ਨਮਸਕਾਰ, ਪ੍ਰਿਅ ਪ੍ਰਿਵਯੇਤ ਮਸਕਵਾ! ਕਾਕ ਦੇਲਾ?

ਤੁਹਾਡਾ ਇਹ ਪ੍ਰੇਮ, ਤੁਹਾਡਾ ਇਹ ਸਨੇਹ, ਤੁਸੀਂ ਇੱਥੇ ਆਉਣ ਲਈ ਸਮਾਂ ਨਿਕਾਲਿਆ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਡਾ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਆਭਾਰੀ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਇਕੱਲਾ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਮਹਿਕ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਨਾਲ 140 ਕਰੋੜ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀਆਂ ਦਾ ਪਿਆਰ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਹਾਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਹਾਂ ਅਤੇ ਇਹ ਬਹੁਤ ਸੁਖਦ ਹੈ ਕਿ ਤੀਸਰੀ ਵਾਰ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ Indian Diaspora  ਤੋਂ ਮੇਰਾ ਪਹਿਲਾ ਸੰਵਾਦ ਇੱਥੇ Moscow ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਵੈਸੇ ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ 9 ਜੁਲਾਈ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਜ ਇਹ ਦਿਨ ਮੈਨੂੰ ਸਹੁੰ ਲਏ ਪੂਰਾ 1 ਮਹੀਨਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਅੱਜ ਤੋਂ ਠੀਕ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲੇ 9 ਜੂਨ ਨੂੰ ਮੈਂ ਤੀਸਰੀ ਵਾਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਸਹੁੰ  ਲਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸੇ ਦਿਨ ਮੈਂ ਇੱਕ ਪ੍ਰਣ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਪ੍ਰਣ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਆਪਣੇ ਤੀਸਰੇ Term ਵਿੱਚ, ਮੈਂ ਤਿੰਨ ਗੁਣੀ ਤਾਕਤ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਾਂਗਾ। ਤਿੰਨ ਗੁਣੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਾਂਗਾ। ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਸੰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕਈ ਲਕਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਤਿੰਨ ਦਾ ਅੰਕ ਛਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਲਕਸ਼ ਹੈ ਤੀਸਰੀ ਟਰਮ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਤੀਸਰੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਇਕੌਨਮੀ ਬਣਾਉਣਾ, ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਲਕਸ਼ ਹੈ ਤੀਸਰੀ ਟਰਮ ਵਿੱਚ ਗ਼ਰੀਬਾਂ ਦੇ ਲਈ ਤਿੰਨ ਕਰੋੜ ਆਵਾਸ ਬਣਾਉਣਾ, ਤਿੰਨ ਕਰੋੜ ਘਰ ਬਣਾਉਣਾ, ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਲਕਸ਼ ਹੈ ਤੀਸਰੀ ਟਰਮ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਕਰੋੜ ਲਖਪਤੀ ਦੀਦੀ ਬਣਾਉਣਾ। ਸ਼ਾਇਦ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਵੀ ਨਵਾਂ ਹੋਵੇਗਾ।

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜੋ Women Self Help Group ਚਲ ਰਹੇ ਹਨ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ। ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੰਨਾ empower ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ, ਉਨਾ Skill Development ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ, ਇੰਨਾ Diversification ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਮੇਰੇ ਤੀਸਰੇ Term ਵਿੱਚ ਪਿੰਡਾਂ ਦੀਆਂ ਜੋ ਗ਼ਰੀਬ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਹਨ ਉਸ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਕਰੋੜ ਦੀਦੀ ਲਖਪਤੀ ਬਣਨ। ਯਾਨੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਲਾਨਾ ਇਨਕਮ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਦੇ ਲਈ ਹੋਣ, ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਲਕਸ਼ ਹੈ। ਲੇਕਿਨ ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਜਿਹੇ ਸਾਥੀਆਂ ਦੇ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਨਾ ਤਾਂ ਵੱਡੇ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਲਕਸ਼ ਬਹੁਤ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪੂਰੇ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਸਭ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਅੱਜ ਦਾ ਭਾਰਤ ਜੋ ਲਕਸ਼ ਠਾਨ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਉਹ ਪੂਰਾ ਕਰਕੇ ਹੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਉਹ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜੋ ਚੰਦਰਯਾਨ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਕੋਈ ਦੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕਿਆ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਉਹ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜੋ digital transactions ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ reliable model ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਉਹ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜੋ social sector ਦੀ ਬਿਹਤਰੀਨ policies ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ empower ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਉਹ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਤੀਸਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬੜਾ startup ecosystem ਹੈ।

