ਸਾਡੀ ਯੁਵਾ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਅਤੇ ਸਿਰਜਣਾਤਮਕਤਾ ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ
ਅੱਜ ਵਿਸ਼ਵ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਤਾਕਤ ਸਾਡੀ ਯੁਵਾ ਸ਼ਕਤੀ, ਸਾਡੇ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਨੌਜਵਾਨ, ਸਾਡੀ ਤਕਨੀਕੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀਪਿਛਲੇ 7 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਹੈਕਾਥੌਨ ਦੇ ਕਈ ਨਤੀਜੇ ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਲਾਭਦਾਇਕ ਸਾਬਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀਅਸੀਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨਕ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਨਵੀਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਹੈ: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ'ਵਨ ਨੇਸ਼ਨ ਵਨ ਸਬਸਕ੍ਰਿਪਸ਼ਨ' ਯੋਜਨਾ ਤਹਿਤ ਸਰਕਾਰ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਿਤ ਰਸਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸਬਸਕ੍ਰਿਪਸ਼ਨ ਲੈ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਨੌਜਵਾਨ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੂਚਨਾ ਤੋਂ ਵਾਂਝਾ ਨਾ ਰਹੇ।ਐਸਆਈਐਚ 2024 ਦੇ ਗ੍ਰੈਂਡ ਫਿਨਾਲੇ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ 51 ਨੋਡਲ ਸੈਂਟਰਾਂ ਵਿੱਚ 1300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਗੇ।ਸੰਸਥਾਨ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਇਸ ਸਾਲ ਅੰਦਰੂਨੀ ਹੈਕਾਥੌਨ ਵਿੱਚ 150% ਦਾ ਵਾਧਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸੰਸਕਰਣ ਹੈ।ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਅੱਜ ‘ਸਮਾਰਟ ਇੰਡੀਆ ਹੈਕਾਥੌਨ 2024’ ਦੇ ਗ੍ਰੈਂਡ ਫ਼ਿਨਾਲੇ ਮੌਕੇ ਨੌਜਵਾਨ ਇਨੋਵੇਟਰਜ਼ ਨਾਲ ਵੀਡੀਓ ਕਾਨਫ਼ਰੰਸਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਇਕੱਠ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦਿਆਂ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਤੋਂ ‘ਸਬਕਾ ਪ੍ਰਯਾਸ’ ਦੇ ਆਪਣੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੱਜ ਦਾ ਭਾਰਤ ‘ਸਬਕਾ ਪ੍ਰਯਾਸ’ ਜਾਂ ‘ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨਾਲ ਤੇਜ਼ ਗਤੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਗਤੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਜ ਦਾ ਇਹ ਅਵਸਰ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ। ‘ਸਮਾਰਟ ਇੰਡੀਆ ਹੈਕਾਥੌਨ’ ਦੇ ਗ੍ਰੈਂਡ ਫ਼ਿਨਾਲੇ ਦਾ ਮੈਂ ਬੇਸਬਰੀ ਨਾਲ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ।’ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਨਵਾਂ ਸਿੱਖਣ ਤੇ ਸਮਝਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਨੌਜਵਾਨ ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਨੌਜਵਾਨ ਇਨੋਵੇਟਰਜ਼ ਨਾਲ ਆਪਣੀਆਂ ਉੱਚੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦਿਆਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵੱਖਰੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵੇਖਣ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਤੁਹਾਡੇ ਹੱਲ ਵੀ ਵੱਖਰੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਚੁਣੌਤੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਨਵੇਂ ਅਤੇ ਵਿਲੱਖਣ ਹੱਲ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੇ ਹੋ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਅਤੀਤ ਵਿੱਚ ਹੈਕਾਥੌਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੋਣ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਆਊਟਪੁਟ ਤੋਂ ਕਦੇ ਨਿਰਾਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਹਨ। “ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਹੈ,” ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਤੀਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹੱਲਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਜਾਣਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪ੍ਰਗਟਾਈ ਅਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਨੋਡਲ ਸੈਂਟਰ ਐੱਨ.ਆਈ.ਟੀ. ਸ੍ਰੀਨਗਰ ਦੀ ‘ਬਿਗ ਬ੍ਰੇਨ ਟੀਮ’ ਤੋਂ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਸਇਦਾ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਮਾਜਕ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵੱਲੋਂ ‘ਵਰਚੁਅਲ ਰਿਅਲਿਟੀ ਫ੍ਰੈਂਡ’ ਨਾਂ ਦੇ ਟੂਲ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ’ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਆਟਿਜ਼ਮ ਸਪੈਕਟ੍ਰਮ ਵਿਕਾਰ ਅਤੇ ਬੌਧਿਕ ਅਪੰਗਤਾ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਬੱਚੇ ਇੱਕ ਇੰਟਰਐਕਟਿਵ ਕੌਸ਼ਲ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਸ ਟੂਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਗੇ ਜੋ ਅਜਿਹੇ ਦਿੱਵਯਾਂਗਜਨ ਨੂੰ ‘ਮਿੱਤਰ’ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕਾਰਜ ਕਰਨਗੇ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਮਾਰਟਫ਼ੋਨ, ਲੈਪਟਾਪ ਆਦਿ 'ਤੇ ਵਰਤ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਏਆਈ ਦੁਆਰਾ ਸੰਚਾਲਿਤ ਵਰਚੁਅਲ ਰਿਐਲਿਟੀ ਸਮਾਧਾਨ ਹੈ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭਾਸ਼ਾ ਸਿੱਖਣ ਜਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰੇਗਾ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਵਿਯਾਂਗ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਜੀਵਨ ‘ਤੇ ਟੂਲ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਣ 'ਤੇ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਸਇਦਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਵਾਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸਹੀ ਜਾਂ ਗਲਤ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਅਤੇ ਉਪਕਰਣ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਇਕਸਾਰ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨਾ ਹੈ ਜੋ ਫਿਰ ਅਸਲ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਸਈਦਾ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ 6 ਮੈਂਬਰੀ ਟੀਮ ਤਕਨੀਕੀ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਭਰਪੂਰ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਜੋ ਗ਼ੈਰ-ਭਾਰਤੀ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਕੀ ਟੀਮ ਦੇ ਕਿਸੇ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ 'ਤੇ ਸਈਦਾ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਟੀਮ ਦੇ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਔਟਿਜ਼ਮ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਆਟਿਜ਼ਮ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। 'ਬਿਗ ਬ੍ਰੇਨਜ਼ ਟੀਮ' ਦੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਟੀਮ ਮੈਂਬਰ, ਯਮਨ ਦੇ ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਮੁਹੰਮਦ ਅਲੀ, ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਾਇੰਸ ਅਤੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਿੱਚ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਬੈਚਲਰ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਨੇ ਸਮਾਰਟ ਇੰਡੀਆ ਹੈਕਾਥੌਨ ਵਰਗੀ ਮਹਾਨ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਲਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਮਹਾਨ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਨ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਦਿੱਵਿਯਾਂਗ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਅਤੇ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਟੀਮ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ ਕਿ ਹਰੇਕ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਨਵੇਂ ਹੱਲ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੱਲ ਲੱਖਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਸਹਾਈ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਦਾ ਹੱਲ ਸਥਾਨਕ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਸ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਵੀ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਆਲਮੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਮਾਧਾਨ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਮੂਹ ਸਟਾਫ਼ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਸ ਉਪਰਾਲੇ ਲਈ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ।
ਆਈਆਈਟੀ ਖੜਗਪੁਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਨੋਡਲ ਸੈਂਟਰ ਦੇ ਨਾਲ 'ਹੈਕ ਡ੍ਰੀਮਰਸ' ਦੇ ਟੀਮ ਲੀਡਰ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਰਹੇ ਸਾਈਬਰ-ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤਕਨੀਕੀ ਖੋਜ ਸੰਗਠਨ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਬਿਆਨ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਾਲ 2023 ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 73 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਾਈਬਰ ਹਮਲੇ ਹੋਏ, ਜੋ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੀਨ ਅਤੇ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਹੱਲ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਟੀਮ ਦੇ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਸਮਝਾਇਆ ਕਿ ਹੱਲ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਮਲਟੀਪਲ ਐਂਟੀਵਾਇਰਸ ਇੰਜਣਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮੋਡ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਕੇ ਕੁਸ਼ਲ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਵਾਇਰਸਾਂ ਲਈ ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਸਕੈਨਿੰਗ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਔਫਲਾਈਨ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਥ੍ਰੈਡ ਦਿਸ਼ਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਮਨ ਕੀ ਬਾਤ ਸੰਬੋਧਨ ਵਿੱਚ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਬਾਰੇ ਬੋਲਣ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਆਬਾਦੀ ਅਜਿਹੀ ਬਦਨੀਤੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਧੁਨਿਕ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਨਾਲ ਲਗਾਤਾਰ ਅੱਪਗ੍ਰੇਡ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਵੀ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕੀਤੀ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਈਬਰ ਖਤਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਾਸ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਨੋਟ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਡਿਜੀਟਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੈਮਾਨਿਆਂ 'ਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜੁੜ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਦੇ ਹੱਲ ਭਾਰਤ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਤੀਭਾਗੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਸਮਾਧਾਨ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਵੀ ਬਹੁਤ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਟੀਮ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਵੀ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ।
