It is a matter of great joy to have handed over appointment letters for government jobs to 51 thousand youth in the Rozgar Mela
It is our commitment that the youth of the country should get maximum employment: PM
Today India is moving towards becoming the third largest economy in the world: PM
We promoted Make in India in every new technology,We worked on self-reliant India: PM
Under the Prime Minister's Internship Scheme, provision has been made for paid internships in the top 500 companies of India: PM

ਨਮਸਕਾਰ।

  ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਭਿੰਨ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਸਥਿਤ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਦੇ ਮੇਰੇ ਸਹਿਯੋਗੀ...ਸਾਂਸਦਗਣ... ਵਿਧਾਇਕਗਣ ... ਦੇਸ਼  ਦੇ ਯੁਵਾ ਸਾਥੀ ... ਦੇਵੀਓ ਅਤੇ ਸੱਜਣੋਂ।   

ਅੱਜ ਧਨਤੇਰਸ ਦਾ ਪਵਿੱਤਰ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ।  ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਧਨਤੇਰਸ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਵਧਾਈਆਂ। ਦੋ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਦੀਪਾਵਲੀ ਦਾ ਪੁਰਬ ਭੀ ਮਨਾਵਾਂਗੇ। ਅਤੇ ਇਸ ਸਾਲ ਦੀ ਦੀਪਾਵਲੀ ਬਹੁਤ ਖਾਸ ਹੈ, ਬਹੁਤ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ ਕੀ ਭਈ ਦੀਵਾਲੀ ਤਾਂ ਹਰ ਵਾਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ,  ਇਸ ਵਾਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੀ ਹੋ ਗਿਆ,  ਮੈਂ ਦੱਸਦਾ ਹਾਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੀ ਹੈ। 500 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਭੂ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਅਯੁੱਧਿਆ  ਦੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਬਿਰਾਜਮਾਨ  ਹਨ। ਅਤੇ ਉਸ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਦੀਪਾਵਲੀ ਹੈ,  ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਪਾਵਲੀ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਕਈ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਗੁਜਰ ਗਈਆਂ,  ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਬਲੀਦਾਨ ਦਿੱਤੇ,  ਯਾਤਨਾਵਾਂ ਝੱਲੀਆਂ। ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਬਹੁਤ ਸੁਭਾਗਸ਼ਾਲੀ ਹਾਂ ਜੋ ਐਸੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼, ਖਾਸ, ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਦੀਵਾਲੀ  ਦੇ ਸਾਖੀ ਬਣਨਗੇ। ਉਤਸਵ ਦੇ ਇਸ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ... ਅੱਜ ਇਸ ਪਾਵਨ ਦਿਨ ... ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ 51 ਹਜ਼ਾਰ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀ ਦੇ ਨਿਯੁਕਤੀ ਪੱਤਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।  ਮੈਂ ਆਪ ਸਭ ਨੂੰ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਵਧਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ,  ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। 

 

ਸਾਥੀਓ,

ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੱਖਾਂ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਪਰਮਾਨੈਂਟ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀ ਦੇਣ ਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਲਗਾਤਾਰ ਜਾਰੀ ਹੈ।  ਬੀਜੇਪੀ ਅਤੇ ਐੱਨਡੀਏ ਸ਼ਾਸਿਤ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਭੀ ਲੱਖਾਂ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤੀ ਪੱਤਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਅਤੇ ਹੁਣੇ-ਹੁਣੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਬਣਦੇ ਹੀ 26 ਹਜ਼ਾਰ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਦਾ ਉਪਹਾਰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਅਤੇ ਆਪ ਵਿੱਚੋਂ ਜੋ ਹਰਿਆਣਾ ਨਾਲ ਪਰੀਚਿਤ ਹੋਣਗੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ,  ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਉਤਸਵ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਹੈ,  ਨੌਜਵਾਨ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹਨ। ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ, ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪਹਿਚਾਣ ਹੈ।  ਉੱਥੋਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਹੈ- ਉਹ ਨੌਕਰੀ ਦਿੰਦੀ ਤਾਂ ਹੈ ਲੇਕਿਨ ਬਿਨਾ ਖਰਚੀ,  ਬਿਨਾ ਪਰਚੀ ਉੱਥੇ ਨੌਕਰੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।  ਮੈਂ ਅੱਜ ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਨਿਯੁਕਤੀ ਪੱਤਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ 26 ਹਜ਼ਾਰ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਭੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਧਾਈਆਂ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ।  ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ 26 ਹਜ਼ਾਰ ਅਤੇ ਅੱਜ ਇਸ ਕਾਰਜਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ 51 ਹਜ਼ਾਰ।

ਸਾਥੀਓ,

ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਮਿਲੇ, ਇਹ ਸਾਡਾ ਕਮਿਟਮੈਂਟ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਨਿਰਣਿਆਂ ਦਾ ਭੀ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਸਿਰਜਣਾ ‘ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸਵੇ,  ਹਾਈਵੇ,  ਰੋਡ,  ਰੇਲ,  ਪੋਰਟ,  ਏਅਰਪੋਰਟ,  ਫਾਇਬਰ ਲਾਇਨ ਵਿਛਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ,  ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੋਣੇ -ਕੋਣੇ ਵਿੱਚ ਮੋਬਾਈਲ ਟਾਵਰ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ,  ਨਵੇਂ-ਨਵੇਂ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ,  ਦੇਸ਼  ਦੇ ਕੋਣੇ-ਕੋਣੇ ਤੱਕ,  ਕੋਣੇ-ਕੋਣੇ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨਵੇਂ ਇੰਡਸਟ੍ਰੀਅਲ ਸ਼ਹਿਰ ਬਣਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ... ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਪਾਇਪਲਾਇਨ,  ਗੈਸ ਦੀਆਂ ਪਾਇਪ ਲਾਇਨਾਂ ਵਿਛਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਬੜੀ ਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲ,  ਕਾਲਜ,  ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਖੋਲ੍ਹੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।  ਇਨਫ੍ਰਾਸਟ੍ਰਕਚਰ ‘ਤੇ ਪੈਸੇ ਖਰਚ ਕਰਕੇ ਸਰਕਾਰ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਦੀ ਲਾਗਤ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।  ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਕੰਮਾਂ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਵਿਧਾ ਤਾਂ ਮਿਲ ਹੀ ਰਹੀ ਹੈ,  ਲੇਕਿਨ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਰੋੜਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਭੀ ਨਵੇਂ ਮੌਕੇ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ। 

