Quoteବଙ୍ଗଳା ପାଇଁ ଟାଗୋର ନିଜକୁ ଗର୍ବିତ ମନେ କରୁଥିଲେ, ସେ ଭାରତର ବିବିଧତା ସକାଶେ ମଧ୍ୟ ଅନୁରୂପ ଭାବେ ଗର୍ବିତ ମନେ କରୁଥିଲେ: ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ
Quoteପ୍ରଥମେ ରାଷ୍ଟ୍ର ଭାବନା ହିଁ ସବୁ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ପନ୍ଥା: ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ
Quoteଇଙ୍ଗଳା ହିଁ ଏକ ଭାରତ- ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଭାରତର ପ୍ରେରଣାର ଉତ୍ସ: ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ
Quoteରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଶିକ୍ଷା ନୀତି ଆତ୍ମନିର୍ଭର ଭାରତ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ: ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ

ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗର ରାଜ୍ୟପାଳ ଶ୍ରୀ ଜଗଦୀପ ଧନଖଡ ମ​‌ହୋଦୟ, ବିଶ୍ୱ ଭାରତୀର କୁଳପତି ପ୍ରଫେସର ବିଦ୍ୟୁତ ଚକ୍ରବର୍ତ୍ତୀ ମହାଶୟ, ଶିକ୍ଷକଗଣ, କର୍ମଚାରୀଗଣ ଏବଂ ମୋର ଉର୍ଜାବାନ ଯୁବ ସାଥୀଗଣ !

ଗୁରୁଦେବ ରବୀନ୍ଦ୍ରନାଥ ଟାଗୋର, ମାଆ ଭାରତୀଙ୍କୁ ଯେଉଁ ଅଦ୍ଭୁତ ଐତିହ୍ୟର ସମର୍ପି ଦେଇ ଯାଇଛନ୍ତି, ତାହ‌ାର ଏକ ଅଂଶ ପାଲଟିବା, ଆପଣ ସମସ୍ତ ସାଥୀଙ୍କ ସହ ସାମିଲ ହେବା ମଧ୍ୟ ମୋ ପାଇଁ ପ୍ରେରଣା ଦାୟକ, ଆନନ୍ଦଦାୟକ ମଧ୍ୟ ଆଉ ଏକ ନୂତନ ଶକ୍ତି ଜାଗ୍ରତ କରିବା ଭଳି । ଭଲ ହୋଇଥାନ୍ତା ଯଦି ମୁଁ ନିଜେ ସେହି ପବିତ୍ର ମାଟିକୁ ଯାଇ ଆପଣଙ୍କ ଗହଣରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥାଆନ୍ତି। କିନ୍ତୁ କେଉଁ ପ୍ରକାରର ନୂତନ ନିୟମରେ ବଞ୍ଚିବାକୁ ପଡୁଛି ଆଉ ସେଥିପାଇଁ ମୁଁ ଆଜି ନିଜେ ସେଠାକୁ ନ ଯାଇ, ଦୂରରୁ ହିଁ, ମୁଁ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ପ୍ରଣାମ କରୁଛି, ସେହି ପବିତ୍ର ମାଟିକୁ ପ୍ରଣାମ କରୁଛି । ଏଥର କିଛି ସମୟ ବ୍ୟବଧାନରେ ମୋତେ ଦ୍ୱିତୀୟ ଥର ପାଇଁ ଏହି ସୁଯୋଗ ମିଳିଛି । ଆପଣଙ୍କ ଜୀବନର ଏହି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅବସରରେ ଆପଣ ସମସ୍ତ ଯୁବ ସାଥୀମାନଙ୍କୁ, ପିତା-ମାତା ଏବଂ ଗୁରୁଜନମାନଙ୍କୁ ବହୁତ ବହୁତ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଉଛି, ଅନେକ ଅନେକ ଶୁଭକାମନା ଜଣାଉଛି।

ସାଥୀଗଣ,

ଆଜି ହେଉଛି ଆଉ ଏକ ବହୁତ ହିଁ ପବିତ୍ର ଅବସର, ବହୁତ ବଡ଼ ପ୍ରେରଣାର ଦିନ। ଆଜି ହେଉଛି ଛତ୍ରପତି ଶିବାଜୀ ମହାରାଜଙ୍କ ଜନ୍ମ ଜୟନ୍ତୀ। ମୁଁ ସମସ୍ତ ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ, ଛତ୍ରପତି ଶିବାଜୀ ମହାରାଜଙ୍କ ଜୟନ୍ତୀ ଅବସରରେ ବହୁତ-ବହୁତ ଶୁଭକାମନା ଜଣାଉଛି । ଗୁରୁଦେବ ରବିନ୍ଦ୍ର ନାଥ ଟାଗୋର ମହାଶୟ ମଧ୍ୟ ଶିବଜୀ-ଉତ୍ସବ ନାମରେ ବୀର ଶିବାଜୀଙ୍କ ଉପରେ ଏକ କବିତା ଲେଖିଥିଲେ । ସେ ଲେଖିଥିଲେ-

 

କୌନ ଦୂର ଶତାବ୍ଦେର

କୌନ୍- ଏକ ଅଖ୍ୟାତ ଦିବସେ

ନାହି ଜାନି ଆଜି, ନାହି ଜାନି ଆଜି

ମରାଠାର କୌନ୍ ଶୋଏଲ ଅରଣ୍ୟେର

ଅନ୍ଧକାରେ ବସେ,

ହେ ରାଜା ଶିବାଜୀ,

ତବ ଭାଲ ଉଦ୍ଭାସିୟା ଏ ଭାବନା ତଡିତପ୍ରଭାବତ୍

ଏସେଛିଲ ନାମି-

‘ଏକଧର୍ମ ରାଜ୍ୟପାଶେ ଖଣ୍ଡ

ଛିନ୍ନ ବିକ୍ଷିପ୍ତ ଭାରତ

ବନ୍ଧେ ଦିବ ଆମି।’

ଅର୍ଥାତ ଏକ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଅଧିକ ସମୟ ପୂର୍ବରୁ ମଧ୍ୟ , ଗୋଟିଏ ନାମହୀନ ଦିନ, ମୁଁ ଆଜି ସେହି ଦିନକୁ ଜାଣେ ନାହିଁ କୌଣସି ଏକ ପର୍ବତର ଉଚ୍ଚ ଶିଖରରୁ, କୌଣସି ଏକ ଘଞ୍ଚ ଜଙ୍ଗଲରେ, ହେ ରାଜା ଶିବାଜୀ, କ’ଣ ଏହି ବିଚାର ଆପଣଙ୍କୁ ଏକ ବିଜୁଳିର ଆଲୋକ ପରି ଆସିଥିଲା ? କ’ଣ ଏହି ବିଚାର ଆସିଥିଲା ଯେ ଛିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଏହି ଦେଶର ଧରଣୀକୁ ଗୋଟିଏ ସୂତ୍ରରେ ଗୁନ୍ଥିବାର ଅଛି? କ’ଣ ମୋତେ ମୋତେ ଏଥିପାଇଁ ନିଜକୁ ସମର୍ପିତ କରିବାର ଅଛି ? ଏହି ପଙକ୍ତି ଗୁଡିକ (ଧାଡିଗୁଡିକ)ରେ, ଛତ୍ରପତି ବୀର ଶିବାଜୀଙ୍କଠାରୁ ପ୍ରେରଣା ପାଇ ଭାରତକୁ ଏକତା ସୂତ୍ରରେ ବାନ୍ଧି ରଖିବାକୁ ଆହ୍ୱାନ ଦେଇଥିଲେ। ଦେଶର ଏକତାକୁ ସୁଦୃଢ କରିବା ଭଳି ଏହି ଭାବନାକୁ ଆମେ କେବେବି ଭୁଲିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ। ପ୍ରତି କ୍ଷଣ, ଜୀବନର ପ୍ରତିଟି ପାଦରେ ଦେଶର ଏକତା ଏବଂ ଅଖଣ୍ଡତାର ଏହି ମନ୍ତ୍ରକୁ ଆମକୁ ମଧ୍ୟ ମନେ ରଖିବାକୁ ହେବ, ଆମକୁ ମଧ୍ୟ ବଞ୍ଚିବାକୁ ପଡିବ। ଏହା ହିଁ ହେଉଛି ଆମମାନଙ୍କୁ ଟାଗୋରଙ୍କ ବାର୍ତ୍ତା।

ସାଥୀଗଣ,

ଆପଣ କେବଳ ଏକ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଅଂଶ ନୁହଁନ୍ତି, ବରଂ ଏକ ଜୀବନ୍ତ ପରମ୍ପରାର ବାହକ ମଧ୍ୟ। ଯଦି ଗୁରୁଦେବ ବିଶ୍ୱ ଭାରତୀଙ୍କୁ କେବଳ ଏକ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଭାବରେ ଦେଖିବାକୁ ଚାହିଁ ଥାଆନ୍ତେ, ତେବେ ସେ ଏହାକୁ ଗ୍ଲୋବାଲ ବିଶ୍ବ ବିଦ୍ୟାଳୟ (ଗ୍ଲୋବାଲ ୟୁନିଭରସିଟି) ଅବା ଅନ୍ୟ କୌଣସି ନାମ ମଧ୍ୟ ଦେଇପରି ଥାଆନ୍ତେ। କିନ୍ତୁ ସେ ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ଭାରତୀ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ରଖିଲେ। ସେ କହିଥିଲେ- ‘'ବିଶ୍ୱ-ଭାରତୀ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ସଂସ୍କୃତିର ଆତିଥ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିବା ଏବଂ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କଠାରୁ ସେମାନଙ୍କର ଶ୍ରେଷ୍ଠତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କରିବାର ଭାରତର ଅଧିକାରକୁ ସ୍ୱୀକାର କରିଛି।'

