“ଭାରତକୁ ବିକଶିତ କରିବା ପାଇଁ ଏହାର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବାର ମଧ୍ୟ ସମାନ ଭାବେ ବିକାଶ କରିବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ”
“ବିଗତ ଆଠ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଦେଶର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ପ୍ରାଥମିକତା ମଧ୍ୟରେ ସାମଗ୍ରିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ସ୍ଥାନିତ ହୋଇଛି”
“ବିଗତ ୮ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଦେଶରେ ୨୦୦ ରୁ ଅଧିକ ନୂତନ ମେଡିକାଲ କଲେଜ ର୍ନିମାଣ କରାଯାଇଛି”
“ଏକ ପ୍ରଗତିଶୀଳ ସମାଜ ଭାବରେ, ମାନସିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବିଷୟରେ ଆମର ଚିନ୍ତାଧାରାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏବଂ ମୁକ୍ତ ମନୋଭାବ ଆଣିବା ମଧ୍ୟ ଆମର ଦାୟିତ୍ୱ”
“ମେଡ୍ ଇନ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ୫ଜି ସେବା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ସୁଦୂର ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବ”

ପଞ୍ଜାବର ରାଜ୍ୟପାଳ ଶ୍ରୀ ବନୱାରୀ ଲାଲ ପୁରୋହିତଜୀ, ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀମାନ ଭଗବନ୍ତ ମାନ୍‌ଜୀ, କେନ୍ଦ୍ର ମନ୍ତ୍ରିମଣ୍ଡଳରେ ମୋର ସାଥୀ ଡକ୍ଟର ଜିତେନ୍ଦ୍ର ସିଂହଜୀ, ସଂସଦରେ ମୋର ସାଥୀ ଭାଇ ମନୀଷ ତିୱାରୀଜୀ, ସମସ୍ତ ଡାକ୍ତର, ଗବେଷକ, ପାରାମେଡ଼ିକ୍‌, ଅନ୍ୟ କର୍ମଚାରୀ ଏବଂ ପଞ୍ଜାବର କୋଣ ଅନୁକୋଣରୁ ଆସିଥିବା ମୋର ପ୍ରିୟ ଭାଇ ଓ ଭଉଣୀଗଣ!

ସ୍ୱାଧୀନତାର ଅମୃତକାଳରେ ଦେଶ ନୂତନ ସଂକଳ୍ପକୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରିବା ଦିଗରେ ଆଗକୁ ଅଗ୍ରସର ହୋଇ ଚାଲିଛି । ଆଜିର ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ ଉତ୍ତମ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ଯୋଗାଣ ନିମନ୍ତେ ହେଉଥିବା ପ୍ରୟାସର ଏକ ପ୍ରତିବିମ୍ବ । ହୋମି ଭାଭା କ୍ୟାନସର ହସ୍ପିଟାଲ ଏବଂ ଗବେଷଣା କେନ୍ଦ୍ର ଦ୍ୱାରା ପଞ୍ଜାବ, ହରିଆଣା ସହିତ ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଏହାର ସୁଫଳ ପ୍ରାପ୍ତ ହେବ । ମୁଁ ଆଜି ଏହି ଭୂମକୁ ଆଉ ଗୋଟିଏ କାରଣରୁ କୃତଜ୍ଞତା ଜ୍ଞାପନ କରିବାକୁ ଚାହେଁ । ପଞ୍ଜାବର ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ, କ୍ରାନ୍ତିବୀର, ରାଷ୍ଟ୍ରଭକ୍ତି ପରମ୍ପରା ସହିତ ଓତଃପ୍ରୋତ ଭାବେ ଜଡ଼ିତ ଏବଂ ସେମାନେ ନିଜର ଏହି ଭାବନାରେ ଏହି ଭୂମିକୁ ପବିତ୍ର କରିଛନ୍ତି । ନିଜର ଏହି ପରମ୍ପରା ଦ୍ୱାରା ପଞ୍ଜାବରେ ହର୍‌ ଘର୍‌ ତିରଙ୍ଗା ଅଭିଯାନ ସମୟରେ ତାହା ସମୃଦ୍ଧ ହୋଇଛି । ଆଜି ମୁଁ ପଞ୍ଜାବର ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ, ବିଶେଷ କରି ଏଠାକାର ଯୁବଗୋଷ୍ଠୀଙ୍କୁ, ହର୍‌ ଘର ତିରଙ୍ଗା ଅଭିଯାନକୁ ସଫଳ କରିଥିବାରୁ ହୃଦୟର ସହିତ ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ ଜ୍ଞାପନ କରୁଛି ।