ਸਾਥੀਓ,

ਹੁਣੇ ਕੱਲ੍ਹ ਹੀ ਮੈਂ ਵਡੋਦਰਾ ਵਿੱਚ ਸਾਂ। ਉੱਥੇ ਮੈਨੂੰ ਡਿਫੈਂਸ ਸੈਕਟਰ ਦੇ ਲਈ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਫੈਕਟਰੀ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕਰਨ ਦਾ ਅਵਸਰ ਮਿਲਿਆ। ਇਸ ਫੈਕਟਰੀ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੱਖ ਰੂਪ ਨਾਲ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਮਿਲੇਗਾ। ਲੇਕਿਨ ਨੌਕਰੀ ਦੇ ਜਿਤਨੇ ਮੌਕੇ ਤਿਆਰ ਹੋਣਗੇ, ਉਸ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਦੇ ਲਈ ਜੋ ਸਪੇਅਰ ਪਾਰਟਸ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ,  ਉਹ ਸਪੇਅਰ ਪਾਰਟਸ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਕਾਰਖਾਨਿਆਂ ਦਾ ਜਾਲ ਬਣੇਗਾ,  ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਕਾਰਖਾਨਿਆਂ ਤੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਬਣਾ ਕੇ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਪਾਰਟਸ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੋਣੇ-ਕੋਣੇ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਜੋ MSME ਹੈ ਨਾ…ਉਹ ਬਣਾਉਣਗੇ ,  ਨਵੇਂ MSME ਆਉਣਗੇ। ਇੱਕ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਵਿੱਚ 15 ਤੋਂ 25 ਹਜ਼ਾਰ ਤੱਕ ਛੋਟੇ-ਬੜੇ ਪੁਰਜ਼ੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ,  ਪਾਰਟਸ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਯਾਨੀ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਫੈਕਟਰੀ ਦੀ ਡਿਮਾਂਡ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੀਆਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਛੋਟੀਆਂ -ਬੜੀਆਂ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਸਰਗਰਮ ਰਹਿਣਗੀਆਂ। ਆਪ (ਤੁਸੀਂ) ਸੋਚ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਸਾਡੀ MSME ਇੰਡਸਟ੍ਰੀ ਨੂੰ ਕਿਤਨਾ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਕਿਤਨੇ ਮੌਕੇ ਬਣਨਗੇ। 

 

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਕੋਈ ਯੋਜਨਾ ਲਾਂਚ ਕਰਦੇ ਹਾਂ... ਤਾਂ ਸਾਡਾ ਫੋਕਸ ਸਿਰਫ਼ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਲਾਭ ’ਤੇ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਐਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਬੜੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਸੋਚਦੇ ਹਾਂ। ਬਲਕਿ ਅਸੀਂ ਉਸ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਸਿਰਜਣਾ ਦਾ ਪੂਰਾ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਭੀ ਡਿਵੈਲਪ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਜਿਵੇਂ ਪੀਐੱਮ ਸੂਰਯ ਘਰ ਮੁਫ਼ਤ ਬਿਜਲੀ ਯੋਜਨਾ। ਹੁਣ ਇਉਂ ਤਾਂ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁਫ਼ਤ ਬਿਜਲੀ ਮਿਲੇ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਆਈ ਹੈ। ਲੇਕਿਨ ਉਸ ਦੀ ਬਰੀਕੀ ਵਿੱਚ ਜਾਵਾਂਗੇ ਤਾਂ ਕੀ ਦਿਖੇਗਾ। ਹੁਣ ਦੇਖੋ ਪਿਛਲੇ 6 ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਸਵਾ ਕਰੋੜ, ਡੇਢ ਕਰੋੜ ਕਰੀਬ-ਕਰੀਬ ਲੋਕਾਂ ਨੇ,ਗ੍ਰਾਹਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਲਈ ਆਪਣੀ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕਰਵਾਈ ਹੈ। 9 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵੈਂਡਰਸ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਜੁੜ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਜੋ ਇਹ ਫਿਟਿੰਗ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਨਗੇ। 5 ਲੱਖ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਲਰ ਪੈਨਲ ਲਗਾਏ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਇੱਕ ਮਾਡਲ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਦੇਸ਼ ਦੇ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਕੋਣੇ ਵਿੱਚ 800 ਸੋਲਰ ਵਿਲੇਜ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ 30 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਰੂਫ ਟੌਪ ‘ਤੇ ਸੋਲਰ ਇੰਸਟਾਲੇਸ਼ਨ ਦੀ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਲਈ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਇਸ ਇੱਕ ਯੋਜਨਾ ਨੇ ਮੈਨੂਫੈਕਚਰਰਸ, ਵੈਂਡਰਸ, ਅਸੈਂਬਲਰਸ ਅਤੇ ਰਿਪੇਅਰਸ ਦੇ ਲਈ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਲੱਖਾਂ ਨਵੇਂ ਅਵਸਰ ਤਿਆਰ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਪੀਐੱਮ ਸੂਰਯਘਰ ਮੁਫ਼ਤ ਬਿਜਲੀ ਯੋਜਨਾ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਲੱਖਾਂ ਨਵੇਂ ਅਵਸਰ ਬਣਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। 

 

