“കായികരംഗത്ത് ഒരിക്കലും തോല്‍വിയില്ല; ഒന്നുകില്‍ ജയിക്കും, അല്ലെങ്കില്‍ പഠിക്കും”
“കായികരംഗത്തോടുള്ള ഗവണ്മെന്റിന്റെ മനോഭാവം മൈതാനത്തെ കളിക്കാരുടെ മനോഭാവവുമായി പ്രതിധ്വനിക്കുന്നു”
“രാജസ്ഥാനിലെ ധീരരായ യുവാക്കള്‍ നിരന്തരം രാജ്യത്തിന്റെ യശസ്സുയര്‍ത്തുന്നു”
“മികവിന് അതിരുകളില്ലെന്ന് കായികരംഗം നമ്മെ പഠിപ്പിക്കുന്നു; നാം നമ്മുടെ എല്ലാ ശക്തിയും ഉപയോഗിച്ച് പരിശ്രമിക്കണം”
“രാജസ്ഥാനിലെ ജനങ്ങളെ ശാക്തീകരിക്കുകയും ജീവിതം സുഗമമാക്കുകയും ചെയ്യുക എന്നതാണ് ഇരട്ട എൻജിന്‍ ഗവണ്‍മെന്റിന്റെ ലക്ഷ്യം”

എന്റെ പ്രിയ യുവ സുഹൃത്തുക്കളേ,

പാലിയില്‍ മികച്ച പ്രകടനം കാഴ്ചവെച്ച എല്ലാ കളിക്കാര്‍ക്കും ഹൃദയം നിറഞ്ഞ അഭിനന്ദനങ്ങള്‍. കായികരംഗത്ത് ഒരിക്കലും നഷ്ടമില്ല. സ്‌പോര്‍ട്‌സില്‍, ഒന്നുകില്‍ നിങ്ങള്‍ വിജയിക്കും അല്ലെങ്കില്‍ നിങ്ങള്‍ പഠിക്കും. അതിനാല്‍, എല്ലാ കായിക പ്രതിഭകള്‍ക്കും ഒപ്പം അവിടെ സന്നിഹിതരായ അവരുടെ പരിശീലകര്‍ക്കും കുടുംബാംഗങ്ങള്‍ക്കും ഞാന്‍ എന്റെ ആശംസകള്‍ നേരുന്നു.

സുഹൃത്തുക്കളേ,

സന്‍സദ് ഖേല്‍ മഹാമേളയില്‍ കാണുന്ന ആവേശവും ആത്മവിശ്വാസവും തീക്ഷ്ണതയും ചൈതന്യവും ഓരോ കളിക്കാരുടെയും യുവാക്കളുടെയും തിരിച്ചറിയല്‍ ഉപാധിയായി മാറിയിരിക്കുന്നു. കളിക്കളത്തിലെ കളിക്കാര്‍ക്കുള്ള അതേ ഉന്മേഷമാണ് ഇന്ന് ഗവണ്‍മെന്റിനും കായികരംഗത്തുള്ളത്. താഴേത്തട്ടില്‍ കളിക്കാനും അവരുടെ ഗ്രാമങ്ങളില്‍ കളിക്കാനും സ്‌കൂളുകളില്‍ കളിക്കാനും യൂണിവേഴ്സിറ്റികളില്‍ കളിക്കാനും ദേശീയ അന്തര്‍ദേശീയ തലങ്ങളില്‍ കളിക്കാനും കൂടുതല്‍ അവസരങ്ങള്‍ നമ്മുടെ കളിക്കാര്‍ എപ്പോഴും ആഗ്രഹിച്ചിരുന്നു. കളിക്കാരുടെ ഊര്‍ജ്ജത്തെ ഭാരതീയ ജനതാ പാര്‍ട്ടി സന്‍സദ് ഖേല്‍ മഹാമേള് വളരെയധികം പിന്തുണയ്ക്കുന്നു. പാര്‍ലമെന്റ് അംഗങ്ങള്‍ മുഖേന ഇത്തരം കായികമേളകള്‍ സംഘടിപ്പിച്ചതിന് ഭാരതീയ ജനതാ പാര്‍ട്ടിയെ പ്രത്യേകം അഭിനന്ദിക്കാന്‍ ഞാന്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. ഈ സംരംഭം വര്‍ഷങ്ങളായി തുടര്‍ച്ചയായി നടന്നുകൊണ്ടിരിക്കുകയുമാണ്. ബി.ജെ.പി സന്‍സദ് ഖേല്‍ മഹാമേള ലക്ഷക്കണക്കിന് പ്രതിഭാധനരായ കളിക്കാര്‍ക്ക് ജില്ലകളിലും സംസ്ഥാനങ്ങളിലും പുറത്തും കളിക്കാനുള്ള അവസരം നല്‍കി. പുതിയ കളിക്കാരെ കണ്ടെത്തുന്നതിനും പരിപോഷിപ്പിക്കുന്നതിനുമുള്ള സുപ്രധാന വേദിയായി ഈ ഖേല്‍ മഹാമേള മാറുകയാണ്, ഇപ്പോള്‍ ബിജെപി എംപിമാര്‍ പെണ്‍കുട്ടികള്‍ക്കായി പ്രത്യേക ഖേല്‍ മഹേമേള സംഘടിപ്പിക്കാനും പദ്ധതിയിടുന്നു. ഈ സുപ്രധാന പ്രചാരണത്തിന് ബിജെപിയെയും അതിന്റെ എംപിമാരെയും ഞാന്‍ അഭിനന്ദിക്കുന്നു.

