ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਹੇਠ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਨੇ ਇੱਕ ਕਰੋੜ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਲਈ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਰੂਫ਼ਟਾਪ ਸੋਲਰ ਲਗਾਉਣ ਅਤੇ 300 ਯੂਨਿਟ ਤੱਕ ਮੁਫ਼ਤ ਬਿਜਲੀ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਕੁੱਲ 75,021 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ-ਸੂਰਯਾ ਘਰ: ਮੁਫਤ ਬਿਜਲੀ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ 13 ਫਰਵਰੀ, 2024 ਨੂੰ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਸਕੀਮ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਰੂਫ਼ਟਾਪ ਸੋਲਰ ਲਈ ਕੇਂਦਰੀ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ (ਸੀਐੱਫਏ)
-
ਇਹ ਸਕੀਮ 2 ਕਿਲੋਵਾਟ ਸਿਸਟਮਾਂ ਲਈ ਸਿਸਟਮ ਲਾਗਤ ਦਾ 60% ਸੀਐੱਫਏ ਅਤੇ 2 ਤੋਂ 3 ਕਿਲੋਵਾਟ ਸਮਰੱਥਾ ਵਾਲੇ ਸਿਸਟਮਾਂ ਲਈ ਵਾਧੂ ਸਿਸਟਮ ਲਾਗਤ ਦਾ 40% ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਸੀਐੱਫਏ 3 ਕਿਲੋਵਾਟ 'ਤੇ ਕੈਪ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਮੌਜੂਦਾ ਬੈਂਚਮਾਰਕ ਕੀਮਤਾਂ 'ਤੇ, ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ 1 ਕਿਲੋਵਾਟ ਸਿਸਟਮ ਲਈ 30,000 ਰੁਪਏ, 2 ਕਿਲੋਵਾਟ ਸਿਸਟਮਾਂ ਲਈ 60,000 ਰੁਪਏ ਅਤੇ 3 ਕਿਲੋਵਾਟ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਿਸਟਮ ਲਈ 78,000 ਰੁਪਏ ਸਬਸਿਡੀ ਹੋਵੇਗੀ।
-
ਪਰਿਵਾਰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪੋਰਟਲ ਰਾਹੀਂ ਸਬਸਿਡੀ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇਣਗੇ ਅਤੇ ਛੱਤ 'ਤੇ ਸੋਲਰ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਢੁੱਕਵੇਂ ਵਿਕਰੇਤਾ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣਗੇ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੋਰਟਲ ਢੁੱਕਵੇਂ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਆਕਾਰ, ਲਾਭ ਕੈਲਕੁਲੇਟਰ, ਵਿਕਰੇਤਾ ਰੇਟਿੰਗ ਆਦਿ ਵਰਗੀਆਂ ਢੁੱਕਵੀਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਕੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰੇਗਾ।
-
ਪਰਿਵਾਰ 3 ਕਿਲੋਵਾਟ ਤੱਕ ਦੇ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਆਰਟੀਐੱਸ ਸਿਸਟਮਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਲਈ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 7% ਦੇ ਕੋਲੈਟਰਲ-ਮੁਕਤ ਘੱਟ ਵਿਆਜ ਵਾਲੇ ਲੋਨ ਉਤਪਾਦਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣਗੇ।
ਸਕੀਮ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ
-
ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰੂਫ਼ਟਾਪ ਸੌਰ ਊਰਜਾ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਰੋਲ ਮਾਡਲ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰ ਇੱਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਾਡਲ ਸੋਲਰ ਵਿਲੇਜ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ,
-
ਸ਼ਹਿਰੀ ਸਥਾਨਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਪੰਚਾਇਤੀ ਰਾਜ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਰਟੀਐੱਸ ਸਥਾਪਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ ਤੋਂ ਲਾਭ ਹੋਵੇਗਾ।
-
ਇਹ ਸਕੀਮ ਅਖੁੱਟ ਊਰਜਾ ਸੇਵਾ ਕੰਪਨੀ ਆਧਾਰਿਤ ਮਾਡਲਾਂ ਲਈ ਭੁਗਤਾਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਆਰਟੀਐੱਸ ਵਿੱਚ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਫੰਡ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਨਤੀਜਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਇਸ ਸਕੀਮ ਰਾਹੀਂ, ਪਰਿਵਾਰ ਬਿਜਲੀ ਬਿੱਲਾਂ ਦੀ ਬੱਚਤ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਡਿਸਕਾਮ ਵਾਧੂ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਰਾਹੀਂ ਵਾਧੂ ਆਮਦਨ ਕਮਾ ਸਕਣਗੇ। ਇੱਕ 3 ਕਿਲੋਵਾਟ ਸਿਸਟਮ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਔਸਤਨ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ 300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਯੂਨਿਟ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਵੇਗਾ।
ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਛੱਤ ਵਾਲੇ ਸੋਲਰ ਦੁਆਰਾ 30 ਗੀਗਾਵਾਟ ਸੂਰਜੀ ਸਮਰੱਥਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, 1000 ਬੀਯੂਜ਼ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਛੱਤ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੇ 25 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਵਿੱਚ 720 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਸੀਓ2 ਬਰਾਬਰ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਘਾਟ ਆਵੇਗੀ।
ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਕੀਮ ਨਿਰਮਾਣ, ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ, ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ, ਵਿਕਰੀ, ਸਥਾਪਨਾ, ਓ&ਐੱਮ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 17 ਲੱਖ ਸਿੱਧਾ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਪੈਦਾ ਕਰੇਗੀ।
ਪੀਐੱਮ-ਸੂਰਯਾ ਘਰ: ਮੁਫਤ ਬਿਜਲੀ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ
ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇੱਛੁਕ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਤੋਂ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸਕੀਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਲਾਭ ਲੈਣ ਲਈ ਪਰਿਵਾਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ https://pmsuryaghar.gov.in 'ਤੇ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।