ਸਾਥੀਓ,

ਮੈਂ ਇੱਕ ਹੋਰ ਉਦਾਹਰਣ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ,  ਅਤੇ ਮੈਂ ਅੱਜ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਪਿੰਡਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਉਦਾਹਰਣਾਂ  ਦੇ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ। ਹੁਣ ਖਾਦੀ ਦੀ ਚਰਚਾ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।  ਲੇਕਿਨ ਅੱਜ ਖਾਦੀ ਗ੍ਰਾਮਉਦਯੋਗ ਕੀ ਕਮਾਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ 10 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਨੇ ਖਾਦੀ ਗ੍ਰਾਮਉਦਯੋਗ ਦੀ ਇਸ ਦੀ ਪੂਰੀ ਤਸਵੀਰ ਹੀ ਬਦਲ ਦਿੱਤੀ ਹੈ,  ਅਤੇ ਤਸਵੀਰ ਹੀ ਬਦਲੀ ਹੈ ਐਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ,  ਪਿੰਡ ਦੇ ਇਸ ਕੰਮ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਤਕਦੀਰ ਭੀ ਬਦਲ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਖਾਦੀ ਗ੍ਰਾਮਉਦਯੋਗ ਡੇਢ ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਗਰ 10 ਸਾਲ ਪਹਿਲੇ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਤੁਲਨਾ ਕਰੀਏ, ਜਿਵੇਂ ਹੁਣੇ ਡਾ. ਜਿਤੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਦੇ ਰਹੇ ਸਨ, ਕਿਤਨੇ ਚੌਂਕਾਉਣ (ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ) ਵਾਲੇ ਸਨ ਆਪ (ਤੁਸੀਂ) ਦੇਖੋ। ਮੈਂ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਬਾਤ ਦੱਸ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਅਗਰ ਅਸੀਂ ਯੂਪੀਏ ਦੀ ਅਤੇ ਐੱਨਡੀਏ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕਰੀਏ ਖਾਦੀ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਅੱਜ ਖਾਦੀ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਯੂਪੀਏ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ 400 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਧ ਗਈ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ,  ਬੁਣਕਰਾਂ,  ਵਪਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਭੀ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਫਾਇਦਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਵਸਰ ਮਿਲ ਰਹੇ ਹਨ, ਬੜੀ ਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।  ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ,  ਸਾਡੀ ਲੱਖਪਤੀ ਦੀਦੀ ਯੋਜਨਾ ਨੇ ਗ੍ਰਾਮੀਣ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਅਤੇ ਸਵੈਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਨਵੇਂ ਸਾਧਨ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ 10 ਕਰੋੜ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਸੈਲਫ ਹੈਲਪ ਗਰੁੱਪਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਾਲੂਮ ਹੈ ਸੈਲਫ ਹੈਲਪ ਗਰੁੱਪ ਇਕਨੌਮਿਕ ਐਕਟਿਵਿਟੀ ਕਰਦਾ ਹੈ,  ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ ਕਰਕੇ ਕਮਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਮਤਲਬ 10 ਕਰੋੜ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਜੋ ਕਮਾਉਣ ਲਗੀਆਂ ਹਨ, ਰੋਜ਼ਗਾਰ-ਸਵੈਰੋਜ਼ਗਾਰ  ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ  ਦੇ  ਘਰ ਵਿੱਚ ਪੈਸੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ,  ਆਪਣੀ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਆ ਰਹੇ ਹਨ।ਇਹ 10 ਕਰੋੜ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦਾ ਇਹ ਬਹੁਤ ਲੋਕ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਪੋਰਟ ਕੀਤਾ ਹੈ,  ਸੰਸਾਧਨ ਵਿੱਚ ਸਪੋਰਟ, ਧਨ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਸਪੋਰਟ।ਇਹ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਤੋਂ ਆਮਦਨ ਕਮਾ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ,  ਕਮਾਈ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 3 ਕਰੋੜ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਲਖਪਤੀ ਦੀਦੀ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਲਕਸ਼ ਰੱਖਿਆ ਹੈ ,  ਮਾਮੂਲੀ ਇਨਕਮ ਨਹੀਂ ਹੈ,  ਅਸੀਂ ਇਨਕਮ ਭੀ ਵਧਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਰੀਬ ਸਵਾ ਕਰੋੜ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਲਖਪਤੀ ਦੀਦੀ ਬਣ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ,  ਮਤਲਬ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੀ ਇਨਕਮ ਇੱਕ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋ ਗਈ ਹੈ,  ਅਤੇ ਇਹ ਹਰ ਵਰ੍ਹੇ ਕਮਾਉਣ ਵਾਲੇ ਹਨ।

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਤੀਸਰੀ ਸਭ ਤੋਂ ਬੜੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਬਣਨ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੀ ਇਹ ਤਰੱਕੀ ਦੇਖ, ਦੇਸ਼ ਦਾ ਯੁਵਾ ਇਹ ਭੀ ਪੁੱਛਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਸੁਭਾਵਿਕ ਹੈ ਉਸ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਸਵਾਲ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਗਤੀ ਅੱਜ ਹੈ, ਜੋ ਵਿਸਤਾਰ ਅੱਜ ਹੈ ਉਹ ਗਤੀ ਪਹਿਲੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਪਕੜੀ? ਇਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਹੈ-ਪਹਿਲੇ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਨੀਅਤ, ਦੋਹਾਂ ਦਾ ਅਭਾਵ ਸੀ।