സുഹൃത്തുക്കളേ,

സന്‍സദ് ഖേല്‍ മഹാമേളയില്‍ പാലിയിലെ 1100-ലധികം സ്‌കൂള്‍ കുട്ടികള്‍ പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ടെന്നാണ് എനിക്ക് അറിയാന്‍ കഴിഞ്ഞത്. രണ്ട് ലക്ഷത്തിലധികം താരങ്ങളാണ് കളിക്കാന്‍ മുന്നോട്ട് വന്നത്. ഈ മഹാകുംഭത്തിലൂടെ ഈ രണ്ട് ലക്ഷം കളിക്കാര്‍ക്ക് ലഭിച്ച ശ്രദ്ധയും അവരുടെ കഴിവുകള്‍ പ്രകടിപ്പിക്കാനുള്ള അവസരവും അഭൂതപൂര്‍വമാണ്. പാര്‍ലമെന്റിലെ എന്റെ സഹപ്രവര്‍ത്തകന്‍ പി പി ചൗധരിയെ ഞാന്‍ അഭിനന്ദിക്കുന്നു, ഇത്രയും ഗംഭീരമായ ഒരു പരിപാടി സംഘടിപ്പിച്ചതിന്. ധീരദേശമായ രാജസ്ഥാനിലെ യുവാക്കള്‍ എല്ലായ്‌പ്പോഴും സൈന്യം മുതല്‍ കായികമേഖല വരെ രാജ്യത്തിന്റെ അഭിമാനം ഉയര്‍ത്തി. നിങ്ങളെല്ലാവരും ഈ പൈതൃകം മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകുമെന്ന് ഞാന്‍ വിശ്വസിക്കുന്നു. നിങ്ങള്‍ക്കറിയാമോ, സ്പോര്‍ട്സിന്റെ ഏറ്റവും മികച്ച കാര്യം, അവര്‍ വിജയിക്കാനുള്ള ശീലം വളര്‍ത്തിയെടുക്കുക മാത്രമല്ല, മികച്ചവരാകാന്‍ നിങ്ങളെ നിരന്തരം പഠിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു എന്നതാണ്. മഹത്വത്തിന് ആത്യന്തികമായ ഒരു പരിധിയില്ലെന്ന് കായികമേഖല നമ്മെ പഠിപ്പിക്കുന്നു; നാം നമ്മുടെ സര്‍വ്വ ശക്തിയോടെയും പ്രയത്‌നിക്കണം. അതിനാല്‍, ഈ ഖേല്‍ മഹാമേള ഒരു തരത്തില്‍, നിങ്ങളുടെ ജീവിതത്തെ മാറ്റിമറിക്കുന്ന ഒരു വലിയ 'യജ്ഞം' ആണ്.