ਗੁਜਰਾਤ ਟੈਕਨੀਕਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਟੀਮ ਕੋਡ ਬੀਆਰਓ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਇਸਰੋ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਬਿਆਨ "ਚੰਦ ਦੇ ਦੱਖਣ ਧਰੁਵ ਤੋਂ ਹਨੇਰੇ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਖਿੱਚਣੀਆਂਠ" ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਟੀਮ ਦੇ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਹੱਲ ਦਾ ਨਾਮ 'ਚਾਂਦ ਵਧਾਨੀ' ਦੱਸਿਆ ਜੋ ਨਾ ਸਿਰਫ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਦੇ ਹੁਨਰ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਰੀਅਲ-ਟਾਈਮ ਸਾਈਟ ਚੋਣ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕ੍ਰੇਟਰਾਂ ਅਤੇ ਪੱਥਰਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਕੀ ਪ੍ਰਤੀਭਾਗੀਆਂ ਨੂੰ ਪੁਲਾੜ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਪੁਲਾੜ ਕੇਂਦਰ ਦਾ ਘਰ ਹੈ। ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਭੂਗੋਲਿਕ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੀ ਬਿਹਤਰ ਸਮਝ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇੱਕ ਟੀਮ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰੇਗਾ। ਟੀਮ ਦੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਇੱਕ ਮਸ਼ੀਨ ਲਰਨਿੰਗ ਮਾਡਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੋ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਡਾਰਕ ਨੈੱਟ ਅਤੇ ਫੋਟੋ ਨੈੱਟ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਨਾਲ ਵੇਖ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਤਿਭਾਸ਼ਾਲੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨ ਇਨੋਵੇਟਰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸਬੂਤ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਗਲੋਬਲ ਸਪੇਸ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਪਾਵਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਵਧਾਏਗਾ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਤੀਭਾਗੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ।
ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਵੈਲਿੰਗਕਰ ਇੰਸਟੀਟਿਊਟ ਆਫ਼ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਐਂਡ ਰਿਸਰਚ ਦੇ ਰਹੱਸਵਾਦੀ ਮੂਲ ਦੇ ਟੀਮ ਲੀਡਰ ਨੇ ਭਾਰਤ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਿਕਸ ਲਿਮਿਟਿਡ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੁਰੱਖਿਆ ਚੁਣੌਤੀ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਾਈਕਰੋ ਡੋਪਲਰ ਅਧਾਰਿਤ ਟੀਚਾ ਵਰਗੀਕਰਣ ਹੈ ਜੋ ਇਹ ਪਹਿਚਾਣ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਬਰਡ ਜਾਂ ਇੱਕ ਡਰੋਨ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇੱਕ ਬਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਡਰੋਨ ਰਾਡਾਰ 'ਤੇ ਇਕੋ ਜਿਹਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਗਲਤ ਅਲਾਰਮ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੰਭਾਵੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਖਤਰੇ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਟੀਮ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਵੇਰਵੇ ਵਿੱਚ ਸਪਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਹੱਲ ਮਾਈਕ੍ਰੋ ਡੋਪਲਰ ਦਸਤਖਤਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਸਤੂਆਂ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਵਿਲੱਖਣ ਪੈਟਰਨ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਲੱਖਣ ਫਿੰਗਰਪ੍ਰਿੰਟ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਪੁੱਛਗਿੱਛ 'ਤੇ ਜੇਕਰ ਹੱਲ ਗਤੀ, ਦਿਸ਼ਾ ਅਤੇ ਦੂਰੀ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇੱਕ ਟੀਮ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਹ ਜਲਦੀ ਹੀ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਨੋਟ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਡਰੋਨ ਦੇ ਕਈ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਉਪਯੋਗ ਹਨ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਧਿਆਨ ਦਿਵਾਇਆ ਕਿ ਕੁਝ ਤਾਕਤਾਂ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ਡਰੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਸੁਰੱਖਿਆ ਚੁਣੌਤੀ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਪੁੱਛ-ਪੜਤਾਲ ਕਿ ਕੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੱਲ ਅਜਿਹੀ ਚੁਣੌਤੀ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ, ਤਾਂ ਇੱਕ ਟੀਮ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਸਮਝਾਇਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਠੋਸ ਹੱਲ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲਾਗਤ-ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਉਪਕਰਣਾਂ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲ ਵੀ ਹੈ। ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਇੱਕ ਸਰਹੱਦੀ ਖੇਤਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇੱਕ ਹੋਰ ਟੀਮ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪੁਲਵਾਮਾ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਦੇ ਡਰੋਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧੀ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਤ ਵੇਲੇ ਵੀ ਐਂਟੀ-ਡਰੋਨ ਡਿਫੈਂਸ ਸਿਸਟਮ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਬਿਆਨ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਡਰੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਾਰੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਇਆ ਅਤੇ ਨਮੋ ਡਰੋਨ ਦੀਦੀ ਸਕੀਮ ਦੀ ਉਦਾਹਰਣ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਪਲਾਈ ਲਈ ਡਰੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦਾ ਵੀ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੁਸ਼ਮਣ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਤੋਂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਅਤੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਲਈ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਪ੍ਰਗਟਾਈ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨ ਖੋਜੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਰੱਖਿਆ ਤਕਨੀਕ ਦੇ ਨਿਰਯਾਤ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਆਯਾਮ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਸਰਹੱਦੀ ਖੇਤਰਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਟੀਮ ਮੈਂਬਰ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਸਮਝ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹੱਲ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਸਮਝ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਵੀਨਤਮ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਨਾਲ ਅੱਪਡੇਟ ਰਹਿਣ ਦੀ ਵੀ ਤਾਕੀਦ ਕੀਤੀ ਕਿਉਂਕਿ ਡਰੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਠਗ ਹਰ ਦਿਨ ਨਵੀਂ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ।
ਨਿਊ ਹੋਰਾਈਜ਼ਨ ਕਾਲਜ ਆਫ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ, ਬੰਗਲੌਰ ਤੋਂ ਨਿਰਵਾਣਾ ਵਨ ਦੀ ਟੀਮ ਲੀਡਰ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਜਲ ਸ਼ਕਤੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਦਰਿਆ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਅਤੇ ਨਦੀਆਂ ਦੇ ਪੁਨਰ-ਸੁਰਜੀਤੀ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਸੰਬੰਧੀ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਮੱਸਿਆ ਬਿਆਨ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਇਕ ਹੋਰ ਟੀਮ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਕ ਮਹੱਤਵ ਕਾਰਨ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨਮਾਮੀ ਗੰਗਾ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਵੱਛ ਗੰਗਾ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਹੋਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਦੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਡੇਟਾ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਇੱਕ ਫੈਸਲਾ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਟੀਮ ਲੀਡਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 38 ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਥਾਨਾਂ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਖਲਾਈ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਸਥਾਨਕ ਮਾਡਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਜੋ ਇੱਕ ਮਦਰ ਮਾਡਲ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਰੇਕ ਹਿਤਧਾਰਕ ਲਈ ਇੱਕ ਉੱਨਤ ਡੈਸ਼ਬੋਰਡ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਵੀ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮਹਾਂਕੁੰਭ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਨਵੀਨਤਾ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਟੀਮ ਨੇਤਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਡੇਟਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਡਿਸਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਵੀ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਗੰਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ, ਸੀਵਰੇਜ ਟ੍ਰੀਟਮੈਂਟ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ, ਜੈਵ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਆਦਿ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੋਰਟਲ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖਾਸ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਉਦਯੋਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਘੋਰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਉਦਯੋਗਾਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪੱਖੋਂ ਬਹੁਤ ਨਾਜ਼ੁਕ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਪ੍ਰਗਟਾਈ ਕਿ ਟੀਮ ਅਜਿਹੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਮੁੱਦਿਆਂ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟੀਮ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ।
ਐੱਸਆਈਐੱਚ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਤੀਭਾਗੀਆਂ ਦਾ ਆਭਾਰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਕੇ ਬਹੁਤ ਚੰਗਾ ਲਗਿਆ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਵਿੱਖ ਦੁਨੀਆ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਨਾਲ ਸੰਚਾਲਿਤ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਦਲਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਯੁਵਾ ਹੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਸ਼ਾ ਅਤੇ ਉਮੀਦ ਹਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ, ਸੋਚ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਹੈ। ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਲਕਸ਼ ਇੱਕ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਇਨੋਵੇਟਿਵ, ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਸਮ੍ਰਿੱਧ ਦੇਸ਼ ਬਣਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਇਹ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਤਾਕਤ ਉਸ ਦੀ ਯੁਵਾ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ ਜੋ ਇਨੋਵੇਟਿਵ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਤਕਨੀਕੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਮਾਰਟ ਇੰਡੀਆ ਹੈਕਾਥੌਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਤਾਕਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਵਿਅਕਤ ਕੀਤੀ ਕਿ ਸਮਾਰਟ ਇੰਡੀਆ ਹੈਕਾਥੌਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਲਮੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਸਰਵਸ਼੍ਰੇਸ਼ਠ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਉਤਕ੍ਰਿਸ਼ਟ ਮੰਚ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਮਾਰਟ ਇੰਡੀਆ ਹੈਕਾਥੌਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨਾਲ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 14 ਲੱਖ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ 2 ਲੱਖ ਟੀਮਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 3 ਹਜ਼ਾਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 6400 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਸਥਾਨ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਹੈਕਾਥੌਨ ਦੀ ਬਦੌਲਤ ਸੈਂਕੜੇ ਨਵੇਂ ਸਟਾਰਟ-ਅੱਪ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਹਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 2017 ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ 7 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤੇ ਸਨ, ਜਦਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੁਝਾਵਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਵਧ ਕੇ 57 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਯੁਵਾ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਮਾਧਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਅੱਗੇ ਆਏ ਹਨ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਬੀਤੇ 7 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੰਨੇ ਵੀ ਹੈਕਾਥੌਨ ਹੋਏ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਮਾਧਾਨ ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਉਪਯੋਗੀ ਸਿੱਧ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਹੈਕਾਥੌਨ ਨੇ ਅਨੇਕ ਵੱਡੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਮਾਧਾਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 2022 ਹੈਕਾਥੌਨ ਦਾ ਉਦਾਹਰਣ ਦਿੱਤਾ, ਜਿੱਥੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਟੀਮ ਨੇ ਚਕ੍ਰਵਾਤਾਂ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਹੁਣ ਇਸਰੋ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਿਤ ਤਕਨੀਕ ਦੇ ਨਾਲ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਉਦਾਹਰਣ ਦਿੱਤਾ, ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਟੀਮ ਨੇ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਜਿਯੋਟੈਗਿੰਗ ਐਪ ਬਣਾਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਡੇਟਾ ਦਾ ਅਸਾਨ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਹੁਣ ਪੁਲਾੜ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਰਿਸਰਚ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਹੋਰ ਟੀਮ ਨੇ ਇੱਕ ਰੀਅਲ ਟਾਈਮ ਰਕਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕੁਦਰਤੀ ਆਪਦਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਉੱਥੇ ਮੌਜੂਦ ਬਲੱਡ ਬੈਂਕਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅੱਜ ਐੱਨਡੀਆਰਐੱਫ ਜਿਹੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਹੈਕਾਥੌਨ ਦੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸਫਲ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ, ਇੱਕ ਹੋਰ ਟੀਮ ਨੇ ਦਿਵਯਾਂਗਜਨਾਂ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਉਤਪਾਦ ਬਣਾਇਆ ਸੀ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਕਠਿਨਾਈਆਂ ਘੱਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੱਜ ਤੱਕ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸੈਂਕੜੇ ਸਫਲ ਕੇਸ ਸਟਡੀਜ਼ ਹਨ, ਜੋ ਹੈਕਾਥੌਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੈਕਾਥੌਨ ਨੇ ਸਿੱਧ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਯੁਵਾ, ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਮੌਜੂਦ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨਾਲ ਨਿਪਟਣ ਦੇ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਜਤਾਇਆ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਬਣਨ ਦੇ ਲਈ ਸਹੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਇਨੋਵੇਟਿਵ ਸਮਾਧਾਨ ਤਲਾਸ਼ਣ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਉਤਸੁਕਤਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਬੱਧਤਾ ਦੀ ਸਰਾਹਨਾ ਕੀਤੀ।
