Launches new Complaint Management System portal of CVC
“For a developed India, trust and credibility are critical”
“Earlier governments not only lost people’s confidence but they also failed to trust people”
“We have been trying to change the system of scarcity and pressure for the last 8 years. The government is trying to fill the gap between supply and demand”
“Technology, service saturation and Aatmnirbharta are three key ways of tackling corruption”
“For a developed India, we have to develop such an administrative ecosystem with zero tolerance on corruption”
“Devise a way of ranking departments on the basis of pending corruption cases and publish the related reports on a monthly or quarterly basis”
“No corrupt person should get political-social support”
“Many times the corrupt people are glorified in spite of being jailed even after being proven to be corrupt. This situation is not good for Indian society”
“Institutions acting against the corrupt and corruption like the CVC have no need to be defensive”
“When you take action with conviction, the whole nation stands with you”

മന്ത്രിസഭയിലെ എന്റെ  സഹപ്രവർത്തകൻ ഡോ. ജിതേന്ദ്ര സിംഗ് ജി, പ്രിൻസിപ്പൽ സെക്രട്ടറി ഡോ. പി.കെ. മിശ്ര, കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടറി ശ്രീ രാജീവ് ഗൗബ, സെൻട്രൽ വിജിലൻസ് കമ്മീഷണർ ശ്രീ സുരേഷ് പട്ടേൽ, മറ്റെല്ലാ കമ്മീഷണർമാറേ  മഹതികളെ ,മാന്യരേ !

സർദാർ സാഹിബിന്റെ ജന്മവാർഷികത്തോടനുബന്ധിച്ചാണ് ഈ വിജിലൻസ് ബോധവത്കരണ വാരം ആരംഭിച്ചത്. സത്യസന്ധതയ്ക്കും സുതാര്യതയ്ക്കും ഈ മൂല്യങ്ങളിൽ അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു പൊതു സേവന സംവിധാനം കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിനുമായി സർദാർ സാഹിബിന്റെ ജീവിതം മുഴുവൻ നീക്കിവച്ചിരുന്നു. ഈ പ്രതിബദ്ധതയോടെ, നിങ്ങൾ ഈ ബോധവൽക്കരണ ജാഗ്രത കാമ്പയിൻ ആരംഭിച്ചു. 'വികസിത ഇന്ത്യക്ക് അഴിമതി രഹിത ഇന്ത്യ' എന്ന പ്രമേയത്തോടെയാണ് നിങ്ങൾ ഇത്തവണ വിജിലൻസ് ബോധവത്കരണ വാരം ആഘോഷിക്കുന്നത്. ഈ പ്രമേയം ഇന്നത്തെ കാലഘട്ടത്തിന്റെ ആവശ്യവും പ്രസക്തവും രാജ്യക്കാർക്ക് ഒരുപോലെ പ്രധാനമാണ്.

സുഹൃത്തുക്കളെ ,

വികസിത ഇന്ത്യയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം വിശ്വാസവും വിശ്വാസ്യതയും വളരെ പ്രധാനമാണ്. സർക്കാരിലുള്ള ജനങ്ങളുടെ വിശ്വാസവും അവരുടെ ആത്മവിശ്വാസം വർധിപ്പിക്കുന്നു. മുൻ സർക്കാരുകൾ ജനങ്ങളുടെ വിശ്വാസം നഷ്‌ടപ്പെടുത്തുക മാത്രമല്ല, അവരെ വിശ്വസിക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെടുകയും ചെയ്‌തതാണ് ഞങ്ങൾക്ക് പ്രശ്‌നം. ദൗർഭാഗ്യവശാൽ, നീണ്ട അടിമത്തത്തിന് ശേഷം നമുക്ക് ലഭിച്ച അഴിമതിയുടെയും ചൂഷണത്തിന്റെയും വിഭവങ്ങളുടെ നിയന്ത്രണത്തിന്റെയും പൈതൃകം സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തരം കൂടുതൽ ശക്തി പ്രാപിക്കുകയും അതിന്റെ ഫലമായി രാജ്യത്തിന്റെ നാല് തലമുറകൾ വളരെയധികം കഷ്ടപ്പെടുകയും ചെയ്തു.

