രാഷ്ട്രപതിയുടെ അഭിസംബോധനയ്ക്കുള്ള നന്ദി പ്രമേയത്തിന് ലോക്‌സഭയില്‍ പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ മറുപടി

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍ സര്‍,

നന്ദി പ്രമേയത്തിന്റെ ചര്‍ച്ചയില്‍ പങ്കാളിയാകാനായി ഞാന്‍ കുറച്ച് കാര്യങ്ങള്‍ അവതരിപ്പിക്കുകയും ബഹുമാനപ്പെട്ട രാഷ്ട്രപതിയുടെ പ്രചോദനാത്മക പ്രസംഗത്തിന് നന്ദി രേഖപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യും. രാഷ്ട്രപതിയുടെ പ്രസംഗം ഇന്ത്യയിലെ 130 കോടി പൗരന്മാരുടെ നിശ്ചയദാര്‍ഢ്യത്തിന്റെയും ദൃഢ നിശ്ചയത്തിന്റെയും പ്രതിഫലനമാണ്. ഈ പ്രയാസകരവും വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞതുമായ കാലഘട്ടത്തില്‍ പോലും ഈ രാജ്യം എങ്ങനെ അതിന്റെ പാത തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു, ഈ പാതയിലൂടെ സഞ്ചരിക്കുന്നു, ലക്ഷ്യങ്ങള്‍ കൈവരിച്ചുകൊണ്ടു മുന്നോട്ടുപോകുന്നു എന്നീ കാര്യങ്ങള്‍ രാഷ്ട്രപതി തന്റെ പ്രസംഗത്തില്‍ വിശദമായി പരാമര്‍ശിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രസംഗത്തിലെ ഓരോ വാക്കും നാട്ടുകാരില്‍ ഒരു പുതിയ വിശ്വാസം ഉളവാക്കുകയും ഓരോ പൗരനെയും അവന്റെ രാജ്യത്തിനായി എന്തെങ്കിലും ചെയ്യാന്‍ പ്രേരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇതിനു കൃതജ്ഞത പ്രകടിപ്പിക്കാന്‍ ഞങ്ങളുടെ വാക്കുകള്‍ മതിയാകില്ല. ഈ സഭയില്‍ 15 മണിക്കൂറിലധികം ചര്‍ച്ച നടന്നിട്ടുണ്ട്. ഏതാണ്ട് അര്‍ദ്ധരാത്രി 12 വരെ നമ്മുടെ മാന്യരായ എല്ലാ എംപിമാരും ഈ ബോധം സൃഷ്ടിച്ചു. അവര്‍ വളരെ ഉടമസ്ഥാവകാശത്തോടെ ശക്തമായതും സജീവവുമായ ചര്‍ച്ചകളില്‍ ഏര്‍പ്പെട്ടു. ഈ ചര്‍ച്ചയില്‍ പങ്കെടുത്ത എല്ലാ മാന്യ അംഗങ്ങള്‍ക്കും ഞാന്‍ ആത്മാര്‍ത്ഥമായി നന്ദി പറയുന്നു. നമ്മുടെ വനിതാ എംപിമാര്‍ക്ക് ഈ ചര്‍ച്ചയിലെ വര്‍ധിച്ച പങ്കാളിത്തത്തിനു ഞാന്‍ നന്ദിയര്‍പ്പിക്കുന്നു, മാത്രമല്ല എല്ലാ ആശയങ്ങളെയും ശ്രദ്ധാപൂര്‍വ്വമായ ഗവേഷണത്തിലൂടെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിനുള്ള തീവ്രമായ ബുദ്ധി അവര്‍ പ്രകടമാക്കി. ഈ വനിതാ എംപിമാരോട് ഞാന്‍ പ്രത്യേകിച്ചും നന്ദിയുള്ളവനാണ്; അവരുടെ വിവേകത്തിനും അവര്‍ തയാറാക്കി അവതരിപ്പിച്ച രീതിക്കും അവരെ അഭിനന്ദിക്കുന്നു. അവരുടെ വിലയേറിയ യുക്തിസഹമായ ഉള്‍ക്കാഴ്ചകള്‍ സഭയെയും ചര്‍ച്ചയെയും വളരെയധികം സമ്പന്നമാക്കി.

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍ സര്‍,
ഒരു തരത്തില്‍ പറഞ്ഞാല്‍, നമ്മുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ 75-ാം വര്‍ഷത്തിന്റെ തുടക്കത്തിലാണ് ഇന്ത്യ. 75 വര്‍ഷമെന്ന അത്തരമൊരു നാഴികക്കല്ലില്‍ എത്തുന്നത് ഓരോ ഇന്ത്യക്കാരനും വളരെയധികം അഭിമാനിക്കേണ്ട കാര്യമാണ്. ഇത് നമ്മുടെ ഭാവി പുരോഗതിയുടെ ആഘോഷമാണ്. അതിനാല്‍, ഏതു സാമൂഹിക സമുദായത്തിന്റെ ഭാഗമായാലും ഇന്ത്യയുടെ ഏതു കോണില്‍ കഴിയുന്നതായാലും ഏതു സാമൂഹിക, സാമ്പത്തിക തലത്തില്‍ പെട്ടതായാലും നാമെല്ലാം നമ്മുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്താല്‍ പ്രചോദിതരായിട്ടുണ്ട്. 2017ല്‍ ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ നൂറു വര്‍ഷങ്ങള്‍ കൊണ്ടാടുമ്പോള്‍ നവോന്മേഷത്തോടെ ഇരിക്കാന്‍ ദൃഢനിശ്ചയം കൈക്കൊണ്ടിട്ടുമുണ്ട്. ഇന്ത്യന്‍ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ ഒരു നൂറ്റാണ്ടിലേക്കു നമുക്ക് 25 വര്‍ഷം മുന്നിലുണ്ട്. ഈ 25 വര്‍ഷങ്ങളില്‍, രാജ്യം എത്രത്തോളം പുരോഗമിക്കണം, ആഗോള ഭൂപടത്തില്‍ രാജ്യം എവിടെ സ്ഥാനം പിടിക്കണം എന്നത് എല്ലാ ഇന്ത്യക്കാരുടെയും വീക്ഷണത്തില്‍ ഉണ്ടായിരിക്കണം. വികസനത്തിനായി ഈ ആവാസവ്യവസ്ഥ ലഭ്യമാക്കേണ്ടത് പാര്‍ലമെന്റിന്റെയും ദിവ്യമായ ഭൂമിയുടെയും ഈ കൂട്ടായ്മയുടെയും ഉത്തരവാദിത്തമാണ്.

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍ സര്‍,
നമ്മുടെ രാജ്യം സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി, അവസാന ബ്രിട്ടീഷ് കമാന്‍ഡര്‍ പോകുമ്പോള്‍ ഇന്ത്യ പല രാജ്യങ്ങളുടെയും ഒരു വലിയ ഭൂഖണ്ഡമാണെന്നും ഒരു ശക്തിക്കും അതിനെ ഒരു ഏകീകൃത രാഷ്ട്രമാക്കി മാറ്റാന്‍ കഴിയില്ലെന്നും പറഞ്ഞിരുന്നു. എന്നാല്‍ ഇന്ത്യക്കാര്‍ അത്തരം സംശയങ്ങളും മുന്നറിയിപ്പുകളും എല്ലാം തകര്‍ത്തു. സംശയം നിലനിന്നിരുന്ന അത്തരം മനസ്സുകളെല്ലാം നാം അടച്ചു. നമ്മുടെ ഊര്‍ജ്ജസ്വലത, സാംസ്‌കാരിക ഐക്യം, പാരമ്പര്യങ്ങള്‍ എന്നിവയാല്‍ ഇന്ന് ലോകത്തിന് പ്രത്യാശയുടെ ഒരു കിരണം കൊണ്ടുവരുന്ന ഒരു സംയോജിത രാഷ്ട്രമെന്ന നിലയില്‍ ലോകത്തില്‍ ശ്രദ്ധേയമായ ഒരു സ്ഥാനം നാം നേടി. 75 വര്‍ഷത്തെ യാത്രയില്‍ നമുക്ക് ഇത് നേടാന്‍ കഴിഞ്ഞു. ഇന്ത്യയെ ഒരു അത്ഭുത ജനാധിപത്യമെന്ന് പലരും വിശേഷിപ്പിച്ചു. ആ മിഥ്യയെയും നാം തകര്‍ത്തു. ജനാധിപത്യം നമ്മുടെ ഡിഎന്‍എയിലാണ്. ഓരോ സ്പന്ദനവും ഈ മനോഭാവത്തെ പുതിയ രീതിയില്‍ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. നമ്മുടെ ചിന്തകള്‍, സംരംഭങ്ങള്‍, പരിശ്രമങ്ങള്‍ എന്നിവയില്‍ ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ആത്മാവ് ഉള്‍ക്കൊള്ളുന്നു. നിരവധി തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളും ഭരണകൂടങ്ങളില്‍ മാറ്റങ്ങളുമുണ്ടായിട്ടും നാം ഈ മനോഭാവം ഉയര്‍ത്തിപ്പിടിക്കുകയും ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. ഓരോ പുതിയ ഭരണകൂടത്തെയും രാജ്യം പൂര്‍ണ്ണഹൃദയത്തോടെ സ്വീകരിച്ച് മുന്നേറി.

