ਰਾਜਕੋਟ, ਬਠਿੰਡਾ, ਰਾਏਬਰੇਲੀ, ਕਲਿਆਣੀ ਅਤੇ ਮੰਗਲਾਗਿਰੀ ਵਿਖੇ ਪੰਜ ਏਮਜ਼ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤੇ
23 ਰਾਜਾਂ/ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 11,500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਦੇ 200 ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ਼ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤਾ
ਪੁਣੇ ਵਿੱਚ 'ਨਿਸਰਗ ਗ੍ਰਾਮ' ਨਾਮਕ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਟਿਊਟ ਆਵੑ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ
ਲਗਭਗ 2280 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਰਾਜ ਬੀਮਾ ਨਿਗਮ ਦੇ 21 ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤਾ
ਵਿਭਿੰਨ ਅਖੁੱਟ ਊਰਜਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ
9000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਨਵੀਂ ਮੁੰਦਰਾ-ਪਾਣੀਪਤ ਪਾਈਪਲਾਈਨ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ
"ਅਸੀਂ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਲੈ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਈਵੈਂਟਸ ਆਯੋਜਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ"
"ਨਵਾਂ ਭਾਰਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ"
"ਮੈਂ ਦੇਖ ਸਕਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਬਦਲ ਗਈਆਂ ਹਨ ਪਰ ਮੋਦੀ ਲਈ ਸਨੇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਉਮਰ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਪਰ੍ਹੇ ਹੈ"
"ਜਲਮਗਨ ਦਵਾਰਕਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਨਾਲ, ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ ਪ੍ਰਤੀ ਮੇਰੇ ਸੰਕਲਪ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਤਾਕਤ ਮਿਲੀ ਹੈ; ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੇਰੇ ਲਕਸ਼ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਹਮ ਆਸਥਾ ਜੁੜ ਗਈ ਹੈ”
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਅੱਜ ਰਾਜਕੋਟ, ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ 48,100 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਦੇ ਕਈ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ। ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ, ਸੜਕ, ਰੇਲ, ਊਰਜਾ, ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ ਅਤੇ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਜਿਹੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਦੋਂ ਸਾਰੇ ਮੁੱਖ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਇਕੱਲੇ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਚਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਰੁਝਾਨ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਗਈ ਹੈ

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ!

ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ!

ਮੰਚ ‘ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਲੋਕਪ੍ਰਿਯ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀਮਾਨ ਭੂਪੇਂਦਰ ਭਾਈ ਪਟੇਲ, ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਮੰਤਰੀ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦੇ ਮੇਰੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਮਨਸੁਖ ਮਾਂਡਵੀਯਾ, ਗੁਜਰਾਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਤੇ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਮੇਰੇ ਸਾਥੀ ਸੀ ਆਰ ਪਾਟਿਲ, ਮੰਚ ‘ਤੇ ਵਿਰਾਜਮਾਨ ਹੋਰ ਸਾਰੇ ਸੀਨੀਅਰ ਮਹਾਨੁਭਾਵ, ਅਤੇ ਰਾਜਕੋਟ ਦੇ ਮੇਰੇ ਭਾਈਓ ਅਤੇ ਭੈਣੋਂ, ਨਮਸਕਾਰ।

ਅੱਜ ਦੇ ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਅਨੇਕ ਰਾਜਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਲੋਕ ਵੀ ਜੁੜੇ ਹਨ। ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਮਾਣਯੋਗ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ, ਮਾਣਯੋਗ ਗਵਰਨਰ ਸ਼੍ਰੀ, ਵਿਧਾਇਕਗਣ, ਸਾਂਸਦਗਣ, ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਮੰਤਰੀਗਣ, ਇਹ ਸਭ ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਵੀਡੀਓ ਕਾਨਫਰੰਸਿੰਗ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹਨ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਦਾ ਵੀ ਦਿੱਲੋਂ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਅਭਿਨੰਦਨ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।

ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੋ ਕੇ ਰਹਿ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਮੈਂ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੋਨੇ-ਕੋਨੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਜ ਰਾਜਕੋਟ ਪਹੁੰਚ ਗਏ। ਅੱਜ ਦਾ ਇਹ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵੀ ਇਸੇ ਗੱਲ ਦਾ ਗਵਾਹ ਹੈ। ਅੱਜ ਇਸ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨਾਲ ਦੇਸ਼  ਦੇ ਕਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜਾਂ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਣਾ, ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਮੈਂ ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਉੱਥੋਂ ਦੀ ਮੈਂ IIT ਭਿਲਾਈ, IIT ਤਿਰੂਪਤੀ, ਟ੍ਰਿਪਲ ਆਈਟੀ DM ਕੁਰਨੂਲ, IIM ਬੋਧ ਗਯਾ,

IIM ਜੰਮੂ, IIM ਵਿਸ਼ਾਖਾਪਟਨਮ ਅਤੇ IIS ਕਾਨਪੁਰ ਦੇ ਕੈਂਪਸ ਦਾ ਇਕੱਠੇ ਜੰਮੂ ਤੋਂ ਲੋਕਅਰਪਣ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਅਤੇ ਹੁਣ ਅੱਜ ਇੱਥੇ ਰਾਜਕੋਟ ਤੋਂ-ਏਮਸ ਰਾਜਕੋਟ, ਏਮਸ ਰਾਏਬਰੇਲੀ, ਏਮਸ ਮੰਗਲਗਿਰੀ, ਏਮਸ ਭਠਿੰਡਾ, ਏਮਸ ਕਲਿਆਣੀ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪੰਜ ਏਮਸ, ਵਿਕਸਿਤ ਹੁੰਦਾ ਭਾਰਤ, ਅਜਿਹੇ ਹੀ ਤੇਜ਼ ਗਤੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਕੰਮ ਪੂਰੇ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਮੈਂ ਰਾਜਕੋਟ ਆਇਆ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਪੁਰਾਣਾ ਵੀ ਯਾਦ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਕੱਲ੍ਹ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦਿਨ ਸੀ। ਮੇਰੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਰਾਜਕੋਟ ਦੀ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਹੈ। 22 ਸਾਲ ਪਹਿਲੇ 24 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਹੀ ਰਾਜਕੋਟ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਆਪਣਾ MLA ਚੁਣਿਆ ਸੀ। ਅਤੇ ਅੱਜ 25 ਫਰਵਰੀ ਦੇ ਦਿਨ ਮੈਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਰਾਜਕੋਟ ਦੇ ਵਿਧਾਇਕ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਗਾਂਧੀਨਗਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ  ਸਹੁੰ ਲਈ ਸੀ, ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ। ਤੁਸੀਂ ਤਦ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿਆਰ, ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਾ ਕਰਜ਼ਦਾਰ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਲੇਕਿਨ ਅੱਜ 22 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਰਾਜਕੋਟ ਦੇ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਪਰਿਜਨ ਨੂੰ ਮਾਣ ਦੇ ਨਾਲ ਕਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਭਰੋਸੇ ‘ਤੇ ਖਰਾ ਉਤਰਨ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਅੱਜ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼ ਇਤਨਾ ਪਿਆਰ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਤਨੇ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਯਸ਼ ਦਾ ਹੱਕਦਾਰ ਇਹ ਰਾਜਕੋਟ ਵੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਜਦੋਂ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼, ਤੀਸਰੀ ਵਾਰ-NDA ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਅੱਜ ਜਦੋਂ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼, ਹੁਣ ਦੀ ਵਾਰ-400 ਪਾਰ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ, 400 ਪਾਰ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤਦ ਮੈਂ ਪੁਨ: ਰਾਜਕੋਟ ਦੇ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਪਰਿਜਨ ਨੂੰ ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਕੇ ਨਮਨ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਬਦਲ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਲੇਕਿਨ ਮੋਦੀ ਦੇ ਲਈ ਸਨੇਹ ਹਰ ਉਮਰ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਪਰ੍ਹੇ ਹੈ। ਇਹ ਜੋ ਤੁਹਾਡਾ ਕਰਜ਼ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਮੈਂ ਵਿਆਜ ਦੇ ਨਾਲ, ਵਿਕਾਸ ਕਰਕੇ ਚੁਕਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਯਾਸ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।