 

ਮੈਂ ਜਦੋਂ 2014 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਤੁਸੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਜਦੋਂ ਮੈਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦਿੱਤਾ। ਤਦ ਕੁਝ ਸੈਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ startup ਹੋਇਆ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਅੱਜ ਲੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਉਹ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜੋ ਰਿਕਾਰਡ ਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ patent file ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਰਿਸਰਚ ਪੇਪਰ ਪਬਲਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹੀ ਮੇਰੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਪਾਵਰ ਹੈ, ਉਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਵੀ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਟੈਲੇਂਟ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਅਚੰਭਿਤ ਵੀ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਪਿਛਲੇ 10 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਨੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਜੋ ਰਫ਼ਤਾਰ ਪਕੜੀ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਦੁਨੀਆ ਹੈਰਾਨ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਲੋਕ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ...ਭਾਰਤ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਆਉਂਦੇ ਹੋ  ਤਾਂ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਲਗਦਾ ਹੈ ਨਾ? ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਕੀ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਨ? ਉਹ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਨ ਭਾਰਤ ਦਾ ਕਾਯਾਕਲਪ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਨਵ-ਨਿਰਮਾਣ, ਉਹ ਸਾਫ਼-ਸਾਫ਼ ਦੇਖ  ਪਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਜੀ-20 ਜਿਹੇ ਸਫ਼ਲ ਆਯੋਜਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਦ ਦੁਨੀਆ ਇੱਕ ਸਵਰ ਤੋਂ ਬੋਲ ਉਠਦੀ ਹੈ, ਅਰੇ ਭਾਰਤ ਤਾਂ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।

 

ਜਦੋਂ  ਭਾਰਤ ਸਿਰਫ਼ ਦਸ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਏਅਰਪੋਰਟਸ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ ਦੁਗਣਾ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੁਨੀਆ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਵਾਕਈ ਭਾਰਤ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਸਿਰਫ਼ ਦਸ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 40 ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ, ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਯਾਦ ਰੱਖਣਾ, 40 ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨ ਦਾ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ...ਤਾਂ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਵੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਾਵਰ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਦੇਸ਼ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਡਿਜੀਟਲ ਪੇਮੈਂਟਸ ਦੇ ਨਵੇਂ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਅੱਜ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਐੱਲ-ਵਨ ਪੁਆਇੰਟ ਤੋਂ ਸੂਰਜ ਦੀ ਪਰਿਕ੍ਰਮਾ ਪੂਰੀ ਕਰਦਾ ਹੈ...ਅੱਜ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਰੇਲਵੇ ਬ੍ਰਿਜ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਅੱਜ ਜਦੋਂ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਸਟੈਚਿਊ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੁਨੀਆ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਵਾਕਈ ਭਾਰਤ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਕਿਵੇਂ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਕਿਵੇਂ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਭਾਰਤ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤ ਆਪਣੇ 140 ਕਰੋੜ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ‘ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ‘ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਮਾਣ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ 140 ਕਰੋੜ ਭਾਰਤੀ ਹੁਣ ਵਿਕਸਿਤ ਦੇਸ਼ ਬਣਨ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਸੰਕਲਪ ਲੈ ਕੇ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਪੂਰਾ ਮਿਹਨਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਹਰ ਕਿਸਾਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਹਰ ਨੌਜਵਾਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਹਰ ਗ਼ਰੀਬ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

 