ഇത് 75 വര്‍ഷത്തെ തുടര്‍ച്ചയാണ്. നമ്മുടേത് വൈവിധ്യമാര്‍ന്ന രാജ്യമാണ്, അതിനാല്‍ നാം ജനാധിപത്യ മൂല്യങ്ങളെ മാനിക്കുന്നു. നമുക്ക് നൂറിലധികം ഭാഷകളും പ്രാദേശിക ഭാഷകളും വൈവിധ്യമാര്‍ന്ന വസ്ത്രധാരണ രീതികളും വൈവിധ്യമാര്‍ന്ന സംസ്‌കാരങ്ങളുമുണ്ട്. എന്നിട്ടും നാം ഒരു ഏകീകൃത ലക്ഷ്യം നിലനിര്‍ത്തുകയും അതു നേടുന്നതിനായി ഒരു പൊതു പാതയിലൂടെ സഞ്ചരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇന്ന് നമ്മള്‍ ഇന്ത്യയെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കുമ്പോള്‍, സ്വാമി വിവേകാനന്ദന്റെ വാക്കുകള്‍ ഓര്‍മിക്കാന്‍ ഞാന്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. ''ഓരോ രാജ്യത്തിനും കൈമാറാനുള്ള ഒരു സന്ദേശമുണ്ട്, പൂര്‍ത്തീകരിക്കാനുള്ള ഒരു ലക്ഷ്യമുണ്ട്, എത്തിച്ചേരാനുള്ള ഒരു വിധി ഉണ്ട്'' എന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞിരുന്നു. കൊറോണ പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ട സമയത്ത്, സ്വയം കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതില്‍ മാത്രമല്ല, ലോകത്തെ സഹായിക്കുന്നതിലും ഇന്ത്യ ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ച രീതി നമ്മെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ദിശാവ്യതിയാനമാണ്. വേദങ്ങള്‍ മുതല്‍ വിവേകാനന്ദന്‍ വരെയുള്ള വികാരങ്ങളും സംസ്‌കാരങ്ങളും ഉള്‍ക്കൊള്ളുന്നതിലൂടെ നാം വളര്‍ന്നു, ????? ?????? ?????: ????? ?????? :? ????? ???? ??????? അതായത്, ''എല്ലാ വിവേകശൂന്യരും സമാധാനമായിരിക്കട്ടെ, ആര്‍ക്കും രോഗം ബാധിക്കരുത്''. കൊറോണ മഹാവ്യാധി കാലഘട്ടത്തിലാണ് ഇന്ത്യ ഇത് തെളിയിച്ചത്. നമ്മുടെ രാജ്യവും പൗരന്മാരും ഇന്ത്യയെ ഒരു സ്വാശ്രയ ആത്മാനിര്‍ഭര്‍ രാഷ്ട്രമായി കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിന് മതിയായ ശക്തമായ നടപടികള്‍ കൈക്കൊണ്ടിട്ടുണ്ട്. രണ്ടാം ലോക മഹായുദ്ധം അവസാനിക്കുകയും രണ്ട് യുദ്ധങ്ങളും ലോകത്തെ വിറപ്പിക്കുകയും തകര്‍ക്കുകയും ചെയ്ത സമയം ഓര്‍ക്കാതിരിക്കാന്‍ കഴിയുമോ? മനുഷ്യത്വവും മാനുഷിക മൂല്യങ്ങളും അപകടത്തിലായിരുന്നു. പേടിപ്പെടുത്തുന്ന സാഹചര്യമായിരുന്നു. രണ്ടാം ലോക മഹായുദ്ധത്തിനു ശേഷം ലോകമെമ്പാടും ഒരു പുതിയ ലോക ക്രമം രൂപപ്പെട്ടു. സമാധാനം പുനഃസ്ഥാപിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രതിജ്ഞകള്‍ സ്വീകരിച്ചു, സൈനികേതര സഹകരണത്തിന്റെ മന്ത്രം ലോകമെമ്പാടും ശക്തിപ്പെടുത്തി. ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ സ്ഥാപിച്ചു. രാഷ്ട്രങ്ങളെ സമാധാനപരമായി പുരോഗതിയുടെ പാതയിലേക്ക് ഏകീകൃതമായി കൊണ്ടുവരുന്നതിനായി അത്തരം വിവിധ ഏജന്‍സികളും സംവിധാനങ്ങളും രൂപീകരിച്ചു. എന്നിരുന്നാലും, അനുഭവത്തിന് മറ്റ് ഫലങ്ങള്‍ ഉണ്ടായിരുന്നു. ഒരു വശത്ത് ഓരോ രാജ്യവും സമാധാനത്തെക്കുറിച്ച് സംസാരിച്ചുതുടങ്ങിയപ്പോള്‍, അധികാരമുള്ള പല രാജ്യങ്ങളും സമാധാന ചര്‍ച്ചകള്‍ക്കിടയില്‍ സൈനിക അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങള്‍ വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കാന്‍ തുടങ്ങി. യുഎന്നിന്റെ രൂപവത്കരണത്തിനുശേഷം, അവരുടെ സൈനിക വൈദഗ്ദ്ധ്യം ഒന്നിലധികം മടങ്ങ് വര്‍ദ്ധിപ്പിച്ചു. സൈനിക ശക്തിയുടെ മത്സരത്തില്‍ ചെറിയ രാജ്യങ്ങള്‍ പോലും ഉയര്‍ന്നുവന്നു. സമാധാന ചര്‍ച്ചകള്‍ വളരെയധികം സംഭവിച്ചുവെന്നതില്‍ സംശയമില്ല. എന്നാല്‍ ഇതിനിടയില്‍ നിരവധി ശക്തമായ ശക്തികള്‍ അവരുടെ സൈനിക വൈദഗ്ദ്ധ്യം വികസിപ്പിക്കാനുള്ള എല്ലാ ശ്രമങ്ങളിലും ഏര്‍പ്പെട്ടു എന്ന വസ്തുത അവഗണിക്കാനുമാവില്ല. ഈ കാലഘട്ടത്തിലാണ് സൈനിക ശക്തികളെ മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകുന്നതിനും ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനുമായി എല്ലാ നൂതനാശയ ചിന്തകളും ഗവേഷണങ്ങളും നടന്നത്. കൊറോണയ്ക്ക് ശേഷവും, ഒരു പുതിയ ലോക ക്രമം ഉയര്‍ന്നുവന്നിട്ടുണ്ട്. ലോകമെമ്പാടും സഹകരണത്തിന്റെയും ബന്ധം കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിന്റെയും ഒരു പുതിയ ആവാസവ്യവസ്ഥ രൂപപ്പെട്ടു.