ସାଥୀଗଣ,

କିଛି ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ଲାଲକିଲ୍ଲାଠାରେ ଆମେ ସଭିଏଁ ନିଜ ଦେଶକୁ ବିକଶିତ ଭାରତରେ ପରିଣତ କରିବା ନିମନ୍ତେ ସଂକଳ୍ପ ନେଇଛେ । ଭାରତକୁ ବିକଶିତ କରିବା ନିମନ୍ତେ ଏହାର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବାକୁ ମଧ୍ୟ ବିକଶିତ କରିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରି । ଯେତେବେଳେ ଭାରତର ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଚିକିତ୍ସା ନିମନ୍ତେ ଆଧୁନିକ ହସ୍ପିଟାଲ ସୁବିଧା ମିଳିପାରିବ, ଆଧୁନିକ ନିଦାନ ପଦ୍ଧତି ଉପଲବ୍ଧ ହେବ, ସେତେବେଳେ ସେମାନେ ଆହୁରି ଶୀଘ୍ର ସୁସ୍ଥ ହୋଇପାରିବ । ସେମାନଙ୍କ ଶକ୍ତିକୁ ଲୋକମାନେ ଉଚିତ ମାର୍ଗରେ ପରିଚାଳିତ କରିପାରିବେ, ଅଧିକ ଉତ୍ପାଦନକ୍ଷମ ହୋଇପାରିବେ । ଆଜି ହୋମି ଭାଭା କ୍ୟାନସର ହସ୍ପିଟାଲ ଏବଂ ଗବେଷଣା କେନ୍ଦ୍ର ପକ୍ଷରୁ ମଧ୍ୟ ଦେଶକୁ ଏକ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ହସ୍ପିଟାଲ ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇପାରିଛି । ଏହି ଆଧୁନିକ ସୁବିଧାର ନିର୍ମାଣରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କର ଟାଟା ମେମୋରିଆଲ୍‌ ସେଣ୍ଟର ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିଛନ୍ତି । ଏହି କେନ୍ଦ୍ର, ଦେଶ-ବିଦେଶରେ ନିଜର ସେବା ଉପଲବ୍ଧ କରି, କ୍ୟାନସରରେ ପୀଡ଼ିତ ରୋଗୀମାନଙ୍କ ଜୀବନ ରକ୍ଷା କରିବାରେ ସହାୟକ ହୋଇପାରୁଛନ୍ତି । ଦେଶରେ କ୍ୟାନସରର ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ସୁବିଧାର ନିର୍ମାଣ ଦିଗରେ ଭାରତ ସରକାର ଅଗ୍ରଣୀ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିଆସୁଛି । ମୋତେ ସୂଚୀତ କରାଯାଇଛି ଯେ ଏବେ ଟାଟା ମେମୋରିଆଲ୍‌ ସେଣ୍ଟର ନିକଟରେ ପ୍ରତି ବର୍ଷ ଦେଢ଼ ଲକ୍ଷ ନୂଆ ରୋଗୀଙ୍କ ଚିକିତ୍ସା ନିମନ୍ତେ ସୁବିଧା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇସାରିଛି । ଏହିସବୁ ସାଧନ କ୍ୟାନସର ରୋଗୀମାନଙ୍କୁ ଯଥେଷ୍ଟ ମାତ୍ରାରେ ଆଶ୍ୱସ୍ତ କରିବ ଓ ସହାୟକ ହେବ । ମୋର ସ୍ମରଣ ଅଛି, ଏଠାରେ ଚଣ୍ଡୀଗଡ଼ରେ ହିମାଚଳର ଦୂର ଦୂରାନ୍ତ କ୍ଷେତ୍ରରେ କ୍ୟାନସର ସହିତ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଦୁରାରୋଗର ଚିକିତ୍ସା ନିମନ୍ତେ ପିଜିଆଇକୁ ହିଁ ଆସୁଥିଲେ । ସେଥିପାଇଁ ପିଜିଆଇରେ ରୋଗୀମାନଙ୍କର ଅସମ୍ଭବ ଭିଡ଼ ହେଉଥିଲା ଏବଂ ରୋଗୀମାନଙ୍କ ସହିତ ସେମାନଙ୍କ ପରିଜନମାନଙ୍କୁ ବେଶ୍‌ ସମସ୍ୟାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡ଼ୁଥିଲା । ଏବେ ତ ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ବିଳାସପୁରରେ ଏମ୍ସ ନିର୍ମିତ ହୋଇସାରିଛି ଏବଂ ସେଠାରେ କ୍ୟାନସର ରୋଗର ଚିକିତ୍ସା ନିମନ୍ତେ ସକଳ ପ୍ରକାର ସୁବିଧା ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇପାରୁଛି । ବିଳାସପୁର ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ନିକଟତର ହେବ ଏବଂ ଯେଉଁମାନଙ୍କ ପାଇଁ ତାହା ପାଖ ହେବ ସେମାନେ ସେଠାକୁ ଯାଇପାରିବେ ।