 

സുഹൃത്തുക്കളേ,

യുവജനങ്ങളെ പല തിന്മകളില്‍ നിന്നും സംരക്ഷിക്കുന്നു എന്നതാണ് കായികരംഗത്തിന്റെ മറ്റൊരു വലിയ ശക്തി. സ്പോര്‍ട്സ് ഇച്ഛാശക്തിയെ ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും ലക്ഷ്യബോധം വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കുകയും നമ്മുടെ ശ്രദ്ധയെ വ്യക്തമായി നിലനിര്‍ത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. മയക്കുമരുന്നിന്റെ കെണിയോ മറ്റ് ലഹരിവസ്തുക്കളോടുള്ള ആസക്തിയോ ആകട്ടെ, കളിക്കാര്‍ ഇവയില്‍ നിന്നെല്ലാം അകന്നുനില്‍ക്കുന്നു. അതുകൊണ്ട് തന്നെ വ്യക്തിത്വ രൂപീകരണത്തില്‍ കായിക വിനോദങ്ങള്‍ക്ക് വലിയ പങ്കുണ്ട്.

എന്റെ പ്രിയ സുഹൃത്തുക്കളേ,

ബിജെപി ഗവണ്മെന്റ് സംസ്ഥാന തലത്തിലായാലും കേന്ദ്ര തലത്തിലായാലും യുവാക്കളുടെ ക്ഷേമത്തിനാണ് പ്രഥമ പരിഗണന നല്‍കുന്നത്. കളിക്കാര്‍ക്ക് കൂടുതല്‍ അവസരങ്ങള്‍ നല്‍കി. കളിക്കാരെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതില്‍ സുതാര്യത ഉറപ്പാക്കി. എല്ലാ വിഭവങ്ങളും ലഭ്യമാക്കി. ഇന്ത്യന്‍ താരങ്ങള്‍ക്ക് ഒരുപാട് സഹായങ്ങള്‍ ലഭിച്ചു. കഴിഞ്ഞ 10 വര്‍ഷത്തിനിടയില്‍, കായികരംഗത്തെ മുന്‍കാലങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച് ഞങ്ങള്‍ മൂന്നിരട്ടി ബജറ്റ് വര്‍ദ്ധിപ്പിച്ചു. നൂറുകണക്കിന് കായികതാരങ്ങള്‍ നിലവില്‍ ടോപ്‌സ് സ്‌കീമിന് കീഴില്‍ ദേശീയമായും അന്തര്‍ദേശീയമായും പരിശീലനവും കോച്ചിംഗും നല്‍കിവരുന്നു. കൂടാതെ,ഖേലോ ഇന്ത്യ ഗെയിംസിന് കീഴില്‍ 3,000-ലധികം അത്ലറ്റുകള്‍ക്ക് പ്രതിമാസം 50000 രൂപ വീതം ധനസഹായം നല്‍കുന്നുണ്ട്. താഴേത്തട്ടിലുള്ള ആയിരത്തോളം ഖേലോ ഇന്ത്യ കേന്ദ്രങ്ങളിലൂടെ ലക്ഷക്കണക്കിന് കായികതാരങ്ങള്‍ പരിശീലനം നേടുന്നു. അതിന്റെ ഫലങ്ങളും നമ്മുടെ മുന്നിലുണ്ട്. ഇത്തവണത്തെ ഏഷ്യന്‍ ഗെയിംസില്‍ നൂറിലധികം മെഡലുകള്‍ നേടി നമ്മുടെ കളിക്കാര്‍ റെക്കോര്‍ഡ് സ്ഥാപിച്ചു. ഏഷ്യന്‍ ഗെയിംസില്‍ മെഡല്‍ നേടിയ നിരവധി താരങ്ങള്‍ ഖേലോ ഇന്ത്യ ഗെയിംസില്‍ നിന്നും ഉയര്‍ന്നുവന്നവരാണ്.


