ਵਾਰਾਣਸੀ ਕੈਂਟ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਗੋਦੌਲੀਆ ਤੱਕ ਪੈਸੰਜਰ ਰੋਪਵੇਅ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ
ਜਲ ਜੀਵਨ ਮਿਸ਼ਨ ਤਹਿਤ 19 ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਸਕੀਮਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤਾ
"ਕਾਸ਼ੀ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਕਾਇਆ-ਕਲਪ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ"
"ਪਿਛਲੇ 9 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗੰਗਾ ਘਾਟ ਦੇ ਬਦਲਦੇ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਨੂੰ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਹੈ"
"ਪਿਛਲੇ 3 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ 8 ਕਰੋੜ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਲ ਸੇ ਜਲ ਮਿਲਿਆ ਹੈ"
"ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਕਾਸ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਹਰੇਕ ਨਾਗਰਿਕ ਆਪਣਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਵੇ ਅਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਪਿੱਛੇ ਨਾ ਰਹੇ"
"ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਹਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਆਯਾਮ ਜੋੜ ਰਿਹਾ ਹੈ"
"ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਦੇ ਪਰਛਾਵੇਂ ਤੋਂ ਉਭਰਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਆਪਣੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਅਤੇ ਉਮੀਦਾਂ ਦੇ ਪਥ 'ਤੇ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ"

ਹਰ-ਹਰ ਮਹਾਦੇਵ!

ਆਪ ਸਬ ਲੋਗਨ ਕੇ ਹਮਾਰ ਪ੍ਰਣਾਮ ਬਾ..

ਯੂਪੀ ਦੀ ਰਾਜਪਾਲ ਆਨੰਦੀ ਬੇਨ ਪਟੇਲ, ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਯੋਗੀ ਆਦਿਤਿਆਨਾਥ, ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਦੇ ਮੇਰੇ ਸਹਿਯੋਗੀਗਣ, ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਮੰਤਰੀਗਣ, ਵਿਧਾਇਕਗਣ, ਹੋਰ ਮਹਾਨੁਭਾਵ ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਕਾਸ਼ੀ ਦੇ ਮੇਰੇ ਪ੍ਰਿਯ ਭਾਈਓ ਅਤੇ ਭੈਣੋਂ!

ਨਵਰਾਤ੍ਰ ਦਾ ਪੁਣਯ ਸਮਾਂ ਹੈ, ਅੱਜ ਮਾਂ ਚੰਦ੍ਰਘੰਟਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਦਿਨ ਹੈ। ਇਹ ਮੇਰਾ ਸੁਭਾਗ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਪਾਵਨ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਅੱਜ ਮੈਂ ਕਾਸ਼ੀ ਦੀ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਆਪ ਸਭ ਦੇ ਵਿੱਚ ਹਾਂ। ਮਾਂ ਚੰਦ੍ਰਘੰਟਾ ਦੇ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਨਾਲ ਅੱਜ ਬਨਾਰਸ ਦੀ ਸੁੱਖ-ਸਮ੍ਰਿੱਧੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਅਧਿਆਏ ਜੁੜ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਇੱਥੇ ਪਬਲਿਕ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਰੋਪਵੇਅ ਦਾ ਸ਼ਿਲਾਨਯਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬਨਾਰਸ ਦੇ ਚੌਤਰਫਾ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸੈਂਕੜੋਂ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਦੂਸਰੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਸ ਦਾ ਵੀ ਲੋਕ ਅਰਪਣ ਅਤੇ ਸ਼ਿਲਾਨਯਾਸ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪੀਣ ਦੇ ਪਾਣੀ, ਸਿਹਤ, ਸਿੱਖਿਆ, ਗੰਗਾ ਜੀ ਦੀ ਸਾਫ਼-ਸਫ਼ਾਈ, ਹੜ੍ਹ ਨਿਯੰਤ੍ਰਣ, ਪੁਲਿਸ ਸੁਵਿਧਾ, ਖੇਲ ਸੁਵਿਧਾ, ਅਜਿਹੇ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਅੱਜ ਇੱਥੇ IIT BHU ਵਿੱਚ ‘Centre of Excellence on Machine Tools Design ਦਾ ਸ਼ਿਲਾਨਯਾਸ ਵੀ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਬਨਾਰਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਸੰਸਥਾਨ ਮਿਲਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਸ ਦੇ ਲਈ ਬਨਾਰਸ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ, ਪੂਰਵਾਂਚਲ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਵਧਾਈ।

