ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଆଜି ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତ ମିଶନ ସହରାଞ୍ଚଳ ୨.୦ ଏବଂ ଅଟଳ ମିଶନ ଫର ରିଜୁଭେନେସନ ଆଣ୍ଡ ଅର୍ବାନ ଟ୍ରାନ୍ସଫର୍ମେସନ –ଅମୃତ ମିଶନ ୨.୦ର ଶୁଭାରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି । କେନ୍ଦ୍ର ମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ହରଦୀପ ସିଂ ପୁରୀ, ଶ୍ରୀ ଗଜେନ୍ଦ୍ର ସିଂ ଶେଖାୱତ, ଶ୍ରୀ ପ୍ରହ୍ଲାଦ ସିଂ ପଟେଲ, ଶ୍ରୀ କୌଶଳ କିଶୋର, ଶ୍ରୀ ବିଶ୍ୱେଶ୍ୱର ଟୁଡୁ, ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟର ମନ୍ତ୍ରୀଗଣ, ମହାନଗର ନିଗମ, ପୌରପାଳିକାର ମେୟର ଓ କମିଶନରମାନେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଏହି ଅବସରରେ କହିଥିଲେ ଯେ, ୨୦୧୪ରେ ଦେଶକୁ ଖୋଲା ଶୌଚମୁକ୍ତ କରିବା ଲାଗି ଦେଶବାସୀ ସଂକଳ୍ପ ନେଇଥିଲେ ଏବଂ ଏହି ସଂକଳ୍ପକୁ ପୂରଣ କରି ଆଜି ଦେଶରେ ୧୦ କୋଟି ଶୌଚାଳୟ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇସାରିଛି । ବର୍ତ୍ତମାନ ‘ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତ ମିଶନ-ସହରାଞ୍ଚଳ ୨.୦’ର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ସହରଗୁଡ଼ିକୁ ଆବର୍ଜନାମୁକ୍ତ, ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଆବର୍ଜନାମୁକ୍ତ କରିବା । ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରି କହିଥିଲେ ଯେ, ମିଶନ ଅମୃତ ପରବର୍ତ୍ତୀ ପର୍ଯ୍ୟାୟର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ଦେଶରେ ବର୍ଜ୍ୟ ଏବଂ ପ୍ରଦୂଷିତ ଜଳ ପରିଚାଳନାରେ ସୁଧାର ଆଣିବା ଏବଂ ଆମ ସହରଗୁଡ଼ିକୁ ଜଳ-ସୁରକ୍ଷିତ ସହରରେ ପରିଣତ କରିବା ସହିତ ଆମ ନଦୀଗୁଡ଼ିକୁ ବର୍ଜ୍ୟ ଜଳମୁକ୍ତ କରିବା । ଆମ ନଦୀଗୁଡ଼ିକରେ ଯେପରି ଆଦୌ ବର୍ଜ୍ୟ ଜଳ ନିଷ୍କାସିତ ହେବ ନାହିଁ ତାହା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ଏହି ଅଭିଯାନର ଲକ୍ଷ୍ୟ ।
ସହରାଞ୍ଚଳର ପୁନର୍ଗଠନ ଏବଂ ସ୍ୱଚ୍ଛତାରେ ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନର ଏହି ସଫଳତାକୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିଥିଲେ । ସେ କହିଥିଲେ ଯେ, ଏହିସବୁ ଅଭିଯାନ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଅନୁପ୍ରାଣିତ ଏବଂ କେବଳ ତାଙ୍କରି ଆଦର୍ଶରେ ସାକାର ରୂପ ନେଉଛି । ସେ ମଧ୍ୟ ଶୌଚାଳୟ ନିର୍ମାଣ କାରଣରୁ ମା’ ଓ ଝିଅମାନଙ୍କର ସୁବିଧା ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ।
ଦେଶର ଭାବନାକୁ ସଲାମ କରି, ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମତବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲେ ଯେ, ବର୍ତ୍ତମାନ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତ ଅଭିଯାନ ଏବଂ ଅମୃତ ମିଶନର ଯାତ୍ରା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ ଗର୍ବିତ କରୁଛି ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନିଜର ଭାବନାକୁ ବ୍ୟକ୍ତ କରି କହିଥିଲେ ଯେ, ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତ ଅଭିଯାନ ଏବଂ ଅମୃତ ମିଶନର ଯାତ୍ରାରେ ଗୋଟିଏ ଦେଶର ଲକ୍ଷ୍ୟ, ସମ୍ମାନ, ଗାରିମା ଏବଂ ଆକାଂକ୍ଷା ରହିଛି; ଏଥିସହିତ ମାତୃଭୂମି ପାଇଁ ଅତୁଳନୀୟ ଭଲ ପାଇବା ରହିଛି ।
