“Going to Gurudwaras, spending time in ‘sewa’, getting langar, staying at the homes of Sikh families has been a part of my life”
“Our Gurus have taught us courage and service”
“New India is scaling new dimensions and is leaving its mark on the whole world”
“I have always considered our Indian diaspora as ‘Rashtrdoot’ of India. All of you are the strong voice and lofty identity of Maa Bharati abroad”
“Feet of Gurus sanctified this great land and inspired its people”
“Sikh tradition is a living tradition of ‘Ek Bharat Shreshth Bharat’”
​​​​​​​“Sikh community is synonymous with the courage, prowess and hard work of the country”

എൻഐഡി ഫൗണ്ടേഷന്റെ മുഖ്യ രക്ഷാധികാരിയും ചണ്ഡീഗഡ് സർവകലാശാലയുടെ ചാൻസലറും എന്റെ സുഹൃത്ത് ശ്രീ സത്നാം സിംഗ് സന്ധുജി, എൻഐഡി ഫൗണ്ടേഷന്റെ എല്ലാ അംഗങ്ങളേ , ബഹുമാനപ്പെട്ട എല്ലാ സഹപ്രവർത്തകരേ ! നിങ്ങളിൽ ചിലരെ അറിയാനും ഇടയ്ക്കിടെ കണ്ടുമുട്ടാനുമുള്ള ഭാഗ്യം എനിക്കുണ്ട്. ഗുരുദ്വാരകളിൽ പോകുക, സേവനത്തിന് സംഭാവന നൽകുക, 'ലങ്കാർ' ആസ്വദിക്കുക, സിഖ് കുടുംബങ്ങളുടെ വീടുകളിൽ താമസിക്കുക എന്നിവ എന്റെ ജീവിതത്തിന്റെ വളരെ സ്വാഭാവിക ഭാഗമാണ്. പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ വസതിയിൽ സിഖ് സന്യാസിമാരും ഇടയ്ക്കിടെ വരാറുണ്ട്. അവരുടെ ദർശന  ഭാഗ്യം എനിക്ക് പലപ്പോഴും ലഭിക്കാറുണ്ട്.

സഹോദരീ സഹോദരന്മാരേ,

എന്റെ വിദേശ യാത്രകളിൽ സിഖ് സമുദായത്തിലെ അംഗങ്ങളെ കാണുമ്പോൾ എനിക്ക് അഭിമാനം തോന്നുന്നു. 2015-ലെ കാനഡയിലേക്കുള്ള എന്റെ യാത്ര നിങ്ങളിൽ പലരും ഓർക്കും! ഞാൻ മുഖ്യമന്ത്രി  പോലും അല്ലാത്ത  കാലത്താണ് ദലൈജിയെ അറിയുന്നത്. നാല് പതിറ്റാണ്ടിനിടെ കാനഡയിലേക്കുള്ള ഒരു ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ ആദ്യ ഉഭയകക്ഷി സന്ദർശനമാണിത്, ഞാൻ ഒട്ടാവയിലും ടൊറന്റോയിലും മാത്രമല്ല പോയത്. വാൻകൂവറിലേക്ക് പോകാനുള്ള ആഗ്രഹം ഞാൻ പ്രകടിപ്പിച്ചത് ഞാൻ ഓർക്കുന്നു. അവിടെ ചെന്ന എനിക്ക് ഗുരുദ്വാര ഖൽസാ ദിവാനിൽ ശിരസ്സ്  നമിക്കാനുള്ള അവസരം  ലഭിച്ചു. സിഖ് സമൂഹവുമായി എനിക്ക് നല്ല ആശയവിനിമയം ഉണ്ടായിരുന്നു. അതുപോലെ, 2016-ൽ ഞാൻ ഇറാനിൽ പോയപ്പോൾ ടെഹ്‌റാനിലെ ഭായ് ഗംഗാ സിംഗ് സഭാ ഗുരുദ്വാര സന്ദർശിക്കാനുള്ള ഭാഗ്യം എനിക്കുണ്ടായി. ഫ്രാൻസിലെ ന്യൂ-ചാപ്പല്ലെ ഇന്ത്യൻ മെമ്മോറിയൽ സന്ദർശിച്ചതാണ് എന്റെ ജീവിതത്തിലെ മറക്കാനാവാത്ത മറ്റൊരു നിമിഷം! ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധസമയത്ത് നമ്മുടെ സിഖ് സഹോദരീസഹോദരന്മാരായിരുന്ന ഇന്ത്യൻ സൈനികരുടെ ത്യാഗത്തിന് ഈ സ്മാരകം ആദരാഞ്ജലി അർപ്പിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയും  മറ്റു രാജ്യങ്ങളും   തമ്മിലുള്ള ബന്ധം ഊട്ടിയുറപ്പിക്കുന്നതിലെ ശക്തമായ കണ്ണിയായി നമ്മുടെ സിഖ് സമൂഹം പ്രവർത്തിച്ചതിന്റെ ഉദാഹരണങ്ങളാണ് ഈ അനുഭവങ്ങൾ.  ഈ ബന്ധം കൂടുതൽ ദൃഢമാക്കാൻ ഇന്ന് എനിക്ക് അവസരം ലഭിച്ചത് എന്റെ ഭാഗ്യമാണ്, ഇക്കാര്യത്തിൽ ഞാൻ എല്ലാ ശ്രമങ്ങളും തുടരുന്നു.

സുഹൃത്തുക്കളേ ,

ധീരതയും സേവന ബോധവുമാണ് നമ്മുടെ ഗുരുക്കന്മാർ  നമ്മെ പഠിപ്പിച്ചത്. ഇന്ത്യയിലെ ജനങ്ങൾ യാതൊരു വിഭവങ്ങളുമില്ലാതെ ലോകത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിലേക്ക് പോയി അവരുടെ പരിശ്രമത്തിലൂടെ വിജയം നേടി. ഈ ചേതന ഇന്ന് പുതിയ ഇന്ത്യയുടെ ആത്മാവായി മാറിയിരിക്കുന്നു. പുതിയ ഇന്ത്യ പുതിയ മാനങ്ങൾ സ്പർശിക്കുകയും ലോകമെമ്പാടും അതിന്റെ മുദ്ര പതിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. കൊറോണ മഹാമാരിയുടെ ഈ കാലഘട്ടം അതിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ ഉദാഹരണമാണ്. മഹാമാരിയുടെ  തുടക്കത്തിൽ, പഴയ ചിന്താഗതിയുള്ള ആളുകൾ ഇന്ത്യയെക്കുറിച്ച് ആശങ്കകൾ പ്രകടിപ്പിച്ചിരുന്നു. എല്ലാവരും എന്തൊക്കെയോ പറഞ്ഞുകൊണ്ടിരുന്നു. പക്ഷേ, ഇപ്പോൾ ആളുകൾ ഇന്ത്യയുടെ ഉദാഹരണം നൽകുന്നു. ഇത്രയധികം ജനസംഖ്യയുള്ള ഇന്ത്യയിൽ എവിടെ നിന്ന് വാക്സിനുകൾ ലഭിക്കുമെന്നും ആളുകളുടെ ജീവൻ എങ്ങനെ രക്ഷിക്കുമെന്നും നേരത്തെ പറഞ്ഞിരുന്നു. എന്നാൽ ഇന്ന് ഇന്ത്യ ഏറ്റവും വലിയ വാക്സിൻ നിർമ്മാതാവായി മാറിയിരിക്കുന്നു. നമ്മുടെ രാജ്യത്ത് കോടിക്കണക്കിന് വാക്സിൻ ഡോസുകൾ നൽകിയിട്ടുണ്ട്. മൊത്തം വാക്സിനേഷന്റെ 99 ശതമാനവും നാം സ്വന്തമായി വികസിപ്പിച്ച  ഇന്ത്യൻ  വാക്സിനുകളാണെന്നറിയുമ്പോൾ നിങ്ങൾ അഭിമാനിക്കും. 
ഈ കാലയളവിൽ, ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സ്റ്റാർട്ടപ്പ് ആവാസവ്യവസ്ഥകളിൽ ഒന്നായി നാം ഉയർന്നു. നമ്മുടെ യൂണികോണുകളുടെ എണ്ണം നിരന്തരം വർദ്ധിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ വളർച്ചയും വിശ്വാസ്യതയും കാരണം തലയുയർത്തി നിൽക്കുന്നത് നമ്മുടെ പ്രവാസികളാണ്. രാജ്യത്തിന്റെ ആദരവ് വർദ്ധിക്കുമ്പോൾ, ഇന്ത്യൻ വംശജരായ ലക്ഷക്കണക്കിന് കോടി ജനങ്ങളുടെ ബഹുമാനവും തുല്യമായി വളരുന്നു. അവരെക്കുറിച്ചുള്ള ലോകത്തിന്റെ കാഴ്ചപ്പാട് മാറുന്നു. ഈ ആദരവോടെ പുതിയ അവസരങ്ങളും പുതിയ പങ്കാളിത്തങ്ങളും ശക്തമായ സുരക്ഷിതത്വബോധവും വരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ അംബാസഡറായി ഞാൻ എപ്പോഴും നമ്മുടെ പ്രവാസികളെ പരിഗണിച്ചിട്ടുണ്ട്.  (വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലെ ഇന്ത്യൻ മിഷനുകളിലേക്ക് ഗവണ്മെന്റ്  അയക്കുന്നത് അംബാസഡറാണ്. പക്ഷേ നിങ്ങൾ ദേശീയ അംബാസഡറാണ്. നിങ്ങൾ എല്ലാവരും ഇന്ത്യക്ക് പുറത്ത് താമസിക്കുമ്പോൾ ഭാരതാംബയുടെ  ഉയർന്ന സ്വരം ആണ്. ഇന്ത്യയുടെ പുരോഗതി കാണുമ്പോൾ നിങ്ങളുടെ നെഞ്ചും വികസിക്കുന്നു , നിങ്ങളുടെ തലയും അഭിമാനത്താൽ ഉയരുന്നു. വിദേശത്ത് താമസിക്കുമ്പോഴും നിങ്ങളുടെ രാജ്യത്തെക്കുറിച്ച് നിങ്ങളുടെ ഇന്ത്യയുടെ പ്രതിച്ഛായ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിലും നിങ്ങൾക്ക് വലിയ പങ്ക് വഹിക്കാനുണ്ട്. നാം  ലോകത്ത് എവിടെ ജീവിച്ചാലും, ‘ഇന്ത്യ ആദ്യം, രാഷ്ട്രം ആദ്യം’ എന്നതായിരിക്കണം നമ്മുടെ പ്രധാന സ്വഭാവം.

