ଭାରତର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ନିମନ୍ତ୍ରଣକ୍ରମେ ସ୍ପେନ୍ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶ୍ରୀ ପେଡ୍ରୋ ସାଞ୍ଚେଜ୍ ୨୮-୨୯ ଅକ୍ଟୋବର, ୨୦୨୪ରେ ଭାରତ ଗସ୍ତରେ ଆସିଥିଲେ । ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସାଞ୍ଚେଜଙ୍କର ଏହା ପ୍ରଥମ ଭାରତ ଗସ୍ତ ଏବଂ ୧୮ ବର୍ଷ ପରେ ସ୍ପେନ୍ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ପ୍ରଥମ ଭାରତ ଗସ୍ତ। ତାଙ୍କ ସହ ପରିବହନ ଓ ନିରନ୍ତର ପରିବହନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଏବଂ ଶିଳ୍ପ ଓ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ମନ୍ତ୍ରୀ ତଥା ଏକ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ ଅଧିକାରୀ ଓ ବ୍ୟବସାୟିକ ପ୍ରତିନିଧି ଦଳ ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ।

ଏହି ଗସ୍ତ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସମ୍ପର୍କକୁ ନୂତନ ରୂପ ଦେଇଛି ଏବଂ ଏହାକୁ ନୂତନ ଗତି ପ୍ରଦାନ କରିଛି ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସହଯୋଗର ଏକ ନୂତନ ଯୁଗ ପାଇଁ ମଞ୍ଚ ସ୍ଥାପନ କରିଛି ବୋଲି ଦୁଇ ନେତା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ। ୨୦୧୭ରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀଙ୍କ ସ୍ପେନ ଗସ୍ତ ପର ଠାରୁ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସମ୍ପର୍କର ଅଗ୍ରଗତିକୁ ନେଇ ଉଭୟ ନେତା ସନ୍ତୋଷ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଛନ୍ତି। ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଏଜେଣ୍ଡାକୁ ଆହୁରି ଉନ୍ନତ କରିବା ସହ ରାଜନୈତିକ, ଅର୍ଥନୈତିକ, ନିରାପତ୍ତା, ପ୍ରତିରକ୍ଷା, ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ସହଯୋଗର ସମସ୍ତ ଦିଗରେ ସହଯୋଗ ସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ଉଭୟ ନେତା ସେମାନଙ୍କ ଦଳକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି।

ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସାଞ୍ଚେଜ୍ ଙ୍କୁ ସାଂସ୍କୃତିକ ସ୍ୱାଗତ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଭଦୋଦରାଠାରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀଙ୍କ ସହ ପ୍ରତିନିଧି ସ୍ତରୀୟ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ । ସେ ମୁମ୍ବାଇ ଗସ୍ତ କରିଥିଲେ ଯେଉଁଠାରେ ସେ ପ୍ରମୁଖ ବ୍ୟବସାୟୀ ନେତା, ସାଂସ୍କୃତିକ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଶିଳ୍ପର ପ୍ରତିନିଧିମାନଙ୍କ ସହିତ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ ।

ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସାଞ୍ଚେଜ୍ ଏବଂ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀ ଭଦୋଦରାଠାରେ ଏୟାରବସ୍ ସ୍ପେନ୍ ଏବଂ ଟାଟା ଆଡଭାନ୍ସଡ୍ ସିଷ୍ଟମ୍ ଲିମିଟେଡ୍ ଦ୍ୱାରା ମିଳିତ ଭାବେ ଉତ୍ପାଦିତ ସି-୨୯୫ ବିମାନର ଫାଇନାଲ ଆସେମ୍ବଲି ଲାଇନ୍ ପ୍ଲାଣ୍ଟକୁ ଉଦଘାଟନ କରିଥିଲେ। ଭାରତରେ ନିର୍ମିତ ହେବାକୁ ଥିବା ମୋଟ ୪୦ଟି ବିମାନ ମଧ୍ୟରୁ ୨୦୨୬ ରେ ଏହି କାରଖାନା ପ୍ରଥମ 'ମେଡ୍ ଇନ୍ ଇଣ୍ଡିଆ' ସି୨୯୫ ବିମାନ ନିର୍ମାଣ କରିବ। ଏୟାରବସ୍ ସ୍ପେନ୍ ମଧ୍ୟ ଭାରତକୁ ଫ୍ଲାଏ-ଆୱେ ଅବସ୍ଥାରେ ୧୬ଟି ବିମାନ ଯୋଗାଇ ଦେଉଥିବା ବେଳେ ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ୬ଟି ଭାରତୀୟ ବାୟୁସେନାକୁ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି।

ରାଜନୈତିକ, ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା ସହଯୋଗ

୧. ଦୁଇ ନେତା ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସୌହାର୍ଦ୍ଦ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସମ୍ପର୍କର ସମୀକ୍ଷା କରିଥିଲେ ଏବଂ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ ଯେ ବଢୁଥିବା ଭାଗିଦାରୀର ମୂଳଦୁଆ ଗଣତନ୍ତ୍ର, ସ୍ୱାଧୀନତା, ଆଇନର ଶାସନ, ଏକ ନିରପେକ୍ଷ ଏବଂ ସମାନ ବିଶ୍ୱ ଅର୍ଥନୀତି, ଏକ ଅଧିକ ସ୍ଥାୟୀ ଏବଂ ସ୍ଥିର ପୃଥିବୀ, ନିୟମ ଭିତ୍ତିକ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଏବଂ ଉନ୍ନତ ତଥା ସଂସ୍କାରିତ ବହୁପକ୍ଷବାଦ ପ୍ରତି ମିଳିତ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାରେ ରହିଛି । ଏହି ସହଯୋଗର କେନ୍ଦ୍ରବିନ୍ଦୁ ଭାବେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ଥାୟୀ ଐତିହାସିକ ସମ୍ପର୍କ ଏବଂ ଦୀର୍ଘଦିନର ବନ୍ଧୁତ୍ୱ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ସେମାନେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ।