ਅੱਜ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਆਕਾਂਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਮੌਜੂਦ ਹਰੇਕ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਲਈ ਅਲੱਗ ਸੋਚ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਹਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਲੀਕ ਤੋਂ ਹਟ ਕੇ ਸੋਚਣ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ‘ਤੇ ਬਲ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਹੈਕਾਥੌਨ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਨੂੰ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵੀ ਉਸ ਦੇ ਉਤਪਾਦ ਜਿੰਨੀ ਹੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਕੇਵਲ ਸਰਕਾਰ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਸਮਾਧਾਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੀ ਸੀ, ਲੇਕਿਨ ਅੱਜ ਅਜਿਹੇ ਹੈਕਾਥੌਨ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ, ਸਿੱਖਿਅਕਾਂ ਅਤੇ ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸਮਾਧਾਨ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਭਾਰਤ ਦਾ ਨਵਾਂ ਗਵਰਨੈਂਸ ਮਾਡਲ ਹੈ ਅਤੇ ‘ਸਬਕਾ ਪ੍ਰਯਾਸ’ ਇਸ ਮਾਡਲ ਦੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ।
ਦੇਸ਼ ਦੀ ਅਗਲੇ 25 ਸਾਲ ਦੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਸਰਕਾਰ ਸਹੀ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਹਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੰਸਾਧਨ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਪ੍ਰਤੀਬੱਧ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਉਮਰ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਪੱਧਰਾਂ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਸੋਚ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਨਵੀਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਦੇ ਲਈ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਅਟਲ ਟਿੰਕਰਿੰਗ ਲੈਬ ਖੋਲ੍ਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਲੈਬਾਂ ਹੁਣ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਯੋਗਾਂ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਬੱਚੇ ਰਿਸਰਚ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 14 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਪੀਐੱਮ ਸ਼੍ਰੀ ਸਕੂਲ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਕੌਸ਼ਲਾਂ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਇਨੋਵੇਟਿਵ ਸੋਚ ਨੂੰ ਹੋਰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਕਾਲਜ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਇਨਕਿਊਬੇਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਪ੍ਰੈਕਟੀਕਲ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਲਈ ਐਡਵਾਂਸਡ ਰੋਬੋਟਿਕਸ ਅਤੇ ਏਆਈ ਲੈਬ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਉਤਸੁਕਤਾ ਦੇ ਸਮਾਧਾਨ ਦੇ ਲਈ ਜਿਗਿਆਸਾ ਪਲੈਟਫਾਰਮ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨਾਲ ਸਿੱਧਾ ਜੁੜਣ ਅਤੇ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦਾ ਅਵਸਰ ਮਿਲਿਆ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਵਰਤਮਾਨ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਸਟਾਰਟਅੱਪ ਇੰਡੀਆ ਅਭਿਯਾਨ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਵਿੱਤੀ ਮਦਦ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟੈਕਸ ਵਿੱਚ ਛੂਟ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਪਣਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਲਈ 20 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੇ ਮੁਦ੍ਰਾ ਲੋਨ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਨਵੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਪਾਰਕ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਆਈਟੀ ਹੱਬ ਬਣਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇੱਕ ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਰਿਸਰਚ ਫੰਡ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਕਰੀਅਰ ਦੇ ਹਰ ਪੜਾਅ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਖੜੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਹੈਕਾਥੌਨ ਸਿਰਫ ਰਸਮੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਭਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਸਾਡੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਅਵਸਰ ਵੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਸਥਾਈ ਸੰਸਥਾਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਨ-ਸਮਰਥਕ ਗਵਰਨੈਂਸ ਮਾਡਲ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਮਹਾਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਉਭਰਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਡਿਜੀਟਲ ਕੰਟੈਂਟ ਕ੍ਰਿਏਸ਼ਨ ਅਤੇ ਗੇਮਿੰਗ ਜਿਹੇ ਖੇਤਰ, ਜੋ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਵਿਕਸਿਤ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਖੇਤਰ ਨਵੇਂ ਕਰੀਅਰ ਦੇ ਰਸਤੇ ਖੋਲ੍ਹ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਖੋਜ ਅਤੇ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਨ ਦੇ ਅਵਸਰ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਕੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਉਤਸੁਕਤਾ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਮਰਥਨ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੰਟੈਂਟ ਕ੍ਰਿਏਟਰਸ ਦੇ ਪ੍ਰਯਾਸਾਂ ਅਤੇ ਰਚਨਾਤਮਕਤਾ ਨੂੰ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਲਕਸ਼ਿਤ ਹਾਲ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਚਨਾਕਾਰ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਦਾ ਵੀ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਖੇਲੋ ਇੰਡੀਆ ਅਤੇ ਟੌਪਸ ਯੋਜਨਾ ਜਿਹੀਆਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰੀਅਰ ਵਿਕਲਪ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਣ ਦੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਪ੍ਰਯਾਸਾਂ ਦੇ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ ਜੋ ਐਥਲੀਟਾਂ ਨੂੰ ਪਿੰਡ-ਪੱਧਰੀ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਓਲੰਪਿਕ ਜਿਹੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗਿਤਾਵਾਂ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਵਾ, ਗੇਮਿੰਗ ਦੇ ਇੱਕ ਆਸ਼ਾਜਨਕ ਕਰੀਅਰ ਵਿਕਲਪ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਭਰਣ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ, ਵਿਜ਼ੁਅਲ, ਇਫੈਕਟਸ, ਗੇਮਿੰਗ, ਕੌਮਿਕਸ ਅਤੇ ਐਕਸਟੈਂਡਿਡ ਰਿਅਲਿਟੀ ਦੇ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਉਤਕ੍ਰਿਸ਼ਟਤਾ ਕੇਂਦਰ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ‘ਵੰਨ ਨੇਸ਼ਨ, ਵੰਨ ਸਬਸਕ੍ਰਿਪਸ਼ਨ ਯੋਜਨਾ’ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਹਾਲ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨੇ ਆਲਮੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਸਰਾਹਨਾ ਬਟੋਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਪਹਿਲ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ, ਰਿਸਰਚਰਾਂ ਅਤੇ ਇਨੋਵੇਟਰਾਂ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਤ੍ਰਿਕਾਵਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਤਾਕਿ ਇਹ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੋ ਸਕੇ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਯੁਵਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪਾਉਣ ਨਾਲ ਵੰਚਿਤ ਨਾ ਰਹਿ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਸਰਕਾਰ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਿਤ ਪਤ੍ਰਿਕਾਵਾਂ ਦੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਲੈ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਗਿਆਨ ਤੱਕ ਵਿਆਪਕ ਪਹੁੰਚ ਸੰਭਵ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਦੌਲਤ ਹੈਕਾਥੌਨ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਭਾਗੀਆਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਣ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਰਵਸ਼੍ਰੇਸ਼ਠਤਮ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਸ਼ਕਤ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਵਿਆਪਕ ਲਕਸ਼ ਨੂੰ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੁਹਰਾਇਆ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਮਿਸ਼ਨ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਵਿਜ਼ਨ ਦੇ ਅਨੁਰੂਪ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਫਲ ਹੋਣ ਦੇ ਲਈ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲੱਖ ਅਜਿਹੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਲਿਆਉਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਐਲਾਨ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਇਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਮੈੰਬਰ ਪਹਿਲਾਂ ਰਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਵਿਭਿੰਨ ਤਰੀਕਿਆਂ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜਨਵਰੀ 2025 ਵਿੱਚ “ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਯੁਵਾ ਨੇਤਾ ਸੰਵਾਦ” ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਤੋਂ ਕਰੋੜਾਂ ਯੁਵਾ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਗੇ ਅਤੇ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ 11-12 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਸਵਾਮੀ ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ ਦੀ ਜਯੰਤੀ ਦੇ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਯੁਵਾ ਨੇਤਾ ਸੰਵਾਦ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਿਤ ਹਸਤੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਉਹ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਐੱਸਆਈਐੱਚ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸਾਰੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ “ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਯੁਵਾ ਨੇਤਾ ਸੰਵਾਦ” ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦੀ ਤਾਕੀਦ ਕੀਤੀ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਅਵਸਰ ਮਿਲੇਗਾ।
ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਸਮਾਰਟ ਇੰਡੀਆ ਹੈਕਾਥੌਨ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਭਾਗੀਆਂ ਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਅਵਸਰ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਦੋਨਾਂ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਣ ਦੇ ਲਈ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਿਤ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟੀਮਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਕੇਵਲ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਮਾਧਾਨ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਕਰਨ, ਬਲਕਿ ਆਲਮੀ ਮੁੱਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਅਧਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਤਾਕੀਦ ਕੀਤੀ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਉਮੀਦ ਜਤਾਈ ਕਿ ਅਗਲੇ ਹੈਕਾਥੌਨ ਤੱਕ ਆਲਮੀ ਸੰਕਟਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਧਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਮਾਧਾਨਾਂ ਦੇ ਉਦਾਹਰਣ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇਨੋਵੇਟਰਸ ਅਤੇ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਮਾਧਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਮਾਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਫਲਤਾ ਦੀਆਂ ਸੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਆਭਾਰ ਵਿਅਕਤ ਕੀਤਾ।
