ମହିଳା ସଶକ୍ତିକରଣ ସମ୍ପର୍କିତ ଏକ ବଜେଟ ପର ୱେବିନାରରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଆଜି (୧୦.୦୩.୨୦୨୩) ସମ୍ବୋଧନ କରିଛନ୍ତି । କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବଜେଟ ୨୦୨୩ରେ ଘୋଷିତ ବିଭିନ୍ନ ପଦକ୍ଷେପ ତଥା ଏହା ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବା ନିମନ୍ତେ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ମତାମତ ଓ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେବା ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ସରକାର ଆୟୋଜନ କରିଥିବା ୧୨ଟି ୱେବିନାର ମଧ୍ୟରୁ ଏହା ଏକାଦଶତମ ୱେବିନାର ।
୨୦୪୭ ବିକଶିତ ଭାରତର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ ନିମନ୍ତେ ଦେଶ ଚଳିତ ବର୍ଷର ବଜେଟକୁ ଦେଶ ଏକ ଶୁଭ ଅବସର ବିବେଚନା କରୁଥିବାରୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ସନ୍ତୋଷ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲେ । ଭବିଷ୍ୟତର ଅମୃତ କାଳ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଏହି ବଜେଟକୁ ଦେଖାଯିବା ସହ ପରୀକ୍ଷା କରାଯାଇଛି । ଏହା ଏକ ଶୁଭ ସଙ୍କେତ ଯେ ଦେଶର ନାଗରିକଗଣ ଏହିସବୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ସହ ସଂଯୋଗ କରି ନିଜର ଆଗାମୀ ୨୫ ବର୍ଷ ଉପରେ ନଜର ରଖୁଛନ୍ତି ବୋଲି ସେ କହିଥିଲେ ।
ଗତ ନଅ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଦେଶ ମହିଳା ନେତୃତ୍ୱରେ ବିକାଶ ଦିଗରେ ଆଗେଇ ଚାଲିଛି ବୋଲି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଦୃଢ଼ତାର ସହ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ । ଭାରତ ଜି-୨୦ ବୈଠକରେ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତା କରୁଥିବା ବେଳେ, ଦେଶ ଏହି ଉଦ୍ୟମକୁ ବୈଶ୍ୱିକ ସ୍ତର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନେଇଛି । ମହିଳା ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ବିକାଶକୁ ଏହି ବଜେଟ ନୂତନ ଗତି ପ୍ରଦାନ କରିବ ବୋଲି ସେ କହିଥିଲେ ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନାରୀ ଶକ୍ତିର ସଂକଳ୍ପ, ଇଚ୍ଛା ଶକ୍ତି, କଳ୍ପନା, ଲକ୍ଷ୍ୟ ପୂରଣ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ ସାମର୍ଥ୍ୟ ଓ ଅତ୍ୟନ୍ତ କଠିନ ପରିସ୍ଥିତିରେ କାର୍ଯ୍ୟ ହେଉଛି ମାତୃଶକ୍ତିର ପ୍ରତିଫଳନ । ଏହି ଶତାବ୍ଦୀରେ ଏସବୁ ଗୁଣ ଦେଶର ମାନ ଓ ଗତି ବୃଦ୍ଧିରେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛି ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ ଆଜି ମହିଳା ସଶକ୍ତିକରଣ ଉଦ୍ୟମ ଜଳଜଳ ଦିଶୁଥିବା ବେଳେ, ଆମେ ଦେଶର ସାମାଜିକ ଜୀବନର ଏକ ବୈପ୍ଳବିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଥିବା ଲକ୍ଷ୍ୟ କରୁଛୁ । ପୁରୁଷଙ୍କ ତୁଳନାରେ ମହିଳା ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ବେଳେ, ହାଇସ୍କୁଲ ଓ ତା’ ଠାରୁ ଅଧିକ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ବାଳିକାମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଗତ ନଅରୁ ଦଶ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ତିନିଗୁଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । ବିଜ୍ଞାନ, ପ୍ରଯୁକ୍ତି, ଯାନ୍ତ୍ରିକ ବିଦ୍ୟା ଓ ଗଣିତ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ବର୍ତ୍ତମାନ ବାଳିକାଙ୍କ ଉପସ୍ଥାନ ଶତକଡ଼ା ୪୩ ଭାଗ ଯାହାକି ଆମେରିକା, ଯୁକ୍ତରାଜ୍ୟ ଓ ଜର୍ମାନୀ ଦେଶ ତୁଳନାରେ ମଧ୍ୟ ଅଧିକ । ମେଡିକାଲ, କ୍ରୀଡ଼ା, ବ୍ୟବସାୟ ଓ ରାଜନୀତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ସେମାନଙ୍କ ଭାଗୀଦରିତା କେବଳ ବୃଦ୍ଧି ପାଉନାହିଁ, ବରଂ ସେମାନେ ଆଗରେ ରହି ନେତୃତ୍ୱ ନେଉଛନ୍ତି ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ମୁଦ୍ରା ଋଣ ଗ୍ରହୀତାଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଶତକଡ଼ା ୭୦ ଭାଗ ହିତାଧିକାରୀ ହେଉଛନ୍ତି ମହିଳା । ସେହିପରି ମହିଳାମାନେ ମଧ୍ୟ ସ୍ୱନିଧି ଯୋଜନା, ପଶୁପାଳନ, ମତ୍ସ୍ୟଚାଷ, ଗ୍ରାମଦ୍ୟୋଗ, ଏଫପିଓ ଓ କ୍ରୀଡ଼ା ଯୋଜନା ଦ୍ୱାରା ମଧ୍ୟ ଉପକୃତ ହେଉଛନ୍ତି । ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ “ଦେଶର ଅଧାଧିକ ଜନସଂଖ୍ୟାଙ୍କ ସାହାଯ୍ୟରେ ଆମେ କିପରି ଆଗକୁ ନେବା ଓ ନାରୀ ଶକ୍ତି ଓ ସାମର୍ଥ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ନେଇ ସମସ୍ତ ପଦକ୍ଷେପ ଏହି ବଜେଟରେ ପ୍ରତିଫଳିତ ହୋଇଛି ।” ମହିଳା ସମ୍ମାନ ସଞ୍ଚୟ ପ୍ରମାଣପତ୍ର ଯୋଜନାରେ ଜଣେ ମହିଳା ଶତକଡ଼ା ୭.୫ ଭାଗ ସୁଧ ପାଇବା ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ । “ପିଏମ ଆବାସ ଯୋଜନାରେ ୮୦ ହଜାର କୋଟି ବ୍ୟୟ ଅଟକଳ ଓ ତିନି କୋଟି ଘରରୁ ଅଧିକ ଗୃହ ମହିଳାଙ୍କ ନାମରେ ହେଉଥିବାରୁ ଏହା ମହିଳା ସଶକ୍ତିକରଣର ଏକ ପ୍ରମାଣ” ବୋଲି ଶ୍ରୀ ମୋଦୀ କହିଥିଲେ । ପାରମ୍ପରିକ ଭାବେ ମହିଳାଙ୍କ ନାମରେ କୌଣସି ସମ୍ପତ୍ତି ନ ଥିବା ବେଳେ ପିଏମ ଆବାସରେ ମହିଳାଙ୍କୁ ସଶକ୍ତ କରିବାର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଦିଗ ବୋଲି ସେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଆରୋପ କରିଥିଲେ । “ପିଏମ ଆବାସ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ପରିବାରର ଆର୍ଥିକ ନିଷ୍ପତ୍ତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ନୂତନ ସ୍ୱର ଉତ୍ତୋଳନ ପାଇଁ କ୍ଷମତା ପ୍ରଦାନ କରିଛି” ବୋଲି ସେ କହିଥିଲେ ।
ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀ ମଧ୍ୟରେ ନୂତନ ୟୁନିକର୍ଣ୍ଣ ଗଠନ ପାଇଁ ସମର୍ଥନ ସଂକ୍ରାନ୍ତରେ ଘୋଷଣା ହୋଇଛି । ପରିବର୍ତ୍ତିତ ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ମହିଳା ସଶକ୍ତିକରଣ ନେଇ ଦେଶର ଆଭିମୁଖ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଛି । ଆଜି ପାଞ୍ଚଟି ଅଣ-ଫାର୍ମ ବ୍ୟବସାୟରୁ ଗୋଟିଏ ମହିଳାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଚାଲୁଛି । ଗତ ନଅ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ସାତ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ମହିଳା ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀରେ ଯୋଗ ଦେଇଛନ୍ତି । ଏହି ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀ ୬.