୨. ନିୟମିତ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ ଆଲୋଚନା ଭାଗିଦାରୀକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରୁଛି ବୋଲି ଉଭୟ ନେତା ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ । ବୈଦେଶିକ, ଅର୍ଥନୀତି ଏବଂ ବାଣିଜ୍ୟ ତଥା ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ମଧ୍ୟରେ ଚାଲିଥିବା ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସହଯୋଗ ଭଲ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି ବୋଲି ସେମାନେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସାଇବର ସୁରକ୍ଷା, ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ପ୍ରସଙ୍ଗ, ସଂସ୍କୃତି, ପର୍ଯ୍ୟଟନ, ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ସମେତ ପ୍ରତିରକ୍ଷା, ସୁରକ୍ଷା ସମେତ ପ୍ରମୁଖ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସହଯୋଗକୁ ସୁଦୃଢ଼ ଏବଂ ବିବିଧତା ଆଣିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଉଭୟ ପକ୍ଷର ସମ୍ପୃକ୍ତ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ/ଏଜେନ୍ସିମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ନିୟମିତ ଆଲୋଚନା କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ।

୩. ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବଢୁଥିବା ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଶିଳ୍ପ ସହଯୋଗର ପ୍ରତୀକ ଭାବରେ ସି-୨୯୫ ବିମାନ ପ୍ରକଳ୍ପର ଅଗ୍ରଗତି ଉପରେ ଉଭୟ ନେତା ସନ୍ତୋଷ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲେ । ଏହି ବଢୁଥିବା ଭାଗିଦାରୀ ଅନୁଯାୟୀ, ଏବଂ ସ୍ପେନର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଶିଳ୍ପର ଉନ୍ନତ ସାମର୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା ଏବଂ 'ମେକ୍ ଇନ୍ ଇଣ୍ଡିଆ' ଅଭିଯାନର ଲକ୍ଷ୍ୟରେ ଏହାର ଅବଦାନକୁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେବା ପାଇଁ ସେମାନେ ଅନ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିଜ ନିଜ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଶିଳ୍ପକୁ ଭାରତରେ ସମାନ ଯୁଗ୍ମ ପ୍ରକଳ୍ପ ସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିଥିଲେ ।

ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ବାଣିଜ୍ୟିକ ସହଯୋଗ

୪. ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସାଞ୍ଚେଜ୍ ଏବଂ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ନିବେଶ ଭାଗିଦାରୀରେ ସାମ୍ପ୍ରତିକ ସକାରାତ୍ମକ ବିକାଶକୁ ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଉଭୟ ଦେଶର ସକାରାତ୍ମକ ଅର୍ଥନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରେ ଉତ୍ସାହିତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ଦୁଇ ଦେଶର ବ୍ୟବସାୟ ମଧ୍ୟରେ ସୁଦୃଢ଼ ସମ୍ପର୍କ ପାଇଁ ଆହ୍ୱାନ ଦେଇଥିଲେ ।

୫. ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀ ସ୍ପେନର ଅର୍ଥନୀତିର ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ସ୍ଥିରତା ପାଇଁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସାଞ୍ଚେଜଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଇଛନ୍ତି । ଭାରତର ଦ୍ରୁତ ଅର୍ଥନୈତିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସାଞ୍ଚେଜ୍ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀଙ୍କୁ ପ୍ରଶଂସା କରିବା ସହ ବ୍ୟବସାୟ ଅନୁକୂଳ ପରିବେଶକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ସରକାରଙ୍କ ବିଭିନ୍ନ ପଦକ୍ଷେପକୁ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସାଞ୍ଚେଜ୍ ଭାରତରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିବା ପ୍ରାୟ ୨୩୦ ଟି ସ୍ପେନିସ୍ କମ୍ପାନୀର କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ମାଧ୍ୟମରେ 'ମେକ୍ ଇନ୍ ଇଣ୍ଡିଆ' ଅଭିଯାନ ପ୍ରତି ସ୍ପେନର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ। ଉଭୟ ନେତା ଏକ ଖୋଲା ନିୟମ ଆଧାରିତ ବହୁପକ୍ଷୀୟ ବାଣିଜ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଏବଂ ଉଭୟ ଦେଶରେ ବ୍ୟବସାୟ ଅନୁକୂଳ ପୁଞ୍ଜିନିବେଶ ପରିସ୍ଥିତି ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କର ଦୃଢ଼ ସମର୍ଥନ ଦୋହରାଇଥିଲେ।

୬. ଅକ୍ଷୟ ଶକ୍ତି, ପରମାଣୁ ଏବଂ ସ୍ମାର୍ଟ ଗ୍ରିଡ୍, ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟଯତ୍ନ ଏବଂ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା, ଟ୍ରେନ୍, ସଡ଼କ, ବନ୍ଦର ଏବଂ ପରିବହନ ନେଟୱାର୍କ ପରିଚାଳନା ସମେତ ଅଟୋମୋଟିଭ୍ ଏବଂ ପରିବହନ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଭଳି କ୍ଷେତ୍ରରେ ସ୍ପେନ୍ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକର ଦକ୍ଷତାକୁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଇ ଦୁଇ ନେତା ଏହି କ୍ଷେତ୍ରଗୁଡ଼ିକରେ ଅଧିକ ସହଯୋଗକୁ ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ। ସୂଚନା ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା, ଔଷଧ ଏବଂ ଅଟୋମୋବାଇଲ ଏବଂ ଅଟୋ କମ୍ପୋନେଣ୍ଟ ଭଳି କ୍ଷେତ୍ରରେ ସ୍ପେନର ଅର୍ଥନୀତିରେ ଭାରତୀୟ କଂପାନିଗୁଡ଼ିକର ସକାରାତ୍ମକ ଅବଦାନକୁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସାଞ୍ଚେଜ୍ ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ। ଭାରତ ଏବଂ ସ୍ପେନରେ ପାରସ୍ପରିକ ପୁଞ୍ଜିନିବେଶକୁ ସୁଗମ କରିବା ପାଇଁ 'ଫାଷ୍ଟ ଟ୍ରାକ୍ ବ୍ୟବସ୍ଥା' ପ୍ରତିଷ୍ଠାକୁ ଉଭୟ ନେତା ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ।

