''ദേശീയ വിദ്യാഭ്യാസ നയം നടപ്പിലാക്കുന്നതില്‍ പുതിയതായി നിയമിക്കപ്പെടുന്നവര്‍ ഒരു സുപ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കും''
''ഇപ്പോഴത്തെ ഗവണ്‍മെന്റ് സിലബസില്‍ പ്രാദേശിക ഭാഷകളിലെ പുസ്തകങ്ങള്‍ക്ക് ഊന്നല്‍ നല്‍കുന്നു''
''ഗുണപരമായ ചിന്തയോടെയും ശരിയായ ഉദ്ദേശ്യത്തോടെയും സമ്പൂര്‍ണ്ണ സമഗ്രതയോടെയും തീരുമാനങ്ങള്‍ എടുക്കുമ്പോള്‍, മുഴുവന്‍ ചുറ്റുപാടും സകാരാത്മകത കൊണ്ട് നിറയും''
''സംവിധാനത്തില്‍ നിന്നുള്ള ചോര്‍ച്ച നിര്‍ത്തിയതിന്റെ ഫലമായി പാവപ്പെട്ടവരുടെ ക്ഷേമത്തിനായുള്ള ചെലവ് വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കാന്‍ ഗവണ്‍മെന്റ് പ്രാപ്തമായി''
''വിശ്വകര്‍മ്മജരുടെ പരമ്പരാഗത വൈദഗ്ധ്യം ഇരുപത്തിയൊന്നാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആവശ്യങ്ങള്‍ക്ക് അനുയോജ്യമാക്കുന്നതിനാണ് പ്രധാനമന്ത്രി വിശ്വകര്‍മ്മ യോജന ആവിഷ്‌ക്കരിച്ചത്''

നമസ്കാരം,

ഈ ചരിത്ര കാലഘട്ടത്തിലെ അധ്യാപനത്തിന്റെ ഈ നിർണായക ഉത്തരവാദിത്തവുമായി ഇന്ന് നിങ്ങളെല്ലാവരും സ്വയം സഹകരിക്കുകയാണ്. ഈ വർഷം, രാജ്യത്തിന്റെ വികസനത്തിൽ ദേശീയ സ്വഭാവം എങ്ങനെ പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്നു എന്നതിനെക്കുറിച്ച് ഞാൻ   ചുവപ്പുകോട്ടയുടെ കൊത്തളത്തിൽ നിന്ന് വിശദമായി സംസാരിച്ചു. ഇന്ത്യയുടെ ഭാവി തലമുറയെ രൂപപ്പെടുത്തുകയും ആധുനികതയിലേക്ക് വാർത്തെടുക്കുകയും അവർക്ക് പുതിയ ദിശാബോധം നൽകുകയും ചെയ്യേണ്ടത് നിങ്ങളുടെ എല്ലാവരുടെയും ഉത്തരവാദിത്തമാണ്. മധ്യപ്രദേശിലെ പ്രൈമറി സ്കൂളുകളിൽ നിയമിതരായ 5500-ലധികം അധ്യാപകർക്ക് ഞാൻ ആശംസകൾ നേരുന്നു. കഴിഞ്ഞ 3 വർഷത്തിനിടെ മധ്യ പ്രദേശിൽ  50,000 അധ്യാപകരെ നിയമിച്ചതായി എനിക്കറിയാൻ കഴിഞ്ഞു . അതിന് സംസ്ഥാന ഗവണ്മെന്റിനെയും  ഞാൻ അഭിനന്ദിക്കുന്നു.

സുഹൃത്തുക്കളെ ,

ദേശീയ വിദ്യാഭ്യാസ നയം നടപ്പിലാക്കുന്നതിൽ നിങ്ങളെല്ലാം വലിയ പങ്ക് വഹിക്കാൻ പോകുകയാണ്. വികസിത ഇന്ത്യയുടെ പ്രമേയം നിറവേറ്റുന്നതിനുള്ള ദിശയിൽ ദേശീയ വിദ്യാഭ്യാസ നയം വലിയ സംഭാവനയാണ് നൽകുന്നത്. ഇതിന് കീഴിൽ, പരമ്പരാഗത അറിവുകൾക്കും അത്യാധുനിക സാങ്കേതിക വിദ്യകൾക്കും തുല്യ പ്രാധാന്യം നൽകിയിട്ടുണ്ട്. പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിനായി പുതിയ പാഠ്യപദ്ധതിയും തയ്യാറാക്കിയിട്ടുണ്ട്. മാതൃഭാഷയിൽ വിദ്യാഭ്യാസം നൽകുന്നതിൽ പ്രശംസനീയമായ മറ്റൊരു പ്രവർത്തനം കൂടി നടന്നിട്ടുണ്ട്. ഇംഗ്ലീഷ് അറിയാത്ത വിദ്യാർത്ഥികളോട് മാതൃഭാഷയിൽ പഠിക്കാൻ അനുവദിക്കാത്തത് വലിയ അനീതിയാണ്. അത് സാമൂഹിക നീതിക്ക് എതിരായിരുന്നു. ഇപ്പോൾ നമ്മുടെ ഗവണ്മെന്റ് ഈ അനീതി ഇല്ലാതാക്കി. ഇപ്പോൾ പാഠ്യപദ്ധതിയിൽ പ്രാദേശിക ഭാഷകളിലെ പുസ്തകങ്ങൾക്കാണ് ഊന്നൽ നൽകുന്നത്. രാജ്യത്തെ വിദ്യാഭ്യാസ സമ്പ്രദായത്തിലെ വൻ പരിഷ്കാരത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനം ഇതായിരിക്കും.

സുഹൃത്തുക്കളെ ,

പോസിറ്റീവ് ചിന്താഗതിയോടെയും ശരിയായ ഉദ്ദേശത്തോടെയും സമ്പൂർണ്ണ സമർപ്പണത്തോടെയും തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുമ്പോൾ, പരിസരം മുഴുവൻ പോസിറ്റിവിറ്റി കൊണ്ട് നിറയും. 'അമൃത്‌കാല'ത്തിന്റെ ആദ്യ വർഷത്തിൽ രണ്ട് പ്രധാന പോസിറ്റീവ് വാർത്തകൾ ഞങ്ങൾ കണ്ടു. രാജ്യത്തെ ദാരിദ്ര്യം കുറയുന്നതിനെക്കുറിച്ചും വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന സമൃദ്ധിയെക്കുറിച്ചും ഇവ നമ്മെ അറിയിക്കുന്നു. നിതി ആയോഗിന്റെ റിപ്പോർട്ട് അനുസരിച്ച്, വെറും അഞ്ച് വർഷത്തിനുള്ളിൽ 13.5 കോടി ഇന്ത്യക്കാർ ദാരിദ്ര്യരേഖയ്ക്ക് മുകളിലായി. ദിവസങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് മറ്റൊരു റിപ്പോർട്ട് പുറത്തുവന്നു. ഈ റിപ്പോർട്ട് അനുസരിച്ച്, ഈ വർഷം സമർപ്പിച്ച ആദായ നികുതി റിട്ടേണുകളുടെ എണ്ണവും വളരെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു കാര്യം സൂചിപ്പിക്കുന്നു. കഴിഞ്ഞ 9 വർഷത്തിനിടെ ജനങ്ങളുടെ ശരാശരി വരുമാനത്തിൽ വലിയ വർധനവുണ്ടായി. ഐടിആർ ഡാറ്റ പ്രകാരം, 2014ൽ ഏകദേശം 4 ലക്ഷം രൂപയായിരുന്ന ശരാശരി വരുമാനം 2023ൽ 13 ലക്ഷം രൂപയായി ഉയർന്നു. ഇന്ത്യയിൽ താഴ്ന്ന വരുമാന വിഭാഗത്തിൽ നിന്ന് ഉയർന്ന വരുമാന വിഭാഗത്തിലേക്ക് മാറുന്നവരുടെ എണ്ണവും വർദ്ധിച്ചു. ഈ കണക്കുകൾ, ആവേശം വർധിപ്പിക്കുന്നതിനു പുറമേ, രാജ്യത്തിന്റെ എല്ലാ മേഖലകളും ശക്തിപ്പെടുന്നുണ്ടെന്നും നിരവധി പുതിയ തൊഴിലവസരങ്ങൾ വളരുന്നുണ്ടെന്നും ഉറപ്പുനൽകുന്നു.