ସାଥୀଗଣ, 

ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି ଦେଶରେ ଏହି ଆକାଂକ୍ଷା ରହିଆସିଥିଲା ଯେ ଆମ ଦେଶରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବାର ଏଭଳି ଏକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ହେଉ ଯାହା ଦରିଦ୍ରଠାରୁ ଦରିଦ୍ରତମ ଲୋକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଚିନ୍ତା କରୁଥିବ । ଏଭଳି ଏକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ହେବ ଯାହା ଗରିବ ଲୋକମାନଙ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟରକ୍ଷା ନିମନ୍ତେ ଚିନ୍ତା କରିବ, ଗରିବ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ରୋଗରୁ ରକ୍ଷା କରିପାରିବ, ଯଦି ସେମାନେ ବେମାର ହେବେ ତେବେ ସେମାନଙ୍କୁ ଉତ୍ତମ ଓ ସୁଲଭ ଚିକିତ୍ସାସେବା ଉପଲବ୍ଧ କରାଇବେ । ଉତ୍ତମ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବାର ଅର୍ଥ ହେଲା କେବଳ ଚାରି କାନ୍ଥ ନିର୍ମାଣ କରିବା ନୁହେଁ । କୌଣସି ବି ଦେଶର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା ବ୍ୟବସ୍ଥା ସେତିକିବେଳେ ମଜଭୁତ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଇଥାଏ ଯେତେବେଳେ ସେମାନେ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ସୂତ୍ର ପ୍ରଦାନ କରୁଥିବେ, ପ୍ରତି ପଦକ୍ଷେପରେ ଲୋକମାନଙ୍କ ସହିତ ଠିଆ ହେଉଥିବେ । ସେଥିପାଇଁ ଗତ ଆଠବର୍ଷ ଭିତରେ ଦେଶରେ ସାମଗ୍ରିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବାକୁ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ପ୍ରାଥମିକତା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଆସୁଛି । ଭାରତରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଯେତେ କାମ ବିଗତ ୭–୮ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଛି, ତାହା ବିଗତ ୭୦ ବର୍ଷ ଭିତରେ କେବେ ହୋଇନଥିଲା । ଆଜି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ ଦରିଦ୍ରରୁ ଦରିଦ୍ରତମ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଚିକିତ୍ସା ସୁବିଧା ଲାଗି ଦେଶରେ ଗୋଟିଏ ନୁହେଁ କି ଦୁଇଟି ନୁହେଁ, ଛଅ ଛଅଟି ମୋର୍ଚ୍ଚରେ ଏକାସଙ୍ଗେ କାର୍ଯ୍ୟ କରି ଦେଶର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୁବିଧାକୁ ସଜାଡ଼ିବାରେ ନିୟୋଜିତ ଅଛି, ଏହାକୁ ମଜଭୁତ କରାଯାଉଛି । ସେଥିରୁ ପ୍ରଥମ ମୋର୍ଚ୍ଚାଟି ହେଲା, ପ୍ରିଭେଣ୍ଟିଭ୍‌ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବ । ଦ୍ୱିତୀୟ ମୋର୍ଚ୍ଚାଟି ହେଲା ଗାଁ ଗାଁରେ ଛୋଟ ଛୋଟ ଓ ଆଧୁନିକ ହସ୍ପିଟାଲ ଖୋଲିବା । ତୃତୀୟ ମୋର୍ଚ୍ଚାଟି ହେଲା, ସହରମାନଙ୍କରେ ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜ ଏବଂ ମେଡ଼ିକାଲ ରିସର୍ଚ୍ଚ ସୁବିଧା ଥିବା ବଡ଼ ବଡ଼ ସଂସ୍ଥାନମାନ ଖୋଲିବା । ଚତୁର୍ଥ ମୋର୍ଚ୍ଚାଟି ହେଲା, ଦେଶରେ ଡାକ୍ତର ଓ ପାରାମେଡିକ୍‌ ଷ୍ଟାଫ୍‌ମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି କରିବା । ପଞ୍ଚମ ମୋର୍ଚ୍ଚାଟି ହେଲା, ରୋଗୀମାନଙ୍କୁ ଶସ୍ତାରେ ଔଷଧ ଓ ଶସ୍ତାରେ ଉପକରଣ ଉପଲବ୍ଧ କରାଇବା । ଷଷ୍ଠ ମୋର୍ଚ୍ଚାଟି ହେଲା, ପ୍ରଯୁକ୍ତିର ଉପଯୋଗ କରି ରୋଗୀମାନେ ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଥିବା ସମସ୍ୟାକୁ ହ୍ରାସ କରିବା । ଏହି ଛଅଗୋଟି ପଦକ୍ଷେପ ଉପରେ କେନ୍ଦ୍ର ସାକାର ଆଜି ରେକର୍ଡ ପରିମାଣର ପୁଂଜି ନିବେଶ କରୁଛନ୍ତି, ହଜାର ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କା ବିନିଯୋଗ କରିଆସୁଛନ୍ତି ।