୭. ୨୦୨୩ ରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଭାରତ-ସ୍ପେନ୍ 'ଯୁଗ୍ମ ଅର୍ଥନୈତିକ ସହଯୋଗ ଆୟୋଗ' (ଜେସିଇସି)ର ଦ୍ୱାଦଶ ଅଧିବେଶନର ଅଗ୍ରଗତି ଉପରେ ଉଭୟ ନେତା ଧ୍ୟାନ ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ୨୦୨୫ ପ୍ରାରମ୍ଭରେ ସ୍ପେନରେ ଜେସିଇସିର ପରବର୍ତ୍ତୀ ଅଧିବେଶନ ଡାକିବାକୁ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ। ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ସମ୍ପର୍କକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଏବଂ ଅକ୍ଷୟ ଶକ୍ତି, ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିଦ୍ୟା ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଭଳି ପ୍ରମୁଖ କ୍ଷେତ୍ରରେ ରଣନୈତିକ ସହଯୋଗର ଅନୁସନ୍ଧାନ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ସେମାନେ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ । ସହରାଞ୍ଚଳ ନିରନ୍ତର ବିକାଶ ସମ୍ପର୍କିତ ବୁଝାମଣାପତ୍ରର ଶୀଘ୍ର ସମାପ୍ତି ପାଇଁ ଦୁଇ ନେତା ଆଶା ରଖିଥିଲେ।

୮. ଉଭୟ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବାଣିଜ୍ୟ ଓ ପୁଞ୍ଜିନିବେଶ ସହଯୋଗକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ଅକ୍ଟୋବର ୨୯, ୨୦୨୪ରେ ମୁମ୍ବାଇଠାରେ ଭାରତ-ସ୍ପେନ୍ ସିଇଓ ଫୋରମ୍ ଏବଂ ଭାରତ-ସ୍ପେନ୍ ବିଜନେସ୍ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀର ଦ୍ୱିତୀୟ ବୈଠକକୁ ଉଭୟ ନେତା ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ।

୯. ଉଭୟ ନେତା ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଭାଗିଦାରୀକୁ ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇବାରେ ଉଦ୍ଭାବନ ଏବଂ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଇକୋସିଷ୍ଟମର ଗୁରୁତ୍ୱକୁ ସ୍ୱୀକାର କରିଥିଲେ ଏବଂ ପାରସ୍ପରିକ ସ୍ୱାର୍ଥରେ ଏଭଳି ସମସ୍ତ ସୁଯୋଗ ଖୋଜିବା ପାଇଁ ଆହ୍ୱାନ ଦେଇଥିଲେ । ସ୍ପେନରେ ରାଇଜିଂ ଅପ୍ ଏବଂ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଅଭିଯାନ ଭଳି ଢାଞ୍ଚା ମାଧ୍ୟମରେ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଏଭଳି କୌଣସି ବିନିମୟକୁ ଗଭୀର କରିବା ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ସେମାନେ ଉଭୟ ଦେଶର ସମ୍ପୃକ୍ତ ଏଜେନ୍ସିମାନଙ୍କୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିଥିଲେ।

୧୦. ରେଳ ପରିବହନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ଏବଂ ସୀମା ଶୁଳ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ଏବଂ ପାରସ୍ପରିକ ସହାୟତା ରାଜିନାମା ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିବାରୁ ଦୁଇ ନେତା ସନ୍ତୋଷ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଛନ୍ତି ।

୧୧. ଉଭୟ ଦେଶର ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ଏବଂ ବ୍ୟବସାୟିକ ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଏବଂ ବୁଝାମଣା ବୃଦ୍ଧି କରିବାରେ ପର୍ଯ୍ୟଟନର ଭୂମିକାକୁ ନେତାମାନେ ସ୍ୱୀକାର କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏହାକୁ ଅଧିକ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଉଚିତ ବୋଲି ସହମତି ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ । ସ୍ପେନ୍ ଓ ଭାରତ ମଧ୍ୟରେ ସିଧାସଳଖ ବିମାନ ଚଳାଚଳ ପାଇଁ ଏୟାରଲାଇନ୍ସ ଗୁଡ଼ିକ ଆଗ୍ରହ ଦେଖାଇଥିବାରୁ ଉଭୟ ନେତା ଏହାକୁ ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ।


୨୦୨୬ ମସିହାରେ ଭାରତ-ସ୍ପେନ୍ ସଂସ୍କୃତି, ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଓ ଏଆଇ ବର୍ଷ

୧୨. ଭାରତ ଏବଂ ସ୍ପେନ ମଧ୍ୟରେ ଗଭୀର ସମ୍ପର୍କ ଏବଂ ଦୁଇ ଦେଶର ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଦୀର୍ଘସ୍ଥାୟୀ ବନ୍ଧୁତାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀ ଏବଂ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପେଡ୍ରୋ ସାଞ୍ଚେଜ୍ ସଂସ୍କୃତି, ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଏବଂ ଆର୍ଟିଫିସିଆଲ ଇଣ୍ଟେଲିଜେନ୍ସ (ଏଆଇ)ରେ ୨୦୨୬ କୁ ଭାରତ ଏବଂ ସ୍ପେନର ବର୍ଷ ଭାବରେ ପାଳନ କରିବାକୁ ରାଜି ହୋଇଛନ୍ତି ।

୧୩. ବର୍ଷରେ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ନିଜ ନିଜ ସଂଗ୍ରହାଳୟ, କଳା, ମେଳା, ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର, ମହୋତ୍ସବ, ସାହିତ୍ୟ, ଆର୍କିଟେକ୍ଟଙ୍କ ବୈଠକ ଏବଂ ବିତର୍କ ଓ ଚିନ୍ତାଧାରାରେ ପରସ୍ପରର ସାଂସ୍କୃତିକ ଉପସ୍ଥିତି ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ସର୍ବାଧିକ ପ୍ରୟାସ କରିବେ ।

୧୪. ସେହିଭଳି ଉଭୟ ସହରାଞ୍ଚଳ ଓ ଗ୍ରାମୀଣ ପର୍ଯ୍ୟଟନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ପ୍ରବାହ ବୃଦ୍ଧି, ପାରସ୍ପରିକ ପୁଞ୍ଜିନିବେଶକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ ଆତିଥ୍ୟ, ସ୍ଥାପତ୍ୟ, ଖାଦ୍ୟ, ମାର୍କେଟିଂ ଆଦି ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଭିଜ୍ଞତା ବାଣ୍ଟିବା ଉପରେ ବିଶେଷ ଧ୍ୟାନ ଦିଆଯିବ, ଯାହା ଉଭୟ ଦେଶର ସୌହାର୍ଦ୍ଦ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ବିକାଶ ଓ ଉନ୍ନତିପାଇଁ ଲାଭଦାୟକ ହେବ।