ലോകമഹായുദ്ധാനന്തരം ഒരു നിശബ്ദ കാഴ്ചക്കാരനായി തുടരണോ അതോ വളര്‍ന്നുവരുന്ന പുതിയ ലോകക്രമവുമായി പൊരുത്തപ്പെടാനുള്ള ശ്രമങ്ങള്‍ നടത്തണോ എന്ന് നാം തീരുമാനിക്കേണ്ടതുണ്ടായിരുന്നു. ആ കാലഘട്ടം ഇന്ത്യയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം അത്തരത്തിലായിരുന്നു. എന്നാല്‍ ഇപ്പോള്‍ ഒരു പുതിയ ലോക ക്രമം കൊറോണയ്ക്ക് ശേഷം ഉയര്‍ന്നുവരുന്നു, അത് അനിവാര്യവുമാണ്. എന്നാല്‍ ഏത് രൂപമെടുക്കുമെന്നും ആരാണ് ആരംഭിക്കുകയെന്നും സമയത്തിനു മാത്രമേ പറയാനാകൂ. ലോകം പ്രതിസന്ധി സഹിച്ച രീതിയെ കുറിച്ച് ചിന്തിക്കാന്‍ ഈ ലോകം നിര്‍ബന്ധിതമാകുന്നു. ഈ പശ്ചാത്തലത്തില്‍, ലോകത്തില്‍ നിന്ന് ഒറ്റപ്പെട്ടുനില്‍ക്കാന്‍ ഇന്ത്യക്ക് കഴിയില്ല. ഒരു തടവറയില്‍ തുടരാന്‍ നമുക്കു കഴിയില്ല. നമ്മള്‍ ഇപ്പോള്‍ ഒരു ശക്തമായ കളിക്കാരനായി ഉയര്‍ന്നുവരണം. നമ്മുടെ വലിയ ജനസംഖ്യയുടെ അടിസ്ഥാനത്തില്‍ മാത്രം ലോകത്ത് യോഗ്യതാപത്രങ്ങള്‍ നേടിയെടുക്കാന്‍ നമുക്ക് കഴിയില്ല. അതു നമ്മുടെ ശക്തിയാണെങ്കിലും അതു പര്യാപ്തമല്ല. പുതിയ ലോകക്രമത്തില്‍ ഇന്ത്യ സ്വയം ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും സ്വാശ്രയത്വം നേടുകയും വേണം. അതിനുള്ള ഉത്തരം ആത്മനിര്‍ഭര്‍ ഭാരത് ആണ്. നാം ഇതിനകം ഔഷധ മേഖലയില്‍ സ്വാശ്രയത്വം നേടി. ലോകത്തിന്റെ ക്ഷേമത്തില്‍ നമുക്ക് ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കാന്‍ കഴിയും. കൂടുതല്‍ സ്വാശ്രയവും കഴിവുള്ളതുമായ ഇന്ത്യ ആയിത്തീരുമ്പോള്‍, മാനവികതയുടെയും ലോകത്തിന്റെയും ക്ഷേമത്തിനായി സേവിക്കുന്നതില്‍ രാജ്യം കൂടുതല്‍ പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കും. എല്ലാത്തിനുമുപരി നമ്മുടെ രക്തത്തില്‍ ????? എന്ന മന്ത്രമുണ്ട്. അതിനാല്‍, ആത്മനിര്‍ഭര്‍ ഭാരതത്തിനായുള്ള വ്യക്തമായ ആഹ്വാനം നാം ശക്തമാക്കുന്നത് നിര്‍ണായകമാണ്. ഓര്‍ക്കുക, ഇത് ഏതെങ്കിലും രാഷ്ട്രീയക്കാരന്റെയോ സര്‍ക്കാരിന്റെയോ ശബ്ദമല്ല. ഇക്കാലത്ത്, ഇന്ത്യയുടെ ഓരോ മുക്കിലും മൂലയിലും 'വോക്കല്‍ ഫോര്‍ ലോക്കല്‍' മുദ്രാവാക്യം മുഴങ്ങുന്നു. നാം കൈവെക്കുന്ന അടുത്ത ഓരോ ഉല്‍പ്പന്നവും പ്രാദേശികമാണെന്ന് കാണാന്‍ വളരെ സന്തോഷമുണ്ട്. ഈ സ്വാഭിമാനബോധം ഒരു സ്വാശ്രയ ഇന്ത്യയ്ക്ക് വളരെ ഉപയോഗപ്രദമാണ്. മാത്രമല്ല നമ്മുടെ ചിന്ത, നയങ്ങള്‍, തീരുമാനങ്ങള്‍ എന്നിവ ഇന്ത്യയെ സ്വാശ്രയമാക്കുന്നതിന് ആവശ്യമായ മാറ്റങ്ങള്‍ വരുത്തുന്നതിലായിരിക്കണം എന്ന് ഞാന്‍ വിശ്വസിക്കുന്നു. ഇതാണ് എന്റെ അഭിപ്രായം.

ഈ ചര്‍ച്ചയില്‍ മിക്കവാറും എല്ലാ അംഗങ്ങളും കൊറോണയെക്കുറിച്ച് പരാമര്‍ശിച്ചു. ഈ വിഷയം നമുക്കു സംതൃപ്തിയും അഭിമാനവും പകരുന്നതാണ്. കൊറോണ നിമിത്തം ഒരുപോലെയുള്ള അളവില്‍ പ്രതിസന്ധി ലോകം പ്രതീക്ഷിച്ചിരുന്നു. കൂടാതെ നിരവധി മഹാ വിദഗ്ധര്‍ മഹാവ്യാധിയുടെ ആഘാതം പ്രവചിച്ചിരുന്നു. ഇന്ത്യയിലും ഭയം വ്യാപിപ്പിക്കാന്‍ നിരവധി ശ്രമങ്ങള്‍ നടന്നു. ഇത് ഒരു അജ്ഞാത ശത്രു ആയതിനാല്‍ ഒന്നും അവകാശപ്പെടാനോ ആത്മവിശ്വാസത്തോടെ ചെയ്യാനോ കഴിയില്ലായിരുന്നു. അജ്ഞാതനായ ഒരു ശത്രുവിനെതിരെയായിരുന്നു യുദ്ധം. അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളുടെ പല തലങ്ങളിലും കുറവുള്ള, ജനസാന്ദ്രതയുള്ള, ഇത്രയും വലിയൊരു രാജ്യത്തിന്റെ ശേഷി സംശയിക്കപ്പെടുന്നത് സ്വാഭാവികമാണ്. നിരവധി വലിയ രാജ്യങ്ങള്‍ ഇതിനകം തന്നെ മഹാമാരിക്ക് അടിമപ്പെട്ട സാഹചര്യിത്തില്‍ ഇന്ത്യക്ക് ഈ വെല്ലുവിളിയെ എങ്ങനെ നേരിടാന്‍ കഴിയും? ഇന്ത്യയില്‍ സ്ഥിതി വഷളായാല്‍ ലോകത്തെ രക്ഷിക്കുക അസാധ്യമാണെന്നും കരുതപ്പെട്ടിരുന്നു. അത്തരമൊരു സാഹചര്യത്തില്‍, 130 കോടി നാട്ടുകാരുടെ അച്ചടക്കവും അവരുടെ സമര്‍പ്പണവും ഇന്ന് നമ്മെ രക്ഷിച്ചു. ക്രെഡിറ്റ് 130 കോടി ഹിന്ദുസ്ഥാനികള്‍ക്ക് ഉള്ളതാണ്. നാമെല്ലാവരും അതിന്റെ മഹത്വം ആലപിക്കണം. ഇന്ത്യക്ക് വ്യക്തിമുദ്ര പതിപ്പിക്കാനുള്ള അവസരവും ഇതിലൂടെ ലഭിച്ചു. നിരന്തരം സ്വയം ശപിക്കുന്നതിലൂടെ ലോകത്തു സ്വീകാര്യത നേടിയെടുക്കാന്‍ ഒരിക്കലും കഴിയില്ല. നമ്മുടെ സാഹചര്യങ്ങള്‍ക്കെതിരെ പോരാടാനും നമ്മുടെ പരിമിതികള്‍ക്കനുസൃതമായി പ്രവര്‍ത്തിക്കാനും നാം ശ്രമിക്കണം. ആത്മവിശ്വാസത്തോടെ ലോകത്തെ അഭിമുഖീകരിക്കാനുള്ള അനുഭവവും നാം നേടണം. അപ്പോള്‍ മാത്രമേ ലോകം നമ്മെ സ്വീകരിക്കുകയുള്ളൂ. നിങ്ങള്‍ നിങ്ങളുടെ സ്വന്തം കുട്ടിയെ സ്വീകരിക്കാതെ നിങ്ങളുടെ സമൂഹം അവരെ സ്വീകരിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നുവെങ്കില്‍ അത് ഒരിക്കലും സാധ്യമാകില്ല. ഇതാണ് ലോകനിയമം. നാം അതിനെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കണം.