ସାଥୀଗଣ,

ଆମର ଏଠାରେ ସଦାବେଳେ କୁହାଯାଇଥାଏ ଯେ ରୋଗରୁ ବର୍ତ୍ତିବା ହିଁ ସବୁଠାରୁ ଉତ୍ତମ ଚିକିତ୍ସା । ଏହି ଚିନ୍ତାଧାରାର ସହିତ ଦେଶରେ ପ୍ରିଭେଣ୍ଟିଭ୍‌ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ଉପରେ ଏତେ ମାତ୍ରାର ଗୁରୁତ୍ୱ ଆରୋପ କରାଯାଉଛି । ଏବେ କିଛି ଦିନ ପୂର୍ବେ ଗୋଟିଏ ରିପୋର୍ଟ ଆସିଛି ଯେଉଁଥିରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଜଳ ଜୀବନ ମିଶନ କାରଣରୁ ପାଣିରୁ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଥିବା ବେମାରୀରେ ବହୁତ କମିଯାଇଛି । ଅର୍ଥାତ୍‌, ଯେତେବେଳେ ଆମେ ଲୋକମାନଙ୍କ ଜୀବନ ରକ୍ଷା ଦିଗରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛୁ, ସେତେବେଳେ ରୋଗ ମାତ୍ରା ତ ଅବଶ୍ୟ କମିବ । ଏହିଭଳି ଚିନ୍ତାଧାରା ଉପରେ ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତୀ ସରକାରମାନେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁନଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଆଜି ଆମ ସରକାର ଏହିସବୁ ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କରି ଜନ ସଚେତନତାରେ ଅଭିଯାନ ଚଳାଇ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ସଚେତନ ମଧ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି ଏବଂ ରୋଗ ସଂକ୍ରମଣରୁ ମଧ୍ୟ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ରକ୍ଷା କରୁଛନ୍ତି । ଯୋଗ ଏବଂ ଆୟୂଷକୁ ନେଇ ଆଜି ଦେଶରେ ଅଭୂତପୂର୍ବ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି । ବିଶ୍ୱରେ ଯୋଗ ଲାଗି ଆକର୍ଷଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବରେ ଲାଗିଛି । ଫିଟ୍‌ ଇଣ୍ଡିଆ ଅଭିଯାନ ଦେଶରେ ଯୁବଗୋଷ୍ଠୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଲୋକପ୍ରିୟ ହେବାରେ ଲାଗିଛି । ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତ ଅଭିଯାନ ଦ୍ୱାରା ଅନେକ ବେମାରୀକୁ ରୋକାଯିବାରେ ସଫଳତା ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଛି । ପୋଷଣ ଅଭିଯାନ ଏବଂ ଜଳ ଜୀବନ ମିଶନ ଦ୍ୱାରା କୁପୋଷଣକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାରେ ଆମକୁ ସଫଳତା ମିଳିତ । ଆମର ମାତା ଓ ଭଉଣୀମାନଙ୍କୁ ଏଲପିଜି ସଂଯୋଗ ସୁବିଧା ପ୍ରଦାନ କରି ଆମେ ସେମାନଙ୍କୁ ଧୂଆଁରୁ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଥିବା ବେମାରୀ, କ୍ୟାନସର ଭଳି ସଂକଟରୁ ମଧ୍ୟ ରକ୍ଷା କରିପାରିଛୁ ।

ସାଥୀଗଣ,

ଆମ ଗାଁମାନଙ୍କରେ ଯେତେ ଯେତେ ଉତ୍ତମ ହସ୍ପିଟାଲ ହେବ, ରୋଗ ନିରୂପଣର ଯେତେ ସୁବିଧା ରହିବ, ସେତେ ଶୀଘ୍ର ରୋଗଗୁଡ଼ିକୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବାରେ ଆମମାନଙ୍କୁ ସହାୟତା ପ୍ରାପ୍ତ ହେବ । ଆମ ସରକାର, ଏହି ଦ୍ୱିତୀୟ ପଦକ୍ଷେପ ଉପରେ ସାରା ଦେଶରେ ବେଶ୍‌ କ୍ଷିପ୍ର ବେଗରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି । ଆମ ସରକାର ଗାଁ ଗାଁକୁ ଆଧୁନିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୁବିଧାମାନଙ୍କ ସହିତ ସଂଯୋଗ ନିମନ୍ତେ ଦେଢ଼ ଲକ୍ଷ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ନିରାମୟ କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରୁଛନ୍ତି । ମୁଁ ଖୁସି ଯେ ସେଥି ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରାୟ ଏକଲକ୍ଷ ପଚିଶ ହଜାର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ନିରାମୟ କେନ୍ଦ୍ର ଏବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିସାରିଛି । ଏଠାରେ ପଞ୍ଜାବରେ ମଧ୍ୟ ହାରାହାରି ୩ ହଜାର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଓ ନିରାମୟ କେନ୍ଦ୍ର ସେବା କେନ୍ଦ୍ର ଲୋକମାନଙ୍କୁ ସେବା ଯୋଗାଇ ଆସୁଛନ୍ତି । ଦେଶବ୍ୟାପୀ ଏହି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଓ ନିରାମୟ କେନ୍ଦ୍ରରେ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପାଖାପାଖି ୨୨ କୋଟି ଲୋକ କ୍ୟାନସର ସହିତ ଯୋଡ଼ି ହୋଇଥିବା ସ୍କ୍ରିନିଂ ସୁବିଧା ପାଇପାରିଛନ୍ତି ଯାହା ମଧ୍ୟରୁ ପାଖାପାଖି ୬୦ ଲକ୍ଷ ସ୍କ୍ରିନିଂ କେବଳ ମୋର ପଞ୍ଜାବରେ ହିଁ ହୋଇସାରିଛି । ଏଥିରୁ ଯେତେଯେତେ ସାଥୀମାନଙ୍କ ଠାରେ କ୍ୟାନସର ଚିହ୍ନଟ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ହୋଇପାରିଛି, ସେମାନଙ୍କୁ ଗମ୍ଭୀର ବିପଦରୁ ବଞ୍ଚାଯିବା ସମ୍ଭବପର ହୋଇପାରିଛି ।

ସାଥୀଗଣ,

ଥରେ ଯେତେବେଳେ ଏହି ରୋଗ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଯିବ ସେତେବେଳେ ଏଭଳି ହସ୍ପିଟାଲର ଆବଶ୍ୟକତା ପଡ଼ିଥାଏ, ଯେଉଁଠାରେ ଗମ୍ଭୀର ରୋଗର ଉପଯୁକ୍ତ ଚିକିତ୍ସା ହୋଇପାରିଥାଏ । ଏଭଳି ଭାବନାର ସହିତ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଦେଶର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜିଲ୍ଲାରେ ଅତି କମରେ ଗୋଟିଏ ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜ ସ୍ଥାପନା କରିବାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଦିଗରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି । ଆୟୁଷ୍ମାନ୍ ଭାରତ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂସାଧନ ମିଶନ ଅଧୀନରେ ଜିଲ୍ଲା ସ୍ତରରେ ଆଧୁନିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୁବିଧା ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ୬୪ ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ କରାଯାଉଛି । ଏକ ସମୟରେ ଦେଶରେ କେବଳ ୭ଟି ଏମ୍ସ ଥିଲା । ଆଜି ଏହାର ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ପାଇ ୨୧ରେ ପହଂଚି ସାରିଛି । ଏଠାରେ ପଞ୍ଜାବରେ ଭଟିଣ୍ଡାରେ ମଧ୍ୟ ଏକ ଏମ୍ସ ଉତ୍ତମ ସେବା ଯୋଗାଉଛି । ଯଦି ମୁଁ କ୍ୟାନସର ହସ୍ପିଟାଲ କଥା କହିବି ସେତେ ଦେଶର ପ୍ରତ୍ୟେକ କୋଣରେ କ୍ୟାନସର ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଚିକିତ୍ସାର ଆଧୁନିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଉଛି । ପଞ୍ଜାବରେ ଏହାର ଏତେ ବଡ଼ କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ଥାପନ ହୋଇଛି । ହରିଆଣାର ଝଜ୍ଜରରେ ମଧ୍ୟ ନ୍ୟାନସାଲ କ୍ୟାନସର ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଛି । ପୂର୍ବ ଭାରତ ଉପରେ ଯଦି ଆମେ ଦୃଷ୍ଟିପାଦ କରିବା ତେବେ ବାରାଣସୀ ଏବେ କ୍ୟାନସର ଚିକିତ୍ସାର ଏକ ହବରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି । କୋଲକାତାରେ ନ୍ୟାସନାଲ୍ କ୍ୟାନସର ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟର ଦ୍ୱିତୀୟ କ୍ୟାମ୍ପସ୍ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଛି । କିଛି ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ଆସାମର ଦିବ୍ରୁଗଡ଼ରେ ମୋତେ ଏକା ସାଙ୍ଗରେ ୭ଟି ନୂତନ କ୍ୟାନସର ହସ୍ପିଟାଲକୁ ଲୋକାର୍ପଣ କରିବାର ଅବସର ମିଳିଥିଲା । ଆମ ସରକାର ଦେଶସାରା କ୍ୟାନସର ସହିତ ଜଡ଼ିତ ପାଖାପାଖି ୪୦ଟି ବିଶେଷ ସଂସ୍ଥାନକୁ ସ୍ୱୀକୃତି ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି ଯାହା ମଧ୍ୟରୁ ଏବେ ଅନେକ ହସ୍ପିଟାଲ ସେବା ପ୍ରଦାନ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରସାରିଛି ।