୧୫. ଜି-୨୦ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ଲିଡର୍ସ ଘୋଷଣାନାମା ଅନୁଯାୟୀ, ଭାରତ ଏବଂ ସ୍ପେନ୍ ଭଲ ପାଇଁ ଏଆଇର ବ୍ୟବହାର ଏବଂ ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହାର ସକାରାତ୍ମକ କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ପାଇଁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିପାରିବେ । ଉଭୟ ଦେଶ ଏଆଇର ସକାରାତ୍ମକ ବ୍ୟବହାରକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ବର୍ଷରେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜନ କରିବାକୁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିବଦ୍ଧ ଏବଂ ଉତ୍ପାଦକ ଅର୍ଥନୀତିରେ ଏଆଇ କ୍ଷେତ୍ରରେ ନୂତନ ଅଗ୍ରଗତିର ବ୍ୟବହାରିକ ରୂପାୟନ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବେ ।

୧୬. ଏହି ପଦକ୍ଷେପର ଗୁରୁତ୍ୱକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଉଭୟ ନେତା ସମ୍ପୃକ୍ତ ଅଂଶୀଦାରମାନଙ୍କୁ ସଂପୃକ୍ତ ଦେଶରେ ବର୍ଷକୁ ଅତି ଉପଯୁକ୍ତ ଢଙ୍ଗରେ ପାଳନ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ।

ସାଂସ୍କୃତିକ ଓ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ

୧୭. ଦୁଇ ନେତା ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ ନିକଟତର କରିବାରେ ସାଂସ୍କୃତିକ ସମ୍ପର୍କର ଭୂମିକାକୁ ସ୍ୱୀକାର କରିଥିଲେ ଏବଂ ଭାରତ ଓ ସ୍ପେନର ସମୃଦ୍ଧ ଏବଂ ବିବିଧ ସାଂସ୍କୃତିକ ଐତିହ୍ୟକୁ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ । ସେମାନେ ଭାରତ ଏବଂ ସ୍ପେନ୍ ମଧ୍ୟରେ ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ଚାଲିଆସୁଥିବା ସାଂସ୍କୃତିକ ଆଦାନପ୍ରଦାନ ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧିକୁ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ, ବିଶେଷକରି ସ୍ପାନିଶ ଇଣ୍ଡୋଲୋଜିଷ୍ଟ ଏବଂ ଭାରତୀୟ ହିସ୍ପାନିଷ୍ଟଙ୍କ ଭୂମିକାକୁ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ। ସଙ୍ଗୀତ, ନୃତ୍ୟ, ନାଟ୍ୟ, ସାହିତ୍ୟ, ସଂଗ୍ରହାଳୟ ଓ ପର୍ବପର୍ବାଣୀରେ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଆଦାନ ପ୍ରଦାନକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ସାଂସ୍କୃତିକ ବିନିମୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ସେମାନେ ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ ।

୧୮. ଦୁଇ ନେତା ଉଭୟ ଦେଶର ସଂସ୍କୃତି ଏବଂ ଭାଷା ଅଧ୍ୟୟନ ପ୍ରତି ବଢୁଥିବା ଆଗ୍ରହକୁ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ । ସ୍ପାନିଶ ଭାରତର ଲୋକପ୍ରିୟ ବିଦେଶୀ ଭାଷା ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ । ଭାରତ-ସ୍ପେନ ସାଂସ୍କୃତିକ ସହଯୋଗକୁ ଆହୁରି ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଏବଂ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀର ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟୋ ସର୍ଭାଣ୍ଟେସ୍, ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀ ଏବଂ ଭାଲାଡୋଲିଡରେ କାସା ଡି ଲା ଇଣ୍ଡିଆ ଭଳି ଉଭୟ ଦେଶର ସାଂସ୍କୃତିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ମଧ୍ୟରେ ସହଯୋଗକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଦିଗରେ ପାରସ୍ପରିକ ସ୍ୱାର୍ଥ ଉପରେ ସେମାନେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ ।

୧୯. ଭାଲାଡୋଲିଡ୍ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ହିନ୍ଦୀ ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଅଧ୍ୟୟନ ଉପରେ ଆଇସିସିଆର ଚେୟାର ପ୍ରତିଷ୍ଠାକୁ ଦୁଇ ନେତା ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ । ଜାତୀୟ ଶିକ୍ଷା ନୀତି (ଏନଇପି) ୨୦୨୦ ଅଧୀନରେ ଭାରତ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ପରିବର୍ତନ ଆଣିଛି। ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀ ଭାରତୀୟ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ ଗୁଡ଼ିକ ସହିତ ଶିକ୍ଷାଗତ ଏବଂ ଗବେଷଣା ଭାଗିଦାରୀକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ଅଗ୍ରଣୀ ସ୍ପେନ୍ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିଥିଲେ; ଏହା ସହିତ ଯୁଗ୍ମ/ଡୁଆଲ୍‌ ଡିଗ୍ରୀ ଏବଂ ଟ୍ୱିନିଂ ବ୍ୟବସ୍ଥା ମାଧ୍ୟମରେ ସଂସ୍ଥାଗତ ସମ୍ପର୍କ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଏବଂ ଭାରତରେ ଶାଖା କ୍ୟାମ୍ପସ ସ୍ଥାପନ କରିବାର ସମ୍ଭାବନା ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବ।

୨୦. ମୁମ୍ବାଇରେ ସ୍ପେନ୍-ଇଣ୍ଡିଆ କାଉନସିଲ୍ ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍ ଏବଂ ଅବଜର୍ଭର ରିସର୍ଚ୍ଚ ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍ ର ମିଳିତ ଆନୁକୂଲ୍ୟରେ ଆୟୋଜିତ ଚତୁର୍ଥ ସ୍ପେନ୍-ଇଣ୍ଡିଆ ଫୋରମରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସାଞ୍ଚେଜ୍ ମୁଖ୍ୟ ଭାଷଣ ଦେଉଛନ୍ତି। ନେତାମାନେ ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନର ମୂଲ୍ୟବାନ ଅବଦାନକୁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଇଥିଲେ, ଯାହା ଭାରତୀୟ ଏବଂ ସ୍ପେନିସ୍ ନାଗରିକ ସମାଜ, କମ୍ପାନୀ, ଥିଙ୍କଟ୍ୟାଙ୍କ, ପ୍ରଶାସନ ଏବଂ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବାରେ ସରକାରଙ୍କ ପରିପୂରକ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛି, ସେମାନଙ୍କ ସଦସ୍ୟ ଏବଂ ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଦୃଢ଼ ଭାଗିଦାରୀକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରି ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସମ୍ପର୍କକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ ଏବଂ ପାରସ୍ପରିକ ଜ୍ଞାନ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଦୁଇ ଦେଶକୁ ଏକାଠି କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ ।