പക്ഷേ, സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ ‘അമൃത് ’ കാലത്ത് പതിറ്റാണ്ടുകളായി തുടരുന്ന ഈ സമ്പ്രദായം പൂർണമായും മാറ്റേണ്ടതുണ്ട്. ഈ വർഷം ഓഗസ്റ്റ് 15 ന് ചുവപ്പു കോട്ടയുടെ കൊത്തളത്തിൽ നിന്ന് ഞാൻ നടത്തിയ പ്രസംഗത്തിൽ, കഴിഞ്ഞ എട്ട് വർഷത്തെ പരിശ്രമങ്ങൾക്കും സംരംഭങ്ങൾക്കും ഒപ്പം അഴിമതിക്കെതിരായ നിർണായക പോരാട്ടത്തിന്റെ സമയമായെന്ന് ഞാൻ പറഞ്ഞു. ഈ സന്ദേശത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം അടിവരയിടുന്ന ഒരു വികസിത ഇന്ത്യയിലേക്ക് വേഗത്തിൽ നീങ്ങാൻ നമുക്ക് കഴിയും.

സുഹൃത്തുക്കളെ ,

നമ്മുടെ രാജ്യത്ത് അഴിമതി വ്യാപകമാകുന്നതിനും രാജ്യത്തെ ജനങ്ങളെ മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകുന്നതിൽ നിന്ന് തടയുന്നതിനും പിന്നിൽ രണ്ട് പ്രധാന കാരണങ്ങളുണ്ട്. ഒന്ന്, സൗകര്യങ്ങളുടെ അഭാവം, രണ്ടാമത്, സർക്കാരിന്റെ അനാവശ്യ ഇടപെടൽ! വളരെക്കാലമായി ആളുകൾക്ക് സൗകര്യങ്ങളും അവസരങ്ങളും നിഷേധിക്കപ്പെടുകയും ഒരു വിടവ് വളരാൻ അനുവദിക്കുകയും ചെയ്തു. ഇത് മറ്റുള്ളവരെക്കാൾ ആനുകൂല്യങ്ങൾ നേടുന്നതിനുള്ള അനാരോഗ്യകരമായ മത്സരത്തിലേക്ക് നയിച്ചു. അഴിമതിയുടെ ഒരു ആവാസവ്യവസ്ഥ സൃഷ്ടിക്കാനും ഈ മത്സരം സഹായിച്ചു. റേഷൻ, ഗ്യാസ് കണക്ഷൻ, ഗ്യാസ് സിലിണ്ടറുകൾ നിറയ്ക്കൽ, ബില്ലുകൾ അടയ്ക്കൽ, അഡ്മിഷൻ, ലൈസൻസ് തുടങ്ങി മറ്റേതെങ്കിലും അനുമതിക്ക് വേണ്ടിയുള്ള ക്യൂകൾ സർവസാധാരണമായി. നീണ്ട ക്യൂ അഴിമതിയുടെ വ്യാപകമായ വളർച്ചയെ അർത്ഥമാക്കുന്നു. അഴിമതിയുടെ പേരിൽ ആർക്കെങ്കിലും ഏറ്റവും കൂടുതൽ അനുഭവിക്കേണ്ടി വന്നാൽ അത് രാജ്യത്തെ പാവപ്പെട്ടവരും ഇടത്തരക്കാരുമാണ്.

രാജ്യത്തെ ദരിദ്രരും ഇടത്തരക്കാരും തങ്ങളുടെ ഊർജം ഈ വിഭവ സമാഹരണത്തിനായി ചെലവഴിക്കുമ്പോൾ, രാജ്യം എങ്ങനെ പുരോഗമിക്കും? അതിനാൽ, കഴിഞ്ഞ എട്ട് വർഷമായി ക്ഷാമവും ഇടപെടലും സൃഷ്ടിച്ച സംവിധാനം മാറ്റാനും ആവശ്യവും വിതരണവും തമ്മിലുള്ള വിടവ് നികത്താനും ഞങ്ങൾ ശ്രമിക്കുന്നു. ഇക്കാര്യത്തിൽ ഞങ്ങൾ നിരവധി നടപടികൾ സ്വീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്.

ആധുനിക സാങ്കേതികവിദ്യയുടെ ഉപയോഗം, അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളുടെ സാച്ചുറേഷൻ ലക്ഷ്യം, സ്വാശ്രയത്വം എന്നീ മൂന്ന് പ്രധാന പോയിന്റുകളിലേക്ക് ഞാൻ ശ്രദ്ധ ക്ഷണിക്കുന്നു. ഇനി ഉദാഹരണമായി റേഷൻ വിഷയം എടുക്കാം. ഞങ്ങൾ പി ഡി എസ  സാങ്കേതികവിദ്യയുമായി സംയോജിപ്പിച്ച് കഴിഞ്ഞ എട്ട് വർഷത്തിനിടെ കോടിക്കണക്കിന് വ്യാജ ഗുണഭോക്താക്കളെ ഈ സംവിധാനത്തിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കി.

