India is one of the world's leading digital economies and we're developing digital infrastructure at rapid pace: PM
Digital audit & digital governance can strengthen institutional memory for several organisations: PM Modi
I'm sure that CAG will play a strong role in the formation of New and Clean India: PM

ଶ୍ରୀ ରାଜୀବ ମହର୍ଷି, ଦୁଇଜଣ ଉପ-ମହାଲେଖାକାର, ସାରା ଦେଶରୁ ଆସିଥିବା ସମସ୍ତ ସାଥୀ, ବନ୍ଧୁଗଣ,

ମହାଲେଖାକାରରେ ମୋତେ ପୁଣି ଥରେ ଆସିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଛି । ଅଧିକ ସୁଯୋଗ ତ ମୋତେ ମିଳୁ ନାହିଁ କଥାବାର୍ତ୍ତା କରିବା ପାଇଁ କିନ୍ତୁ କିଛି ସମୟରେ ହିଁ କିଛି ଅନୁଭବ ହୋଇ ଯାଇଥାଏ । ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କର 150ତମ ଜନ୍ମ ଜୟନ୍ତୀ ବର୍ଷରେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ହେବା, ଏହା ମଧ୍ୟ ହେଉଛି ନିଜକୁ ନିଜ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ସୁଖଦ ଅନୁଭବ । ଆଉ ଗାନ୍ଧିଜୀ କହୁଥିଲେ କି ଯେଉଁଭଳି ଭାବେ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜର ପିଠିକୁ ଦେଖିପାରେ ନାହିଁ, ନିଜର ପଛ ଦେଖିପାରେ ନାହିଁ, ସେହିଭଳି ଭାବେ ବ୍ୟକ୍ତି ପାଇଁ ନିଜର ତ୍ରୁଟିଗୁଡ଼ିକୁ ଦେଖିବା ମଧ୍ୟ ବଡ଼ କଷ୍ଟକର ହୋଇଥାଏ ।

କିନ୍ତୁ ଆପଣମାନେ ସମସ୍ତେ ହେଉଛନ୍ତି ସେହି ବିଶିଷ୍ଟ ବ୍ୟକ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ଏକ ଦର୍ପଣ ନେଇ ସରକାରୀ ବ୍ୟବସ୍ଥା ସମ୍ମୁଖରେ ଆସି ଠିଆ ହୋଇ ଯାଉଛନ୍ତି – ଏହି ତ୍ରୁଟି ସବୁ ରହିଛି, ଏହି ତ୍ରୁଟିମାନ ରହିଛି, ଏହି ପ୍ରଣାଳୀ ଠିକ୍ ନୁହେଁ, ଆଉ ଆପଣ ହିସାବ-କିତାବ ରଖିବାବାଲାଙ୍କର ହିସାବ କିତାବ କରନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଏବେ ମହର୍ଷି ମହାଶୟ ଯେଉଁ ଉପସ୍ଥାପନା ଦେଖାଇଲେ, ସେଥିରେ ମୁଁ ଖୁସି ଯେ ଆପଣ ନିଜେ ନିଜର ହିସାବ କିତାବ ଦେଖାଇଲେ, ଏହା ହେଉଛି ଏକ ଭଲ ପଦକ୍ଷେପ ।

ସାଥୀଗଣ, ତିନି ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଯେଉଁ ସମ୍ମିଳନୀ ହୋଇଥିଲା, ସେଥିରେ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବିସ୍ତୃତ ଭାବେ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଥିଲା, ଆଉ ସେହି ସମୟରେ ଚର୍ଚ୍ଚା ଅନେକଗୁଡ଼ିଏ ବିନ୍ଦୁ ଉପରେ ଯେଭଳି ମୁଁ ଦେଖୁଥିଲି, ବହୁତ ଗୁଡ଼ିଏ କଥାଗୁଡ଼ିକୁ ଆପଣ ଧରି ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଲାଗୁ କରିବାର କାର୍ଯ୍ୟ ଆପଣ କଲେ ଆଉ ଆଗକୁ ମଧ୍ୟ ଆପଣଙ୍କ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଚାଲୁ ରହିଛି । ଆଉ ମୋର ମନେଅଛି କି ସେତେବେଳେ ମୁଁ କହିଥିଲି, ସିଏଜିକୁ ଖଣ୍ଡ ଖଣ୍ଡ ଭାବେ ଚିନ୍ତା ନ କରି ସଂପୂର୍ଣ୍ଣତାରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । କେବଳ ପରିସଂଖ୍ୟାନ ଏବଂ ପ୍ରକ୍ରିୟା ମଧ୍ୟରେ ହିଁ ଏହି ସଂଗଠନ ସୀମିତ ନ ରହି, ବରଂ ପ୍ରକୃତରେ ଉତ୍ତମ ଶାସନର ଏକ ଉତପ୍ରେରକ ଭାବେ ଆଗକୁ ଆସିବାର ଅଛି । ସିଏଜି ଏବଂ ସିଏଜି ପ୍ଲସ୍ ନିର୍ମାଣ କରିବାର ପରାମର୍ଶ ଉପରେ ଆପଣ ଗମ୍ଭୀରତାର ସହିତ ବିଚାର କରୁଛନ୍ତି, ଏହା ମୋ ପାଇଁ ହେଉଛି ଏକ ଖୁସିର ବିଷୟ । ଆଉ ଏହାର ଅନେକ ସୁଖଦ ପରିଣାମ ମଧ୍ୟ ଦେଶକୁ ମିଳିଛି । ଦେଶରେ ଉତ୍ତରଦାୟୀ ଏବଂ ସଚ୍ଚୋଟତାର ପରିବେଶ ସୃଷ୍ଟି କରିବାରେ ଏହା ମାଧ୍ୟମରେ ଏକ ସାହାଯ୍ୟ ମିଳି ପାରିଛି, ଫଳରେ ଏକ ବାତାବରଣ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି । ଦେଶରେ ଫଳାଫଳ ଆଧାରିତ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସମୟସୀମା ମଧ୍ୟରେ କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପାଦନର ଯେଉଁ ବ୍ୟବସ୍ଥା ବିକଶିତ ହୋଇଛି, ସେଥିରେ ସିଏଜିର ଏକ ବହୁତ ବଡ଼ ଭୂମିକା ରହିଛି । ଏ ସବୁ ସମ୍ଭବ ହୋଇ ପାରୁଛି ତ ଏହା ପଛରେ ଆପଣମାନଙ୍କର ଏବଂ ଆପଣଙ୍କ ସାଥୀମାନଙ୍କର ଭୂମିକା ରହିଛି, ବିଶେଷ କରି ଯେଉଁମାନଙ୍କୁ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଯାଇ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ପଡ଼ୁଛି, କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଯାଇ ଅଡିଟ୍ କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ, କେଉଁଠାରେ ଖଣି କାରବାର ଚାଲିଥାଏ ତ ତାହାଙ୍କୁ ସେଠାକୁ ଯିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ, ଯାଇ ଦେଖିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ । ଆଉ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ମଧ୍ୟ ମାସ ମାସ ଧରି ଯାଇ ଏଜି ଅଫିସ ସହିତ ହିଁ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଯାଇ ରହିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ, ସେଠାରେ ବସି ରହିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ, ଗୋଟି ଗୋଟି କରି କାଗଜ ଦେଖିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ । ଆଉ କେବେ କେବେ ତ ପରିବାରଙ୍କଠାରୁ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି ଦୂରରେ ରହିବାକୁ ପଡିଥାଏ, ଆଉ ସେତେବେଳେ ଯାଇ ସବୁ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସରି ପାରିଥାଏ । ଏଭଳି ନିଷ୍ଠାବାନ ସାଥୀଙ୍କ କାରଣରୁ ହିଁ ସିଏଜିଙ୍କର ବିଶ୍ୱସନୀୟତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି ଏବଂ ସୁଦୃଢ଼ ହୋଇ ପାରିଛି ।