ਸਾਥੀਓ,

ਆਪ (ਤੁਸੀਂ) ਯਾਦ ਕਰੋ...ਪਹਿਲੇ ਐਸੇ ਕਿਤਨੇ ਹੀ ਸੈਕਟਰ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਪਿਛੜਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ.... ਖਾਸ ਕਰਕੇ, ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ....ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਨਵੀਆਂ-ਨਵੀਆਂ technologies ਆਉਂਦੀਆਂ ਸਨ, ਲੇਕਿਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਾਂ, ਸੋਚਦੇ ਸਾਂ ਕਿ ਇਹ ਭਈ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਆਇਆ ਸਾਡੇ ਇੱਥੇ ਕਦੋਂ ਆਏਗਾ। ਜੋ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ outdated ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਸੀ, ਨਿਕੰਮੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਸੀ, ਤਦ ਜਾ ਕੇ ਉਹ ਸਾਡੇ ਇੱਥੇ ਪਹੁੰਚਦੀ ਸੀ। ਇਹ ਸੋਚ ਬਣਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਡਿਵੈਲਪ ਹੋ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ। ਇਸ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਤੋਂ ਕਿਤਨਾ ਬੜਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ। ਭਾਰਤ ਨਾ ਕੇਵਲ ਆਧੁਨਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਪਿਛੜਦਾ ਚਲਾ ਗਿਆ, ਬਲਕਿ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੋਰਸ ਭੀ ਸਾਡੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੁੰਦੇ ਚਲੇ ਗਏ। ਆਧੁਨਿਕ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਉਦਯੋਗਾਂ ਨਾਲ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਉਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ ਤਾਂ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਕਿਵੇਂ ਮਿਲੇਗਾ? ਇਸੇ ਲਈ, ਅਸੀਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੀ ਉਸ ਪੁਰਾਣੀ ਸੋਚ ਤੋਂ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਪੇਸ ਸੈਕਟਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਤੱਕ, ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਿਕਸ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਵਹੀਕਲ ਤੱਕ....ਅਸੀਂ ਹਰ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਵਿੱਚ ਮੇਕ ਇਨ ਇੰਡੀਆ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ। ਅਸੀਂ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਆਵੇ, ਨਵੇਂ ਫੌਰੇਨ ਡਾਇਰੈਕਟ ਇਨਵੈਸਟਮੈਂਟ ਆਉਣ, ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਅਸੀਂ PLI ਸਕੀਮ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ। ਮੇਕ ਇਨ ਇੰਡੀਆ ਅਭਿਯਾਨ ਅਤੇ PLI ਸਕੀਮ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਸਿਰਜਣਾ ਦੀ ਗਤੀ ਕਈ ਗੁਣਾ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਹਰ ਸੈਕਟਰ ਦੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਸ ਨਾਲ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਫੀਲਡ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਲਈ ਨਵੇਂ ਮੌਕੇ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ। ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਰਿਕਾਰਡ ਅਵਸਰ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ 8 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਡੇਢ ਲੱਖ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਟਾਰਟਅਪਸ ਲਾਂਚ ਹੋਏ ਹਨ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਤੀਸਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬੜਾ ਸਟਾਰਟਅਪ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਸੈਕਟਰਸ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਅੱਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਕਿੱਲ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ‘ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਬਹੁਤ ਫੋਕਸ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਅਸੀਂ ਸਕਿੱਲ ਇੰਡੀਆ ਜਿਹੇ ਮਿਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ। ਅੱਜ ਸੈਂਕੜੇ ਕੌਸ਼ਲ ਵਿਕਾਸ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ experience ਅਤੇ opportunity ਦੇ ਲਈ ਭਟਕਣਾ ਨਾ ਪਵੇ....ਅਸੀਂ ਇਸ ਦੀ ਭੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਟਰਨਸ਼ਿਪ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਟੌਪ 500 ਕੰਪਨੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਪੇਡ ਇੰਟਰਨਸ਼ਿਪ ਦਾ ਪ੍ਰਾਵਧਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਰ ਇੰਟਰਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੱਕ 5 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਸਾਡਾ ਲਕਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੇ 5 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਰੋੜ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇੰਟਰਨਸ਼ਿਪ ਦਾ ਅਵਸਰ ਮਿਲੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਸੈਕਟਰਸ ਵਿੱਚ real-life business environment ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹ ਅਨੁਭਵ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਰੀਅਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੋਵੇਗਾ।

 ਸਾਥੀਓ,

ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਭੀ ਭਾਰਤੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲੇ, ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਭੀ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨਵੇਂ ਮੌਕੇ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਹੀ, ਜਰਮਨੀ ਨੇ, ਆਪਨੇ (ਤੁਸੀਂ) ਅਖ਼ਬਾਰ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਰਮਨੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲਈ Skilled Workforce Strategy ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਜਰਮਨੀ ਨੇ ਸਕਿੱਲਡ ਭਾਰਤੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਾਸ ਹੁਨਰ ਹੈ, ਐਸੇ ਭਾਰਤੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹਰ ਵਰ੍ਹੇ ਪਹਿਲੇ ਕਦੇ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀਜ਼ਾ ਮਿਲਦਾ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਐਸੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਲਈ ਹਰ ਵਰ੍ਹੇ 90 ਹਜ਼ਾਰ ਵੀਜ਼ਾ ਦੇਣ ਦਾ ਤੈ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਮਤਲਬ 90 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਲਈ ਜਾਣ ਦਾ ਅਵਸਰ ਮਿਲੇਗਾ। ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਫਾਇਦਾ, ਸਾਡੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਹਾਲ ਦੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ 21 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ migration ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸਮਝੌਤੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਗਲਫ ਕੰਟਰੀਜ਼ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਜਪਾਨ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ, ਫਰਾਂਸ, ਜਰਮਨੀ, ਮਾਰੀਸ਼ਸ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ, ਯੂਕੇ ਅਤੇ ਇਟਲੀ ਜਿਹੇ ਬਹੁਤ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸੰਪੰਨ ਦੇਸ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ, ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਹਰ ਸਾਲ 3 ਹਜ਼ਾਰ ਭਾਰਤੀ 2 ਸਾਲ ਦਾ ਵੀਜ਼ਾ ਹਾਸਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ ਸਾਡੇ 3 ਹਜ਼ਾਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਅਵਸਰ ਮਿਲੇਗਾ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਟੈਲੰਟ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਵਿੱਚ ਭੀ ਵਧ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਉਸ ਦਾ ਇਹ ਹਿੱਸਾ ਵਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਉਸ ਦਿਸ਼ਾ ਉਸ ਦਾ ਇਹ ਹਿੱਸਾ ਵਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਉਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਹੇ ਹਾਂ।

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਇੱਕ ਐਸਾ ਆਧੁਨਿਕ ਸਿਸਟਮ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਹਰ ਯੁਵਾ ਨੂੰ ਅਵਸਰ ਮਿਲੇ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ Aspirations ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕਣ। ਇਸ ਲਈ, ਆਪ (ਤੁਸੀਂ)  ਚਾਹੇ ਜਿਸ ਪਦ ‘ਤੇ ਹੋਵੋਂ, ਤੁਹਾਡਾ ਲਕਸ਼ ਇਹੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ....ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਹੂਲੀਅਤ ਮਿਲੇ।

 