ଗୁରୁଦେବ ବିଶ୍ୱ ଭାରତୀରୁ ଆଶା କରିଥିଲେ ଯେ ଯିଏ ଏଠାକୁ ବଢିବାକୁ ଅବା ଶିଖିବାକୁ ଆସିବ ସେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱକୁ ଭାରତ ଏବଂ ଭାରତୀୟତାର ଦୃଷ୍ଟିରେ ଦେଖିବ । ଗୁରୁଦେବଙ୍କ ଏହି ମଡେଲ୍ ବ୍ରହ୍ମ, ତ୍ୟାଗ ଏବଂ ଆନନ୍ଦର ମୂଲ୍ୟ ଦ୍ୱାରା ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହୋଇଥିଲା। ଏଥିପାଇଁ ସେ ବିଶ୍ୱ-ଭାରତୀକୁ ଶିକ୍ଷାର ଏକ ଏଭଳି ସ୍ଥାନ ଭାବରେ ପରିଣତ କଲେ, ଯାହା ଭାରତର ସମୃଦ୍ଧ ପରମ୍ପରା ଓ ଐତିହ୍ୟକୁ ଗ୍ରହଣ କରିବ, ତାହା ଉପରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବ ଏବଂ ଗରିବରୁ ଗରିବର ସମସ୍ୟା ସମାଧାନ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବ । ଏହି ସଂସ୍କାର ପୂର୍ବରୁ ଏଠାରୁ ଶିକ୍ଷା ଶେଷ କରି ବାହାରିଥିବା ଛାତ୍ରମାନଙ୍କ ଠାରେ ଦେଖେ ଏବଂ ଏହା ମଧ୍ୟ ଆପଣଙ୍କଠାରୁ ଦେଶ ଆଶା କରୁଛି।

 

|

ସାଥୀଗଣ,

ଗୁରୁଦେବ ଟାଗୋରଙ୍କ ପାଇଁ ବିଶ୍ୱ ଭାରତୀ, କେବଳ ଜ୍ଞାନ ପ୍ରଦାନ କରୁଥିବା, ଜ୍ଞାନର ବିତରଣ କରୁଥିବା ଏକ ସଂସ୍ଥା ନ ଥିଲା । ଏହା ହେଉଛି ଏକ ପ୍ରୟାସ, ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତିର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଲକ୍ଷ୍ୟରେ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ, ଏହାକୁ ଯାହାକୁ ଆମେ କହୁଛୁ- ସ୍ବୟଂକୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରିବା । ଯେତେବେଳେ ଆପଣମାନେ ଆପଣମାନଙ୍କ କ୍ୟାମ୍ପସରେ ବୁଧବାର 'ଉପାସାନା' ପାଇଁ ଏକାଠି ହୁଅନ୍ତି, ତେବେ ନିଜ ସହିତ ହିଁ ସାକ୍ଷାତକାର କରିଥାନ୍ତି। ଯେତେବେଳେ ଆପଣମାନେ ଗୁରୁଦେବଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ସମାରୋହରେ ଏକାଠି ହୁଅନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ନିଜ ସହ ସାକ୍ଷାତକାର କରିବାର ସୁଯୋଗ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ। ଯେତେବେଳେ ଗୁରୁଦେବ କୁହିଥାନ୍ତି-

‘ଆଲୋ ଅମାର

ଆଲୋ ଓଗୋ

ଆଲୋ ଭୁବନ ଭାରା’

ଏହା ହେଉଛି ସେହି ଆଲୋକ ପାଇଁ ଏକ ଆହ୍ବାନ ଯାହା ଆମ ଚେତନାକୁ ଜାଗ୍ରତ କରିଥାଏ। ଗୁରୁଦେବ ଟାଗୋର ବିଶ୍ବାସ କରୁଥିଲେ, ବିବିଧତା ଗୁଡିକ ରହିବ, ବିଚାରଧାରା ଗୁଡିକ ରହିବ, ଏସବୁ ସହିତ ଆମକୁ ନିଜକୁ ଖୋଜିବାକୁ ପଡିବ। ସେ ବଙ୍ଗଳା ପାଇଁ କହୁଥିଲେ-

ବାଙ୍ଗଲାର ମାଟି,

ବାଙ୍ଗଲାର ଜୋଲ,

ବାଙ୍ଗଲାର ବାୟୁ, ବାଙ୍ଗଲାର ଫୋଲ,

ପୁଣ୍ୟୋ ହୋକ,

ପୁଣ୍ୟୋ ହୋକ,

ପୁଣ୍ୟୋ ହୋକ,

ହେ ଭଗବାନ…

କିନ୍ତୁ ଏଥି ସହିତ ସେ ଭାରତର ବିବିଧତାକୁ ମଧ୍ୟ ବଡ଼ ଭାବର ସେତିକି ଗୌରବାନ୍ୱିତ କରୁଥିଲେ। ସେ କହୁଥିଲେ-

ହେ ମୋର ଚିତ୍ତୋ ପୁଣ୍ୟୋ ତୀର୍ଥେ ଜାଗୋ ରେ ଧୀରେ,

ଇ ଭାରୋତେର ମହାମାନବେର ସାଗୋରୋ-ତୀରେ

ହେଥାୟ ଦାରାଏ ଦୁ ବାହୁ ବାରାଏ ନମୋ

ନରୋଦେ-ବୋତାରେ,

ଆଉ ଏହା ଗୁରୁଦେବଙ୍କର ହିଁ ବିଶାଳ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ଥିଲା ଯେ, ଶାନ୍ତି ନିକେତନର ମୁକ୍ତ ଆକାଶର ତଳେ ସେ ବିଶ୍ବମାନବକୁ ଦେଖୁଥିଲେ।

ଏଶୋ କର୍ମୀ, ଏଶୋ ଜ୍ଞାନୀ,

ଏ ଶୋ ଜନକଲ୍ୟାଣୀ, ଏଶୋ ତପଶରାଜୋ ହେ!

ଏଶୋ ହି ଧିଶକ୍ତି ସଂପଦ ମୁକ୍ତାବୋନ୍ଧୋ ଶୋମାଜ ହେ!

ହେ ଶ୍ରମିକ ସାଥୀଗଣ, ହେ ଜ୍ଞାନୀ ସାଥୀଗଣ, ହେ ସାମାଜସେବୀ ଗଣ, ହେ ସାଧୁସନ୍ଥମାନେ, ସମାଜର ସମସ୍ତ ସଚେତନ ସାଥୀଗଣ, ଆସନ୍ତୁ ଏହି ସମାଜର ମୁକ୍ତି ପାଇଁ ମିଳିମିଶି ପ୍ରୟାସ କରିବା। ଆପଣଙ୍କ କ୍ୟାମ୍ପସରୁ ପ୍ରାପ୍ତି ପାଇଁ କିଛି ସମୟ ମଧ୍ୟ ଅତିବାହିତ କରିବାର ଏକ ​​ସୌଭାଗ୍ୟର ବିଷୟ ଯେ ସେ ଗୁରୁଦେବଙ୍କ ଏହି ଦର୍ଶନ ତଥା ଦୃଷ୍ଟିଭଙ୍ଗୀ ମିଳିଥାଏ।

ସଥୀଗଣ,

ବିଶ୍ୱ ଭାରତୀ ନିଜକୁ ନିଜ ମଧ୍ୟରେ ଜ୍ଞାନର ଏକ ମୁକ୍ତ ମହାସାଗର, ଯାହାର ମୂଳଦୁଆ ଅନୁଭବ ଆଧାରିତ ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ରଖାଯାଇଥିଲା । ଜ୍ଞାନର, ସୃଜନଶୀଳତାର କୌଣସି ସୀମା ନାହିଁ, ଏହି ଚିନ୍ତାଧାରା ସହିତ ଗୁରୁଦେବ ଏହି ମହାନ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ। ଆପଣମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଏହା ସର୍ବଦା ମନେରଖିବା ଉଚିତ୍ ଯେ ଜ୍ଞାନ, ଚିନ୍ତାଧାରା ଏବଂ କୌଶଳ ସ୍ଥାୟୀ ନୁହେଁ, ପଥର ପରି ନୁହେଁ, ସ୍ଥିର ନୁହେଁ, ହେଉଛି ଜୀବନ୍ତ। ଏହା ଏକ ଚାଲୁଥିବା ପ୍ରକ୍ରିୟା ଏବଂ ସର୍ବଦା ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ସଂଶୋଧନର ସମ୍ଭାବନା ରହିବ, କିନ୍ତୁ ଉଭୟ ଜ୍ଞାନ ଏବଂ ଶକ୍ତି ଉଭୟ ଦାୟିତ୍ବବୋଧ ସହିତ ଆସିଥାଏ।