୨୧. ଆଇସିସିଆର ଦ୍ୱାରା ସ୍ପେନର ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ଉପହାର ଦିଆଯାଇଥିବା ଗୁରୁଦେବ ରବୀନ୍ଦ୍ରନାଥ ଟାଗୋରଙ୍କ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତିର ଭାଲାଡୋଲିଡଠାରେ ସ୍ଥାପନା ଏବଂ ମାଦ୍ରିଦରେ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ଟୋ ସର୍ଭାଣ୍ଟେସଙ୍କ ଭଲ୍ଟରେ ଟାଗୋରଙ୍କ ଅନୁବାଦିତ କୃତିର ସ୍ଥାପନକୁ ଉଭୟ ନେତା ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ ଯାହା ଦୁଇ ଦେଶର ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସାଂସ୍କୃତିକ ସମ୍ପର୍କ ବୃଦ୍ଧିର ପ୍ରମାଣ ।

୨୨. ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଏବଂ ଅଡିଓ-ଭିଜୁଆଲ୍ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବଢୁଥିବା ସହଯୋଗ, ୨୦୨୩ ରେ ଏସଇଏମଆଇଏନସିଆଇ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ମହୋତ୍ସବରେ ଭାରତ ଅତିଥି ରାଷ୍ଟ୍ର ଏବଂ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ସ୍ପେନିଶ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ କାର୍ଲୋସ୍ ସୌରାଙ୍କୁ ଆଇଏଫ୍ଏଫ୍ଆଇ ସତ୍ୟଜିତ ରାୟ ଲାଇଫ୍ ଟାଇମ୍ ଆଚିଭମେଣ୍ଟ ପ୍ରଦାନ କରିବା ନେଇ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ସନ୍ତୋଷ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲେ। ଭାରତ ଏବଂ ସ୍ପେନରେ ବୃହତ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଏବଂ ଅଡିଓ-ଭିଜୁଆଲ୍ ଶିଳ୍ପକୁ ସ୍ୱୀକାର କରି ଉଭୟ ନେତା ଅଡିଓ-ଭିଜୁଆଲ୍ କୋ-ପ୍ରଡକ୍ସନ ଚୁକ୍ତି ଅଧୀନରେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସହଯୋଗର ପରିସର ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇପାରିବ ବୋଲି ରାଜି ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ଅଡିଓଭିଜୁଆଲ୍ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସହଯୋଗରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବା ଏବଂ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରର ସହ-ପ୍ରଯୋଜନାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ ଏବଂ ସହଜ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଯୁଗ୍ମ ଆୟୋଗ ଗଠନକୁ ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ ।

୨୩. ଦୁଇ ଦେଶରେ ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ଏବଂ ଦୂତାବାସ ସେବା ବୃଦ୍ଧି କରିବା ପାଇଁ ଦୁଇ ନେତା ବାର୍ସିଲୋନାରେ ସ୍ପେନର ଭାରତର ପ୍ରଥମ କନସୁଲେଟ୍ ଜେନେରାଲ୍ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହେବା ଏବଂ ବେଙ୍ଗାଲୁରୁରେ ସ୍ପେନ୍ ର କନସୁଲେଟ୍ ଜେନେରାଲ୍ ଖୋଲିବା ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ସ୍ୱାଗତ କରିଛନ୍ତି।

ୟୁରୋପୀୟ ସଂଘ ଏବଂ ଭାରତ ସମ୍ପର୍କ

୨୪. ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀ ଏବଂ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସାଞ୍ଚେଜ୍ ଭାରତ-ୟୁରୋପୀୟ ସଂଘ ରଣନୈତିକ ଭାଗିଦାରୀକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଏବଂ ବ୍ୟାପକ ମୁକ୍ତ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତି, ନିବେଶ ସୁରକ୍ଷା ଚୁକ୍ତି ଏବଂ ଭୌଗୋଳିକ ସଙ୍କେତ ଚୁକ୍ତିର ତିନୋଟି ଆଲୋଚନାକୁ ଆଗେଇ ନେବା ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାକୁ ଦୋହରାଇଥିଲେ ।

୨୫. ୟୁରୋପୀୟ ସଂଘ-ଭାରତ ଯୋଗାଯୋଗ ଭାଗିଦାରୀର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ସାକାର କରିବା ପାଇଁ ସେମାନେ ସେମାନଙ୍କର ସହଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ଭାରତ ତଥା ୟୁରୋପ ମଧ୍ୟରେ ଯୋଗାଯୋଗକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ଭାରତ-ମଧ୍ୟ ପୂର୍ବ-ୟୁରୋପ ଅର୍ଥନୈତିକ କରିଡର ପ୍ରକଳ୍ପ (ଆଇଏମଇଇସି)ର ସମ୍ଭାବନାକୁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଇଥିଲେ । ବାଣିଜ୍ୟ, ପୁଞ୍ଜିନିବେଶ, ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ, ଶକ୍ତି, ଲଜିଷ୍ଟିକ୍ସ, ବନ୍ଦର ଏବଂ ଭିତ୍ତିଭୂମି ବିକାଶ ଭଳି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆଞ୍ଚଳିକ ଦେଶମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସହଯୋଗର ବାଟ ଖୋଜିଥିଲେ ।

ବୈଶ୍ୱିକ ସମସ୍ୟା

୨୬. ନେତାମାନେ ୟୁକ୍ରେନରେ ଯୁଦ୍ଧକୁ ନେଇ ଗଭୀର ଉଦ୍ବେଗ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ ଏକ ବ୍ୟାପକ, ନ୍ୟାୟପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ଶାନ୍ତିର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଦୋହରାଇଥିଲେ ଏବଂ ସାର୍ବଭୌମତ୍ୱ ଏବଂ ଆଞ୍ଚଳିକ ଅଖଣ୍ଡତା ପ୍ରତି ସମ୍ମାନ ସମେତ ଜାତିସଂଘ ଚାର୍ଟରର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଏବଂ ନୀତି ସହିତ ସୁସଙ୍ଗତ ଥିଲେ । ବିବାଦର ସ୍ଥାୟୀ ଏବଂ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ହାସଲ କରିବା ପାଇଁ ଆଲୋଚନା ଏବଂ କୂଟନୀତି ର ଗୁରୁତ୍ୱ ସହିତ ସମସ୍ତ ଅଂଶୀଦାରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆନ୍ତରିକ ଯୋଗଦାନ ଉପରେ ସେମାନେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ । ବିବାଦର ସମାଧାନ ପାଇଁ ହୋଇଥିବା ପ୍ରୟାସକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା ପାଇଁ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ଯୋଗାଯୋଗରେ ରହିବାକୁ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ।