୨୫ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ଋଣ ଦେଇଛନ୍ତି ଓ ସେମାନଙ୍କ ମୂଳଧନ ଆବଶ୍ୟକତା ଠାରୁ ସେମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଉଥିବା ମୂଲ୍ୟକୁ ଆକଳନ କରାଯାଇପାରେ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ ଏହି ମହିଳାଗଣ କେବଳ ଛୋଟ ଉଦ୍ୟୋଗୀ ହେଉନାହାନ୍ତି ବରଂ ସମର୍ଥ ଥିବା ମାନବ ସମ୍ବଳ ଭାବେ ଉଭା ହେଉଛନ୍ତି । ବ୍ୟାଙ୍କ ସାକ୍ଷୀ, କୃଷି ସାକ୍ଷୀ ଓ ପଶୁ ସାକ୍ଷୀ ଭଳି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ନିମନ୍ତେ ଗ୍ରାମ୍ୟ ବିକାଶ ଏକ ନୂତନ ଗତି ପାଇଛି ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ସମବାୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅବସ୍ଥାନ୍ତର ସହ ସେ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମହିଳାମାନଙ୍କ ଭୂମିକାର ଅବତାରଣ କରିଥିଲେ । “ନିକଟ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଦୁଇ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ବହୁଉଦେଶ୍ୟ ପୂରଣକାରୀ ସମବାୟ ସମିତି, ଦୁଗ୍ଧ ସମବାୟ ସମିତି, ମତ୍ସ୍ୟ ସମବାୟ ସମିତିମାନ ତିଆରି ହେବା ପ୍ରାକୃତିକ କୃଷି ସହ ଏକ କୋଟି କୃଷକଙ୍କୁ ଯୋଡ଼ିବା ପାଇଁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଧାର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଛି। ମହିଳା ଚାଷୀ ଓ ଉତ୍ପାଦନକାରୀ ଗୋଷ୍ଠୀ ଏଥିରେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିପାରିବେ” ବୋଲି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ।
ଶ୍ରୀ ଅନ୍ନର ବିକାଶ ଦିଗରେ ମହିଳା ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀଙ୍କ ଭୂମିକା ଉପରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ । ଏକ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଆଦିବାସୀ ମହିଳା ଯେଉଁମାନଙ୍କ ଶ୍ରୀ ଅନ୍ନ ଉପରେ ଅଭିଜ୍ଞତା ଅଛି ସେମାନେ ଏହି ସବୁ ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀର ସଦସ୍ୟ ଅଛନ୍ତି । “ଆମକୁ ଶ୍ରୀ ଅନ୍ନର ବଜାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ସହ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୃତ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୁଯୋଗ ଆମକୁ ଖୋଜିବାକୁ ହେବ । ଆଜି ଦୂର ଦୂରାନ୍ତରେ ଅନେକ ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀ ତିଆରି ହୋଇଛି ଓ ଆମେ ସେମାନଙ୍କୁ ଆହୁରି ଉଚ୍ଚ ସ୍ତରକୁ ନେବା ଉଚିତ” ବୋଲି ଶ୍ରୀ ମୋଦୀ କହିଥିଲେ ।
କୌଶଳ ବିକାଶ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଆରୋପ କରି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ ବଜେଟରେ ବିଶ୍ୱକର୍ମା ଯୋଜନା ଅଣାଯାଇଛି ଓ ଏହା ମହିଳା ସଶକ୍ତିକରଣ ଦିଗରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବ । ସେହିପରି ମହିଳାମାନଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ବ୍ୟାବସାୟିକ ସୁଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଜିଇଏମ ଓ ଇ-କମର୍ସ ଆଜିକାଲି ଅନେକ ସୁଯୋଗ ଆଣିଛି । ସେଥିପାଇଁ ତାଲିମରେ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାକୁ ଅଗ୍ରାଧିକାର ଦେଇ ତାହା ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀରେ ସାମିଲ କରାଯିବା ଦର୍କାର ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଆହୁରି କହିଥିଲେ ଯେ ଦେଶ ଏବେ ସବକା ସାଥ, ସବକା ବିକାଶ, ସବକା ବିଶ୍ୱାସ ଓ ସବକା ପ୍ରୟାସର ପ୍ରେରଣା ନେଇ ଆଗେଇ ଚାଲିଛି । ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଦେଶର ଝିଅମାନେ ଜାତୀୟ ସୁରକ୍ଷା ଭୂମିକାରେ ରହିବା ଓ ରାଫେଲ ବିମାନ ଚାଳନା କରିବେ ଓ ରିକ୍ସ ନେଇ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ସହ ଉଦ୍ୟୋଗୀ ହେବେ, ସେତେବେଳେ ସେମାନଙ୍କୁ ନେଇ ରହିଥିବା ଧାରଣା ମଧ୍ୟ ବଦଳିଯିବ । ସେ ନିକଟରେ ନାଗାଲାଣ୍ଡରୁ ଦୁଇଜଣ ମହିଳା ବିଧାୟକ ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ ମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବେ ଶପଥ ନେଇଥିବା କହିଥିଲେ । ଭାରତ ମହିଳାଙ୍କୁ ସମ୍ମାନ ଦେବା ସହ ସମାନତା ପ୍ରଦାନ କଲେ ଯାଇ ଆଗକୁ ବଢ଼ିପାରିବ ବୋଲି ସେ କହିଥିଲେ । ମହିଳା, ଭଉଣୀ, ଝିଅମାନଙ୍କ ସାମ୍ନାରେ ଆସୁଥିବା ବାଧାବିଘ୍ନ ଘୁଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ ଦୃଢ଼ ପ୍ରତିଜ୍ଞ ହୋଇ ଆଗେଇ ଆସିବାକୁ ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ଆହ୍ୱାନ ଦେଉଛି” ବୋଲି ସେ କହିଥିଲେ ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ, ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶ୍ରୀମତୀ ଦ୍ରୌପଦୀ ମୁର୍ମୁ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ମହିଳା ଦିବସରେ ଲେଖିଥିବା ଏକ ପ୍ରବନ୍ଧକୁ ଉଦ୍ଦୃତ କରି ତାଙ୍କର ବକ୍ତବ୍ୟ ଶେଷ କରିଥିଲେ । ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ “ଆମକୁ ଓ ଆମ ଭଳି ପ୍ରତ୍ୟେକଙ୍କୁ ପ୍ରଗତିକୁ ଆଗେଇ ନେବା ପାଇଁ ଦେଖିବାକୁ ହେବ । ମୁଁ ଆଜି ସମସ୍ତଙ୍କ ଠାରୁ ଆଶା କରୁଛି ଯେ ସେମାନେ ଅଙ୍ଗୀକାରବଦ୍ଧ ହୋଇ ଗୋଟିଏ ପରିବର୍ତ୍ତନ ନିଜର ପରିବାରରେ, ପଡ଼ୋଶୀରେ କିମ୍ବା କର୍ମ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆଣନ୍ତୁ- ଆଉ ତାହା ହେଲା ଯେ କୌଣସି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଯାହା ଗୋଟିଏ ଝିଅର ମୁହଁରେ ହସ ଆଣିବ, ତାକୁ ଜୀବନରେ ଆଗଭର ହେବା ପାଇଁ ସୁଯୋଗ ଦେବ । ସେହି ଗୋଟିଏ ଅନୁରୋଧ ଯାହା ମୁଁ ଆଗରୁ କହିଛି, ମୋ ହୃଦୟ ଭିତରୁ କହିଛି ।
बीते 9 वर्षों में देश Women Led Development के विज़न को लेकर आगे बढ़ा है। pic.twitter.com/aOCAv0D6UT
— PMO India (@PMOIndia) March 10, 2023
जब हम Women Led Development कहते हैं तब उसका आधार यही शक्तियां हैं... pic.twitter.com/DK9xLGvdJv
— PMO India (@PMOIndia) March 10, 2023
आज भारत में ऐसे अनेक क्षेत्र हैं जिनमें महिलाशक्ति का सामर्थ्य नजर आता है। pic.twitter.com/qVR8DFtwwI
— PMO India (@PMOIndia) March 10, 2023
महिलाओं का सम्मान बढ़ाकर, समानता का भाव बढ़ाकर ही भारत तेजी से आगे बढ़ सकता है। pic.twitter.com/Mze817qMOO
— PMO India (@PMOIndia) March 10, 2023
8 मार्च को, महिला दिवस, राष्ट्रपति द्रोपदी मुर्मू जी ने महिला सशक्तिकरण एक बहुत ही भावुक आर्टिकल लिखा है।
— PMO India (@PMOIndia) March 10, 2023
इस लेख का अंत राष्ट्रपति मुर्मू जी ने जिस भावना से किया है वो सभी को समझनी चाहिए। https://t.co/BJDbnzcJak pic.twitter.com/BlsEoRwxzI