ആചാര്യ ഗൗഡിയ മിഷനിലെ ബഹുമാനപ്പെട്ട ഭക്തി സുന്ദര് സന്യാസി ജി, എന്റെ കാബിനറ്റ് സഹപ്രവര്ത്തകരായ അര്ജുന് റാം മേഘ്വാള് ജി, മീനാക്ഷി ലേഖി ജി, രാജ്യത്തുടനീളവും ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ശ്രീകൃഷ്ണ ഭക്തര്, വിശിഷ്ടാതിഥികളേ, ഈ വിശുദ്ധ അവസരത്തില് ഒത്തുകൂടിയ മഹതികളേ, മാന്യവ്യക്തിത്വങ്ങളേ!
ഹരേ കൃഷ്ണ! ഹരേ കൃഷ്ണ! ഹരേ കൃഷ്ണ! നിങ്ങളുടെ ഇന്നത്തെ സാന്നിധ്യത്താല് ഭാരതമണ്ഡപത്തിന്റെ പ്രൗഢി കൂടുതല് വര്ധിപ്പിക്കുന്നു. പുരാതന ഭാരതത്തിലെ ആത്മീയ പ്രഭാഷണങ്ങളുടെ കേന്ദ്രമായി വര്ത്തിച്ചിരുന്ന ഭഗവാന് ബസവേശ്വരന്റെ അനുഭവ മണ്ഡപവുമായി ഈ കെട്ടിടത്തിന്റെ ആശയം ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ജനക്ഷേമത്തിനായുള്ള തീരുമാനങ്ങളുടെയും വികാരങ്ങളുടേയും ചൈതന്യത്താല് അനുഭവമണ്ഡപം മിടിക്കുന്നു. ഇന്ന്, ശ്രീല ഭക്തിസിദ്ധാന്ത സരസ്വതി ഗോസ്വാമി പ്രഭുപാദയുടെ 150-ാം ജന്മവാര്ഷികത്തിന്റെ ശുഭമുഹൂര്ത്തത്തില്, അതേ വീര്യം ഭാരതമണ്ഡപത്തിനുള്ളില് പ്രതിധ്വനിക്കുന്നു. ഭാരതത്തിന്റെ സമകാലിക വൈഭവവും പ്രാചീന മൂല്യങ്ങളും ഉള്ക്കൊള്ളുന്നതിനാണ് ഞങ്ങള് ഈ കെട്ടിടം വിഭാവനം ചെയ്തത്. ഏതാനും മാസങ്ങള്ക്കുമുമ്പ്, ജി-20 ഉച്ചകോടിക്കിടെ ഈ വേദി പുതിയ ഇന്ത്യയുടെ സാധ്യതകള് പ്രദര്ശിപ്പിച്ചിരുന്നു. ഇന്ന്, ഇവിടെ 'വേള്ഡ് വൈഷ്ണവ കണ്വെന്ഷന്' ആതിഥേയത്വം വഹിക്കുന്നത് ഞങ്ങളുടെ അഭിമാനമാണ്. ഇത് വികസനത്തിന്റെയും പൈതൃകത്തിന്റെയും സമന്വയ സംയോജനമായ, ആധുനികത നമ്മുടെ സാംസ്കാരിക സ്വത്വത്തില് അഭിമാനത്തോടെ നിലകൊള്ളുന്ന
നവ ഇന്ത്യയുടെ സത്തയെ ഉദാഹരിക്കുന്നതാണ്.
ഈ പവിത്രമായ സദസ്സില് അങ്ങയെപ്പോലുള്ള ആദരണീയരായ എല്ലാ ഋഷിമാര്ക്കും ഇടയില് ഉണ്ടായിരിക്കുക എന്നത് എനിക്ക് വലിയ ബഹുമതിയാണ്. നിരവധി അവസരങ്ങളില് നിങ്ങളോടൊപ്പം ഉണ്ടായിരുന്നതിനാല് നിങ്ങളില് പലരുമായും അടുത്തിടപഴകാന് അവസരം ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. അതില് ഞാന് ഭാഗ്യവാനാണെന്ന് കരുതുന്നു. അങ്ങേയറ്റം ആദരവോടെ, 'കൃഷ്ണം വന്ദേ ജഗദ്ഗുരും' എന്ന ചൈതന്യത്തില് ഞാന് ശ്രീകൃഷ്ണന്റെ പാദങ്ങളില് വണങ്ങുന്നു. ശ്രീല ഭക്തിസിദ്ധാന്ത പ്രഭുപാദ ജിക്ക് ഞാന് ഹൃദയംഗമമായ ആദരാഞ്ജലികള് അര്പ്പിക്കുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ 150-ാം ജന്മവാര്ഷികത്തിന്റെ ഈ മഹത്തായ അവസരത്തില്, ശ്രീല പ്രഭുപാദയുടെ എല്ലാ അനുയായികള്ക്കും ഞാന് ഹൃദയംഗമമായ ആശംസകള് നേരുന്നു. ഇന്ന്, ശ്രീല പ്രഭുപാദയുടെ സ്മരണയ്ക്കായി ഒരു തപാല് സ്റ്റാമ്പും ഒരു സ്മരണിക നാണയവും അനാച്ഛാദനം ചെയ്യാനുള്ള ഭാഗ്യവും എനിക്കുണ്ടായി, ഈ നാഴികക്കല്ലിന് നിങ്ങളെല്ലാവര്ക്കും എന്റെ അഭിനന്ദനങ്ങള് അറിയിക്കുന്നു.
ബഹുമാന്യരായ ഋഷിമാരേ,
പ്രഭുപാദ ഗോസ്വാമി ജിയുടെ 150-ാം ജന്മവാര്ഷികം നാം അനുസ്മരിക്കുന്നത്, ഏതാനും ദിവസങ്ങള്ക്ക് മുമ്പ്, ഒരു മഹത്തായ രാമക്ഷേത്രമെന്ന നൂറ്റാണ്ടുകള് പഴക്കമുള്ള സ്വപ്നം സാക്ഷാത്കരിക്കപ്പെട്ട സമയത്താണ്. ഇന്ന് നിങ്ങളുടെ മുഖത്ത് പ്രകടമായ സന്തോഷവും ഉത്സാഹവും രാം ലല്ലയെ പ്രതിഷ്ഠിച്ചതിന്റെ സന്തോഷവും ഉള്ക്കൊള്ളുന്നുവെന്ന് ഞാന് വിശ്വസിക്കുന്നു. മഹര്ഷിമാരുടെ ഭക്തിയാലും അനുഗ്രഹങ്ങളാലും മാത്രമാണ് ഈ മഹത്തായ സംഭവം നടന്നത്.
സുഹൃത്തുക്കളേ,
ഇന്ന്, ദൈവസ്നേഹത്തിന്റെയും കൃഷ്ണന്റെ ദിവ്യലീലയുടെയും, നമ്മുടെ ജീവിതത്തിലെ ഭക്തിയുടെ സത്തയുടെയും സാരാംശം നാം നിഷ്പ്രയാസം ഗ്രഹിക്കുന്നു. അതെല്ലാം ചൈതന്യ മഹാപ്രഭു വഹിച്ച പങ്കിന്റെ ഫലമാണ്. ചൈതന്യ മഹാപ്രഭു കൃഷ്ണനോടുള്ള സ്നേഹത്തിന്റെ പ്രതീകമായി, ആത്മീയതയും ആത്മീയ പരിശീലനങ്ങളും സാധാരണക്കാര്ക്ക് പ്രാപ്യമായതും സങ്കീര്ണ്ണമല്ലാത്തതുമാക്കി. പരിത്യാഗത്തിലൂടെ മാത്രമല്ല, സന്തോഷത്തിലൂടെയും ദൈവത്തെ സാക്ഷാത്കരിക്കാന് കഴിയുമെന്ന് അദ്ദേഹം നമ്മെ പഠിപ്പിച്ചു.