ഈശ്വര കൃപ നിമിത്തമാണു നാം കൊറോണയില്‍നിന്നു രക്ഷപ്പെട്ടതെന്നു മനീഷ് തിവാരി ജി പറഞ്ഞിരുന്നു. ഞാന്‍ അതേക്കുറിച്ച് തീര്‍ച്ചയായും പ്രതികരിക്കും. തീര്‍ച്ചയായും അത് സര്‍വ്വശക്തന്റെ അനുഗ്രഹമാണ്. ഇതുമൂലം ലോകം കുഴപ്പത്തിലായിരിക്കുമ്പോള്‍,ഈശ്വര കൃപയാല്‍ നാം രക്ഷിക്കപ്പെട്ടു. ഡോക്ടര്‍മാരുടെയും നഴ്‌സുമാരുടെയും വസ്ത്രത്തില്‍ ദൈവത്തിന്റെ പുനര്‍ജന്മമായിരുന്നു അത്. ഈ ഡോക്ടര്‍മാരും നഴ്‌സുമാരും കുട്ടികള്‍ക്ക് വൈകുന്നേരം തിരിച്ചെത്തുമെന്ന് ഉറപ്പുനല്‍കുമെങ്കിലും രണ്ടാഴ്ചയിലേറെ തവണ തിരിച്ചുപോകാന്‍ കഴിഞ്ഞില്ല. വ്യക്തിപരമായി നമ്മെ പരിപാലിക്കുന്നവരായിരുന്നു അവര്‍. കൊറോണ മഹാവ്യാധിയെ കീഴ്‌പ്പെടുത്താന്‍ നമുക്ക് കഴിഞ്ഞത് നമ്മുടെ ശുചിത്വ പ്രവര്‍ത്തകര്‍ നടത്തിയ കടുത്ത ജീവന്‍മരണ പോരാട്ടം നിമിത്തമാണ്. രോഗികള്‍ക്ക് ആര്‍ക്കും പരിചരണം നല്‍കാന്‍ കഴിയാത്തപ്പോള്‍, നമ്മുടെ ശുചിത്വ തൊഴിലാളികളാണ് ദൈവത്തെപ്പോലെ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുകയും അവരെ ശുദ്ധവും ശുചിത്വവുമുള്ള സാഹചര്യത്തില്‍ പരിപാലിക്കുകയും ചെയ്തത്. ആംബുലന്‍സ് ഡ്രൈവര്‍മാര്‍ സാക്ഷരരായിരുന്നില്ല. എന്നിട്ടും, കൊറോണ പോസിറ്റീവ് രോഗികളെ കയറ്റുന്നുവെന്ന് നന്നായി അറിയാമായിരുന്നിട്ടും, അവര്‍ നിസ്വാര്‍ത്ഥമായി മനുഷ്യരാശിയെ സേവിച്ചു, അതിനാല്‍ നമ്മളെ രക്ഷിച്ച ദൈവത്തെക്കാള്‍ കുറവല്ല അവര്‍. പ്രതിബദ്ധതയുടെയും അര്‍പ്പണബോധത്തിന്റെയും മഹത്തായ കഥകള്‍ നാം അഭിമാനപൂര്‍വ്വം പങ്കിടുമ്പോള്‍, നമുക്ക് ആന്തരിക ശാക്തീകരണം അനുഭവപ്പെടും. ഇപ്പോഴും നിരാശയില്‍ കുടുങ്ങിക്കിടക്കുന്ന ധാരാളം പേരുണ്ട്, 130 കോടി നാട്ടുകാരുടെ ശക്തിയെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കാന്‍ അവരോട് പറയാന്‍ ഞാന്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. തീര്‍ച്ചയായും നിങ്ങള്‍ക്ക് കൂടുതല്‍ ഊര്‍ജ്ജസ്വലത അനുഭവപ്പെടും.

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍ സര്‍,
ഈ കൊറോണ വ്യാപനം യഥാര്‍ത്ഥ ഉരകല്ലാണ്. നിങ്ങള്‍ ഒരു പ്രതിസന്ധി നേരിടുമ്പോഴാണ് യഥാര്‍ത്ഥ പരീക്ഷണം നേരിടുന്നത്. സാധാരണ സാഹചര്യത്തില്‍ ഒരാള്‍ അജ്ഞനാണ്. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ രാജ്യങ്ങള്‍ക്ക് പോലും ഈ ദുരന്തത്തില്‍നിന്നു രക്ഷനേടാന്‍ കഴിഞ്ഞില്ല. എല്ലാവരുടെയും ആദ്യ ശ്രമം പ്രതിസന്ധി ഘട്ടത്തില്‍ സാമ്പത്തിക സഹായവും വൈദ്യ സഹായവും ഓരോ പൗരനും നേരിട്ട് എത്തിച്ചേരുന്നു എന്ന് ഉറപ്പാക്കലായിരുന്നു. പെട്ടെന്നുണ്ടായ കൊറോണ വ്യാപനം, ലോക്ക്ഡൗണ്‍, കര്‍ഫ്യൂ എന്നിവ മൂലമുണ്ടായ അനിശ്ചിതത്വം കാരണം നിരവധി രാജ്യങ്ങള്‍ക്ക് ഡോളറും പൗണ്ടും നിറച്ച ഖജനാവുകള്‍ ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും അവരുടെ പൗരന്മാര്‍ക്ക് മതിയായ സഹായം നല്‍കാന്‍ കഴിഞ്ഞില്ലെന്ന് അറിയുമ്പോള്‍ നിങ്ങള്‍ ആശ്ചര്യപ്പെടും. ബാങ്കുകളും പോസ്റ്റോഫീസുകളും മറ്റെല്ലാ സൗകര്യങ്ങളും പെട്ടെന്ന് അടച്ചുപൂട്ടേണ്ടിവന്നു. ശക്തമായ ലക്ഷ്യമുണ്ടായിരുന്നു, പ്രഖ്യാപനങ്ങളും നടത്തി. എന്നാല്‍ ഇന്ത്യയെപ്പോലുള്ള ഒരു രാജ്യത്താണ്, പകര്‍ച്ചവ്യാധി കാലയളവില്‍ ഏകദേശം 75 കോടിയിലധികം ഇന്ത്യക്കാര്‍ക്ക് എട്ട് മാസത്തേക്ക് അവരുടെ പടിവാതില്‍ക്കല്‍ നിന്ന് റേഷന്‍ ലഭിച്ചത്. ജന്‍ധന്‍ അക്കൗണ്ടുകള്‍, ആധാര്‍ കാര്‍ഡ്, മൊബൈല്‍ ബാങ്കിംഗ് കൈമാറ്റം എന്നിവയിലൂടെ രണ്ട് ലക്ഷം കോടി രൂപയുടെ ധനസഹായം വിജയകരമായി വിതരണം ചെയ്യുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കിയത് ഈ ഇന്ത്യയാണ്. ഇന്ന് ഈ സൗകര്യങ്ങളാണ് നമ്മുടെ രാജ്യത്തെ പാവപ്പെട്ടവരുടെ രക്ഷയ്ക്കായി ഉണ്ടായത്. ഈ ആധാറിന്റെ പ്രശ്‌നം തടയാന്‍ ചില എതിരാളികള്‍ സുപ്രീം കോടതിയിലെത്തിയത് എത്ര നിര്‍ഭാഗ്യകരമാണ്. ഞാന്‍ പലപ്പോഴും ഞെട്ടിപ്പോകുന്നു, ഇന്ന് ഞാന്‍ ഇത് വീണ്ടും വീണ്ടും പറയും, ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍, എന്നോട് ക്ഷമിക്കൂ. എനിക്ക് ഒരു മിനിറ്റ് ഇടവേള നല്‍കിയതിന് ഞാന്‍ നിങ്ങളോട് വളരെ നന്ദിയുള്ളവനാണ്. ചിലപ്പോള്‍ അജ്ഞത ഈ സഭയില്‍ വലിയ കുഴപ്പങ്ങള്‍ സൃഷ്ടിക്കുന്നു.