୨୭. ସେମାନେ ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟରେ ଶାନ୍ତି ଏବଂ ସ୍ଥିରତା ହାସଲ କରିବା ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କର ଦୃଢ଼ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ଦର୍ଶାଇଥିଲେ ଏବଂ ପଶ୍ଚିମ ଏସିଆରେ ନିରାପତ୍ତା ପରିସ୍ଥିତି ବୃଦ୍ଧି କୁ ନେଇ ଗଭୀର ଉଦ୍ବେଗ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସମ୍ପୃକ୍ତ ସମସ୍ତଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସଂଯମ ରହିବାକୁ ଆହ୍ୱାନ ଦେଇଥିଲେ । ଆଲୋଚନା ଓ କୂଟନୀତି ମାଧ୍ୟମରେ ସମସ୍ତ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ କରିବାକୁ ସେମାନେ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ। ଅକ୍ଟୋବର ୭, ୨୦୨୩ ରେ ଇସ୍ରାଏଲ ଉପରେ ହୋଇଥିବା ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣକୁ ଦୁଇ ନେତା ସ୍ପଷ୍ଟ ନିନ୍ଦା କରିବା ସହ ଗାଜାରେ ବ୍ୟାପକ ବେସାମରିକ ଜୀବନ ହାନି ଏବଂ ମାନବିକ ସଙ୍କଟ ଗ୍ରହଣୀୟ ନୁହେଁ ଏବଂ ଯଥାଶୀଘ୍ର ଶେଷ ହେବା ଉଚିତ ବୋଲି ସହମତି ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ। ସମସ୍ତ ବନ୍ଦୀଙ୍କୁ ତୁରନ୍ତ ମୁକ୍ତ କରିବା, ତୁରନ୍ତ ଅସ୍ତ୍ରବିରତି କରିବା ଏବଂ ଗାଜାକୁ ମାନବିକ ସହାୟତାକୁ ସୁରକ୍ଷିତ, ନିରନ୍ତର ପ୍ରବେଶ କରିବାକୁ ସେମାନେ ଆହ୍ୱାନ ଦେଇଥିଲେ। ସେମାନେ ସାଧାରଣ ନାଗରିକଙ୍କ ଜୀବନ ସୁରକ୍ଷା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିବା ସହ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଆଇନକୁ ପାଳନ କରିବାକୁ ସମସ୍ତ ପକ୍ଷଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ । ଇସ୍ରାଏଲ ସହ ଶାନ୍ତି ଓ ନିରାପତ୍ତା ଏବଂ ଜାତିସଂଘରେ ପାଲେଷ୍ଟାଇନର ସଦସ୍ୟତା ପାଇଁ ସମର୍ଥନ ସହିତ ସୁରକ୍ଷିତ ଏବଂ ପାରସ୍ପରିକ ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ସୀମା ମଧ୍ୟରେ ବସବାସ କରୁଥିବା ଏକ ସାର୍ବଭୌମ, କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ଏବଂ ସ୍ୱାଧୀନ ପାଲେଷ୍ଟାଇନ ରାଷ୍ଟ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଦିଗରେ ସେମାନେ ଦୁଇ ରାଷ୍ଟ୍ର ସମାଧାନର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ପ୍ରତି ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ଦୋହରାଇଥିଲେ ।

୨୮. ଲେବାନନରେ ଉତ୍ତେଜନା ଏବଂ ହିଂସା ଏବଂ ବ୍ଲୁ ଲାଇନରେ ସୁରକ୍ଷା ପରିସ୍ଥିତି ଉପରେ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ସେମାନଙ୍କର ଚିନ୍ତାକୁ ଦୋହରାଇଥିଲେ ଏବଂ ୟୁଏନଏସସି ପ୍ରସ୍ତାବ ୧୭୦୧ ର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପାୟନ ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାକୁ ଦୋହରାଇଥିଲେ । ପ୍ରମୁଖ ସୈନ୍ୟ ଯୋଗାଣକାରୀ ଦେଶ ଭାବେ ସେମାନେ ୟୁନିଫିଲ୍ ଉପରେ ହୋଇଥିବା ଆକ୍ରମଣକୁ ନିନ୍ଦା କରିବା ସହ ଶାନ୍ତିରକ୍ଷୀଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ଏହାକୁ ସମସ୍ତେ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ବୋଲି ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ। ଜାତିସଂଘ ପରିସରର ଉଲ୍ଲଂଘନ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ଆଦେଶର ପବିତ୍ରତାକୁ ସମସ୍ତେ ସମ୍ମାନ ଦେବା ଉଚିତ୍ ।

୨୯. ଉଭୟ ପକ୍ଷ ଏକ ମୁକ୍ତ, ଓପନ୍, ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ, ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧ ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ, ଯାହା ଏକ ନିୟମ ଭିତ୍ତିକ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା, ସାର୍ବଭୌମତ୍ୱ ପ୍ରତି ପାରସ୍ପରିକ ସମ୍ମାନ ଏବଂ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଆଞ୍ଚଳିକ ଅନୁଷ୍ଠାନଦ୍ୱାରା ସମର୍ଥିତ ବିବାଦର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲା । ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଆଇନ, ବିଶେଷ କରି ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ସମୁଦ୍ର ଆଇନ ସମ୍ମିଳନୀ (ୟୁଏନସିଏଲଓଏସ୍) ୧୯୮୨ ଅନୁଯାୟୀ ଅବାଧ ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ନେଭିଗେସନ୍ ସ୍ୱାଧୀନତାର ଗୁରୁତ୍ୱ ଉପରେ ସେମାନେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ । ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ସାମୁଦ୍ରିକ କ୍ଷେତ୍ରର ପରିଚାଳନା, ସଂରକ୍ଷଣ, ସ୍ଥାୟୀତା, ନିରାପତ୍ତା ଏବଂ ବିକାଶ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ସହଯୋଗୀ ପ୍ରୟାସ ପାଇଁ ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗର ଇନିସିଏଟିଭ୍ (ଆଇପିଓଆଇ)ରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ସ୍ପେନ୍ କୁ ଭାରତର ନିମନ୍ତ୍ରଣକୁ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ସ୍ୱୀକାର କରିଛନ୍ତି। ସେମାନେ ଭାରତର ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ଏବଂ ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ପାଇଁ ୟୁରୋପୀୟ ସଂଘର ରଣନୀତି ମଧ୍ୟରେ ସମନ୍ୱୟକୁ ମଧ୍ୟ ସ୍ୱୀକାର କରିଥିଲେ ।