എന്റെ വ്യക്തിപരമായ അനുഭവം പങ്കിടാന് എന്നെ അനുവദിക്കൂ. ഈ പാരമ്പര്യങ്ങളില് വളര്ന്നുവന്നതിനാല്, ഭജനകളിലും കീര്ത്തനങ്ങളിലും മുഴുകിയിരുന്നിട്ടും, എങ്ങനെയോ ഒരു വേര്പെട്ട തോന്നലുണ്ടായ ഒരു ഘട്ടത്തില് ഞാന് എന്നെത്തന്നെ കണ്ടെത്തുന്ന ഒരു പ്രത്യേക ഘട്ടം എന്റെ ജീവിതത്തില് ഉണ്ടായി. ഞാന് ഒരു മൂലയില് ഇരുന്നു കേള്ക്കുമെങ്കിലും ഈ ദൂരം എനിക്ക് അനുഭവപ്പെട്ടു. ഒരു ദിവസം, ഈ ദൂരത്തേയോ വേര്പെട്ട അവസ്ഥയേയോ ചോദ്യം ചെയ്തുകൊണ്ട് ഒരു കൂട്ടം ചിന്തകള് എന്നില് ഉടലെടുത്തു. എന്താണ് എന്നെ തടയുന്നത്? ഞാന് അതില് ജീവിക്കുന്നെങ്കിലും അതില് മനസ് സ്പര്ശിക്കുന്നില്ലെന്ന് ഞാന് മനസ്സിലാക്കി. അപ്പോഴാണ് ഭജനകളിലും കീര്ത്തനങ്ങളിലും സജീവമായി പങ്കെടുക്കാന് ഞാന് തീരുമാനിച്ചത്, ഞാന് കൈയടിക്കാനും ചേരാനും തുടങ്ങിയപ്പോള്, ഞാന് പൂര്ണ്ണമായും ലയിച്ചുപോയി. ചൈതന്യപ്രഭുവിന്റെ പാരമ്പര്യത്തില് അന്തര്ലീനമായ പരിവര്ത്തന ശക്തി ഞാന് അനുഭവിച്ചു. പ്രധാനമന്ത്രി അഭിനന്ദിക്കുക മാത്രമാണെന്നാണ് ജനങ്ങള് കരുതിയത്. ഈ പ്രധാനമന്ത്രി, വാസ്തവത്തില്, ദൈവിക ആനന്ദത്തില് മുഴുകിയിരിക്കുന്ന ഒരു ദൈവഭക്തനായിരുന്നു.
നമ്മുടെ ജീവിതത്തില് ഭഗവാന് കൃഷ്ണന്റെ ദിവ്യ ലീലകള് ആഘോഷിക്കുന്നതിലൂടെ ഒരാള്ക്ക് എങ്ങനെ സന്തോഷം കണ്ടെത്താമെന്ന് ചൈതന്യ മഹാപ്രഭു തെളിയിച്ചു. സങ്കീര്ത്തനം, ഭജന്, പാട്ടുകള്, നൃത്തം എന്നിവയിലൂടെ ആത്മീയതയുടെ പരകോടി ഇന്ന് പല അന്വേഷകരും നേരിട്ട് അനുഭവിക്കുന്നു. ഈ അനുഭവം നേരിട്ട് ആസ്വദിക്കുന്ന വ്യക്തികളെ ഞാന് കണ്ടുമുട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ചൈതന്യ മഹാപ്രഭു ശ്രീകൃഷ്ണന്റെ ദിവ്യമായ ലീലകളുടെ ഭംഗി വ്യക്തമാക്കുകയും ജീവിതത്തിന്റെ ഉദ്ദേശ്യം മനസ്സിലാക്കുന്നതില് അതിന്റെ പ്രാധാന്യം അടിവരയിടുകയും ചെയ്തു. അതിനാല്, ഭാഗവതം പോലുള്ള ഗ്രന്ഥങ്ങളോട് ഭക്തര് പുലര്ത്തുന്ന അതേ ഭക്തി ചൈതന്യ ചരിതാമൃത, ഭക്തമാള് എന്നിവയിലേക്കും വ്യാപിച്ചിരിക്കുന്നു.
സുഹൃത്തുക്കളേ,