എന്റെ പ്രിയ കളിക്കാരെ,

ഒരു കളിക്കാരന്‍ ഒരു ടീമിനായി കളിക്കുമ്പോള്‍, അവര്‍ തന്റെ ടീമിന്റെ ലക്ഷ്യങ്ങള്‍ക്ക് വ്യക്തിഗത ലക്ഷ്യങ്ങളേക്കാള്‍ മുന്‍ഗണന നല്‍കുന്നു. തന്റെ ടീമിനും സംസ്ഥാനത്തിനും രാജ്യത്തിന്റെ ലക്ഷ്യങ്ങള്‍ക്കും ഒപ്പം തോളോട് തോള്‍ ചേര്‍ന്ന് അദ്ദേഹം മാര്‍ച്ച് ചെയ്യുന്നു. 'അമൃത് കാലത്ത്' ഈ യുവത്വത്തിനൊപ്പം ഇന്ന് രാഷ്ട്രവും മുന്നേറുകയാണ്. ഫെബ്രുവരി ഒന്നിന് പ്രഖ്യാപിച്ച ബജറ്റും ഒരു തരത്തില്‍ രാജ്യത്തെ യുവജനങ്ങള്‍ക്കായാണ് സമര്‍പ്പിക്കുന്നത്. റെയില്‍പാതകള്‍ക്കും ആധുനിക അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങള്‍ക്കുമായി 11 ലക്ഷം കോടി രൂപ ചെലവഴിക്കാന്‍ പോവുകയാണ് ഗവണ്മെന്റ്. അതിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ ഗുണഭോക്താക്കള്‍ യുവാക്കള്‍ ആയിരിക്കും. ആരാണ് നല്ല റോഡുകള്‍ ഏറ്റവും കൂടുതല്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്നത്? അത് നമ്മുടെ യുവത്വമാണ്. പുതിയ വന്ദേ ഭാരത് ട്രെയിനുകള്‍ കണ്ടതില്‍ ഏറ്റവും സന്തോഷിക്കുന്നത് ആരാണ്? അത് നമ്മുടെ യുവതലമുറയാണ്. ബജറ്റില്‍ 40,000 വന്ദേ ഭാരത് പോലുള്ള കോച്ചുകള്‍ ഉണ്ടാക്കുമെന്ന പ്രഖ്യാപനം ആര്‍ക്കാണ് പ്രയോജനം ചെയ്യുക? അത് നമ്മുടെ യുവത്വമാണ്. ആധുനിക അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങള്‍ക്കായി 11 ലക്ഷം കോടി ചെലവഴിക്കുന്നത് യുവാക്കള്‍ക്ക് ഏറ്റവും പുതിയ തൊഴിലവസരങ്ങള്‍ സൃഷ്ടിക്കും. ഭാരതത്തിലെ യുവാക്കള്‍ക്കായി ഒരു ലക്ഷം കോടി രൂപയുടെ ഫണ്ട് രൂപീകരിച്ചു. അതുവഴി അവര്‍ക്ക് കായികരംഗത്തോ മറ്റ് മേഖലകളിലോ പുതിയ വഴികള്‍ കണ്ടെത്താനും അവരുടെ സ്വന്തം വലിയ കമ്പനികള്‍ സ്ഥാപിക്കാനും കഴിയും. സ്റ്റാര്‍ട്ടപ്പുകള്‍ക്കുള്ള നികുതി ഇളവുകളും ഗവണ്‍മെന്റ് നീട്ടിയിട്ടുണ്ട്.