സുഹൃത്തുക്കൾ,

നമ്മുടെ പത്ത് ഗുരുക്കന്മാരും രാഷ്ട്രത്തെ പരമപ്രധാനമായി നിലനിറുത്തി ഇന്ത്യയെ ഒന്നിപ്പിച്ചു. ഗുരു നാനാക്ക് ദേവ് ജി രാജ്യത്തിന്റെ മുഴുവൻ ബോധത്തെയും ഉണർത്തുകയും രാജ്യത്തെ മുഴുവൻ അന്ധകാരത്തിൽ നിന്ന് കരകയറ്റുകയും വെളിച്ചത്തിന്റെ പാത കാണിച്ചുകൊടുക്കുകയും ചെയ്തു. നമ്മുടെ ഗുരുക്കന്മാർ കിഴക്ക് നിന്ന് പടിഞ്ഞാറോട്ടും വടക്ക് നിന്ന് തെക്കോട്ടും ഇന്ത്യ മുഴുവൻ സഞ്ചരിച്ചു. നിങ്ങൾ എവിടെ പോയാലും അവരുടെ സാക്ഷ്യങ്ങളും പ്രചോദനങ്ങളും ആളുകളുടെ വിശ്വാസവും നിങ്ങൾ കണ്ടെത്തും. പഞ്ചാബിലെ ഗുരുദ്വാര ഹർമന്ദിർ സാഹിബ് ജി മുതൽ ഉത്തരാഖണ്ഡിലെ ഗുരുദ്വാര ശ്രീ ഹേമകുന്ദ് സാഹിബ് വരെ, മഹാരാഷ്ട്രയിലെ ഗുരുദ്വാര ഹുസൂർ സാഹിബ് മുതൽ ഹിമാചലിലെ ഗുരുദ്വാര പോണ്ട സാഹിബ് വരെ, ബിഹാറിലെ തഖ്ത് ശ്രീ പട്‌ന സാഹിബ് മുതൽ ഗുജറാത്തിലെ കച്ചിലെ ഗുരുദ്വാര ലഖ്പത് സാഹിബ് വരെ, നമ്മുടെ ഗുരുദ്വാര ലഖ്പത് സാഹിബ് വരെ. അവരുടെ പാദങ്ങൾ കൊണ്ട് ദേശത്തെ ശുദ്ധീകരിച്ചു. അതിനാൽ, സിഖ് പാരമ്പര്യം യഥാർത്ഥത്തിൽ 'ഏക  ഭാരതം  ശ്രേഷ്ഠ ഭാരതത്തിന്റെ   ജീവിക്കുന്ന പാരമ്പര്യമാണ്.