ਅੱਜ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਮੇਰੇ ਭਾਰਤੀ ਭਾਈ-ਭੈਣ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤੀ ਆਪਣੀ ਮਾਤ ਭੂਮੀ ਦੀਆਂ ਉਪਲਬਧੀਆਂ ‘ਤੇ ਸੀਨਾ ਤਾਣ ਕੇ, ਸਰ ਉੱਚਾ ਕਰਕੇ ਮਾਣ ਕਰਦੇ ਹੋ। ਤੁਸੀਂ ਮਾਣ ਨਾਲ ਦਸੱਦੇ ਹੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਭਾਰਤ ਅੱਜ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਬੁਲੰਦੀਆਂ ਨੂੰ ਛੂਹ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦੋਸਤੋਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਆਉਂਦੇ ਹੀ ਤੁਸੀਂ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਉਪਲਬਧੀਆਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਲਿਸਟ ਰੱਖ ਦਿੰਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਉਹ ਸੁਣਦੇ ਹੀ ਰਹਿ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮੈਂ ਜ਼ਰਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੁੱਛਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਦੱਸੋ ਮੈਂ ਜੋ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਸਚ ਹੈ ਕਿ ਨਹੀਂ ਹੈ? ਤੁਸੀਂ ਅਜਿਹਾ ਕਰਦੇ ਹੋ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ?

 

ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਾਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਤੁਹਾਡੀ ਤਰਫ਼ ਦੇਖਣ ਦਾ ਨਜ਼ਰੀਆ ਵੀ ਬਦਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਨਹੀਂ ਬਦਲਿਆ ਹੈ? ਇਹ 140 ਕਰੋੜ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਕਰਕੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ। ਅੱਜ 140 ਕਰੋੜ ਭਾਰਤੀ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਚਲੀ ਆ ਰਹੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕਾਰਪੇਟ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਦਬਾ ਕੇ ਗੁਜਾਰਾ ਕਰਨਾ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਗਵਾਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਦੋਸਤੋ।

 ਅੱਜ 140 ਕਰੋੜ ਭਾਰਤੀ ਹਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਨਿਕਲਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਜੁਟੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਕੋਵਿਡ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਾਲ ਕੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਲਿਆਏ....ਬਲਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਇਕੋਨਮੀ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਇਨਫ੍ਰਾਸਟ੍ਰਕਚਰ ਦੀਆਂ ਕਮੀਆਂ ਦੂਰ ਤਾਂ ਕਰ ਹੀ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਬਲਕਿ ਅਸੀਂ global standards ਦੇ ਮਾਈਲਸਟੋਨ ਕ੍ਰਿਏਟ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ ਆਪਣੀਆਂ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਹੀਂ ਸੁਧਾਰ ਰਹੇ, ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰ ਗ਼ਰੀਬ ਨੂੰ ਮੁਫ਼ਤ ਇਲਾਜ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਵੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ Health Assurance Scheme ਚਲਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ਆਯੁਸ਼ਮਾਨ ਭਾਰਤ। ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਕੀਮ ਹੈ। ਇਹ ਸਭ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਦੋਸਤੋ? ਇਸ ਨੂੰ ਕੌਣ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਮੈਂ ਫਿਰ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ 140 ਕਰੋੜ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀ। ਉਹ ਸੁਪਨੇ ਵੀ ਦੇਖਦੇ ਹਨ, ਸੰਕਲਪ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਿੱਧੀ ਦੇ ਲਈ ਜੀਅ-ਜਾਨ ਨਾਲ ਜੁਟਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਡੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਮਿਹਨਤ, ਲਗਨ ਅਤੇ ਨਿਸ਼ਠਾ ਨਾਲ ਸੰਭਵ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਸਿਰਫ ਸਿਸਟਮ ਅਤੇ ਇਨਫ੍ਰਾਸਟ੍ਰਕਚਰ ਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰ ਨਾਗਰਿਕ ਦੇ,  ਹਰ ਨੌਜਵਾਨ ਦੇ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਿੱਖ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਜੋ ਪਹਿਲੀ ਪੌੜ੍ਹੀ ਹੈ ਨਾ ਉਹ ਖੁਦ ਦਾ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। 2014 ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਅਸੀਂ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਦੀ ਗਰਤ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਚੁੱਕੇ ਸੀ। ਹਤਾਸ਼ਾ, ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਜਕੜ ਲਿਆ ਸੀ। ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਦੋ ਪੇਸ਼ੈਂਟ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਹੋਣ, ਉਨੇ ਹੀ ਸਮਰੱਥਾਵਾਨ ਡਾਕਟਰ ਹੋਣ, ਲੇਕਿਨ ਇੱਕ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬਿਆ ਹੋਇਆ ਪੇਸ਼ੈਂਟ ਹੋਵੇ, ਦੂਸਰਾ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਪੇਸ਼ੈਂਟ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਦੇਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਪੇਸ਼ੈਂਟ ਕੁਝ ਹੀ ਹਫਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਠੀਕ ਹੋ ਕੇ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬਿਆ ਹੋਇਆ ਪੇਸ਼ੈਂਟ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੂੰ ਚੁੱਕ ਕੇ ਲੈ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪੂੰਜੀ ਹੈ। 