ਸਾਥੀਓ,

ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲਣ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਟੈਕਸਪੇਅਰਸ ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦਾ ਅਹਿਮ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਜੋ ਕੁਝ ਭੀ ਹਾਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹਾਂ, ਸਾਨੂੰ ਜੋ ਅਵਸਰ ਮਿਲ ਰਹੇ ਹਨ ਉਨਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਮਿਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਲਈ ਹੀ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਨਿਯੁਕਤੀ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਬਿਨਾ ਖਰਚੀ, ਬਿਨਾ ਪਰਚੀ ਇਹ ਨੌਕਰੀ ਦਾ ਜੋ ਨਵਾਂ ਕਲਚਰ ਹੈ ਨਾ ਸਾਨੂੰ ਭੀ ਇਹ ਕਰਜ਼ ਚੁਕਾਉਣਾ ਹੈ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਕੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਘੱਟ ਕਰਕੇ। ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਭੀ ਪੋਸਟ ‘ਤੇ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੋਈਏ, ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਕੋਈ ਭੀ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੋਵੇ ਚਾਹੇ ਪੋਸਟਮੈਨ ਦਾ ਪਦ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਦਾ ਸਾਡਾ ਕੰਮ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਗ਼ਰੀਬ ਤੋਂ ਗ਼ਰੀਬ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਦਲਿਤ ਹੋਵੇ, ਪੀੜਿਤ ਹੋਵੇ, ਆਦਿਵਾਸੀ ਹੋਵੇ, ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਹੋਣ। ਨੌਜਵਾਨੋਂ ਜਿਸ ਦੀ ਭੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲੇ ਸਾਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਭਾਗ ਮੰਨ ਕੇ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਆਪ (ਤੁਸੀਂ) ਉਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਲਈ ਆਏ ਹੋ, ਜਦੋਂ ਦੇਸ਼ ਨੇ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਕਸ਼ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ  ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਹਰ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਬਿਹਤਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਅਤੇ ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਜਿਹੇ ਨੌਜਵਾਨ ਸਾਥੀਆਂ ਦੇ ਬਿਨਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਲਈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਛਾ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਹੈ ਇਤਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰ ਕਰਕੇ ਦਿਖਾਉਣਾ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਐਸੇ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚਰਚਾ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਸਾਥੋਂ ਅਪੇਖਿਆ(ਉਮੀਦ) ਹੋਵੇ ਬਹੁਤ ਸੁਭਾਵਿਕ ਹੈ, ਅਤੇ ਅੱਜ ਜਦੋਂ Aspirational India ਦਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਹੈ ਤਾਂ ਅਪੇਖਿਆਵਾਂ (ਉਮੀਦਾਂ) ਜ਼ਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭੀ ਹਨ। ਲੇਕਿਨ ਉਹ ਅਪੇਖਿਆਵਾਂ ਭੀ ਸਾਡੀ ਅਮਾਨਤ ਹੈ, ਉੱਥੇ  ਹੀ  ਅਪੇਖਿਆਵਾਂ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਦੀ ਊਰਜਾ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਤੇ ਤਦ ਜਾ ਕੇ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਬਣਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀਆਂ ਦੀਆਂ ਅਪੇਖਿਆਵਾਂ ‘ਤੇ ਖਰੇ ਉਤਰੀਏ।

ਸਾਥੀਓ,

ਇਸ ਨਿਯੁਕਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪ (ਤੁਸੀਂ) ਆਪਣੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਜੀਵਨ ਦੀ ਭੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹੋ। ਮੇਰਾ ਆਗਰਹਿ ਹੈ ਕਿ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਨਿਮਰ ਬਣੇ ਰਹੋ, ਅਸੀਂ ਸੇਵਕ ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਸ਼ਾਸਕ ਨਹੀਂ ਹਾਂ...ਆਪਣੀ ਇਸ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਨਵਾਂ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਆਪਣੀ ਆਦਤ ਨੂੰ ਕਦੇ ਭੀ ਮਤ (ਨਾ) ਛੱਡਣਾ,  ਲਗਾਤਾਰ ਨਵਾਂ ਸਿੱਖਦੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ  iGOT ਕਰਮਯੋਗੀ ਪਲੈਟਫਾਰਮ ‘ਤੇ ਵਿਭਿੰਨ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਕੋਰਸਿਜ਼ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਆਪ (ਤੁਸੀਂ) ਔਨਲਾਇਨ ਜਾ ਕੇ , ਉਸ ਪਲੈਟਫਾਰਮ ਨਾਲ ਜੁੜ ਕੇ ਤੁਹਾਡੀ ਜਦੋਂ ਭੀ ਸਮੇਂ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਹੋਵੇ, ਜਿਸ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਰੁਚੀ ਹੋਵੇ, ਤੁਸੀਂ ਡਿਜੀਟਲ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਮਾਡਿਊਲ ਦਾ ਲਾਭ ਉਠਾ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੋਰਸਿਜ਼ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੂਰੇ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਸਾਥੀਓ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਹੀ ਪੁਰਸ਼ਾਰਥ ਨਾਲ 2047 ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਬਣਨ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੀ ਉਮਰ ਅੱਜ 20-22-25  ਹੋਵੇਗੀ, ਆਪ (ਤੁਸੀਂ)  ਆਪਣੀ ਨੌਕਰੀ ਦੀ ਉੱਤਮ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਹੋਵੋਗੇ ਤਦ ਦੇਸ਼ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਬਣ ਚੁੱਕਿਆ ਹੋਵੇਗਾ, ਤੁਸੀਂ ਮਾਣ ਨਾਲ ਕਹੋਗੇ ਕਿ ਮੇਰੇ 25 ਸਾਲ ਦੀ ਪਸੀਨੇ ਦਾ ਪਰਿਣਾਮ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਮੇਰਾ ਦੇਸ਼ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਕਿਤਨਾ ਬੜਾ ਸੁਭਾਗ, ਕਿਤਨਾ ਬੜਾ ਅਵਸਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਐਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਵਸਰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਅਤੇ ਮੈਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਇਸ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਸਵਾਰ ਹੋ ਕੇ, ਸੁਪਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥਾ ਭਰਕੇ , ਸੰਕਲਪ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜੀਣ ਦਾ ਹੌਸਲਾ ਬਣਾਈਏ। ਚਲ ਪਏ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਪੂਰਾ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਦ ਤੱਕ ਅਸੀਂ ਚੈਨ ਨਾਲ ਬੈਠਾਂਗੇ ਨਹੀਂ। ਸਾਨੂੰ ਜੋ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਮਿਲੀ ਹੈ, ਜਨਸੇਵਾ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਪਰਿਪੂਰਨ ਕਰਾਂਗੇ।

