‘‘ନାଳନ୍ଦା ଭାରତର ଶୈକ୍ଷିକ ଐତିହ୍ୟ ଓ ଜୀବନ୍ତ ସାଂସ୍କୃତିକ ବିନିମୟର ପ୍ରତୀକ’’
‘‘ନାଳନ୍ଦା କେବଳ ଏକ ନାମ ନୁହେଁ, ବରଂ ନାଳନ୍ଦା ହେଉଛି ଏକ ପରିଚୟ, ଏକ ସମ୍ମାନ, ଏକ ମୂଳଦୁଆ, ଏକ ମନ୍ତ୍ର, ଏକ ଗୌରବ ଏବଂ ଏକ ଗାଥା"‘‘ଏହି ପୁନରୁଦ୍ଧାର ଭାରତ ପାଇଁ ଏକ ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଯୁଗ ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ଯାଉଛି’’‘‘ନାଳନ୍ଦା କେବଳ ଭାରତୀୟ ଅତୀତର ପୁନରୁଦ୍ଧାର ନୁହେଁ। ପୃଥିବୀର ଅନେକ ଦେଶ ଏବଂ ଏସିଆର ଐତିହ୍ୟ ଏହା ସହ ଜଡ଼ିତ’’‘‘ଭାରତ ଶହ ଶହ ବର୍ଷ ଧରି ଏକ ଆଦର୍ଶ ଭାବରେ ରହି ଆସିଛି ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀତ୍ବ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛି । ଆମେ ପ୍ରଗତି ଓ ପରିବେଶକୁ ଏକାଠି ନେଇ ଆଗେଇ ଚାଲିଛୁ’’‘‘ମୋର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ଭାରତ ବିଶ୍ୱ ପାଇଁ ଶିକ୍ଷା ଓ ଜ୍ଞାନର କେନ୍ଦ୍ରରେ ପରିଣତ ହେଉ । ମୋର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ଭାରତକୁ ପୁଣି ଥରେ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ପ୍ରମୁଖ ଜ୍ଞାନ କେନ୍ଦ୍ର ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି ମିଳିବା ଉଚିତ ।’’‘‘ଭାରତରେ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠୁ ବିସ୍ତୃତ ଓ ସ୍ବୟଂସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କୌଶଳ ବିକାଶ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଏବଂ ସବୁଠୁ ଆଧୁନିକ ଗବେଷଣା ଭିତ୍ତିକ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଲାଗି ଆମେ ପ୍ରୟାସ କରୁଛୁ’’‘‘ମୋର ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି ଯେ ନାଳନ୍ଦା ବୈଶ୍ୱିକ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପୂରଣ ପାଇଁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କେନ୍ଦ୍ରରେ ପରିଣତ ହେବ’’କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଉପସ୍ଥିତ ବିହାରର ରାଜ୍ୟପାଳ ଶ୍ରୀ ରାଜେନ୍ଦ୍ର ଆର୍ଲେକରଜୀ, ଏହି ରାଜ୍ୟର ପରିଶ୍ରମୀ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନୀତୀଶ କୁମାରଜୀ, ଆମବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଏସ ଜୟଶଙ୍କର ଜୀ, ବୈଦେଶିକ ବ୍ୟାପାର ରାଷ୍ଟ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ପବିତ୍ର ଜୀ, ବିଭିନ୍ନ ଦେଶର ମହାମହିମ ଏବଂ ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତ, ନାଲନ୍ଦା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର କୁଳପତି, ପ୍ରଫେସର ଏବଂ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ଏବଂ ଉପସ୍ଥିତ ଥିବା ସମସ୍ତ ସାଥିମାନେ ।
