देश ने हाल ही में मदन दास देवी जी जैसी महान विभूति को खोया है। उनके जाने से मेरे साथ ही लाखों कार्यकर्ताओं को जो गहरा दुख हुआ, उसे शब्दों में व्यक्त करना कठिन है। आज मन को समझाना मुश्किल है कि मदन दास जी हमारे बीच में नहीं हैं। लेकिन मदन दास जी जैसे प्रभावशाली व्यक्तित्व के विचार और मूल्य सदैव हमारा मार्गदर्शन करते रहेंगे।

मैं खुद को सौभाग्यशाली मानता हूं कि मुझे मदन दास जी के साथ वर्षों तक करीब से काम करने का अवसर मिला। मैंने उनकी सादगी और मृदुभाषी स्वभाव को भी बहुत नजदीक से जाना। उनका जीवन बहुत सहज था। वह पूरी तरह से संगठन को समर्पित व्यक्ति थे और मेरे पास भी लंबे समय तक संगठन के कार्यों का दायित्व रहा है। इसलिए अधिकतर समय हमारे बीच की बातचीत संगठन का विस्तार, व्यक्ति निर्माण जैसे पहलुओं पर केंद्रित रहती थी। एक बार मैंने उनसे पूछा कि वह मूल रूप से कहां के रहने वाले हैं। उन्होंने मुझे बताया कि वह तो महाराष्ट्र के सोलापुर के पास के एक गांव से आते हैं, लेकिन उनके पूर्वज गुजरात के थे। वैसे यह उन्हें पता नहीं था कि गुजरात में कहां से थे। मैंने उन्हें बताया कि देवी उपनाम से मेरे एक शिक्षक थे, जो विसनगर के रहने वाले थे। बाद में मदन दास जी विसनगर गए और मेरे गांव वडनगर भी गए। वह मुझसे अधिकतर समय गुजराती में ही बातचीत करते थे।

मदन दास जी धैर्यपूर्वक कार्यकर्ताओं की बातों को सुना करते थे और घंटों तक चली चर्चा को वह बहुत कम वाक्यों में संक्षेप में समेट लेते थे। उनकी एक विशेषता थी कि वह शब्दों से परे जाकर कार्यकर्ता की भावनाओं को बहुत जल्दी समझ लेते थे।

मदन दास जी की जीवन यात्रा दर्शाती है कि कैसे स्वयं को पीछे रखकर और सामान्य कार्यकर्ताओं को जोड़कर बड़ी-बड़ी उपलब्धियां हासिल की जा सकती हैं। उनके पास चार्टर्ड अकाउंटेंट की ट्रेनिंग थी, इसलिए वह चाहते तो आरामदायक जीवन जी सकते थे, लेकिन उनके जीवन का उद्देश्य कुछ और ही था। उन्होंने राष्ट्रनिर्माण को ही अपने जीवन का लक्ष्य बनाया। भारत के युवाओं पर मदन दास जी को अटूट भरोसा था। वह देश भर के युवाओं को आपस में जोड़ने की क्षमता रखते थे। उन्होंने अपने जीवन का लंबा कार्यकाल अखिल भारतीय विद्यार्थी परिषद (एबीवीपी) को मजबूत करने के लिए समर्पित कर दिया।

मदन दास जी अपनी इस यात्रा में यशवंत राव केलकर जी से प्रभावित रहे, जिनके बारे में वह अक्सर बातें किया करते थे। मदन दास जी का हमेशा जोर रहता था कि एबीवीपी के कामों में अधिक से अधिक छात्राओं की भागीदारी हो, और न सिर्फ ये भागीदारी तक सीमित रहे, बल्कि छात्राएं गतिविधियों का नेतृत्व करें। वह अक्सर कहते थे कि जब छात्राएं किसी सामूहिक गतिविधि में शामिल होती हैं तो वह प्रयास और ज्यादा संवेदनशील बन जाता है।