ଆମ୍ବେଦକର ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ କେନ୍ଦ୍ରରେ ଆଜିର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଥିବା ସମ୍ପର୍କରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ, ବାବା ସାହେବ ଆମ୍ବେଦକର ସହରାଞ୍ଚଳ ବିକାଶକୁ ଅସମାନତା ଦୂର କରିବାର ଏକ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ମାଧ୍ୟମ ଭାବେ ବିଶ୍ୱାସ କରୁଥିଲେ । ଏକ ଉନ୍ନତ ଜୀବନର ଆଶା ନେଇ ଗାଁରୁ ବହୁ ସଂଖ୍ୟକ ଲୋକ ସହରକୁ ଚାଲି ଆସିଥାନ୍ତି । ସେମାନେ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଯାଆନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଗାଁ ଅପେକ୍ଷା ମଧ୍ୟ ଅତି କଷ୍ଟକର ସ୍ଥିତିରେ ଜୀବନଧାରଣ କରିଥାନ୍ତି। ଏହା ସେମାନଙ୍କୁ ଦ୍ୱୈତ ସମସ୍ୟାରେ ପକାଇଥାଏ, ଗୋଟିଏ ପଟେ ସେମାନେ ଘର ଠାରୁ ଦୂରରେ ରହିଥାନ୍ତି ଏବଂ ଅନ୍ୟପଟେ ସହରରେ କଷ୍ଟକର ପରିସ୍ଥିତିରେ ରହିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ । ଅସମାନତା ଦୂର କରି ଏହି ପରିସ୍ଥିତି ବଦଳାଇବା ଲାଗି ବାବା ସାହେବ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରୁଥିଲେ । ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତ ଅଭିଯାନ ଏବଂ ଅମୃତ ମିଶନର ପରବର୍ତ୍ତୀ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ବାବା ସାହେବଙ୍କ ସ୍ୱପ୍ନକୁ ପୂରଣ କରିବା ଦିଗରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ ବୋଲି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ, ଏହା ସହିତ, ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଅଭିଯାନ ପାଇଁ ସବକା ସାଥ, ସବକା ବିକାଶ, ସବକା ବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ସବକା ପ୍ରୟାସ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରି । ଆହୁରି ସ୍ୱଚ୍ଛତାରେ ଜନଭାଗିଦାରୀର ସ୍ତର ଉପରେ ମତବ୍ୟକ୍ତ କରି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଖୁସିର ସହିତ କହିଥିଲେ ଯେ, ବର୍ତ୍ତମାନର ପିଢ଼ି ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଅଭିଯାନକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଲାଗି ଆଗେଇ ଆସିଛି । ପିଲାମାନେ ଆଉ ଟଫି ରାପରକୁ ତଳେ ଫିଙ୍ଗି ନଦେଇ ପକେଟରେ ରଖୁଛନ୍ତି । ଛୋଟ ପିଲାମାନେ ବଡ଼ମାନଙ୍କୁ ଆବର୍ଜନା ସୃଷ୍ଟି ନକରିବା ଲାଗି କହୁଛନ୍ତି । ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଏହା ମନେ ରଖିବାକୁ ହେବ ଯେ ସ୍ୱଚ୍ଛତା କେବଳ ଗୋଟିଏ ଦିନ, ଗୋଟିଏ ପକ୍ଷ, ଗୋଟିଏ ବର୍ଷ କିମ୍ବା କିଛି ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ନୁହେଁ । ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଏକ ମହତ ଅଭିଯାନ ଯାହାକୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତି, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦିନ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ପକ୍ଷ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ବର୍ଷ, ଗୋଟିଏରୁ ଅନ୍ୟ ଗୋଟିଏ ପିଢ଼ି ଆଗେଇ ନେବା ଉଚିତ୍ । ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଏକ ଜୀବନଶୈଳୀ, ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଏକ ଜୀବନ ମନ୍ତ୍ର ବୋଲି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ । ଗୁଜରାଟ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଥିବା ସମୟରେ ତାଙ୍କର ପ୍ରୟାସ ବିଷୟରେ ସ୍ମରଣ କରି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ ଗୁଜରାଟରେ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ସମ୍ଭାବନାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ନିର୍ମଳ ଗୁଜରାଟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ମାଧ୍ୟମରେ ସେ ସ୍ୱଚ୍ଛତାକୁ ଏକ ଜନ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ପରିଣତ କରିପାରିଥିଲେ ।
ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଅଭିଯାନକୁ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସ୍ତରକୁ ନେଇଯିବା ଲାଗି ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିବା ପଦକ୍ଷେପ ସମ୍ପର୍କରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ ଆଜି, ଭାରତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦିନ ଏକ ଲକ୍ଷ ଟନ ଆବର୍ଜନା ପରିଚାଳନା କରୁଛି । ସେ କହିଥିଲେ ଯେ, ୨୦୧୪ରେ ଯେତେବେଳେ ଦେଶ ଏହି ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା ଦେଶରେ ପ୍ରତିଦିନ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଥିବା ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁର ମାତ୍ର ୨୦ ପ୍ରତିଶତ ପରିଚାଳନା କରାଯାଉଥିଲା । ଆଜି ଆମେ ପାଖାପାଖି ୭୦ ପ୍ରତିଶତ ଦୈନିକ ବର୍ଜ୍ୟ ପରିଚାଳନା କରୁଛୁ । ବର୍ତ୍ତମାନ ଆମକୁ ଏହା ୧୦୦ ପ୍ରତିଶତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନେବାକୁ ହେବ । ସହରାଞ୍ଚଳ ବିକାଶ ମନ୍ତ୍ରଣାଳ ପାଇଁ ବର୍ଦ୍ଧିତ ଆବଣ୍ଟନ ସମ୍ପର୍କରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ । ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ୨୦୧୪ ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତୀ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷରେ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟକୁ ପାଖାପାଖି ୧.୨୫ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ଆବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଥିଲା, ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ୨୦୧୪ ପରବର୍ତୀ ୭ ବର୍ଷରେ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟକୁ ପ୍ରାୟ ୪ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ଆବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଛି ।
ଦେଶରେ ସହରଗୁଡ଼ିକର ବିକାଶ ପାଇଁ ଆଧୁନିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତିର ଉପଯୋଗ କ୍ରମାଗତ ଭାବେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି । ନିକଟରେ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିବା ବାହନ ସ୍କାର୍ପିଂ ନୀତି ବିଷୟରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ । ସେ ଆଲୋକପାତ କରି କହିଥିଲେ ଯେ ଏହି ନୂଆ ସ୍କାର୍ପିଂ ନୀତି ବର୍ଜ୍ୟରୁ ସମ୍ପଦ ଅଭିଯାନ ଏବଂ ଏକ ଚକ୍ରାୟମାନ ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା ଅଭିଯାନକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରୁଛି ।
ସହରାଞ୍ଚଳ ବିକାଶ ସଂକ୍ରାନ୍ତ କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଉଠାଦୋକାନୀ ଏବଂ ବୁଲାବିକାଳୀମାନଙ୍କୁ ଯେକୌଣସି ସହରର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶୀଦାର ଭାବେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ । ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଦୋହରାଇଥିଲେ ଯେ ଏମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ସ୍ୱନିଧି ଯୋଜନା ଏକ ଆଶାର ଆଲୋକ ନେଇ ଆସିଛି । ୪୬ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଉଠାଦୋକାନୀମାନଙ୍କୁ ସ୍ୱନିଧି ଯୋଜନାର ଲାଭ ମିଳିଛି । ୨୫ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ୨.୫ ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କା ପାଇଛନ୍ତି । ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ ଏହି ଉଠାଦୋକାନୀମାନେ ଡିଜିଟାଲ କାରବାରକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରୁଛନ୍ତି ଏବଂ ସେମାନେ ଋଣ ପରିଶୋଧ କରିବାରେ ଏକ ଭଲ ରେକର୍ଡ ବଜାୟ ରଖିଛନ୍ତି । ଏହି ଯୋଜନା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉତର ପ୍ରଦେଶ ଏବଂ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ଭଳି ବଡ଼ ରାଜ୍ୟ ନେତୃତ୍ୱ ନେବା ଖୁସିର ବିଷୟ ବୋଲି ସେ କହିଥିଲେ ।
2014 में देशवासियों ने भारत को खुले में शौच से मुक्त करने का- ODF बनाने का संकल्प लिया था।
— PMO India (@PMOIndia) October 1, 2021