କ୍ଷମତାରେ ଥିବାବେଳେ ଯେପରି ସଂଯମ ଏବଂ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ, ସେହିପରି ପ୍ରତ୍ୟେକ ବିଦ୍ବାନଙ୍କୁ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜ୍ଞାନୀଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଏଥିପାଇଁ ଦାୟୀତ୍ବବୋଧ ରହିବାକୁ ପଡିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ଯେଉଁମାନଙ୍କ ପାଖରେ ଏହି ଶକ୍ତି ନାହିଁ। ଆପଣଙ୍କ ଜ୍ଞାନ କେବଳ ଆପଣଙ୍କର ନୁହେଁ, ଏହା ସମାଜର, ଦେଶର ତଥା ଭବିଷ୍ୟତ ପିଢୀ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ହେଉଛି ଐତିହ୍ୟ । ଆପଣଙ୍କର ଜ୍ଞାନ, ଆପଣଙ୍କର କୌଶଳ ମଧ୍ୟ ଏକ ସମାଜକୁ ଏକ ରାଷ୍ଟ୍ରକୁ ମଧ୍ୟ ଗୌରବାନ୍ବିତ କରିପାରେ ଏବଂ ତାହା ସମାଜକୁ ଅପବାଦ ଏବଂ ବିନାଶର ଅନ୍ଧକାର ଭିତରକୁ ଠେଲି ଦେଇପାରେ। ଇତିହାସ ଏବଂ ବର୍ତ୍ତମାନ ଏଭଳି ଅନେକ ଉଦାହରଣ ରହିଛି।

|

ଆପଣ ଦେଖନ୍ତୁ, ଯେଉଁମାନେ ଦୁନିଆରେ ଆତଙ୍କ ସୃଷ୍ଟି କରୁଛନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ଦୁନିଆରେ ହିଂସା ସୃଷ୍ଟି କରୁଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷିତ, ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷାପ୍ରାପ୍ତ, ଉଚ୍ଚ ଦକ୍ଷତା ସଂମ୍ପର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟକ୍ତି ଅଛନ୍ତି । ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଏପରି କିଛି ଲୋକ ଅଛନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ କରୋନା ଭଳି ବୈଶ୍ବିକ ମହାମାରୀରୁ ବିଶ୍ୱକୁ ମୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଦିନରାତି ନିଜ ଜୀବନକୁ ବାଜି ଲଗାଇ ଦେଉଛନ୍ତି। ଡାକ୍ତରଖାନା, ଲ୍ୟାବରେ ଲାଗି ରହୁଛନ୍ତି, ଗବେଷଣାଗାରରେ ଲାଗି ରହୁଛନ୍ତି।

ଏହା କେବଳ ଏକ ବିଚାରଧାରା ବା ଆଦର୍ଶର ପ୍ରଶ୍ନ ନୁହେଁ, ଏହା ମାନସିକତାର ବିଷୟ। ଆପଣ କ’ଣ କରୁଛନ୍ତି, ଏହା ସେହି କଥା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିଥାଏ ଯେ, ଆପଣଙ୍କର ମାନସିକତା ସକରାତ୍ମକ କି ନକାରାତ୍ମକ। ସୁଯୋଗ ଉଭୟଙ୍କ ପାଇଁ, ପଥ ଉଭୟ ପାଇଁ ଉନ୍ମୁକ୍ତ ଅଛି। ଆପଣ ସମସ୍ୟାର ଅଂଶ କିମ୍ବା ସମାଧାନର ଅଂଶ ହେବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି, ତାହାର ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ଆମ ହାତରେ ଅଛି । ଯଦି ଆମେ ସେହି ଶକ୍ତି, ସେହି ସାମର୍ଥ୍ୟ, ସେହି ବୁଦ୍ଧି, ସେହି ବୈଭବକୁ ସତକାର୍ଯ୍ୟରେ ଲଗାଇବା ତେବେ ଗୋଟିଏ ପରିରାମ ପାଇବା, ଯଦି ଖରାପ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଲଗାଇବା ତେବେ ଅନ୍ୟ ପ୍ରକାରର ପରିଣାମ ପାଇବା। ଯଦି ଆମେ କେବଳ ଆମର ନିଜ ହିତକୁ ଦେଖିବା ତେବେ ଆମେ ସବୁବେଳେ ଚାରିଆଡେ ଅସୁବିଧା ଓ ସମସ୍ୟାମାନ ଦେଖିବା, ଅସନ୍ତୋଷ ଦେଖିବା, ଆକ୍ରୋଶ ଦୃଷ୍ଟି ଗୋଚର ହେବ।

କିନ୍ତୁ ଯଦି ଆପଣ ନିଜଠାରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ବକୁ ଉଠି, ନିଜ ସ୍ୱାର୍ଥରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ବକୁ ଉଠି, ଦେଶ ପ୍ରଥମର ଅଭିବ୍ୟକ୍ତି ସହିତ ଆଗକୁ ବଢିବେ ତେବେ ଆପଣଙ୍କୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମସ୍ୟା ମଧ୍ୟରେ ସମାଧାନ ଖୋଜିବା ପାଇଁ ଇଚ୍ଛା ହେବ, ସମାଧାନ ଦୃଷ୍ଟିଗୋଚର ହେବ। ଖରାପ ଶକ୍ତି ମଧ୍ୟରେ ଆପଣଙ୍କୁ ଭଲ ଖୋଜିବା ପାଇଁ, ସେଥିରେ ଭଲ କରିବା ପାଇଁ ପରିବର୍ତନ କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛା ହେବ ଏବଂ ଆପଣ ମଧ୍ୟ ସ୍ଥିତି ବଦଳାଇପାରିବେ, ଆପଣ ସ୍ୱୟଂ ମଧ୍ୟ ନିଜକୁ ନିଜ ଭିତରେ ଏକ ସମାଧାନ ହୋଇ ବାହାରିବେ।

ଯଦି ଆପଣଙ୍କର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ସ୍ପଷ୍ଟ ଥିବ ଏବଂ ମା’ ଭାରତୀଙ୍କ ପ୍ରତି ନିଷ୍ଠା ଥିବ, ତେବେ ଆପଣଙ୍କର ପ୍ରତ୍ୟେକ ନିର୍ଣ୍ଣୟ, ଆପଣଙ୍କର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଆଚରଣ, ଆପଣଙ୍କର ପ୍ରତ୍ୟେକ କୃତି କୌଣସି ନା କୌଣସି ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ଆଡକୁ ବଢିବ। ସଫଳତା ଏବଂ ଅସଫଳତା ଆମର ବର୍ତମାନ ଏବଂ ଭବିଷ୍ୟତ ସ୍ଥିର କରି ନ ଥାଏ। ହୋଇପାରେ କୌଣସି ନିଷ୍ପତି ପରେ ଆପଣ ଯେପରି ଚିନ୍ତା କରିଥିବେ ସେହିପରି ପରିଣାମ ମିଳି ନ ପାରେ, କିନ୍ତୁ ଆପଣ ନିଷ୍ପତି ନେବାରେ ଭୟ କରିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ। ଜଣେ ଯୁବକ ଭାବେ, ଜଣେ ମନୁଷ୍ୟ ଭାବେ, ଯେତେବେଳେ କେବେ ମଧ୍ୟ ଆମେ ନିଷ୍ପତି ନେବା ପାଇଁ ଡରିବାକୁ ବା ଭୟ କରିବାକୁ ଲାଗିବେ ତେବେ ଏହା ଆମ ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ସଂକଟ ହୋଇଯିବ। ଯଦି ନିର୍ଣ୍ଣୟ ନେବାର ଉତ୍ସାହ ଚାଲିଗଲା ତେବେ ଧରି ନିଅନ୍ତୁ ଯେ, ଆପଣଙ୍କର ଯୁବାବସ୍ଥା ଚାଲିଯାଇଛି। ଆପଣ ଯୁବକ ହୋଇ ନାହାନ୍ତି।

ଯେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭାରତର ଯୁବକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ନୂଆ କିଛି କରିବାର, ଆହ୍ୱାନକୁ ସାମ୍ନା କରି ଆଗକୁ ଅଗ୍ରସର ହେବାର ଉତ୍ସାହ ରହିବ, ଅତି କମ୍‍ରେ ସେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମୋତେ ଦେଶର ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ ଚିନ୍ତା ନାହିଁ। ଆଉ ଦେଶର ଯେଉଁ ଯୁବକମାନେ ଅଛନ୍ତି, 130 କୋଟି ଜନସଂଖ୍ୟାରେ ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ଯୁବ ଶକ୍ତି ଅଛନ୍ତି ସେତେବେଳେ ଆମର ଭରସା ଆହୁରି ସୁଦୃଢ ହୋଇ ଯାଇଥାଏ, ମୋର ବିଶ୍ୱାସ ଆହୁରି ସୁଦୃଢ ହୋଇଯାଇଥାଏ। ଆଉ ଏଥିପାଇଁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଯେଉଁ ସହାୟତା ଆବଶ୍ୟକ, ଯେଉଁ ବାତାବରଣ ଦରକାର, ସେଥିପାଇଁ ମୁଁ ନିଜେ ମଧ୍ୟ ଏବଂ ସରକାର ମଧ୍ୟ...ଏତିକି ନୁହେଁ, 130 କୋଟିର ସଂକଳ୍ପରେ ଭରପୁର, ସ୍ୱପ୍ନକୁ ନେଇ ବଞ୍ଚୁଥିବା ଦେଶ ମଧ୍ୟ ଆପଣଙ୍କୁ ସମର୍ଥନ ପାଇଁ ଠିଆ ହୋଇଛି।

ସାଥୀଗଣ,

ବିଶ୍ୱ ଭାରତୀର 100 ବର୍ଷର ଐତିହାସିକ ଅବସରରେ ଯେତେବେଳେ ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କ ସହିତ କଥା ହୋଇଥିଲି, ସେହି ସମୟରେ ଭାରତର ଆତ୍ମସମ୍ମାନ ଏବଂ ଆତ୍ମନିର୍ଭରତା ପାଇଁ ଆପଣ ସମସ୍ତ ଯୁବକମାନଙ୍କର ଯୋଗଦାନ ବିଷୟରେ କହିଥିଲି। ଏଠାରୁ ଯିବା ପରେ, ଜୀବନର ଆଗାମୀ ସୋପାନରେ ଆପଣ ସମସ୍ତ ଯୁବକମାନଙ୍କୁ ଅନେକ ପ୍ରକାରର ଅନୁଭବ ମିଳିବ।