സഹോദരീ സഹോദരന്മാരേ,

സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിലും സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനു ശേഷവും സിഖ് സമൂഹം രാജ്യത്തിന് നൽകിയ സംഭാവനകൾക്ക് ഇന്ത്യ മുഴുവൻ നന്ദിയുള്ളവരാണ്. മഹാരാജ രഞ്ജിത് സിങ്ങിന്റെ സംഭാവനയോ ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കെതിരായ യുദ്ധമോ ജാലിയൻ വാലാബാഗിന്റെ സംഭാവനയോ ആകട്ടെ, അവരില്ലാതെ ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം പൂർണ്ണമല്ല, ഇന്ത്യ പൂർണ്ണവുമല്ല. ഇന്നും, അതിർത്തിയിൽ നിയോഗിക്കപ്പെട്ട സിഖ് സൈനികരുടെ വീര്യം മുതൽ രാജ്യത്തിന്റെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലെ സിഖ് സമൂഹത്തിന്റെ പങ്കാളിത്തവും സിഖ് പ്രവാസികളുടെ സംഭാവനയും വരെ, സിഖ് സമൂഹം രാജ്യത്തിന്റെ ധൈര്യത്തിന്റെയും ശക്തിയുടെയും പ്രയത്‌നത്തിന്റെയും പര്യായമായി തുടരുന്നു.

സുഹൃത്തുക്കളേ ,

സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ അമൃത് മഹോത്സവം നമ്മുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തെയും നമ്മുടെ സംസ്കാരത്തെയും പൈതൃകത്തെയും ആഘോഷിക്കാനുള്ള അവസരമാണ്, കാരണം ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം പരിമിതമായ കാലഘട്ടത്തിലെ ഒരു സംഭവമല്ല. സഹസ്രാബ്ദങ്ങളുടെ ബോധവും ആദർശങ്ങളും അതിനോട് ചേർന്നിരുന്നു. ആത്മീയ മൂല്യങ്ങളും നിരവധി ത്യാഗങ്ങളും അതിനോട് ചേർന്നിരുന്നു. അതുകൊണ്ട്, രാജ്യം സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ അമൃത് മഹോത്സവം ആഘോഷിക്കുമ്പോൾ, ഒരു വശത്ത്, അത് ചെങ്കോട്ടയിൽ ഗുരു തേജ് ബഹാദൂർ ജിയുടെ 400-ാമത് പ്രകാശ് പർവ് ആഘോഷിക്കുന്നു. ഗുരു തേജ് ബഹാദൂർ ജിയുടെ 400-ാമത് പ്രകാശ് പർവിനു മുമ്പ്, ഗുരു നാനാക്ക് ദേവ് ജിയുടെ 550-ാമത് പ്രകാശ് പർവ് രാജ്യത്തും വിദേശത്തും നിറഞ്ഞ ഭക്തിയോടെ നാം  ആഘോഷിച്ചു. ഗുരു ഗോവിന്ദ് സിംഗ് ജിയുടെ 350-ാമത് പ്രകാശ് പർവ്വ് ആഘോഷിക്കാനുള്ള  ഭാഗ്യം നമുക്ക് ലഭിച്ചു. 

സുഹൃത്തുക്കളേ ,

കർതാർപൂർ സാഹിബ് ഇടനാഴിയും ഈ കാലയളവിലാണ് നിർമ്മിച്ചത്. ഇന്ന് ലക്ഷക്കണക്കിന് ഭക്തർക്ക് അവിടെ ദർശനം നടത്താനുള്ള ഭാഗ്യമുണ്ട്. 'ലാംഗർ' നികുതി രഹിതമാക്കുക, ഹർമീന്ദർ സാഹിബിന് എഫ്‌സിആർഎ അനുമതി നൽകുക, ഗുരുദ്വാരകൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള ശുചിത്വം വർദ്ധിപ്പിക്കുക, മെച്ചപ്പെട്ട അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുക തുടങ്ങിയ എല്ലാ ശ്രമങ്ങളും രാജ്യം ഇന്ന് നടത്തിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. സമ്പൂർണ്ണ സമർപ്പണത്തോടെ എല്ലാ മേഖലയിലും പ്രവർത്തനങ്ങൾ എങ്ങനെ നടത്തി എന്ന് കാണിക്കുന്ന വീഡിയോ അവതരണത്തിന് ഞാൻ സത്നാം ജിയോട് നന്ദി പറയുന്നു. കാലാകാലങ്ങളിൽ നിങ്ങളുടെ നിർദ്ദേശങ്ങളിലൂടെ രാജ്യത്തെ സേവനത്തിന്റെ പാതയിൽ മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകാനാണ് എന്റെ ശ്രമം, ഇന്നും നിങ്ങൾ എനിക്ക് നിരവധി നിർദ്ദേശങ്ങൾ നൽകി. 