ചൈതന്യ മഹാപ്രഭുവിനെപ്പോലുള്ള ദൈവിക വ്യക്തികള് കാലഘട്ടത്തിന്റെ ആവശ്യത്തിനനുസരിച്ച് വിവിധ രൂപങ്ങളില് തങ്ങളുടെ ദൗത്യം ശാശ്വതമാക്കുന്നു. ശ്രീല ഭക്തിസിദ്ധാന്ത പ്രഭുപാദന് ഈ തുടര്ച്ചയെ കാണിച്ചു തന്നു. ശ്രീല ഭക്തിസിദ്ധാന്ത ജിയുടെ ജീവിതത്തിന്റെ ഓരോ ഘട്ടത്തിലും നാം സാധനയില് നിന്ന് സിദ്ധിയിലേക്കുള്ള യാത്രയ്ക്ക് സാക്ഷ്യം വഹിക്കുന്നു. 10 വയസ്സില് താഴെയുള്ളപ്പോള്, പ്രഭുപാദ ജി ഗീത മുഴുവന് ഹൃദിസ്ഥമാക്കി. കൗമാരപ്രായത്തില്, ആധുനിക വിദ്യാഭ്യാസത്തോടൊപ്പം, സംസ്കൃതം, വ്യാകരണം, വേദങ്ങള്, വേദാംഗങ്ങള് എന്നിവയില് അദ്ദേഹം ആഴ്ന്നിറങ്ങി. ജ്യോതിഷ ഗണിതത്തിലെ സൂര്യ സിദ്ധാന്തം പോലുള്ള ഗ്രന്ഥങ്ങള് അദ്ദേഹം വിശദീകരിക്കുകയും സിദ്ധാന്ത സരസ്വതി എന്ന പദവി നേടുകയും ചെയ്തു. 24-ാം വയസ്സില് അദ്ദേഹം ഒരു സംസ്കൃത പാഠശാല സ്ഥാപിച്ചു. തന്റെ ജീവിതത്തിലുടനീളം, സ്വാമി ജി നൂറിലധികം പുസ്തകങ്ങള് രചിക്കുകയും നൂറുകണക്കിന് ലേഖനങ്ങള് എഴുതുകയും ലക്ഷക്കണക്കിന് ആളുകള്ക്ക് മാര്ഗനിര്ദേശം നല്കുകയും ചെയ്തു. അങ്ങനെ, അറിവിന്റെയും ഭക്തിയുടെയും പാതകളെ അദ്ദേഹം തന്റെ ജീവിത ധാര്മ്മികതയിലേക്ക് സമന്വയിപ്പിച്ചു. 'വൈഷ്ണവ് ജാന് തോ തേനേ കഹിയേ, പീര് പരായി ജാനേ രേ' എന്ന ഗാനത്തിലൂടെ ശ്രീല പ്രഭുപാദ സ്വാമികള് ഗാന്ധിജിയുടെ അഹിംസയുടെയും സ്നേഹത്തിന്റെയും വൈഷ്ണവ ചൈതന്യം രാജ്യത്തും വിദേശത്തും പ്രചരിപ്പിച്ചു.
സുഹൃത്തുക്കളേ,
വൈഷ്ണവ വികാരങ്ങളുടെ പര്യായമായ ഗുജറാത്തിലാണ് ഞാന് ജനിച്ചത്. ഭഗവാന് കൃഷ്ണന് മഥുരയില് അവതാരമെടുത്തപ്പോള് ദ്വാരകയില് തന്റെ ദൈവിക പ്രവര്ത്തനങ്ങള് വ്യാപിപ്പിച്ചു. പ്രശസ്ത കൃഷ്ണ ഭക്തയായ മീരാഭായി രാജസ്ഥാനിലാണ് ജനിച്ചതെങ്കിലും ശ്രീകൃഷ്ണനുമായി ഐക്യപ്പെടാന് ഗുജറാത്തിലേക്ക് ആകര്ഷിക്കപ്പെട്ടു. നിരവധി വൈഷ്ണവ സന്യാസിമാര് ഗുജറാത്തുമായും ദ്വാരകയുമായും ഒരു പ്രത്യേക ബന്ധം പങ്കിടുന്നു. ഗുജറാത്തിലെ കവി-സന്യാസി നര്സിന്ഹ് മേത്തയും ഈ പ്രദേശത്തുനിന്നുള്ളയാളാണ്. അതിനാല്, ശ്രീകൃഷ്ണനുമായുള്ള ബന്ധവും ചൈതന്യ മഹാപ്രഭുവിന്റെ പാരമ്പര്യവും എന്റെ ജീവിതത്തിന്റെ അന്തര്ലീനമായ വശമാണ്.