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍ സര്‍,

കൊറോണ മഹാവ്യാധി സമയത്ത് തെരുവ് കച്ചവടക്കാര്‍ക്ക് സാമ്പത്തിക സഹായവും ദുരിതാശ്വാസ നടപടികളും നല്‍കാനും ശ്രമമുണ്ടായി. ഇത് വിജയകരമായതില്‍ എനിക്ക് സന്തോഷമുണ്ട്. ബഹുമാനപ്പെട്ട ചെയര്‍മാന്‍ സര്‍, ഈ പ്രതിസന്ധി ഘട്ടത്തില്‍ പോലും ഞങ്ങള്‍ സാമ്പത്തിക പരിഷ്‌കാരങ്ങള്‍ തുടര്‍ന്നു. ഇന്ത്യയെപ്പോലുള്ള ഒരു സമ്പദ്വ്യവസ്ഥ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കാനും വികസിപ്പിക്കാനും ചില സുപ്രധാന തീരുമാനങ്ങള്‍ എടുക്കണം എന്ന ഉദ്ദേശ്യത്തോടെയാണ് ഞങ്ങള്‍ മുന്നോട്ട് പോയത്. ആദ്യദിവസം മുതല്‍ ഞങ്ങള്‍ നിരവധി പരിഷ്‌കാരങ്ങള്‍ അവതരിപ്പിച്ചു, അതിനാല്‍ ട്രാക്ടറുകളുടെയും വാഹനങ്ങളുടെയും റെക്കോര്‍ഡ് വില്‍പ്പന നടന്നിട്ടുണ്ട്. ജിഎസ്ടി കളക്ഷന്‍ എക്കാലത്തെയും ഉയര്‍ന്നതാണ്. ഈ സ്ഥിതിവിവരക്കണക്കുകള്‍ നമ്മുടെ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയില്‍ ഊര്‍ജ്ജസ്വലത സൃഷ്ടിക്കുന്നു. ഇന്ത്യന്‍ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥ വലിയ ആവേശത്തോടെയാണ് ഉയര്‍ന്നുവരുന്നത് എന്നതിന്റെ സൂചനയാണ് ഇത്. ലോകമെമ്പാടും വിദഗ്ധര്‍ ഇരട്ട അക്ക വളര്‍ച്ച പ്രവചിക്കുന്നു. പല ജ്ഞാനികളും ഇരട്ട അക്ക വളര്‍ച്ചയുടെ സാധ്യതകള്‍ പ്രവചിച്ചിട്ടുണ്ട്. പ്രതിസന്ധികള്‍ക്കിടയിലും മഹാവ്യാധി കാലഘട്ടത്തില്‍ പോലും രാജ്യം വളര്‍ച്ചയ്ക്ക് സാക്ഷ്യം വഹിക്കുകയും പൗരന്മാരുടെ പ്രതീക്ഷകള്‍ നിറവേറ്റുകയും ചെയ്യുമെന്ന് എനിക്ക് ഉറപ്പുണ്ട്.

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍ സര്‍,
കൊറോണ കാലഘട്ടത്തില്‍ ഞങ്ങള്‍ മൂന്ന് കാര്‍ഷിക നിയമങ്ങളും അവതരിപ്പിച്ചു. ഈ കാര്‍ഷിക പരിഷ്‌കാരങ്ങള്‍ കാലത്തിന്റെ ആവശ്യകതയും കാലങ്ങളായി കാര്‍ഷിക മേഖല നേരിടുന്ന വെല്ലുവിളികള്‍ പരിഹരിക്കുന്നതിന് നിര്‍ണായകവുമായിരുന്നു. അവ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കാന്‍ നാം തീര്‍ച്ചയായും സമന്വയവും അശ്രാന്തമായ ശ്രമങ്ങളും നടത്തേണ്ടതുണ്ട്. ഈ ദിശയില്‍ ഞങ്ങള്‍ സത്യസന്ധമായ ഒരു ശ്രമം നടത്തി. പ്രഗല്‍ഭരായ വിദഗ്ധര്‍ വെളിച്ചത്തുകൊണ്ടുവന്ന കാര്‍ഷിക മേഖലയിലെ ഭാവിയിലെ വെല്ലുവിളികള്‍ യുദ്ധകാലാടിസ്ഥാനത്തില്‍ കൈകാര്യം ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്. ഇത് എന്റെ വാക്കുകളല്ല. അതിനാല്‍ ഞങ്ങള്‍ കാലതാമസമില്ലാതെ ഒരു ശ്രമം നടത്തി. ഇവിടെ ചര്‍ച്ച നടക്കുമ്പോള്‍, പതിപക്ഷത്തെ, പ്രത്യേകിച്ച് കോണ്‍ഗ്രസില്‍ നിന്നുള്ള എന്റെ സുഹൃത്തുക്കള്‍, നിയമത്തിന്റെ നിറം കറുപ്പോ വെളുപ്പോ എന്ന് ചര്‍ച്ച ചെയ്യുന്നതു ഞാന്‍ ന്രിരീക്ഷിക്കുകയായിരുന്നു. അതിലെ ഉള്ളടക്കവും ഉദ്ദേശ്യവും അവര്‍ വിശദീകരിച്ചിരുന്നെങ്കില്‍ രാജ്യത്തെ കര്‍ഷകര്‍ക്ക് ശരിയായ ചിത്രം ലഭിക്കുമായിരുന്നു.

ശ്രദ്ധാപൂര്‍വ്വം റിഹേഴ്‌സലിനുശേഷം അവതരിപ്പിക്കപ്പെട്ടതാണെന്ന് ഞാന്‍ കരുതുന്ന അര്‍ത്ഥവത്തായ കാര്യങ്ങള്‍ എന്റെ സഹോദരന്‍ 'ദാദാ' മനഃ പൂര്‍വ്വം സംസാരിക്കുമെന്ന് ഞാന്‍ വിശ്വസിച്ചു, പക്ഷേ സങ്കടകരമെന്നു പറയട്ടെ, അദ്ദേഹം തന്റെ പ്രസംഗം പ്രധാനമായും കുറ്റം പറയുന്നതില്‍ ഒതുക്കി, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ സംഘത്തിന്റെയും പശ്ചിമ ബംഗാളിലേക്കുള്ള സന്ദര്‍ശനത്തെ ചോദ്യം ചെയ്യുന്നതില്‍ മാത്രം മുഴുകി.. അതിനാല്‍, ദുഃഖകരമെന്നു പറയട്ടെ, ഇത്തവണ ഞങ്ങള്‍ക്കു നിങ്ങളുടെ വിവേകം നഷ്ടപ്പെട്ടു. ഈ അവസ്ഥ വളരെ പ്രധാനമാണ്, അതിനാല്‍ ഞങ്ങളുടെ സന്ദര്‍ശനങ്ങളില്‍ ഞങ്ങള്‍ ഒന്നും ഇളക്കിമറിക്കാതിരിക്കുന്നില്ല. നിര്‍ഭാഗ്യവശാല്‍, നിങ്ങള്‍ എല്ലാവരും അവഗണിച്ചതിനാല്‍ ഞങ്ങള്‍ക്കിപ്പോള്‍ അതിന്റെ പ്രാധാന്യം നല്‍കേണ്ടതുണ്ട്. പ്രതിഷേധം നടക്കുന്ന പശ്ചാത്തലത്തില്‍ നമുക്ക് മനസ്സിലാക്കാന്‍ ശ്രമിക്കാം. ദില്ലി അതിര്‍ത്തിയില്‍ പ്രതിഷേധിക്കുന്ന കര്‍ഷക സഹോദരങ്ങള്‍ തെറ്റായ ധാരണകളുടെയും കിംവദന്തികളുടെയും ഇരകളാണ്. ഞാന്‍ എന്റെ പ്രസംഗം പൂര്‍ത്തിയാക്കുമ്പോള്‍ നിങ്ങള്‍ക്ക് ഇതെല്ലാം ചെയ്യാം. നിങ്ങള്‍ക്കും ഒരു അവസരം ലഭിച്ചിരുന്നു. അവര്‍ക്കായി നിങ്ങള്‍ക്ക് അത്തരം വാക്കുകള്‍ സംസാരിക്കാം, എനിക്കു വേണ്ടിയല്ല. (പ്രതിപക്ഷ ബഹളത്തോട് പ്രതികരിക്കുന്നു) പ്രിയ ശ്രീ കൈലാഷ് ചൗധരി ജി, ഞാന്‍ നിങ്ങളെ എത്രമാത്രം കരുതുന്നുവെന്ന് നോക്കൂ.

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍ സര്‍,
പ്രക്ഷോഭം നടത്തുന്ന എല്ലാ കര്‍ഷക സുഹൃത്തുക്കളുടെയും വികാരത്തെ ഈ സഭ മാനിക്കുന്നു, ഈ ഗവണ്‍മെന്റും അവരെ ബഹുമാനിക്കുന്നത് തുടരും. അതിനാല്‍, ഗവണ്‍മെന്റിലെ മുതിര്‍ന്ന മന്ത്രിമാര്‍ അവരുടെ പഞ്ചാബ് പ്രക്ഷോഭം മുതല്‍ക്കും അതിനുശേഷവും നിരന്തരം അവരുമായി ഒരു സംഭാഷണത്തിലാണ്. നമ്മുടെ കര്‍ഷകരോട് ബഹുമാനത്തോടും ഐക്യദാര്‍ഢത്തോടും കൂടിയാണ് ഞങ്ങള്‍ ഇതു ചെയ്യുന്നത്. അങ്ങേയറ്റത്തെ ആദരവോടെ.

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍,
തുടര്‍ച്ചയായ ചര്‍ച്ചകള്‍ ഉണ്ട്; പ്രക്ഷോഭം പഞ്ചാബ് സംസ്ഥാനത്ത് മാത്രമുള്ള ദിവസങ്ങളില്‍ പോലും. അവര്‍ ദില്ലിയിലേക്ക് മാറിയപ്പോഴും ഇത് തുടര്‍ന്നു. ഈ കര്‍ഷകരുടെ മനസ്സിലുള്ള സംശയങ്ങള്‍ മനസിലാക്കാന്‍ നിരവധി ശ്രമങ്ങള്‍ നടത്തി. ഈ ചര്‍ച്ചകള്‍ക്കിടയില്‍ അവരുടെ എല്ലാ ആശങ്കകളും പറയാന്‍ കര്‍ഷകരെ നിരന്തരം പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു. നരേന്ദ്ര സിംഗ് തോമര്‍ ജി ഇത് രാജ്യസഭയില്‍ വിശദമായി പരാമര്‍ശിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഓരോ വ്യവസ്ഥകളും സംബന്ധിച്ച ചര്‍ച്ചയ്ക്ക് അവരെ ക്ഷണിച്ചു. കൃഷിക്കാര്‍ക്ക് ഗുരുതരമായ നാശനഷ്ടമുണ്ടാക്കുന്ന കുറവുകളും പഴുതുകളും ഈ നിയമത്തില്‍ ഉണ്ടെങ്കില്‍, അത് പരിഷ്‌കരിക്കുന്നതില്‍ ഒരു ദോഷവും ഇല്ലെന്ന് ഞങ്ങള്‍ വിശ്വസിക്കുന്നു. ഇത് രാജ്യത്തെ പൗരന്മാര്‍ക്ക് വേണ്ടിയുള്ളതാണ്. ചില തീരുമാനങ്ങള്‍ എടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കില്‍ അത് കര്‍ഷകരുടെ ക്ഷേമത്തിനായിട്ടാണ്. ഞങ്ങള്‍ കാത്തിരിക്കുകയാണ്, ഇനിയും കാത്തിരിക്കാം. അവര്‍ കൃത്യമായി എന്തെങ്കിലും ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നുവെങ്കില്‍ അത് ബോധ്യപ്പെടുത്തുന്നതാണ്. അപ്പോള്‍ നിയമം വീണ്ടും പരിശോധിക്കുന്നതിനു ഞങ്ങള്‍ക്ക് യാതൊരു മടിയുമില്ല. പഞ്ചാബിലെ അവരുടെ ആദ്യകാല പ്രതിഷേധം മുതല്‍ ഞങ്ങള്‍ ഇത് ആവര്‍ത്തിക്കുന്നു. ഈ മൂന്ന് നിയമങ്ങളും നടപ്പിലാക്കിയത് ഓര്‍ഡിനന്‍സിലൂടെ മാത്രമാണ്. പിന്നീട് ഇത് പാര്‍ലമെന്റില്‍ പാസാക്കി. നിയമം നടപ്പാക്കിയതിനുശേഷം രാജ്യത്ത് ഒരു മണ്ടിയും അടച്ചിട്ടില്ല, എംഎസ്പിയും നിര്‍ത്തിയിട്ടില്ല. നാം സംസാരിക്കാത്ത സത്യമാണിത്. ഇതിന് അര്‍ത്ഥമില്ല. ഇത് മാത്രമല്ല, എംഎസ്പിയിലുള്ള വാങ്ങലും വര്‍ദ്ധിച്ചു, പുതിയ നിയമനിര്‍മ്മാണത്തിനുശേഷം ഇത് വര്‍ദ്ധിച്ചു.

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍,
ഈ ശബ്ദവും ബഹളവും റോഡ് തടസ്സങ്ങള്‍ സൃഷ്ടിക്കുന്നതും മുന്‍കൂട്ടി തീരുമാനിച്ചുള്ള ശ്രമവും ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കൡആണെന്ന് തോന്നുന്നു. എന്നാല്‍ ആസൂത്രിതമായ ഒരു രാഷ്ട്രീയ തന്ത്രം, പ്രചരിക്കുന്ന നുണകളും വ്യാജ കിംവദന്തികളും ഉടന്‍ അവസാനിക്കുകയും സത്യം ശരിയായി വിജയിക്കുകയും ചെയ്യും എന്നതാണ്. അവര്‍ക്ക് തുടരാന്‍ ബുദ്ധിമുട്ടായിരിക്കും. അതിനാല്‍, നിങ്ങള്‍ പുറത്ത് ചെയ്തതുപോലെ ഇവിടെ കുഴപ്പങ്ങള്‍ സൃഷ്ടിക്കുന്നത് തുടരുക. ഗെയിംപ്ലാനുമായി തുടരുക. ഈ രീതിയില്‍ നിങ്ങള്‍ ഒരിക്കലും ആളുകളുടെ വിശ്വാസം നേടില്ലെന്ന് ഉറപ്പാണ്.