സുഹൃത്തുക്കളേ ,

നമ്മുടെ ഗുരുക്കന്മാരുടെ ജീവിതത്തിൽ നിന്ന് നാം നേടുന്ന ഏറ്റവും വലിയ പ്രചോദനം നമ്മുടെ കടമകളുടെ സാക്ഷാത്കാരമാണ്. 'സബ്കാ സാത്ത്, സബ്കാ വികാസ്, സബ്കാ വിശ്വാസ്, സബ്ക പ്രയാസ്' എന്ന ഈ മന്ത്രം നമുക്കെല്ലാവർക്കും ഇന്ത്യയുടെ ശോഭനമായ ഭാവി ഉറപ്പാക്കുന്നു. ഈ കടമകൾ നമ്മുടെ വർത്തമാനകാലത്തിന് മാത്രമല്ല, നമ്മുടെ ഭാവിക്കും നമ്മുടെ രാജ്യത്തിനും വേണ്ടിയുള്ളതാണ്. ഇവ നമ്മുടെ വരും തലമുറകൾക്കും വേണ്ടിയുള്ളതാണ്. ഉദാഹരണത്തിന്, പരിസ്ഥിതി രാജ്യത്തിനും ലോകത്തിനും ഒരു വലിയ പ്രതിസന്ധിയാണ്. അതിന്റെ പരിഹാരം ഇന്ത്യയുടെ സംസ്‌കാരത്തിലും പാരമ്പര്യത്തിലുമാണ്. അതിന്റെ ജീവിക്കുന്ന ഉദാഹരണമാണ് സിഖ് സമൂഹം. സിഖ് സമൂഹത്തിൽ, നാം  ഗ്രാമങ്ങളെ എത്രമാത്രം ശ്രദ്ധിക്കുന്നുവോ അത്രയും പരിസ്ഥിതിയെക്കുറിച്ചും ഭൂമിയെക്കുറിച്ചും നാം  ശ്രദ്ധിക്കും . അത് മലിനീകരണത്തിനെതിരായ ശ്രമങ്ങളായാലും പോഷകാഹാരക്കുറവിനെതിരെ പോരാടുന്നതിനോ സാംസ്കാരിക മൂല്യങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനോ ആയാലും, നിങ്ങൾ എല്ലാവരും അത്തരം എല്ലാ ശ്രമങ്ങളിലും ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നതായി തോന്നുന്നു. എനിക്ക് നിങ്ങളോട് ഒരു അപേക്ഷ കൂടിയുണ്ട്. ഓരോ ജില്ലയിലും 75 അമൃത് സരോവറുകൾ (കുളങ്ങൾ) വികസിപ്പിക്കാൻ രാജ്യം തീരുമാനിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് നിങ്ങൾക്കറിയാം. നിങ്ങളുടെ ഗ്രാമങ്ങളിൽ അമൃത് സരോവരങ്ങൾ നിർമ്മിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രചാരണവും  നിങ്ങൾക്ക് നടത്താം.