സുഹൃത്തുക്കളേ,
2016-ല് ഗൗഡിയ മഠത്തിന്റെ ശതാബ്ദി ആഘോഷ വേളയില് ഞാന് നിങ്ങളോടൊപ്പം ചേര്ന്നു. ആ സമയത്ത് ഞാന് ഭാരതത്തിന്റെ ആത്മീയ ബോധത്തെക്കുറിച്ച് വിശദമായി പറഞ്ഞു. ഒരു സമൂഹം അതിന്റെ വേരുകളില് നിന്ന് അകന്നുപോകുമ്പോള്, അത് അതിന്റെ കഴിവുകളെ മറക്കുന്നു. നമ്മുടെ നല്ല ഗുണങ്ങളെയും ശക്തികളെയും സംബന്ധിച്ച് ഒരു അപകര്ഷതാ ബോധം വളര്ത്തിയെടുക്കുന്നതാണ് ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട പ്രത്യാഘാതം. ഭാരതീയ പാരമ്പര്യത്തിലെ ഭക്തി പോലുള്ള അവശ്യ തത്ത്വചിന്തകള് പോലും ഈ പ്രവണതയില് നിന്ന് മുക്തമായിട്ടില്ല. ഇവിടെയുള്ള യുവാക്കള്ക്ക് ഈ പ്രതിഭാസവുമായി ബന്ധമുണ്ട്. ഭക്തിയുടെ കാര്യം വരുമ്പോള് ചിലര് അത് യുക്തിക്കും ആധുനികതയ്ക്കും വിരുദ്ധമായി കാണുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, ദൈവത്തോടുള്ള ഭക്തി എന്നത് നമ്മുടെ ഋഷിമാര് നമുക്ക് നല്കിയ അഗാധമായ തത്വശാസ്ത്രമാണ്. ഭക്തി പ്രത്യാശയും ആത്മവിശ്വാസവും ഉള്ക്കൊള്ളുന്നു, നിരാശയോ ഭയമോ അല്ല. ആസക്തിയുടെയും പരിത്യാഗത്തിന്റെയും ഇടയില് ബോധം പകരാന് അതിന് ശക്തിയുണ്ട്. ഗീതയുടെ 12-ാം അധ്യായത്തില് ശ്രീകൃഷ്ണന് യുദ്ധക്കളത്തില് വിവരിച്ചതുപോലെ, അനീതിക്കെതിരെ നിലകൊള്ളാന് അര്ജുനനെപ്പോലുള്ള വ്യക്തികളെ പ്രാപ്തരാക്കുന്ന മഹത്തായ യോഗയാണ് ഭക്തി. അതിനാല്, ഭക്തി നിശ്ചയദാര്ഢ്യത്തെയാണ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്, തോല്വിയല്ല.
എന്റെ സുഹൃത്തുക്കളേ,
നമ്മുടെ ലക്ഷ്യം മറ്റുള്ളവരുടെ മേല് വിജയം നേടുക എന്നതല്ല, നമ്മെത്തന്നെ കീഴടക്കുക, വ്യക്തിപരമായ നേട്ടങ്ങള്ക്കുവേണ്ടിയല്ല, മറിച്ച് മനുഷ്യത്വത്തിനുവേണ്ടി പോരാടുക, 'ധര്മ്മക്ഷേത്രേ കുരുക്ഷേത്രേ' എന്ന ചൈതന്യം ഉള്ക്കൊള്ളുന്നു. ഈ വികാരം നമ്മുടെ സംസ്കാരത്തിലും പൈതൃകത്തിലും ആഴത്തില് വേരൂന്നിയതാണ്. അതിനാല്, ഭാരതം ഒരിക്കലും ആക്രമണത്തിലൂടെ പ്രദേശിക വിപുലീകരണത്തില് ഏര്പ്പെട്ടിട്ടില്ല. ഈ ഗഹനമായ തത്ത്വചിന്തയുമായി പരിചയമില്ലാത്തവരുടെ പ്രത്യയശാസ്ത്രപരമായ ആക്രമണങ്ങള് നമ്മുടെ മനസ്സിനെ ഒരു പരിധിവരെ സ്വാധീനിച്ചിട്ടുണ്ട്. എന്നിട്ടും, ഈ 'ആസാദി കാ അമൃതകാല'ത്തില് ഭക്തിയുടെ അഭിമാനബോധവും 'അടിമത്തത്തിന്റെ മാനസികാവസ്ഥയില് നിന്ന് മോചനം' എന്ന ദൃഢനിശ്ചയവും കൊണ്ട് കോടിക്കണക്കിന് ആളുകളെ പുനരുജ്ജീവിപ്പിച്ച ശ്രീല പ്രഭുപാദയെപ്പോലുള്ള സന്യാസിമാരോട് നാം കടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.