ਸਾਥੀਓ,

ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਤੋਂ ਮੁਆਫੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ, ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਅਲਗ-ਅਲਗ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਣਯੋਗ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਜੋ ਨਾਗਰਿਕ ਬੈਠੇ ਹਨ, ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੀ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਦਾ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਨੂੰ ਅੱਜ ਆਉਣ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਹੋ ਗਈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਲੇਕਿਨ ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਅੱਜ ਮੈਂ ਦਵਾਰਕਾ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਦਵਾਰਕਾਧੀਸ਼ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਕੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕਰਕੇ ਰਾਜਕੋਟ ਆਇਆ ਹਾਂ। ਦਵਾਰਕਾ ਨੂੰ ਬੇਟ ਦਵਾਰਕਾ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਵਾਲੇ ਸੁਦਰਸ਼ਨ  ਸੇਤੂ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਵੀ ਮੈਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦਵਾਰਕਾ ਦੀ ਇਸ ਸੇਵਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੀ ਅੱਜ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਅਦਭੁੱਤ ਅਧਿਆਤਮਕ ਸਾਧਨਾ ਦਾ ਲਾਭ ਵੀ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਦਵਾਰਕਾ, ਜਿਸ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਖੁਦ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਵਸਾਇਆ ਸੀ, ਅੱਜ ਉਹ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਈ ਹੈ, ਅੱਜ ਮੇਰਾ ਸੁਭਾਗ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜਾ ਕੇ ਬਹੁਤ ਗਹਿਰਾਈ ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਅੰਦਰ ਜਾ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਉਸ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਚੁੱਕੀ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਵਾਲੀ ਦਵਾਰਕਾ, ਉਸ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਦਾ ਅਤੇ ਜੋ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ ਹਨ, ਉਸ ਨੂੰ ਛੂਹ ਕੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਧੰਨ ਬਣਾਉਣ ਦਾ, ਪੂਜਨ ਕਰਨ ਦਾ, ਉੱਥੇ ਕੁਝ ਪਲ ਪ੍ਰਭੂ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨ ਦਾ ਮੈਨੂੰ ਸੁਭਾਗ ਮਿਲਿਆ। ਮੇਰੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਅਰਸੇ ਤੋਂ ਇਹ ਇੱਛਾ ਸੀ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਵਸਾਈ ਉਸ ਦਵਾਰਕਾ ਭਲੇ ਹੀ ਪਾਣੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਹੀ ਹੋਵੇ, ਕਦੇ ਨਾ ਕਦੇ ਜਾਵਾਂਗਾ, ਮੱਥਾ ਟੇਕਾਂਗਾ ਅਤੇ ਉਹ ਸੁਭਾਗ ਅੱਜ ਮੈਨੂੰ ਮਿਲਿਆ।

ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਦਵਾਰਕਾਂ ਬਾਰੇ ਪੜ੍ਹਨਾ, ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਦੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣਨਾ, ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਹੈਰਾਨੀ ਨਾਲ ਭਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜਾ ਕੇ ਮੈਂ ਉਸ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਦੇਖਿਆ, ਉਸ ਪਵਿੱਤਰ ਭੂਮੀ ਨੂੰ ਛੂਹਿਆ। ਮੈਂ ਪੂਜਨ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉੱਥੇ ਮੋਰ ਪੰਖ ਨੂੰ ਵੀ ਅਰਪਿਤ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਅਨੁਭਵ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਿਤਨਾ ਭਾਵ ਵਿਭੋਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਇਹ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਦੱਸਣਾ ਮੇਰੇ ਲਈ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ। ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਗਹਿਰੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਇਹੀ ਸੋਚ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਸਾਡੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਵੈਭਵ, ਉਸ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਪੱਧਰ ਕਿੰਨਾ ਉੱਚਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਸਮੁੰਦਰ ਤੋਂ ਜਦੋਂ ਬਾਹਰ ਆਇਆ, ਤਾਂ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮੈਂ ਦਵਾਰਕਾ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਵੀ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਹਾਂ। ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ ਦੇ ਮੇਰੇ ਸੰਕਲਪਾਂ ਨੂੰ ਅੱਜ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਤਾਕਤ ਮਿਲੀ ਹੈ, ਨਵੀਂ ਊਰਜਾ ਮਿਲੀ ਹੈ, ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੇਰੇ ਲਕਸ਼ ਨਾਲ ਅੱਜ ਦੈਵੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਜੁੜ ਗਿਆ ਹੈ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਵੀ ਇੱਥੇ 48 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਸ ਤੁਹਾਨੂੰ,ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਅੱਜ ਨਿਊ ਮੁੰਦਰਾ-ਪਾਣੀਪਤ ਪਾਈਪਲਾਈਨ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਗੁਜਰਾਤ ਤੋਂ ਕੱਚਾ ਤੇਲ ਸਿੱਧੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਰਿਫਾਇਨਰੀ ਤੱਕ ਪਾਈਪ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚੇਗਾ। ਅੱਜ ਰਾਜਕੋਟ ਸਮੇਤ ਪੂਰੇ ਸੌਰਾਸ਼ਟਰ ਨੂੰ ਰੋਡ, ਉਸ ਦੇ bridges, ਰੇਲ ਲਾਈਨ ਦੇ ਦੋਹਰੀਕਰਣ, ਬਿਜਲੀ, ਸਿਹਤ ਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਸਮੇਤ ਕਈ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਵੀ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਪੋਰਟ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਹੁਣ ਏਮਸ ਵੀ ਰਾਜਕੋਟ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਰਾਜਕੋਟ ਨੂੰ, ਪੂਰੇ ਸੌਰਾਸ਼ਟਰ ਨੂੰ, ਪੂਰੇ ਗੁਜਰਾਤ ਨੂੰ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਵਧਾਈਆਂ! ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਿਨ੍ਹਾਂ-ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸਥਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਅੱਜ ਇਹ ਏਮਸ ਸਮਰਪਿਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਵੀ ਸਭ ਨਾਗਰਿਕ ਭਾਈ-ਭੈਣਾਂ ਨੂੰ ਮੇਰੇ ਤਰਫ਼ ਤੋਂ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਵਧਾਈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਦਾ ਦਿਨ ਸਿਰਫ਼ ਰਾਜਕੋਟ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਲਈ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲਈ ਵੀ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੀ 5ਵੀਂ ਵੱਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦਾ ਹੈਲਥ ਸੈਕਟਰ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ? ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੈਲਥ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਦਾ ਪੱਧਰ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੀ ਇੱਕ ਝਲਕ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਰਾਜਕੋਟ ਵਿੱਚ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ 50 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਏਮਸ ਸੀ ਉਹ ਵੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ। ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ 7 ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 7 ਏਮਸ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।

ਲੇਕਿਨ ਉਹ ਵੀ ਕਦੇ ਪੂਰੇ ਨਹੀਂ ਬਣ ਪਾਏ। ਅਤੇ ਅੱਜ ਦੇਖੋ, ਬੀਤੇ ਸਿਰਫ਼ 10 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ, 10 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ-ਅੰਦਰ, 7 ਨਵੇਂ ਏਮਸ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਉਦਘਾਟਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਹੀ ਮੈਂ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਜੋ 6-7 ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਉਸ ਤੋਂ ਕਈ ਗੁਣਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕਰਕੇ, ਦੇਸ਼ ਦੀ ਜਨਤਾ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅੱਜ 23 ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 200 ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਹੈਲਥ ਕੇਅਰ ਇਨਫ੍ਰਾਸਟ੍ਰਕਚਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਸ ਦਾ ਵੀ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਹਨ, ਵੱਡੇ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਸੈਂਟਰ ਹਨ, ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਲਈ ਇਲਾਜ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਵੱਡੇ ਹਸਪਤਾਲ ਹਨ।