സുഹൃത്തുക്കളേ ,

നമ്മുടെ ഗുരുക്കന്മാരുടെ ആത്മാഭിമാനത്തിന്റെയും മനുഷ്യജീവിതത്തിന്റെ അന്തസ്സിന്റെയും പാഠങ്ങളുടെ സ്വാധീനം ഓരോ സിഖുകാരന്റെയും ജീവിതത്തിൽ നാം കാണുന്നു. ഇതാണ് സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ ഈ ‘അമൃത് കാലത്തു് ’  രാജ്യത്തിന്റെ ദൃഢനിശ്ചയം. നാം സ്വയം ആശ്രയിക്കുകയും ദരിദ്രരായ പാവപ്പെട്ടവരുടെ ജീവിതം മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും വേണം. ഈ ശ്രമങ്ങളിലെല്ലാം നിങ്ങളുടെ എല്ലാവരുടെയും സജീവമായ പങ്കാളിത്തവും സംഭാവനയും അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്. ഗുരുക്കന്മാരുടെ അനുഗ്രഹത്താൽ നാം വിജയിക്കുമെന്നും ഉടൻ തന്നെ ഒരു പുതിയ ഇന്ത്യ എന്ന ലക്ഷ്യം സാക്ഷാത്കരിക്കുമെന്നും എനിക്ക് ഉറപ്പുണ്ട്. ഈ നിശ്ചയദാർഢ്യത്തോടെ, എല്ലാവരോടും ഞാൻ വളരെ നന്ദി പറയുന്നു. നിങ്ങളുടെ സന്ദർശനം എനിക്ക് വളരെ പ്രധാനപെട്ടതാണ് , ഈ അനുഗ്രഹം തുടരണമെന്ന് ഞാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. ഈ പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ വസതി മോദിയുടെ വീടല്ലെന്ന് ഞാൻ എപ്പോഴും പറയാറുണ്ട്. ഇത് നിങ്ങളുടെ അധികാരപരിധിയിലാണ്, ഇത് നിങ്ങളുടേതാണ്. ഈ സഹവർത്തിത്വ മനോഭാവത്തോടെ, നമ്മുടെ രാജ്യത്തെ ദരിദ്രർക്കുവേണ്ടിയും നമ്മുടെ രാജ്യത്തെ എല്ലാ സമൂഹത്തിന്റെയും ഉന്നമനത്തിനായി ഭാരതാംബയ്ക്ക്  വേണ്ടി നാം എപ്പോഴും ഒരുമിച്ച് പ്രവർത്തിക്കണം. ഗുരുനാഥന്മാരുടെ അനുഗ്രഹം നമുക്കുണ്ടാകട്ടെ! ഈ മനസ്സോടെ ഒരിക്കൽ കൂടി ഞാൻ എല്ലാവർക്കും നന്ദി പറയുന്നു. വഹേഗുരു ജി കാ ഖൽസ, വഹേഗുരു ജി കെ ഫത്തേഹ്.

Explore More
78-ാം സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനത്തില്‍ ചുവപ്പ് കോട്ടയില്‍ നിന്ന് പ്രധാനമന്ത്രി ശ്രീ നരേന്ദ്ര മോദി നടത്തിയ പ്രസംഗം

ജനപ്രിയ പ്രസംഗങ്ങൾ

78-ാം സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനത്തില്‍ ചുവപ്പ് കോട്ടയില്‍ നിന്ന് പ്രധാനമന്ത്രി ശ്രീ നരേന്ദ്ര മോദി നടത്തിയ പ്രസംഗം
Bad loans decline: Banks’ gross NPA ratio declines to 13-year low of 2.5% at September end, says RBI report

Media Coverage

Bad loans decline: Banks’ gross NPA ratio declines to 13-year low of 2.5% at September end, says RBI report
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Prime Minister condoles passing away of former Prime Minister Dr. Manmohan Singh
December 26, 2024
India mourns the loss of one of its most distinguished leaders, Dr. Manmohan Singh Ji: PM
He served in various government positions as well, including as Finance Minister, leaving a strong imprint on our economic policy over the years: PM
As our Prime Minister, he made extensive efforts to improve people’s lives: PM

The Prime Minister, Shri Narendra Modi has condoled the passing away of former Prime Minister, Dr. Manmohan Singh. "India mourns the loss of one of its most distinguished leaders, Dr. Manmohan Singh Ji," Shri Modi stated. Prime Minister, Shri Narendra Modi remarked that Dr. Manmohan Singh rose from humble origins to become a respected economist. As our Prime Minister, Dr. Manmohan Singh made extensive efforts to improve people’s lives.

The Prime Minister posted on X:

India mourns the loss of one of its most distinguished leaders, Dr. Manmohan Singh Ji. Rising from humble origins, he rose to become a respected economist. He served in various government positions as well, including as Finance Minister, leaving a strong imprint on our economic policy over the years. His interventions in Parliament were also insightful. As our Prime Minister, he made extensive efforts to improve people’s lives.

“Dr. Manmohan Singh Ji and I interacted regularly when he was PM and I was the CM of Gujarat. We would have extensive deliberations on various subjects relating to governance. His wisdom and humility were always visible.

In this hour of grief, my thoughts are with the family of Dr. Manmohan Singh Ji, his friends and countless admirers. Om Shanti."