സുഹൃത്തുക്കളേ,
ഭക്തിപാതയിലെ പല പണ്ഡിതന്മാരും ഇന്ന് അവരുടെ സാന്നിധ്യത്താല് നമ്മെ അനുഗ്രഹിക്കുന്നു. നിങ്ങളെല്ലാവരും ഭക്തിമാര്ഗ്ഗത്തില് നല്ല അറിവുള്ളവരാണ്. നമ്മുടെ ഭക്ത സന്യാസിമാരുടെ സംഭാവനകളും സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തില് ഭക്തി പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ പങ്കും വിലമതിക്കാനാവാത്തതാണ്. ഭാരതത്തിലെ ഓരോ വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞ കാലഘട്ടത്തിലും രാഷ്ട്രത്തെ നയിക്കാന് മഹാനായ സന്യാസിമാരോ ആചാര്യന്മാരോ ഉയര്ന്നുവന്നു. മധ്യകാലഘട്ടത്തിലെ കഷ്ടപ്പാടുകള്ക്കിടയില്, പരാജയം ഭാരതത്തെ നിരാശയില് പൊതിഞ്ഞപ്പോള്, ഭക്തി പ്രസ്ഥാനത്തിലെ സന്യാസിമാര് നമ്മെ പഠിപ്പിച്ചത് 'ഹാരേ കോ ഹരിനാം', 'ഹാരേ കോ ഹരിനാം' എന്ന മന്ത്രം. പരമപുരുഷനോട് മാത്രം കീഴടങ്ങാന് അവര് ഊന്നല് നല്കി. നൂറ്റാണ്ടുകളായി കൊള്ളയടിക്കപ്പെടുന്ന ദാരിദ്ര്യത്തിനിടയില്, ഈ വിശുദ്ധര് ത്യാഗത്തിന്റെയും സഹിഷ്ണുതയുടെയും ജീവിതത്തിലൂടെ നമ്മുടെ മൂല്യങ്ങളെ സംരക്ഷിക്കാന് വാദിച്ചു. സത്യം ഉയര്ത്തിപ്പിടിക്കാന് എല്ലാം ത്യജിക്കുന്നത് അനിവാര്യമായും അസത്യത്തെ ഇല്ലാതാക്കുമെന്ന് അവര് വീണ്ടും ആത്മവിശ്വാസം നല്കി. സത്യം മാത്രമേ ജയിക്കൂ - 'സത്യമേവ ജയതേ'. അങ്ങനെ, സ്വാമി വിവേകാനന്ദന്, ശ്രീല സ്വാമി പ്രഭുപാദ തുടങ്ങിയ പ്രഗത്ഭരില് നിന്ന് സ്വാതന്ത്ര്യ പ്രസ്ഥാനം വളരെയധികം ശക്തി പ്രാപിച്ചു. നേതാജി സുഭാഷ് ചന്ദ്രബോസ്, മഹാമന മാളവ്യ തുടങ്ങിയ പ്രമുഖര് പ്രഭുപാദ സ്വാമിയില് നിന്ന് ആത്മീയ മാര്ഗനിര്ദേശം തേടി, പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ വീര്യം വര്ധിപ്പിച്ചു.
സുഹൃത്തുക്കളേ,
ഭക്തി യോഗയിലൂടെ, ത്യാഗങ്ങള്ക്കിടയിലും മരണത്തെ മറികടക്കാനുള്ള ആത്മവിശ്വാസം നമുക്ക് ലഭിക്കുന്നു. അതിനാല്, നമ്മുടെ ഋഷിമാര് ഉദ്ഘോഷിക്കുന്നു - 'അമൃത്-സ്വരൂപ ച', അതായത് ഭക്തി അമൃതിന് തുല്യമാണ്. ഇന്ന്, ഈ ബോധ്യത്തോടെ, കോടിക്കണക്കിന് രാജ്യക്കാര് ദേശസ്നേഹം ജ്വലിപ്പിച്ച 'അമൃത്കാല'ത്തിലേക്ക് പ്രവേശിച്ചു. ഈ 'അമൃതകാല'ത്തില്, ഭാരതത്തെ ഒരു വികസിത രാഷ്ട്രമായി ഉയര്ത്താന് ഞങ്ങള് പ്രതിജ്ഞാബദ്ധരാണ്. 'ദേവ് സേ ദേശ്' എന്ന ദര്ശനത്താല് നയിക്കപ്പെടുന്ന രാഷ്ട്രത്തെ നമ്മുടെ ദൈവമായി കണ്ട് നാം മുന്നോട്ട് നീങ്ങുന്നു. നമ്മുടെ വൈവിധ്യമാണ് നമ്മുടെ ശക്തി, ഭൂമിയുടെ എല്ലാ കോണുകളില് നിന്നും ഉത്ഭവിക്കുന്ന, നമ്മുടെ ഊര്ജ്ജവും ഊര്ജ്ജവും നമ്മുടെ ബോധവും ഉള്ക്കൊള്ളുന്നു.