ସାଥୀଗଣ,

ଆଜି ଯେପରି ଛତ୍ରପତି ଶିବାଜୀ ମହାରାଜଙ୍କର ଜୟନ୍ତୀକୁ ନେଇ ଆମେ ଗର୍ବ ଅନୁଭବ କରୁଛେ, ସେହିପରି ଆଜି ମୋତେ ଧରମପାଲ ମହାଶୟଙ୍କ କଥା ମନେ ପଡୁଛି। ଆଜି ମଧ୍ୟ ହେଉଛି ମହାନ ଗାନ୍ଧିବାଦୀ ଧରମପାଲ ମହାଶୟଙ୍କର ଜୟନ୍ତୀ। ତାଙ୍କର ରଚନା ଗୁଡିକ ମଧ୍ୟରେ ରହିଛି ‘ ଦ ବିଉଟିଫୁଲ ଟ୍ରି- ଇଣ୍ଡିଜେନସ୍‍ ଇଣ୍ଡିଆନ ଏଜୁକେସନ ଇନ ଦ ଏଇଟିଂଥ ସେଂହଚୁରୀ।’

ଆଜି ଆପଣମାନଙ୍କ ସହିତ କଥା ହେବା ସମୟରେ ମୁଁ ଏହି ପବିତ୍ର ଧାମରେ ଆପଣମାନଙ୍କ ସହିତ କଥା ହେଉଛି ତେବେ ମୋର ଇଚ୍ଛା ହେଉଛି ସେହି ବିଷୟରେ ନିଶ୍ଚୟ ଆଲୋଚନା କରିବି। ଆଉ ବଙ୍ଗଳାର ମାଟି, ଉର୍ଜାବାନ ଧରଣୀରେ ଯେତେବେଳେ କଥା କହୁଛି, ସେତେବେଳେ ସ୍ୱଭାବିକ ଭାବେ ମୋର ଇଚ୍ଛା ହେଉଛି ଯେ ମୁଁ ନିଶ୍ଚୟ ଧରମପାଲ ମହାଶୟଙ୍କ ସେହି ବିଷୟକୁ ଆପଣମାନଙ୍କ ସାମ୍ନାରେ ରଖିବି। ଏହି ପୁସ୍ତକରେ ଧରମପାଲ ମହାଶୟ ଥୋମାସ ମୁନରୋଙ୍କ ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥିବା ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଶିକ୍ଷା ସର୍ଭେର ବିବରଣୀ ଦେଇଛନ୍ତି।

1820 ରେ ହୋଇଥିବା ଏହି ଶିକ୍ଷା ସର୍ଭେରେ ଏଭଳି ଅନେକ କଥା ରହିଛି, ଯାହା ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ମଧ୍ୟ କରିଥାଏ ଏବଂ ଗୌରବରେ ମଧ୍ୟ ଭରି ଦେଇଥାଏ। ସେହି ସର୍ଭେରେ ଭାରତର ସାକ୍ଷରତା ହାର ବହୁତ ଅଧିକ ଥିବା ଲେଖା ଯାଇଥିôଲା। ସର୍ଭେରେ ଏହା ମଧ୍ୟ ଲେଖାଯାଇଥିଲା ଯେ କିପରି ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗାଁରେ ଗୋଟିଏରୁ ଅଧିକ ଗୁରୁକୂଳ ଥିଲା। ଆଉ ଗାଁରେ ଯେଉଁ ମନ୍ଦିର ଥିଲା, ତାହା କେବଳ ପୂଜାପାଠକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେବା ଭଳି, ଶିକ୍ଷାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେବାଭଳି ଅତ୍ୟନ୍ତ ପବିତ୍ର କାର୍ଯ୍ୟ ସହିତ ମଧ୍ୟ ଗାଁର ମନ୍ଦିର ସାମିଲ ହୋଇ ରହୁଥିଲା। ତାହା ମଧ୍ୟ ଗୁରୁକୂର ପରମ୍ପରାଗୁଡିକୁ ଆଗକୁ ବଢାଇବାରେ, ଶକ୍ତି ଦେବାର ପ୍ରୟାସ କରୁଥିଲା। ପ୍ରତ୍ୟେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଜ୍ୟରେ ସେତେବେଳେ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ବହୁତ ଗର୍ବର ସହିତ ଦେଖାଯାଉଥିଲା ଯେ କେତେ ବଡ଼ ତାଙ୍କ ନେଟୱାର୍କ ଥିଲା। ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷାର ସଂସ୍ଥାନ ମଧ୍ୟ ବହୁତ ଅଧିକ ମାତ୍ରାରେ ଥିଲା।

ଭାରତରେ ବ୍ରିଟିଶ ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଲଦି ଦିଆଯିବା ପୂର୍ବରୁ, ଥୋମାସ ମୁନରୋ ଭାରତୀୟ ଶିକ୍ଷା ପଦ୍ଧତୀ ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଶକ୍ତିକୁ ଅନୁଭବ କରିଥିଲେ, ଦେଖିଥିଲେ। ସେ ଦେଖିଥିଲେ ଯେ ଆମର ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ହେଉଛି କେତେ ଜୀବନ୍ତ, ଏହା ହେଉଛି 200 ବର୍ଷ ପୂର୍ବର କଥା। ଏହି ପୁସ୍ତକରେ ୱଲିୟମ ଆଡମଙ୍କ ସଂପର୍କରେ ମଧ୍ୟ ଆଲୋଚନା କରାଯାଇଛି, ସେମାନେ ଏହା ଜାଣିବାକୁ ପାଇଥିଲେ ଯେ 1830ରେ ବଙ୍ଗଳା ଏବଂ ବିହାରରେ ଏକ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଗ୍ରାମ୍ୟ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଥିଲା,ଗ୍ରାମୀଣ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଥିଲା।

ସାଥୀଗଣ,

ଏହି କଥା ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଏଥିପାଇଁ ବିସ୍ତୃତ ଭାବେ କହୁଛି କାରଣ ଆମକୁ ଏହା ଜାଣିବାର ଆବଶ୍ୟକ ଯେ, ଆମର ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା କ’ଣ ଥିଲା, କେତେ ଗୌରବପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା, କିପରି ଏହା ପ୍ରତ୍ୟେକ ମଣିଷଙ୍କ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚୁଥିଲା। ଆଉ ପରେ ଇଂରେଜମାନଙ୍କ ସମୟରେ ଏବଂ ତାହା ପର ସମୟରେ ଆମେ କେଉଁଠାରେ ପହଞ୍ଚି ଗଲେ, କିପରି କ’ଣ ହୋଇଗଲା।

ଗୁରୁଦେବ ବିଶ୍ୱଭାରତୀରେ ଯେଉଁ ବ୍ୟବସ୍ଥା ବିକଶିତ କଲେ, ଯେଉଁ ପଦ୍ଧତି ବିକଶିତ କଲେ, ତାହା ଭାରତର ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ପରାଧୀନତାର ଜଂଜିରରୁ ମୁକ୍ତ କରି, ଭାରତକୁ ଆଧୁନିକ କରିବାର ଏକ ମାଧ୍ୟମ ଥିଲା। ଆଜି ଯେତେବେଳ ଭାରତରେ ଯେଉଁ ନୂତନ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଶିକ୍ଷା ନୀତି ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଛି, ତାହା ମଧ୍ୟ ପୁରାତନ ଜଂଜିରରୁ ଭାଙ୍ଗିବା ସହିତ ହିଁ, ବିଦ୍ୟାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ନିଜର ସାମର୍ଥ୍ୟ ଦେଖାଇବାର ସଂମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦେଇଛି। ଏହି ଶିକ୍ଷା ନୀତି ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ବିଷୟକୁ ପଢିବାର ସ୍ୱାଧୀନତା ଦେଇଛି। ଏହି ଶିକ୍ଷା ନୀତି, ଆପଣମାନଙ୍କୁ ନିଜ ଭାଷାରେ ପଢିବାର ବିକଳ୍ପ ଦେଇଛି। ଏହି ଶିକ୍ଷା ନୀତି ଉଦ୍ୟୋଗୀ, ସ୍ୱରୋଜଗାରକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେଇଛି।

ଏହି ଶିକ୍ଷା ନୀତି ଗବେଷଣାକୁ, ନବସୃଜନକୁ ଶକ୍ତି ଦେଇଛି, ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେଇଛି। ଆତ୍ମନିର୍ଭର ଭାରତର ନିର୍ମାଣରେ ଏହି ଶିକ୍ଷା ନୀତି ମଧ୍ୟ ହେଉଛି ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସୋପାନ। ଦେଶରେ ଏକ ସୁଦୃଢ ଗବେଷଣା ଏବଂ ନବସୃଜନ ଇକୋସିଷ୍ଟମ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ସରକାର କ୍ରମାଗତ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି। ନିକଟରେ ହିଁ ସରକାର ଦେଶ ଏବଂ ବିଦେଶର ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଜର୍ଣ୍ଣାଲ ବା ପତ୍ରପତ୍ରିକାକୁ ମାଗଣାରେ ନିଜର ଗବେଷକ ଓ ବିଦ୍ୱାନ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଯୋଗାଇଦେବାକୁ ନିଷ୍ପତି ନେଇଛନ୍ତି। ଚଳିତ ବର୍ଷର ବଜେଟରେ ମଧ୍ୟ ଗବେଷଣା ପାଇଁ ଜାତୀୟ ଗବେଷଣା ଫାଉଣ୍ଡେସନ ମାଧ୍ୟମରେ ଆଗାମୀ 5 ବର୍ଷରେ 50 ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବାର ପ୍ରସ୍ତାବ ରଖା ଯାଇଛି।

