਬਣਨ ਵਾਲਾ ਹੈ ਅਤੇ ‘ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ’ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ਅਤੇ Vocal For Local ਅਭਿਯਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ ਬਣੇਗਾ। ਯਾਨੀ ਇਕੌਨਮੀ ਤੋਂ ਇਕੌਲਜੀ ਤੱਕ, ਟ੍ਰੇਡ ਤੋਂ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਤੱਕ, ਅਜਿਹੇ ਹਰ ਆਯੋਜਨ ਦੇ ਲਈ ਇਹ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਇਹ ਵਿਸ਼ਾਲ ਪਰਿਸਰ, ਇਹ ‘ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ’ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਮੰਚ ਬਣੇਗਾ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ ਜਿਹੀ ਇਸ ਵਿਵਸਥਾ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਈ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ। ਲੇਕਿਨ ਸ਼ਾਇਦ ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਮੇਰੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਹੀ ਲਿਖੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ, ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਅਗਰ ਇੱਕ ਓਲੰਪਿਕ ਸਮਿਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਇਕਦਮ ਤੋਂ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਇਹ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਮਹਾਤਮ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਭੀ ਬਹੁਤ ਮਾਅਨੇ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਹੀ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਹਨ ਜੋ ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ ਉਸ ਵਿੱਚ value addition ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਲੇਕਿਨ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਅਲੱਗ ਸੋਚ ਦੇ ਲੋਕ ਭੀ ਹਨ। ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਸੋਚ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਕੋਈ ਕਮੀ ਤਾਂ ਹੈ ਨਹੀਂ ਸਾਡੇ ਇੱਥੇ। ਇਸ ਨਿਰਮਾਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੇ ਲਈ ਵੀ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਸੋਚ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਕੀ-ਕੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀਆਂ। ਖੂਬ ਤੁਫਾਨ ਮਚਾਇਆ ਗਿਆ, ਅਦਾਲਤਾਂ ਦੇ ਚੱਕਰ ਕੱਟੇ ਗਏ। ਲੇਕਿਨ ਜਿੱਥੇ ਸੱਚ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਈਸ਼ਵਰ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਲੇਕਿਨ ਹੁਣ ਇਹ ਸੁੰਦਰ ਪਰਿਸਰ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਫਿਤਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਹਰ ਚੰਗੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ, ਟੋਕਣ ਦੀ।  ਹੁਣ ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਾਦ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕਰਤਵਯ ਪਥ ਬਣ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤਾਂ ਨਾ ਜਾਣੇ ਕੀ-ਕੀ ਕਥਾਵਾਂ ਚਲ ਰਹੀਆਂ ਸਨ, ਫ੍ਰੰਟ ਪੇਜ 'ਤੇ ਬ੍ਰੇਕਿੰਗ ਨਿਊਜ਼ 'ਚ ਕੀ ਕੁਝ ਚਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਭੀ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਤਨੇ ਮਾਮਲੇ ਉਠਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਲੇਕਿਨ ਜਦੋਂ ਹੁਣ ਕਰਤਵਯ ਪਥ  ਬਣ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਉਹ ਲੋਕ ਵੀ ਦਬੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ਵਿੱਚ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਕੁਝ ਚੰਗਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕੁਝ, ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ‘ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ’ ਦੇ ਲਈ ਵੀ ਉਹ ਟੋਲੀ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਬੋਲੇ ਜਾਂ ਨਾ ਬੋਲੇ, ਲੇਕਿਨ ਅੰਦਰੋਂ ਤਾਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰੇਗੀ ਅਤੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਆ ਕੇ  ਲੈਕਚਰ ਦੇਣ ਭੀ ਆ ਜਾਵੇ।