 

ਮੈਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਅੱਜ ਨਿਯੁਕਤੀ ਪੱਤਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਵਧਾਈਆਂ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਤੁਹਾਡੇ ਉੱਜਵਲ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਲਈ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਅੱਜ ਤੁਹਾਡੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਭੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਾਹੌਲ ਹੋਵੇਗਾ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਭੀ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਦੀਵਾਲੀ ਦਾ ਪੁਰਬ ਹੈ, ਨਵਾਂ ਅਵਸਰ ਭੀ ਹੈ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਤਾਂ ਡਬਲ ਦੀਵਾਲੀ ਹੈ। ਮੌਜ ਕਰੋ ਦੋਸਤੋ, ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ।

ਧੰਨਵਾਦ।

 

Explore More
78ਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਫਸੀਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦਾ ਮੂਲ-ਪਾਠ

Popular Speeches

78ਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਫਸੀਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦਾ ਮੂਲ-ਪਾਠ
Ayushman driving big gains in cancer treatment: Lancet

Media Coverage

Ayushman driving big gains in cancer treatment: Lancet
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM’s address at Christmas Celebrations hosted by the Catholic Bishops' Conference of India
December 23, 2024
It is a moment of pride that His Holiness Pope Francis has made His Eminence George Koovakad a Cardinal of the Holy Roman Catholic Church: PM
No matter where they are or what crisis they face, today's India sees it as its duty to bring its citizens to safety: PM
India prioritizes both national interest and human interest in its foreign policy: PM
Our youth have given us the confidence that the dream of a Viksit Bharat will surely be fulfilled: PM
Each one of us has an important role to play in the nation's future: PM

Respected Dignitaries…!

आप सभी को, सभी देशवासियों को और विशेषकर दुनिया भर में उपस्थित ईसाई समुदाय को क्रिसमस की बहुत-बहुत शुभकामनाएं, ‘Merry Christmas’ !!!

अभी तीन-चार दिन पहले मैं अपने साथी भारत सरकार में मंत्री जॉर्ज कुरियन जी के यहां क्रिसमस सेलीब्रेशन में गया था। अब आज आपके बीच उपस्थित होने का आनंद मिल रहा है। Catholic Bishops Conference of India- CBCI का ये आयोजन क्रिसमस की खुशियों में आप सबके साथ जुड़ने का ये अवसर, ये दिन हम सबके लिए यादगार रहने वाला है। ये अवसर इसलिए भी खास है, क्योंकि इसी वर्ष CBCI की स्थापना के 80 वर्ष पूरे हो रहे हैं। मैं इस अवसर पर CBCI और उससे जुड़े सभी लोगों को बहुत-बहुत बधाई देता हूँ।

साथियों,

पिछली बार आप सभी के साथ मुझे प्रधानमंत्री निवास पर क्रिसमस मनाने का अवसर मिला था। अब आज हम सभी CBCI के परिसर में इकट्ठा हुए हैं। मैं पहले भी ईस्टर के दौरान यहाँ Sacred Heart Cathedral Church आ चुका हूं। ये मेरा सौभाग्य है कि मुझे आप सबसे इतना अपनापन मिला है। इतना ही स्नेह मुझे His Holiness Pope Francis से भी मिलता है। इसी साल इटली में G7 समिट के दौरान मुझे His Holiness Pope Francis से मिलने का अवसर मिला था। पिछले 3 वर्षों में ये हमारी दूसरी मुलाकात थी। मैंने उन्हें भारत आने का निमंत्रण भी दिया है। इसी तरह, सितंबर में न्यूयॉर्क दौरे पर कार्डिनल पीट्रो पैरोलिन से भी मेरी मुलाकात हुई थी। ये आध्यात्मिक मुलाक़ात, ये spiritual talks, इनसे जो ऊर्जा मिलती है, वो सेवा के हमारे संकल्प को और मजबूत बनाती है।

साथियों,

अभी मुझे His Eminence Cardinal जॉर्ज कुवाकाड से मिलने का और उन्हें सम्मानित करने का अवसर मिला है। कुछ ही हफ्ते पहले, His Eminence Cardinal जॉर्ज कुवाकाड को His Holiness Pope Francis ने कार्डिनल की उपाधि से सम्मानित किया है। इस आयोजन में भारत सरकार ने केंद्रीय मंत्री जॉर्ज कुरियन के नेतृत्व में आधिकारिक रूप से एक हाई लेवल डेलिगेशन भी वहां भेजा था। जब भारत का कोई बेटा सफलता की इस ऊंचाई पर पहुंचता है, तो पूरे देश को गर्व होना स्वभाविक है। मैं Cardinal जॉर्ज कुवाकाड को फिर एक बार बधाई देता हूं, शुभकामनाएं देता हूं।

साथियों,

आज आपके बीच आया हूं तो कितना कुछ याद आ रहा है। मेरे लिए वो बहुत संतोष के क्षण थे, जब हम एक दशक पहले फादर एलेक्सिस प्रेम कुमार को युद्ध-ग्रस्त अफगानिस्तान से सुरक्षित बचाकर वापस लाए थे। वो 8 महीने तक वहां बड़ी विपत्ति में फंसे हुए थे, बंधक बने हुए थे। हमारी सरकार ने उन्हें वहां से निकालने के लिए हर संभव प्रयास किया। अफ़ग़ानिस्तान के उन हालातों में ये कितना मुश्किल रहा होगा, आप अंदाजा लगा सकते हैं। लेकिन, हमें इसमें सफलता मिली। उस समय मैंने उनसे और उनके परिवार के सदस्यों से बात भी की थी। उनकी बातचीत को, उनकी उस खुशी को मैं कभी भूल नहीं सकता। इसी तरह, हमारे फादर टॉम यमन में बंधक बना दिए गए थे। हमारी सरकार ने वहाँ भी पूरी ताकत लगाई, और हम उन्हें वापस घर लेकर आए। मैंने उन्हें भी अपने घर पर आमंत्रित किया था। जब गल्फ देशों में हमारी नर्स बहनें संकट से घिर गई थीं, तो भी पूरा देश उनकी चिंता कर रहा था। उन्हें भी घर वापस लाने का हमारा अथक प्रयास रंग लाया। हमारे लिए ये प्रयास केवल diplomatic missions नहीं थे। ये हमारे लिए एक इमोशनल कमिटमेंट था, ये अपने परिवार के किसी सदस्य को बचाकर लाने का मिशन था। भारत की संतान, दुनिया में कहीं भी हो, किसी भी विपत्ति में हो, आज का भारत, उन्हें हर संकट से बचाकर लाता है, इसे अपना कर्तव्य समझता है।