അതുപോലെ, ഡി ബി ടി  പ്രകാരമുള്ള സർക്കാർ ആനുകൂല്യങ്ങൾ ഇപ്പോൾ ഗുണഭോക്താക്കൾക്ക് നേരിട്ട് കൈമാറുന്നു. ഈ ഒരൊറ്റ ചുവടുവെപ്പിലൂടെ ഇതുവരെ രണ്ടുലക്ഷം കോടിയിലധികം രൂപയാണ് തെറ്റായ കൈകളിൽ അകപ്പെടാതെ ലാഭിച്ചത്. പണത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിൽ കൈക്കൂലിയും കള്ളപ്പണവും കണ്ടെത്തുന്നത് എത്ര ബുദ്ധിമുട്ടാണെന്ന് നമുക്കെല്ലാവർക്കും അറിയാം.

ഇപ്പോൾ ഡിജിറ്റൽ സംവിധാനം നിലവിൽ വന്നതോടെ ഇടപാടുകളുടെ പൂർണവിവരങ്ങൾ സുലഭമായി ലഭിക്കുന്നു. ഗവൺമെന്റ് ഇ-മാർക്കറ്റ് പ്ലേസ് (ജിഇഎം) സൃഷ്ടിച്ചതുവഴിയുള്ള സർക്കാർ സംഭരണങ്ങളിലെ സുതാര്യത ഈ പോർട്ടലിന്റെ ഭാഗമാകുന്ന ആളുകൾ അടിവരയിടുകയും അതിന്റെ പ്രാധാന്യം അവർ മനസ്സിലാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

അർഹതയുള്ള ഓരോ ഗുണഭോക്താവിനും ഏതെങ്കിലും സർക്കാർ പദ്ധതി ഉറപ്പാക്കുകയും സാച്ചുറേഷൻ ലക്ഷ്യങ്ങൾ കൈവരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത് സമൂഹത്തിലെ വിവേചനം മാത്രമല്ല അഴിമതിയുടെ വ്യാപ്തി ഇല്ലാതാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. സർക്കാരും സർക്കാരിന്റെ വിവിധ ഏജൻസികളും തന്നെ മുൻകൈയെടുത്ത് അർഹരായ ഓരോരുത്തരെയും കണ്ടെത്തുന്നതോടെ ഇടനിലക്കാരുടെ പങ്ക് അവസാനിക്കുന്നു. അതിനാൽ, ഞങ്ങളുടെ സർക്കാർ എല്ലാ പദ്ധതികൾക്കും സാച്ചുറേഷൻ തത്വം ഊന്നിപ്പറയുന്നു. എല്ലാ വീടുകളിലും പൈപ്പ് വെള്ളം, എല്ലാ പാവപ്പെട്ടവർക്കും പക്കാ വീട്, എല്ലാ പാവപ്പെട്ടവർക്കും വൈദ്യുതി, ഗ്യാസ് കണക്ഷൻ തുടങ്ങിയ പദ്ധതികൾ സർക്കാരിന്റെ ഈ സമീപനം പ്രകടമാക്കുന്നു.

സുതാര്യത ഉറപ്പാക്കാൻ എല്ലാവരേയും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന ഒരു സ്ഥാപനമാണ് സിവിസി (സെൻട്രൽ വിജിലൻസ് കമ്മീഷൻ). മുൻകരുതൽ ജാഗ്രതയിൽ ശ്രദ്ധിക്കണമെന്ന് ഞാൻ കഴിഞ്ഞ തവണ നിങ്ങളോട് ആവശ്യപ്പെട്ടിരുന്നു. ഈ ദിശയിൽ നിങ്ങൾ നിരവധി നടപടികൾ സ്വീകരിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് എന്നോട് പറഞ്ഞു. ഈ വിഷയത്തിൽ ആരംഭിച്ച മൂന്ന് മാസത്തെ കാമ്പയിൻ പ്രശംസനീയമാണ്, നിങ്ങളെയും നിങ്ങളുടെ മുഴുവൻ ടീമിനെയും ഞാൻ അഭിനന്ദിക്കുന്നു. സുതാര്യത ഉറപ്പാക്കാൻ, നിങ്ങൾ പരമ്പരാഗത ഓഡിറ്റും പരിശോധനയും സ്വീകരിക്കുന്നു. എന്നാൽ ഇത് എങ്ങനെ കൂടുതൽ ആധുനികവും സാങ്കേതികവിദ്യാധിഷ്ഠിതവുമാക്കാമെന്ന് നിങ്ങൾ കൂടുതൽ ആലോചിക്കേണ്ടതുണ്ട്.

