ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳର ଶକ୍ତି ଉପରେ ଅଗାଧ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି । ନିଜେ ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିବା ହେତୁ ମୋଦୀ ଏହାର ବ୍ୟବହାରକୁ ସହଜ, ଫଳପ୍ରଦ, ଶସ୍ତା, ଦ୍ରୁତ, ସରଳ ଓ ଭଲ ସେବା ପ୍ରଦାନ କରୁଥିବା ଏକ ମିଶ୍ରଣ ବୋଲି ମନେକରନ୍ତି । ଏହାଫଳରେ କାର୍ଯ୍ୟ ଦ୍ରୁତବେଗରେ ସମ୍ପାଦିତ ହୋଇଥାଏ, କାର୍ଯ୍ୟର ପ୍ରକ୍ରିୟା ଓ ପଦ୍ଧତି ସରଳ ହୁଏ ଓ ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ଭଲ ସେବା ମିଳିଥାଏ । ଦୁର୍ବଳ ଶ୍ରେଣୀଙ୍କ ସଶକ୍ତିକରଣ ଲାଗି ଏବଂ ଶାସନକୁ ଅଧିକ ସ୍ୱଚ୍ଛ କରିବା ଲାଗି ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ମାଧ୍ୟମ ବୋଲି ମୋଦୀ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ।
2014 ମସିହା ମେ ମାସରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟରେ ଅବସ୍ଥାପିତ ହେବା ପରଠାରୁ ମୋଦୀ ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟରେ ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ବ୍ୟବହାରର ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଆହ୍ୱାନ ଦେଇଛନ୍ତି । ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ଦ୍ୱାରା ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଦ୍ରୁତ କରିବା ପାଇଁ ଓ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ସମସ୍ୟାକୁ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ ସେ ‘ଡିଜିଟାଲ ଇଣ୍ଡିଆ’ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ଭିତ୍ତିକ ଓ ବହୁ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ସାଧିତ ହେବା ନେଇ ‘ପ୍ରଗତୀ’ ନାମକ ଏକ ବିଶେଷ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି । ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଫଳରେ ଅନେକ ପ୍ରକଳ୍ପକୁ ପରିଚାଳନା କରାଯିବା ସହ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଅନେକ ସମସ୍ୟାର ମଧ୍ୟ ସମାଧାନ କରାଯାଇପାରିବ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ମାସର ଶେଷ ବୁଧବାର ଦିନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନିଜେ ପ୍ରଗତୀର ପଦାଧିକାରୀମାନଙ୍କ ସହ ବସି ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଥିବା ସମସ୍ୟା ଓ ଏହାର ସମାଧାନ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଆଲୋଚନା କରନ୍ତି । ଏହାଫଳରେ ଅନେକ ସକାରାତ୍ମକ ପ୍ରଭେଦ ପଡିପାରିଛି ।
ଭାରତ ସରକାର ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳର ଉପଯୁକ୍ତ ଉପଯୋଗ କରି ଦେଶର ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ପାଇଁ ଉନ୍ନତ ଶିକ୍ଷା ଓ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଯୋଗାଇ ଦେଇଛନ୍ତି । କୋଟି କୋଟି ଭାରତୀୟ କୃଷକ ଏସ୍ଏମ୍ଏସ୍ ମାଧ୍ୟମରେ କୃଷି ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସୂଚନା ପାଉଛନ୍ତି । ଜାତୀୟ କୃଷି ବଜାର ଉନ୍ନତି ଯୋଜନା ପାଇଁ ଏଗ୍ରି-ଟେକ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଅନୁଦାନ ମାଧ୍ୟମରେ ଅର୍ଥରାଶି ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ କେବିନେଟ ଅନୁମତି ପ୍ରଦାନ କରିଛି । ଏକକ ଇ-ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଜରିଆରେ ଭାରତବ୍ୟାପୀ ଥିବା ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ବଜାରଗୁଡ଼ିକର ସଂଯୋଗ କରାଯିବ । ଏହାଫଳରେ ଏକ ସ୍ୱଚ୍ଛ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଦ୍ୱାରା କୃଷକ ଓ ବ୍ୟବସାୟୀମାନେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଦରରେ କୃଷିଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟ କିଣାବିକାର ସୁଯୋଗ ପାଇବେ ।