ତୃତୀୟ ଥର ପାଇଁ ଶପଥ ନେବାର ପ୍ରଥମ ୧୦ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ମୁଁ ନାଳନ୍ଦା ଆସିବାର ସୁଯୋଗ ପାଇଛି। ଏହା ପ୍ରକୃତରେ ମୋର ସୌଭାଗ୍ୟ ଏବଂ ମୁଁ ଏହାକୁ ଭାରତର ବିକାଶ ଯାତ୍ରା ପାଇଁ ଏକ ଶୁଭ ସଙ୍କେତ ଭାବରେ ଦେଖୁଛି । ନାଳନ୍ଦା କେବଳ ଏକ ନାମ ନୁହେଁ। ନାଳନ୍ଦା ହେଉଛି ଏକ ପରିଚୟ, ଏକ ସମ୍ମାନ। ନାଳନ୍ଦା ହେଉଛି ଏକ ମୂଲ୍ୟ, ଏକ ମନ୍ତ୍ର, ଏକ ଗର୍ବ, ଏକ ଗାଥା । ନାଳନ୍ଦା ହେଉଛି ଏହି ସତ୍ୟର ଘୋଷଣା ଯେ ନିଆଁରେ ବହି ଜଳିଗଲେ ମଧ୍ୟ ନିଆଁ ଜ୍ଞାନକୁ ନିଭାଇ ପାରିବ ନାହିଁ । ନାଳନ୍ଦାର ବିନାଶ ଭାରତକୁ ଅନ୍ଧକାରରେ ଭରି ଦେଇଥିଲା। ଏବେ ଏହାର ପୁନରୁଦ୍ଧାର ଭାରତର ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଯୁଗର ଶୁଭାରମ୍ଭ ହେବାକୁ ଯାଉଛି।
ସାଥିମାନେ,
ଏହାର ପ୍ରାଚୀନ ଭଗ୍ନାବଶେଷ, ଏହି ନୂତନ କ୍ୟାମ୍ପସ ନିକଟରେ ନାଳନ୍ଦାର ପୁନରୁଦ୍ଧାର ବିଶ୍ୱକୁ ଭାରତର ସାମର୍ଥ୍ୟ ସହିତ ପରିଚିତ କରାଇବ । ଦୃଢ ମାନବିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧ ଉପରେ ଗଠିତ ରାଷ୍ଟ୍ରମାନେ ଇତିହାସକୁ ପୁନରୁଦ୍ଧାର କରିବା ଏବଂ ଉନ୍ନତ ଭବିଷ୍ୟତର ମୂଳଦୁଆ ପକାଇବାକୁ ଜାଣନ୍ତି ବୋଲି ନାଲନ୍ଦା ଦର୍ଶାଇବ । ଏବଂ ସାଥିମାନେ, ନାଳନ୍ଦା କେବଳ ଭାରତର ଅତୀତର ପୁନରୁଦ୍ଧାର ନୁହେଁ । ଏହା ପୃଥିବୀର ଅନେକ ଦେଶର, ବିଶେଷ କରି ଏସିଆର ଐତିହ୍ୟ ସହ ଜଡିତ । ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ କ୍ୟାମ୍ପସ ଉଦ୍ ଘାଟନ ଅବସରରେ ଏତେ ସଂଖ୍ୟକ ଦେଶର ଉପସ୍ଥିତି ଅଭୂତପୂର୍ବ। ନାଲନ୍ଦା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ପୁନଃନିର୍ମାଣରେ ଆମର ସହଯୋଗୀ ଦେଶମାନେ ମଧ୍ୟ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି । ଏହି ଅବସରରେ ମୁଁ ଭାରତର ସମସ୍ତ ବନ୍ଧୁ ରାଷ୍ଟ୍ର ଏବଂ ଆପଣସମସ୍ତଙ୍କୁ ମୋର ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଉଛି । ମୁଁ ବିହାରବାସୀଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି। ବିହାର ଯେପରି ନିଜର ଗୌରବ ଫେରାଇ ଆଣିବା ପାଇଁ ବିକାଶ ପଥରେ ଅଗ୍ରସର ହେଉଛି, ଏହି ନାଳନ୍ଦା କ୍ୟାମ୍ପସ ସେହି ଯାତ୍ରାର ପ୍ରେରଣା।
ସାଥିମାନେ,
ଆମେ ସମସ୍ତେ ଜାଣୁ ଯେ ଏକଦା ନାଳନ୍ଦା ଭାରତର ପରମ୍ପରା ଓ ପରିଚୟର ଏକ ଜୀବନ୍ତ କେନ୍ଦ୍ର ଥିଲା । ନାଳନ୍ଦାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି 'ଶିକ୍ଷା ଓ ଜ୍ଞାନର ପ୍ରବାହ ନିରବଚ୍ଛିନ୍ନ ଥିବା ଏକ ସ୍ଥାନ। ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହା ହେଉଛି ଭରତଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ। ଶିକ୍ଷା ସୀମା ଅତିକ୍ରମ କରି ଲାଭ ଓ କ୍ଷତି ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ବାହାରେ ରହିଛି। ଶିକ୍ଷା ହିଁ ଆମକୁ ଆକାର ଦେଇଥାଏ, ଧାରଣା ଦେଇଥାଏ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ ଢାଳିଥାଏ । ପ୍ରାଚୀନ ନାଳନ୍ଦାରେ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ପରିଚୟ କିମ୍ବା ଜାତୀୟତା ଆଧାରରେ ଭର୍ତ୍ତି କରାଯାଉନଥିଲା । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶ ଓ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବର୍ଗର ଯୁବକ ଏଠାକୁ ଆସୁଥିଲେ। ନାଳନ୍ଦା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଏହି ନୂତନ କ୍ୟାମ୍ପସରେ ଆମକୁ ସେହି ପ୍ରାଚୀନ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଆଧୁନିକ ରୂପରେ ସୁଦୃଢ଼ କରିବାକୁ ହେବ । ବିଶ୍ୱର ଅନେକ ଦେଶରୁ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ଏଠାକୁ ଆସୁଥିବା ଦେଖି ମୁଁ ଆନନ୍ଦିତ । ନାଳନ୍ଦାରେ ୨୦ରୁ ଅଧିକ ଦେଶର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ପାଠ ପଢୁଛନ୍ତି। ଏହା ହେଉଛି 'ବସୁଧୈବ କୁଟୁମ୍ବକମ୍' ଭାବନାର ଏକ ସୁନ୍ଦର ପ୍ରତୀକ।
ସାଥିମାନେ,
ମୋର ବିଶ୍ୱାସ ଅଛି ଯେ ଆଗାମୀ ଦିନରେ ନାଳନ୍ଦା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପୁଣି ଥରେ ଆମ ର ସାଂସ୍କୃତିକ ବିନିମୟ ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରମୁଖ କେନ୍ଦ୍ର ରେ ପରିଣତ ହେବ । ଭାରତ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ପୂର୍ବ ଏସୀୟ ଦେଶମାନଙ୍କର କଳାକୃତିର ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟେସନ୍ ଉପରେ ଏଠାରେ ଯଥେଷ୍ଟ କାମ କରାଯାଉଛି। ଏଠାରେ ଏକ କମନ୍ ଆର୍କାଇଭଲ୍ ରିସୋର୍ସ ସେଣ୍ଟର ମଧ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇଛି। ନାଲନ୍ଦା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଆସିଆନ-ଇଣ୍ଡିଆ ୟୁନିଭର୍ସିଟି ନେଟୱାର୍କ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଦିଗରେ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି । ଏତେ କମ୍ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ ଅଗ୍ରଣୀ ବୈଶ୍ୱିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଏଠାରେ ଏକାଠି ହୋଇଛନ୍ତି। ଏକବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀକୁ ଏସିଆର ଶତାବ୍ଦୀ କୁହାଯାଉଥିବା ବେଳେ ଏହି ସାମୂହିକ ପ୍ରୟାସ ଆମର ମିଳିତ ପ୍ରଗତିକୁ ନୂଆ ଶକ୍ତି ଯୋଗାଇବ।
ସାଥିମାନେ,,
ଭାରତରେ ଶିକ୍ଷା କୁ ମାନବିକତା ପାଇଁ ଯୋଗଦାନର ଏକ ମାଧ୍ୟମ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଆମେ ଶିଖିଥାଉ ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଆମେ ଆମର ଜ୍ଞାନକୁ ମାନବିକତାର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବା | ଦେଖନ୍ତୁ, ଆଉ ମାତ୍ର ଦୁଇ ଦିନ ପରେ ଜୁନ୍ ୨୧ ରେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଯୋଗ ଦିବସ ହେବ। ଆଜି ଭାରତରେ ଶତାଧିକ ଯୋଗ ପ୍ରଣାଳୀ ରହିଛି। ଆମ ଋଷିମାନେ ନିଶ୍ଚୟ ଏହା ଉପରେ ବ୍ୟାପକ ଗବେଷଣା କରିଥିବେ! ତେବେ ଯୋଗକୁ ନେଇ କେହି ସ୍ବତନ୍ତ୍ରତା ଦାବି କରିନଥିଲେ। ଆଜି ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ଯୋଗକୁ ଗ୍ରହଣ କରୁଛି ଏବଂ ଯୋଗ ଦିବସ ଏକ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ଉତ୍ସବରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି । ଆମେ ଆମର ଆୟୁର୍ବେଦକୁ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ସହିତ ବାଣ୍ଟିଛୁ । ଆଜି କାଲି ଆୟୁର୍ବେଦକୁ ସୁସ୍ଥ ଜୀବନଯାପନର