സുഹൃത്തുക്കളെ

അർഹതയുള്ള ഓരോ ഗുണഭോക്താവിനും ഏതെങ്കിലും സർക്കാർ പദ്ധതി ഉറപ്പാക്കുകയും  ലക്ഷ്യങ്ങൾ കൈവരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത് സമൂഹത്തിലെ വിവേചനം മാത്രമല്ല അഴിമതിയുടെ വ്യാപ്തി ഇല്ലാതാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. സർക്കാരും സർക്കാരിന്റെ വിവിധ ഏജൻസികളും തന്നെ മുൻകൈയെടുത്ത് അർഹരായ ഓരോരുത്തരെയും കണ്ടെത്തുന്നതോടെ ഇടനിലക്കാരുടെ പങ്ക് അവസാനിക്കുന്നു. അതിനാൽ, ഞങ്ങളുടെ സർക്കാർ എല്ലാ പദ്ധതികൾക്കും പൂർത്തീകരണ  തത്വം ഊന്നിപ്പറയുന്നു. എല്ലാ വീടുകളിലും പൈപ്പ് വെള്ളം, എല്ലാ പാവപ്പെട്ടവർക്കും പക്കാ വീട്, എല്ലാ പാവപ്പെട്ടവർക്കും വൈദ്യുതി, ഗ്യാസ് കണക്ഷൻ തുടങ്ങിയ പദ്ധതികൾ സർക്കാരിന്റെ ഈ സമീപനം പ്രകടമാക്കുന്നു.

സുതാര്യത ഉറപ്പാക്കാൻ എല്ലാവരേയും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന ഒരു സ്ഥാപനമാണ് സിവിസി (സെൻട്രൽ വിജിലൻസ് കമ്മീഷൻ). മുൻകരുതൽ ജാഗ്രതയിൽ ശ്രദ്ധിക്കണമെന്ന് ഞാൻ കഴിഞ്ഞ തവണ നിങ്ങളോട് ആവശ്യപ്പെട്ടിരുന്നു. ഈ ദിശയിൽ നിങ്ങൾ നിരവധി നടപടികൾ സ്വീകരിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് എന്നോട് പറഞ്ഞു. ഈ വിഷയത്തിൽ ആരംഭിച്ച മൂന്ന് മാസത്തെ കാമ്പയിൻ പ്രശംസനീയമാണ്, നിങ്ങളെയും നിങ്ങളുടെ മുഴുവൻ ടീമിനെയും ഞാൻ അഭിനന്ദിക്കുന്നു. സുതാര്യത ഉറപ്പാക്കാൻ, നിങ്ങൾ പരമ്പരാഗത ഓഡിറ്റും പരിശോധനയും സ്വീകരിക്കുന്നു. എന്നാൽ ഇത് എങ്ങനെ കൂടുതൽ ആധുനികവും സാങ്കേതികവിദ്യാധിഷ്ഠിതവുമാക്കാമെന്ന് നിങ്ങൾ കൂടുതൽ ആലോചിക്കേണ്ടതുണ്ട്.

സുഹൃത്തുക്കളേ ,

അഴിമതിക്കെതിരായ സർക്കാരിന്റെ അതേ ദൃഢനിശ്ചയം എല്ലാ വകുപ്പുകളും പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു എന്നതും ഒരുപോലെ പ്രധാനമാണ്. അഴിമതിക്കെതിരെ ഒട്ടും സഹിഷ്ണുതയില്ലാത്ത ഒരു വികസിത ഇന്ത്യക്ക് വേണ്ടി നമ്മൾ അത്തരമൊരു ഭരണപരമായ ആവാസവ്യവസ്ഥ വികസിപ്പിക്കേണ്ടതുണ്ട്. സർക്കാരിന്റെ എല്ലാ നയങ്ങളിലും തീരുമാനങ്ങളിലും ഇത് ഇന്ന് കാണാം. എന്നാൽ ഈ വികാരം നമ്മുടെ ഭരണസംവിധാനത്തിന്റെ ഡിഎൻഎയിലും ഉറച്ചുനിൽക്കണം. ക്രിമിനലായാലും വകുപ്പുതലായാലും അഴിമതിക്കാരായ ഉദ്യോഗസ്ഥർക്കെതിരെ നടപടി വർഷങ്ങളോളം നീളുമെന്ന തോന്നലുണ്ട്. അഴിമതിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട അച്ചടക്ക നടപടികൾ മിഷൻ മോഡിലും സമയബന്ധിതമായും പൂർത്തിയാക്കാൻ നമുക്ക് കഴിയുമോ? അവന്റെ തലയിലെ വാളും അവനെ അലട്ടുന്നു. നിരപരാധിയാണെങ്കിൽ, സത്യസന്ധമായി ജീവിതം നയിച്ചിട്ടും വകുപ്പിന് തീരുമാനമെടുക്കാൻ കഴിയാതെ വ്യവസ്ഥയിൽ കുടുങ്ങിപ്പോയതിൽ അവൻ ജീവിതത്തിൽ എപ്പോഴും പശ്ചാത്തപിക്കും. തെറ്റ് ചെയ്തവൻ അനുഭവിക്കുമെന്നതിൽ സംശയമില്ല. എന്നാൽ ആരെങ്കിലും തെറ്റ് ചെയ്തിട്ടില്ലെങ്കിൽ, അവന്റെ തലയിൽ തൂങ്ങിക്കിടക്കുന്ന ഈ വാൾ കാരണം ജീവിതം അവനു ഭാരമാകുന്നു. സ്വന്തം സഖാക്കളെ ഏറെ നേരം കാത്ത് വെച്ചിട്ട് എന്ത് പ്രയോജനം?