2014 ମସିହା ଜୁଲାଇ ମାସରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ‘ମାଇଗଭ୍’ର ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଏହି ପୋର୍ଟାଲ ମାଧ୍ୟମରେ ଇଣ୍ଟରନେଟର ବ୍ୟବହାର କରି ଜଣେ ନାଗରିକ ଶାସନ ଓ ଯୋଜନା ପ୍ରଣୟନର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶବିଶେଷ ହୋଇଥାଏ । 2014 ମସିହା ଜୁଲାଇ ମାସରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମାଇଗଭ୍ ର ଆରମ୍ଭ କଲେ । ଏହି ପୋର୍ଟାଲ ମାଧ୍ୟମରେ ଜଣେ ନାଗରିକ ଇଣ୍ଟରନେଟ ବ୍ୟବହାର ଦ୍ୱାରା ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଓ ବିଭିନ୍ନ ଯୋଜନା ପ୍ରଣୟନର ଅଂଶବିଶେଷ ହୋଇପାରିବେ । ମାଇଗଭ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ବିଭିନ୍ନ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ସେମାନଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟଧାରା ସମ୍ବନ୍ଧରେ ବିଚାର ଓ ପ୍ରସ୍ତାବ ଆମନ୍ତ୍ରଣ କରିପାରିବେ । ମାସିକ ରେଡିଓ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ମନ୍ କି ବାତ୍ ହେଉ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅବସରରେ ହେଉ, ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମାଇଗଭ୍ କୁ ଅନେକ ଥର ବ୍ୟବହାର କରିଛନ୍ତି ।
2015 ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମାସରେ ଶ୍ରୀ ମୋଦୀ ଆମେରିକା ଗସ୍ତରେ ଥିବା ବେଳେ ସିଲିକନ ଭ୍ୟାଲି ଭ୍ରମଣରେ ଯାଇଥିଲେ ଏବଂ ସେଠାରେ ସେ ଅନେକ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ବୈଷୟିକ କମ୍ପାନୀର କାର୍ଯ୍ୟାଧିକାରୀମାନଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ । ସେ ଫେସବୁକ ହେଡ଼କ୍ୱାର୍ଟରକୁ ମଧ୍ୟ ଯାଇଥିଲେ ଓ ବହୁ ଜନସାଧାରଣ ସମ୍ମଳିତ ହୋଇଥିବା ଟାଉନହଲରେ ମଧ୍ୟ ଯୋଗଦେଇଥିଲେ । ଏଠାରେ ଆୟୋଜିତ ଏକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ସେ ଅନେକ ବିଷୟରେ ଉତ୍ତର ଦେଇଥିଲେ । ସେ ଗୁଗଲ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ମଧ୍ୟ ଯାଇଥିଲେ ଓ ସେଠାରେ କରାଯାଉଥିବା ବିଭିନ୍ନ ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳର ନବୀନତମ ଉଦ୍ଭାବନଗୁଡ଼ିକୁ ତାଙ୍କୁ ଦେଖାଇ ଦିଆଯାଇଥିଲା । ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ଦୁନିଆର ଦିଗବନ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ଯୋଗଦେଇଥିବା ଡ଼ିଜିଟାଲ ଭାରତ ରାତ୍ରଭୋଜନ ଅବସରରେ ସେ ଡିଜିଟାଲ ଭାରତକୁ ନେଇ ସରକାରଙ୍କ ଅନ୍ତର୍ଦୃଷ୍ଟି ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ । ଭାରତରେ ଡିଜିଟାଲ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଦ୍ୱାରା ସଶକ୍ତ ଏକ ସମାଜ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ନେଇ ସରକାରଙ୍କ ପ୍ରୟାସକୁ ସତ୍ୟ ନାଡେଲାଙ୍କଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସୁନ୍ଦର ପିଚାଇଙ୍କ ପରି ବିଭିନ୍ନ କମ୍ପାନୀର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟାଧିକାରୀମାନେ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ । ଏହି ଭ୍ରମଣ ସମୟରେ ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳକୁ ଅଧିକ ଭାବେ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିବା ବିଭିନ୍ନ ଷ୍ଟାର୍ଟ-ଅପ ଉଦ୍ୟୋଗୀମାନଙ୍କୁ ମୋଦୀ ଭେଟିଥିଲେ । ଏଲୋନ ମସ୍କଙ୍କ ସହିତ ସେ ଟେସଲା ମୋଟର୍ସ ଦେଖିବାକୁ ମଧ୍ୟ ଯାଇଥିଲେ । ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ କିପରି ଭାବେ ଉନ୍ନୟନରେ ଓ ବିଶେଷ କରି ଗ୍ରାମାଂଚଳରେ ଏବଂ କୃଷିକ୍ଷେତ୍ରରେ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ, ସେନେଇ ଶ୍ରୀ ମୋଦୀ ଏବଂ ଶ୍ରୀ ମସ୍କ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ ।