विद्यार्थियों से मदन दास जी का गहरा लगाव था और वह अक्सर छात्रावासों में विद्यार्थियों के बीच घुल-मिल जाते थे। आयु में फर्क होने के बावजूद वह नई पीढ़ी के साथ बहुत सहजता से तालमेल बिठा लेते थे। वह विद्यार्थियों के बीच हमेशा ऐसे काम करते रहे, जैसे जल में कमल। विद्यार्थियों के बीच रहकर भी वह कभी छात्र राजनीति का हिस्सा नहीं बने।
सामाजिक और राजनीतिक जीवन में कई ऐसे लोग हैं, जिनके जीवन को गढ़ने में मदन दास जी की बहुत बड़ी भूमिका रही है। लेकिन मदन दास जी ने कभी यह प्रकट नहीं किया, क्योंकि यह उनके स्वभाव में ही नहीं था।

आजकल लोगों, प्रतिभाओं और कौशल के प्रबंधन के विचार काफी लोकप्रिय हो रहे हैं। मदन दास जी यह बखूबी समझ लेते थे कि किस व्यक्ति में किस तरह का कौशल है और उसकी प्रितभा संगठन के हित में कैसे काम आ सकती है। उनमें यह खासियत थी कि वे लोगों को उनकी क्षमताओं और प्रतिभा के अनुरूप ही दायित्व सौंपते थे। जब भी किसी कार्यकर्ता के पास कोई नया विचार होता था, तो उसकी हमेशा यह इच्छा रहती थी कि वह मदन दास जी के साथ साझा करे। इसकी एक वजह यह थी कि मदन दास जी नए विचारों को सुनने के लिए हमेशा तत्पर रहते थे। उनके साथ काम करने वाले लोग खुद ही प्रेरित होते थे, इस कारण से उनके नेतृत्व में न सिर्फ संगठनों का बहुत तेजी से विकास और विस्तार हुआ, बल्कि संगठन कहीं अधिक प्रभावी और सशक्त बने।

मदन दास जी संपर्क को लेकर बहुत सेलेक्टिव थे। किससे मिलना, कब मिलना और जब मिलूंगा तो उससे क्या बात करना और इसमें कितना समय जाएगा, इन सबकी वह योजना बनाते थे। मदन दास जी के जो प्रवास और कार्यक्रम होते थे, उनमें वह कभी भी कार्यकर्ताओं पर बोझ नहीं बनते थे।

मैं अंतिम समय तक सतत उनके संपर्क में रहा। मैं हाल में जब भी उनको फोन करता था तो वह चार बार पूछने के बाद ही अपनी बीमारी के बारे में बात करते थे। अन्यथा वह हंसकर टाल जाते थे। बीमारी में भी उनके मन में हमेशा यह भाव रहता था कि मैं समाज के लिए, देश के लिए क्या करूं।

मदन दास जी का अकादमिक रिकाॅर्ड काफी शानदार था। जब भी वह कुछ अच्छा पढ़ते थे, तो उसे उस विषय से संबंधित लोगों को भेज देते थे। मुझे अक्सर ऐसी चीजें उनसे प्राप्त होती थीं। अर्थशास्त्र और नीतिगत मामलों की वह बहुत गहरी समझ रखते थे। मदन दास जी ने एक ऐसे भारत की कल्पना की थी, जिसके प्रत्येक नागरिक के लिए आत्मनिर्भरता जीवन की वास्तविकता हो। एक ऐसे समाज का निर्माण हो, जहां सम्मान, सशक्तीकरण और सामूहिक समृद्धि की भावना हो। आज भारत एक के बाद एक क्षेत्र में आत्मनिर्भर बनता जा रहा है, इसे देखकर उनसे ज्यादा खुश कोई नहीं होता।

आज जब हमारा लोकतंत्र जीवंत है, युवा आत्मविश्वास से भरे हैं और देश उम्मीदों, आशाओं और आकांक्षाओं से भरा है, तब मदन दास देवी जी जैसी विभूतियों को याद करना बहुत महत्वपूर्ण हो जाता है। उनका पूरा जीवन समाज की सेवा और राष्ट्र के उत्थान के लिए समर्पित रहा।