സുഹൃത്തുക്കളേ,
ഇത്രയധികം പേര് ഇവിടെ ഒത്തുകൂടി, നിങ്ങള് എല്ലാവരും വ്യത്യസ്തമായ സംസ്ഥാനങ്ങളില് നിന്നും പ്രദേശങ്ങളില് നിന്നും വന്നവരാണ്, ഓരോരുത്തര്ക്കും അതിന്റേതായ ഭാഷയും ഭാഷയും ജീവിതരീതിയും ഉണ്ട്. എന്നിട്ടും, നാം പങ്കിടുന്ന നമ്മുടെ ധര്മ്മചിന്ത നമ്മെ എല്ലാവരെയും അനായാസമായി ഒന്നിപ്പിക്കുന്നു. ഭഗവാന് ശ്രീ കൃഷ്ണന് ജ്ഞാനം നല്കുന്നു - ''അഹം ആത്മ ഗുഡാകേശ് സര്വ ഭൂതാശയ സ്ഥിതഃ''., ഒരേ ദൈവിക സത്ത എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളിലും അവരുടെ ആത്മാവായി കുടികൊള്ളുന്നു. 'നര് സേ നാരായണ്', 'ജീവ സേ ശിവ' എന്നീ ആശയങ്ങളിലൂടെ പ്രകടമായ ഈ വിശ്വാസം ഭാരതത്തിന്റെ മനസ്സില് ആഴത്തില് വേരൂന്നിയതാണ്. അതിനാല്, നാനാത്വത്തില് ഏകത്വമെന്ന നമ്മുടെ മന്ത്രം വളരെ ലളിതവും വ്യാപകവുമാണ്, അത് വിഭജനത്തിന് ഇടം നല്കില്ല. 'ഹരേകൃഷ്ണ' എന്ന ഒരൊറ്റ ഉച്ചാരണം ഹൃദയങ്ങളെയും മനസ്സിനെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ലോകത്തെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഒരു രാഷ്ട്രം ഒരു രാഷ്ട്രീയ നിര്മ്മിതിയായിരിക്കാം, എന്നാല് ഇന്ത്യയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം 'ഏക് ഭാരത്, ശ്രേഷ്ഠ ഭാരതം' എന്നത് ഒരു ആത്മീയ ബോധ്യമാണ്.
ശ്രീല ഭക്തി സിദ്ധാന്ത ഗോസ്വാമിയുടെ ജീവിതം നമുക്ക് മുന്നില് ഒരു മാതൃകയാണ്. പുരിയില് ജനിച്ച അദ്ദേഹം ദക്ഷിണേന്ത്യയിലെ രാമാനുജാചാര്യ ജി പാരമ്പര്യത്തില് ദീക്ഷ (ദീക്ഷ) സ്വീകരിക്കുകയും ചൈതന്യ മഹാപ്രഭുവിന്റെ പാരമ്പര്യം പ്രചരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. ബംഗാളില് തന്റെ മഠം സ്ഥാപിച്ച അദ്ദേഹം, ഭൂമിയില് അന്തര്ലീനമായ ആത്മീയവും ബൗദ്ധികവുമായ ഊര്ജ്ജത്തില് നിന്ന് നിരന്തരമായ പ്രചോദനം നേടി. രാമകൃഷ്ണ പരമഹംസനെപ്പോലുള്ള സന്യാസിമാരുടെയും സ്വാമി വിവേകാനന്ദനെപ്പോലുള്ള ദേശീയ പ്രതിഭകളുടെയും ജന്മസ്ഥലമാണ് ബംഗാള്. ദേശീയ പ്രസ്ഥാനങ്ങളെ പുണ്യതീക്ഷ്ണതയോടെ ഉയര്ത്തിപ്പിടിച്ച ശ്രീ അരബിന്ദോ, ഗുരു രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോര് തുടങ്ങിയ പ്രഗത്ഭരെ സൃഷ്ടിച്ചത് ഇതേ ഭൂമിയാണ്. സാമൂഹിക പരിഷ്കര്ത്താവായ രാജാ റാംമോഹന് റോയിയും ബംഗാളില് നിന്നുള്ളയാളായിരുന്നു. ബംഗാള് ചൈതന്യ മഹാപ്രഭുവിന്റെയും പ്രഭുപാദയെപ്പോലുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശിഷ്യന്മാരുടെയും 'കര്മ്മഭൂമി' ആയിരുന്നു, അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്വാധീനം സ്നേഹത്തിന്റെയും ഭക്തിയുടെയും ആഗോള പ്രസ്ഥാനത്തിന് ഉത്തേജനം നല്കി.