ଉତ୍ସ ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଉଛି। ଏକ ସ୍ଥାୟୀ ଜୀବନଶୈଳୀ ଏବଂ ନିରନ୍ତର ବିକାଶର ଆଉ ଏକ ଉଦାହରଣ ଆମ ସମ୍ମୁଖରେ ଅଛି । ଶତାବ୍ଦୀ ଧରି ଭାରତ ଏକ ମଡେଲ ଭାବରେ ବଞ୍ଚିଛି । ପରିବେଶକୁ ସାଙ୍ଗରେ ନେଇ ଆମେ ଅଗ୍ରଗତି କରିଛୁ। ସେହି ଅନୁଭୂତିକୁ ଆଧାର କରି ଭାରତ ବିଶ୍ୱକୁ ମିଶନ ଏଲଏଫଇ ଭଳି ମାନବିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ଦେଇଛି । ଆଜି ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସୌର ମେଣ୍ଟ ଭଳି ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ସୁରକ୍ଷିତ ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ ଏକ ଆଶା ପାଲଟିଛି। ଏହି ନାଳନ୍ଦା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପରିସର ମଧ୍ୟ ଏହି ଭାବନାକୁ ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇଥାଏ । ନେଟ୍ ଜିରୋ ଏନର୍ଜି, ନେଟ୍ ଜିରୋ ଏମିସନ, ନେଟ୍ ଜିରୋ ୱାଟର ଏବଂ ନେଟ୍ ଜିରୋ ୱେଷ୍ଟ ମଡେଲରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ଏହା ଦେଶର ପ୍ରଥମ କ୍ୟାମ୍ପସ । 'ଆପ୍ପୋ ଦିପୋ ଭବଃ' ମନ୍ତ୍ରଅନୁସରଣ କରି ଏହି କ୍ୟାମ୍ପସ ସମଗ୍ର ମାନବଜାତିକୁ ଏକ ନୂଆ ମାର୍ଗ ଦେଖାଇବ।
ସାଥିମାନେ,
ଶିକ୍ଷାର ବିକାଶ ହେଲେ ଅର୍ଥନୀତି ଓ ସଂସ୍କୃତିର ଚେର ମଧ୍ୟ ମଜଭୁତ ହୋଇଥାଏ। ଯଦି ଆମେ ବିକଶିତ ଦେଶଗୁଡ଼ିକୁ ଦେଖୁ, ତେବେ ଆମେ ଦେଖିବୁ ଯେ ସେମାନେ ଶିକ୍ଷାନେତା ହେବା ପରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ନେତା ହୋଇଥିଲେ । ଆଜି ସାରା ବିଶ୍ୱର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ଓ ମେଧାବୀ ମାନେ ସେହି ଦେଶକୁ ଯାଇ ପାଠ ପଢ଼ିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି। ଥରେ ଆମ ନିଜ ନାଳନ୍ଦା ଓ ବିକ୍ରମଶିଳାରେ ଏଭଳି ଅବସ୍ଥା ଥିଲା। ତେଣୁ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତ ଯେତେବେଳେ ଆଗୁଆ ଥିଲା ସେତେବେଳେ ଏହାର ଅର୍ଥନୈତିକ ଶକ୍ତି ମଧ୍ୟ ନୂଆ ଶିଖରରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲା। ଯେ କୌଣସି ରାଷ୍ଟ୍ରର ବିକାଶ ପାଇଁ ଏହା ଏକ ମୌଳିକ ରୋଡମ୍ୟାପ୍ । ସେଥିପାଇଁ ୨୦୪୭ ସୁଦ୍ଧା ବିକଶିତ ହେବା ଲକ୍ଷ୍ୟ ରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ଭାରତ ଏଥିପାଇଁ ନିଜର ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରୁଛି । ମୋର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ଭାରତ ବିଶ୍ୱ ପାଇଁ ଶିକ୍ଷା ଓ ଜ୍ଞାନର କେନ୍ଦ୍ର ରେ ପରିଣତ ହେବା । ମୋର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ଭାରତକୁ ପୁଣି ଥରେ ବିଶ୍ୱସ୍ତରରେ ସବୁଠାରୁ ପ୍ରମୁଖ ଜ୍ଞାନ କେନ୍ଦ୍ର ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି ମିଳିବା । ଏଥିପାଇଁ ଭାରତ ନିଜ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କୁ ଛୋଟ ବେଳୁ ଉଦ୍ଭାବନର ଭାବନା ସହ ଯୋଡ଼ି ଦେଉଛି। ଆଜି ଅଟଳ ଟିଙ୍କରିଂ ଲ୍ୟାବରେ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସି ୧ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଶିଶୁ ଉପକୃତ ହେଉଛନ୍ତି। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ ଓ ଗଗନଯାନ ଭଳି ଅଭିଯାନ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରତି ଆଗ୍ରହ ବଢ଼ାଉଛି। ଉଦ୍ଭାବନକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ଭାରତ ଏକ ଦଶନ୍ଧି ତଳେ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ମିଶନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା। ସେତେବେଳେ ଦେଶରେ ମାତ୍ର କିଛି ଶହ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଆଜି ଭାରତରେ ୧,୩୦,୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ରହିଛି। ପୂର୍ବ ତୁଳନାରେ ଭାରତ ଏବେ ରେକର୍ଡ ସଂଖ୍ୟକ ପେଟେଣ୍ଟ ଦାଖଲ କରୁଛି ଏବଂ ଗବେଷଣା ପତ୍ର ପ୍ରକାଶ ପାଉଛି। ଗବେଷଣା ଓ ଉଦ୍ଭାବନ ପାଇଁ ଯୁବ ଉଦ୍ଭାବକମାନଙ୍କୁ ଯଥାସମ୍ଭବ ସୁଯୋଗ ଦେବା ଉପରେ ଆମର ଫୋକସ୍ ରହିଛି। ଏଥିପାଇଁ ସରକାର ଏକ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଗବେଷଣା ପାଣ୍ଠି ଗଠନ କରିବାକୁ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି।
ସାଥିମାନେ,
ଆମର ପ୍ରୟାସ ହେଉଛି ଭାରତ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ବ୍ୟାପକ ଏବଂ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଦକ୍ଷତା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଏବଂ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ଉନ୍ନତ ଗବେଷଣା ଭିତ୍ତିକ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ହେଉ। ଏହି ପ୍ରୟାସର ଫଳାଫଳ ମଧ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଛି। ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତୀୟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକ ବିଶ୍ୱ ମାନ୍ୟତାରେ ବହୁତ ଭଲ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି। ୧୦ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ କ୍ୟୁଏସ୍ ମାନ୍ୟତାରେ ଭାରତର ମାତ୍ର ୯ଟି ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ ଥିଲା। ଆଜି ଏହି ସଂଖ୍ୟା ୪୬କୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। କିଛି ଦିନ ତଳେ ଟାଇମ୍ସ ହାୟର ଏଜୁକେସନ୍ ଇମ୍ପାକ୍ଟ ରାଙ୍କିଙ୍ଗ୍ ମଧ୍ୟ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା। କିଛି ବର୍ଷ ତଳେ ଏହି ମାନ୍ୟତାରେ ଭାରତର ମାତ୍ର ୧୩ଟି ଅନୁଷ୍ଠାନ ରହିଥିଲା। ଏବେ ଭାରତର ପ୍ରାୟ ୧୦୦ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ ଏହି ଗ୍ଲୋବାଲ ଇମ୍ପେକ୍ଟ ରାଙ୍କିଙ୍ଗରେ ସାମିଲ ହୋଇଛନ୍ତି। ବିଗତ ୧୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତରେ ପ୍ରତି ସପ୍ତାହରେ ହାରାହାରି ଗୋଟିଏ ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହୋଇଛି। ଭାରତରେ ପ୍ରତିଦିନ ଏକ ନୂତନ ଆଇଟିଆଇ (ଶିଳ୍ପ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ) ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇଛି। ପ୍ରତି ତୃତୀୟ ଦିନରେ ଏକ ଅଟଳ ଟିଙ୍କରିଂ ଲ୍ୟାବ ଖୋଲାଯାଇଥାଏ । ଭାରତରେ ପ୍ରତିଦିନ ଦୁଇଟି ନୂଆ କଲେଜ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହୋଇଛି। ଏବେ ଦେଶରେ ୨୩ଟି ଆଇଆଇଟି ରହିଛି। ୧୦ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ୧୩ଟି ଆଇଆଇଏମ୍ ଥିଲା। ଆଜି ଏହି ସଂଖ୍ୟା ୨୧ ରହିଛି। ୧୦ ବର୍ଷ ପୂର୍ବ ତୁଳନାରେ ଏବେ ଏମ୍ସ ତୁଳନାରେ ପ୍ରାୟ ତିନି ଗୁଣ ଅର୍ଥାତ୍ ୨୨ଟି ଏମ୍ସ ରହିଛି। ଗତ ୧୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ମେଡିକାଲ କଲେଜ ସଂଖ୍ୟା ପ୍ରାୟ ଦ୍ୱିଗୁଣିତ ହୋଇଛି। ଆଜି ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ସଂସ୍କାର ଘଟୁଛି। ଜାତୀୟ ଶିକ୍ଷାନୀତି ଦେଶର ଯୁବପିଢ଼ିଙ୍କ ସ୍ୱପ୍ନକୁ ବିସ୍ତାର କରିଛି। ଭାରତୀୟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟ ବିଦେଶୀ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟସହିତ ସହଯୋଗ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି। ଏହାବ୍ୟତୀତ ‘ଡିକିନ୍ ଓ ଓଲୁଙ୍ଗୋଙ୍ଗ’ ଭଳି ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଭାରତରେ ନିଜର କ୍ୟାମ୍ପସ୍ ଖୋଲିଛନ୍ତି। ଏହି ସବୁ ପ୍ରୟାସ ଭାରତୀୟ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କୁ ଦେଶ ଭିତରେ ହିଁ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ସର୍ବୋତ୍ତମ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ ଉପଲବ୍ଧ କରୁଛି। ଏହା ଦ୍ୱାରା ଆମ ମଧ୍ୟବିତ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଟଙ୍କା ସଞ୍ଚୟ ହେଉଛି।
ସାଥିମାନେ,
ଆଜି ଆମର ପ୍ରମୁଖ ଅନୁଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକ ବିଦେଶରେ କ୍ୟାମ୍ପସ୍ ଖୋଲିଛନ୍ତି। ଚଳିତ ବର୍ଷ ଆଇଆଇଟି ଦିଲ୍ଲୀ ଆବୁଧାବିରେ ଏକ କ୍ୟାମ୍ପସ ଖୋଲିଛି। ଆଇଆଇଟି ମାଡ୍ରାସ ମଧ୍ୟ ତାଞ୍ଜାନିଆରେ ଏକ କ୍ୟାମ୍ପସ ଆରମ୍ଭ କରିଛି। ଏହା କେବଳ ଭାରତୀୟ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକର ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ଆରମ୍ଭ । ନାଳନ୍ଦା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଭଳି ଅନୁଷ୍ଠାନ ମଧ୍ୟ ବିଶ୍ୱର କୋଣ ଅନୁକୋଣରେ ପହଞ୍ଚିବା ଆବଶ୍ୟକ ।
ସାଥିମାନେ,
ଆଜି ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱର ନଜର ଭାରତ ଏବଂ ଏହାର ଯୁବପିଢ଼ିଙ୍କ ଉପରେ ରହିଛି। ବିଶ୍ଵ, ବୁଦ୍ଧଙ୍କ ଏହି ଦେଶ ସହିତ, ଗଣତନ୍ତ୍ରର ଜନନୀ'ଙ୍କ ସହ କାନ୍ଧରେ କାନ୍ଧ ମିଳାଇ ଚାଲିବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ଦେଖ, ଯେତେବେଳେ ଭାରତ "ଗୋଟିଏ ପୃଥିବୀ, ଗୋଟିଏ ପରିବାର ଏବଂ ଗୋଟିଏ ଭବିଷ୍ୟତ" କହୁଛି, ସେତେବେଳେ ଦୁନିଆ ଏହା ସହିତ ଛିଡ଼ା ହୋଇଛି । ଯେତେବେଳେ ଭାରତ "ଗୋଟିଏ ସୂର୍ଯ୍ୟ, ଗୋଟିଏ ବିଶ୍ୱ, ଗୋଟିଏ ଗ୍ରୀଡ" କହିଥାଏ, ବିଶ୍ୱ ଏହାକୁ ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ ଏକ ଦିଗ ଭାବରେ ଦେଖେ । ଯେତେବେଳେ ଭରତ "ଗୋଟିଏ ପୃଥିବୀ, ଗୋଟିଏ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ" କହିଥାଏ, ବିଶ୍ୱ ଏହାକୁ ସମ୍ମାନ କରିଥାଏ ଏବଂ ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ । ନାଳନ୍ଦା ମାଟି ବିଶ୍ୱ ଭାଇଚାରାର ଏହି ଭାବନାକୁ ଏକ ନୂଆ ଦିଗ ଦେଇପାରିବ । ତେଣୁ ନାଳନ୍ଦାର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ଦାୟିତ୍ୱ ଆହୁରି ଅଧିକ। ତୁମେ ହିଁ ଭାରତ ଏବଂ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱର ଭବିଷ୍ୟତ । ଅମୃତ କାଳର ଏହି ୨୫ ବର୍ଷ ଭାରତର ଯୁବକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ଏହି ୨୫ ବର୍ଷ ନାଳନ୍ଦା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଛାତ୍ରଙ୍କ ପାଇଁ ସମାନ ଭାବରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ | ଆପଣ ଏଠାରୁ ଯେଉଁଠି ବି ଯାଆନ୍ତୁ, ଆପଣଙ୍କ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ମାନବିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧ ସ୍ପଷ୍ଟ ହେବା ଉଚିତ୍ । ଆପଣଙ୍କର ଲୋଗୋର ବାର୍ତ୍ତା ସର୍ବଦା ମନେରଖନ୍ତୁ। ଆପଣ ଏହାକୁ ନାଳନ୍ଦା ୱେ କୁହନ୍ତି, ଠିକ୍ ନା? ବ୍ୟକ୍ତି ଏବଂ ପ୍ରକୃତି ମଧ୍ୟରେ ସମନ୍ୱୟ ଏବଂ ବ୍ୟକ୍ତି ଏବଂ ପ୍ରକୃତି ମଧ୍ୟରେ ସମନ୍ୱୟ ହେଉଛି ଆପଣଙ୍କ ଲୋଗୋର ଆଧାର | ଶିକ୍ଷକଙ୍କଠାରୁ ଶିଖନ୍ତୁ, କିନ୍ତୁ ପରସ୍ପରଠାରୁ ଶିଖିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତୁ। କୌତୂହଳକର ହୁଅ, ସାହସୀ ହୁଅ ଏବଂ ସର୍ବୋପରି ଦୟାଳୁ ହୁଅ। ସମାଜରେ ସକାରାତ୍ମକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବା ପାଇଁ ଆପଣଙ୍କ ଜ୍ଞାନକୁ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ । ନିଜ ଜ୍ଞାନ ବଳରେ ଉନ୍ନତ ଭବିଷ୍ୟତ ନିର୍ମାଣ କରୁଛି । ନାଳନ୍ଦାର ଗର୍ବ, ଆମ ଭାରତର ଗୌରବ, ଆପଣଙ୍କ ସଫଳତାରେ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ହେବ। ମୁଁ ବିଶ୍ୱାସ କରେ ଯେ ଆପଣଙ୍କ ଜ୍ଞାନ ସମଗ୍ର ମାନବଜାତିକୁ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ କରିବ | ମୋର ବିଶ୍ୱାସ ଯେ ଆମର ଯୁବକମାନେ ଭବିଷ୍ୟତରେ ବିଶ୍ୱର ନେତୃତ୍ୱ ନେବେ ଏବଂ ମୁଁ ବିଶ୍ୱାସ କରୁଛି ଯେ ନାଳନ୍ଦା ବିଶ୍ୱ ପାଇଁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କେନ୍ଦ୍ର ରେ ପରିଣତ ହେବ ।
ଏହି ଆଶା ସହିତ ମୁଁ ଆପଣସମସ୍ତଙ୍କୁ ହୃଦୟରୁ ଧନ୍ୟବାଦ ଜଣାଉଛି । ସରକାରଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସମର୍ଥନ ପାଇଁ ନୀତୀଶଙ୍କ ଆହ୍ୱାନକୁ ମୁଁ ସ୍ୱାଗତ କରୁଛି। ଭାରତ ସରକାର ମଧ୍ୟ ଏହି ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ଯଥାସମ୍ଭବ ଶକ୍ତି ଯୋଗାଇବାରେ ପଛାଇବେ ନାହିଁ। ଏହି ଭାବନା ସହିତ ମୁଁ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ବହୁତ ବହୁତ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଉଛି । ଧନ୍ୟବାଦ!