  • Dheeraj Thakur January 16, 2025

    जय श्री राम.
  • Dheeraj Thakur January 16, 2025

    जय श्री राम
  • Jayanta Kumar Bhadra January 09, 2025

    Jai 🕉
  • ALPESH GAMIT BJP December 24, 2024

    ram ram
  • Chhedilal Mishra December 07, 2024

    Jai shrikrishna
  • कृष्ण सिंह राजपुरोहित भाजपा विधान सभा गुड़ामा लानी November 21, 2024

    जय श्री राम 🚩 वन्दे मातरम् जय भाजपा विजय भाजपा
  • कृष्ण सिंह राजपुरोहित भाजपा विधान सभा गुड़ामा लानी November 19, 2024

    जय मां भारती
  • Jitender Kumar Haryana BJP State President October 14, 2024

    I feel he will be last leader in my life to be followed 🙏
  • Jitender Kumar Haryana BJP State President October 14, 2024

    BJP
  • Jitender Kumar Haryana BJP State President October 14, 2024

    Aadhar
Explore More
প্রধান মন্ত্রী, শ্রী নরেন্দ্র মোদীনা 78শুবা নীংতম নুমিত্তা লাল কিলাগী ফম্বাক্তগী লৈবাক মীয়ামদা থমখিবা ৱারোল

Popular Speeches

প্রধান মন্ত্রী, শ্রী নরেন্দ্র মোদীনা 78শুবা নীংতম নুমিত্তা লাল কিলাগী ফম্বাক্তগী লৈবাক মীয়ামদা থমখিবা ৱারোল
India eyes potential to become a hub for submarine cables, global backbone

Media Coverage

India eyes potential to become a hub for submarine cables, global backbone
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
এক্তা কা মহা কুম্ভ – অনৌবা চহি চা অমগী য়কাইরকপা
February 27, 2025

Da u Myntri Rangbah duh, Narendra Modi

Ka Mahakumbh ka la kut ha ka nongbah ba kyntang jong ka Prayagraj. La pyndep ia ka Mahayajna jong ka jingiatylli. Haba ka jingsngewthuh jong ka ri ka don, haba ka lait na ki jingiateh ha ka rukom pyrkhat kiba rim, ka ring mynsiem laitluid ha ka bor kaba la pynthymmai. La sakhi ia kane ha ka Ekta Ka Mahakumbh (Mahakumbh jong ka jingiatylli) ha Prayagraj naduh ka 13 tarik Kyllalyngkot

|

Ha ka 22 tarik Kyllalyngkot, 2024 ha ka Pran Pratishtha jong ka Ram Mandir ha Ayodhya, nga la kren shaphang ka Devbhakti bad Deshbhakti – ka jingaiti sha ka bor ba kyntang bad sha ka ri. Ha ka Mahakumbh ha Prayagraj, ki Blei bad ki riewkhuid, ki longkmie, ki khynnah, ki samla, ki riewtymmen bad ki briew na baroh ki bynta jong ka jingim ki la iawanlang. Ngi la sakhi ia ka jingkhie ka jingsngew jong ka ri. Kane kadei ka Ekta Ka Mahakumbh, ha kaba la pyniasoh ia ki jingsngew jong 140 klur ki briew jong ka ri ha kajuh ka jaka, ha kajuh ka por, na ka bynta kane ka jingialang ba kyntang.

Ha kane ka thain ba kyntang jong ka Prayagraj ha Shringverpur, ka jaka ba kyntang jong ka jingiatylli, ka shongsuk shongsain bad ka jingieid, kaba u Prabhu Shri Ram bad Nishadraj ki iakynduh. Ka jingiakynduh jong ki ka pyni ia ka jingiakynduh ka jingaiti bad ka jingsngew jan ia kiwei. Wat mynta, ka Prayagraj ka ai mynsiem ia ngi da kane kajuh ka jingngeit

|

Haduh 45 sngi, nga la sakhi da ki klur ngut ki briew na man ki kyndong kynshrot jong ka ri ki leit sha ka Sangam. Ki jingsngew ba khlain ha kane ka jingiakynduh ka la kiew bha. Man u riewngeit u wan bad kawei ka thong- ban ioh ngam ha ka Sangam. Ka jingiakynduh ba kyntang jong ka Ganga, Yamuna, bad Saraswati ka pyndap ia man u pilkrim da ka mynsiem shitrhem, ka bor bad ka jingngeit skhem.