ସାଥୀଗଣ, ଦଶକ ଦଶକ ଧରି କରାଯାଇଥିବା ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଖୁବ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବା ହେଉଛି ନିଜକୁ ନିଜ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ବହୁତ ବଡ଼ ଆହ୍ୱାନ । କାରଣ ବୋଧହୁଏ ସରକାରୀ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଯେଉଁ ସଂସ୍ଥାର ବୟସ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ହୋଇଥିବ, ଏଭଳି କୌଣସି ଅନୁଷ୍ଠାନ ରହିଛି ତ ତାହା ହେଉଛି ସିଏଜି, 1860ରେ ହେଲା? ଆଉ ତାହା ମଧ୍ୟ 1857 ପରେ ହୋଇଥିଲା ତ ତାହାର ଏକ ଇତିହାସ ରହିଛି । ଆପଣମାନେ ଯଦି କେବେ ଗଭୀରତାକୁ ଯିବେ ତ ତା’ମଧ୍ୟରୁ ବହୁତ କିଛି ମିଳିବ । ଆଜିକାଲି ତ ସଂସ୍କାରକୁ ଏକ ବଡ଼ ହିଁ ଫ୍ୟାନ୍ସି ଶବ୍ଦ ଭାବେ ପରିଗଣିତ କରାଯାଉଛି । ସମସ୍ତେ କହୁଛନ୍ତି ମୁଁ ମଧ୍ୟ କିଛି ସଂସ୍କାର କରୁଛି । କେଉଁଠି କିଛି ମଧ୍ୟ କରନ୍ତୁ ତାହାର ନାମ ରିଫର୍ମ ଦିଆଯାଉଛି । କିନ୍ତୁ ବାସ୍ତବିକ ସଂସ୍କାର ସେତେବେଳେ ଆସିଥାଏ, ଯେତେବେଳେ କୌଣସି ସଂଗଠନରେ ସମସ୍ତ ରେଙ୍କ ଏବଂ ଫାଇଲ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଶ୍ୱସ୍ତନୀୟତା ସହିତ ସେଥିପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥାଏ, ଉତ୍ସାହିତ ହୋଇଥାଏ । ଆଉ ଏହି କଥା ଦେଶର ପ୍ରତ୍ୟେକ ସରକାର, ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଂସ୍ଥା, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଉପରେ ଲାଗୁ ହୋଇଥାଏ ଆଉ ଯେଉଁଥିରେ ସିଏଜି ମଧ୍ୟ ରହିଛି । ସିଏଜିର ଦାୟିତ୍ୱ ଏଇଥିପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଅଧିକ କାରଣ ଆପଣ ଦେଶ ଏବଂ ସମାଜର ଆର୍ଥିକ ଆଚରଣକୁ ପବିତ୍ର ରଖିବାରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ତୁଲାଉଛନ୍ତି । ଆଉ ଏଥିପାଇଁ ଆପଣଙ୍କଠାରୁ ଟିକେ ଅଧିକ ଆଶା ରଖା ଯାଉଛି ।

ସାଥୀଗଣ, ନୀତିର, ଅର୍ଥଶାସ୍ତ୍ର ଏବଂ ଅଡିଟ ପ୍ରକ୍ରିୟାର ପ୍ରେରଣା ସ୍ରୋତ ଚାଣକ୍ୟ କହୁଥିଲେ – ଜ୍ଞାନ ଭାରଂ: କ୍ରିୟାଂ ବିନା – ଅର୍ଥାତ ଯଦି ଆପଣଙ୍କ ପାଖରେ ଜ୍ଞାନ ରହିଛି ଏବଂ ଆପଣ ତାକୁ ସଠିକ୍ ସ୍ଥାନରେ ସଠିକ୍ ମାର୍ଗରେ ଲଗାଉ ନାହାଁନ୍ତି ତ ତାହା ନିଜକୁ ନିଜ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ବୋଝ ସଦୃଶ ହୋଇ ପଡ଼ିବ ଆଉ ତାହା ନିରର୍ଥକ ଅଟେ । ଆଉ ଏଥିପାଇଁ ଆପଣଙ୍କ ପାଖରେ ଗୋଟିଏ ପ୍ରକାରରେ ଦୁଇ ଦୁଇଟି ଦାୟିତ୍ୱ ରହିଛି । ଆପଣଙ୍କୁ ଆପଣଙ୍କର ଜ୍ଞାନ ଏବଂ ଅନୁଭବର ପ୍ରସାର କରିବାକୁ ହେବ ପୁଣି ଏହା ସହିତ ଆପଣଙ୍କର ଆଚାର ବିଚାରକୁ ମଧ୍ୟ ସୁଦୃଢ଼ କରିବାକୁ ହେବ- ଆଉ ଯାହାକୁ ଚାଣକ୍ୟ ନିଜର ନୀତିଶାସ୍ତ୍ର ଭିତରେ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ଗୁରୁତ୍ୱ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ । ଆଉ ଏଥିପାଇଁ ମୁଁ ଭାବୁଛି କି ଆଜିକାର ଡିଜିଟାଲ ବିଶ୍ୱରେ, ପରିବର୍ତ୍ତିତ ଟେକ୍ନୋଲଜିର ଏହି ସମୟରେ ଅଡିଟ ଏବଂ ଆସ୍ୟୁରାନ୍ସର ଭୂମିକା ଏବଂ ସେଥିରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ବହୁତ ପ୍ରମୁଖ ହୋଇ ଯାଇଛି ।