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਮੋਦੀ ਕੀ ਗਰੰਟੀ ਯਾਨੀ ਗਰੰਟੀ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਦੀ ਗਰੰਟੀ। ਮੋਦੀ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ‘ਤੇ ਇਹ ਅਟੁੱਟ ਭਰੋਸਾ ਕਿਉਂ ਹੈ, ਇਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਵੀ ਏਮਸ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇਗਾ। ਮੈਂ ਰਾਜਕੋਟ ਨੂੰ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਏਮਸ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। 3 ਸਾਲ ਪਹਿਲੇ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਅੱਜ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ-ਤੁਹਾਡੇ ਸੇਵਕ ਨੇ ਗਰੰਟੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਮੈਂ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਏਮਸ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਬਠਿੰਡਾ ਏਮਸ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਵੀ ਮੈਂ ਰੱਖਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਅੱਜ ਉਦਘਾਟਨ ਵੀ ਮੈਂ ਹੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ-ਤੁਹਾਡੇ ਸੇਵਕ ਨੇ ਗਰੰਟੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ।       

ਮੈਂ ਯੂਪੀ ਦੇ ਰਾਏਬਰੇਲੀ ਨੂੰ ਏਮਸ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਰਾਏਬਰੇਲੀ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਰਾਜਨੀਤੀ ਕੀਤੀ, ਕੰਮ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕੀਤਾ। ਮੈਂ ਰਾਏਬਰੇਲੀ ਏਮਸ ਦਾ 5 ਸਾਲ ਪਹਿਲੇ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਅੱਜ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ। ਤੁਹਾਡੇ ਇਸ ਸੇਵਕ ਨੇ ਗਰੰਟੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਮੈਂ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਨੂੰ ਪਹਿਲੇ ਏਮਸ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਅੱਜ ਕਲਿਆਣੀ ਏਮਸ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਵੀ ਹੋਇਆ –ਤੁਹਾਡੇ ਸੇਵਕ ਨੇ ਗਰੰਟੀ ਪੂਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਮੈਂ ਆਂਧਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਪਹਿਲੇ ਏਮਸ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਅੱਜ ਮੰਗਲਗਿਰੀ ਏਮਸ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਹੋਇਆ-ਤੁਹਾਡੇ ਸੇਵਕ ਨੇ ਉਹ ਗਰੰਟੀ ਵੀ ਪੂਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਮੈਂ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਰੇਵਾੜੀ ਨੂੰ ਏਮਸ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲੇ ਹੀ, 16 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਉਸ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਯਾਨੀ ਤੁਹਾਡੇ ਸੇਵਕ ਨੇ ਇਹ ਗਰੰਟੀ ਵੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਬੀਤੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 10 ਨਵੇਂ ਏਮਸ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਅਲਗ-ਅਲਗ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸਵੀਕ੍ਰਿਤ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਕਦੇ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਏਮਸ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੇ-ਕਰਦੇ ਥੱਕ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਅੱਜ ਇੱਕ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਏਮਸ ਜਿਹੇ ਆਧੁਨਿਕ ਹਸਪਤਾਲ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਖੁੱਲ੍ਹ ਰਹੇ ਹਨ। ਤਦੇ ਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ-ਜਿੱਥੇ ਦੂਸਰਿਆਂ ਤੋਂ ਉਮੀਦ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਮੋਦੀ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਉੱਥੇ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਭਾਰਤ ਨੇ ਕੋਰੋਨਾ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਹਰਾਇਆ, ਇਸ ਦੀ ਚਰਚਾ ਅੱਜ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਕਰ ਸਕੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਬੀਤੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਹੈਲਥ ਕੇਅਰ ਸਿਸਟਮ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਬਦਲ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੀਤੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਏਮਸ, ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਟੀਕਲ ਕੇਅਰ ਇਨਫ੍ਰਾਸਟ੍ਰਕਚਰ ਦੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦਾ ਅਭੂਤਪੂਰਵ ਵਿਸਤਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਪਿੰਡ-ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਡੇਢ ਲੱਖ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਯੁਸ਼ਮਾਨ ਆਰੋਗਯ ਮੰਦਿਰ ਬਣਾਏ ਹਨ, ਡੇਢ ਲੱਖ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ।