ସାଥୀଗଣ,

ହସ୍ପିଟାଲମାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯିବା ଯେତିକି ଜରୁରି, ସେତିକି ଜରୁରି ସେଠାରେ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ସଂଖ୍ୟକ ଡାକ୍ତରମାନଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି, ପାରାମେଡ଼ିକମାନଙ୍କ ଉପଲବ୍ଧତା ମଧ୍ୟ ସେତିକି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ସେଥିପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଆଜି ଦେଶରେ ମିଶନ ମୋଡରେ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଛି । ୨୦୧୪ ମସିହା ପୂର୍ବରୁ ଦେଶରେ ୪୦୦ରୁ ମଧ୍ୟ କମ୍ ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜ ଥିଲା । ଅର୍ଥାତ୍, ସ୍ୱାଧୀନତା ପ୍ରାପ୍ତିର ୭୦ ବର୍ଷ ଭିତରେ ୪୦୦ରୁ ସୁଦ୍ଧା କମ୍ ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜ । ସେପରି ସ୍ଥଳେ ବିଗତ ୮ ବର୍ଷ ଭିତରେ ୨୦୦ରୁ ଅଧିକ ନୂତନ ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜ ଦେଶରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇଛି । ମେଡିକାଲ୍ କଲେଜର ବିବସ୍ତାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଲା ଏହା ଯେ ମେଡ଼ିକାଲ ସିଟ୍ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି କରିବା । ମେଡ଼ିକାଲ ଶିକ୍ଷାଲାଭ କରୁଥିବା ଛାତ୍ରଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ଅବସର ବୃଦ୍ଧି କରିବା ଏବଂ ଦେଶର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପ୍ରତି ଧ୍ୟାନ ପ୍ରଦାନ କରି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପ୍ରଫେସନାଲମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି କରିବା । ଅର୍ଥାତ୍, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ରୋଜଗାରକୁ ମଧ୍ୟ ଅନେକ ଅବସର ମିଳିବା ଏଥିରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ହେଉଛି । ଆମ ସରକାର ୫ ଲକ୍ଷର ଅଧିକ ଆୟୁଷ ଡାକ୍ତରଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଏଲୋପାଥିକ୍ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ସହିତ ସମାନ ମାନ୍ୟତା ପ୍ରଦାନ କରିଛି । ଏହା ଫଳରେ ଭାରତରେ ଡାକ୍ତର ଏବଂ ରୋଗୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅନୁପାତରେ ମଧ୍ୟ ସୁଧାର ଆସିପାରିଛି । 