|

Kane ka Mahakumbh ha Prayadraj kadei ka phang jong ka jingpule na ka bynta kito kiba pyntbit ha ka jingpyniaid kam, ka jingpynkhreh kam bad ki riewshemphang ha ka polisi. Ym don ha kano kano ka bynta jong ka pyrthei ka nuksa kaba kum kane.

Ka pyrthei ka peit da ka jingsngewlyngngoh kumno da ki klur ngut ki briew ki ialumlang ha Prayagraj ha ki rud jong ki wah ba iakynduhlang. Kine ki briew kim don kano kano ka jingshah khot sngewbha, kim don jingtip lypa halor lano ban leit. Hynrei da ki klur ngut ki briew ki mih ban leit sha Mahakumbh da la ka jong ka bor bad sngewthuh ia ka jingsuk mynsiem hadien ba ki la dep sum ha kane ka um kaba kyntang.

|

Ngam lah ban klet ia kito ki durkhmat ba dap da ka jingkmen ba khraw bad ka jinghun hadien ka jingngam ba kyntang. Ki longkmie, ki riew rangbah, ki para jong ngi kiba don jing duna ha ki dkhot met – baroh ki ioh ka lad ban poi sha ka Sangam.

|

ki samla jong ka ri. Ka jingdon jong ki samla ha ka Mahakumbh ka long ka khubor ba ki samla jong ka ri kin long ki dei kiba rah shakhmat ia ka deiriti bad ka dustur ba khraw jong ngi. Ki sngewthuh ia ka jingbahkhlieh jong ki ban pynneh pynsah ia ka bad ki kut jingmut ban rah ia ka shakhmat.

Ka jingdon jong ki briew kiba poi ha Prayagraj na ka bynta kane ka Mahakumbh khlem artatien ka la thaw ia ki rekod ba thymmai. Hynrei nalor kito kiba leit dalade, ki don ruh da ki klur ngut ki briew ki bym lah ban poi sha Prayagraj kiba iasoh ia kane ka kam lyngba ka ki jingsngew jong ki. Ka um ba kyntang ba rah da ki pilkrim kalong ka tyllong jong ka jingsuk mynsiem kaba kyntang ia ki million ngut. Bun kiba leitphai na ka Mahakumbh ki la ioh ka jingpdiang burom ha ki shnong jong ki, bad la pynkup burom da ka imlang sahlang

|

ka la buh nongrim ia ki spah snem ban wan.

Ka jingpoi bun ki riewngeit ha Prayagraj kadei kaba ym shym la mutdur. Ki bor pyniaid ki la antad ia ka jingdon kiba wan katkum ki jingshem ha ki por ba la leit jong ka Kumbh.

Ki nongiashim bynta ha kane ka Ekta Ka Mahakumbh ki la jan tam arshah ia baroh ki briew kiba don ha United States.

Lada ki briew kiba pule shaphang ka jingngeit ki peit bniah ia ka jingiashim bynta shitrhem da ki klur ngut ki briew jong ka ri, kin lap ba ka India, ka sngewsarong ia ka pateng jong ka, mynta ka jam shaphrang sha ka bor ba thymmai. Nga ngeit ba kane kadei ka jingsdang jong ka juk ba thymmai, ka ban thoh ia ka lawei jong ka India kaba thymmai

|

Da ki hajar snem, ka Mahakumbh ka la pynkhlain ia ka jingsngew jong ka ri. Ha man ka Purnakumbh la sakhi ia ka jingialum lang ki riewkhuid, ki riewshemphang kiba iakren shaphang ka jinglong ka imlang sahlang ha ki por jong ki. Ki jingshem jong ki ki dei kiba ai ka lynti ia ka ri bad ka imlang sahlang. Man ka hynriew snem, ha ka por jong ka Ardhkumbh, la peit biang ia kine ki jingshem. Hadien ki 12 tylli ki Purnakumbh kiba long ha ki 144 snem, ki rukom bym iahap shuh ki dei kiba la ieh noh, bad la pdiang ia ki jingmut kiba kham thymmai, bad ki rukom ba thymmai kiba la wanrah ki iaid shakhmat katkum ka por.