Friends,

ਦੋਸਤੋ (Friends),

ਕੋਈ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਹੋਵੇ, ਕੋਈ ਵੀ ਸਮਾਜ ਹੋਵੇ, ਉਹ ਟੁਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੋਚ ਕੇ, ਟੁਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਵਧ ਸਕਦਾ। ਅੱਜ ਇਹ ਕਨਵੈਨਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ, ਇਹ ‘ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ’ ਇਸ ਬਾਤ ਦਾ ਵੀ ਗਵਾਹ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਕਿਵੇਂ ਹੋਲਿਸਟਿਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ, ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਦੀ ਸੋਚ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਜਿਹੇ ਸੈਂਟਰਸ ਵਿੱਚ ਆਉਣਾ ਅਸਾਨ ਹੋਵੇ, ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਬੜੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਇੱਥੇ ਆ ਸਕਣ, ਇਸ ਲਈ ਅੱਜ ਭਾਰਤ 160 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ e-Conference visa ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਸਿਰਫ਼ ਇਹ ਬਣਾਇਆ ਐਸਾ ਨਹੀਂ, ਪੂਰੀ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ, ਸਿਸਟਮ ਚੇਨ, ਉਸ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। 2014 ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਏਅਰਪੋਰਟ ਦੀ ਕਪੈਸਿਟੀ ਦਾ ਸਲਾਨਾ ਕਰੀਬ 5 ਕਰੋੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹੈਂਡਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸੀ। ਅੱਜ ਇਹ ਵੀ ਵਧ ਕੇ ਸਲਾਨਾ ਸਾਢੇ ਸੱਤ ਕਰੋੜ ਪੈਸੰਜਰ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਟਰਮੀਨਲ ਟੂ ਅਤੇ ਚੌਥਾ ਰਨਵੇਅ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਗ੍ਰੇਟਰ ਨੌਇਡਾ ਦੇ ਜੇਵਰ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਪੋਰਟ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸ਼ਕਤੀ ਮਿਲੇਗੀ। ਬੀਤੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ –NCR ਵਿੱਚ ਹੋਟਲ ਇੰਡਸਟ੍ਰੀ ਦਾ ਵੀ ਕਾਫੀ ਵਿਸਤਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਪੂਰਾ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਅਸੀਂ ਬਿਲਕੁਲ ਪਲਾਨ-ਵੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਯਾਸ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਭੀ ਇੱਥੇ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬੀਤੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਨਿਰਮਾਣ ਹੋਏ ਹਨ, ਉਹ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਗੌਰਵ ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੌਣ ਭਾਰਤੀ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਦਾ ਸਿਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਨਵੀਂ ਸੰਸਦ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਉੱਚਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਅੱਜ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਵਾਰ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਹੈ, ਪੁਲਿਸ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਹੈ, ਬਾਬਾ ਸਾਹੇਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਹੈ। ਅੱਜ ਕਰਤਵਯ ਪਥ ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਆਫਿਸਿਜ਼, ਦਫ਼ਤਰ, ਉਸ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਚਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਵਰਕ ਕਲਚਰ ਭੀ ਬਦਲਣਾ ਹੈ, ਨਰਕ ਇਨਵਾਇਰਨਮੈਂਟ ਭੀ ਬਦਲਣਾ ਹੈ। ਆਪ (ਤੁਸੀਂ) ਸਭ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ, ਪ੍ਰਾਈਮ ਮਿਨਿਸਟਰਸ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਨਾਲ ਅੱਜ ਦੀ ਨਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਲਦੀ ਹੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ, ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਆਪ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਲਈ ਖੁਸ਼ਖ਼ਬਰੀ ਹੋਵੇਗੀ, ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਲਈ ਵੀ ਖੁਸ਼ਖ਼ਬਰੀ ਹੋਵੇਗੀ, ਜਲਦੀ ਹੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬੜਾ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ, ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬੜਾ ਮਤਲਬ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬੜਾ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ-ਯੁਗੇ-ਯੁਗੀਨ ਭਾਰਤ ਭੀ ਬਣਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਭਾਰਤ ਦੀ ਤਰਫ਼ ਦੇਖ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਅੱਜ ਉਹ ਹਾਸਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਅਕਲਪਨੀ(ਕਲਪਨਾ ਤੋਂ ਪਰੇ) ਸੀ, ਕੋਈ ਸੋਚ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਣ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਬੜਾ ਸੋਚਣਾ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ, ਬੜੇ ਟੀਚੇ ਹਾਸਲ ਕਰਨੇ ਹੀ ਹੋਣਗੇ। ਇਸ ਲਈ, Think Big, Dream Big, Act Big” ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ  ਭਾਰਤ ਅੱਜ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਭੀ ਗਿਆ ਹੈ - ਇਤਨੇ ਊਂਚੇ ਉਠੋ ਕਿ, ਜਿਤਨਾ ਉਠਾ ਗਗਨ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਬੜਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਗਤੀ ਨਾਲ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਪੂਰਬ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਪੱਛਮ ਤੱਕ, ਉੱਤਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਦੱਖਣ ਤੱਕ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਇਨਫ੍ਰਾਸਟ੍ਰਕਚਰ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬੜਾ Solar Wind Park ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਰੇਲ ਬ੍ਰਿਜ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੈ। 10 ਹਜ਼ਾਰ ਫੀਟ ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਦੀ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੀ ਟਨਲ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਮੋਟਰੇਬਲ ਰੋਡ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ  ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬੜਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਸਟੇਡੀਅਮ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਪ੍ਰਤਿਮਾ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਏਸ਼ੀਆ ਦਾ ਦੂਸਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬੜਾ ਰੇਲ-ਰੋਡ ਬ੍ਰਿਜ ਵੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਗ੍ਰੀਨ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ‘ਤੇ ਇਤਨਾ ਬੜਾ ਕੰਮ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਇਸ ਟਰਮ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਟਰਮ ਦੇ ਕਾਰਜਾਂ ਦਾ ਪਰਿਣਾਮ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਪੱਕਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਕਾਸ ਯਾਤਰਾ ਰੁਕਣ ਵਾਲੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਆਪ (ਤੁਸੀਂ) ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਸਾਡੇ ਪਹਿਲੇ ਟਰਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ, ਵਰਲਡ ਇਕੌਨਮੀ ਵਿੱਚ ਦਸਵੇਂ ਨੰਬਰ ‘ਤੇ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਮੈਨੂੰ ਅੱਜ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕੰਮ ਦਿੱਤਾ ਤਦ ਅਸੀਂ ਦਸ ਨੰਬਰੀ ਸਾਂ। ਦੂਸਰੇ ਟਰਮ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਪੰਜਵੀਂ ਸਭ ਤੋਂ ਬੜੀ ਇਕੌਨਮੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਹ ਟ੍ਰੈਕ ਰਿਕਾਰਡ ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ, ਬਾਤਾਂ-ਬਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ, ਟ੍ਰੈਕ ਰਿਕਾਰਡ ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ ਮੈਂ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਿਵਾਵਾਂਗਾ ਕਿ ਤੀਸਰੇ ਟਰਮ ਵਿੱਚ, ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਤਿੰਨ ਇਕੌਨਮੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਾਮ ਭਾਰਤ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਯਾਨੀ, ਤੀਸਰੇ ਟਰਮ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀਆਂ ਤਿੰਨ ਇਕੌਨਮੀ ਵਿੱਚ ਗਰਵ (ਮਾਣ) ਦੇ ਨਾਲ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋਵੇਗਾ ਦੋਸਤੋ। Third Term- Top Three Economy ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਰਹੇਗਾ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਇਹ ਮੋਦੀ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਿਵਾਵਾਂਗਾ ਕਿ 2024 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਡੇ ਤੀਸਰੇ ਟਰਮ ਵਿੱਚ, ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵਿਕਾਸ ਯਾਤਰਾ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧੇਗੀ। ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਤੀਸਰੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵਿੱਚ ਆਪ (ਤੁਸੀਂ) ਆਪਣੇ ਸੁਪਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪੂਰੇ ਹੁੰਦੇ ਦੇਖੋਗੇ।

