ି । ଏହାର ଗୋଟିଏ ବର୍ଷ ପରେ, ଅଟଳ ନବସୃଜନ ମିଶନ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଦେଶର ସ୍କୁଲମାନଙ୍କରେ ଅଟଳ ଟିଙ୍କରିଂ ଲାବମାନ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିଲା । ସେହିଭଳି ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନମାନଙ୍କରେ ଇନକୁବେସନ ସେଣ୍ଟରମାନ ସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲା । ଏବେ ଦେଶର ୧୦ ହଜାରରୁ ଅଧିକ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଟିଙ୍କରିଂ ଲାବ୍ ଏବଂ ୭୫ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ଏହି ନବସୃଜନ ବାତାବରଣ ସହିତ ସଂଶ୍ଳିଷ୍ଟ ହୋଇପାରିଛନ୍ତି । ସେହିଭଳି ଜାତୀୟ ଶିକ୍ଷା ନୀତି ମଧ୍ୟ ନବସୃଜନକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଯୋଗାଇ ଆସୁଛି । ନବସୃଜନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଘରୋଇ ପୁଂଜି ନିବେଶର ମାତ୍ରା ବୃଦ୍ଧି ପାଇବାରେ ଲାଗିଛି ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଲେ ଯେ ସଂସ୍କାର ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ମହାକାଶ, ମ୍ୟାପିଂ, ଡ୍ରୋନ୍ ଆଦି କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିନିଯୋଗ କରାଯାଇପାରିଛି । ତାହା ଷ୍ଟାର୍ଟ ଅପ୍ମାନଙ୍କ ପାଇଁ ନୂଆ ନୂଆ ସୁଯୋଗମାନ ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି । ଷ୍ଟାର୍ଟ ଅପ୍ମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ ଉତ୍ପାଦକୁ ବଜାରକୁ ଆଣିବା ସକାଶେ, ଜିଇଏମ ପୋର୍ଟାଲ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଛି । ଜିଇଏମ ପୋର୍ଟାଲରେ ୧୩,୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ଷ୍ଟାର୍ଟ ଅପ୍ମାନଙ୍କୁ ପଂଜୀକୃତ କରାଯାଇଛି ଏବଂ ସେମାନେ ଏହି ପୋର୍ଟାଲ ଜରିଆରେ ୬୫୦୦ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଟଙ୍କାର ବ୍ୟବସାୟ କରିଛନ୍ତି । ଡିଜିଟାଲ ଇଣ୍ଡିଆ ଷ୍ଟାର୍ଟ ଅପ୍ ବିକାଶ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ବିଶେଷ ଭାବେ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଯୋଗାଇଛି ଏବଂ ଏଥିପାଇଁ ନୂଆ ନୂଆ ବଜାରମାନ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି । ସେ କହିଲେ ଯେ ଷ୍ଟାର୍ଟ ଅପମାନେ ପର୍ଯ୍ୟଟନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏବେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି । ଷ୍ଟାର୍ଟ ଅପ୍ ଭୋକାଲ ଫର୍ ଲୋକାଲକୁ ଆଗକୁ ଆଗେଇ ନେବାରେ ମଧ୍ୟ ସହାୟକ ହେବ ବୋଲି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମତପୋଷଣ କରିଥିଲେ । ଷ୍ଟାର୍ଟ ଅପ୍ମାନେ ଜନଜାତି ବର୍ଗଙ୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ସହାୟତାର ହାତ ବଢ଼ାଇପାରିବେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ ହସ୍ତକଳା ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀକୁ ବଜାରରେ ପହଞ୍ଚାଇ ପାରିବେ । ସେ କହିଲେ ଯେ ସରକାର ଗେମିଂ ଶିଳ୍ପ ଓ ଖେଳନା ଶିଳ୍କକୁ ଏବେ ବିପୁଳ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଯୋଗାଇ ଦେଉଛନ୍ତି । ଷ୍ଟାର୍ଟ ଅପ୍ ଗଠନ ପାଇଁ ଏଭଳି ଆଗୁଆ ପ୍ରଯୁକ୍ତିର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ବୋଲି ସେ କହିଥିଲେ । ୮୦୦ରୁ ଅଧିକ ଷ୍ଟାର୍ଟ ଅପ୍ ଏବେ କେବଳ କ୍ରୀଡ଼ା କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିୟୋଜିତ ରହିଛନ୍ତି ବୋଲି ସେ ସୂଚାଇଥିଲେ ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଲେ ଯେ “ଆମେ ଭାରତର ସଫଳତାର କାହାଣୀ ନିମନ୍ତେ ନୂତନ ବେଗ ଏବଂ ନୂତନ ଶିଖର ଯୋଗାଇ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ । ଆଜି ଭାରତ ଜି-୨୦ ଅର୍ଥନୀତି ଗୋଷ୍ଠୀ ଭିତରେ ଦ୍ରୁତତମ ବିକାଶଶୀଳ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି ।” ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଭାରତ ଏବେ ବିଶ୍ୱର ତୃତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ଆର୍ଥିକ ଶକ୍ତିରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି । ଭାରତ ସ୍ମାର୍ଟ ଫୋନ୍, ଡାଟା ବ୍ୟବହାର କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିଶ୍ୱରେ ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାନରେ ଥିବାବେଳେ ଇଣ୍ଟରନେଟ ବ୍ୟବହାର କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ସ୍ଥାନରେ ଅଛି । ବିଶ୍ୱ ରିଟେଲ ସୂଚୀରେ ଭାରତର ସ୍ଥାନ ଦ୍ୱିତୀୟ ଏବଂ ଶକ୍ତି ଉପଭୁକ୍ତିରେ ଭାରତ ତୃତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ରାଷ୍ଟ ଏବଂ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଭାରତ ହେଉଛି ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଉପଭୋକ୍ତା ବଜାର । ଭାରତ ଚଳିତ ବର୍ଷ ୪୭୦ ବିଲିୟନ ଡଲାର ମୂଲ୍ୟର ପଣ୍ୟ ରପ୍ତାନୀ କରି ଏକ ନୂତନ କୀର୍ତ୍ତିମାନ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି । ସେହିଭଳି ଭିତ୍ତିଭୂମି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଭୂତପୂର୍ବ ପୁଂଜି ନିବେଶ ହୋଇଚାଲିଛି । ଇଜ୍ ଅଫ୍ ଡୁଇଂ ବିଜିନେଓ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ଅସମ୍ଭବ ଗୁରୁତ୍ୱ ଆରୋପ କରାଯାଉଛି ତଥା ଇଜ୍ ଅଫ୍ ଲିଭିଂ ପାଇଁ ଅନୁରୂପ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ସରକାର ଦେଉଛନ୍ତି । ଏହିସବୁ ଘଟଣା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟ ପାଇଁ ଗର୍ବ କରିବାର ବିଷୟ ଏବଂ ଏହା ଭାରତର ବିକାଶ ଗାଥା ଉପରେ ବିଶ୍ୱାସ ସୃଷ୍ଟି ପାଇଁ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ପ୍ରମାଣ ପ୍ରଦାନ କରେ । ଚଳିତ ଦଶନ୍ଧିରେ ଭାରତର ବିକାଶ ଗାଥା ଆଉ ଏକ ନୂତନ କୀର୍ତ୍ତିମାନ ସୃଷ୍ଟି କରିବ । ଏହି ଅମୃତ କାଳରେ ଆମର ପ୍ରୟାସ ଦେଶର ବିକାଶ ନିମନ୍ତେ ଏହି ଦିଗରେ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ ଏବଂ ଆମେ ନିଜର ସାମୂହିକ ପ୍ରୟାସ ବଳରେ ଦେଶର ଆଶା ଆକାଂକ୍ଷାକୁ ସାକାର କରିପାରିବା ବୋଲି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଲେ ଯେ ସଂସ୍କାର ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ମହାକାଶ, ମ୍ୟାପିଂ, ଡ୍ରୋନ୍ ଆଦି କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିନିଯୋଗ କରାଯାଇପାରିଛି । ତାହା ଷ୍ଟାର୍ଟ ଅପ୍ମାନଙ୍କ ପାଇଁ ନୂଆ ନୂଆ ସୁଯୋଗମାନ ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି । ଷ୍ଟାର୍ଟ ଅପ୍ମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ ଉତ୍ପାଦକୁ ବଜାରକୁ ଆଣିବା ସକାଶେ, ଜିଇଏମ ପୋର୍ଟାଲ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଛି । ଜିଇଏମ ପୋର୍ଟାଲରେ ୧୩,୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ଷ୍ଟାର୍ଟ ଅପ୍ମାନଙ୍କୁ ପଂଜୀକୃତ କରାଯାଇଛି ଏବଂ ସେମାନେ ଏହି ପୋର୍ଟାଲ ଜରିଆରେ ୬୫୦୦ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଟଙ୍କାର ବ୍ୟବସାୟ କରିଛନ୍ତି । ଡିଜିଟାଲ ଇଣ୍ଡିଆ ଷ୍ଟାର୍ଟ ଅପ୍ ବିକାଶ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ବିଶେଷ ଭାବେ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଯୋଗାଇଛି ଏବଂ ଏଥିପାଇଁ ନୂଆ ନୂଆ ବଜାରମାନ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି । ସେ କହିଲେ ଯେ ଷ୍ଟାର୍ଟ ଅପମାନେ ପର୍ଯ୍ୟଟନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏବେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି । ଷ୍ଟାର୍ଟ ଅପ୍ ଭୋକାଲ ଫର୍ ଲୋକାଲକୁ ଆଗକୁ ଆଗେଇ ନେବାରେ ମଧ୍ୟ ସହାୟକ ହେବ ବୋଲି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମତପୋଷଣ କରିଥିଲେ । ଷ୍ଟାର୍ଟ ଅପ୍ମାନେ ଜନଜାତି ବର୍ଗଙ୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ସହାୟତାର ହାତ ବଢ଼ାଇପାରିବେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ ହସ୍ତକଳା ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀକୁ ବଜାରରେ ପହଞ୍ଚାଇ ପାରିବେ । ସେ କହିଲେ ଯେ ସରକାର ଗେମିଂ ଶିଳ୍ପ ଓ ଖେଳନା ଶିଳ୍କକୁ ଏବେ ବିପୁଳ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଯୋଗାଇ ଦେଉଛନ୍ତି । ଷ୍ଟାର୍ଟ ଅପ୍ ଗଠନ ପାଇଁ ଏଭଳି ଆଗୁଆ ପ୍ରଯୁକ୍ତିର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ବୋଲି ସେ କହିଥିଲେ । ୮୦୦ରୁ ଅଧିକ ଷ୍ଟାର୍ଟ ଅପ୍ ଏବେ କେବଳ କ୍ରୀଡ଼ା କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିୟୋଜିତ ରହିଛନ୍ତି ବୋଲି ସେ ସୂଚାଇଥିଲେ ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଲେ ଯେ “ଆମେ ଭାରତର ସଫଳତାର କାହାଣୀ ନିମନ୍ତେ ନୂତନ ବେଗ ଏବଂ ନୂତନ ଶିଖର ଯୋଗାଇ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ । ଆଜି ଭାରତ ଜି-୨୦ ଅର୍ଥନୀତି ଗୋଷ୍ଠୀ ଭିତରେ ଦ୍ରୁତତମ ବିକାଶଶୀଳ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି ।” ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଭାରତ ଏବେ ବିଶ୍ୱର ତୃତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ଆର୍ଥିକ ଶକ୍ତିରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି । ଭାରତ ସ୍ମାର୍ଟ ଫୋନ୍, ଡାଟା ବ୍ୟବହାର କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିଶ୍ୱରେ ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାନରେ ଥିବାବେଳେ ଇଣ୍ଟରନେଟ ବ୍ୟବହାର କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ସ୍ଥାନରେ ଅଛି । ବିଶ୍ୱ ରିଟେଲ ସୂଚୀରେ ଭାରତର ସ୍ଥାନ ଦ୍ୱିତୀୟ ଏବଂ ଶକ୍ତି ଉପଭୁକ୍ତିରେ ଭାରତ ତୃତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ରାଷ୍ଟ ଏବଂ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଭାରତ ହେଉଛି ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଉପଭୋକ୍ତା ବଜାର । ଭାରତ ଚଳିତ ବର୍ଷ ୪୭୦ ବିଲିୟନ ଡଲାର ମୂଲ୍ୟର ପଣ୍ୟ ରପ୍ତାନୀ କରି ଏକ ନୂତନ କୀର୍ତ୍ତିମାନ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି । ସେହିଭଳି ଭିତ୍ତିଭୂମି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଭୂତପୂର୍ବ ପୁଂଜି ନିବେଶ ହୋଇଚାଲିଛି । ଇଜ୍ ଅଫ୍ ଡୁଇଂ ବିଜିନେଓ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ଅସମ୍ଭବ ଗୁରୁତ୍ୱ ଆରୋପ କରାଯାଉଛି ତଥା ଇଜ୍ ଅଫ୍ ଲିଭିଂ ପାଇଁ ଅନୁରୂପ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ସରକାର ଦେଉଛନ୍ତି । ଏହିସବୁ ଘଟଣା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟ ପାଇଁ ଗର୍ବ କରିବାର ବିଷୟ ଏବଂ ଏହା ଭାରତର ବିକାଶ ଗାଥା ଉପରେ ବିଶ୍ୱାସ ସୃଷ୍ଟି ପାଇଁ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ପ୍ରମାଣ ପ୍ରଦାନ କରେ । ଚଳିତ ଦଶନ୍ଧିରେ ଭାରତର ବିକାଶ ଗାଥା ଆଉ ଏକ ନୂତନ କୀର୍ତ୍ତିମାନ ସୃଷ୍ଟି କରିବ । ଏହି ଅମୃତ କାଳରେ ଆମର ପ୍ରୟାସ ଦେଶର ବିକାଶ ନିମନ୍ତେ ଏହି ଦିଗରେ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ ଏବଂ ଆମେ ନିଜର ସାମୂହିକ ପ୍ରୟାସ ବଳରେ ଦେଶର ଆଶା ଆକାଂକ୍ଷାକୁ ସାକାର କରିପାରିବା ବୋଲି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ।