1.       എന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട 140 കോടി കുടുംബാംഗങ്ങളേ, ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ജനാധിപത്യ രാജ്യമാണ് നാം. ഇപ്പോൾ പലരും അഭിപ്രായപ്പെടുന്നത് ജനസംഖ്യയുടെ വീക്ഷണകോണിൽനിന്നു പോലും നാം വിശ്വാസത്തിൽ ഒന്നാമതാണെന്നാണ്. ഇത്രയും വലിയ രാജ്യം, 140 കോടി ജനങ്ങൾ, എന്റെ സഹോദരീസഹോദരന്മാർ, എന്റെ കുടുംബാംഗങ്ങൾ ഇന്ന് സ്വാതന്ത്ര്യോത്സവം ആഘോഷിക്കുകയാണ്. ഇന്ത്യയെ സ്നേഹിക്കുന്ന, ഇന്ത്യയെ ബഹുമാനിക്കുന്ന, ഇന്ത്യയെക്കുറിച്ച് അഭിമാനിക്കുന്ന, രാജ്യത്തെയും ലോകത്തെയും കോടിക്കണക്കിന് പേർക്ക് ഈ മഹത്തായ സ്വാതന്ത്ര്യദിനത്തിൽ ഞാൻ ആശംസകൾ നേരുന്നു.

2.     ബഹുമാന്യനായ ബാപ്പുവിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ നടന്ന നിസ്സഹകരണ പ്രസ്ഥാനം, സത്യഗ്രഹ പ്രസ്ഥാനം, ഭഗത് സിംഗ്, സുഖ്ദേവ്, രാജ്ഗുരു തുടങ്ങിയ അനവധി ധീരരുടെ ത്യാഗം അങ്ങനെ രാജ്യത്തിന്റെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായി സംഭാവന ചെയ്യാത്ത ഒരു വ്യക്തിയും ആ തലമുറയിൽ ഉണ്ടാകില്ല. ഇന്ന്, രാജ്യത്തിന്റെ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിൽ സംഭാവനകൾ നൽകിയ, ത്യാഗം സഹിച്ച, തപസ്സനുഷ്ഠിച്ച ഏവരെയും ഞാൻ ആദരപൂർവം നമിക്കുന്നു. അവരെ ഞാൻ അഭിനന്ദിക്കുന്നു.

3.     മഹാനായ വിപ്ലവകാരിയും ആത്മീയ ജീവിതത്തിന്റെ തലതൊട്ടപ്പനുമായ ശ്രീ അരബിന്ദോയുടെ 150-ാം ജന്മവാർഷികത്തിന് ഈ ഓഗസ്റ്റ് 15ന് സമാപനമാകുകയാണ്. ഈ വർഷം സ്വാമി ദയാനന്ദ സരസ്വതിയുടെ 150-ാം ജന്മവാർഷിക വർഷമാണ്. ഈ വർഷം റാണി ദുർഗാവതിയുടെ 500-ാം ജന്മവാർഷികത്തിന്റെ വളരെ ശുഭകരമായ വേളയാണ്. അത് രാജ്യം മുഴുവൻ അത്യന്തം പ്രൗഢഗംഭീരമായി ആഘോഷിക്കാൻ പോകുന്നു. ഭക്തിയുടെ മകുടോദാഹരണമായ മീരാഭായിയുടെ 525-ാം ജന്മവാർഷികം കൂടിയാണീ വർഷം.

4.     ഇത്തവണ ജനുവരി 26 ന് നമ്മുടെ റിപ്പബ്ലിക് ദിനത്തിന്റെ 75-ാം വാർഷികം ആഘോഷിക്കും. നിരവധി അവസരങ്ങൾ, നിരവധി സാധ്യതകൾ, ഓരോ നിമിഷവും പുതിയ പ്രചോദനം, ഓരോ നിമിഷവും പുതിയ അവബോധം, സ്വപ്നങ്ങൾ, ദൃഢനിശ്ചയങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ രാഷ്ട്രനിർമ്മാണത്തിൽ ഏർപ്പെടാൻ, ഒരുപക്ഷെ ഇതിലും വലിയ അവസരം ഉണ്ടാകില്ല.

5.     കഴിഞ്ഞ ഏതാനും ആഴ്‌ചകളിൽ വടക്കുകിഴക്കൻ പ്രദേശങ്ങളിൽ, പ്രത്യേകിച്ച് മണിപ്പുരിൽ, ഇന്ത്യയുടെ മറ്റ് ചില ഭാഗങ്ങളിലും, എന്നാൽ മണിപ്പുരിൽ വിശേഷിച്ചും, നിരവധി പേർക്കു ജീവൻ നഷ്ടപ്പെട്ടു. അമ്മമാരോടും പെൺമക്കളോടുമുള്ള ആദരത്തിന് കോട്ടംതട്ടി. എന്നാൽ കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് ദിവസങ്ങളായി, സമാധാനത്തിന്റെ തുടർച്ചയായ റിപ്പോർട്ടുകൾ വരുന്നു. രാജ്യം മണിപ്പുരിലെ ജനങ്ങൾക്കൊപ്പമാണ്. കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് ദിവസങ്ങളായി മണിപ്പൂരിലെ ജനങ്ങൾ കാത്തുസൂക്ഷിക്കുന്ന സമാധാനത്തിന്റെ ഉത്സവം രാജ്യം മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകണം. സമാധാനത്തിലൂടെ മാത്രമേ പരിഹാരത്തിനുള്ള വഴി ഉണ്ടാകൂ. സംസ്ഥാനവും കേന്ദ്ര ഗവണ്മെന്റും കൂട്ടായി ആ പ്രശ്നങ്ങൾ പരിഹരിക്കാൻ പരമാവധി ശ്രമിക്കുന്നു, അത് തുടരും.

6.     ഇത് അമൃതകാലത്തിന്റെ ആദ്യ വർഷമാണ്. ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ നാം എന്തുചെയ്യും, നാം സ്വീകരിക്കുന്ന ചുവടുകൾ, നാം ചെയ്യുന്ന ത്യാഗങ്ങൾ, നാം ചെയ്യുന്ന തപസ്സ് - ഇവയിൽനിന്നാണ് വരുന്ന ആയിരം വർഷത്തേക്കുള്ള രാജ്യത്തിന്റെ സുവർണ ചരിത്രം തളിർക്കാൻ പോകുന്നത്.

7.      ഭാരതമാതാവ് ഉണർന്നു. എനിക്ക് സുഹൃത്തുക്കളെ വ്യക്തമായി കാണാൻ കഴിയുന്നു. കഴിഞ്ഞ 9-10 വർഷമായി നാം അനുഭവസമ്പത്താർജിച്ച കാലഘട്ടമാണിത്. പുതിയ ആകർഷകത്വവും പുതിയ വിശ്വാസവും പുതിയ പ്രതീക്ഷയും ലോകമെമ്പാടുനിന്നും ഇന്ത്യയുടെ അവബോധത്തിലേക്ക് ഉയർന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സാധ്യതകളെ, ഇന്ത്യയിൽനിന്ന് ഉയർന്നുവന്ന ഈ പ്രകാശകിരണത്തെ ലോകം വെളിച്ചമായി കാണുന്നു.

8.     ജനസംഖ്യാശാസ്ത്രം, ജനാധിപത്യം, വൈവിധ്യം എന്നീ മൂന്നു ഘടകങ്ങൾക്ക് ഇന്ത്യയുടെ ഓരോ സ്വപ്നവും സാക്ഷാത്കരിക്കാനുള്ള കഴിവുണ്ട്. ഇന്ന് 30 വയസ്സിന് താഴെയുള്ളവരുടെ നമ്മുടെ ജനസംഖ്യ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയർന്നതാണ് എന്നത് അഭിമാനകരമാണ്. 30 വയസ്സിന് താഴെയുള്ള യുവാക്കളിൽ, എന്റെ രാജ്യത്തിന് ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ആയുധങ്ങളുണ്ട്, ദശലക്ഷക്കണക്കിന് തലച്ചോറുണ്ട്, ദശലക്ഷക്കണക്കിന് സ്വപ്നങ്ങളുണ്ട്, ദശലക്ഷക്കണക്കിന് നിശ്ചയദാർഢ്യമുണ്ട്. അതിലൂടെ എന്റെ സഹോദരീസഹോദരന്മാർക്കും എന്റെ കുടുംബാംഗങ്ങൾക്കും ആഗ്രഹിച്ച ഫലങ്ങൾ നേടാൻ കഴിയും.

9.     ഇന്ന്, എന്റെ യുവാക്കൾ ലോകത്തിലെ ആദ്യത്തെ മൂന്ന് സ്റ്റാർട്ട്-അപ്പ് ആവാസവ്യവസ്ഥകളിൽ ഇന്ത്യക്ക് സ്ഥാനം നൽകി. ഇന്ത്യയുടെ ഈ ശക്തി കണ്ട് ലോകത്തെ യുവാക്കൾ അത്ഭുതപ്പെടുന്നു. ഇന്ന് ലോകം സാങ്കേതിക വിദ്യയാൽ നയിക്കപ്പെടുന്നു. വരാനിരിക്കുന്ന യുഗം സാങ്കേതികവിദ്യയാൽ സ്വാധീനിക്കപ്പെടാൻ പോകുന്നു, തുടർന്ന് സാങ്കേതികവിദ്യയിലെ ഇന്ത്യയുടെ കഴിവുകൾ ഒരു പുതിയ പങ്ക് വഹിക്കാൻ പോകുന്നു.

10.   അടുത്തിടെ, ജി-20 ഉച്ചകോടിക്കായി ഞാൻ ബാലിയിൽ പോയി. ബാലിയിൽ, ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും സമ്പന്നമായ രാജ്യങ്ങളും അവരുടെ നേതാക്കളും ലോകത്തിലെ വികസിത രാജ്യങ്ങളും ഇന്ത്യയുടെ 'ഡിജിറ്റൽ ഇന്ത്യ'യുടെ വിജയത്തെക്കുറിച്ചും അതിന്റെ സൂക്ഷ്മതകളെക്കുറിച്ചും എന്നിൽ നിന്ന് അറിയാൻ ആകാംക്ഷയോടെ കാത്തിരുന്നു.  എല്ലാവരും ഇക്കാര്യം ചോദിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു. ഇന്ത്യ ചെയ്ത അത്ഭുതങ്ങൾ ഡൽഹിയിലും മുംബൈയിലും ചെന്നൈയിലും മാത്രം ഒതുങ്ങുന്നില്ല എന്ന് ഞാൻ അവരോട് പറയുമ്പോൾ, ഇന്ത്യ ചെയ്യുന്ന അത്ഭുതങ്ങൾ, എന്റെ രണ്ടാം നിര, മൂന്നാം നിര നഗരങ്ങളിലെ യുവാക്കൾ പോലും ഇന്നത്തെ എന്റെ രാജ്യത്തിന്റെ ഭാഗധേയം രൂപപ്പെടുത്തുന്നു.

11.     ചേരികളിൽനിന്ന് പുറത്തു വന്ന കുട്ടികൾ ഇന്ന് കായിക ലോകത്ത് കരുത്ത് തെളിയിക്കുകയാണ്. ചെറുഗ്രാമങ്ങളിലെയും ചെറുപട്ടണങ്ങളിലെയും നമ്മുടെ പുത്രന്മാരും പുത്രിമാരും ഇന്ന് അത്ഭുതങ്ങൾ കാണിക്കുന്നു. എന്റെ നാട്ടിൽ 100 സ്കൂളുകളുണ്ട്. അവിടെ കുട്ടികൾ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ നിർമ്മിക്കുകയും അവ പുറത്തിറക്കാനുള്ള തയ്യാറെടുപ്പുകൾ നടത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇന്ന് ആയിരക്കണക്കിന് അടൽ ടിങ്കറിങ് ലാബുകൾ പുതിയ ശാസ്ത്രജ്ഞർക്കു പിറവി കൊടുക്കുന്നു. ദശലക്ഷക്കണക്കിന് കുട്ടികളെ ശാസ്ത്രത്തിന്റെയും സാങ്കേതികവിദ്യയുടെയും പാത സ്വീകരിക്കാൻ പ്രചോദിപ്പിക്കുന്നു.

12.   കഴിഞ്ഞ ഒരു വർഷത്തിനിടയിൽ, ഇന്ത്യയുടെ ഓരോ കോണിലും ജി-20 പരിപാടികൾ സംഘടിപ്പിച്ച രീതി, രാജ്യത്തെ സാധാരണക്കാരന്റെ സാധ്യതകളെക്കുറിച്ച് ലോകത്തെ ബോധവാന്മാരാക്കി. ഇന്ത്യയുടെ വൈവിധ്യം അവർക്ക് പരിചയപ്പെടുത്തുകയും പ്രദർശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.

13.   ഇന്ന് ഇന്ത്യയുടെ കയറ്റുമതി അതിവേഗം വർധിക്കുകയാണ്. വ്യത്യസ്ത മാനദണ്ഡങ്ങൾ അടിസ്ഥാനമാക്കി, ലോക വിദഗ്ധർ പറയുന്നത് ഇന്ത്യ ഇപ്പോൾ അവസാനിപ്പിക്കാൻ പോകുന്നില്ല എന്നാണ്. ലോകത്തെ ഏത് റേറ്റിങ് ഏജൻസിയും ഇന്ത്യയെ അഭിമാനം കൊള്ളിക്കും.

14.   കൊറോണയ്ക്ക് ശേഷം, ഒരു പുതിയ ലോകക്രമം, ഒരു പുതിയ ആഗോള ക്രമം, ഒരു പുതിയ ഭൗമരാഷ്ട്രീയ സമവാക്യം വളരെ വേഗത്തിൽ പുരോഗമിക്കുന്നത് എനിക്ക് വ്യക്തമായി കാണാൻ കഴിയും. ഭൗമരാഷ്ട്രീയ സമവാക്യത്തിന്റെ എല്ലാ വ്യാഖ്യാനങ്ങളും മാറുകയാണ്; നിർവചനങ്ങൾ മാറുകയാണ്. ഇന്ന്, എന്റെ 140 കോടി ജനങ്ങളേ, മാറുന്ന ലോകത്തെ രൂപപ്പെടുത്താനുള്ള നിങ്ങളുടെ കഴിവ് ദൃശ്യമാണ്. നിങ്ങൾ ഒരു വഴിത്തിരിവിലാണ് നിൽക്കുന്നത്. കൊറോണ കാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യ രാജ്യത്തെ മുന്നോട്ട് നയിച്ച രീതിയിൽ ലോകം നമ്മുടെ കഴിവുകൾ കണ്ടു.

15.   ഇന്ന് ഇന്ത്യ ഗ്ലോബൽ സൗത്തിന്റെ ശബ്ദമായി മാറുകയാണ്. ഇന്ത്യയുടെ സമൃദ്ധിയും പൈതൃകവും ഇന്ന് ലോകത്തിന് ഒരു അവസരമായി മാറുകയാണ്. ഇപ്പോൾ പന്ത് നമ്മുടെ കോർട്ടിലാണ്, അവസരം കൈവിടരുത്, അവസരം നഷ്ടപ്പെടുത്തരുത്. ഇന്ത്യയിലെ എന്റെ നാട്ടുകാരെയും ഞാൻ അഭിനന്ദിക്കുന്നു, കാരണം എന്റെ നാട്ടുകാർക്ക് പ്രശ്‌നങ്ങളുടെ വേരുകൾ മനസ്സിലാക്കാനുള്ള കഴിവുണ്ട്. അതിനാൽ 30 വർഷത്തെ അനുഭവപരിചയത്തിന് ശേഷം 2014ൽ ശക്തവും സുസ്ഥിരവുമായ ഗവണ്മെന്റിനു രൂപംനൽകാൻ എന്റെ നാട്ടുകാർ തീരുമാനിച്ചു.

16.   2014ലും 2019ലും നിങ്ങൾ ഗവണ്മെന്റ് രൂപീകരിച്ചപ്പോൾ പരിഷ്‌കരിക്കാനുള്ള ധൈര്യം മോദിക്ക് ലഭിച്ചു. മോദി ഒന്നിനുപുറകെ ഒന്നായി പരിഷ്കാരങ്ങൾ വരുത്തിയപ്പോൾ, ഇന്ത്യയുടെ എല്ലാ കോണിലും ഗവണ്മെന്റിന്റെ ഭാഗമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന എന്റെ ഉദ്യോഗസ്ഥസംവിധാനത്തിലുള്ളവർ,  എന്റെ ദശലക്ഷക്കണക്കിന് കൈകാലുകൾ, അവർ ഉദ്യോഗസ്ഥസംവിധാനത്തെ മാറ്റിമറിക്കാൻ പ്രവർത്തിച്ചു. അതുകൊണ്ടാണ് പരിഷ്കരണത്തിന്റെയും പ്രവർത്തനത്തിന്റെയും പരിവർത്തനത്തിന്റെയും ഈ കാലഘട്ടം ഇപ്പോൾ ഇന്ത്യയുടെ ഭാവി രൂപപ്പെടുത്തുന്നത്.

17.    ഞങ്ങൾ ഒരു പ്രത്യേക നൈപുണ്യ മന്ത്രാലയം സൃഷ്ടിച്ചു, അത് ഇന്ത്യയുടെ ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റുക മാത്രമല്ല ചെയ്യുന്നത്. ലോകത്തിന്റെ ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റാനുള്ള കഴിവും അതിനുണ്ടാകും. നമ്മുടെ രാജ്യത്തെ ഓരോരുത്തരിലും ശുദ്ധമായ കുടിവെള്ളം എത്തുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കുന്നതിന് ഊന്നൽ നൽകുന്ന ജലശക്തി മന്ത്രാലയം ഞങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ചു, പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷിക്കാൻ ജലസംവേദക സംവിധാനങ്ങൾ വികസിപ്പിക്കണം. സമഗ്രമായ ആരോഗ്യ സംരക്ഷണം കാലഘട്ടത്തിന്റെ ആവശ്യമാണ്. ഞങ്ങൾ ആയുഷിന്റെ ഒരു പ്രത്യേക മന്ത്രാലയം സൃഷ്ടിച്ചു, ഇന്ന് യോഗയും ആയുഷും ലോകത്തെ തിളങ്ങുന്ന ഉദാഹരണങ്ങളായി മാറിയിരിക്കുന്നു.

18.   നമ്മുടെ കോടിക്കണക്കിന് മത്സ്യത്തൊഴിലാളി സഹോദരീസഹോദരന്മാർ, അവരുടെ ക്ഷേമവും നമ്മുടെ ഹൃദയത്തിലുണ്ട്. അതുകൊണ്ടാണ് ഞങ്ങൾ മത്സ്യബന്ധനം, മൃഗസംരക്ഷണം, ക്ഷീരോൽപ്പാദനം എന്നിവയ്ക്കായി പ്രത്യേക മന്ത്രാലയം സൃഷ്ടിച്ചത്, അങ്ങനെ സമൂഹത്തിലെ അവശേഷിച്ച ജനങ്ങൾക്ക് ആവശ്യമുള്ള പിന്തുണ ലഭിക്കും.

19.   സഹകരണ പ്രസ്ഥാനം സമൂഹത്തിന്റെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയുടെ ഒരു വലിയ ഭാഗമാണ്. അതിനെ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനും നവീകരിക്കുന്നതിനും രാജ്യത്തിന്റെ എല്ലാ കോണുകളിലും ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ യൂണിറ്റുകളിലൊന്ന് ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനും ഞങ്ങൾ ഒരു പ്രത്യേക സഹകരണ മന്ത്രാലയം സൃഷ്ടിച്ചു. സഹകരണത്തിലൂടെ സമൃദ്ധി എന്ന പാതയാണ് നാം സ്വീകരിച്ചത്.

20. 2014ൽ ഞങ്ങൾ അധികാരത്തിൽ വരുമ്പോൾ ആഗോള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിൽ പത്താം സ്ഥാനത്തായിരുന്നു. ഇന്ന് 140 കോടി ഇന്ത്യക്കാരുടെ പ്രയത്നം ഫലം കണ്ടു. ലോക സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിൽ നാം അഞ്ചാം സ്ഥാനത്തെത്തി. ചോർച്ച തടഞ്ഞു. ശക്തമായ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ സൃഷ്ടിച്ചു, പാവപ്പെട്ടവരുടെ ക്ഷേമത്തിനായി കൂടുതൽ കൂടുതൽ പണം ചെലവഴിക്കാൻ ഞങ്ങൾ ശ്രമിച്ചു.

21.   ഞാൻ ത്രിവർണ്ണപതാക സാക്ഷിയാക്കി ചുവപ്പുകോട്ടയിൽ നിന്ന് എന്റെ നാട്ടുകാർക്കായി 10 വർഷത്തെ കണക്ക് നൽകുകയാണ്.

·      10 വർഷം മുമ്പ് 30 ലക്ഷം കോടി രൂപയാണ് ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റിൽ നിന്ന് സംസ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് പോയിരുന്നത്. കഴിഞ്ഞ 9 വർഷത്തിനിടെ ഈ കണക്ക് 100 ലക്ഷം കോടി രൂപ എന്ന നിലയിലെത്തി.

·      നേരത്തെ തദ്ദേശ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ വികസനത്തിന് ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റിന്റെ ഖജനാവിൽ നിന്ന് 70,000 കോടി രൂപ ചെലവഴിച്ചിരുന്നെങ്കിൽ ഇന്നത് 3 ലക്ഷം കോടി രൂപയിലധികമാണ്.

·      നേരത്തെ 90,000 കോടി രൂപ പാവപ്പെട്ടവരുടെ വീടുകൾ നിർമിക്കാൻ ചെലവഴിച്ചിരുന്നു, ഇന്ന് അത് 4 മടങ്ങ് വർധിച്ചു. പാവപ്പെട്ടവർക്ക് വീട് നിർമിക്കാൻ 4 ലക്ഷം കോടിയിലധികം ചെലവഴിക്കുന്നു.

·      ലോകത്തെ ചില വിപണികളിൽ 3000 രൂപയ്ക്ക് വിൽക്കുന്ന യൂറിയ ചാക്ക്, എന്റെ കർഷകർക്ക് ലഭിക്കുന്നത് 300 രൂപയ്ക്കാണ്. അതിനായി രാജ്യത്തെ ഗവണ്മെന്റ് 10 ലക്ഷം കോടി രൂപ സബ്‌സിഡി നൽകുന്നു.

·      20 ലക്ഷം കോടി രൂപയാണ് എന്റെ രാജ്യത്തെ യുവാക്കൾക്ക് സ്വയംതൊഴിലിനും സംരംഭങ്ങൾക്കുമായി നൽകിയത്. മുദ്ര യോജനയുടെ പ്രയോജനം നേടിയ 8 കോടി പൗരന്മാർക്ക് അധികമായി 8-10 കോടി പേർക്കു തൊഴിൽ നൽകാനുള്ള കഴിവ് ലഭിച്ചു.

·      എംഎസ്എംഇകളെ കൂടുതൽ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനായി ഞങ്ങൾ ഏകദേശം മൂന്നര ലക്ഷം കോടി രൂപ നൽകി.

·      ഒരു റാങ്ക്, ഒരു പെൻഷൻ എന്നത് എന്റെ രാജ്യത്തെ സൈനികരോടുള്ള ബഹുമാനത്തിന്റെ കാര്യമാണ്.  വിരമിച്ച എന്റെ സൈനിക വീരന്മാർക്കും അവരുടെ കുടുംബങ്ങൾക്കും ഇന്ന് ഇന്ത്യയുടെ ഖജനാവിൽ നിന്ന് 70,000 കോടി രൂപ എത്തിയിരിക്കുന്നു.

22.  ഞങ്ങൾ നടത്തിയ എല്ലാ പ്രയത്നങ്ങളുടെയും ഫലമാണ് ഇന്ന് എന്റെ 13.5 കോടി പാവപ്പെട്ട സഹോദരീസഹോദരന്മാർ ദാരിദ്ര്യത്തിന്റെ ചങ്ങല പൊട്ടിച്ച് പുതിയ മധ്യവർഗത്തിന്റെ രൂപത്തിൽ പുറത്തുവന്നത്. ജീവിതത്തിൽ ഇതിലും വലിയ സംതൃപ്തി വേറെയില്ല.

23. പ്രധാനമന്ത്രി സ്വനിധിയിൽ നിന്ന് വഴിയോരക്കച്ചവടക്കാർക്കായി 50,000 കോടി രൂപ അയച്ചു. വരും ദിവസങ്ങളിൽ, വരുന്ന വിശ്വകർമ ജയന്തി ദിനത്തിൽ, ഞങ്ങൾ കൂടുതൽ പരിപാടികൾ നടപ്പിലാക്കും. ഈ വിശ്വകർമ ജയന്തി ദിനത്തിൽ, പരമ്പരാഗത വൈദഗ്ധ്യത്തോടെ ജീവിക്കുന്ന, ഉപകരണങ്ങളും സ്വന്തം കൈകളും ഉപയോഗിച്ച് ജോലി ചെയ്യുന്ന, കൂടുതലും ഒബിസി വിഭാഗത്തിൽ നിന്നുള്ള ജനതയ്ക്ക് ഞങ്ങൾ ഏകദേശം 13-15,000 കോടി രൂപ നൽകും.

24. പ്രധാനമന്ത്രി കിസാൻ സമ്മാൻ നിധിയിൽ നിന്ന് 2.5 ലക്ഷം കോടി രൂപ ഞങ്ങൾ നേരിട്ട് എന്റെ രാജ്യത്തെ കർഷകരുടെ അക്കൗണ്ടിലേക്ക് നിക്ഷേപിച്ചു. എല്ലാ വീട്ടിലും ശുദ്ധജലം എത്തുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ ജൽ ജീവൻ മിഷനു കീഴിൽ ഞങ്ങൾ രണ്ട് ലക്ഷം കോടി രൂപ ചെലവഴിച്ചു.

25. പാവപ്പെട്ടവർക്ക് അസുഖം മൂലം ആശുപത്രിയിൽ പോകുന്നതിൽ ബുദ്ധിമുട്ടു നേരിട്ടിരുന്ന ദുരിതത്തിൽ നിന്ന് മോചനം നേടാനാണ് ഞങ്ങൾ ആയുഷ്മാൻ ഭാരത് പദ്ധതി ആരംഭിച്ചത്. ഏതൊരാൾക്കും മരുന്ന് ലഭിക്കണം, ചികിത്സ വേണം, ഏറ്റവും നല്ല ആശുപത്രിയിൽ ശസ്ത്രക്രിയ നടത്തണം. അതിനായി ആയുഷ്മാൻ ഭാരത് പദ്ധതി പ്രകാരം 70,000 കോടി രൂപ ചെലവഴിച്ചു.

26. കൊറോണ വാക്‌സിനായി 40,000 കോടി രൂപ ചിലവഴിച്ചപ്പോൾ കന്നുകാലികൾക്ക് പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ് നൽകാൻ 15,000 കോടി രൂപ ചെലവഴിച്ചുവെന്ന് രാജ്യം ഓർക്കുന്നു.

27.  വിപണിയിൽ 100 രൂപയ്ക്ക് ലഭിക്കുന്ന മരുന്നുകൾ ഞങ്ങൾ ജൻ ഔഷധി കേന്ദ്രത്തിൽ നിന്ന് 10 രൂപയ്ക്കും 15 രൂപയ്ക്കും 20 രൂപയ്ക്കും നൽകി. ഈ മരുന്നുകൾ ആവശ്യമായി വന്നവർ 20 കോടിയോളംരൂപ ലാഭിച്ചു. ഇപ്പോൾ, രാജ്യത്തെ 10,000 ജൻ ഔഷധി കേന്ദ്രങ്ങളിൽ നിന്ന്, 25,000 ജൻ ഔഷധി കേന്ദ്രങ്ങൾ എന്ന ലക്ഷ്യം കൈവരിക്കാൻ വരും ദിവസങ്ങളിൽ ഞങ്ങൾ പ്രവർത്തിക്കും.

28. നഗരങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്ന, എന്നാൽ വാടക വീടുകളിൽ, ചേരികളിൽ, അനധികൃത കോളനികളിൽ താമസിക്കുന്ന എന്റെ കുടുംബാംഗങ്ങൾക്കായി ഞങ്ങൾ കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് വർഷങ്ങളായി ഒരു പദ്ധതി കൊണ്ടുവന്നു. എന്റെ കുടുംബാംഗങ്ങൾക്ക് സ്വന്തമായി വീട് പണിയണമെങ്കിൽ, ബാങ്കിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുന്ന വായ്പയുടെ പലിശയിൽ ഇളവ് നൽകി ലക്ഷക്കണക്കിന് രൂപയുടെ സഹായം അവർക്കു നൽകാൻ ഞങ്ങൾ തീരുമാനിച്ചു.

29. എന്റെ ഇടത്തരം കുടുംബത്തിന്റെ ആദായനികുതി പരിധി രണ്ട് ലക്ഷത്തിൽ നിന്ന് ഏഴ് ലക്ഷമായി ഉയർത്തിയപ്പോൾ ഏറ്റവും വലിയ നേട്ടം ശമ്പളക്കാരായ എന്റെ മധ്യവർഗത്തിനാണ്. 2014-ന് മുമ്പ് ഇന്റർനെറ്റ് ഡാറ്റ വളരെ ചെലവേറിയതായിരുന്നു. ഇപ്പോൾ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ചെലവുകുറഞ്ഞ ഇന്റർനെറ്റ് ഓരോ കുടുംബത്തിന്റെയും പണം ലാഭിക്കുന്നു.