ତାଙ୍କ ବୈଦେଶିକ ଗସ୍ତ ସମୟରେ ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳର ବ୍ୟବହାର ନେଇ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ବ୍ୟାପକ ଭାବେ ଆଲୋଚନା କରିଥାନ୍ତି । ଭାରତ-ଆଫ୍ରିକା ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀ ସମୟରେ ଭାରତ ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ଦିଗରେ କିପରି ଭାବେ ଆଫ୍ରିକାକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିପାରିବ ସେ ଦିଗରେ ମୋଦୀ ଆଗ୍ରହ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ।
ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଭାବେ ମଧ୍ୟ ଯେଉଁମାନେ ମୋଦୀଙ୍କୁ ଜାଣନ୍ତି ସେମାନେ ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ପ୍ରତି ତାଙ୍କ ଭଲପାଇବାକୁ ନେଇ ସ୍ମୃତିଚାରଣ କରନ୍ତି । ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ସେ ସବୁଠାରୁ ବେଶୀ ସକ୍ରିୟ ଥିବା ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ରାଜନେତାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ୟତମ । ଫେସବୁକ, ଟ୍ୱିଟ୍ଟର, ଲିଙ୍କଡିନ ଓ ଇନଷ୍ଟାଗ୍ରାମ ଭଳି ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ତାଙ୍କର ଡିଜିଟାଲ ଉପସ୍ଥିତି ରହିଛି । ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ମାଧ୍ୟମରେ ସେ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ସହ ସଂଯୁକ୍ତ ରହିବା ସହ ସେମାନଙ୍କଠାରୁ ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିଚାର ଓ ପ୍ରସ୍ତାବ ଆହ୍ୱାନ କରିଥାନ୍ତି । କନ୍ୟା ସନ୍ତାନମାନଙ୍କ ସହ ସେଲ୍ଫି ସେୟାର କରିବା ଲାଗି ହେଉ କିମ୍ବା ଅବିଶ୍ୱସନୀୟ ଭାରତର କିଛି ଝଲକକୁ ସେୟାର କରିବା ଲାଗି ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରିବା ନେଇ ହେଉ ଏକ ସକାରାତ୍ମକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପାଇଁ ସେ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆର ଉପଯୋଗ କରିଛନ୍ତି ।
ଶ୍ରୀ ମୋଦୀ ମଧ୍ୟ ଏମ-ଗଭର୍ଣ୍ଣାନ୍ସ ଓ ମୋବାଇଲ ଗଭର୍ଣ୍ଣାନ୍ସ ଉପରେ ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱ ପ୍ରଦାନ କରୁଛନ୍ତି । ‘ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ମୋବାଇଲ ଆପ୍’ ନାମରେ ତାଙ୍କ ନିଜର ଏକ ମୋବାଇଲ ଆପ୍ ରହିଛି । ଏହା ଆପଲ ଓ ଆଣ୍ଡ୍ରୋଏଡ ସେଟ୍ ରେ ଉପଲବ୍ଧ । ଏହି ଆପ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ଆପଣ ସଦ୍ୟତମ ଖବର ଓ ଘଟଣାବଳୀ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଜାଣିବା ସହ ଶ୍ରୀ ମୋଦୀଙ୍କ ସହ ଯୋଗାଯୋଗ ମଧ୍ୟ ରକ୍ଷା କରିପାରିବେ ।
ଏହିପରି 125 କୋଟି ଭାରତୀୟ କିପରି ଭାବେ ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ଦ୍ୱାରା ପରସ୍ପର ସହ ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇପାରିବେ ଓ ନବୀନତମ ଉଦ୍ଭାବନର ଲାଭ ଉଠାଇପାରିବେ ସେ ନେଇ ଏକ ନବଭାରତର ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଶ୍ରୀ ମୋଦୀ ଅବିଶ୍ରାନ୍ତ ଓ ସଂକଳ୍ପବଦ୍ଧ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି । ଡିଜିଟାଲ ରାଜରାସ୍ତା ଦ୍ୱାରା ଭାରତକୁ ସଂଯୁକ୍ତ କରି ଏହାର ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ସଶକ୍ତ ନାଗରିକରେ ପରିଣତ କରିବା ପାଇଁ ସେ ପ୍ରୟାସ କରୁଛନ୍ତି ।