ସାଥୀଗଣ,

ଏଠାରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିବା ସମସ୍ତ ଲୋକ ଖୁବ୍ ସାଧାରଣ ପରିବାରରୁ ଆସିଛନ୍ତି । ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କ ଅନୁଭବ ରହିଛି ଯେ ଗରିବ ଲୋକଙ୍କ ଘରେ ଯେତେବେଳେ କାହାର ଦେହ ଖରାପ ହୁଏ ସେତେବେଳେ ଘର-ଜମିବାଡ଼ି ବିକିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପରିସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥାଏ । ସେଥିପାଇଁ ଆମ ସରକାର ରୋଗୀମାନଙ୍କୁ ଶସ୍ତା ମୂଲ୍ୟରେ, ସୁଲଭ ଭାବେ ଚିକିତ୍ସା ସେବା ଉପଲବ୍ଧ କରାଯିବା ଉପରେ ସେତିକି ଗୁରୁତ୍ୱ ଆରୋପ କରୁଛନ୍ତି । ଆୟୁଷ୍ମାନ୍ ଭାରତ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଜରିଆରେ ଗରିବ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମାଗଣା ଚିକିତ୍ସା ସୁବିଧା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଉଛି । ଏହା ଅଧୀନରେ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସାଢ଼େ ୩ କୋଟି ରୋଗୀ ନିଜର ଚିକିତ୍ସା କରାଇ ପାରିଛନ୍ତି ଏବଂ ଏଥିପାଇଁ ସେମାନଙ୍କ ପକେଟରୁ ଗୋଟିଏ ହେଲେ ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟ କରିବାକୁ ପଡ଼ିନାହିଁ । ସେଥିରେ ଢ଼େର୍ ସଂଖ୍ୟକ କ୍ୟାନସର ରୋଗୀ ମଧ୍ୟ ଅଛନ୍ତି । ଆୟୁଷ୍ମାନ ଭାରତ କାରଣରୁ ଗରିବ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ୪୦ ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ଯଦି କରାଯାଇନଥାନ୍ତା ତେବେ ତାହା ସେମାନଙ୍କ ପକେଟରୁ ହିଁ ଯାଇଥାନ୍ତା । ସେହି ୪୦ ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କା ଆପଣମାନଙ୍କ ପରିବାରରେ ବଂଚିପାରିଛି । କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ, ପଞ୍ଜାବ ସହିତ ଦେଶବ୍ୟାପୀ ଯେଉଁସବୁ ଜନଔଷଧି କେନ୍ଦ୍ରର ନେଟୱାର୍କ ରହିଛି, ଯେଉଁ ଅମୃତ ଷ୍ଟୋର ରହିଛି, ସେଠାରେ କ୍ୟାନସର ରୋଗପାଇଁ ଔଷଧ ଖୁବ୍ କମ୍ ମୂଲ୍ୟରେ ଉପଲବ୍ଧ ହେଉଛି । କ୍ୟାନସର ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ୫୦୦ରୁ ଅଧିକ କିଷମର ଔଷଧ ଯାହା ପୂର୍ବରୁ ଖୁବ୍ ମହଙ୍ଗା ଥିଲା, ସେସବୁର ମୂଲ୍ୟ ହାରାହାରି ୯୦ ପ୍ରତିଶତ ହ୍ରାସ ପାଇଛି । ଅର୍ଥାତ୍, ଯେଉଁ ଔଷଧ ୧୦୦ ଟଙ୍କାରେ ପୂର୍ବରୁ ମିଳୁଥିଲା ତାହା ଏବେ ଜନ ଔଷଧି କେନ୍ଦ୍ରରେ ୧୦ ଟଙ୍କାରେ ହିଁ ଉପଲବ୍ଧ କରାଯାଉଛି । ଏହା ଦ୍ୱାରା ମଧ୍ୟ ରୋଗୀମାନଙ୍କୁ ପ୍ରତି ବର୍ଷ ପାଖାପାଖି ୧ ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କା ସଞ୍ଚୟ କରାଯାଇପାରୁଛି । ଦେଶବ୍ୟାପ ପାଖାପାଖି ୯ ହଜାର ଜନଔଷଧି କେନ୍ଦ୍ରରେ ଏଭଳି ଶସ୍ତା ଔଷଧ, ଗରିବ ଏବଂ ମଧ୍ୟମ ବର୍ଗର ଲୋକମାନଙ୍କ ଦୁଶ୍ଚିନ୍ତାକୁ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ସହାୟକ ହୋଇପାରିଛି ।

ଭାଇ ଓ ଭଉଣୀଗଣ,

ସରକାରଙ୍କର ସାମଗ୍ରିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ଅଭିଯାନରେ ନୂତନ ଗତି ସଂଯୋଗ କରାଯାଇଛି, ଆଧୁନିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ଏହା ସମ୍ଭବପର ହୋଇପାରିଛି । ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆଧୁନିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତିକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଏତେ ବଡ଼ ମାତ୍ରାରେ ସମାବେଶ କରାଯାଇପାରିଛି । ଆୟୁଷ୍ମାନ ଭାରତ ଡିଜିଟାଲ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ମିଶନ ଏହା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିଛି ଯେ ପ୍ରତି ରୋଗୀକୁ ଗୁଣାତ୍ମକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୁବିଧା ଯେଭଳି ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇପାରିବ, ଉଚିତ ସମୟରେ ମିଳିପାରିବ ଏବଂ ରୋଗୀ ଯେତେ କମ୍ ସମସ୍ୟାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବ । ଟେଲିମେଡିସିନ୍, ଟେଲିକନସଲ୍ଟାଣ୍ଟର ସୁବିଧା କାରଣରୁ ଆଜି ଦୂର ଦୂରାନ୍ତରୁ, ଗାଁମାନଙ୍କରୁ ମଧ୍ୟ ସହରୀ ଡାକ୍ତରମାନଙ୍କ ଠାରୁ ରୋଗୀମାନେ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପରାମର୍ଶ ପାଇପାରୁଛନ୍ତି । ସଞ୍ଜୀବନୀ ଆପ୍ ଦ୍ୱାରା ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୋଟି କୋଟି ଲୋକ ଏହି ସୁବିଧା ଲାଭ କରିସାରିଛନ୍ତି । ଏବେ ତ ଦେଶରେ ମେଡ଼୍ ଇନ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ୫ଜି ସେବାର ଶୁଭାରମ୍ଭ ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ଏହାଦ୍ୱାରା ରିମୋଟ୍ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ବୈପ୍ଳବିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିବ । ସେତେବେଳେ ଗାଆଁର ଗରିବ ପରିବାରର ରୋଗୀମାନଙ୍କୁ ବଡ଼ ବଡ଼ ହସ୍ପିଟାଲକୁ ଆଉ ବାରମ୍ବାର ଯିବା ମାତ୍ର ହ୍ରାସ ପାଇବ ।