30. ഇന്ന്, രാജ്യം നിരവധി കഴിവുകളോടെ മുന്നേറുകയാണ്. പുനരുപയോഗ ഊർജത്തിൽ, ഹര‌ിത ഹൈഡ്രജനിൽ, കാര്യക്ഷമമായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു.  ബഹിരാകാശത്ത് രാജ്യത്തിന്റെ ശേഷി വർധിക്കുന്നു. അതുപോലെ ആഴക്കടൽ ദൗത്യത്തിൽ രാജ്യം വിജയകരമായി മുന്നേറുന്നു. രാജ്യത്ത് റെയിൽ ആധുനികമാകുകയാണ്, വന്ദേ ഭാരത്, ബുള്ളറ്റ് ട്രെയിൻ എന്നിവയും ഇന്ന് രാജ്യത്ത് പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ഇന്ന് എല്ലാ ഗ്രാമങ്ങളിലും ഇന്റർനെറ്റ് എത്തുന്നു. അതിനാൽ രാജ്യം ക്വാണ്ടം കമ്പ്യൂട്ടറിനായി തീരുമാനിക്കുന്നു. നാനോ യൂറിയ, നാനോ ഡിഎപി എന്നിവയുടെ ഉൽപ്പാദനം പുരോഗമിക്കുകയാണ്. മറുവശത്ത്, ജൈവകൃഷിക്കും നാം ഊന്നൽ നൽകുന്നു. സെമികണ്ടക്ടറുകൾ നിർമിക്കാൻ നാം ആഗ്രഹിക്കുന്നു.

31.   സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ അമൃത മഹോത്സവത്തിൽ 75,000 അമൃത സരോവരങ്ങൾ നിർമിക്കാൻ ഞങ്ങൾ തീരുമാനിച്ചു. ഇന്ന് ഏകദേശം 75,000 അമൃത സരോവരങ്ങളുടെ നിർമ്മാണ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടക്കുന്നു. ഇത് തന്നെ വലിയൊരു ദൗത്യമാണ്. ഈ ജനശക്തിയും (മാനവ വിഭവശേഷി) ജലശക്തിയും (ജലവിഭവങ്ങൾ) ഇന്ത്യയുടെ പരിസ്ഥിതിയെ സംരക്ഷിക്കുന്നതിന് ഉപയോഗപ്രദമാകും. 18,000 ഗ്രാമങ്ങളിൽ വൈദ്യുതി എത്തിക്കുക, ജനങ്ങൾക്ക് ബാങ്ക് അക്കൗണ്ട് തുറക്കുക, പെൺമക്കൾക്ക് ശൗചാലയങ്ങൾ നിർമ്മിക്കു എന്നിങ്ങനെ എല്ലാ ലക്ഷ്യങ്ങളും നിശ്ചിതസമയത്തിന് മുമ്പേ പൂർത്തീകരിച്ചു.

32. കോവിഡ് കാലത്ത് ഇന്ത്യ 200 കോടി വാക്‌സിനേഷൻ ഡോസുകൾ നൽകിയെന്നറിഞ്ഞപ്പോൾ ലോകം അത്ഭുതപ്പെട്ടു. എന്റെ നാട്ടിലെ അങ്കണവാടി ജീവനക്കാർ, നമ്മുടെ ആശാ വർക്കർമാർ, നമ്മുടെ ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകർ എന്നിവരാണ് ഇത് സാധ്യമാക്കിയത്. ലോകത്ത് ഏറ്റവും വേഗത്തിൽ 5-ജി സംവിധാനം കൊണ്ടുവന്ന രാജ്യമാണ് എന്റെ രാജ്യം. നാളിതുവരെ ഇത് 700-ലധികം ജില്ലകളിലെത്തി. ഇപ്പോൾ നാം 6-ജിക്കും തയ്യാറെടുക്കുകയാണ്.

33. 2030-ഓടെ പുനരുപയോഗ ഊർജത്തിനായി നാം നിശ്ചയിച്ചിരുന്ന ലക്ഷ്യം 2021-22-ൽ നിറവേറ്റി. 20 ശതമാനം എഥനോൾ മിശ്രണത്തെക്കുറിച്ച് നാം സംസാരിച്ചു. അതും നിശ്ചയിച്ചതിന് അഞ്ച് വർഷം മുമ്പേ നാം നേടിയെടുത്തു. 500 ബില്യൺ ഡോളറിന്റെ കയറ്റുമതിയെക്കുറിച്ച് നാം സംസാരിച്ചു, അതും സമയത്തിന് മുമ്പേ കൈവരിച്ചു. അത് 500 ബില്യൺ ഡോളറിലധികമായി വർധിച്ചു.

34. കഴിഞ്ഞ 25 വർഷമായി നമ്മുടെ രാജ്യത്ത് ചർച്ച ചെയ്യപ്പെടുന്ന, രാജ്യത്ത് ഒരു പുതിയ പാർലമെന്റ് ഉണ്ടാകണമെന്ന കാര്യം ഞങ്ങൾ തീരുമാനിച്ചു. നിശ്ചിത സമയത്തിന് മുമ്പേ പുതിയ പാർലമെന്റ് ഉണ്ടാക്കിയത് മോദിയാണ്, എന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട സഹോദരീ സഹോദരന്മാരേ.

35. ഇന്ന് രാജ്യം സുരക്ഷിതമാണ്. ഇന്ന് രാജ്യത്ത് ഭീകരാക്രമണങ്ങളിൽ വലിയ കുറവുണ്ടായിട്ടുണ്ട്. നക്സൽ ബാധിത പ്രദേശങ്ങളിലും വലിയ മാറ്റമുണ്ടായി. വലിയ മാറ്റത്തിന്റെ അന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടിക്കപ്പെട്ടു.

36. വരാനിരിക്കുന്ന 25 വർഷത്തേക്ക് നമ്മൾ ഒരേയൊരു മന്ത്രം മാത്രം പിന്തുടരുക, ഐക്യത്തിന്റെ സന്ദേശം- ഇത് നമ്മുടെ ദേശീയ സ്വഭാവത്തിന്റെ ഉച്ചസ്ഥായിയാകണം. ഇന്ത്യയുടെ ഐക്യം നമുക്ക് ശക്തി നൽകുന്നു, വടക്കോ, തെക്കോ, കിഴക്കോ, പടിഞ്ഞാറോ, ഗ്രാമമോ, നഗരമോ എന്തുമാകട്ടെ; പുരുഷനോ, സ്ത്രീയോ ആരുമാകട്ടെ, 2047-ൽ നമ്മുടെ രാജ്യം വികസിത ഇന്ത്യയായി മാറാൻ നാം ആഗ്രഹിക്കുന്നു. അതിനായി നാം ഏക ഭാരതം ശ്രേഷ്ഠ ഭാരതം എന്ന മന്ത്രത്തിൽ ജീവിക്കണം, നാം സവിശേഷമാകണം.