സുഹൃത്തുക്കളേ ,
ഇത്തരം ആരോപണങ്ങൾക്ക് എത്രയും വേഗം തീരുമാനമെടുത്താൽ ഭരണസംവിധാനത്തിൽ കൂടുതൽ സുതാര്യത വരുകയും കാര്യക്ഷമതയും മെച്ചപ്പെടുകയും ചെയ്യും. ക്രിമിനൽ കേസുകളിൽ വേഗത്തിലുള്ള നടപടിയും നിരന്തര നിരീക്ഷണവും ആവശ്യമാണ്. കെട്ടിക്കിടക്കുന്ന അഴിമതിക്കേസുകളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ വകുപ്പുകളെ റാങ്ക് ചെയ്ത് മറ്റൊരു സംരംഭം കൂടി നടത്താം. വൃത്തിയുടെ കാര്യത്തിലേത് പോലെ തന്നെ മത്സരവും ഇക്കാര്യത്തിൽ ഉണ്ടാകണം. ഏത് വകുപ്പാണ് അതീവ അലംഭാവം കാണിക്കുന്നതെന്നും അതിന് പിന്നിലെ കാരണവും ഏതൊക്കെ വകുപ്പുകളാണ് ഈ പ്രശ്‌നം ഗൗരവമായി എടുത്തതെന്നും സത്വര നടപടി ഉറപ്പാക്കുന്നുണ്ടെന്നും കണ്ടെത്താനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ നടത്തണം. ഇത്തരം റിപ്പോർട്ടുകൾ പ്രതിമാസമോ ത്രൈമാസികമോ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നത് അഴിമതിക്കെതിരായ കേസുകൾ വേഗത്തിൽ തീർപ്പാക്കാൻ വിവിധ വകുപ്പുകളെ പ്രേരിപ്പിക്കും.

സാങ്കേതികവിദ്യ ഉപയോഗിച്ച് നമ്മൾ ഒരു കാര്യം കൂടി ചെയ്യണം. വിജിലൻസ് ക്ലിയറൻസിന് ഏറെ സമയമെടുക്കുന്ന കാഴ്ചയാണ് പലപ്പോഴും കാണുന്നത്. സാങ്കേതികവിദ്യയുടെ സഹായത്തോടെ ഈ പ്രക്രിയ കാര്യക്ഷമമാക്കാനും കഴിയും. ഞാൻ നിങ്ങളുടെ മുൻപിൽ വയ്ക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന മറ്റൊരു വിഷയം പൊതു പരാതി ഡാറ്റയാണ്. സാധാരണക്കാർ വിവിധ സർക്കാർ വകുപ്പുകളിലേക്ക് പരാതികൾ അയക്കുകയും അവ പരിഹരിക്കാനുള്ള സംവിധാനവും നിലവിലുണ്ട്.

എന്നാൽ പൊതുജനങ്ങളുടെ പരാതികളുടെ ഡാറ്റ നാം  ഓഡിറ്റ് ചെയ്താൽ, പരാതികൾ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ഒരു പ്രത്യേക വകുപ്പിനെതിരെ നമുക്ക് എളുപ്പത്തിൽ കണ്ടെത്താൻ കഴിയും. എല്ലാം കാലതാമസം വരുത്തുന്ന ഒരു പ്രത്യേക വ്യക്തി ഉണ്ടോ അതോ നമ്മുടെ  പ്രോസസ്സിംഗ് സംവിധാനത്തിൽ  എന്തെങ്കിലും കുഴപ്പമുണ്ടോ അത് പ്രശ്‌നങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നുണ്ടോ? നിങ്ങൾ ഇത് പാലിച്ചാൽ ആ വകുപ്പിലെ അഴിമതിയുടെ അടിത്തട്ടിൽ എളുപ്പത്തിൽ എത്താൻ കഴിയുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. ഈ പരാതികളെ നാം  ഒറ്റപ്പെട്ട് കാണരുത്. ഈ പരാതികൾ സമഗ്രമായി വിശകലനം ചെയ്യണം. ഇത് സർക്കാരിലും ഭരണപരമായ വകുപ്പുകളിലും പൊതുജനങ്ങൾക്ക് വിശ്വാസം വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യും.

സുഹൃത്തുക്കളേ 

അഴിമതി നിരീക്ഷിക്കാൻ സമൂഹത്തിന്റെയും സാധാരണ പൗരന്റെയും പരമാവധി പങ്കാളിത്തം എങ്ങനെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കാമെന്നും ഞങ്ങൾ ഉറപ്പാക്കണം. അതുകൊണ്ട്, അഴിമതിക്കാരൻ എത്ര ശക്തനായാലും അവരെ വെറുതെ വിടാതിരിക്കാൻ നിങ്ങളെപ്പോലുള്ള സ്ഥാപനങ്ങളുടെ ഉത്തരവാദിത്തമുണ്ട്.

അഴിമതിക്കാരായ ആളുകൾക്ക് രാഷ്ട്രീയമോ സാമൂഹികമോ ആയ ഒരു പിന്തുണയും ലഭിക്കാത്ത സാഹചര്യം സൃഷ്ടിക്കുകയും അവരെ കുറ്റവാളിയിൽ നിർത്തുകയും ചെയ്യേണ്ടത് ആവശ്യമാണ്. അഴിമതിക്കേസിൽ ശിക്ഷിക്കപ്പെട്ട് ശിക്ഷിക്കപ്പെട്ടാലും അഴിമതിക്കാരെ മഹത്വവൽക്കരിക്കുന്നത് നമ്മൾ പലപ്പോഴും കണ്ടിട്ടുണ്ട്. സത്യസന്ധത എന്ന ലേബൽ സ്ലീവിൽ അണിയുന്നവരും എന്നാൽ അവരോടൊപ്പം പോസ് ചെയ്യാൻ ലജ്ജിക്കാത്തവരും നിരവധിയാണ്.

ഇത് ഇന്ത്യൻ സമൂഹത്തിന് ഗുണകരമല്ല. കുറ്റക്കാരെന്ന് കണ്ടെത്തിയ അഴിമതിക്കാർക്ക് അനുകൂലമായി വ്യത്യസ്ത വാദങ്ങൾ നിരത്തുകയും അവരെ ആദരിക്കുന്നതിന് വേണ്ടി വാദിക്കുകയും ചെയ്യുന്നവരുണ്ട്. നമ്മുടെ നാട്ടിൽ ഇത് വരെ കേട്ടിട്ടില്ല. അത്തരക്കാർക്കും ശക്തികൾക്കും അവരുടെ കടമയെക്കുറിച്ച് സമൂഹം ബോധവാന്മാരാകേണ്ടത് വളരെ ആവശ്യമാണ്. നിങ്ങളുടെ വകുപ്പിന്റെ സ്ഥായിയായ നടപടിക്കും ഇക്കാര്യത്തിൽ ഒരു പ്രധാന പങ്കുണ്ട്.

ഇപ്പോൾ ഞാൻ നിങ്ങളുടെ ഇടയിലായതിനാൽ, നിങ്ങളുമായി ചില പ്രശ്നങ്ങൾ ചർച്ച ചെയ്യാൻ എനിക്ക് തോന്നുന്നു. അഴിമതിക്കും അഴിമതിക്കാർക്കും എതിരെ നടപടിയെടുക്കുന്നതിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന സിവിസി പോലുള്ള എല്ലാ ഏജൻസികളോടും ഞാൻ പറയാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു, നിങ്ങൾ പ്രതിരോധിക്കേണ്ടതില്ല. നാടിന്റെ പുരോഗതിക്കായി പ്രവർത്തിച്ചാൽ കുറ്റബോധത്തിൽ ജീവിക്കേണ്ട കാര്യമില്ല. ഒരു രാഷ്ട്രീയ അജണ്ടയും നമ്മൾ പിന്തുടരേണ്ടതില്ല.