ସାଥୀଗଣ,

ମୁଁ ଦେଶର ପ୍ରତ୍ୟେକ କ୍ୟାନସର ପୀଡ଼ିତ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ପରିବାରଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ କଥା ଅବଶ୍ୟ କହିବାକୁ ଚାହିଁବି । ଆପଣଙ୍କ ପୀଡ଼ା ମୁଁ ଉତ୍ତମ ରୂପେ ବୁଝିପାରୁଛି । କିନ୍ତୁ କ୍ୟାନସରକୁ ଡରିବାର ନୁହେଁ, ଏହା ସହ ଲଢ଼ିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । ଏହାର ଚିକିତ୍ସା ସମ୍ଭବପର । ମୁଁ ଏଭଳି ଅନେକ ଲୋକଙ୍କୁ ଜାଣିଛି ଯେଉଁମାନେ କ୍ୟାନସରକୁ ସମ୍ମୁଖରୁ ଲଢ଼ି ବିଜୟୀ ହୋଇଛନ୍ତି ଏବଂ ଆଜି ଖୁବ୍ ଆନନ୍ଦରେ ଜୀବନ ବଞ୍ଚୁଛନ୍ତି । ଏହି ସଂଗ୍ରାମରେ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଯେଉଁ ପ୍ରକାର ସାହାଯ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକ, କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ସେହିସବୁ ସୁବିଧା ଆଜି ଉପଲବ୍ଧ କରାଉଛନ୍ତି । ଏହି ହସ୍ପିଟାଲ ସହିତ ସଂଶ୍ଳିଷ୍ଟ ସମସ୍ତ ସାଥୀମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ମୋର ବିଶେଷ ନିବେଦନ ରହିଛି ଯେ କ୍ୟାନସର କାରଣରୁ ଯେଉଁ ମାନସିକ ଅବସାଦର ସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି, ତାହା ସହ ଲଢ଼ିବାରେ ରୋଗୀମାନଙ୍କୁ ଆମକୁ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ହେବ । ସେମାନଙ୍କ ପରିବାରକୁ ମଧ୍ୟ ସହଯୋଗ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଏକ ପ୍ରଗତିଶୀଳ ସମାଜ ହିସାବରେ ଏହା ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କର ଦାୟିତ୍ୱ ଯେ ମାନସିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକୁ ନେଇ ଆମର ଚିନ୍ତାଧାରାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏବଂ ମୁକ୍ତଭାବ ଆଣିବା ଆବଶ୍ୟକ । ସେତେବେଳେ ଯାଇ ଏହି ସମସ୍ୟାର ଉଚିତ ସମାଧାନ ମାର୍ଗ ଉନ୍ମୁକ୍ତ ହୋଇପାରିବ । ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା ସହିତ ଜଡ଼ିତ ମୋର ସାଥୀମାନଙ୍କୁ ମୁଁ ଏହା କହିବାକୁ ଚାହିବି ଯେ ଆପଣମାନେ ଯେତେବେଳେ କେଉଁ ଗ୍ରାମରେ ଶିବିର ପରିଚାଳନା କରୁଛନ୍ତି ସେତେବେଳେ ସେହି ଗ୍ରାମର ସମସ୍ୟା ପ୍ରତି ମଧ୍ୟ ଧ୍ୟାନ ଦିଅନ୍ତୁ । ସମସ୍ତଙ୍କର ପ୍ରୟାସରେ କ୍ୟାନସର ବିରୁଦ୍ଧରେ ଦେଶର ସଂଗ୍ରାମ ଅଧିକ ମଜଭୁତ ହେବ । ଏହି ବିଶ୍ୱାସର ସହିତ ପଞ୍ଜାବବାସୀଙ୍କୁ ଏବଂ ଏହାର ଲାଭ ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ଲୋକମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ମିଳିବାର ମୁଁ ଆଶା ପୋଷଣ କରୁଛି । ତେଣୁ ଏହା ସେମାନଙ୍କ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ବହୁତ ବଡ଼ ଉପହାର ଆପଣମାନଙ୍କ ଚରଣରେ ମୁଁ ସମର୍ପଣ କରିବା ବେଳେ ବେଶ୍ ସନ୍ତୋଷ ଅନୁଭବ କରୁଛି । ଗର୍ବ ଅନୁଭବ କରୁଛି । ଆପଣମାନଙ୍କୁ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ବହୁତ ବହୁତ ଶୁଭକାମନା, ବହୁତ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ!

Explore More
୭୮ତମ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଅବସରରେ ଲାଲକିଲ୍ଲାରୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣ

ଲୋକପ୍ରିୟ ଅଭିଭାଷଣ

୭୮ତମ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଅବସରରେ ଲାଲକିଲ୍ଲାରୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣ
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।