ସାଥୀଗଣ, ଟେକ୍ନୋଲଜିକୁ ଆଧାର ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରି ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଆଣିବାର ପ୍ରୟାସ ଆପଣମାନେ ସମସ୍ତେ ବିଗତ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ନିରନ୍ତର ଭାବେ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖୁଥିବେ । ସରକାରଙ୍କର ହିସାବ କିତାବରେ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଏବଂ ପାରଦର୍ଶୀତା ରହି ଆସିଛି, ବରଂ କହିବାକୁ ଗଲେ ଏକ ଡ୍ୟାସବୋର୍ଡ ଭଳି ରହି ଆସିଛି । ଯାହା କିଛି ମଧ୍ୟ ରହିଛି ତାହା ସମସ୍ତଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ରହିଛି, ଯେତିକି ମଧ୍ୟ ରହିଛି ତାହା ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବେ ଦେଖା ଯାଉଛି । ଟେଣ୍ଡରରୁ ନେଇ କ୍ରୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏକ ପାରଦର୍ଶୀ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସରକାର ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି । ଏବେ ଅଧିକାଂଶ ଟେଣ୍ଡର ଅନଲାଇନ ହେଉଛି, ଭିତ୍ତିଭୂମି ସହିତ ଜଡ଼ିତ ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକର ମନିଟରିଂ ଏବଂ ନିରୀକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଉପାୟରେ ହେଉଛି । ଜାମ୍ ଅର୍ଥାତ ଜନ-ଧନ-ଆଧାର-ମୋବାଇଲ-ଏହାଦ୍ୱାରା ସାଧାରଣ ମଣିଷଙ୍କ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସରକାରୀ ଯୋଜନାଗୁଡ଼ିକର ଲାଭ ସିଧାସଳଖ ପହଞ୍ଚି ପାରୁଛି । ଆଉ ଜିଇଏମ୍ (ଜେମ୍) ଅର୍ଥାତ୍  ସରକାରୀ ଇ-ବଜାର ସ୍ଥାନ, ଏହାଦ୍ୱାରା ସରକାର ସିଧାସଳଖ ନିଜର କ୍ରୟ କରି ପାରୁଛନ୍ତି । ଆଜି ସରକାରଙ୍କର 425ରୁ ଅଧିକ ଯୋଜନାଗୁଡ଼ିକର ଲାଭ ସିଧାସଳଖ ଭାବେ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କୁ ମିଳିପାରୁଛି । ଯେଉଁଥିପାଇଁ ପ୍ରାୟ ଦେଢ଼ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ଖରାପ ଲୋକଙ୍କ ହାତକୁ ନ ଯାଇ ସଞ୍ଚୟ ହୋଇ ପାରିଛି । ବିଶେଷ ଭାବେ ଜିଏସଟି ଭଳି ଆହ୍ୱାନପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ଜଟିଳ ସଂସ୍କାରକୁ ଦେଶର ବ୍ୟବସାୟିକ ସଂସ୍କୃତିର ଅଂଶ କରାଇବାରେ ତ ଆପଣ ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ତୁଲାଇଛନ୍ତି ।

ସାଥୀଗଣ, ଆଜି ଭାରତ ହେଉଛି ଦୁନିଆର ସବୁଠାରୁ ଅଗ୍ରଣୀ ଡିଜିଟାଲ ଅର୍ଥନୀତି ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ ଆଉ ଏଠାରେ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଡିଜିଟାଲ ଭିତ୍ତିଭୂମିର ନିର୍ମାଣ ହେଉଛି । ଡିଜିଟାଲ ବ୍ୟବସ୍ଥା ନାଗରିକ ଏବଂ ସରକାରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ଦୁଇଟି ବିଷୟ ଆଦିକୁ, ସଦ୍ଭାବକୁ, ବିଶ୍ୱାସକୁ ତ ସୁଦୃଢ଼ କରିଛି ହିଁ, ସରକାରୀ ପ୍ରକ୍ରିୟାଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଏହାର ସକରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିଛି । ଆମର ରେକର୍ଡ ପତ୍ର ସଜାଡ଼ି ରଖିବାର ଉପାୟରେ ମଧ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଛି । ଆଉ ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ ଉଦାହରଣ ଦେଉଛି- ଆଗରୁ ସରକାରଙ୍କୁ ଯେଉଁ ଦେୟ ଦିଆ ଯାଉଥିଲା ତାହାର ଚାଲାଣ ନାଗରିକଙ୍କୁ, ସରକାରୀ ଅଫିସକୁ, ଟ୍ରେଜେରୀକୁ, ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଭାବେ ରଖିବାକୁ ପଡ଼ୁଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଏବେ ଆଉ ମୂଳ ନକଲର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ ବରଂ ତାହା ଗୋଟିଏ ଆପ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ହିଁ ବିନା କାଗଜରେ ସଂରକ୍ଷିତ ହୋଇ ଯାଉଛି । ଏହାଦ୍ୱାରା ଜନତାଙ୍କୁ ତ ସୁବିଧା ହୋଇଛି ହିଁ ସିଏଜିଙ୍କର ଅଡିଟ୍ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟାପକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଛି ।

ସାଥୀଗଣ, ଆଜି ଯେତେବେଳେ ଭାରତ 5 ଟ୍ରିଲିୟନ ଡଲାରର ଆର୍ଥିକ ଶକ୍ତି ହେବା ଆଡ଼କୁ ଅଗ୍ରସର ହେଉଛି, ସେଥିରେ ମଧ୍ୟ ଆପଣମାନଙ୍କର ଭୂମିକା ହେଉଛି ଖୁବ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । କାରଣ ଆପଣମାନେ ଯାହା କିଛି କରିବେ, ତାହାର ସିଧା ସଳଖ ପ୍ରଭାବ ସରକାରଙ୍କର ଦକ୍ଷତା ଉପରେ ପଡ଼ିବ, ସରକାରଙ୍କର ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣ ଏବଂ ନୀତି ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ ଉପରେ ପଡ଼ିବ । ଆପଣ ଯାହା କିଛି ମଧ୍ୟ କରିବେ, ତାହାର ସିଧାସଳଖ ପ୍ରଭାବ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବସାୟିକ ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକର ଦକ୍ଷତା ଉପରେ ପଡ଼ିବ, ଆପଣ ଯାହା କିଛି ମଧ୍ୟ କରିବେ, ତାହାର ସିଧାସଳଖ ପ୍ରଭାବ ଭାରତର ନିବେଶ ଉପରେ ପଡ଼ିବ, ବ୍ୟବସାୟ ସୁଗମତା ଉପରେ ପଡ଼ିବ । ଆଜି ଯେତିକି ମଧ୍ୟ ହିତାଧିକାରୀ ଅଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କର ସଠିକ ଅଡିଟ ଆବଶ୍ୟକ, ଫଳରେ ସେମାନେ ନିଜ ଯୋଜନାର ସଠିକ ରୂପାୟନ କରି ପାରିବେ । ସେଠି ଅନ୍ୟପଟେ ସେମାନେ ଏହା ମଧ୍ୟ ଚାହାଁନ୍ତି ନାହିଁ କି ଅଡିଟରେ ଅଧିକ ସମୟ ଲାଗୁ । ଏହିଠାରୁ ହିଁ ଆପଣଙ୍କ ପାଇଁ ଆହ୍ୱାନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ଆହ୍ୱାନ ସହିତ ଲଢ଼ିବା ପାଇଁ ଦୁଇଟି କାର୍ଯ୍ୟର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । ଗୋଟିଏ ହେଲା କୌଶଳ ଓ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଏବଂ ଅନ୍ୟଟି ଟୁଲ୍ସ ସହିତ ଜଡ଼ିତ । ଯେଉଁ ନୂତନ ସାଥୀମାନେ ଏହି ବୃତ୍ତି ସହିତ ଜଡ଼ିତ ହେଉଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କୁ ତ ନୂତନ ଟେକ୍ନୋଲଜି ସହିତ ଆମକୁ ପ୍ରଶିକ୍ଷିତ କରାଇବାର ଅଛି, ଯେଉଁ କାର୍ଯ୍ୟ ଆମେ କରୁଛୁ, ତାଙ୍କର କୌଶଳକୁ ଅପଗ୍ରେଡ କରିବା ମଧ୍ୟ ସେତିକି ଆବଶ୍ୟକ । ସାରା ଦୁନିଆରେ ଅଡିଟିଂ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଯେଉଁ ସବୁ ସଂସ୍ଥାମାନ ରହିଛି, ସେମାନେ କ୍ରାଉଡ଼ ବେସଡ଼୍ ସମାଧାନ ଆଡ଼କୁ ଅଗ୍ରସର ହେଉଛନ୍ତି । ଏହିଭଳି ଭାବେ ଟେକ୍ନୋଲଜିକୁ ନେଇ ଯେଉଁ ସର୍ବୋତ୍କୃଷ୍ଟ ଗ୍ଲୋବାଲ ପ୍ରାକ୍ଟିସ ରହିଛି, ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଆମକୁ ଆମର ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଏକ ଅଂଶ ଭାବେ ନେବାକୁ ତ ପଡ଼ିବ, ଭାରତ ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗୀୟ ଟୁଲ୍ସ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଆମକୁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ରହିଛି ।