ସାଥୀଗଣ,

ଭାରତର ଆତ୍ମନିର୍ଭରତା, ଦେଶର ଝିଅମାନଙ୍କର ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ବିନା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ। ନୂତନ ଶିକ୍ଷାନୀତିରେ ପ୍ରଥମଥର ପାଇଁ ଲିଙ୍ଗଗତ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତିକରଣ ପାଣ୍ଠିର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି। ଏହି ନୀତିରେ ଷଷ୍ଠ ଶ୍ରେଣୀରୁ ହିଁ କାଠକାମ ଠାରୁ ନେଇ କୋଡିଂ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏଭଳି ଅନେକ ଦକ୍ଷତା ଆଧାରିତ ଯୋଜନାକୁ ଏଥିରେ ସାମିଲ କରାଯାଇଛି, ଯେଉଁ କୌଶଳରୁ ଝିଅମାନଙ୍କୁ ଦୂରେଇ ରଖା ଯାଉଥିଲା। ଶିକ୍ଷାନୀତି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ସମୟରେ, ଝିଅମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଡ୍ରପ ଆଉଟ୍‍ ବା ଅଧାରୁ ପାଠ ଛାଡିବା ହାର ଅଧିକ ହେଉଥିବା କାରଣକୁ ଗମ୍ଭୀରତାର ସହିତ ଅଧ୍ୟୟନ କରାଯାଇଛି। ଏଥିପାଇଁ ପାଠପଢାରେ ନିରନ୍ତରତା, ଡିଗ୍ରୀ ପାଠ୍ୟକ୍ରମରେ ପ୍ରବେଶ ଏବଂ ପ୍ରସ୍ଥାନକୁ ଇଚ୍ଛାଧୀନ ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବର୍ଷର କ୍ରେଡିଟ ମିଳୁ, ଏହାର ଏକ ନୂଆ ପ୍ରକାରର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି।

ସାଥୀଗଣ,

ବଙ୍ଗଳା ଅତୀତରେ ଭାରତର ସମୃଦ୍ଧ ଜ୍ଞାନ- ବିଜ୍ଞାନକୁ ଆଗକୁ ନେବାରେ ଦେଶର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲା ଏବଂ ଏହା ହେଉଛି ଗୌରବପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା। ବଙ୍ଗଳା, ଏକ ଭାରତ-ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଭାରତର ପ୍ରେରଣା ସ୍ଥଳୀ ମଧ୍ୟ ରହିଛି ଆଉ କର୍ମସ୍ଥଳୀ ମଧ୍ୟ ରହିଛି। ଶତାବ୍ଦୀ ସମାରୋହରେ ଆଲୋଚନା ସମୟରେ ମୁଁ ଏ ସଂପର୍କରେ ବିସ୍ତୃତ ଭାବେ ନିଜର ମତ ରଖିଥିଲି। ଆଜି ଯେତେବେଳ ଭାରତ ଏକବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଜ୍ଞାନ ଆଧାରିତ ଅର୍ଥନୀତ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଦିଗକୁ ଅଗ୍ରସର ହେଉଛି ସେତେବେଳେ ମଧ୍ୟ ଆପଣମାନଙ୍କ ଉପରେ ଦୃଷ୍ଟି ରହିଛି, ଆପଣମାନଙ୍କ ଭଳି ଯୁବକମାନଙ୍କ ଉପରେ ରହିଛି, ବଙ୍ଗଳାର ଜ୍ଞାନ ସଂପଦ ଉପରେ ରହିଛି, ବଙ୍ଗଳାର ଉର୍ଜାବାନ ନାଗରିକମାନଙ୍କ ଉପରେ ରହିଛି। ଭାରତର ଜ୍ଞାନ ଏବଂ ପରିଚୟକୁ ବିଶ୍ୱର କୋଣ-ଅନୁକୋଣରେ ପହଞ୍ଚାଇବାରେ ବିଶ୍ୱଭାରତୀର ବଡ଼ ଭୂମିକା ରହିଛି।

ଚଳିତ ବର୍ଷ ଆମେ ନିଜ ସ୍ୱାଧୀନତାର 75 ବର୍ଷରେ ପ୍ରବେଶ କରିବାକୁ ଯାଉଛେ। ବିଶ୍ୱଭାରତୀର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବିଦ୍ୟାର୍ଥୀଙ୍କ ତରଫରୁ ଦେଶକୁ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଉପହାର ହେବ ଯେ ଭାରତର ଛବିକୁ ଆହୁରି ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ କରିବା ପାଇଁ ଆମେ ସବୁ ମିଳିମିଶି ଏବଂ ବିଶେଷ କରି ମୋର ଯୁବ ସାଥୀମାନେ ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କୁ ସଚେତନ କରିବେ। ଭାରତରେ ଯାହା ଅଛି, ଯେଉଁ ମାନବିକତା, ଯେଉଁ ଆତ୍ମୀୟତା, ଯେଉଁ ବିଶ୍ୱ କଲ୍ୟାଣର ଭାବନା ଆମ ରକ୍ତର ଶିରା ପ୍ରଶିରାରେ ରହିଛି, ତାହାର ଅନୁଭବ ଅନ୍ୟ ଦେଶକୁ କରିବା ପାଇଁ, ସମଗ୍ର ମାନବ ଜାତିକୁ କରିବା ପାଇଁ ବିଶ୍ୱଭାରତୀକୁ ଦେଶର ଶିକ୍ଷା ସଂସ୍ଥାନକୁ ନେବା ଉଚିତ।

ମୋର ଅନୁରୋଧ, ଆଗାମୀ 25 ବର୍ଷରେ ବିଶ୍ୱଭାରତୀର ବିଦ୍ୟାର୍ଥୀ ମିଳିମିଶି ଏକ ଭିଜନ ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବେ। ଯେତେବେଳେ ସ୍ୱାଧୀନତାର 100 ବର୍ଷ ହେବ, ବର୍ଷ 2047ରେ ଯେତେବେଳେ ଭାରତ ନିଜ ସ୍ୱାଧୀନତାର 100 ବର୍ଷର ସମାରୋହ ପାଳନ କରିବ, ସେତେବେଳ ବିଶ୍ୱଭାରତୀର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ 25 ଲକ୍ଷ୍ୟ କ’ଣ ହେବ, ଏହା ଏହି ଭିଜନ ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟରେ ରଖାଯାଇ ପାରିବ। ଆପଣ ନିଜର ଗୁରୁଜନଙ୍କ ସହିତ ଚିନ୍ତନ-ମନନ କରନ୍ତୁ, କିନ୍ତୁ କିଛି ନା କିଛି ଲକ୍ଷ୍ୟ ନିଶ୍ଚୟ ସ୍ଥିର କରନ୍ତୁ।

ଆପଣ ନିଜ ନିଜ କ୍ଷେତ୍ରର ଅନେକ ଗାଁ ଗୁଡିକୁ ପୋଷ୍ୟ ଗାଁ ଭାବେ ଆପଣେଇଛନ୍ତି। କ’ଣ ଏହାର ଶୁଭାରମ୍ଭ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗାଁକୁ ଆତ୍ମନିର୍ଭର କରିବା ପାଇଁ ହୋଇପାରେ? ପୂଜ୍ୟ ବାପୁ ଗ୍ରାମସ୍ୱରାଜ କଥା କହୁଥିଲେ। ମୋର ଯୁବସାଥୀଗଣ ଗାଁର ଲୋକ, ସେଠାକାର ଶିଳ୍ପୀକାର, ସେଠାକାର କୃଷକ, ସେମାନଙ୍କୁ ଆପଣ ଆତ୍ମନିର୍ଭର କରିବେ, ସେମାନଙ୍କର ଉତ୍ପାଦକୁ ବିଶ୍ୱର ବଡ଼-ବଡ଼ ବଜାରରେ ପହଞ୍ଚାଇବାର ଶୃଙ୍ଖଳ ହୁଅନ୍ତୁ।

ବିଶ୍ୱଭାରତୀ ହେଉଛି, ବୋଲପୁର ଜିଲ୍ଲାର ମୂଳ ଆଧାର। ଏଠାକାର ଆର୍ଥିକ- ଭୌତିକ, ସାଂସ୍କୃତିକ ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପରେ ବିଶ୍ୱଭାରତୀ ତିଷ୍ଠି ରହିଛି, ଏକ ଜୀବନ୍ତ ଶାଖା ପାଲଟିଛି। ଏଠାକାର ଲୋକଙ୍କୁ, ସମାଜକୁ ସଶକ୍ତ କରିବା ସହିତ, ଆପଣମାନଙ୍କୁ ନିଜର ବୃହତ ଦାୟୀତ୍ୱ ମଧ୍ୟ ତୁଲାଇବାକୁ ପଡ଼ିବ।