ਪਿਛੋਕੜ
ਸਮਾਰਟ ਇੰਡੀਆ ਹੈਕਾਥੌਨ (ਐੱਸਆਈਐੱਚ) ਦਾ 7ਵਾਂ ਐਡੀਸ਼ਨ 11 ਦਸੰਬਰ 2024 ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ 51 ਨੋਡਲ ਕੇਂਦਰਾਂ ‘ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਦਾ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਸੰਸਕਰਣ 36 ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਲਗਾਤਾਰ ਚਲੇਗਾ, ਉੱਥੇ ਇਸ ਦਾ ਹਾਰਡਵੇਅਰ ਸੰਸਕਰਣ 11 ਤੋਂ 15 ਦਸੰਬਰ 2024 ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗਾ। ਪਿਛਲੇ ਸੰਸਕਰਣਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀਆਂ ਟੀਮਾਂ ਜਾਂ ਤਾਂ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ ਜਾਂ ਵਿਭਾਗਾਂ ਜਾਂ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਮੱਸਿਆ ਵੇਰਵਿਆਂ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਗੀਆਂ ਜਾਂ ਫਿਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹੱਤਵ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ 17 ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਬਾਰੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨਗੀਆਂ। ਇਹ ਖੇਤਰ ਹਨ – ਸਿਹਤ ਸੇਵਾ, ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ ਅਤੇ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ, ਸਮਾਰਟ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਆਂ, ਵਿਰਾਸਤ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ, ਸਥਿਰਤਾ, ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਕੌਸ਼ਲ ਵਿਕਾਸ ਜਲ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਖੁਰਾਕ, ਉਭਰਦੀਆਂ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਆਂ ਅਤੇ ਆਪਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ।
ਇਸ ਵਰ੍ਹੇ ਦੇ ਸੰਸਕਰਣ ਦੇ ਕੁਝ ਦਿਲਚਸਪ ਵੇਰਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸਰੋ ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ‘ਚੰਦ੍ਰਮਾ ‘ਤੇ ਹਨੇਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀਆਂ ਛਵੀਆਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣਾ’ ਜਲ ਸ਼ਕਤੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ‘ਏਆਈ, ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਡੇਟਾ, ਆਈਓਟੀ ਅਤੇ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਮਾਡਲ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕਰਕੇ ਵਾਸਤਵਿਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਗੰਗਾ ਜਲ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨਿਗਰਾਨੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨਾ’ ਅਤੇ ਆਯੁਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ‘ਏਆਈ ਦੇ ਨਾਲ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਇੱਕ ਸਮਾਰਟ ਯੋਗਾ ਮੈਟ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨਾ’ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇਸ ਵਰ੍ਹੇ 54 ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ, ਵਿਭਾਗਾਂ, ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ, ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ ਦੇ ਉਪਕ੍ਰਮਾਂ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੁਆਰਾ 250 ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਸਮੱਸਿਆ ਵੇਰਵੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਸੰਸਥਾਨ ਦੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਆਂਤਰਿਕ ਹੈਕਾਥੌਨ ਵਿੱਚ 150 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਾ ਵਾਧਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਐੱਸਆਈਐੱਚ 2023 ਵਿੱਚ 900 ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ ਐੱਸਆਈਐੱਚ 2024 ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 2,247 ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸੰਸਕਰਣ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਐੱਸਆਈਐੱਚ 2024 ਵਿੱਚ ਸੰਸਥਾਨ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ 86,000 ਤੋਂ ਅਧਿਕ ਟੀਮਾਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ਦੇ ਦੌਰ ਦੇ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲਗਭਗ 49,000 ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਟੀਮਾਂ (ਹਰੇਕ ਟੀਮ ਵਿੱਚ 6 ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਤੇ 2 ਸਲਾਹਕਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ) ਦੀ ਸਿਫਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਭਾਸ਼ਣ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
आज दुनिया कह रही है कि भारत की ताकत, हमारी युवाशक्ति है, हमारा innovative youth है, हमारी tech power है: PM @narendramodi
— PMO India (@PMOIndia) December 11, 2024
बीते 7 सालों में जितने भी हैकाथॉन हुए हैं, उनके बहुत सारे Solutions आज देश के लोगों के लिए बहुत उपयोगी सिद्ध हो रहे हैं।
— PMO India (@PMOIndia) December 11, 2024
कई बड़ी समस्याओं का समाधान इन हैकॉथान्स ने दिया है: PM @narendramodi
Students में Scientific Mindset को Nurture करने के लिए हमने नई नेशनल एजुकेशन पॉलिसी लागू की है: PM @narendramodi
— PMO India (@PMOIndia) December 11, 2024
One Nation-One Subscription स्कीम अपने आप में दुनिया की अनूठी स्कीम्स में से एक है।
— PMO India (@PMOIndia) December 11, 2024
जिसके तहत सरकार, प्रतिष्ठित जर्नल्स की सब्स्क्रिप्शन ले रही है, ताकि किसी भी जानकारी से भारत का कोई भी युवा वंचित ना रहे: PM @narendramodi