37.  രാജ്യം മുന്നോട്ട് പോകുന്നതിന്, ഒരു അധിക ശക്തിയുടെ സാധ്യതകൾ ഇന്ത്യക്കു കരുത്താകും. അതാണ് സ്ത്രീകൾ നയിക്കുന്ന വികസനം. ജി-20-ൽ സ്ത്രീകൾ നയിക്കുന്ന വികസനത്തിന്റെ വിഷയങ്ങൾ ഞാൻ മുന്നോട്ടു വച്ചിട്ടുണ്ട്. ജി-20 സംഘമാകെ അതിന്റെ പ്രാധാന്യം അംഗീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്.

38. ലോകത്ത് വ്യോമയാന മേഖലയിൽ ഏറ്റവുമധികം വനിതാ പൈലറ്റുമാരുള്ളത് എന്റെ രാജ്യത്തിനാണെന്ന് ഇന്ന് ഇന്ത്യക്ക് അഭിമാനത്തോടെ പറയാൻ കഴിയും. ചന്ദ്രയാന്റെ വേഗതയാകട്ടെ, ചാന്ദ്രദൗത്യമാകട്ടെ, അതിനെല്ലാം നേതൃത്വം നൽകുന്നത് എന്റെ വനിതാ ശാസ്ത്രജ്ഞരാണ്.

39. ഇന്ന് 10 കോടി സ്ത്രീകൾ സ്ത്രീകളുടെ സ്വയംസഹായ പരിപാടിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. നിങ്ങൾ വനിതാ സ്വയം സഹായ സംഘവുമായി ഗ്രാമത്തിൽ പോയാൽ ബാങ്കിൽ ദീദിയെ കണ്ടെത്തും. അങ്കണവാടിയിൽ ദീദിയെ കണ്ടെത്തും, മരുന്ന് നൽകുന്ന ദീദിയെ കണ്ടെത്തും. ഇനി എന്റെ സ്വപ്നം 2 കോടി ലക്ഷാധിപതി ദിദികൾ (പ്രതിവർഷം ഒരു ലക്ഷം സമ്പാദിക്കുന്ന സ്ത്രീകൾ) ഉണ്ടാകുക എന്നതാണ്.

40. ഇന്ന് രാജ്യം ആധുനികതയിലേക്ക് നീങ്ങുകയാണ്. ഹൈവേ, റെയിൽവേ, വ്യോമപാത, ഐ-വേകൾ (ഇൻഫർമേഷൻ വേ), ജലപാതകൾ എന്നിവയിലേതുമാകട്ടെ, രാജ്യം പുരോഗതിക്കായി പ്രവർത്തിക്കാത്ത ഒരു മേഖലയുമില്ല. കഴിഞ്ഞ 9 വർഷമായി തീരപ്രദേശങ്ങളിലും ഗിരിവർഗ മേഖലകളിലും നമ്മുടെ മലയോര മേഖലകളിലും വികസനത്തിന് നാം വളരെയധികം ഊന്നൽ നൽകി.

41.   നമ്മുടെ രാജ്യത്തിന്റെ അതിർത്തി ഗ്രാമങ്ങളിൽ ഊർജസ്വല അതിർത്തി ഗ്രാമം എന്ന പരിപാടി ആരംഭിച്ചിട്ടുണ്ട്, ഇതുവരെ ഊർജസ്വല അതിർത്തി ഗ്രാമം  രാജ്യത്തെ അവസാന ഗ്രാമമാണെന്നാണു പറഞ്ഞിരുന്നത്. ഞങ്ങൾ ആ ചിന്താഗതിയാകെ മാറ്റി. ഇത് രാജ്യത്തിന്റെ അവസാന ഗ്രാമമല്ല, അതിർത്തിയിൽ കാണുന്നത് എന്റെ രാജ്യത്തെ ആദ്യത്തെ ഗ്രാമമാണ്.

42. ലോകത്തിന്റെ ക്ഷേമത്തിനായി അതിന്റെ പങ്ക് വഹിക്കാൻ കഴിയുന്ന തരത്തിൽ രാജ്യത്തെ ശക്തമാക്കണം. ഇന്ന് കൊറോണയ്ക്ക് ശേഷം, പ്രതിസന്ധി ഘട്ടത്തിൽ രാജ്യം ലോകത്തെ സഹായിച്ച രീതിയാണ് ഞാൻ കാണുന്നത്, അതിന്റെ ഫലമായി ഇന്ന് നമ്മുടെ രാജ്യം ലോകത്തിന്റെ സുഹൃത്തായി കാണുന്നു. ലോകത്തിന്റെ അവിഭാജ്യ പങ്കാളി എന്ന നിലയിൽ കാണപ്പെടുന്നു. ഇന്ന് നമ്മുടെ രാജ്യം പുതിയൊരു പ്രതിച്ഛായ കൈവരിച്ചിരിക്കുന്നു.

43. സ്വപ്നങ്ങൾ പലതാണ്. ദൃഢനിശ്ചയം വ്യക്തമാണ്. നയങ്ങൾ വ്യക്തമാണ്. എന്റെ ലക്ഷ്യത്തിൽ സംശയമേതുമില്ല. എന്നാൽ നമുക്ക് ചില യാഥാർത്ഥ്യങ്ങൾ അംഗീകരിക്കുകയും അവ പരിഹരിക്കുകയും വേണം. എന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട കുടുംബാംഗങ്ങളേ, ഇന്ന് ഞാൻ ചുവപ്പുകോട്ടയിൽ നിന്ന് നിങ്ങളുടെ സഹായം തേടാൻ വന്നിരിക്കുന്നു, ഞാൻ ചെങ്കോട്ടയിൽ നിന്ന് നിങ്ങളുടെ അനുഗ്രഹം തേടാനാണു വന്നിരിക്കുന്നത്.