ସାଥୀଗଣ, ଆମର ଲକ୍ଷ୍ୟ ରହିଛି କି ବର୍ଷ 2022 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରମାଣ ଆଧାରିତ ନୀତି ନିର୍ଦ୍ଧାରଣକୁ ଶାସନର ଅଭିନ୍ନ ଅଂଶ କରାଯାଉ । ଏହା ଆମକୁ ନ୍ୟୁ ଇଣ୍ଡିଆର ନୂତନ ପରିଚୟ ସୃଷ୍ଟି କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ । ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ଅଡିଟ୍ ଏବଂ ବୀମା କ୍ଷେତ୍ରର ପରିବର୍ତ୍ତନ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଏହା ହେଉଛି ସଠିକ୍ ସମୟ । ଏବେ ସିଏଜିକୁ ସିଏଜି 2.0 ଆଡକୁ ବଢ଼ିବାକୁ ହେବ । ମୋତେ ଅବଗତ କରାଯାଇଛି କି ଆପଣମାନେ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ମଧ୍ୟ ଏହି ଆଡ଼କୁ ଅଗ୍ରସର ହେଉଛନ୍ତି । ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକୁ ମଧ୍ୟ ଆମେ ଆହୁରି ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ କରି ପାରିବା ଯେତେବେଳେ ଏଥି ମଧ୍ୟରେ ରହିଥିବା କିଛି ବ୍ୟବଧାନକୁ, କିଛି ଶୃଙ୍ଖଳଗୁଡ଼ିକୁ ଆମେ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଯୋଡ଼ି ପାରିବା । ଏବେ ଆମର ଏଠି ଯେଉଁ ସବୁ ତଥ୍ୟ ଉତ୍ପତ୍ତି ହେଉଛି, ସେସବୁ ହେଉଛି ବହୁତ ବିଶାଳ ଆଉ ଅନେକ ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକ, ଅନେକ ବିଭାଗ ପାଖରେ ସାଇତା ହୋଇ ରହିଛି । ଏହି ଡାଟା ମଧ୍ୟ ଏହିସବୁ ସଂସ୍ଥା ଏବଂ ବିଭାଗ ଗୁଡ଼ିକ ନିଜର ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ସଂଗ୍ରହ କରିଛନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଏହା ମଧ୍ୟ ସଠିକ୍ ଯେ ଅଧିକାଂଶ ସମୟରେ ଜଣଙ୍କ ସହିତ ଅନ୍ୟ ଜଣେ ବିନିମୟ କରନ୍ତି ନାହିଁ । ଏହି ବିଶାଳ ଡାଟା ଲିଙ୍କ ହୋଇ ନଥାଏ । ତେଣୁ ବିଶ୍ୱସନୀୟତାରେ ବ୍ୟବଧାନ ମଧ୍ୟ ସାଧାରଣ ଭାବେ ଆସି ଯାଇଥାଏ । ଆମକୁ ଏହାକୁ ଯୋଡ଼ିବାକୁ ପଡ଼ିବ । ଆଉ ଏଥିପାଇଁ ସରକାରଙ୍କ ସ୍ତରରେ ମଧ୍ୟ କିଛି ଚେଷ୍ଟା କରାଯାଉଛି, ପଦକ୍ଷେପ ଉଠା ଯାଉଛି । ଆଉ ମୋର ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି କି ଆପଣମାନେ ସମସ୍ତେ ଏହି ବିଷୟରେ ନିଜ ନିଜ ସହିତ ଆଲୋଚନା କରିବେ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସଂସ୍ଥା ଏବଂ ବିଭାଗ ସହିତ ମଧ୍ୟ ଆଲୋଚନା କରିବେ । ଆଉ ମୋର ମନେଅଛି ଗତ ଥର ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ ହିଁ ଜିଲ୍ଲାରେ ସଡ଼କ ଯୋଗାଯୋଗର ଉଦାହରଣ ଦେଇଥିଲି । ଏହା ଜଣାଇଥିଲି କି କିଭଳି ଗୋଟିଏ ହିଁ ଜିଲ୍ଲାରେ ସମାନ ଦୂରତାର ସଡ଼କ ଦୁଇଟି ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ବିଭାଗ କରି ଥାଆନ୍ତି ତ କେତେଥର ତାହାର ଖର୍ଚ୍ଚରେ କେତେବଡ଼ ଫରକ ରହିଥାଏ । ଏବେ ଅଲଗା ଅଲଗା ସମୟରେ ଅଡିଟ କଲାବେଳେ ତ ଦୁଇଟି ଯାକ ଠିକ୍ ଲାଗିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ସାର୍ବଜନୀନ ଭାବେ ଦେଖିବା ତ ସଠିକ୍ ତଥ୍ୟ ମିଳି ନଥାଏ । ଏଭଳି କେତେଗୁଡ଼ିଏ ଉଦାହରଣ ସରକାରୀ ବିଭାଗ ଗୁଡ଼ିକରେ ରହିଛି ଯେଉଁଠାରେ ବୃହତ ଡାଟା ବିଶ୍ଳେଷଣରେ ସଂସ୍କାର କରାଯାଇ ପାରିବ । ଆଉ ମୁଁ ବୁଝୁଛି କି ଯେତେବେଳେ ଆପଣ ବୃହତ ଡାଟାବେସକୁ ନିଜର ଅଡିଟ୍ ପାଇଁ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରୁଛନ୍ତି ତ ଆପଣଙ୍କର ଗୋଚରାର୍ଥେ କହୁଛି କି ପ୍ରମାଣ ଆଧାରିତ ନୀତି ନିର୍ଦ୍ଧାରଣରେ ବହୁତ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଆସି ପାରେ । ଯଦି ଏଥିରେ ସିଏଜି ଏହି ଡାଟା ସହିତ ଜଡ଼ିତ କିଛି ଉପଦେଶ ଦେଇ ପାରିବେ, କିଛି ଅନୁଷ୍ଠାନିକ ସମାଧାନ ଦେଇ ପାରିବେ, ତ ମୁଁ ବୁଝୁଛି କି ଏହାଦ୍ୱାରା ଦେଶର ବହୁତ ବଡ଼ ସେବା ହୋଇ ପାରିବ । ଆଉ ମୋର ତ ଏହା ମଧ୍ୟ ଅନୁରୋଧ ରହିବ କି ଆପଣମାନେ କେବଳ ଅଡିଟ ହିସାବରେ ହିଁ ନୁହେଁ ଏକ ଚିନ୍ତାଶୀଳ ଗୋଷ୍ଠୀ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ମଧ୍ୟ ଚିନ୍ତା କରନ୍ତୁ ।