രാജ്യത്തെ സാധാരണക്കാർ നേരിടുന്ന പ്രശ്‌നങ്ങളിൽ നിന്ന് മുക്തി നേടേണ്ടത് നമ്മുടെ കടമയാണ്. നിക്ഷിപ്ത താൽപര്യമുള്ളവർ ആക്രോശിക്കുകയും അത്തരം സ്ഥാപനങ്ങളെ ഞെരുക്കാൻ ശ്രമിക്കുകയും ചെയ്യും. ഈ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ ഭാഗമായ അർപ്പണബോധമുള്ളവരെ അപകീർത്തിപ്പെടുത്താൻ ശ്രമിക്കും. ഇതെല്ലാം സംഭവിക്കും. ഒരുപാട് നാളുകളായി ഞാൻ ഈ സംഭവങ്ങളിലൂടെ കടന്നു പോയിട്ടുണ്ട് സുഹൃത്തുക്കളെ. സർക്കാരിന്റെ തലപ്പത്ത് ദീർഘകാലം പ്രവർത്തിക്കാൻ എനിക്ക് അവസരം ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഒരുപാട് അധിക്ഷേപങ്ങൾക്കും കുറ്റപ്പെടുത്തലുകൾക്കും ഞാൻ വിധേയനായി, സുഹൃത്തുക്കളേ. ഇപ്പോൾ എനിക്കായി ഒന്നും ബാക്കിയില്ല.

എന്നാൽ ആളുകൾ ദൈവത്തിന്റെ മറ്റൊരു രൂപമാണ്. അവർ സത്യം പരീക്ഷിക്കുകയും സത്യം അറിയുകയും അങ്ങനെ ഒരു അവസരം വരുമ്പോൾ സത്യത്തിനൊപ്പം നിൽക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. സുഹൃത്തുക്കളേ, എന്റെ അനുഭവത്തിൽ നിന്നാണ് ഞാൻ നിങ്ങളോട് ഇത് പറയുന്നത്. സത്യസന്ധതയോടെ നിങ്ങളുടെ കടമ നിർവഹിക്കുക. നിങ്ങൾ കാണുന്നു, ദൈവം നിങ്ങളോടൊപ്പവും ജനം നിങ്ങളോടൊപ്പവും ഉണ്ടായിരിക്കും. സ്വന്തം താൽപ്പര്യം കാരണം നിലവിളിച്ചുകൊണ്ടേയിരിക്കുന്ന ചിലരുണ്ടാകും. സ്വന്തം കാലുകൾ ചതുപ്പിൽ മുങ്ങിയിരിക്കുന്നു.

അതുകൊണ്ട്, സത്യസന്ധതയോടും സത്യസന്ധതയോടും കൂടി രാജ്യത്തിന് വേണ്ടി പ്രവർത്തിക്കുമ്പോൾ എന്തെങ്കിലും തർക്കമുണ്ടായാൽ പ്രതിരോധത്തിലാകേണ്ട ആവശ്യമില്ലെന്ന് ഞാൻ വീണ്ടും വീണ്ടും പറയുന്നു.

ജീവിതത്തിൽ ഉറച്ചുനിൽക്കുന്ന ഏതൊരു നടപടിയും സ്വീകരിക്കേണ്ടിവരുന്ന സന്ദർഭങ്ങളിൽ സമൂഹം നിങ്ങൾക്കൊപ്പം നിൽക്കുമെന്നതിന് നിങ്ങളെല്ലാവരും സാക്ഷികളാണ്. അഴിമതി രഹിത രാജ്യവും അഴിമതി രഹിത സമൂഹവുമാക്കാൻ സിവിസി പോലുള്ള സ്ഥാപനങ്ങൾ ജാഗ്രത പാലിക്കേണ്ടത് ആവശ്യമാണ്. എന്നാൽ നിങ്ങൾക്ക് ഒറ്റയ്‌ക്ക് ഒന്നും ചെയ്യാൻ കഴിയാത്തതിനാൽ നിങ്ങളുടെ സംവിധാനങ്ങൾ അതേപടി നിലനിർത്തേണ്ടിവരും. ഒരു ഓഫീസിൽ ഇരിക്കുന്ന നാലോ ആറോ ആളുകൾക്ക് എന്ത് ചെയ്യാൻ കഴിയും? ചില സമയങ്ങളിൽ അവിഭാജ്യമല്ലെങ്കിൽ,അതേ മനോഭാവത്തോടെ തുടർന്നാൽ  സംവിധാനങ്ങൾ തകരും 

സുഹൃത്തുക്കളേ 

നിങ്ങളുടെ ഉത്തരവാദിത്തം വളരെ വലുതാണ്. നിങ്ങളുടെ വെല്ലുവിളികളും മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കും. അതിനാൽ, നിങ്ങളുടെ രീതിശാസ്ത്രത്തിലും നിരന്തരമായ ചലനാത്മകത ആവശ്യമാണ്. ‘അമൃത് കാലിൽ’ സുതാര്യവും മത്സരാധിഷ്ഠിതവുമായ ഒരു ആവാസവ്യവസ്ഥ കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിൽ നിങ്ങൾ തുടർന്നും സുപ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുമെന്ന് എനിക്ക് ഉറപ്പുണ്ട്.