ଆପଣ ନିଜର ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରୟାସରେ ସଫଳ ହୁଅନ୍ତୁ, ନିଜ ସଂକଳ୍ପକୁ ସିଦ୍ଧିରେ ପରିବର୍ତନ କରନ୍ତୁ। ଯେଉଁ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟକୁ ନେଇକରି ବିଶ୍ୱଭାରତୀରେ ପାଦ ଥାପିଥିଲେ ଏବଂ ଯେଉଁ ସଂସ୍କାର ଏବଂ ଜ୍ଞାନର ସଂପତିକୁ ନେଇ ଆଜି ଆପଣ ବିଶ୍ୱଭାରତୀରୁ ବିଶ୍ୱର ଦ୍ୱାର ଦେଶରେ ପାଦ ଦେବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ବିଶ୍ୱ ଆପଣଙ୍କଠାରୁ ବହୁତ କିଛି ଚାହୁଁଛି, ବହୁତ କିଛି ଆଶା ରଖିଛି। ଆଉ ଏହି ମାଟି ଆପଣଙ୍କୁ ପାଳନ ପୋଷଣ କରିଛି, ଆପଣଙ୍କୁ ସମ୍ଭାଳିଛି। ଆଉ ବିଶ୍ୱର ଆଶା ପୂରଣ କରିବାର ଯୋଗ୍ୟ କରିଛି, ମାନବ ସମାଜର ଆଶାକୁ ପୂରଣ କରିବାର ଯୋଗ୍ୟ କରିଛି। ଆପଣ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସରେ ଭରି ରହିଛନ୍ତି, ଆପଣ ସଂକଳ୍ପ ଗୁଡିକ ପ୍ରତି ପ୍ରତିବଦ୍ଧ ହୋଇଛନ୍ତି, ସଂସ୍କାରରେ ପୁଲକିତ ହୋଇଥିବା ଆପଣଙ୍କର ଯୌବନ ଅଛି। ଏହା ଆଗାମୀ ପିଢୀମାନଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଆସିବ, ଦେଶର କାର୍ଯ୍ୟରେ ଆସିବ। ଏକବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଭାରତ ନିଜର ଉଚିତ ସ୍ଥାନ ପ୍ରାପ୍ତ କରୁ, ଏଥିପାଇଁ ଆପଣଙ୍କ ସାମର୍ଥ୍ୟ ବହୁତ ବଡ଼ ଶକ୍ତି ଭାବେ ବିକଶିତ ହେବ, ଏହା ସଂମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଶ୍ୱାସ ଅଛି ଏବଂ ଆପଣମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଆପଣଙ୍କ ସହଯାତ୍ରୀ ହେବା ସହ ମୁଁ ଆଜି ଏହି ଗୌରବପୂର୍ଣ୍ଣ କ୍ଷଣରେ ନିଜକୁ ନିଜେ ଧନବାନ ଭାବୁଛି। ଆଉ ଆମେ ସମସ୍ତେ ମିଳିମିଶି ଏହି ଗୁରୁଦେବ ଟାଗୋର ଯେଉଁ ପବିତ୍ର ମାଟିରେ ଆମ ମାନଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷିତ କରିଛନ୍ତି, ସଂସ୍କାରିତ କରିଛନ୍ତି, ଆମେ ସମସ୍ତେ ମିଳିମିଶି ଆଗକୁ ବଢିବା, ଏହା ହେଉଛି ମୋର ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଶୁଭକାମନା।

ମୋ ତରଫରୁ ଅନେକ-ଅନେକ ଶୁଭକାମନା। ଆପଣଙ୍କ ମାତା-ପିତାଙ୍କୁ ମୋର ପ୍ରଣାମ, ଆପଣଙ୍କୁ ଗୁରୁଜନଙ୍କୁ ପ୍ରଣାମ।

ମୋ ତରଫରୁ ବହୁତ-ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ।

  • शिवकुमार गुप्ता February 20, 2022

    जय माँ भारती
  • शिवकुमार गुप्ता February 20, 2022

    जय भारत
  • शिवकुमार गुप्ता February 20, 2022

    जय हिंद
  • शिवकुमार गुप्ता February 20, 2022

    जय श्री सीताराम
  • शिवकुमार गुप्ता February 20, 2022

    जय श्री राम
Explore More
୭୮ତମ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଅବସରରେ ଲାଲକିଲ୍ଲାରୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣ

ଲୋକପ୍ରିୟ ଅଭିଭାଷଣ

୭୮ତମ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଅବସରରେ ଲାଲକିଲ୍ଲାରୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣ
Rs 30,000 Crore Saved Via Jan Aushadhi Kendras In Last 10 Years; Over 15,000 Centres Opened, Nearly 10,000 More Planned: Government

Media Coverage

Rs 30,000 Crore Saved Via Jan Aushadhi Kendras In Last 10 Years; Over 15,000 Centres Opened, Nearly 10,000 More Planned: Government
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Today, India is not just a Nation of Dreams but also a Nation That Delivers: PM Modi in TV9 Summit
March 28, 2025
QuoteToday, the world's eyes are on India: PM
QuoteIndia's youth is rapidly becoming skilled and driving innovation forward: PM
Quote"India First" has become the mantra of India's foreign policy: PM
QuoteToday, India is not just participating in the world order but also contributing to shaping and securing the future: PM
QuoteIndia has given Priority to humanity over monopoly: PM
QuoteToday, India is not just a Nation of Dreams but also a Nation That Delivers: PM

श्रीमान रामेश्वर गारु जी, रामू जी, बरुन दास जी, TV9 की पूरी टीम, मैं आपके नेटवर्क के सभी दर्शकों का, यहां उपस्थित सभी महानुभावों का अभिनंदन करता हूं, इस समिट के लिए बधाई देता हूं।

TV9 नेटवर्क का विशाल रीजनल ऑडियंस है। और अब तो TV9 का एक ग्लोबल ऑडियंस भी तैयार हो रहा है। इस समिट में अनेक देशों से इंडियन डायस्पोरा के लोग विशेष तौर पर लाइव जुड़े हुए हैं। कई देशों के लोगों को मैं यहां से देख भी रहा हूं, वे लोग वहां से वेव कर रहे हैं, हो सकता है, मैं सभी को शुभकामनाएं देता हूं। मैं यहां नीचे स्क्रीन पर हिंदुस्तान के अनेक शहरों में बैठे हुए सब दर्शकों को भी उतने ही उत्साह, उमंग से देख रहा हूं, मेरी तरफ से उनका भी स्वागत है।

साथियों,

आज विश्व की दृष्टि भारत पर है, हमारे देश पर है। दुनिया में आप किसी भी देश में जाएं, वहां के लोग भारत को लेकर एक नई जिज्ञासा से भरे हुए हैं। आखिर ऐसा क्या हुआ कि जो देश 70 साल में ग्यारहवें नंबर की इकोनॉमी बना, वो महज 7-8 साल में पांचवे नंबर की इकोनॉमी बन गया? अभी IMF के नए आंकड़े सामने आए हैं। वो आंकड़े कहते हैं कि भारत, दुनिया की एकमात्र मेजर इकोनॉमी है, जिसने 10 वर्षों में अपने GDP को डबल किया है। बीते दशक में भारत ने दो लाख करोड़ डॉलर, अपनी इकोनॉमी में जोड़े हैं। GDP का डबल होना सिर्फ आंकड़ों का बदलना मात्र नहीं है। इसका impact देखिए, 25 करोड़ लोग गरीबी से बाहर निकले हैं, और ये 25 करोड़ लोग एक नियो मिडिल क्लास का हिस्सा बने हैं। ये नियो मिडिल क्लास, एक प्रकार से नई ज़िंदगी शुरु कर रहा है। ये नए सपनों के साथ आगे बढ़ रहा है, हमारी इकोनॉमी में कंट्रीब्यूट कर रहा है, और उसको वाइब्रेंट बना रहा है। आज दुनिया की सबसे बड़ी युवा आबादी हमारे भारत में है। ये युवा, तेज़ी से स्किल्ड हो रहा है, इनोवेशन को गति दे रहा है। और इन सबके बीच, भारत की फॉरेन पॉलिसी का मंत्र बन गया है- India First, एक जमाने में भारत की पॉलिसी थी, सबसे समान रूप से दूरी बनाकर चलो, Equi-Distance की पॉलिसी, आज के भारत की पॉलिसी है, सबके समान रूप से करीब होकर चलो, Equi-Closeness की पॉलिसी। दुनिया के देश भारत की ओपिनियन को, भारत के इनोवेशन को, भारत के एफर्ट्स को, जैसा महत्व आज दे रहे हैं, वैसा पहले कभी नहीं हुआ। आज दुनिया की नजर भारत पर है, आज दुनिया जानना चाहती है, What India Thinks Today.

|

साथियों,

भारत आज, वर्ल्ड ऑर्डर में सिर्फ पार्टिसिपेट ही नहीं कर रहा, बल्कि फ्यूचर को शेप और सेक्योर करने में योगदान दे रहा है। दुनिया ने ये कोरोना काल में अच्छे से अनुभव किया है। दुनिया को लगता था कि हर भारतीय तक वैक्सीन पहुंचने में ही, कई-कई साल लग जाएंगे। लेकिन भारत ने हर आशंका को गलत साबित किया। हमने अपनी वैक्सीन बनाई, हमने अपने नागरिकों का तेज़ी से वैक्सीनेशन कराया, और दुनिया के 150 से अधिक देशों तक दवाएं और वैक्सीन्स भी पहुंचाईं। आज दुनिया, और जब दुनिया संकट में थी, तब भारत की ये भावना दुनिया के कोने-कोने तक पहुंची कि हमारे संस्कार क्या हैं, हमारा तौर-तरीका क्या है।

साथियों,

अतीत में दुनिया ने देखा है कि दूसरे विश्व युद्ध के बाद जब भी कोई वैश्विक संगठन बना, उसमें कुछ देशों की ही मोनोपोली रही। भारत ने मोनोपोली नहीं बल्कि मानवता को सर्वोपरि रखा। भारत ने, 21वीं सदी के ग्लोबल इंस्टीट्यूशन्स के गठन का रास्ता बनाया, और हमने ये ध्यान रखा कि सबकी भागीदारी हो, सबका योगदान हो। जैसे प्राकृतिक आपदाओं की चुनौती है। देश कोई भी हो, इन आपदाओं से इंफ्रास्ट्रक्चर को भारी नुकसान होता है। आज ही म्यांमार में जो भूकंप आया है, आप टीवी पर देखें तो बहुत बड़ी-बड़ी इमारतें ध्वस्त हो रही हैं, ब्रिज टूट रहे हैं। और इसलिए भारत ने Coalition for Disaster Resilient Infrastructure - CDRI नाम से एक वैश्विक नया संगठन बनाने की पहल की। ये सिर्फ एक संगठन नहीं, बल्कि दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं के लिए तैयार करने का संकल्प है। भारत का प्रयास है, प्राकृतिक आपदा से, पुल, सड़कें, बिल्डिंग्स, पावर ग्रिड, ऐसा हर इंफ्रास्ट्रक्चर सुरक्षित रहे, सुरक्षित निर्माण हो।