ਭਾਈਓ ਅਤੇ ਭੈਣੋਂ,

ਕਾਸ਼ੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਚਰਚਾ ਅੱਜ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਜੋ ਵੀ ਕਾਸ਼ੀ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਹ ਇੱਥੋਂ ਨਵੀਂ ਊਰਜਾ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਯਾਦ ਕਰੋ, 8-9 ਵਰ੍ਹੇ ਪਹਿਲਾਂ ਜਦੋਂ ਕਾਸ਼ੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕਾਇਆਕਲਪ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲਿਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਲੋਕ ਅਜਿਹੇ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਸ਼ੰਕਾਵਾਂ ਸਨ। ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਬਨਾਰਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਹੋ ਪਾਵੇਗਾ, ਕਾਸ਼ੀ ਦੇ ਲੋਕ ਸਫ਼ਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਪਾਣਗੇ। ਲੇਕਿਨ ਕਾਸ਼ੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ, ਆਪ ਸਭ ਨੇ ਅੱਜ ਆਪਣੀ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਹਰ ਆਸ਼ੰਕਾ ਨੂੰ ਗਲਤ ਸਾਬਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਕਾਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਤਨ ਅਤੇ ਨੂਤਨ ਦੋਨੋਂ ਰੂਪਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੈਨੂੰ ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਸ਼ਵਨਾਥ ਧਾਮ ਦੇ ਮੁੜ-ਨਿਰਮਾਣ ਤੋਂ ਮੰਤਰਮੁਗਧ ਹਨ। ਲੋਕ ਗੰਗਾ ਘਾਟ ‘ਤੇ ਹੋਏ ਕੰਮ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹਨ। ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਗੰਗਾ ਜੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣਾ ਵੀ ਅਸੰਭਵ ਸੀ। ਲੇਕਿਨ ਬਨਾਰਸ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਰਕੇ ਦਿਖਾਇਆ। ਆਪ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਯਾਸਾਂ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਦਰ 7 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਟੂਰਿਸਟ ਕਾਸ਼ੀ ਆਏ। ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸੋ, ਇਹ ਜੋ 7 ਕਰੋੜ ਲੋਕ ਇੱਥੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਬਨਾਰਸ ਵਿੱਚ ਹੀ ਤਾਂ ਠਹਿਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਕਦੇ ਪੂੜੀ ਕਚੌੜੀ ਖਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਕਦੇ ਜਲੇਬੀ-ਲੌਂਗਲਤਾ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਕਦੇ ਲੱਸੀ ਦੇ ਖਿਡੌਣੇ, ਇਹ ਬਨਾਰਸੀ ਸਾੜੀ, ਕਾਲੀਨ ਦਾ ਕੰਮ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਦੇ ਲਈ ਹਰ ਮਹੀਨੇ 50 ਲੱਖ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਬਨਾਰਸ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਹਾਦੇਵ ਦੇ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਨਾਲ ਇਹ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਕੰਮ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਬਨਾਰਸ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਇਹ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਬਨਾਰਸ ਦੇ ਹਰ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਲਈ ਆਮਦਨ ਦੇ ਸਾਧਨ ਲਿਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਟੂਰਿਸਟ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇ, ਸਵੈ-ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਨਵੇਂ ਅਵਸਰ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਸਾਥੀਓ,