10 ਸਾਲ ਪਹਿਲੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ-ਕਰੀਬ 380-390 ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਸਨ, ਅੱਜ 706 ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਹਨ। 10 ਸਾਲ ਪਹਿਲੇ MBBS ਦੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਲਗਭਗ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਸਨ, ਅੱਜ 1 ਲੱਖ ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਹਨ। 10 ਸਾਲ ਪਹਿਲੇ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀਆਂ ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਸੀਟਾਂ ਕਰੀਬ 30 ਹਜ਼ਾਰ ਸਨ, ਅੱਜ 70 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਹਨ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜਿੰਨੇ ਯੁਵਾ ਡਾਕਟਰ ਬਣਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਬਾਅਦ 70 ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਹੀਂ ਬਣੇ। ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 64 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਆਯੁਸ਼ਮਾਨ ਭਾਰਤ ਹੈਲਥ ਇਨਫ੍ਰਾਸਟ੍ਰਕਚਰ ਮਿਸ਼ਨ ਚਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਅੱਜ ਵੀ ਇੱਥੇ ਅਨੇਕ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ, ਟੀਬੀ ਦੇ ਇਲਾਜ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹਸਪਤਾਲ ਅਤੇ ਰਿਸਰਚ ਸੈਟਰ, PGI ਦੇ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਸੈਂਟਰ, ਕ੍ਰਿਟੀਕਲ ਕੇਅਰ ਬਲਾਕਸ, ਅਜਿਹੇ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਸ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਲੋਕਾਅਰਪਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅੱਜ ESIC ਦੇ ਦਰਜਨਾਂ ਹਸਤਪਾਲ ਵੀ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਹਨ।

ਸਾਥੀਓ,

ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ, ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਵੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਪੋਸ਼ਣ ‘ਤੇ ਬਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਯੋਗ-ਆਯੁਸ਼ ਅਤੇ ਸਵੱਛਤਾ ‘ਤੇ ਬਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਤਾਂਕਿ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਹੋਵੇ। ਅਸੀਂ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਭਾਰਤੀ ਮੈਡੀਕਲ ਢੰਗ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਮੈਡੀਕਲ ,ਦੋਨਾਂ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਹੀ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਯੋਗ ਅਤੇ ਨੋਚੁਰੋਪੈਥੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਦੋ ਵੱਡੇ ਹਸਤਪਾਲ ਅਤੇ ਰਿਸਰਚ ਸੈਂਟਰ ਦਾ ਵੀ ਉਦਘਾਟਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਮੈਡੀਕਲ ਸਿਸਟਮ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ WHO ਦਾ ਗਲੋਬਲ ਸੈਂਟਰ ਵੀ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਇਹ ਨਿਰੰਤਰ ਯਤਨ ਹੈ ਕਿ ਗ਼ਰੀਬ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਮੱਧ ਵਰਗ, ਉਸ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਇਲਾਜ ਵੀ ਮਿਲੇ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਬਚਤ ਵੀ ਹੋਵੇ। ਆਯੁਸ਼ਮਾਨ ਭਾਰਤ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਗ਼ਰੀਬਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚੇ ਹਨ। ਜਨ ਔਸ਼ਧੀ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਿੱਚ 80 ਪਰਸੈਂਟ ਡਿਸਕਾਊਂਟ ‘ਤੇ ਦਵਾਈ ਮਿਲਣ ਨਾਲ ਗ਼ਰੀਬਾਂ ਅਤੇ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੇ 30 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚੇ ਹਨ। ਯਾਨੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਜੀਵਨ ਤਾਂ ਬਚਾਇਆ, ਇੰਨਾ ਬੋਝ ਵੀ ਗ਼ਰੀਬ ਅਤੇ ਮਿਡਲ ਕਲਾਸ ‘ਤੇ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਹੈ।