साथियों,

भविष्य की चुनौतियों से निपटने के लिए हर देश का मिलकर काम करना बहुत जरूरी है। ऐसी ही एक चुनौती है, हमारे एनर्जी रिसोर्सेस की। इसलिए पूरी दुनिया की चिंता करते हुए भारत ने International Solar Alliance (ISA) का समाधान दिया है। ताकि छोटे से छोटा देश भी सस्टेनबल एनर्जी का लाभ उठा सके। इससे क्लाइमेट पर तो पॉजिटिव असर होगा ही, ये ग्लोबल साउथ के देशों की एनर्जी नीड्स को भी सिक्योर करेगा। और आप सबको ये जानकर गर्व होगा कि भारत के इस प्रयास के साथ, आज दुनिया के सौ से अधिक देश जुड़ चुके हैं।

साथियों,

बीते कुछ समय से दुनिया, ग्लोबल ट्रेड में असंतुलन और लॉजिस्टिक्स से जुड़ी challenges का सामना कर रही है। इन चुनौतियों से निपटने के लिए भी भारत ने दुनिया के साथ मिलकर नए प्रयास शुरु किए हैं। India–Middle East–Europe Economic Corridor (IMEC), ऐसा ही एक महत्वाकांक्षी प्रोजेक्ट है। ये प्रोजेक्ट, कॉमर्स और कनेक्टिविटी के माध्यम से एशिया, यूरोप और मिडिल ईस्ट को जोड़ेगा। इससे आर्थिक संभावनाएं तो बढ़ेंगी ही, दुनिया को अल्टरनेटिव ट्रेड रूट्स भी मिलेंगे। इससे ग्लोबल सप्लाई चेन भी और मजबूत होगी।

|

साथियों,

ग्लोबल सिस्टम्स को, अधिक पार्टिसिपेटिव, अधिक डेमोक्रेटिक बनाने के लिए भी भारत ने अनेक कदम उठाए हैं। और यहीं, यहीं पर ही भारत मंडपम में जी-20 समिट हुई थी। उसमें अफ्रीकन यूनियन को जी-20 का परमानेंट मेंबर बनाया गया है। ये बहुत बड़ा ऐतिहासिक कदम था। इसकी मांग लंबे समय से हो रही थी, जो भारत की प्रेसीडेंसी में पूरी हुई। आज ग्लोबल डिसीजन मेकिंग इंस्टीट्यूशन्स में भारत, ग्लोबल साउथ के देशों की आवाज़ बन रहा है। International Yoga Day, WHO का ग्लोबल सेंटर फॉर ट्रेडिशनल मेडिसिन, आर्टिफिशियल इंटेलीजेंस के लिए ग्लोबल फ्रेमवर्क, ऐसे कितने ही क्षेत्रों में भारत के प्रयासों ने नए वर्ल्ड ऑर्डर में अपनी मजबूत उपस्थिति दर्ज कराई है, और ये तो अभी शुरूआत है, ग्लोबल प्लेटफॉर्म पर भारत का सामर्थ्य नई ऊंचाई की तरफ बढ़ रहा है।

साथियों,

21वीं सदी के 25 साल बीत चुके हैं। इन 25 सालों में 11 साल हमारी सरकार ने देश की सेवा की है। और जब हम What India Thinks Today उससे जुड़ा सवाल उठाते हैं, तो हमें ये भी देखना होगा कि Past में क्या सवाल थे, क्या जवाब थे। इससे TV9 के विशाल दर्शक समूह को भी अंदाजा होगा कि कैसे हम, निर्भरता से आत्मनिर्भरता तक, Aspirations से Achievement तक, Desperation से Development तक पहुंचे हैं। आप याद करिए, एक दशक पहले, गांव में जब टॉयलेट का सवाल आता था, तो माताओं-बहनों के पास रात ढलने के बाद और भोर होने से पहले का ही जवाब होता था। आज उसी सवाल का जवाब स्वच्छ भारत मिशन से मिलता है। 2013 में जब कोई इलाज की बात करता था, तो महंगे इलाज की चर्चा होती थी। आज उसी सवाल का समाधान आयुष्मान भारत में नजर आता है। 2013 में किसी गरीब की रसोई की बात होती थी, तो धुएं की तस्वीर सामने आती थी। आज उसी समस्या का समाधान उज्ज्वला योजना में दिखता है। 2013 में महिलाओं से बैंक खाते के बारे में पूछा जाता था, तो वो चुप्पी साध लेती थीं। आज जनधन योजना के कारण, 30 करोड़ से ज्यादा बहनों का अपना बैंक अकाउंट है। 2013 में पीने के पानी के लिए कुएं और तालाबों तक जाने की मजबूरी थी। आज उसी मजबूरी का हल हर घर नल से जल योजना में मिल रहा है। यानि सिर्फ दशक नहीं बदला, बल्कि लोगों की ज़िंदगी बदली है। और दुनिया भी इस बात को नोट कर रही है, भारत के डेवलपमेंट मॉडल को स्वीकार रही है। आज भारत सिर्फ Nation of Dreams नहीं, बल्कि Nation That Delivers भी है।

साथियों,

जब कोई देश, अपने नागरिकों की सुविधा और समय को महत्व देता है, तब उस देश का समय भी बदलता है। यही आज हम भारत में अनुभव कर रहे हैं। मैं आपको एक उदाहरण देता हूं। पहले पासपोर्ट बनवाना कितना बड़ा काम था, ये आप जानते हैं। लंबी वेटिंग, बहुत सारे कॉम्प्लेक्स डॉक्यूमेंटेशन का प्रोसेस, अक्सर राज्यों की राजधानी में ही पासपोर्ट केंद्र होते थे, छोटे शहरों के लोगों को पासपोर्ट बनवाना होता था, तो वो एक-दो दिन कहीं ठहरने का इंतजाम करके चलते थे, अब वो हालात पूरी तरह बदल गया है, एक आंकड़े पर आप ध्यान दीजिए, पहले देश में सिर्फ 77 पासपोर्ट सेवा केंद्र थे, आज इनकी संख्या 550 से ज्यादा हो गई है। पहले पासपोर्ट बनवाने में, और मैं 2013 के पहले की बात कर रहा हूं, मैं पिछले शताब्दी की बात नहीं कर रहा हूं, पासपोर्ट बनवाने में जो वेटिंग टाइम 50 दिन तक होता था, वो अब 5-6 दिन तक सिमट गया है।

साथियों,

ऐसा ही ट्रांसफॉर्मेशन हमने बैंकिंग इंफ्रास्ट्रक्चर में भी देखा है। हमारे देश में 50-60 साल पहले बैंकों का नेशनलाइजेशन किया गया, ये कहकर कि इससे लोगों को बैंकिंग सुविधा सुलभ होगी। इस दावे की सच्चाई हम जानते हैं। हालत ये थी कि लाखों गांवों में बैंकिंग की कोई सुविधा ही नहीं थी। हमने इस स्थिति को भी बदला है। ऑनलाइन बैंकिंग तो हर घर में पहुंचाई है, आज देश के हर 5 किलोमीटर के दायरे में कोई न कोई बैंकिंग टच प्वाइंट जरूर है। और हमने सिर्फ बैंकिंग इंफ्रास्ट्रक्चर का ही दायरा नहीं बढ़ाया, बल्कि बैंकिंग सिस्टम को भी मजबूत किया। आज बैंकों का NPA बहुत कम हो गया है। आज बैंकों का प्रॉफिट, एक लाख 40 हज़ार करोड़ रुपए के नए रिकॉर्ड को पार कर चुका है। और इतना ही नहीं, जिन लोगों ने जनता को लूटा है, उनको भी अब लूटा हुआ धन लौटाना पड़ रहा है। जिस ED को दिन-रात गालियां दी जा रही है, ED ने 22 हज़ार करोड़ रुपए से अधिक वसूले हैं। ये पैसा, कानूनी तरीके से उन पीड़ितों तक वापिस पहुंचाया जा रहा है, जिनसे ये पैसा लूटा गया था।

साथियों,

Efficiency से गवर्नमेंट Effective होती है। कम समय में ज्यादा काम हो, कम रिसोर्सेज़ में अधिक काम हो, फिजूलखर्ची ना हो, रेड टेप के बजाय रेड कार्पेट पर बल हो, जब कोई सरकार ये करती है, तो समझिए कि वो देश के संसाधनों को रिस्पेक्ट दे रही है। और पिछले 11 साल से ये हमारी सरकार की बड़ी प्राथमिकता रहा है। मैं कुछ उदाहरणों के साथ अपनी बात बताऊंगा।

|

साथियों,

अतीत में हमने देखा है कि सरकारें कैसे ज्यादा से ज्यादा लोगों को मिनिस्ट्रीज में accommodate करने की कोशिश करती थीं। लेकिन हमारी सरकार ने अपने पहले कार्यकाल में ही कई मंत्रालयों का विलय कर दिया। आप सोचिए, Urban Development अलग मंत्रालय था और Housing and Urban Poverty Alleviation अलग मंत्रालय था, हमने दोनों को मर्ज करके Housing and Urban Affairs मंत्रालय बना दिया। इसी तरह, मिनिस्ट्री ऑफ ओवरसीज़ अफेयर्स अलग था, विदेश मंत्रालय अलग था, हमने इन दोनों को भी एक साथ जोड़ दिया, पहले जल संसाधन, नदी विकास मंत्रालय अलग था, और पेयजल मंत्रालय अलग था, हमने इन्हें भी जोड़कर जलशक्ति मंत्रालय बना दिया। हमने राजनीतिक मजबूरी के बजाय, देश की priorities और देश के resources को आगे रखा।