8-9 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਜਿਸ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਨਾਰਸ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਹੁਣ ਉਸ ਨਵੀਂ ਨੀਤੀ ਦਾ ਵੀ ਸਮਾਂ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅੱਜ ਇੱਥੇ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਨਾਲ ਜੁੜੇ, ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਸੁੰਦਰੀਕਰਣ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਈ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਸ ਦਾ ਲੋਕ ਅਰਪਣ ਅਤੇ ਸ਼ਿਲਾਨਯਾਸ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਰੋਡ ਹੋਵੇ, ਪੁਲ਼ ਹੋਵੇ, ਰੇਲ ਹੋਵੇ, ਏਅਰਪੋਰਟ ਹੋਵੇ, ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਦੇ ਤਮਾਮ ਨਵੇਂ ਸਾਧਨਾਂ ਨੇ ਕਾਸ਼ੀ ਆਉਣਾ-ਜਾਣਾ ਬਹੁਤ ਅਸਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਲੇਕਿਨ ਹੁਣ ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਕਦਮ ਹੋਰ ਅੱਗੇ ਵਧਣਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਜੋ ਇਹ ਰੋਪਵੇਅ ਇੱਥੇ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਸ ਨਾਲ ਕਾਸ਼ੀ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਅਤੇ ਕਾਸ਼ੀ ਦਾ ਆਕਰਸ਼ਣ ਦੋਨੋਂ ਵਧਣਗੇ। ਰੋਪਵੇਅ ਬਣਨ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਬਨਾਰਸ ਕੈਂਟ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਕਾਸ਼ੀ ਵਿਸ਼ਵਨਾਥ ਕੌਰੀਡੋਰ ਦੇ ਵਿੱਚ ਦੀ ਦੂਰੀ ਬਸ ਕੁਝ ਮਿੰਟਾਂ ਦੀ ਰਹਿ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਬਨਾਰਸ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਹੋਰ ਵਧ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਕੈਂਟ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਗੌਦੋਲਿਆ ਦੇ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਜਾਮ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।

ਸਾਥੀਓ,

ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਿੱਚ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੋਂ, ਦੂਸਰੇ ਰਾਜਾਂ ਤੋਂ ਲੋਕ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਕੰਮ ਤੋਂ ਵੀ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਉਹ ਵਾਰਾਣਸੀ ਦੇ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਕੰਮ ਖ਼ਤਮ ਕਰਕੇ ਰੇਲਵੇ ਜਾਂ ਬਸ ਸਟੈਂਡ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਬਨਾਰਸ ਘੁੰਮਣ ਦਾ। ਲੇਕਿਨ ਸੋਚਦੇ ਹਨ, ਇਤਨਾ ਜਾਮ ਹੈ, ਕੌਣ ਜਾਵੇਗਾ? ਉਹ ਬਚਾ ਹੋਇਆ ਸਮੇਂ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਹੀ ਬਿਤਾਉਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਰੋਪਵੇਅ ਨਾਲ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ।

ਭਾਈਓ ਅਤੇ ਭੈਣੋਂ,

ਇਹ ਰੋਪਵੇਅ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸਿਰਫ਼ ਆਵਾਜਾਈ ਦਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਭਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕੈਂਟ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਉੱਪਰ ਹੀ ਰੋਪਵੇਅ ਦਾ ਸਟੇਸ਼ਨ ਬਣੇਗਾ, ਤਾਕਿ ਆਪ ਲੋਕ ਇਸ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਲਾਭ ਲੈ ਸਕਣ। ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਪੋੜ੍ਹੀਆਂ, ਲਿਫਟ, ਵ੍ਹੀਲ ਚੇਅਰਰੈਂਪ, ਰੈਸਟਰੂਮ ਅਤੇ ਪਾਰਕਿੰਗ ਜਿਹੀਆਂ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਵੀ ਉੱਥੇ ਉਪਲਬਧ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਰੋਪਵੇਅ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ, ਖਰੀਦਾਰੀ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਵੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਹ ਕਾਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਬਿਜ਼ਨਸ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸੈਂਟਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਣਗੇ। 

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਬਨਾਰਸ ਦੀ ਏਅਰ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬੜਾ ਕੰਮ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਬਾਬਤਪੁਰ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਨਵੇਂ ਏਟੀਸੀ ਟਾਵਰ ਦਾ ਲੋਕ ਅਰਪਣ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਇੱਥੇ ਦੇਸ਼-ਦੁਨੀਆ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ 50 ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਵਿਮਾਨਾਂ (ਜਹਾਜ਼ਾਂ) ਨੂੰ ਹੈਂਡਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਵਾਂ ਏਟੀਸੀ ਟਾਵਰ ਬਣਨ ਨਾਲ ਇਹ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਏਅਰਪੋਰਟ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕਰਨਾ ਅਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ।