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨਵ ਨਿਰਮਾਣ ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਚਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਬੀਤੇ 9 ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਇਨਫ੍ਰਾਸਟ੍ਰਕਚਰ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੇ ਲਈ ਕਰੀਬ-ਕਰੀਬ 34 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੈਪੀਟਲ ਐਕਸਪੈਂਡੀਚਰ 10 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਨਵੇਂ ਏਅਰਪੋਰਟ, ਨਵੇਂ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸ ਵੇਅ, ਨਵੇਂ ਰੇਲ ਰੂਟ, ਨਵੇਂ ਬ੍ਰਿਜ, ਨਵੇਂ ਹਸਪਤਾਲ, ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਜਿਸ ਸਪੀਡ ਅਤੇ ਸਕੇਲ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਹ ਵਾਕਈ ਅਭੂਤਪੂਰਵ ਹੈ। 70 ਸਾਲ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਮੈਂ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਨਹੀਂ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਲੇਕਿਨ ਹਿਸਾਬ-ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਲਈ ਕੁਝ reference ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਉਸ reference ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ ਬਾਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। 70 ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਰੇਲ ਲਾਈਨਾਂ ਦਾ Electrification ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜਦਕਿ ਪਿਛਲੇ 9 ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ-ਕਰੀਬ 40 ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਰੇਲ ਲਾਈਨਾਂ ਦਾ Electrification ਹੋਇਆ ਹੈ। 2014 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਸਿਰਫ਼ 600 ਮੀਟਰ, ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਮਤ ਸਮਝਣਾ, ਸਿਰਫ਼ 600 ਮੀਟਰ ਨਵੀਂ ਮੈਟਰੋ ਲਾਈਨ ਵਿਛਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਰ ਮਹੀਨੇ 6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਨਵੀਂ ਮੈਟਰੋ ਲਾਈਨ ਦਾ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। 2014 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 4 ਲੱਖ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਗ੍ਰਾਮੀਣ ਸੜਕਾਂ ਸਨ। ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਵਾ ਸੱਤ ਲੱਖ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗ੍ਰਾਮੀਣ ਸੜਕਾਂ ਹਨ।  2014 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ-ਕਰੀਬ 70 ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਹੀ ਸਾਡੇ ਏਅਰਪੋਰਟ ਸਨ। ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਏਅਰਪੋਰਟਸ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਭੀ ਵਧ ਕੇ 150 ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਪਹੁੰਚ ਰਹੀ ਹੈ। 2014 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਿਟੀ ਗੈਸ ਡਿਸਟ੍ਰੀਬਿਊਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਭੀ ਸਿਰਫ਼ 60 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਹੁਣ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਿਟੀ ਗੈਸ ਡਿਸਟ੍ਰੀਬਿਊਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ 600 ਤੋਂ ਭੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਬਦਲਦਾ ਹੋਇਆ ਭਾਰਤ ਅੱਜ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਸਥਾਈ ਸਮਾਧਾਨ ‘ਤੇ Permanent Solution ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਪੀਐੱਮ ਗਤੀਸ਼ਕਤੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਮਾਸਟਰ ਪਲਾਨ ਭੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਉਦਯੋਗ ਜਗਤ ਦੇ ਸਾਥੀ ਬੈਠੇ ਹਨ, ਮੈਂ ਚਾਹਾਂਗਾ ਕਿ ਆਪ (ਤੁਸੀਂ) ਜਾ ਕੇ ਉਸ ਪੋਰਟਲ ਨੂੰ ਦੇਖੋ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਰੇਲ-ਰੋਡ ਜਿਹੇ ਫਿਜ਼ੀਕਲ ਇਨਫ੍ਰਾਸਟ੍ਰਕਟਰ ਦੇ ਲਈ, ਸਕੂਲ ਬਣਾਉਣੇ ਹੋਣ, ਹਸਪਤਾਲ ਬਣਾਉਣੇ ਹੋਣ, ਅਜਿਹੇ ਸੋਸ਼ਲ ਇਨਫ੍ਰਾਸਟ੍ਰਕਚਰ ਦੇ ਲਈ, ਪੀਐੱਮ ਗਤੀਸ਼ਕਤੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਮਾਸਟਰ ਪਲਾਨ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਗੇਮਚੇਂਜਰ ਸਾਬਤ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਲੇਅਰ ਦੇ 1600 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਲੇਅਰਸ ਦੇ ਡੇਟਾ ਉਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਡਿਜੀਟਲ ਪਲੈਟਫਾਰਮਸ ‘ਤੇ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਇਹੀ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪੈਸਾ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਰਬਾਦ ਨਾ ਹੋਵੇ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਅਵਸਰ ਹੈ। ਅੱਜ ਤੋਂ ਸੌ ਵਰ੍ਹੇ ਪਹਿਲਾਂ, ਮੈਂ ਪਿਛਲੀ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਦੀ ਬਾਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਅੱਜ ਤੋਂ 100 ਵਰ੍ਹੇ ਪਹਿਲਾਂ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਜੰਗ ਲੜ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਹ ਪਿਛਲੀ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਦਾ ਤੀਸਰਾ ਦਹਾਕਾ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਡਾ ਧਿਆਨ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। 1923-1930 ਦਾ ਉਹ ਕਾਲਖੰਡ ਯਾਦ ਕਰੋ, ਪਿਛਲੀ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਦਾ ਤੀਸਰਾ ਦਹਾਕਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਅਹਿਮ ਸੀ। ਇਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਇਹ ਤੀਸਰਾ ਦਹਾਕਾ ਵੀ ਉਤਨਾ ਹੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਪਿਛਲੀ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਦੇ ਤੀਸਰੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਲਲਕ ਸੀ, ਲਕਸ਼ ਸੀ ਸਵਰਾਜ ਦਾ, ਅੱਜ ਲਕਸ਼ ਹੈ ਸਮ੍ਰਿੱਧ ਭਾਰਤ ਦਾ, ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਬਣਾਉਣ ਦਾ। ਉਸ ਤੀਸਰੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਲਈ ਨਿਕਲ ਪਿਆ ਸੀ, ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੋਣੇ-ਕੋਣੇ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਗੂੰਜ ਸੁਣਾਈ ਦਿੰਦੀ ਸੀ। ਸਵਰਾਜ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਧਾਰਾਵਾਂ, ਸਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਚਾਹੇ ਉਹ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਮਾਰਗ ਹੋਵੇ, ਜਾਂ ਅਸਹਿਯੋਗ ਦਾ ਮਾਰਗ ਹੋਵੇ, ਸਾਰੇ ਮਾਰਗ ਪੂਰਨ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜਾਗਰੂਕ ਸਨ, ਊਰਜਾ ਨਾਲ ਭਰੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਇਸੇ ਦਾ ਪਰਿਣਾਮ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਦੇ 25 ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਦਰ-ਅੰਦਰ ਦੇਸ਼ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋ ਗਿਆ, ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਸਾਡਾ ਸੁਪਨਾ ਸਾਕਾਰ ਹੋਇਆ। ਅਤੇ ਇਸ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਦੇ ਇਸ ਤੀਸਰੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਅਗਲੇ 25 ਸਾਲ ਦਾ ਲਕਸ਼ ਹੈ।  ਅਸੀਂ ਸਮਰੱਥ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਲੈ ਕੇ, ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਲੈ ਕੇ ਨਿਕਲ ਪਏ ਹਾਂ। ਸਾਨੂੰ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਉਹ ਉਚਾਈ ਦੇਣੀ ਹੈ, ਉਸ ਸਫ਼ਲਤਾ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਹਰ ਸੁਤੰਰਤਤਾ ਸੈਨਾਨੀ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਸੀ।

ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਸੰਕਲਪ ਕੀ ਸਿੱਧੀ ਦੇ ਲਈ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀਆਂ ਨੇ, 140 ਕਰੋੜ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀਆਂ ਨੇ ਦਿਨ ਰਾਤ ਇੱਕ ਕਰ ਦੇਣਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਸਾਥੀਓ ਮੈਂ ਅਨੁਭਵ ਨਾਲ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਇੱਕ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਸਫ਼ਲਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਦੇਖਿਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਭਲੀ-ਭਾਂਤ ਸਮਝਿਆ ਹੈ, ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਜਾਣਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਅਧਾਰ ’ਤੇ ਮੈਂ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ, ਬੜੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾਲ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ, ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੁਯੋਗ ਜਨਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ ਭਾਰਤ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜ਼ਰੂਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਗ਼ਰੀਬੀ ਦੂਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜ਼ਰੂਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਜੋ ਅਧਾਰ ਹੈ, ਉਹ ਵੀ ਮੈਂ ਅੱਜ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਪੰਜ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਸਾਢੇ ਤੇਰ੍ਹਾਂ ਕਰੋੜ ਲੋਕ ਗ਼ਰੀਬੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲੇ ਹਨ। ਹੋਰ ਭੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਭੀ ਇਹ ਕਹਿ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਤਿ ਗ਼ਰੀਬੀ extreme poverty ਜੋ ਹੈ, ਉਹ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਦੇ ਕਗਾਰ (ਕਿਨਾਰੇ) ’ਤੇ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਬੀਤੇ 9 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਨੇ ਜੋ ਨੀਤੀਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਨਿਰਣੇ ਲਏ ਹਨ, ਉਹ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਸਹੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਸਾਥੀਓ,