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍ സര്‍,
കര്‍ഷകരോട് അവരുടെ മുന്‍ അവകാശങ്ങള്‍, പ്രത്യേകാവകാശങ്ങള്‍, സൗകര്യങ്ങള്‍ എന്നിവ കവര്‍ന്നെടുത്തിട്ടുണ്ടോ എന്ന് ചോദിക്കാന്‍ ഞാന്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. ആരും ഇതിന് ഉത്തരം നല്‍കുകയോ നിരസിക്കുകയോ ചെയ്യുന്നില്ല. എല്ലാം പഴയതുപോലെ തന്നെ. ഒരു പുതിയ ബദല്‍ ശുപാര്‍ശ ചെയ്തിട്ടുണ്ടെന്നും അത് നിര്‍ബന്ധിതമല്ലെന്നും ഒഴികെ. ഒരു നിയമത്തിനെതിരെ പ്രതിഷേധിക്കുന്നത് നിര്‍ബന്ധിതമാകുമ്പോള്‍ മാത്രമാണ് ന്യായീകരിക്കപ്പെടുന്നത്. ഇത് ഓപ്ഷണലാണ്. നിങ്ങളുടെ ഓപ്ഷനുകള്‍ തിരഞ്ഞെടുക്കാന്‍ നിങ്ങള്‍ക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യമുണ്ട്. ഓര്‍ഡിനന്‍സിലൂടെയും നിയമത്തിലൂടെയും, ഒരു കര്‍ഷകനെ കൂടുതല്‍ ലാഭകരമായ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങള്‍ സ്വതന്ത്രമായി തിരഞ്ഞെടുക്കാന്‍ ഞങ്ങള്‍ പ്രാപ്തനാക്കുന്നു. (ആദിരഞ്ജന്‍ ജി പ്ലീസ്... ഇത് ഇപ്പോള്‍ വളരെയധികം വര്‍ദ്ധിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്... നിങ്ങളെ ബഹുമാനിക്കുന്ന ആളാണ് ഞാന്‍.) ഞാന്‍ നേരത്തെ പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്, നിങ്ങള്‍ ചെയ്തതെല്ലാം ഇവിടെ റജിസ്റ്റര്‍ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. ബംഗാളിലെ ടിഎംസിയേക്കാള്‍ കൂടുതല്‍ പ്രചരണം നിങ്ങള്‍ക്ക് തീര്‍ച്ചയായും ലഭിക്കും. കാര്യം എന്താണ്? അതെ, ദാദാ, സഹോദരാ, നോക്കൂ ഞാന്‍ അറിയിച്ചിട്ടുണ്ട്, വിഷമിക്കേണ്ട. ആദിരഞ്ജന്‍ ജി ദയവായി. ഇത് നിങ്ങളുടെ രീതിയല്ല. എനിക്ക് നിങ്ങളോട് വളരെ ആദരവുണ്ട്. നിങ്ങള്‍ എന്തിനാണ് അങ്ങനെ പെരുമാറുന്നതെന്ന് ചിന്തിക്കുക. നിങ്ങള്‍ എന്തിനാണ് പരിധി കടക്കുന്നത്.

സ്പീക്കര്‍ സര്‍, ഈ നിയമം ആര്‍ക്കും ബാധകമല്ലാത്തതാണ്. അവര്‍ക്ക് ഒരു ഓപ്ഷന്‍ ഉണ്ട്, അതിനാല്‍ ഒരു പ്രതിഷേധത്തിനും കാരണമില്ലെന്ന് തോന്നുന്നു. തീര്‍ച്ചയായും ഈ നിയമം ചുമത്തിയിരുന്നെങ്കില്‍ പ്രക്ഷോഭത്തെ ന്യായീകരിക്കുമായിരുന്നു. അതുകൊണ്ടാണ് നാം ഒരു പുതിയ പ്രക്ഷോഭത്തിനാണു സാക്ഷ്യം വഹിക്കുന്നതെന്ന് ഞാന്‍ ആളുകളോട് പറയുന്നത്. യഥാര്‍ത്ഥ പ്രക്ഷോഭകാരികള്‍ അത്തരം രീതികള്‍ അവലംബിക്കുന്നില്ല. സമരജീവികള്‍ മാത്രമാണ് ഇത്തരം പ്രതിഷേധ രീതികള്‍ സ്വീകരിക്കുന്നത്. തെറ്റായ ആശങ്കകള്‍ പ്രചരിപ്പിച്ച് തെറ്റിദ്ധരിപ്പിക്കുകയും വഴിതെറ്റിക്കുകയും ചെയ്യുന്നവരാണ് അവര്‍. എന്തുകൊണ്ടാണ് സംഭവിക്കാന്‍ പോകാത്ത ഒരു കാര്യത്തെക്കുറിച്ച് ഭയം സൃഷ്ടിക്കുന്നത്, സുപ്രീം കോടതിയില്‍ നിന്ന് ന്യായവിധി കാത്തിരിക്കുന്ന ഒരു കാര്യത്തെക്കുറിച്ച് രാജ്യത്തുടനീളം കലാപത്തിന് പ്രേരിപ്പിക്കുന്നത്. ജനാധിപത്യത്തിലും അഹിംസയിലും വിശ്വാസമുള്ള എല്ലാവര്‍ക്കും ഇത് ആഴത്തിലുള്ള ആശങ്കയുണ്ടാക്കണം. ദയവായി ക്ഷമിക്കൂ. നിങ്ങള്‍ക്ക് തീര്‍ച്ചയായും പിന്നീട് സമയം ലഭിക്കും.

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍ സര്‍,
പഴയ മണ്ടികള്‍ക്കും നിയന്ത്രണമില്ല. മാത്രമല്ല, അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളുടെ നവീകരണത്തിനായി നീക്കിവെച്ചിട്ടുള്ള ഫണ്ടുകള്‍ക്കും ഈ ബജറ്റില്‍ വ്യവസ്ഥയുണ്ട്. ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍ സര്‍, ഈ തീരുമാനം ''സര്‍വ്ജന്‍ ഹിതായ്, സര്‍വ്ജന്‍ സുഖായ്''- എല്ലാവരുടെയും ക്ഷേമത്തിന്റെയും സമത്വത്തിന്റെയും കാഴ്ചപ്പാടിനെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ്. ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍ സര്‍, കോണ്‍ഗ്രസും മറ്റ് വന്‍കിട സഖ്യകക്ഷികളും തങ്ങളുടെ കാഴ്ചപ്പാടുകള്‍ ശക്തമായി ഉന്നയിച്ചിട്ടുണ്ടെന്നും എന്നാല്‍ യഥാര്‍ത്ഥ കാര്യങ്ങളില്‍ നിന്ന് ഒഴിഞ്ഞുമാറിയെന്നും ഈ സഭയിലെ അംഗങ്ങള്‍ തീര്‍ച്ചയായും മനസ്സിലാക്കുന്നു. അവര്‍ ഇക്കാര്യം ആഴത്തില്‍ പഠിച്ചക്കണമെന്ന് എല്ലാവരും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. ആവശ്യപ്പെടാത്തത് എന്തുകൊണ്ട് നല്‍കണം എന്ന ഒരു പുതിയ യുക്തി ഇവിടെ കേള്‍ക്കുമ്പോള്‍ ഞാന്‍ ആശ്ചര്യപ്പെടുന്നു. ഒന്നാമതായി, അത് പ്രയോജനപ്പെടുത്തണോ വേണ്ടയോ എന്നത് നിങ്ങളുടെ ഇഷ്ടമാണ്. ആരും നിങ്ങളെ നിര്‍ബന്ധിച്ചിട്ടില്ല. ഇത് ഓപ്ഷണലാണ്. ഇത്രയും വലിയൊരു ജനതയ്ക്കുള്ള സംവിധാനമാണിത്. രാജ്യത്തിന്റെ ചില ഭാഗങ്ങള്‍ തീര്‍ച്ചയായും ഇതിന്റെ ഗുണം ചെയ്യും. പക്ഷേ അത് നിര്‍ബന്ധിതമല്ലെന്ന് വ്യക്തമായി അറിയട്ടെ. അതിനാല്‍ ആവശ്യപ്പെടാതെ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നതില്‍ ഒന്നുമില്ല. എന്നിട്ടും ആരും സ്ത്രീധനത്തിനെതിരെ നിയമം നടപ്പാക്കി എന്നു പറഞ്ഞിട്ടില്ലെന്ന് ആവര്‍ത്തിക്കാന്‍ ഞാന്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. ആരും അത് ആവശ്യപ്പെട്ടിരുന്നില്ല, പക്ഷേ ഈ നിയമം നമ്മുടെ രാജ്യത്തിന്റെ വികസനത്തിനായി അവതരിപ്പിച്ചു.