സുഹൃത്തുക്കളേ,

ചുറ്റുപാടും നടക്കുന്ന വികസന പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ പാലിയുടെ വിധിയെ മാറ്റുകയും പാലിയുടെ പ്രതിച്ഛായയില്‍ പരിവര്‍ത്തനമുണ്ടാക്കുകയും ചെയ്തു. പാലി ലോക്സഭാ മണ്ഡലത്തില്‍ മാത്രം 13,000 കോടി രൂപയുടെ റോഡുകളാണ് നിര്‍മ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. റെയില്‍വേ സ്റ്റേഷനുകളുടെ വികസനം, റെയില്‍വേ പാലങ്ങള്‍, റെയില്‍വേ ലൈനുകളുടെ ഇരട്ടിപ്പിക്കല്‍, അങ്ങനെയുള്ള നിരവധി വികസന പദ്ധതികള്‍ നിങ്ങള്‍ക്കെല്ലാവര്‍ക്കും പ്രയോജനകരമാണ്. പാലിയിലെ വിദ്യാര്‍ത്ഥികള്‍ക്കും യുവാക്കള്‍ക്കും കൂടുതല്‍ കൂടുതല്‍ അവസരങ്ങള്‍ നല്‍കുന്നതിലും അവരുടെ നൈപുണ്യ വികസനത്തിലും ഗവണ്‍മെന്റിന്റെ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. പാലിയില്‍ നിരവധി പുതിയ ഐടി കേന്ദ്രങ്ങള്‍ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടു, കൂടാതെ രണ്ട് സെന്‍ട്രല്‍ സ്‌കൂളുകളും തുറന്നിട്ടുണ്ട്. ഗവണ്‍മെന്റ്
സ്‌കൂളുകളില്‍ പുതിയ ക്ലാസ് മുറികള്‍ നിര്‍മിക്കുന്നതിനോ പുതിയ കമ്പ്യൂട്ടര്‍ ലാബുകള്‍ നിര്‍മിക്കുന്നതിനോ എല്ലാ ദിശയിലും ശ്രമങ്ങള്‍ നടക്കുന്നുണ്ട്. ഇവിടെ ഒരു മെഡിക്കല്‍ കോളേജ് സ്ഥാപിക്കല്‍, പാസ്പോര്‍ട്ട് കേന്ദ്രങ്ങള്‍ സ്ഥാപിക്കല്‍, ഗ്രാമങ്ങളില്‍ സൗരോര്‍ജ്ജ വിളക്കുകള്‍ സ്ഥാപിക്കല്‍ - ഇതെല്ലാം പാലിയിലെ ജനങ്ങളുടെ ജീവിതം എളുപ്പമാക്കി. ഇരട്ട എഞ്ചിന്‍ ഗവണ്‍മെന്റിന് കീഴില്‍, പാലി ഉള്‍പ്പെടെയുള്ള രാജസ്ഥാനിലെ എല്ലാ പൗരന്മാരെയും ശാക്തീകരിക്കുക എന്നതാണ് ഞങ്ങളുടെ ശ്രമം. ബിജെപി ഗവണ്‍മെന്റിന്റെ ഈ ശ്രമങ്ങള്‍ പാലിയിലെയും ഈ പ്രദേശത്തെയും യുവാക്കളുടെ ജീവിതം എളുപ്പമാക്കുന്നു. ജീവിതത്തില്‍ വെല്ലുവിളികള്‍ കുറയുമ്പോള്‍, ആളുകള്‍ കളിയില്‍ താല്‍പ്പര്യം വളര്‍ത്തിയെടുക്കുന്നു; ഒപ്പം വിജയിക്കാനുള്ള സാധ്യതയും വര്‍ദ്ധിക്കുന്നു. ഒരിക്കല്‍ കൂടി, എല്ലാ കളിക്കാരെയും ഞാന്‍ അഭിനന്ദിക്കുന്നു.

വളരെ നന്ദി.

Explore More
78-ാം സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനത്തില്‍ ചുവപ്പ് കോട്ടയില്‍ നിന്ന് പ്രധാനമന്ത്രി ശ്രീ നരേന്ദ്ര മോദി നടത്തിയ പ്രസംഗം

ജനപ്രിയ പ്രസംഗങ്ങൾ

78-ാം സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനത്തില്‍ ചുവപ്പ് കോട്ടയില്‍ നിന്ന് പ്രധാനമന്ത്രി ശ്രീ നരേന്ദ്ര മോദി നടത്തിയ പ്രസംഗം
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।