साथियों,

हमारी सरकार ने रूल्स और रेगुलेशन्स को भी कम किया, उन्हें आसान बनाया। करीब 1500 ऐसे कानून थे, जो समय के साथ अपना महत्व खो चुके थे। उनको हमारी सरकार ने खत्म किया। करीब 40 हज़ार, compliances को हटाया गया। ऐसे कदमों से दो फायदे हुए, एक तो जनता को harassment से मुक्ति मिली, और दूसरा, सरकारी मशीनरी की एनर्जी भी बची। एक और Example GST का है। 30 से ज्यादा टैक्सेज़ को मिलाकर एक टैक्स बना दिया गया है। इसको process के, documentation के हिसाब से देखें तो कितनी बड़ी बचत हुई है।

साथियों,

सरकारी खरीद में पहले कितनी फिजूलखर्ची होती थी, कितना करप्शन होता था, ये मीडिया के आप लोग आए दिन रिपोर्ट करते थे। हमने, GeM यानि गवर्नमेंट ई-मार्केटप्लेस प्लेटफॉर्म बनाया। अब सरकारी डिपार्टमेंट, इस प्लेटफॉर्म पर अपनी जरूरतें बताते हैं, इसी पर वेंडर बोली लगाते हैं और फिर ऑर्डर दिया जाता है। इसके कारण, भ्रष्टाचार की गुंजाइश कम हुई है, और सरकार को एक लाख करोड़ रुपए से अधिक की बचत भी हुई है। डायरेक्ट बेनिफिट ट्रांसफर- DBT की जो व्यवस्था भारत ने बनाई है, उसकी तो दुनिया में चर्चा है। DBT की वजह से टैक्स पेयर्स के 3 लाख करोड़ रुपए से ज्यादा, गलत हाथों में जाने से बचे हैं। 10 करोड़ से ज्यादा फर्ज़ी लाभार्थी, जिनका जन्म भी नहीं हुआ था, जो सरकारी योजनाओं का फायदा ले रहे थे, ऐसे फर्जी नामों को भी हमने कागजों से हटाया है।

साथियों,

 

हमारी सरकार टैक्स की पाई-पाई का ईमानदारी से उपयोग करती है, और टैक्सपेयर का भी सम्मान करती है, सरकार ने टैक्स सिस्टम को टैक्सपेयर फ्रेंडली बनाया है। आज ITR फाइलिंग का प्रोसेस पहले से कहीं ज्यादा सरल और तेज़ है। पहले सीए की मदद के बिना, ITR फाइल करना मुश्किल होता था। आज आप कुछ ही समय के भीतर खुद ही ऑनलाइन ITR फाइल कर पा रहे हैं। और रिटर्न फाइल करने के कुछ ही दिनों में रिफंड आपके अकाउंट में भी आ जाता है। फेसलेस असेसमेंट स्कीम भी टैक्सपेयर्स को परेशानियों से बचा रही है। गवर्नेंस में efficiency से जुड़े ऐसे अनेक रिफॉर्म्स ने दुनिया को एक नया गवर्नेंस मॉडल दिया है।

साथियों,

पिछले 10-11 साल में भारत हर सेक्टर में बदला है, हर क्षेत्र में आगे बढ़ा है। और एक बड़ा बदलाव सोच का आया है। आज़ादी के बाद के अनेक दशकों तक, भारत में ऐसी सोच को बढ़ावा दिया गया, जिसमें सिर्फ विदेशी को ही बेहतर माना गया। दुकान में भी कुछ खरीदने जाओ, तो दुकानदार के पहले बोल यही होते थे – भाई साहब लीजिए ना, ये तो इंपोर्टेड है ! आज स्थिति बदल गई है। आज लोग सामने से पूछते हैं- भाई, मेड इन इंडिया है या नहीं है?

साथियों,

आज हम भारत की मैन्युफैक्चरिंग एक्सीलेंस का एक नया रूप देख रहे हैं। अभी 3-4 दिन पहले ही एक न्यूज आई है कि भारत ने अपनी पहली MRI मशीन बना ली है। अब सोचिए, इतने दशकों तक हमारे यहां स्वदेशी MRI मशीन ही नहीं थी। अब मेड इन इंडिया MRI मशीन होगी तो जांच की कीमत भी बहुत कम हो जाएगी।

|

साथियों,

आत्मनिर्भर भारत और मेक इन इंडिया अभियान ने, देश के मैन्युफैक्चरिंग सेक्टर को एक नई ऊर्जा दी है। पहले दुनिया भारत को ग्लोबल मार्केट कहती थी, आज वही दुनिया, भारत को एक बड़े Manufacturing Hub के रूप में देख रही है। ये सक्सेस कितनी बड़ी है, इसके उदाहरण आपको हर सेक्टर में मिलेंगे। जैसे हमारी मोबाइल फोन इंडस्ट्री है। 2014-15 में हमारा एक्सपोर्ट, वन बिलियन डॉलर तक भी नहीं था। लेकिन एक दशक में, हम ट्वेंटी बिलियन डॉलर के फिगर से भी आगे निकल चुके हैं। आज भारत ग्लोबल टेलिकॉम और नेटवर्किंग इंडस्ट्री का एक पावर सेंटर बनता जा रहा है। Automotive Sector की Success से भी आप अच्छी तरह परिचित हैं। इससे जुड़े Components के एक्सपोर्ट में भी भारत एक नई पहचान बना रहा है। पहले हम बहुत बड़ी मात्रा में मोटर-साइकल पार्ट्स इंपोर्ट करते थे। लेकिन आज भारत में बने पार्ट्स UAE और जर्मनी जैसे अनेक देशों तक पहुंच रहे हैं। सोलर एनर्जी सेक्टर ने भी सफलता के नए आयाम गढ़े हैं। हमारे सोलर सेल्स, सोलर मॉड्यूल का इंपोर्ट कम हो रहा है और एक्सपोर्ट्स 23 गुना तक बढ़ गए हैं। बीते एक दशक में हमारा डिफेंस एक्सपोर्ट भी 21 गुना बढ़ा है। ये सारी अचीवमेंट्स, देश की मैन्युफैक्चरिंग इकोनॉमी की ताकत को दिखाती है। ये दिखाती है कि भारत में कैसे हर सेक्टर में नई जॉब्स भी क्रिएट हो रही हैं।

साथियों,

TV9 की इस समिट में, विस्तार से चर्चा होगी, अनेक विषयों पर मंथन होगा। आज हम जो भी सोचेंगे, जिस भी विजन पर आगे बढ़ेंगे, वो हमारे आने वाले कल को, देश के भविष्य को डिजाइन करेगा। पिछली शताब्दी के इसी दशक में, भारत ने एक नई ऊर्जा के साथ आजादी के लिए नई यात्रा शुरू की थी। और हमने 1947 में आजादी हासिल करके भी दिखाई। अब इस दशक में हम विकसित भारत के लक्ष्य के लिए चल रहे हैं। और हमें 2047 तक विकसित भारत का सपना जरूर पूरा करना है। और जैसा मैंने लाल किले से कहा है, इसमें सबका प्रयास आवश्यक है। इस समिट का आयोजन कर, TV9 ने भी अपनी तरफ से एक positive initiative लिया है। एक बार फिर आप सभी को इस समिट की सफलता के लिए मेरी ढेर सारी शुभकामनाएं हैं।

मैं TV9 को विशेष रूप से बधाई दूंगा, क्योंकि पहले भी मीडिया हाउस समिट करते रहे हैं, लेकिन ज्यादातर एक छोटे से फाइव स्टार होटल के कमरे में, वो समिट होती थी और बोलने वाले भी वही, सुनने वाले भी वही, कमरा भी वही। TV9 ने इस परंपरा को तोड़ा और ये जो मॉडल प्लेस किया है, 2 साल के भीतर-भीतर देख लेना, सभी मीडिया हाउस को यही करना पड़ेगा। यानी TV9 Thinks Today वो बाकियों के लिए रास्ता खोल देगा। मैं इस प्रयास के लिए बहुत-बहुत अभिनंदन करता हूं, आपकी पूरी टीम को, और सबसे बड़ी खुशी की बात है कि आपने इस इवेंट को एक मीडिया हाउस की भलाई के लिए नहीं, देश की भलाई के लिए आपने उसकी रचना की। 50,000 से ज्यादा नौजवानों के साथ एक मिशन मोड में बातचीत करना, उनको जोड़ना, उनको मिशन के साथ जोड़ना और उसमें से जो बच्चे सिलेक्ट होकर के आए, उनकी आगे की ट्रेनिंग की चिंता करना, ये अपने आप में बहुत अद्भुत काम है। मैं आपको बहुत बधाई देता हूं। जिन नौजवानों से मुझे यहां फोटो निकलवाने का मौका मिला है, मुझे भी खुशी हुई कि देश के होनहार लोगों के साथ, मैं अपनी फोटो निकलवा पाया। मैं इसे अपना सौभाग्य मानता हूं दोस्तों कि आपके साथ मेरी फोटो आज निकली है। और मुझे पक्का विश्वास है कि सारी युवा पीढ़ी, जो मुझे दिख रही है, 2047 में जब देश विकसित भारत बनेगा, सबसे ज्यादा बेनिफिशियरी आप लोग हैं, क्योंकि आप उम्र के उस पड़ाव पर होंगे, जब भारत विकसित होगा, आपके लिए मौज ही मौज है। आपको बहुत-बहुत शुभकामनाएं।

धन्यवाद।