 

ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਟੀ-ਟਵੈਂਟੀ (ਟੀ-20) ਵਰਲਡ ਕੱਪ ਵਿੱਚ, ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਪੱਕਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਵਿਕਟਰੀ ਨੂੰ ਸੈਲੀਬ੍ਰੇਟ ਕੀਤਾ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸੀ? ਮਾਣ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਨਹੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ? ਵਰਲਡ ਕੱਪ ਨੂੰ ਜਿੱਤਣ ਦੀ ਅਸਲੀ ਸਟੋਰੀ, ਜਿੱਤ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀ ਵੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਦਾ ਯੁਵਾ ਅਤੇ ਅੱਜ ਦਾ ਯੁਵਾ ਭਾਰਤ, ਆਖਰੀ ਬਾਲ ਅਤੇ ਆਖਰੀ ਪਲ ਤੱਕ ਹਾਰ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਜਿੱਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਦਮ ਚੁੰਮਦੀ ਹੈ ਜੋ ਹਾਰ ਮੰਨਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਇਹ ਭਾਵਨਾ ਸਿਰਫ. ਕ੍ਰਿਕਟ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਦੂਸਰੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਿਸ ਰਹੀ ਹੈ। ਬੀਤੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਰ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਐਥਲੀਟਸ ਨੇ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਾਰ ਪੈਰਿਸ ਓਲੰਪਿਕਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਟੀਮ ਭੇਜੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਦੇਖਣਾ.... ਪੂਰੀ ਟੀਮ, ਸਾਰੇ ਐਥਲੀਟਸ, ਕਿਵੇਂ ਆਪਣਾ ਦਮ ਦਿਖਾਉਣਗੇ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਯੁਵਾਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਇਹੀ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਸਲੀ ਪੂੰਜੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਹੀ ਯੁਵਾਸ਼ਕਤੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਉੱਚਾਈਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਤੁਸੀਂ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ, ਟੀਵੀ ‘ਤੇ ਵੀ ਦੇਖਦੇ ਹੋਵੋਗੇ ਕਿਵੇਂ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੌਣ ਕੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਕੌਣ ਕੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। 

 

ਸਾਥੀਓ,

ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਮੈਂ ਕਹਿੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਬੀਤੇ 10 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਜੋ ਵਿਕਾਸ ਕੀਤਾ.... ਉਹ ਤਾਂ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਟ੍ਰੇਲਰ ਹੈ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ 10ਵਰ੍ਹੇ ਹੋਰ ਵੀ Fast Growth ਦੇ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਹਨ। Semiconductor ਤੋਂ Electronics Manufacturing ਤੱਕ Green Hydrogen ਤੋਂ Electric Vehicles ਤੱਕ ਅਤੇ World Class Infrastructure, ਭਾਰਤ ਦੀ ਨਵੀਂ ਗਤੀ, ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਅਤੇ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਨਾਲ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਅਧਿਆਏ ਲਿਖੇਗੀ। ਅੱਜ ਗਲੋਬਲ ਇਕੋਨਮੀ ਦੀ ਗ੍ਰੋਥ ਵਿੱਚ 15 ਪਰਸੈਂਟ ਭਾਰਤ ਕੰਟ੍ਰੀਬਿਊਟ ਕਰ ਕਰਹ ਹੈ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਹੋਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਹੋਣਾ ਤੈਅ ਹੈ। Global Poverty ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ Climate Change ਤੱਕ, ਹਰ Challenge ਨੂੰ, Challenge ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਰਹੇਗਾ, ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਤਾਂ ਡੀਐੱਨਏ ਵਿੱਚ ਹੈ ਚੁਣੌਤੀ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣਾ। 

 