ସାଥୀଗଣ, ମୁଁ ଗତଥର ସଂସ୍ଥାଗତ ତଥ୍ୟ ସଂରକ୍ଷଣ  କଥା ମଧ୍ୟ କହିଥିଲି । ଡିଜିଟାଲ ଅଡିଟ୍ ଏବଂ ଡିଜିଟାଲ ଶାସନ, ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ସଂସ୍ଥାରେ ଏହି ସଂସ୍ଥାଗତ ତଥ୍ୟ ସଂରକ୍ଷଣକୁ ମଧ୍ୟ ସୁଦୃଢ଼ କରିବାର କାର୍ଯ୍ୟ କରି ପାରିବେ । ଗୋଟିଏ ପଟେ ଆପଣ ସହଜରେ କାର୍ଯ୍ୟଟି କରି ପାରିବେ, ସିଏଜି ଅନେକ ଅନ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକର ଅଡିଟ୍ କରିଥାଏ, ଅନ୍ୟ ଦେଶଗୁଡ଼ିକୁ ଅଡିଟରେ ବୈଷୟିକ ସାହାଯ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ । ଆପଣ ଏଭଳି ଏକ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ମେକାନିଜିମ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରି ପାରନ୍ତି ଯେଉଁଥିରେ ଅନ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଅଡିଟ୍ କରୁଥିବା ଦଳ ନିଜର ଅନୁଭବ ବିନିମୟ କରି ପାରିବେ, ସେଠାକାର ସର୍ବୋତ୍ତମ ପ୍ରଥାକୁ ବାଣ୍ଟି ପାରିବେ, ସିଏଜିର ଅଡିଟ୍ ରିପୋର୍ଟ ଅଧିକ ସାର୍ଥକ ହେଉ । ଏଥିପାଇଁ ଆମେ କ’ଣ ଅଡିଟର ବିଷୟବସ୍ତୁକୁ ବିଚାର ବିମର୍ଷ କରିବା ପାଇଁ ବାଛି ପାରିବା କି? ଆମକୁ ଏହା ଉପରେ ନିଶ୍ଚୟ ବିଚାର ବିମର୍ଷ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ । ଆପଣମାନେ ଅନେକ ପ୍ରକାରର ଅଡିଟ୍ କରି ଆସିଛନ୍ତି । ମୋର ଗୋଟିଏ ପରାମର୍ଶ ରହିଛି କି ଆପଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାର ଅଡିଟ୍ ଉପରେ ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଅନ୍ତୁ । ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତ ଆପଣ ମାନେ ଏହା ଦେଖୁଥିଲେ କି ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଅନୁସରଣ କରାଯାଇଛି କି ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ କ’ଣ ସେହି ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ କୌଣସି ସଂସ୍କାର ସମ୍ଭବ ହୋଇ ପାରିବ, ଫଳରେ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ଲକ୍ଷ୍ୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଞ୍ଚା ଯାଇ ପାରିବ? ଏହି ପରାମର୍ଶ ଆସିବ ଆଉ ମୁଁ ବୁଝୁଛି କି ଏହା ଖୁବ ସାହାଯ୍ୟକାରୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହେବ । ଗୋଟିଏ ପଟେ ବିଭାଗଗୁଡ଼ିକ ତରଫରୁ ଏହି ଅଭିଯୋଗ ଆସିଥାଏ କି ସିଏଜି ଅଡିଟ୍ ଖୁବ୍ ଶୀଘ୍ର ଶୀଘ୍ର ହୋଇଥାଏ, ଯେଉଁ କାରଣରୁ ଯେଉଁସବୁ ଯାଞ୍ଚ ପରିଣାମ ବାହାରିଥାଏ, ସେଗୁଡ଼ିକ ସେତେ ପରିମାଣରେ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଆସି ପାରି ନଥାଏ । ଏପରି କ’ଣ କେବେ ସମ୍ଭବ କି ବିଭାଗ ଗୁଡ଼ିକର ଅନ୍ତରୀଣ ଅଡିଟ୍, ସେଥିରେ କିଭଳି ଭାବେ ଦୃଢ଼ତା ଆସୁ, ଆଉ ତାହା ସିଏଜି ସହିତ ମିଶି କିଭଳି ହେଉ, ଫଳରେ ଆମେ ସମୟ ମଧ୍ୟ ବଞ୍ଚାଇ ପାରିବା ଏବଂ ଦକ୍ଷତା ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି କରି ପାରିବା । ଆଉ ଏହା ଫଳରେ ଏହା ହେବ କି ରୁଟିନ୍ ଅଡିଟ ବିଭାଗ ଯେତେବେଳେ ନିଜେ କରିଥାଏ ତ ଏସବୁ ବିଷୟଗୁଡ଼ିକୁ ସୂକ୍ଷ୍ମତାର ସହିତ ବିଚାର କରିବା କଥା ଫଳରେ ଯେତେବେଳେ ସିଏଜି ସେଠାକୁ ଯିବେ ତ ତାହାଙ୍କୁ ଯେଉଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇ ରହିଥିବା ରେଡିମେଡ଼୍ ମ୍ୟାଟେରିଆଲ ମିଳିବ, ସେଥିରେ ଖୁବ୍ କମ୍ ଜିନିଷର ଆବଶ୍ୟକତା ପଡ଼ିବ ଆଉ ଆମେ ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି କରି ପାରିବା, ଆମେ ବେଗ ମଧ୍ୟ ବଢ଼ାଇ ପାରିବା ।