ਭਾਈਓ ਅਤੇ ਭੈਣੋਂ,

ਕਾਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਸਮਾਰਟ ਸਿਟੀ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਜੋ ਕੰਮ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਵਧਣਗੀਆਂ ਅਤੇ ਆਉਣ-ਜਾਣ ਦੇ ਸਾਧਨ ਬਿਹਤਰ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਕਾਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਅਤੇ ਟੂਰਿਸਟਾਂ ਦੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਕੇ ਹੀ ਫਲੋਟਿੰਗਜੇੱਟੀ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨਮਾਮਿ ਗੰਗੇ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਗੰਗਾ ਕਿਨਾਰੇ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀਵੇਜ ਟ੍ਰੀਟਮੈਂਟ ਦਾ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਨੈੱਟਵਰਕ ਤਿਆਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ 8-9 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪ ਗੰਗਾ ਦੇ ਬਲਦੇ ਹੋਏ ਘਾਟਾਂ ਦੇ ਸਾਖੀ ਬਣੇ ਹੋ। ਹੁਣ ਗੰਗਾ ਦੇ ਦੋਨੋਂ ਤਰਫ਼ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਬੜਾ ਅਭਿਯਾਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਪ੍ਰਯਾਸ ਹੈ ਕਿ ਗੰਗਾ ਦੇ ਦੋਨੋਂ ਤਰਫ਼ 5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਇਸ ਵਰ੍ਹੇ ਦੇ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਵੀ ਐਲਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਚਾਹੇ ਖੁਰਾਕ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਦੂਸਰੀ ਮਦਦ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਨਵੇਂ ਕੇਂਦਰ ਬਣਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਸਾਥੀਓ,

ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਖੁਸ਼ੀ ਹੈ ਕਿ ਬਨਾਰਸ ਦੇ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਪੂਰਬੀ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨਿਰਯਾਤ ਦਾ ਇੱਕ ਬੜਾ ਸੈਂਟਰ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਿੱਚ ਫਲ-ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰੋਸੈੱਸਿੰਗ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਭੰਡਾਰਣ ਅਤੇ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟੇਸ਼ਨ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਕਈ ਆਧੁਨਿਕ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਤਿਆਰ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਅੱਜ ਬਨਾਰਸ ਦਾ ਲੰਗੜਾ ਅੰਬ, ਗਾਜ਼ੀਪੁਰ ਦੀ ਭਿੰਡੀ ਅਤੇ ਹਰੀ ਮਿਰਚ, ਜੌਨਪੁਰ ਦੀ ਮੂਲੀ ਅਤੇ ਖਰਬੁਜੇ, ਵਿਦੇਸ਼ ਦੇ ਬਜ਼ਾਰਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਗੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਛੋਟੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਫਲ-ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਲੰਦਨ ਅਤੇ ਦੁਬਈ ਦੇ ਬਜ਼ਾਰਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ, ਜਿਤਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਐਕਸਪੋਰਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਤਨਾ ਹੀ ਅਧਿਕ ਪੈਸਾ ਕਿਸਾਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਕਰਖਿਯਾਂਵ ਫੂਡਪਾਰਕ ਵਿੱਚ ਜੋ ਇੰਟੀਗ੍ਰੇਟਿਡ ਪੈਕਹਾਉਸ ਬਣਿਆ ਹੈ, ਉਸ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨਾਂ-ਬਾਗਬਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਮਦਦ ਮਿਲਣ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਇੱਥੇ ਪੁਲਿਸ ਫੋਰਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਸ ਦਾ ਵੀ ਲੋਕ ਅਰਪਣ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਪੁਲਿਸਬਲ ਦਾ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਧੇਗਾ, ਕਾਨੂੰਨ-ਵਿਵਸਥਾ ਹੋਰ ਬਿਹਤਰ ਹੋਵੇਗੀ।