Hadien 144 snem, ha kane ka Mahakumbh, ki riewkhuid jong ngi sa shisien ki la ai ka khubor kaba thymmai na ka bynta ka jingiaid lynti ka India sha ka roi ka par. Kane ka khubor ka long Ka India kaba la Kiew Shaphrang – Viksit Bharat.

Ha kane ka Ekta Ka Mahakumbh, man u pilkrim, la u dei uba riewspah ne duk, la u dei na ki jaka nongkyndong ne ki jaka sor, na India ne nabar ka ri, na ka thain Mihngi ne Sepngi, ka thain shatei ne shathie, la u dei na kano kano ka bynta jong ka imlang sahlang ne kano kano ka rukom pyrkhat, ki la iawan lang. Kane ka dei ka dak jong ka jing thmu Ek Bharat Shreshtha Bharat kaba la ai ka jingskhem jingmut ia ki klur ngut ki briew. Mynta, ngi dei ban iawan lang ha kane ka juh ka rukom na ka bynta ka kam ban tei ia ka India kaba la kiew shaphrang.

|

Nga kynmaw ia ka jingjia ha kaba u khynnah rit, Shri Krishna u la pyni ia ka dur jong baroh kawei ka jingthaw hapoh ka shyntur jong u sha ka kmie jong u ka Yashoda. Kumjuh, ha kane ka Mahakumbh, ki briew jong ka India bad ka pyrthei ki la sakhi ia ka lad kaba heh jong ka bor ba iatylli jong ka India. Mynta ngi dei ban iaid shakhmat da kane ka jingskhem jingmut bad aiti ialade na ka bynta ka jingtei ia ka India kaba la kiew shaphrang.

Ha ki por ba la dep, ki riewkhuid jong ka jingiakhih Bhakti ki la shem bad pynshlur ia ka bor jong ka jingiakut jingmut kaba tylli ha kylleng ka India. Naduh u Swami Vivekananda haduh u Sri Aurobindo, baroh ki riewshemphang kiba khraw ki pynkynmaw ia ngi shaphang ka bor jong ka jingiakut jingmut lang. Wat u Mahatma Gandhi ruh u la sakhi ia kane ha ka por jong ka jingiakhih na ka bynta ka jinglaitluid. Hadien ba la ioh jinglaitluid, lada kaba ka bor jong ka jingiatylli ka dei kaba la ithuh bad pyndonkam ban kyntiew ia ka bha ka miat jong baroh, kan la kylla sha ka bor kaba khlain na ka bynta ka ri kaba dang shu ioh jinglaitluid. Hynrei, ym shym la leh ia kane. Hynrei mynta, ng kmen ban sakhi ia ka rukom ba kane ka bor jong ka jingiatylli ki briew ka iawan lang na ka bynta ka India kaba la kiew shaphrang.

|

Naduh ki Veda haduh u Vivekananda, naduh ki jingthoh ba hyndai haduh ki satellite ha kine ki por ba mynta, ki dustur ba khraw jong ka India ki la tei ia kane ka ri. Kum u briew jong kane ka ri, nga duwai ba ngin ioh mynsiem na ki jingkynmaw ia ki longshuwa bad ki riewkhuid. To ai ba kane ka Ekta Ka Mahakumbh kan iarap ia ngi ba ngin jam shakhmat da ki jingkut jingmut ba thymmai. To ngin pynlong ia ka jingtylli kum ka nuksa kaba ialam lynti ia ngi. To ngin trei da ka jingsngewthuh ba ka jingai jingshakri ia ka ri ka dei ka jingai jingshakri ia U Blei.