ସାଥୀଗଣ, ଏହି ଆହ୍ୱାନ ହେଉଛି ସେହି ଟେକ୍ନୋଲଜି ସହିତ ଆମକୁ ଲଢ଼ିବା ପାଇଁ, ଯାହା ଭୁଲ କାମ କରୁଥିବା ଲୋକମାନଙ୍କ ପାଖରେ ରହିଛି । ଏବେ ସିଏଜି ସହିତ ସମସ୍ତ ଅଡିଟର୍ସଙ୍କୁ, ସେମାନେ ହୁଏତ ଅନ୍ତରୀଣ ହୁଅନ୍ତୁ ଅବା ବହିଃର୍ଗତ, ନୂତନ ଆହ୍ୱାନ ସହିତ ଲଢ଼ିବା ପାଇଁ ନବସୃଜନ ଉପାୟ ଖୋଜିବାକୁ ହିଁ ପଡ଼ିବ । ଆଉ ଏଥିପାଇଁ ସର୍ବପ୍ରଥମେ ଆମକୁ ଅଡିଟର୍ସଙ୍କ ମୂଳ ମୂଲ୍ୟବୋଧକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାକୁ ହେବ, ତେବେଯାଇ ଆମେ ବୃତ୍ତିଗତ ଠକମାନଙ୍କ ଉପରେ ଅଙ୍କୁଶ ଲଗାଇ ପାରିବା । ବିଗତ କିଛି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ସରକାରୀ ବିଭାଗ ଗୁଡ଼ିକରେ ଠକମାନଙ୍କ ଉପରେ ଅଙ୍କୁଶ ଲଗାଇବା ପାଇଁ ଅନେକ କିଛି ପ୍ରୟାସ କରାଯାଇଛି । ଏବେ ସିଏଜିଙ୍କୁ ଏଭଳି ଟେକ୍ନିକାଲ ଟୁଲ୍ସ ବିକଶିତ କରାଇବାକୁ ହେବ ଫଳରେ ସଂସ୍ଥାନ ଗୁଡ଼ିକରେ ଠକମାନଙ୍କ ପାଇଁ କୌଣସି ସ୍ଥାନ ରହିବ ନାହିଁ । ଆଉ ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ ପରାମର୍ଶ ଦେବାକୁ ଚାହିଁବି – ମୁଁ ବିଗତ ଦିନରେ ଏହାର ପ୍ରୟୋଗ କରିଛି, କ’ଣ ସିଏଜି ଏହା ଉପରେ ଚିନ୍ତା କରି ପାରିବେ? ମୁଁ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ବିଭାଗଙ୍କୁ ପ୍ରାର୍ଥନା କଲି କି ଆପଣଙ୍କ ପାଖରେ ଏଭଳି କେଉଁ ଅସୁବିଧା ରହିଛି, କି ଯାହାର ସମାଧାନ ପାଇଁ କିମ୍ବା ସେହି ସମସ୍ୟାଗୁଡ଼ିକର ସମାଧାନ କଲାବେଳେ କିମ୍ବା ହସ୍ତାନ୍ତର କରିବା ବେଳେ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଅସୁବିଧାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡ଼ିଛି? ଆରମ୍ଭରେ ତ ବିଭାଗଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ଏହି କଥାକୁ ସ୍ୱୀକାର କରିବା କଷ୍ଟକର ହୋଇଥିଲା, ତ ସମସ୍ତଙ୍କର ପ୍ରଥମ ରିପୋର୍ଟ ଏହା ହୋଇଥାଏ, ନା.. ଆମର ଏଠି କୌଣସି ଅସୁବିଧା ନାହିଁ, ସବୁକିଛି ବହୁତ ଭଲ ରହିଛି, କୌଣସି ଅସୁବିଧା ନାହିଁ, ବହୁତ ଭଲ ଭାବେ ଚାଲୁ ରହିଛି । ମୁଁ କିନ୍ତୁ ପଛରେ ତାଙ୍କର ଲାଗି ରହିଲି, ବାରମ୍ବାର ପଚାରି ଚାଲିଲି, ତ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ବିଭାଗରୁ ପ୍ରାୟ 400 ପ୍ରସଙ୍ଗ ସବୁ ଆସିଲା । ସେମାନଙ୍କୁ ଲାଗୁଥିଲା କି ଏହାର ବୈଷୟିକ ସମାଧାନ ହେବ ତ ଭଲ ହେବ ।

ଏହି 400 ପ୍ରସଙ୍ଗଗୁଡ଼ିକୁ ମୁଁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିଦ୍ୟା କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ଦେଲି ଆଉ ସାରା ଦେଶରେ ହାକାଥନ ଚଲାଇଲି । ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଯୁବକ ସେଥିରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କଲେ । ଅତି କମରେ 36 ଘଣ୍ଟା ଅନବରତ ଏହି ଦଳଗୁଡ଼ିକ କାର୍ଯ୍ୟ କଲେ । ସେଥିରୁ ବାହାରି-ବାହାରି-ବାହାରି ଉପରେ ଯେତେବେଳେ ପ୍ରାୟ 10-12 ହଜାର ପିଲା ଥିଲେ ତ ମୁଁ ନିଜେ ସେମାନଙ୍କ ସହିତ ଚର୍ଚ୍ଚା, ଆଲୋଚନା କଲି । ଆଉ ଆପଣମାନେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଯିବେ ଏହି ଯେଉଁ 400 ପ୍ରସଙ୍ଗ ଥିଲା, ଅଧିକାଂଶ ପ୍ରସଙ୍ଗର ସମାଧାନ ଏହି 18-20-22 ବର୍ଷର ପିଲାମାନେ ବାହାର କରି ଦେଲେ, ଟେକ୍ନୋଲଜି ଆଧାରିତ ସମାଧାନ, ଆଉ ମୁଁ ସରକାରଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଇବି କି ସେଥି ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରାୟ 80 ପ୍ରତିଶତ ସେ ନିଜର ବ୍ୟବସ୍ଥା ମଧ୍ୟରେ ଲାଗୁ କରି ଦେଇଛନ୍ତି, ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିଛନ୍ତି । ଆଜି ଯେଉଁସବୁ ଆହ୍ୱାନ ରହିଛି କ’ଣ ସିଏଜି ଏହିସବୁ ଆହ୍ୱାନ ଗୁଡ଼ିକୁ, ଯେଭଳି ଏବେ ଆପଣ ଉପସ୍ଥାପନାରେ କହିଲେ କି , ଯେଉଁ ହସ୍ପାତାଲ ରହିଛି ତାହାର ଅଡିଟ୍ କରିବା ହେଉଛି କେତେ ବଡ଼ ବୈଷୟିକ କାର୍ଯ୍ୟ, କିପରି କରିବାକୁ ହେବ । ଏବେ ଆପଣ ତ ସେହି କ୍ଷେତ୍ରର ନୁହଁନ୍ତି । କୌଣସି ଜଣେ ଡାକ୍ତର ମିଳିଯିବେ, ସେ ଆପଣଙ୍କୁ ଯାହା କହିଦେବେ ତ ଆପଣ ସେହି ଦିଗରେ ଯାଇ ଦେଖିନେବେ । ଆମେ କ’ଣ ଏହି ପ୍ରକାରର ଜିନିଷ ଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ଚିହ୍ନଟ କରି ଏତେ-ଏତେ ସବୁ ପ୍ରସଙ୍ଗ ରହିଛି, ସେଗୁଡ଼ିକର ବୈଷୟିକ ସମାଧାନ ବାହାର କରାଯାଇ ପାରିବ ।

ଆପଣ ଯଦି ଏହିଭଳି ଭାବେ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଏହି ଯୁବକମାନଙ୍କୁ ଦେବେ ଆଉ ମୁଁ ଏଚଆରଡି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟକୁ କହୁଛି କି ଭାଇ ଏହାଙ୍କ ସହିତ ଉତ୍ତମ ଯୋଗାଯୋଗ ସ୍ଥାପନ କରନ୍ତୁ । ଆଉ ଏ ପ୍ରକାରର ହାକାଥନ ହେଉ ଯାହା ସିଏଜି ପାଇଁ ଏଭଳି ଟୁଲ୍ସ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରନ୍ତୁ, ସିଏଜି ପାଇଁ ଏଭଳି ସମାଧାନ ବାହାର କରି ଆଣନ୍ତୁ । ଆପଣଙ୍କର କିଛି ଲୋକଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ସହିତ ବିଚାର ବିମର୍ଷ କରିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିବ ତ ମୁଁ ଭାବୁଛି କି ଏକ ଭଲ ମେକାନିଜିମ ସୃଷ୍ଟି ହେବ ଏବଂ ଏହା ବାର୍ଷିକ କରାଯାଇପାରେ । ଏହି ହାକାଥନ, ଏହା ଫଳରେ ଏହି ଲାଭ ହେବ କି ଆମ ଦେଶର ଯେଉଁ ଯୁବ ପିଢି ରହିଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଜଣା ପଡ଼ିବ କି ହିନ୍ଦୁସ୍ଥାନର ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ସବୁଠାରୁ ବୟୋଜ୍ୟେଷ୍ଠ, ଅନୁଭବ ସମ୍ପନ୍ନ ଏହି ସଂସ୍ଥା କେଉଁ ପ୍ରକାରର କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି ଆଉ କେଉଁ ପ୍ରକାରର ଆହ୍ୱାନ ସବୁକୁ ନେଇ ଗତି କରୁଛି । ମୁଁ ଭାବୁଛି କି ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ଦିଗରେ ଚିନ୍ତା କରାଯାଇ ପାରେ ଆଉ ଦେଖିବା ଦରକାର । ଆଉ ଏଭଳି ପ୍ରୟାସ ଦ୍ୱାରା ଦେଶର ସାଧାରଣ ମନୁଷ୍ୟଙ୍କର ଚିନ୍ତା ଦୂର ହେବ ଆଉ ଦେଶର ତମାମ ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ତାଙ୍କର ବିଶ୍ୱାସ ମଧ୍ୟ ସୁଦୃଢ଼ ହେବ । ଏକା ସମୟରେ ସରକାରୀ କଳ ଯାହା ରହିଛି, ତାଙ୍କର ଏବଂ ଆପଣଙ୍କର ମଧ୍ୟ-ଏ ଦୁଇ ଜଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ତାରତମ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି ହେବ ।