44. 2047-ൽ രാജ്യം സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ 100 വർഷം ആഘോഷിക്കുന്ന അമൃതകാലത്തിൽ, ലോകത്തിലെ ഇന്ത്യയുടെ ത്രിവർണ്ണ പതാക വികസിത ഇന്ത്യയുടെ ത്രിവർണ പതാകയായിരിക്കണം. നാം അവസാനിപ്പിക്കുകയോ മടിക്കുകയോ ചെയ്യരുത്. സുതാര്യതയും ന്യായവുമാണ് ഇതിനുള്ള ആദ്യത്തെ ശക്തമായ ആവശ്യകതകൾ.

45. സ്വപ്‌നങ്ങൾ സാക്ഷാത്കരിക്കപ്പെടണമെങ്കിൽ, തീരുമാനങ്ങൾ കൈവരിക്കേണ്ടതുണ്ടെങ്കിൽ, മൂന്ന് തിന്മകളോടും എല്ലാ തലങ്ങളിലും നിർണ്ണായകമായി പോരാടേണ്ടത് കാലഘട്ടത്തിന്റെ ആവശ്യമാണ്. അഴിമതി, സ്വജനപക്ഷപാതം, പ്രീണനം എന്നിവയാണ് ആ മൂന്ന് തിന്മകൾ.

46. അഴിമതിക്കെതിരായ പോരാട്ടം എനിക്കു മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകേണ്ടതുണ്ട്. കോടതിയിൽ സമർപ്പിച്ച കുറ്റപത്രങ്ങളുടെ എണ്ണം മുമ്പത്തേക്കാൾ വളരെ കൂടുതലാണ്, ജാമ്യം ലഭിക്കാൻ പോലും ബുദ്ധിമുട്ടാണ്, ഞങ്ങൾ അഴിമതിക്കെതിരെ സത്യസന്ധമായി പോരാടുന്നതിനാലാണ് ഇത്രയും ഉറച്ച സംവിധാനത്തിലൂടെ ഞങ്ങൾ മുന്നോട്ട് പോകുന്നത്.

47.  സ്വജനപക്ഷപാതം കഴിവുകളുടെ ശത്രുവാണ്. അത് കഴിവുകളെ നിരാകരിക്കുന്നു, സാധ്യതകളെ അംഗീകരിക്കുന്നില്ല. അതിനാൽ, ഈ രാജ്യത്തിന്റെ ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ശക്തിക്ക്, സ്വജനപക്ഷപാതത്തിൽ നിന്നുള്ള മോചനം ആവശ്യമാണ്. സർവജന ഹിതായ്, സർവജന സുഖായ്. എല്ലാവർക്കും അവരുടെ അവകാശങ്ങൾ നേടുന്നതും സാമൂഹിക നീതി ലഭിക്കേണ്ടതും പ്രധാനമാണ്.

48. പ്രീണന ചിന്ത, പ്രീണന രാഷ്ട്രീയം, പ്രീണനത്തിനുള്ള ഗവണ്മെന്റ് പദ്ധതികൾ എന്നിവ സാമൂഹിക നീതിയെ ഹനിച്ചു. അതുകൊണ്ടാണ് പ്രീണനവും അഴിമതിയും വികസനത്തിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ ശത്രുക്കളായി നാം കാണുന്നത്. രാജ്യം വികസനം ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെങ്കിൽ, രാജ്യം 2047 ഓടെ വികസിത ഇന്ത്യ എന്ന സ്വപ്നം സാക്ഷാത്കരിക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെങ്കിൽ, ഒരു സാഹചര്യത്തിലും രാജ്യത്ത് അഴിമതി വച്ചുപൊറുപ്പിക്കാതിരിക്കേണ്ടത് ആവശ്യമാണ്.

49. നമുക്കെല്ലാവർക്കും ഒരു കടമയുണ്ട്, ഓരോ പൗരനും ഒരു കടമയുണ്ട്, ഈ അമൃതകാലം കർത്തവ്യകാലമാണ്. നമുക്ക് നമ്മുടെ കടമയിൽ നിന്ന് പിന്നോട്ട് പോകാനാവില്ല, ബഹുമാനപ്പെട്ട ബാപ്പു സ്വപ്നം കണ്ട ഇന്ത്യ നമുക്ക് നിർമ്മിക്കണം, നമ്മുടെ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനികളുടെ സ്വപ്നമായിരുന്ന ഇന്ത്യ നമുക്ക് നിർമ്മിക്കണം, നമ്മുടെ മാതൃരാജ്യത്തിന് വേണ്ടി ജീവൻ നൽകിയ രക്തസാക്ഷികളുടെ ഇന്ത്യ നിർമ്മിക്കണം.

50. ഈ അമൃതകാലം നമുക്കെല്ലാവർക്കും കടമയുടെ സമയമാണ്. ഈ അമൃതകാലം നാം എല്ലാവരും ഭാരതമാതാവിനായി എന്തെങ്കിലും ചെയ്യാനുള്ള സമയമാണ്. 140 കോടി രാജ്യക്കാരുടെ ദൃഢനിശ്ചയം നേട്ടമാക്കി മാറ്റണം. 2047ൽ ത്രിവർണ്ണ പതാക ഉയർത്തുമ്പോൾ ലോകം വികസിത ഇന്ത്യയെ വാഴ്ത്തും. ഈ വിശ്വാസത്തോടെ, ഈ നിശ്ചയദാർഢ്യത്തോടെ, നിങ്ങൾക്കെല്ലാവർക്കും ഒരുപാട്, ഒരുപാട് ആശംസകൾ നേരുന്നു. ഒത്തിരി ഒത്തിരി അഭിനന്ദനങ്ങൾ.

 

Explore More
78-ാം സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനത്തില്‍ ചുവപ്പ് കോട്ടയില്‍ നിന്ന് പ്രധാനമന്ത്രി ശ്രീ നരേന്ദ്ര മോദി നടത്തിയ പ്രസംഗം

ജനപ്രിയ പ്രസംഗങ്ങൾ

78-ാം സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനത്തില്‍ ചുവപ്പ് കോട്ടയില്‍ നിന്ന് പ്രധാനമന്ത്രി ശ്രീ നരേന്ദ്ര മോദി നടത്തിയ പ്രസംഗം
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।