സുഹൃത്തുക്കളെ ,

പുതിയ  ആദായനികുതി റിട്ടേണിന്റെ  കണക്കുകളിൽ ശ്രദ്ധിക്കേണ്ട ഒരു കാര്യം കൂടിയുണ്ട്. അതായത്, രാജ്യത്തെ പൗരന്മാർക്ക് അവരുടെ ഗവണ്മെന്റിലുള്ള  വിശ്വാസം തുടർച്ചയായി ശക്തമായിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. തൽഫലമായി, സത്യസന്ധമായി നികുതി അടയ്ക്കാൻ രാജ്യത്തെ പൗരന്മാർ വൻതോതിൽ മുന്നോട്ട് വരുന്നു. തങ്ങളുടെ നികുതിയുടെ ഓരോ ചില്ലിക്കാശും രാജ്യത്തിന്റെ വികസനത്തിനായി വിനിയോഗിക്കുന്നുവെന്ന് അവർക്കറിയാം. 2014-ന് മുമ്പ് ലോകത്ത് 10-ാം സ്ഥാനത്തായിരുന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ ഇന്ന് അഞ്ചാം സ്ഥാനത്തെത്തി എന്നത് അവർക്ക് വ്യക്തമായി കാണാം. അഴിമതിയുടെയും അഴിമതിയുടെയും കാലഘട്ടമായിരുന്ന 2014ന് മുമ്പുള്ള കാലഘട്ടം രാജ്യത്തെ പൗരന്മാർക്ക് മറക്കാനാവില്ല. പാവപ്പെട്ടവരുടെ അവകാശങ്ങൾ അപഹരിക്കപ്പെട്ടു, അവരുടെ പണം അവരിൽ എത്തുന്നതിന് മുമ്പ് തന്നെ. ഇന്ന്, പാവപ്പെട്ടവർക്ക് വേണ്ടിയുള്ള എല്ലാ പണവും അവരുടെ അക്കൗണ്ടുകളിൽ നേരിട്ട് എത്തുന്നു.

സുഹൃത്തുക്കളെ ,

സംവിധാനത്തിലെ  ചോർച്ച പരിഹരിക്കുന്നതിന്റെ ഒരു ഫലം, പാവപ്പെട്ടവരുടെ ക്ഷേമത്തിനായി മുമ്പത്തേക്കാൾ കൂടുതൽ ചെലവഴിക്കാൻ ഗവണ്മെന്റിന്  ഇപ്പോൾ പ്രാപ്തമാണ് എന്നതാണ്. ഇത്രയും വലിയ തോതിൽ നടത്തിയ നിക്ഷേപം രാജ്യത്തിന്റെ മുക്കിലും മൂലയിലും തൊഴിലവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ചു. അത്തരം ഒരു ഉദാഹരണമാണ് പൊതു സേവന കേന്ദ്രങ്ങൾ. 2014 മുതൽ രാജ്യത്തെ ഗ്രാമങ്ങളിൽ 5 ലക്ഷം പുതിയ പൊതു സേവന കേന്ദ്രങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ചു. എല്ലാ പൊതു സേവന കേന്ദ്രങ്ങളും ഇന്ന് നിരവധി പേർക്ക് ജോലി നൽകുന്നു. അങ്ങനെ, ഗ്രാമങ്ങളുടെയും പാവപ്പെട്ടവരുടെയും ക്ഷേമം ഉറപ്പാക്കുകയും അതോടൊപ്പം തൊഴിലവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു.