ମୋର ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି କି ସିଏଜି ଦେଶର ଯାବତୀୟ ଆଶା ଆକାଂକ୍ଷାରେ ନିଜକୁ ପ୍ରମାଣିତ କରି ଉତୀର୍ଣ୍ଣ ହେବ ଆଉ ନ୍ୟୁ ଇଣ୍ଡିଆକୁ କ୍ଲିନ୍ ଇଣ୍ଡିଆ, କ୍ଲିନ୍ ଇଣ୍ଡିଆ -ସେହି ପ୍ରକାରର ନୁହେଁ, ଯାହା ମୁଁ କରୁଛି, ଆପଣଙ୍କର ହେଉଛି ଅନ୍ୟ ପ୍ରକାରର- କରିବାରେ ନିଜର ଭୂମିକାକୁ ସଶକ୍ତ କରିବେ । ଆଉ ମୋର ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ -ଗୋଟିଏ ତ ହୋଇଥାଏ ଆମେ ଯାହାକୁ ଅଡିଟ୍ କରୁ । କିନ୍ତୁ କ’ଣ ଅଡିଟ କାହାକୁ କାଠଗଡ଼ାରେ ଠିଆ କରିବା ପାଇଁ ତ ଠିକ୍ ଅଛି, କିନ୍ତୁ ଆମେ କ’ଣ ସେହିଠାରେ ରହିଯିବା ପାଇଁ କରିବା? ଆଜ୍ଞା ନୁହେଁ, ଆମେ ଯେଉଁଠାରେ ମଧ୍ୟ ଥାଉ, କୌଣସି ମଧ୍ୟ ଛତାତଳେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥାଉ, କିନ୍ତୁ ଶେଷରେ ଆମେ ସମସ୍ତେ ଦେଶ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛୁ, ଦେଶର ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛୁ, ଆମର ଆଗାମୀ ପିଢିଙ୍କ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛୁ । ଆଉ ଏଥିପାଇଁ ଆମେ ଏ ଯେଉଁ ପରିଶ୍ରମ କରୁଛୁ, କ’ଣ ତାହା ସୁଶାସନ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଆସି ପାରିବ କି? ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି କାର୍ଯ୍ୟରେ ଆସି ପାରିବ କି? ଆଉ ଏହା କରାଯାଇ ପାରେ- ଯେପରି ପ୍ରତ୍ୟେକ ଥର ଏହା ଆବଶ୍ୟକ ନୁହେଁ କି ଯାହା ରହିଛି ଆମେ ସେଥିରେ ରହିଥିବା ତ୍ରୁଟିକୁ ହିଁ ଖୋଜି ଚାଲିବା, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଥର ଏହା ଆବଶ୍ୟକ ନୁହେଁ । କିନ୍ତୁ ବର୍ଷ ଆରମ୍ଭରେ ଯଦି ଆପଣ ଗୋଟିଏରୁ ଦଶଟି ବିଭାଗକୁ ଧରି ନେବେ । ଦଶଟି ବିଭାଗ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ବୁଦ୍ଧିଶୀଳତା ପରୀକ୍ଷା ହେଉ, ବିଭାଗ ସହିତ, ଆପଣଙ୍କ ଲୋକମାନଙ୍କ ସହିତ, ଯେଉଁମାନଙ୍କର କୌଣସି ଶକ୍ତି ରହିଛି, ତୃଣମୂଳ ସ୍ତରରେ ମଧ୍ୟ କେହି କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ଲୋକ ହୋଇଥିବ, ସେ ମଧ୍ୟ ହୁଅନ୍ତୁ, ଜିଲ୍ଲା ସ୍ତରରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ବାଲା ହୋଇ ଥାଆନ୍ତୁ, ରାଜ୍ୟ ସ୍ତରରେ କରିବା ବାଲା ହୋଇ ଥାଆନ୍ତୁ, ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ହୋଇ ଥାଆନ୍ତୁ । ବ୍ରେନ୍ ଷ୍ଟର୍ମିଂ କରି ମାନି ନିଅନ୍ତୁ ଆପଣ ସିଧାସଳଖ ଭାବେ 100ଟି ବିନ୍ଦୁ ବାହାର କରି ଦେଉଛନ୍ତି, ଆଉ ସେମାନଙ୍କୁ କୁହାଯିବ କି ଦେଖନ୍ତୁ ଭାଇ ଆମେ ଗୋଟିଏ ବର୍ଷ ପରେ ଅଡିଟ୍ ପାଇଁ ଆସିବୁ । ଆମେ ସମସ୍ତେ ମିଶି ଏ ଯେଉଁ 100 ବିନ୍ଦୁ ବାହାର କରିଛୁ, ଆପଣ ଆପଣଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଟିକେ ଏହି 100 ବିନ୍ଦୁ ବାଲା ତରାଜୁ ସହିତ ତଉଲନ୍ତୁ । ଆପଣ ଯେଉଁ ଜିନିଷଗୁଡ଼ିକର ରେକର୍ଡ ରଖିବେ, ଏହି 100ଟି ଦିଗ ପ୍ରତି ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଧ୍ୟାନ ଦେବେ ।

ଏହାର ଅର୍ଥ ଏହା ହେଲା କି ଯେଉଁମାନେ ଅଡିଟ୍ ସମ୍ପନ୍ନ ଅଟନ୍ତି ସେମାନେ ପ୍ରଥମରୁ ତାଙ୍କୁ ଇଙ୍ଗିତ କରିଦେବେ କି ଦେଖନ୍ତୁ ଆପଣଙ୍କର ଭୁଲ ନ ହେଉ, ଏଥିପାଇଁ ମୁଁ ଆପଣଙ୍କୁ ଢାଞ୍ଚା ଦେଉଛି । ଆପଣ ଦେଖନ୍ତୁ, ଏହା ଦ୍ୱାରା ଏହି ଫରକ ପଡ଼ିବ କି ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି ହେବ, ଶାସନର କିଛି ନୂତନ କଥା ଉଜାଗର ହେବ, ଯାହାକି ସରକାରଙ୍କ ପାଇଁ ନିଜକୁ ନିଜ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଶକ୍ତି ଆଣିଦେବ । ଆଉ ଏଥିପାଇଁ ମୁଁ ଚାହିଁବି କି ଆମେ ଏଭଳି କିଛି ପ୍ରୟାସ କରି ପାରିବା କି? ଆଉ ଆପଣମାନେ ଦେଖିଥିବେ, ସବୁଠାରୁ ଶେଷରେ ଆପଣ ଦେଖିଥିବେ, ଆମେ ବଜେଟରେ, ଆମେ ଗୃହରେ ଆଉଟ୍ କମ୍ ରିପୋର୍ଟ ମଧ୍ୟ ଉପସ୍ଥାପନ କରୁ, ଯାହା ଆଗରୁ ଆମର ଏଠି ନଥିଲା । କାରଣ ଆଉଟ୍ ପୁଟ୍ ର ଚର୍ଚ୍ଚା ତ ବହୁତ ସରଳ ହୋଇଥାଏ, କି ଦଶ ଟଙ୍କା ଥିଲା, ଦଶ ଟଙ୍କା ଦେଇ ଦେଲୁ । କ’ଣ ଦେଲ, କାହିଁକି ଦେଲ, କିପରି ଦେଲ, କେଉଁଥିପାଇଁ ଦେଲ, କେତେବେଳେ ଦେଲ, କରିବା ଦରକାର ଥିଲା, କରିବା ଦରକାର ନଥିଲା, ସବୁ କଥା- ତାହା ଆପଣଙ୍କ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଚାଲି ଯାଇଥାଏ । ଆଉ ସେହି ଆଉଟକମ୍ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥାଏ । ତେଣୁ ଗୃହ ଭିତରେ ଏବେ ଆମେ ଆଉଟକମ୍ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ବିକଶିତ କରିଛୁ ଆଉ ଏହାକୁ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ କରିଛୁ ।