ਸਾਥੀਓ,

ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਜੋ ਰਸਤਾ ਅਸੀਂ ਚੁਣਿਆ ਹੈ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਸੁਵਿਧਾ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਵੇਦਨਾ ਵੀ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚੁਣਔਤੀ ਪੀਣ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਇੱਥੇ ਪੀਣ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਅਨੇਕ ਪਰਿਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦਾ ਲੋਕ ਅਰਪਣ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਪਰਿਯੋਜਨਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਗ਼ਰੀਬ ਦੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਹੀ ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਹਰ ਘਰ ਨਲ ਸੇ ਜਲ ਅਭਿਯਾਨ ਚਲਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਬੀਤੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼-ਭਰ ਦੇ 8 ਕਰੋੜ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਲ ਸੇ ਜਲ ਪਹੁੰਚਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਕਾਸ਼ੀ ਅਤੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਉੱਜਵਲਾ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਲਾਭ ਬਨਾਰਸ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸੇਵਾਪੁਰੀ ਵਿੱਚ ਨਵਾਂ ਬੌਟਲਿੰਗ ਪਲਾਂਟ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਲਾਭਾਰਥੀਆਂ ਦੀ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਪੂਰਬੀ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਗੈਸ ਸਿਲੰਡਰ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਸੁਗਮ ਹੋਵੇਗੀ।

ਸਾਥੀਓ,

ਅੱਜ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਜੋ ਸਰਕਾਰ ਹੈ, ਇੱਥੇ ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਜੋ ਸਰਕਾਰ ਹੈ, ਉਹ ਗ਼ਰੀਬ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਹੈ, ਗ਼ਰੀਬ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਹੈ। ਅਤੇ ਆਪ ਲੋਕ ਭਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੋਲੋ, ਸਰਕਾਰ ਬੋਲੋ, ਲੇਕਿਨ ਮੋਦੀ ਤਾਂ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡਾ ਸੇਵਕ ਹੀ ਮੰਨਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਸੇਵਾਭਾਵ ਨਾਲ ਮੈਂ ਕਾਸ਼ੀ ਦੀ, ਦੇਸ਼ ਦੀ, ਯੂਪੀ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਪਹਿਲਾਂ ਮੇਰੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਅਨੇਕ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੇ ਲਾਭਾਰਥੀਆਂ ਨਾਲ ਬਾਤਚੀਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਮਿਲੀ, ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਕਮਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੀ। ਸਵਸਥ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ, ਸਮ੍ਰਿੱਧ ਕਾਸ਼ੀ ਅਭਿਯਾਨ ਅਤੇ ਹੁਣ ਮੈਂ ਇੱਕ ਸੱਜਣ ਨਾਲ ਮਿਲਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਕਹਿ ਰਹੇ ਸਨ – ਸਾਹਬ ਸਵਸਥ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ, ਦੂਰ-ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਕਰੀਬ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮੋਤੀਆਬਿੰਦ ਦਾ ਮੁਫ਼ਤ ਇਲਾਜ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਸੰਤੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਬਨਾਰਸ ਦੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਯਾਦ ਕਰੋ, 2014 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਉਹ ਦਿਨ ਜਦੋਂ ਬੈਂਕਾਂ ਵਿੱਚ, ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਸੀਨੇ ਛੁੱਟ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਲੋਣ ਲੈਣਾ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਸਾਧਾਰਣ ਪਰਿਵਾਰ ਸੋਚ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਅੱਜ ਗ਼ਰੀਬ ਤੋਂ ਗ਼ਰੀਬ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਪਾਸ ਵੀ ਜਨਧਨ ਬੈਂਕ ਖਾਤਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਹੱਕ ਦਾ ਪੈਸਾ, ਸਰਕਾਰੀ ਮਦਦ, ਅੱਜ ਸਿੱਧਾ ਉਸ ਦੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।

ਅੱਜ ਛੋਟਾ ਕਿਸਾਨ ਹੋਵੇ, ਛੋਟਾ ਵਪਾਰੀ ਹੋਵੇ, ਸਾਡੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਦੇ ਸਵੈ ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹ ਹੋਣ, ਸਭ ਨੂੰ ਮੁਦ੍ਰਾ ਜਿਹੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਲੋਣ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਪਸ਼ੂਪਾਲਕਾਂ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਪਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਕਿਸਾਨ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਹੈ। ਰੇਹੜੀ, ਪਟਰੀ, ਫੁਟਪਾਥ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਾਡੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪੀਐੱਮ ਸਵਨਿਧੀ ਯੋਜਨਾ ਨਾਲ ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਲੋਣ ਮਿਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਰ੍ਹੇ ਦੇ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਕਰਮਾ ਸਾਥੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਦੇ ਲਈ ਵੀ ਪੀਐੱਮ ਵਿਸ਼ਵਕਰਮਾ ਯੋਜਨਾ ਲੈ ਕੇ ਆਏ ਹਨ। ਪ੍ਰਯਾਸ ਇਹੀ ਹੈ ਕਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤਕਾਲ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਹਰ ਭਾਰਤੀ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਹੋਵੇ, ਕੋਈ ਵੀ ਪਿੱਛੇ ਨਾ ਛੁਟੇ (ਰਹਿ ਜਾਵੇ)।