ਉੱਜਵਲਾ ਯੋਜਨਾ ਨਾਲ ਵੀ ਗ਼ਰੀਬ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ 70 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਦੀ ਬਚਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਜੋ ਡੇਟਾ ਸਸਤਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਹਰ ਮੋਬਾਈਲ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੇ ਕਰੀਬ-ਕਰੀਬ 4 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਬਚ ਰਹੇ ਹਨ। ਟੈਕਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਜੋ ਰਿਫੌਰਮਸ ਹੋਏ ਹਨ, ਉਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵੀ ਟੈਕਸਪੇਅਰਸ ਨੂੰ ਲਗਭਗ ਢਾਈ ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਬਚਤ ਹੋਈ ਹੈ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਹੁਣ ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਇੱਕ ਹੋਰ ਅਜਿਹੀ ਯੋਜਨਾ ਲੈ ਕੇ ਆਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਅਨੇਕ ਪਰਿਵਾਰਾਂ  ਦੀ ਬਚਤ ਹੋਰ ਵਧੇਗੀ। ਅਸੀਂ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਬਿਲ ਜ਼ੀਰੋ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਜੁਟੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਨਾਲ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਮਾਈ ਦਾ ਵੀ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੀਐੱਮ ਸੂਰਯ ਘਰ- ਮੁਫ਼ਤ ਬਿਜਲੀ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਬਚਤ ਵੀ ਕਰਾਵਾਂਗੇ ਅਤੇ ਕਮਾਈ ਵੀ ਕਰਾਵਾਂਗੇ । ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਨਾਲ ਜੁੜਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 300 ਯੂਨਿਟ ਤੱਕ ਮੁਫ਼ਤ ਬਿਜਲੀ ਮਿਲੇਗੀ ਅਤੇ  ਬਾਕੀ ਬਿਜਲੀ ਸਰਕਾਰ ਖਰੀਦੇਗੀ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੈਸੇ ਦੇਵੇਗੀ।

ਸਾਥੀਓ,

ਇੱਕ ਤਰਫ ਅਸੀਂ ਹਰ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਸੌਰ ਊਰਜਾ ਦਾ ਉਤਪਾਦਕ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉੱਥੇ  ਹੀ ਸੂਰਯ ਅਤੇ ਪਵਨ ਊਰਜਾ ਦੇ ਵੱਡੇ ਪਲਾਂਟ ਵੀ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅੱਜ ਹੀ ਕੱਛ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵੱਡੇ ਸੋਲਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਿੰਡ ਐਨਰਜੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਰਿਨਯੂਏਬਲ  ਐਨਰਜੀ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦਾ ਹੋਰ ਵਿਸਤਾਰ ਹੋਵੇਗਾ।