साथियों,

भारत अपनी विदेश नीति में भी National-interest के साथ-साथ Human-interest को प्राथमिकता देता है। कोरोना के समय पूरी दुनिया ने इसे देखा भी, और महसूस भी किया। कोरोना जैसी इतनी बड़ी pandemic आई, दुनिया के कई देश, जो human rights और मानवता की बड़ी-बड़ी बातें करते हैं, जो इन बातों को diplomatic weapon के रूप में इस्तेमाल करते हैं, जरूरत पड़ने पर वो गरीब और छोटे देशों की मदद से पीछे हट गए। उस समय उन्होंने केवल अपने हितों की चिंता की। लेकिन, भारत ने परमार्थ भाव से अपने सामर्थ्य से भी आगे जाकर कितने ही देशों की मदद की। हमने दुनिया के 150 से ज्यादा देशों में दवाइयाँ पहुंचाईं, कई देशों को वैक्सीन भेजी। इसका पूरी दुनिया पर एक बहुत सकारात्मक असर भी पड़ा। अभी हाल ही में, मैं गयाना दौरे पर गया था, कल मैं कुवैत में था। वहां ज्यादातर लोग भारत की बहुत प्रशंसा कर रहे थे। भारत ने वैक्सीन देकर उनकी मदद की थी, और वो इसका बहुत आभार जता रहे थे। भारत के लिए ऐसी भावना रखने वाला गयाना अकेला देश नहीं है। कई island nations, Pacific nations, Caribbean nations भारत की प्रशंसा करते हैं। भारत की ये भावना, मानवता के लिए हमारा ये समर्पण, ये ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच ही 21वीं सदी की दुनिया को नई ऊंचाई पर ले जाएगी।

Friends,

The teachings of Lord Christ celebrate love, harmony and brotherhood. It is important that we all work to make this spirit stronger. But, it pains my heart when there are attempts to spread violence and cause disruption in society. Just a few days ago, we saw what happened at a Christmas Market in Germany. During Easter in 2019, Churches in Sri Lanka were attacked. I went to Colombo to pay homage to those we lost in the Bombings. It is important to come together and fight such challenges.

Friends,

This Christmas is even more special as you begin the Jubilee Year, which you all know holds special significance. I wish all of you the very best for the various initiatives for the Jubilee Year. This time, for the Jubilee Year, you have picked a theme which revolves around hope. The Holy Bible sees hope as a source of strength and peace. It says: "There is surely a future hope for you, and your hope will not be cut off." We are also guided by hope and positivity. Hope for humanity, Hope for a better world and Hope for peace, progress and prosperity.

साथियों,

बीते 10 साल में हमारे देश में 25 करोड़ लोगों ने गरीबी को परास्त किया है। ये इसलिए हुआ क्योंकि गरीबों में एक उम्मीद जगी, की हां, गरीबी से जंग जीती जा सकती है। बीते 10 साल में भारत 10वें नंबर की इकोनॉमी से 5वें नंबर की इकोनॉमी बन गया। ये इसलिए हुआ क्योंकि हमने खुद पर भरोसा किया, हमने उम्मीद नहीं हारी और इस लक्ष्य को प्राप्त करके दिखाया। भारत की 10 साल की विकास यात्रा ने हमें आने वाले साल और हमारे भविष्य के लिए नई Hope दी है, ढेर सारी नई उम्मीदें दी हैं। 10 साल में हमारे यूथ को वो opportunities मिली हैं, जिनके कारण उनके लिए सफलता का नया रास्ता खुला है। Start-ups से लेकर science तक, sports से entrepreneurship तक आत्मविश्वास से भरे हमारे नौजवान देश को प्रगति के नए रास्ते पर ले जा रहे हैं। हमारे नौजवानों ने हमें ये Confidence दिया है, य़े Hope दी है कि विकसित भारत का सपना पूरा होकर रहेगा। बीते दस सालों में, देश की महिलाओं ने Empowerment की नई गाथाएं लिखी हैं। Entrepreneurship से drones तक, एरो-प्लेन उड़ाने से लेकर Armed Forces की जिम्मेदारियों तक, ऐसा कोई क्षेत्र नहीं, जहां महिलाओं ने अपना परचम ना लहराया हो। दुनिया का कोई भी देश, महिलाओं की तरक्की के बिना आगे नहीं बढ़ सकता। और इसलिए, आज जब हमारी श्रमशक्ति में, Labour Force में, वर्किंग प्रोफेशनल्स में Women Participation बढ़ रहा है, तो इससे भी हमें हमारे भविष्य को लेकर बहुत उम्मीदें मिलती हैं, नई Hope जगती है।

बीते 10 सालों में देश बहुत सारे unexplored या under-explored sectors में आगे बढ़ा है। Mobile Manufacturing हो या semiconductor manufacturing हो, भारत तेजी से पूरे Manufacturing Landscape में अपनी जगह बना रहा है। चाहे टेक्लोलॉजी हो, या फिनटेक हो भारत ना सिर्फ इनसे गरीब को नई शक्ति दे रहा है, बल्कि खुद को दुनिया के Tech Hub के रूप में स्थापित भी कर रहा है। हमारा Infrastructure Building Pace भी अभूतपूर्व है। हम ना सिर्फ हजारों किलोमीटर एक्सप्रेसवे बना रहे हैं, बल्कि अपने गांवों को भी ग्रामीण सड़कों से जोड़ रहे हैं। अच्छे ट्रांसपोर्टेशन के लिए सैकड़ों किलोमीटर के मेट्रो रूट्स बन रहे हैं। भारत की ये सारी उपलब्धियां हमें ये Hope और Optimism देती हैं कि भारत अपने लक्ष्यों को बहुत तेजी से पूरा कर सकता है। और सिर्फ हम ही अपनी उपलब्धियों में इस आशा और विश्वास को नहीं देख रहे हैं, पूरा विश्व भी भारत को इसी Hope और Optimism के साथ देख रहा है।