ਭਾਈਓ ਅਤੇ ਭੈਣੋਂ,

ਹੁਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦੇਰ ਪਹਿਲਾਂ ਮੇਰੀ ਖੇਲੋ ਬਨਾਰਸ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗਿਤਾ ਦੇ ਜੇਤੂਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਬਾਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲੱਖ ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਸਿਰਫ਼ ਇਹ ਆਪਣੇ ਬਨਾਰਸ ਸੰਸਦੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਸਭ ਨੂੰ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਵਧਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਬਨਾਰਸ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੇਡਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲੇ, ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਇੱਥੇ ਨਵੀਂ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਵੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਵਰ੍ਹੇ ਸਿਗਰਾ ਸਟੇਡੀਅਮ ਦੇ ਮੁੜ-ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਫੇਜ਼-1 ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਅੱਜ ਫੇਜ਼-2 ਅਤੇ ਫੇਜ਼-3 ਦਾ ਵੀ ਸ਼ਿਲਾਨਯਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਇੱਥੇ ਹੁਣ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਖੇਡਾਂ ਦੀ, ਹੋਸਟਲ ਦੀ ਆਧੁਨਿਕ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਹੁਣ ਤਾਂ ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਕ੍ਰਿਕਟ ਸਟੇਡੀਅਮ ਵੀ ਬਣਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਸਟੇਡੀਅਮ ਬਣ ਕੇ ਤਿਆਰ ਹੋਵੇਗਾ, ਤਾਂ ਇੱਕ ਹੋਰ ਆਕਰਸ਼ਣ ਕਾਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜੁੜ ਜਾਵੇਗਾ।

ਭਾਈਓ ਅਤੇ ਭੈਣੋਂ,

ਅੱਜ ਯੂਪੀ, ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਹਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਆਯਾਮ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੱਲ੍ਹ ਯਾਨੀ 25 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਯੋਗੀ ਜੀ ਦੀ ਦੂਸਰੀ ਪਾਰੀ ਦਾ ਇੱਕ ਵਰ੍ਹਾ ਪੂਰਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੋ-ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਯੋਗੀ ਜੀ ਨੇ ਲਗਾਤਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਯੂਪੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਹੋਣ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਵੀ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਛਵੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਕੇ, ਯੂਪੀ, ਆਸ਼ਾ ਅਤੇ ਆਕਾਂਖਿਆ ਦੀ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਵਧ ਚਲਿਆ ਹੈ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸੁਵਿਧਾ ਜਿੱਥੇ ਵਧਦੀ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਸਮ੍ਰਿੱਧੀ ਆਉਣਾ ਤੈਅ ਹੈ। ਇਹੀ ਅੱਜ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੋਇਆ ਦਿਖ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਜੋ ਇਹ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਸ ਇੱਥੇ ਜ਼ਮੀਨ ‘ਤੇ ਉਤਰੇ ਹਨ, ਇਹ ਵੀ ਸਮ੍ਰਿੱਧੀ ਦੇ ਰਸਤੇ ਨੂੰ ਸਸ਼ਕਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਆਪ ਸਭ ਨੂੰ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਅਨੇਕ ਕੰਮਾਂ ਦੇ ਲਈ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਵਧਾਈ। ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ। ਹਰ-ਹਰ ਮਹਾਦੇਵ!

ਧੰਨਵਾਦ।

 

Explore More
78ਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਫਸੀਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦਾ ਮੂਲ-ਪਾਠ

Popular Speeches

78ਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਫਸੀਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦਾ ਮੂਲ-ਪਾਠ
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।