ਦੇਸ਼ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਤਦੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਨੀਯਤ ਸਾਫ਼ ਹੋਵੇ, ਨੀਤੀ ਸਹੀ ਹੋਵੇ, ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਾਰਥਕ ਪਰਿਵਰਤਨ ਲਿਆਉਣ ਦੇ ਲਈ ਉਪਯੁਕਤ ਨੀਤੀ ਹੋਵੇ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੇ ਜੀ-20 ਦੇ ਆਯੋਜਨ ਭੀ ਇਸ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰੇਰਕ ਉਦਾਹਰਣ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਜੀ-20 ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਰ, ਇੱਕ ਸਥਾਨ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਰੱਖਿਆ। ਅਸੀਂ ਜੀ-20 ਦੀਆਂ ਬੈਠਕਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ 50 ਤੋਂ  ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੈ ਗਏ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਵਿਧਤਾ ਨੂੰ ਸ਼ੋਅਕੇਸ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸ਼ਕਤੀ ਕੀ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਕੀ ਹੈ। ਵਿਵਿਧਾਤਾਵਾਂ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਭੀ ਭਾਰਤ ਕਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਾਲ ਪ੍ਰਗਤੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਕਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਾਲ ਵਿਵਿਧਤਾ ਨੂੰ ਸੈਲੀਬ੍ਰੇਟ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਲੋਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਆਯੋਜਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਦੇ ਲਈ ਭਾਰਤ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। G-20 ਦੀਆਂ ਬੈਠਕਾਂ ਦੇ ਲਈ ਅਨੇਕ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਵੀਆਂ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਹੋਇਆ, ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਦਾ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਣ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਹੋਇਆ, ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਹੋਇਆ। ਅਤੇ ਇਹੀ ਤਾਂ ਸੁਸ਼ਾਸਨ ਹੈ, ਇਹੀ ਤਾਂ Good Governance ਹੈ। ਨੇਸ਼ਨ ਫਸਟ, ਸਿਟੀਜ਼ਨ ਫਸਟ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ‘ਤੇ ਚਲਦੇ ਹੋਏ ਹੀ ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਹਾਂ।

ਸਾਥੀਓ,

ਇਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਆਪ ਸਭ ਦਾ ਇੱਥੇ ਆਉਣਾ, ਇਹ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਲ ਦੇ ਕੋਣੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲਈ ਜੋ ਸੁਪਨੇ ਪਏ ਹਨ ਨਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਖਾਦ-ਪਾਣੀ ਦੇਣ ਦਾ ਇਹ ਅਵਸਰ ਹੈ ਜੀ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਭਾਰਤ ਮੰਡਪਮ ਜਿਹੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੁਵਿਧਾ ਦੇ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ, ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੈਂ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਵਧਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਅਤੇ ਇਤਨੀ ਬੜੀ ਤਾਦਾਦ ਵਿੱਚ ਆਪ ਆਏ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਡਾ ਫਿਰ ਤੋਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਸੁਆਗਤ ਅਤੇ ਅਭਿਨੰਦਨ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।

ਧੰਨਵਾਦ!

 

Explore More
78ਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਫਸੀਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦਾ ਮੂਲ-ਪਾਠ

Popular Speeches

78ਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਫਸੀਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦਾ ਮੂਲ-ਪਾਠ
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।