സുഹൃത്തുക്കളെ ,

വിദ്യാഭ്യാസം, നൈപുണ്യ വികസനം, തൊഴിലവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കൽ എന്നിങ്ങനെ മൂന്ന് തലങ്ങളിലും ദൂരവ്യാപകമായ നയങ്ങളും തീരുമാനങ്ങളുമുള്ള നിരവധി സാമ്പത്തിക സംരംഭങ്ങൾ ഇന്ന് രാജ്യത്ത് നടക്കുന്നുണ്ട്. ഈ ആഗസ്റ്റ് 15-ന് ഞാൻ ചുവപ്പുകോട്ടയുടെ  കൊത്തളത്തിൽ നിന്ന് പ്രധാനമന്ത്രി വിശ്വകർമ യോജനയും പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഈ കാഴ്ചപ്പാടിന്റെ പ്രതിഫലനം കൂടിയാണ് ഈ പദ്ധതി. 21-ാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആവശ്യങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് നമ്മുടെ വിശ്വകർമ സുഹൃത്തുക്കളുടെ പരമ്പരാഗത കഴിവുകൾ രൂപപ്പെടുത്തുന്നതിനാണ് പിഎം വിശ്വകർമ യോജന രൂപീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. ഏകദേശം 13,000 കോടി രൂപ ഇതിനായി നിക്ഷേപിക്കും. ഈ സ്കീമിന് കീഴിൽ, 18 വ്യത്യസ്ത തരം വൈദഗ്ധ്യങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കുടുംബങ്ങൾക്ക് എല്ലാവിധ സഹായങ്ങളും നൽകും; അവർക്ക് പ്രയോജനം ലഭിക്കുകയും ചെയ്യും. സമൂഹത്തിലെ ആ വിഭാഗത്തിന് ഇത് പ്രയോജനം ചെയ്യും, അവരുടെ പ്രാധാന്യം ചർച്ച ചെയ്യപ്പെട്ടു, എന്നാൽ അവരുടെ അവസ്ഥ മെച്ചപ്പെടുത്താൻ ഒരിക്കലും യോജിച്ച ശ്രമങ്ങൾ നടന്നിട്ടില്ല. വിശ്വകർമ പദ്ധതി പ്രകാരം പരിശീലനത്തോടൊപ്പം ഗുണഭോക്താക്കൾക്ക് ആധുനിക ഉപകരണങ്ങൾ വാങ്ങുന്നതിനുള്ള വൗച്ചറുകളും നൽകും. അതായത് പിഎം വിശ്വകർമയിലൂടെ യുവാക്കൾക്ക് അവരുടെ കഴിവുകൾ വർധിപ്പിക്കാൻ കൂടുതൽ അവസരങ്ങൾ ലഭിക്കും.

സുഹൃത്തുക്കളെ ,

ഇന്ന് അധ്യാപകരായി മാറിയ ഈ മഹാരഥന്മാരോട് ഒരു കാര്യം കൂടി പറയാൻ ഞാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. നിങ്ങളെല്ലാവരും കഠിനാധ്വാനത്തിലൂടെയാണ് ഇവിടെ എത്തിയിരിക്കുന്നത്. നിങ്ങൾ തുടർന്നും പഠിക്കുമെന്ന് ഞാൻ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. നിങ്ങളെ സഹായിക്കുന്നതിന്, സർക്കാർ ഒരു ഓൺലൈൻ പഠന പ്ലാറ്റ്‌ഫോമായ IGoT കർമ്മയോഗി ആരംഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഈ സൗകര്യം പരമാവധി പ്രയോജനപ്പെടുത്താൻ ശ്രമിക്കുക. നിങ്ങളുടെ സ്വപ്നങ്ങൾ സാക്ഷാത്കരിക്കാനുള്ള മികച്ച അവസരം ഇപ്പോൾ നിങ്ങൾക്ക് ലഭിച്ചിരിക്കുന്നു, ഈ പുതിയ വിജയത്തിന്, ഈ പുതിയ യാത്രയ്ക്ക് നിങ്ങൾക്കും നിങ്ങളുടെ കുടുംബാംഗങ്ങൾക്കും എല്ലാ ആശംസകളും നേരുന്നു. നന്ദി.

 

Explore More
78-ാം സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനത്തില്‍ ചുവപ്പ് കോട്ടയില്‍ നിന്ന് പ്രധാനമന്ത്രി ശ്രീ നരേന്ദ്ര മോദി നടത്തിയ പ്രസംഗം

ജനപ്രിയ പ്രസംഗങ്ങൾ

78-ാം സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനത്തില്‍ ചുവപ്പ് കോട്ടയില്‍ നിന്ന് പ്രധാനമന്ത്രി ശ്രീ നരേന്ദ്ര മോദി നടത്തിയ പ്രസംഗം
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।