10 करोड़ से ज्यादा शौचालयों के निर्माण के साथ देशवासियों ने ये संकल्प पूरा किया।
अब ‘स्वच्छ भारत मिशन-अर्बन 2.0’ का लक्ष्य है Garbage-Free शहर, कचरे के ढेर से पूरी तरह मुक्त शहर बनाना: PM
मिशन अमृत के अगले चरण में देश का लक्ष्य है-
— PMO India (@PMOIndia) October 1, 2021
‘सीवेज और सेप्टिक मैनेजमेंट बढ़ाना, अपने शहरों को Water secure cities’ बनाना और ये सुनिश्चित करना कि हमारी नदियों में कहीं पर भी कोई गंदा नाला न गिरे: PM @narendramodi
स्वच्छ भारत अभियान और अमृत मिशन की अब तक की यात्रा वाकई हर देशवासी को गर्व से भर देने वाली है।
— PMO India (@PMOIndia) October 1, 2021
इसमें मिशन भी है, मान भी है, मर्यादा भी है, एक देश की महत्वाकांक्षा भी है और मातृभूमि के लिए अप्रतिम प्रेम भी है: PM @narendramodi
ये उन पर एक तरह से दोहरी मार की तरह होता है।
— PMO India (@PMOIndia) October 1, 2021
एक तो घर से दूर, और ऊपर से ऐसी स्थिति में रहना।
इस हालात को बदलने पर, इस असमानता को दूर करने पर बाबा साहेब का बड़ा जोर था।
स्वच्छ भारत मिशन और मिशन अमृत का अगला चरण, बाबा साहेब के सपनों को पूरा करने की दिशा में भी एक अहम कदम है: PM
बाबा साहेब, असमानता दूर करने का बहुत बड़ा माध्यम शहरी विकास को मानते थे।
— PMO India (@PMOIndia) October 1, 2021
बेहतर जीवन की आकांक्षा में गांवों से बहुत से लोग शहरों की तरफ आते हैं।
हम जानते हैं कि उन्हें रोजगार तो मिल जाता है लेकिन उनका जीवन स्तर गांवों से भी मुश्किल स्थिति में रहता है: PM @narendramodi
मैं इस बात से बहुत खुश होता हूं कि स्वच्छता अभियान को मजबूती देने का बीड़ा हमारी आज की पीढ़ी ने उठाया हुआ है।
— PMO India (@PMOIndia) October 1, 2021
टॉफी के रैपर अब जमीन पर नहीं फेंके जाते, बल्कि पॉकेट में रखे जाते हैं।
छोटे-छोटे बच्चे, अब बड़ों को टोकते हैं कि गंदगी मत करिए: PM @narendramodi
हमें ये याद रखना है कि स्वच्छता, एक दिन का, एक पखवाड़े का, एक साल का या कुछ लोगों का ही काम है, ऐसा नहीं है।
— PMO India (@PMOIndia) October 1, 2021
स्वच्छता हर किसी का, हर दिन, हर पखवाड़े, हर साल, पीढ़ी दर पीढ़ी चलने वाला महाअभियान है।
स्वच्छता जीवनशैली है, स्वच्छता जीवन मंत्र है: PM @narendramodi
आज भारत हर दिन करीब एक लाख टन Waste, Process कर रहा है।
— PMO India (@PMOIndia) October 1, 2021
2014 में जब देश ने अभियान शुरू किया था तब देश में हर दिन पैदा होने वाले वेस्ट का 20 प्रतिशत से भी कम process होता था।
आज हम करीब 70 प्रतिशत डेली वेस्ट process कर रहे हैं।
अब हमें इसे 100 प्रतिशत तक लेकर जाना है: PM
देश में शहरों के विकास के लिए आधुनिक टेक्नोलॉजी का इस्तेमाल भी लगातार बढ़ रहा है।
— PMO India (@PMOIndia) October 1, 2021
अभी अगस्त के महीने में ही देश ने National Automobile Scrappage Policy लॉन्च की है।
ये नई स्क्रैपिंग पॉलिसी, Waste to Wealth के अभियान को, सर्कुलर इकॉनॉमी को और मजबूती देती है: PM @narendramodi
आज शहरी विकास से जुड़े इस कार्यक्रम में, मैं किसी भी शहर के सबसे अहम साथियों में से एक की चर्चा अवश्य करना चाहता हूं।
— PMO India (@PMOIndia) October 1, 2021
ये साथी हैं हमारे रेहड़ी-पटरी वाले, ठेला चलाने वाले- स्ट्रीट वेंडर्स।
इन लोगों के लिए पीएम स्वनिधि योजना, आशा की एक नई किरण बनकर आई है: PM @narendramodi