ਸਾਥੀਓ,

ਮੈਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਹੈ, ਬਸ ਇਹੀ ਜੋ ਪਿਆਰ ਹੈ ਨਾ ਦੋਸਤੋ, ਜਦੋਂ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਦੂਰੀ ਦਾ ਅਵਕਾਸ਼ ਹੀ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਜੋ ਸੋਚ ਲੀਡਰ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਚਲਦੀ ਹੈ ਉਹੀ ਸੋਚ ਜਦੋਂ ਜਨ-ਮਨ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਨਾ ਤਾਂ ਅਪਾਰ ਊਰਜਾ generate ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਦੋਸਤੋ, ਅਤੇ ਇਹੀ ਮੈਂ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਦੋਸਤੋ।  

 

ਸਾਥੀਓ,

ਮੈਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਹੈ ਕਿ Global Prosperity ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਊਰਜਾ ਦੇਣ ਲਈ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਰੂਸ ਮੋਢੇ ਨਾਲ ਮੋਢਾ ਮਿਲਾ ਕੇ ਚਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਮੌਜੂਦ ਤੁਸੀਂ ਲੋਕ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਨਵੀਂ ਉਚਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ, ਆਪਣੀ ਈਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਰੂਸ ਦੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। 

 

ਸਾਥੀਓ,

ਮੈਂ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਜੋ ਅਨੋਖਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਕਾਇਲ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਰੂਸ ਸ਼ਬਦ ਸੁਣਦੇ ਹੀ.... ਹਰ ਭਾਰਤੀ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਸ਼ਬਦ ਆਉਂਦਾ ਹੈ...... ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੁਖ-ਦੁਖ ਦਾ ਸਾਥੀ.... ਭਾਰਤ ਦਾ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਦੋਸਤ। ਸਾਡੇ Russian Friends ਇਸ ਨੂੰ ਦੁਜ਼ਬਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਦੋਸਤੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਸਰਦੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਟੈਂਪਰੇਚਰ ਕਿੰਨਾ ਹੀ ਮਾਈਨਸ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਨਾ ਚਲਾ ਜਾਵੇ.... ਭਾਰਤ –ਰੂਸ ਦੀ ਦੋਸਤੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਪਲੱਸ ਵਿੱਚ ਰਹੀ ਹੈ, ਗਰਮਜੋਸ਼ੀ ਭਰੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਰਿਸ਼ਤਾ Mutual Trust ਅਤੇ Mutual Respect ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਨੀਂਹ ‘ਤੇ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਅਤੇ ਉਹ ਗਾਣਾ ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਦੇ ਘਰ-ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੇ ਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਸਰ ਪੇ ਲਾਲ ਟੋਪੀ ਰੂਸੀ, ਫਿਰ ਵੀ? ਫਿਰ ਵੀ? ਫਿਰ ਵੀ? ਦਿਲ ਹੈ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ...... ਇਹ ਗੀਤ ਭਾਵੇਂ ਪੁਰਾਣਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੋਵੇ, ਲੇਕਿਨ ਸੈਂਟੀਮੈਂਟਸ Evergreen ਹਨ। ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀਮਾਨ ਰਾਜ ਕਪੂਰ, ਸ਼੍ਰੀਮਾਨ ਮਿਥੁਨ ਦਾ, ਅਜਿਹੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਦੋਸਤੀ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ..... ਭਾਰਤ-ਰੂਸ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਸਿਨੇਮਾ ਨੇ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ... ਅਤੇ ਅੱਜ ਤੁਸੀਂ ਭਾਰਤ-ਰੂਸ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਉੱਚਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹਤਾ ਕਈ ਵਾਰ ਪਰਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਅਤੇ ਹਰ ਵਾਰ, ਸਾਡੀ ਦੋਸਤੀ ਬਹੁਤ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋ ਕੇ ਉੱਭਰੀ ਹੈ। 

 

ਸਾਥੀਓ,

ਭਾਰਤ-ਰੂਸ ਦੀ ਇਸ ਦੋਸਤੀ ਦੇ ਲਈ ਮੈਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮੇਰੇ ਪ੍ਰਿਯ ਮਿੱਤਰ President Putin ਦੀ Leadership ਦੀ ਵੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰਾਂਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਇਸ Partnership ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਦੇਣ ਦੇ ਲਈ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਬੀਤੇ 10 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਛੇਵੀਂ ਵਾਰ Russia ਆਇਆ ਹਾਂ। ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਦੂਸਰੇ ਨਾਲ 17 ਵਾਰ ਮਿਲੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਮੀਟਿੰਗਾਂ, Trust ਅਤੇ Respect ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਰਹੀਆਂ ਹਨ । ਜਦੋਂ ਸਾਡੇ Students ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਫਸੇ ਸਨ, ਤਾਂ President Putin ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਭਾਰਤ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਾਡੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਰੂਸ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ, ਮੇਰੇ ਮਿੱਤਰ President Putin ਦਾ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਵੀ ਫਿਰ ਤੋਂ ਆਭਾਰ ਵਿਅਕਤ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਵੱਡੀ ਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਨੌਜਵਾਨ, ਰਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੇ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜਾਂ ਦੀਆਂ ਐਸ਼ੋਸੀਏਸ਼ਨਜ਼ ਵੀ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਹਰ ਰਾਜ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰੀ, ਖਾਣ-ਪਾਣ, ਭਾਸ਼ਾ-ਬੋਲੀ, ਗੀਤ-ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਵਿਵਿਧਤਾ ਵੀ ਇੱਥੇ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇੱਥੇ ਹੋਲੀ-ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹਰ ਤਿਉਹਾਰ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਨੂੰ ਵੀ ਇੱਥੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਅਤੇ ਉਮੰਗ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਮੈਂ ਆਸ਼ਾ ਕਰਾਂਗਾ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ 15 ਅਗਸਤ ਤਾਂ ਹੋਰ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਯੋਗ ਡੇਅ ‘ਤੇ ਵੀ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇੱਥੇ ਪਾਰਟੀਸਿਪੇਟ ਕੀਤਾ। ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਹੋਰ ਗੱਲ ਦੇਖ ਕੇ ਹੋਰ ਵੀ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਜੋ ਸਾਡੇ ਰਸ਼ੀਅਨ ਦੋਸਤ ਹਨ, ਉਹ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਉੰਨੇ ਹੀ ਜੋਸ਼ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ People to People ਕਨੈਕਟ, ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਉੱਪਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਤਾਕਤ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। 

 

ਅਤੇ ਸਾਥੀਓ,

ਇਸੇ Positivity ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਹੋਰ Good News ਵੀ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਤੁਸੀਂ ਸੋਚਦੇ ਹੋਵੋਗੇ ਕਿਹੜੀ Good News ਆਵੇ। ਕਜਾਨ ਅਤੇ ਯਿਕਾਤੇਰਿਨ ਬੁਰਗ ਵਿੱਚ ਦੋ ਨਵੇਂ ਕਾਉਂਸੁਲੇਟ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦਾ ਨਿਰਣਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਆਉਣਾ-ਜਾਣਾ ਅਤੇ ਵਪਾਰ-ਕਾਰੋਬਾਰ ਹੋਰ ਅਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ। 

 

ਸਾਥੀਓ,

ਸਾਡੇ ਸਬੰਧਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਤੀਕ Astrakhan ਦਾ India House ਵੀ ਹੈ। 17ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਵਪਾਰੀ ਉੱਥੇ ਵਸੇ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਗੁਜਰਾਤ ਦਾ ਨਵਾਂ-ਨਵਾਂ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਿਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਉੱਥੇ ਗਿਆ ਸੀ। ਦੋ ਵਰ੍ਹੇ ਪਹਿਲੇ North-South Transport Corridor ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ Commercial ਕੰਸਾਇਨਮੈਂਟ ਵੀ ਇੱਥੇ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਇਹ Corridor, ਮੁੰਬਈ ਅਤੇ ਆਸਤ੍ਰਾਖਾਨ ਦੀ ਪੋਰਟ ਸਿਟੀ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੋੜਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਚੇੱਨਈ- ਵਲਾਦਿਵੋਸਤੋਕ Eastern Maritime Corridor ‘ਤੇ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼, ਗੰਗਾ-ਵੋਲਗਾ Dialogue Of Civilization ਤੋਂ ਇੱਕ ਦੂਸਰੇ ਨੂੰ Rediscover ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ।

 