സുഹൃത്തുക്കളേ,
ഇന്ന് ഭാരതത്തിന്റെ ഗതിയും പുരോഗതിയും ആഗോളതലത്തില് പ്രശംസിക്കപ്പെടുന്നുണ്ട്. ആധുനിക അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളിലും അത്യാധുനിക സേവനങ്ങളിലും ഞങ്ങള് വികസിത രാജ്യങ്ങളുമായി തോളോട് തോള് ചേര്ന്ന് നില്ക്കുന്നു, പലപ്പോഴും വിവിധ മേഖലകളില് പ്രമുഖ വികസിത രാജ്യങ്ങളെപ്പോലും മറികടക്കുന്നു. നേതൃത്വപരമായ ഇടങ്ങളിലാണ് നമ്മളെ കൂടുതല് കാണുന്നത്. അതേ സമയം, ഭാരതത്തിന്റെ യോഗ ലോകമെമ്പാടുമുള്ള വീടുകളില് വ്യാപിക്കുന്നു. നമ്മുടെ ആയുര്വേദത്തിലും പ്രകൃതിചികിത്സയിലും ലോകത്തിന്റെ വിശ്വാസം വര്ധിച്ചുവരികയാണ്. നമ്മുടെ പുരാതന ക്ഷേത്രങ്ങള്ക്ക് സാക്ഷ്യം വഹിക്കാന് നിരവധി രാജ്യങ്ങളില് നിന്നുള്ള പ്രസിഡന്റുമാരും പ്രധാനമന്ത്രിമാരും പ്രതിനിധികളും സന്ദര്ശിക്കുന്നു. എങ്ങനെയാണ് ഈ പെട്ടെന്നുള്ള പരിവര്ത്തനം സംഭവിച്ചത്? അത് നമ്മുടെ യുവത്വത്തിന്റെ ഊര്ജ്ജമാണ്! ഇന്നത്തെ ഇന്ത്യന് യുവാക്കള് അറിവും ഗവേഷണവും സമന്വയിപ്പിക്കുന്നു, അഭിമാനത്തോടെ നമ്മുടെ സംസ്കാരത്തെ ഉള്ക്കൊള്ളുന്നു. ആത്മീയതയുടെയും സംരംഭകത്വത്തിന്റെയും പ്രാധാന്യം അവര് മനസ്സിലാക്കുന്നു. അതിനാല്, കാശി, അയോധ്യ തുടങ്ങിയ തീര്ത്ഥാടന കേന്ദ്രങ്ങളിലേക്കുള്ള സന്ദര്ശനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് യുവജന ജനസംഖ്യയില് കുതിച്ചുചാട്ടം ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്.
സഹോദരീ സഹോദരന്മാരേ,
അത്തരം ബോധമുള്ള യുവാക്കള്ക്കൊപ്പം, നമ്മുടെ രാഷ്ട്രം ചന്ദ്രയാന് പോലുള്ള ദൗത്യങ്ങളില് ഏര്പ്പെടുകയും അതേ സമയം 'ചന്ദ്രശേഖര് മഹാദേവ് ധാം' അലങ്കരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത് സ്വാഭാവികമാണ്. യുവാക്കള് നയിക്കുമ്പോള് നമ്മള് ചന്ദ്രനില് റോവറുകള് ഇറക്കി, 'ശിവശക്തി' പോലുള്ള പേരുകള് ഉപയോഗിച്ച് പാരമ്പര്യം കാത്തുസൂക്ഷിക്കുന്നു. വൃന്ദാവനം, മഥുര, അയോധ്യ തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളെ പുനരുജ്ജീവിപ്പിച്ച് വന്ദേ ഭാരത് ട്രെയിനുകള് രാജ്യം മുഴുവന് സഞ്ചരിക്കും. ബംഗാളിലെ മായാപൂരില് നമാമി ഗംഗേ പദ്ധതിക്ക് കീഴില് അതിമനോഹരമായ ഗംഗാഘട്ട് നിര്മ്മാണം ആരംഭിച്ചതായി അറിയിക്കുന്നതില് എനിക്ക് സന്തോഷമുണ്ട്.
സുഹൃത്തുക്കളേ,
വികസിത ഭാരതത്തെ പരിപോഷിപ്പിക്കുകയും ആത്മീയതയിലൂടെ ആഗോള ക്ഷേമത്തിന് വഴിയൊരുക്കുകയും ചെയ്തുകൊണ്ട് ഋഷിമാരുടെ അനുഗ്രഹത്തോടെ, വികസനത്തിന്റെയും പൈതൃകത്തിന്റെയും ഈ യാത്ര അടുത്ത 25 വര്ഷത്തേക്ക് തുടരും. ഈ അഭിലാഷത്തോടെ എല്ലാവര്ക്കും ഹരേ കൃഷ്ണ! ഹരേ കൃഷ്ണ! ഹരേ കൃഷ്ണ! വളരെ നന്ദി!