କିନ୍ତୁ କେବେ କେବେ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଖୁବ୍ ଭଲ ଥିବ, ଉତ୍ପାଦ ଖୁବ୍ ଭଲ ଥିବ, ପରିଣାମ କ’ଣ? ପରିଣାମ କେଉଁଠାରେ କମ୍ ହୋଇଥାଏ, ଯେଉଁଠାରେ ଚୋରି ହୋଇଥାଏ ସେହିଠାରେ ପରିଣାମ କମ୍ ହୋଇଥାଏ କଥା ଭିନ୍ନ ହୋଇଥାଏ, ଅଧିକାଂଶ କୁଶାସନ ପାଇଁ ଦାୟୀ ରହିଥାଆନ୍ତି । ଯଦି ଶାସନ ସଠିକ ହୋଇଥାଏ ତ ପ୍ରାକୃତିକ ଉପାୟରେ ପରିଣାମ ଏବଂ ଦକ୍ଷତା ଦୃଷ୍ଟିଗୋଚର ହୋଇଥାଏ । ଆଉ ଏଥିପାଇଁ ଆମେ ଆମର କଥାଗୁଡ଼ିକୁ ସୁଶାସନର ଗୋଟିଏ ଅଂଶ ଭାବେ ମଧ୍ୟ ବିଚାର କରି ପାରିବା । ଆଉ ଏଥିପାଇଁ ମୁଁ କହିବି କି କ’ଣ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଥିଲା, କ’ଣ ହାସଲ କରାଯାଇ ପାରିଛି, ଆଉ ଏହାକୁ ନେଇ ଆପଣଙ୍କର ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ସୂକ୍ଷ୍ମ ହୋଇଥିବା ସତ୍ତ୍ୱେ ମଧ୍ୟ ମୁଁ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଚାହିଁବି କି ଆମେ ଆଡଭାନ୍ସରେ ନିଜ ନିଜ ସଂସ୍ଥାନକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ କିଭଳି ଭାବେ ଆଗକୁ ବଢ଼ି ପାରିବୁ -ଆମେ ଏହା ପ୍ରୟାସ କରିବା ।

ମୋତେ ଆଉ ଥରେ ପୁଣି- ଆଜି ଆପଣମାନଙ୍କ ଗହଣକୁ ଆସିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଛି । ଆପଣମାନଙ୍କୁ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଦେଶର ଏକ ଉତ୍ତମ ସେବା କରିଥିବା ଯୋଗୁଁ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଉଛି । 2022ରେ ସ୍ୱାଧୀନତରେ 75 ବର୍ଷ ହେବ । କ’ଣ ସିଏଜି 2022 ସ୍ୱାଧୀନତାର 75 ବର୍ଷକୁ ଗୋଟିଏ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ଭାବେ ଆମର ଲକ୍ଷ୍ୟ କ’ଣ ହେବ? ଆମେ ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନକୁ କିପରି ଆହୁରି ଅଧିକ ବନ୍ଧୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କରିବା? ଅଧିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ କିପରି କରି ପାରିବା? ସୁଶାସନରେ କିପରି ଯୋଗଦାନ ରହିବ? ଆମର ଏହି ଅନୁଭବର ଉପଯୋଗ ଖରାପ କଥା ଖୋଜିବା ହେଉଛି ଯାହାର ଶକ୍ତି, ତା’ର ଖରାପ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ରୋକିବାର ମଧ୍ୟ ଶକ୍ତି ରହିଥାଏ । ଯାହାର ଖରାପ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ରୋକିବାର ଶକ୍ତି ଥାଏ, ଯାହାକୁ ଖରାପ କାର୍ଯ୍ୟ ହେବାରୁ ବଞ୍ଚାଇବାର ମଧ୍ୟ ଶକ୍ତି ଥାଏ, କ’ଣ ଆମେ ଏହିସବୁ ଦିଗ ସହିତ ଯୋଡ଼ି ହୋଇ ଏହି ସମସ୍ତ ଏତେ ବଡ଼ ଅନୁଷ୍ଠାନକୁ ଆହୁରି ଅଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଭାବେ ଉପଯୋଗ କରି ପାରିବା? ଆଉ ମୁଁ ମାନୁଛି କି ହଁ, ସମ୍ଭବ ।

ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଲାଗୁଥିବ କି ଫାଇଲଗୁଡ଼ିକୁ ଦେଖି ଦେଖି ବିବ୍ରତ ହୋଇ ପଡ଼ୁଥିବେ ଆଉ ଏହି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନୂଆ ଚାରୋଟି କାମ ଦେଇ କରି ଯାଉଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ମୁଁ ମାନୁଛି, କି ପୁଣି ଆପଣମାନଙ୍କର ଏହି ଯେଉଁ ବୋଝ ଅଛି, ତାହା ନିଜକୁ ନିଜେ ହ୍ରାସ ପାଇବ । ଆଉ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଆତ୍ମ ସନ୍ତୋଷ ହେବ କି ଆପଣ ଆଉ ଯେଉଁ ଯୋଗଦାନ ଦେଇଛନ୍ତି ତାହା ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ହୋଇ ଯାଇଛି ଯେଭଳି ଭାବେ ଦେଶର ନକ୍ସାକୁ ଯେଉଁ ଏକ ଚିନ୍ତାଧାରା ରହିଛି ତାକୁ ବଦଳାଇବାରେ ବହୁତ ବଡ଼ ଭୂମିକା ରହିଛି, ଆଉ ଏହା ହୋଇ ପାରିବ ।

ଏହି ଆଶା ସହିତ ମୋର ଆପଣମାନଙ୍କୁ ବହୁତ ବହୁତ ଶୁଭକାମନା ।

ବହୁତ-ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ!!!

Explore More
୭୮ତମ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଅବସରରେ ଲାଲକିଲ୍ଲାରୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣ

ଲୋକପ୍ରିୟ ଅଭିଭାଷଣ

୭୮ତମ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଅବସରରେ ଲାଲକିଲ୍ଲାରୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣ
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।