୩୦. ଭାରତ ଏବଂ ଲାଟିନ ଆମେରିକୀୟ ଅଞ୍ଚଳ ମଧ୍ୟରେ ବଢୁଥିବା ରାଜନୈତିକ ଏବଂ ବାଣିଜ୍ୟିକ ସମ୍ପର୍କ ଏବଂ ସ୍ପେନ୍ ସହିତ ଏହାର ଐତିହାସିକ, ଅର୍ଥନୈତିକ ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ସମ୍ପର୍କକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଉଭୟ ନେତା ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ପୁଞ୍ଜିନିବେଶ ଏବଂ ବିକାଶ ପାଇଁ ତ୍ରିକୋଣୀୟ ସହଯୋଗର ବିପୁଳ ସମ୍ଭାବନାକୁ ସ୍ୱୀକାର କରିଥିଲେ । ଆସୋସିଏଟ୍ ଅବଜରଭର୍‌ ଭାବେ ଇବେରୋ-ଆମେରିକୀୟ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଯୋଗଦେବା ପାଇଁ ଭାରତର ଆବେଦନକୁ ସ୍ପେନ୍ ସ୍ୱାଗତ କରିଛି, ଯାହା ଲାଟିନ୍ ଆମେରିକୀୟ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ସହିତ ସମ୍ପର୍କକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ପ୍ରଦାନ କରିବ। ୨୦୨୬ରେ ସ୍ପେନରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବାକୁ ଥିବା ଇବେରୋ-ଆମେରିକୀୟ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀ ଦ୍ୱାରା ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ରୂପ ଦେବାକୁ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଛନ୍ତି, ଯାହାଦ୍ୱାରା ଭାରତ ସ୍ପେନର ପ୍ରୋ ଟେମ୍ପୋରେ ସଚିବାଳୟର କାର୍ଯ୍ୟକଳାପରେ ସକ୍ରିୟ ଭାବରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିପାରିବ ।

ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଏବଂ ବହୁପାକ୍ଷିକ ସହଯୋଗ

୩୧. ଜାତିସଂଘ ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦ (ୟୁଏନଏସସି) ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବହୁପକ୍ଷୀୟ ଫୋରମ୍ ସମେତ ଜାତିସଂଘ ମଧ୍ୟରେ ସହଯୋଗ ଏବଂ ସମନ୍ୱୟ ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ଉଭୟ ନେତା ରାଜି ହୋଇଥିଲେ । ବିଶ୍ୱ ଶାନ୍ତି ଓ ବିକାଶ କୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ନିୟମ ଭିତ୍ତିକ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଗୁରୁତ୍ୱ ଉପରେ ସେମାନେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ । ଉଭୟ ପକ୍ଷ ବର୍ତ୍ତମାନର ବାସ୍ତବତାକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଥିବା ବହୁପକ୍ଷବାଦକୁ ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇବା, ୟୁଏନଏସସି ସମେତ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସଙ୍ଗଠନଗୁଡ଼ିକୁ ଅଧିକ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ, ପ୍ରଭାବଶାଳୀ, ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ, ଉତ୍ତରଦାୟୀ ଏବଂ ସ୍ୱଚ୍ଛ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିବଦ୍ଧ । ଭାରତ ୨୦୩୧-୩୨ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ପାଇଁ ସ୍ପେନର ୟୁଏନଏସସି ପ୍ରାର୍ଥୀତ୍ୱକୁ ସମର୍ଥନ ଜଣାଇଥିବା ବେଳେ ସ୍ପେନ୍ ୨୦୨୮-୨୯ ଅବଧି ପାଇଁ ଭାରତର ପ୍ରାର୍ଥୀତ୍ୱକୁ ସମର୍ଥନ ଜଣାଇଛି।

୩୨. ଉଭୟ ନେତା ନିରନ୍ତର ବିକାଶ ଲକ୍ଷ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ସମ୍ବଳ ବ୍ୟବଧାନକୁ ଦୂର କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରାଥମିକତା ପଦକ୍ଷେପ ଚିହ୍ନଟ କରିବାର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସୁଯୋଗ ଭାବରେ ୨୦୨୫ ରେ ସେଭିଲା (ସ୍ପେନ୍)ରେ ହେବାକୁ ଥିବା ବିକାଶ ପାଇଁ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ଉପରେ ଚତୁର୍ଥ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସମ୍ମିଳନୀକୁ ଅପେକ୍ଷା କରିଛନ୍ତି।

୩୩. ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସାଞ୍ଚେଜ୍ ଜି-୨୦ର ଉଦାହରଣମୂଳକ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତା ପାଇଁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଇଥିଲେ, ଯାହା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ଜଟିଳ ବିଶ୍ୱ ଦକ୍ଷିଣ ପ୍ରସଙ୍ଗଗୁଡ଼ିକୁ ସଫଳତାର ସହ ଏବଂ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଭାବରେ ସମାଧାନ କରିଥିଲା । ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀ ଜି-୨୦ର ସ୍ଥାୟୀ ନିମନ୍ତ୍ରିତ ସଦସ୍ୟ ଭାବରେ ଆଲୋଚନାରେ ସ୍ପେନର ମୂଲ୍ୟବାନ ଅବଦାନକୁ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ ।