ਸਾਥੀਓ,

ਸਾਡਾ ਰਾਜਕੋਟ, ਉੱਦਮੀਆਂ ਦਾ, ਵਰਕਰਾਂ, ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਦਾ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ। ਇਹ ਉਹ ਸਾਥੀ ਹਨ ਜੋ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਅਨੇਕ ਸਾਥੀ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਹੈ, ਮੋਦੀ ਨੇ ਪੂਜਿਆ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਵਿਸ਼ਵਕਰਮਾ ਸਾਥੀਆ ਦੇ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਰਾਸ਼ਟਰਵਿਆਪੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣੀ ਹੈ । 13 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਪੀਐੱਮ ਵਿਸ਼ਵਕਰਮਾ ਯੋਜਨਾ ਨਾਲ ਹੁਣ ਤੱਕ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਜੁੜ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹੁਨਰ ਨੂੰ ਨਿਖਾਰਣ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਪੂਰੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰੇਕ ਵਿਸ਼ਵਕਰਮਾ ਲਾਭਾਰਥੀ ਨੂੰ 15 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਮਦਦ ਵੀ ਮਿਲ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਤੁਸੀਂ ਤਾਂ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਡੇ ਰਾਜਕੋਟ ਵਿੱਚ, ਸਾਡੇ ਇੱਥੇ ਸੋਨਾਰ ਦਾ ਕੰਮ ਕਿੰਨਾ ਵੱਡਾ ਕੰਮ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਸ਼ਵਕਰਮਾ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਲਾਭ ਇਸ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮਿਲਿਆ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਸਾਡੇ ਲੱਖਾਂ ਰੇਹੜੀ-ਠੇਲੇ ਵਾਲੇ ਸਾਥੀਆ ਦੇ ਲਈ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪੀਐੱਮ ਸਵੈਨਿਧੀ ਯੋਜਨਾ  ਬਣੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਲਗਭਗ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਮਦਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰੇਹੜੀ-ਪਟੜੀ-ਠੇਲੇ ਵਾਲੇ ਭਾਈਆਂ ਨੂੰ ਕਰੀਬ 800 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਮਦਦ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਕਲਪਨਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਰੇਹੜੀ-ਪਟਰੀ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾ ਦੁਤਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਜਪਾ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਰਾਜਕੋਟ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪੀਐੱਮ ਸਵੈਨਿਧੀ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ 30 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਨ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਜਦੋਂ ਸਾਡੇ ਇਹ ਸਾਥੀ ਸਸ਼ਕਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਦਾ ਮਿਸ਼ਨ ਸਸ਼ਕਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਮੋਦੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਤੀਸਰੇ ਨੰਬਰ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਮਹਾਸ਼ਕਤੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਟੀਚਾ ਹੀ, ਸਭ ਦਾ ਆਰੋਗਯ ਅਤੇ ਸਭ ਦੀ ਸਮ੍ਰਿੱਧੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਜੋ ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਹਨ, ਇਹ ਸਾਡੇ ਇਸ ਸੰਕਲਪ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਗੇ, ਇਸੀ ਕਾਮਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਜੋ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੁਆਗਤ ਕੀਤਾ, ਏਅਰਪੋਰਟ ਤੋਂ ਇੱਥੇ ਤੱਕ ਆਉਣ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਰਸਤੇ ‘ਤੇ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਵੀ ਦਰਮਿਆਨ ਆ ਕੇ ਤੁਹਾਡੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਦਾ ਅਵਸਰ ਮਿਲਿਆ।

ਪੁਰਾਣੇ ਕਈ ਸਾਥੀਆਂ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਅੱਜ ਬਹੁਤ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇਖੇ ਹਨ, ਸਭ ਨੂੰ ਨਮਸਤੇ ਕੀਤਾ, ਪ੍ਰਣਾਮ ਕੀਤਾ। ਮੈਨੂੰ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਲਗਿਆ। ਮੈਂ ਬੀਜੇਪੀ ਦੇ ਰਾਜਕੋਟ ਦੇ ਸਾਥੀਆ ਦਾ ਹਿਰਦੇ ਤੋਂ ਅਭਿਨੰਦਨ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਇੰਨਾ ਵੱਡਾ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ  ਵਿਕਾਸ ਕੰਮਾਂ ਦੇ ਲਈ ਅਤੇ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਅਸੀਂ ਸਭ ਮਿਲਜੁਲ ਕੇ ਅੱਗੇ ਵਧੀਏ। ਆਪ ਸਭ ਨੂੰ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਵਧਾਈ। ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਬੋਲੋ- ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ! ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ! ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਕੀ ਜੈ!

ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦ!

 

Explore More
78ਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਫਸੀਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦਾ ਮੂਲ-ਪਾਠ

Popular Speeches

78ਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਫਸੀਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦਾ ਮੂਲ-ਪਾਠ
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।