साथियों,

बाइबल कहती है- Carry each other’s burdens. यानी, हम एक दूसरे की चिंता करें, एक दूसरे के कल्याण की भावना रखें। इसी सोच के साथ हमारे संस्थान और संगठन, समाज सेवा में एक बहुत बड़ी भूमिका निभाते हैं। शिक्षा के क्षेत्र में नए स्कूलों की स्थापना हो, हर वर्ग, हर समाज को शिक्षा के जरिए आगे बढ़ाने के प्रयास हों, स्वास्थ्य के क्षेत्र में सामान्य मानवी की सेवा के संकल्प हों, हम सब इन्हें अपनी ज़िम्मेदारी मानते हैं।

साथियों,

Jesus Christ ने दुनिया को करुणा और निस्वार्थ सेवा का रास्ता दिखाया है। हम क्रिसमस को सेलिब्रेट करते हैं और जीसस को याद करते हैं, ताकि हम इन मूल्यों को अपने जीवन में उतार सकें, अपने कर्तव्यों को हमेशा प्राथमिकता दें। मैं मानता हूँ, ये हमारी व्यक्तिगत ज़िम्मेदारी भी है, सामाजिक दायित्व भी है, और as a nation भी हमारी duty है। आज देश इसी भावना को, ‘सबका साथ, सबका विकास और सबका प्रयास’ के संकल्प के रूप में आगे बढ़ा रहा है। ऐसे कितने ही विषय थे, जिनके बारे में पहले कभी नहीं सोचा गया, लेकिन वो मानवीय दृष्टिकोण से सबसे ज्यादा जरूरी थे। हमने उन्हें हमारी प्राथमिकता बनाया। हमने सरकार को नियमों और औपचारिकताओं से बाहर निकाला। हमने संवेदनशीलता को एक पैरामीटर के रूप में सेट किया। हर गरीब को पक्का घर मिले, हर गाँव में बिजली पहुंचे, लोगों के जीवन से अंधेरा दूर हो, लोगों को पीने के लिए साफ पानी मिले, पैसे के अभाव में कोई इलाज से वंचित न रहे, हमने एक ऐसी संवेदनशील व्यवस्था बनाई जो इस तरह की सर्विस की, इस तरह की गवर्नेंस की गारंटी दे सके।

आप कल्पना कर सकते हैं, जब एक गरीब परिवार को ये गारंटी मिलती हैं तो उसके ऊपर से कितनी बड़ी चिंता का बोझ उतरता है। पीएम आवास योजना का घर जब परिवार की महिला के नाम पर बनाया जाता है, तो उससे महिलाओं को कितनी ताकत मिलती है। हमने तो महिलाओं के सशक्तिकरण के लिए नारीशक्ति वंदन अधिनियम लाकर संसद में भी उनकी ज्यादा भागीदारी सुनिश्चित की है। इसी तरह, आपने देखा होगा, पहले हमारे यहाँ दिव्यांग समाज को कैसी कठिनाइयों का सामना करना पड़ता था। उन्हें ऐसे नाम से बुलाया जाता था, जो हर तरह से मानवीय गरिमा के खिलाफ था। ये एक समाज के रूप में हमारे लिए अफसोस की बात थी। हमारी सरकार ने उस गलती को सुधारा। हमने उन्हें दिव्यांग, ये पहचान देकर के सम्मान का भाव प्रकट किया। आज देश पब्लिक इंफ्रास्ट्रक्चर से लेकर रोजगार तक हर क्षेत्र में दिव्यांगों को प्राथमिकता दे रहा है।

साथियों,

सरकार में संवेदनशीलता देश के आर्थिक विकास के लिए भी उतनी ही जरूरी होती है। जैसे कि, हमारे देश में करीब 3 करोड़ fishermen हैं और fish farmers हैं। लेकिन, इन करोड़ों लोगों के बारे में पहले कभी उस तरह से नहीं सोचा गया। हमने fisheries के लिए अलग से ministry बनाई। मछलीपालकों को किसान क्रेडिट कार्ड जैसी सुविधाएं देना शुरू किया। हमने मत्स्य सम्पदा योजना शुरू की। समंदर में मछलीपालकों की सुरक्षा के लिए कई आधुनिक प्रयास किए गए। इन प्रयासों से करोड़ों लोगों का जीवन भी बदला, और देश की अर्थव्यवस्था को भी बल मिला।

Friends,

From the ramparts of the Red Fort, I had spoken of Sabka Prayas. It means collective effort. Each one of us has an important role to play in the nation’s future. When people come together, we can do wonders. Today, socially conscious Indians are powering many mass movements. Swachh Bharat helped build a cleaner India. It also impacted health outcomes of women and children. Millets or Shree Anna grown by our farmers are being welcomed across our country and the world. People are becoming Vocal for Local, encouraging artisans and industries. एक पेड़ माँ के नाम, meaning ‘A Tree for Mother’ has also become popular among the people. This celebrates Mother Nature as well as our Mother. Many people from the Christian community are also active in these initiatives. I congratulate our youth, including those from the Christian community, for taking the lead in such initiatives. Such collective efforts are important to fulfil the goal of building a Developed India.

साथियों,

मुझे विश्वास है, हम सबके सामूहिक प्रयास हमारे देश को आगे बढ़ाएँगे। विकसित भारत, हम सभी का लक्ष्य है और हमें इसे मिलकर पाना है। ये आने वाली पीढ़ियों के प्रति हमारा दायित्व है कि हम उन्हें एक उज्ज्वल भारत देकर जाएं। मैं एक बार फिर आप सभी को क्रिसमस और जुबली ईयर की बहुत-बहुत बधाई देता हूं, शुभकामनाएं देता हूं।

बहुत-बहुत धन्यवाद।