୩୪. ନିରନ୍ତର ଶକ୍ତି କୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତନ ସହ ଖାପ ଖୁଆଇବା ଦିଗରେ ସହଯୋଗକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ଦୁଇ ନେତା ସହମତି ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ । ସେମାନେ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ପଦକ୍ଷେପକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ସ୍ୱୀକାର କରନ୍ତି ଏବଂ ପ୍ୟାରିସ ଚୁକ୍ତିର ତାପମାତ୍ରା ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଥିବା ଜଳବାୟୁ ଅର୍ଥ ଉପରେ ଏକ ନୂତନ ସାମୂହିକ ଲକ୍ଷ୍ୟ ସମେତ ଏକ ମହତ୍ୱାକାଂକ୍ଷୀ ଫଳାଫଳ ହାସଲ କରିବା ପାଇଁ ବାକୁରେ ହେବାକୁ ଥିବା ଜଳବାୟୁ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀ (ସିଓପି ୨୯) ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ସହଯୋଗ କରିବାକୁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଛନ୍ତି । ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନର ବଢ଼ୁଥିବା ପ୍ରଭାବକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଦେଶଗୁଡ଼ିକର ସ୍ଥିରତା ଏବଂ ଅନୁକୂଳନ କ୍ଷମତାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ନେବାର ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ମଧ୍ୟ ସେମାନେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ। ଅକ୍ଷୟ ଶକ୍ତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ବୁଝାମଣା ପତ୍ରର ଶୀଘ୍ର ସମାପ୍ତି ପାଇଁ ଉଭୟ ନେତା ଅପେକ୍ଷା କରିଥିଲେ । ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀ ସବୁଜ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଦିଗରେ ସ୍ପେନର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାକୁ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ ଏବଂ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସୌର ମେଣ୍ଟରେ ସ୍ପେନକୁ ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ । ଲକ୍ଷ୍ୟ ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ଅକ୍ଷୟ ଶକ୍ତି ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ କରିବାରେ ଭାରତର ଅଗ୍ରଗତିକୁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସାଞ୍ଚେଜ୍ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ। ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତନ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ପାଇଁ ଏକ ମିଳିତ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ପ୍ରୟାସର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ବୋଲି ଉଭୟ ନେତା ସହମତ ହୋଇଥିଲେ। ଜାତୀୟ ପରିସ୍ଥିତିକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ପ୍ରଥମ ଗ୍ଲୋବାଲ ଷ୍ଟକଟେକ୍ ସମେତ ସିଓପି୨୮ର ଫଳାଫଳ ଉପରେ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ସକାରାତ୍ମକ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେବେ।

୩୫. ପ୍ରସ୍ତୁତି ଏବଂ ଅନୁକୂଳ ପଦକ୍ଷେପ ମାଧ୍ୟମରେ ମରୁଡି ପ୍ରତି ଦେଶ, ସହର ଏବଂ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଦୁର୍ବଳତାକୁ ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ପଦକ୍ଷେପକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ, ଯାହା ୨୦୨୨ ରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଇଣ୍ଟରନାସନାଲ୍‌ ଡ୍ରଟ ରେଜିଲିଏନ୍ସ ଆଲାଏନ୍ସ ଆଇଡିଆରଏରେ ସାମିଲ ହେବା ପାଇଁ ସ୍ପେନ୍ ଭାରତକୁ ଆମନ୍ତ୍ରଣ କରିଛି।

୩୬. ଉଭୟ ନେତା ଆତଙ୍କବାଦ ଏବଂ ହିଂସାତ୍ମକ ଉଗ୍ରବାଦକୁ ମିଳିତ ଭାବରେ ନିନ୍ଦା କରିଛନ୍ତି, ଯେଉଁଥିରେ ଆତଙ୍କବାଦୀ ପ୍ରୋକ୍ସି ର ବ୍ୟବହାର ଏବଂ ସୀମାପାର ଆତଙ୍କବାଦ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ଆତଙ୍କବାଦ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଶାନ୍ତି ଓ ସ୍ଥିରତା ପାଇଁ ଏକ ଗମ୍ଭୀର ବିପଦ ବୋଲି ଉଭୟ ପକ୍ଷ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ବିଳମ୍ବ ନକରି ସମସ୍ତ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣର ଦୋଷୀଙ୍କୁ ନ୍ୟାୟ ଦେବାକୁ ଆହ୍ୱାନ ଦେଇଥିଲେ। ନିଜ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ଥିବା ଅଞ୍ଚଳକୁ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେବାରୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ତୁରନ୍ତ, ନିରନ୍ତର ଏବଂ ଅପରିବର୍ତ୍ତିତ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ସେମାନେ ସମସ୍ତ ଦେଶକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଜାତିସଂଘ ସୁରକ୍ଷା ପରିଷଦର ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ସଂକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକର ଦୃଢ଼ ରୂପାୟନ ଏବଂ ଜାତିସଂଘର ବିଶ୍ୱ ଆତଙ୍କବାଦ ନିରୋଧୀ ରଣନୀତିର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ । ଅଲକାଏଦା, ଆଇଏସଆଇଏସ/ଡାଏସ୍, ଲସ୍କର-ଇ-ତୟବା (ଏଲଇଟି), ଜୈଶ-ଏ-ମହମ୍ମଦ (ଜେଇଏମ୍) ସମେତ ୟୁଏନଏସସି ଦ୍ୱାରା ନିଷିଦ୍ଧ ସମସ୍ତ ଆତଙ୍କବାଦୀ ସଙ୍ଗଠନ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରୋକ୍ସି ଗ୍ରୁପ୍ ବିରୋଧରେ ମିଳିତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ସେମାନେ ଦାବି କରିଛନ୍ତି। ଆତଙ୍କବାଦ ପୀଡ଼ିତଙ୍କ ସମର୍ଥନ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ସଶକ୍ତୀକରଣ ପାଇଁ ସ୍ପେନର ବହୁପାକ୍ଷିକ ପଦକ୍ଷେପକୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ ।

୩୭. ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସାଞ୍ଚେଜ୍ ଏହି ଗସ୍ତ ସମୟରେ ତାଙ୍କୁ ଏବଂ ତାଙ୍କ ପ୍ରତିନିଧି ଦଳକୁ ଦିଆଯାଇଥିବା ଭବ୍ୟ ସ୍ୱାଗତ ଏବଂ ଆତିଥ୍ୟ ପାଇଁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀଙ୍କୁ ଧନ୍ୟବାଦ ଜଣାଇବା ସହ ନିକଟ ଭବିଷ୍ୟତରେ ସ୍ପେନ୍ ଗସ୍ତ କରିବାକୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରିଥିଲେ।

 

Explore More
୭୮ତମ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଅବସରରେ ଲାଲକିଲ୍ଲାରୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣ

ଲୋକପ୍ରିୟ ଅଭିଭାଷଣ

୭୮ତମ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଅବସରରେ ଲାଲକିଲ୍ଲାରୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣ
Cabinet approves minimum support price for Copra for the 2025 season

Media Coverage

Cabinet approves minimum support price for Copra for the 2025 season
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ କର୍ଣ୍ଣର ଡିସେମ୍ବର 21, 2024
December 21, 2024

Inclusive Progress: Bridging Development, Infrastructure, and Opportunity under the leadership of PM Modi