ഇന്ന് ചില സ്കൂൾ വിദ്യാർത്ഥികളെ ഇങ്ങോട്ട് വിളിച്ചത് നന്നായി. ഉപന്യാസ മത്സരത്തിൽ എല്ലാവരും പങ്കെടുത്തു. പ്രസംഗ മത്സരത്തിന്റെ ഒരു പാരമ്പര്യവും വളർത്തിയെടുക്കാം. പക്ഷെ ഒരു കാര്യം ഞാൻ ശ്രദ്ധിച്ചു, നിങ്ങളും അത് ശ്രദ്ധിച്ചിരിക്കണം. 80 ശതമാനം പെൺമക്കൾക്കും അവാർഡ് ലഭിച്ചപ്പോൾ 20 ശതമാനം പുരുഷ അംഗങ്ങൾ മാത്രമാണ് അവാർഡ് നേടിയത്. അതായത് അഞ്ച് പേരിൽ നാല് പെൺമക്കൾ. ഈ പെൺമക്കളുടെ ഹൃദയത്തിലും മനസ്സിലും ഉള്ള അഴിമതിക്കെതിരെ പുരുഷ അംഗങ്ങൾക്കിടയിലും അതേ ഗുണം വളരട്ടെ! എങ്കിൽ മാത്രമേ ശോഭനമായ ഭാവിയുടെ പാതയുണ്ടാകൂ.

എന്നാൽ കുട്ടികളിൽ  അഴിമതിയോട് വിരോധം വളർത്തിയെടുക്കണം എന്ന അർത്ഥത്തിൽ നിങ്ങളുടെ പ്രതിരോധ കാമ്പയിൻ നല്ലതാണ്. മാലിന്യത്തോടുള്ള വിരോധം വളർത്തിയെടുക്കാത്തിടത്തോളം, ശുചിത്വത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയില്ല. അഴിമതിയെ കുറച്ചുകാണരുത്; അത് മുഴുവൻ സംവിധാനത്തെയും  തകർക്കുന്നു. എനിക്കറിയാവുന്നതിനാൽ, ഞാൻ ആവർത്തിച്ചുകൊണ്ടേയിരിക്കുന്നു, നാം  അതിനെതിരെ നിരന്തരം ജാഗരൂകരായിരിക്കണം.

ചില ആളുകൾ അവരുടെ സ്വാധീനം ഉപയോഗിച്ച് നിയമങ്ങൾ മറികടന്ന് (അഴിമതി) സമ്പ്രദായങ്ങൾ തുടരുന്നു. നിയമങ്ങൾ മറികടക്കാൻ കഴിഞ്ഞാൽ പ്രശ്‌നങ്ങളൊന്നും നേരിടേണ്ടിവരില്ലെന്നും അവർ ജനങ്ങളെ ഉപദേശിക്കുന്നു. ഇപ്പോൾ (നിയമത്തിന്റെ) ഈ പരിധി അതിവേഗം പടരുകയാണ്. ഇന്നല്ലെങ്കിൽ നാളെ, എപ്പോഴെങ്കിലും പ്രശ്‌നങ്ങൾ വരും, രക്ഷപ്പെടാൻ പ്രയാസമാണ്. സാങ്കേതികവിദ്യ ചില തെളിവുകളോ മറ്റോ കണ്ടെത്തുകയാണ്. സാങ്കേതികവിദ്യയുടെ ശക്തി എത്രത്തോളം ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നുവോ അത്രത്തോളം നമുക്ക് സിസ്റ്റങ്ങളെ മാറ്റാൻ കഴിയും. നമുക്ക് ഒരു ശ്രമം നടത്താം.

നിങ്ങൾക്ക് എല്ലാവിധ ആശംസകളും നേരുന്നു.

നന്ദി, സഹോദരങ്ങളെ

Explore More
78-ാം സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനത്തില്‍ ചുവപ്പ് കോട്ടയില്‍ നിന്ന് പ്രധാനമന്ത്രി ശ്രീ നരേന്ദ്ര മോദി നടത്തിയ പ്രസംഗം

ജനപ്രിയ പ്രസംഗങ്ങൾ

78-ാം സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനത്തില്‍ ചുവപ്പ് കോട്ടയില്‍ നിന്ന് പ്രധാനമന്ത്രി ശ്രീ നരേന്ദ്ര മോദി നടത്തിയ പ്രസംഗം
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।