Friends, 

2015 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਇੱਥੇ ਆਇਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਤਾਂ ਮੈਂ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਅੱਜ ਦੁਨੀਆ ਕਹਿ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਾਰੇ experts ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਕੋਈ ਵਿਵਾਦ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਵਿਸ਼ਵ ਬੰਧੂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਭਰੋਸਾ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੀ Growing Capabilities ਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ Stability ਅਤੇ Prosperity ਦੀ ਉਮੀਦ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। New Emerging Multipolar World Order ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ Pillar ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ Peace, Dialogue ਅਤੇ Diplomacy ਦੀ ਗੱਲ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਸੁਣਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਦੁਨੀਆ ‘ਤੇ ਸੰਕਟ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੇ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਭਾਰਤ, ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਕੋਈ ਕਸਰ ਨਹੀਂ ਛੱਡੇਗਾ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਦੁਨੀਆ ਨੇ ਇੱਕ Influence Oriented Global Order ਦੇਖਿਆ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ Influence ਦੀ ਨਹੀਂ Confluence ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਦੇਸ਼, ਸਮਾਗਮਾਂ ਅਤੇ ਸੰਗਮਾਂ ਨੂੰ ਪੂਜਨ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰ ਭਲਾ ਕੌਣ ਸਮਝ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਕੌਣ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ?

 

ਸਾਥੀਓ, 

ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ, ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਬ੍ਰਾਂਡ ਅੰਬੈਸਡਰ ਹੋ। ਜੋ ਇੱਥੇ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਬੈਠਦੇ ਹਨ ਨਾ ਉਹ ਰਾਜਦੂਤ ਹਨ ਅਤੇ ਜੋ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਬਾਹਰ ਹਨ ਨਾ ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦੂਤ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਇੰਝ ਹੀ ਰੂਸ ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਂਦੇ ਰਹੋ।

ਸਾਥੀਓ,

60 ਸਾਲ ਦੇ ਬਾਅਦ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਰਕਾਰ ਤੀਸਰੀ ਵਾਰ ਚੁਣੀ ਜਾਵੇ ਇਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਲੇਕਿਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਧਿਆਨ, ਸਾਰੇ ਕੈਮਰੇ ਮੋਦੀ ‘ਤੇ ਲਗੇ ਰਹੇ, ਉਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕਈ ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵੱਲ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਗਿਆ। ਜਿਵੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਚਾਰ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਚੋਣਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਸਿਕਿੱਮ, ਆਂਧਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਓਡੀਸ਼ਾ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਾਰਾਂ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਐੱਨਡੀਏ clean sweep ਬਹੁਮਤ ਦੇ ਨਾਲ ਜਿੱਤੀ। ਅਤੇ ਹੁਣੇ-ਹੁਣੇ ਤਾਂ ਮਹਾਪ੍ਰਭੂ ਜਗਨਨਾਥ ਜੀ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਜੈ ਜਗਨਨਾਥ। ਓਡੀਸ਼ਾ ਨੇ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ revolution ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਵੀ ਅੱਜ ਤੁਹਾਡੇ ਦਰਮਿਆਨ ਓਡੀਆ scarf ਪਹਿਨ ਕੇ ਆਇਆ ਹਾਂ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ‘ਤੇ ਮਹਾਪ੍ਰਭੂ ਜਗਨਨਾਥ ਜੀ ਦਾ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਬਣਿਆ ਰਹੇ, ਤੁਸੀਂ ਸਵਸਥ ਰਹੋ, ਤੁਸੀਂ ਸਮ੍ਰਿੱਧ ਰਹੋ..... ਇਸੇ ਕਾਮਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡਾ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਦਾ ਹਾਂ! ਅਤੇ ਇਹ ਅਮਰ ਪ੍ਰੇਮ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਦੋਸਤੋ। ਇਹ ਦਿਨੋਂ ਦਿਨ ਵਧਦੀ ਰਹੇਗੀ, ਸਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਕਲਪ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦੀ ਰਹੇਗੀ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਸਖਤ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਹਰ ਸੰਕਲਪ ਸਿੱਧੀ ਨੂੰ ਪਾ ਕੇ ਰਹੇਗੇ। ਇਸੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੇ ਨਾਲ ਮੈਂ ਫਿਰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਤੁਹਾਡਾ ਦਿਲੋਂ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਆਭਾਰ ਵਿਅਕਤ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਬੋਲੋ-

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ! 

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ! 

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ!

 

ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ !

ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ !

ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ !

ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ !

ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ !

ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ !

ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ !

ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦ!

 

Explore More
78ਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਫਸੀਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦਾ ਮੂਲ-ਪਾਠ

Popular Speeches

78ਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਫਸੀਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦਾ ਮੂਲ-ਪਾਠ
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।