Ha ka por ialap elekshon jong nga ha Kashi, nga la ong, “Ka Maa Ganga ka la khot ia nga." Kane kam la dei tang ka jingsngew hynrei ka jingkhot na ka bynta ka jingbahkhlieh, na ka bynta ka jingkhuid jong ki wah ba kyntang jong ngi. Haba nga ieng ha ka jaka ba iakynduh ka Ganga, Yamuna, bad Saraswati ha Prayagraj, ka jingkut jingmut jong nga ka la kham khlain. Ka jingkhuid jong ki wah jong ngi ka don ka jingiadei kaba skhem bad ka jingim jong ngi. Ka dei ka jingbahkhlieh jong ngi ban ithuh ia ki wah jong ngi, la ki dei kiba heh ne rit, kum ki kmie kiba ai ka jingim. Kane ka Mahakumbh ka la ai mynsiem ia ngi ban bteng ka jingtrei na ka bynta ka jingkhuid jong ki wah jong ngi.

|

Nga tip ba ka jingpynlong ia ka kam kaba heh haduh katne katne kam dei ka kam kaba suk. Nga duwai ia ka Maa Ganga, Maa Yamuna, bad Maa Saraswati ban map ia ngi lada ka la don kano kano ka jing duna ha ka jingngeit jong ngi. Nga iohi ia ki Janata Janardan, ki briew, kum ka dak jong ka jinglong kyntang. Lada ka la don kano kano ka jing duna ha ki jingpyrshang ban ai jingshakri ia ki, nga pan map na ki briew.

Da ki klur ngut ki briew ki la wan sha ka Mahakumbh da ka jingsngew kyntang. Ka jingai jingshakri ia ki ka la dei ka jingbahkhlieh ba la pyndep da kane ka juh ka jinglong kyntang. Kum u dkhot ka Parliament na Uttar Pradesh, nga lah ban ong ba hapoh ka jingialam jong u Yogi Ji, ki bor ba dei peit bad ki briew ki la iatrei lang ban wanrah jingjop ia kane ka Ekta Ka Mahakumbh. La ka dei ka Jylla ne ka Sorkar Pdeng, ym shym la don ki nongsynshar, hynrei baroh ki la long ki sevak. Ki nongtrei na ka bynta ka jingkhuid, ki pulit, ki nongking lieng, ki nongniah kali, ki briew kiba sam mar bam – baroh ki la trei shitom. Ka rukom ha kaba ki briew ka Prayagraj ki la pdiang burom ia ki pilkrim da ka mynsiem kaba kylluid watla ki la hap ban mad ia ki jingeh, ka dei kaba ai mynsiem bha. Nga ai ka jingsngewnguh ia ki bad ki briew jong ka Uttar Pradesh.

|

Nga ju ngeit beit ha ka lawei kaba phyrnai ia ka ri jong ngi. Haba nga sakhi ia kane ka Mahakumbh, kane ka jingngeit jong nga ka la kiew bun bun shah.

Ka rukom ha kaba 140 klur ngut ki briew jong ka India ki la pynkylla ia ka Ekta Ka Mahakumbh kaba paw sha kylleng ka pyrthei ka dei kaba itynnad shisha. Da kaba ioh mynsiem na ka jingtrei shitom bad ka jingngeit kaba skhem jong ki briew jong ngi, shen ngan leit sha Shri Somnath, kaba nyngkong na ki 12 tylli ki Jyotirlinga, ban rah ia ki jingseisoh jong kine ki sienjam ba la iatreilang ha ka ri sha U bad duwai na ka bynta baroh ki briew jong ka ri.

Ka Mahakumbh ka dei kaba la dep ha ka Mahashivratri, hynrei kum ka jingtuid kaba shirta jong ka Ganga, ka jingkhlain ka jingngeit, ka jingsngew jong ka ri bad ka jingiatylli ba ka Mahakumbh ka la wanrah kan bteng ban ai mynsiem ia ngi ha kine ki por ban wan.