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍, ആരും ആവശ്യപ്പെട്ടിട്ടില്ല എന്നത് ശ്രദ്ധയില്‍പ്പെട്ടേക്കാം, എന്നാല്‍ ഒരു പുരോഗമന രാഷ്ട്രത്തില്‍ മുത്തലാഖിനെതിരെ നിയമങ്ങള്‍ കൊണ്ടുവരുന്നത് ഞങ്ങള്‍ക്ക് പ്രധാനമായിരുന്നു. ബാലവിവാഹം നമുക്കു നിയന്ത്രിക്കേണ്ടതുണ്ട്, അതിനാല്‍ ബാലവിവാഹം തടയുന്നതിന് ഒരു നിയമം കൊണ്ടുവരേണ്ടത് അത്യാവശ്യമായിരുന്നു. രാഷ്ട്രം പുരോഗമിക്കാനും അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിക്കാനും അത്തരം നിയമങ്ങള്‍ ആവശ്യമാണ്. പെണ്‍മക്കള്‍ക്ക് സ്വത്തില്‍ തുല്യ അവകാശം ആരെങ്കിലും ആവശ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടോ? അതോ വിദ്യാഭ്യാസത്തിനുള്ള അവകാശമാണോ? എന്നാല്‍ അത്തരം പരിഷ്‌കാരങ്ങളും നിയമങ്ങളും രാജ്യത്തിന്റെ വികസനത്തിനും മാറ്റത്തിനും ആവശ്യമാണ്. രാഷ്ട്രം ഇത്രയധികം പരിഷ്‌കാരങ്ങള്‍ കണ്ടിട്ടുണ്ടോ? ലോകം ബോധവാന്മാരാണ്, അവര്‍ അതും സ്വീകരിച്ചിട്ടില്ലേ?

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍ സര്‍,
ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പഴയ രാഷ്ട്രീയ പാര്‍ട്ടി കോണ്‍ഗ്രസ് പാര്‍ട്ടിയാണെന്ന് നാം വിശ്വസിക്കുന്നു. ആറു പതിറ്റാണ്ടായി അവര്‍ ഒറ്റയ്ക്ക് രാജ്യം ഭരിക്കുന്നു. ദുഃഖകരമെന്നു പറയട്ടെ, ഈ പാര്‍ട്ടി വളരെ വിഘടിച്ച് കിടക്കുന്നു, അവരുടെ അംഗങ്ങള്‍ രാജ്യസഭയിലും ലോക്സഭയിലും വിപരീത പാതയിലൂടെ സഞ്ചരിക്കുന്നു. അത്തരമൊരു ഭിന്നിച്ചതും ആശയക്കുഴപ്പത്തിലായതുമായ പാര്‍ട്ടിക്ക് രാജ്യത്തിന്റെ നന്മയ്ക്കായി ഒന്നും ചെയ്യാന്‍ കഴിയില്ല, ഇന്ന് രാജ്യം അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന നിരവധി പ്രതിസന്ധികള്‍ പരിഹരിക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ച് ചിന്തിക്കാനും അവര്‍ക്ക് കഴിയില്ല. എപ്പോഴെങ്കിലും ഇതിലും വലിയ ദൗര്‍ഭാഗ്യം ഉണ്ടാകുമോ? രാജ്യസഭയിലെ മുതിര്‍ന്ന കോണ്‍ഗ്രസ് നേതാക്കള്‍ വളരെ സമ്പന്നവും ഉത്തേജകവുമായ സംവാദങ്ങളില്‍ ഏര്‍പ്പെടുകയും അവരുടെ അഭിപ്രായങ്ങള്‍ വിശദമായി പറയുകയും ചെയ്യുന്നു, എന്നിരുന്നാലും, ലോക്‌സഭയില്‍ ഇരിക്കുന്നവരെക്കുറിച്ച്.... കാലത്തിനായി മാറ്റിവെക്കുകയാണ്

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍,
ഇപിഎഫ് പെന്‍ഷന്‍ പദ്ധതിയിലേക്ക് ഞാന്‍ നിങ്ങളുടെ ശ്രദ്ധ ആകര്‍ഷിക്കുന്നു. 2014 ന് ശേഷമുള്ള എന്റെ ഭരണകാലത്ത്, ചില ആളുകള്‍ക്ക് 7 രൂപ അല്ലെങ്കില്‍ 25 രൂപ അല്ലെങ്കില്‍ 50 രൂപ അല്ലെങ്കില്‍ 250 രൂപ തുച്ഛമായ പെന്‍ഷന്‍ ലഭിക്കുന്ന നിരവധി കേസുകളുണ്ടെന്ന് പല അവസരങ്ങളിലും മനസ്സിലായി. ഇത് നമ്മുടെ രാജ്യത്ത് പതിവായിരുന്നു. അവരുടെ പെന്‍ഷന്‍ ലഭിക്കുന്നതിന് ഓട്ടോയില്‍ ഓഫീസിലെത്താന്‍ പെന്‍ഷനേക്കാള്‍ ഉയര്‍ന്ന തുക ചെലവാകുമെന്ന് ഞാന്‍ മനസ്സിലാക്കി. ആരും ആവശ്യം ഉന്നയിച്ചില്ല, ഒരു തൊഴിലാളി യൂണിയന്റെ അപേക്ഷയും എനിക്കു ലഭിച്ചില്ല, സ്പീക്കര്‍ സര്‍. ഞങ്ങള്‍ ഭേദഗതികള്‍ വരുത്തി, കുറഞ്ഞത് 1000 രൂപ പെന്‍ഷന്‍ ഉറപ്പ് നല്‍കി. ഒരു അഭ്യര്‍ത്ഥനയും കാരണമല്ല ഈ തീരുമാനം നടപ്പിലാക്കിയത്. ചെറുകിട കര്‍ഷകര്‍ക്കു മിനിമം ധനസഹായം ആവശ്യപ്പെട്ട് ഒരു കര്‍ഷക യൂണിയനും എന്നെ സമീപിച്ചിട്ടില്ല. എന്നിട്ടും, പ്രധാനമന്ത്രി കിസാന്‍ സമ്മാന്‍ നിധി യോജന പ്രകാരം ഞങ്ങള്‍ അവര്‍ക്ക് സാമ്പത്തിക സഹായം വാഗ്ദാനം ചെയ്തു.

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍ സര്‍,
ഏതൊരു ആധുനിക സമൂഹത്തിനും മാറ്റം വളരെ ആവശ്യമാണ്. ആ കാലഘട്ടത്തില്‍ പോലും പ്രതിഷേധം നടന്നത് എങ്ങനെയെന്നതിനു ഞങ്ങള്‍ സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു, എന്നാല്‍ രാജാ റാംമോഹന്‍ റോയ്, ഈശ്വര്‍ ചന്ദ് വിദ്യാസാഗര്‍, ജ്യോതിബ ഫൂലെ, ബാബ സാഹിബ് അംബേദ്കര്‍ തുടങ്ങി നിരവധി വിപ്ലവകാരികള്‍ വേലിയേറ്റത്തിനെതിരെ പോരാടുകയും സമൂഹത്തില്‍ വലിയ സാമൂഹിക പരിഷ്‌കാരങ്ങള്‍ക്ക് നേതൃത്വം നല്‍കുകയും ചെയ്തു. നിലവിലുള്ള സംവിധാനത്തില്‍ എന്തെങ്കിലും മാറ്റം വരുത്താന്‍ നിങ്ങള്‍ മാറ്റത്തിനുള്ള വടിയെടുക്കുമ്പോള്‍ തുടക്കത്തില്‍ എല്ലായ്‌പ്പോഴും എതിര്‍പ്പുണ്ടാകും. എന്നാല്‍ താമസിയാതെ അവര്‍ പുതിയ മാനദണ്ഡം അംഗീകരിക്കുന്നു.

ഇന്ത്യ ഇത്രയും വലിയ രാജ്യമായതിനാല്‍, ചില തീരുമാനങ്ങളില്‍ മുഴുവന്‍ രാജ്യത്തിനും ഒരു സമവായത്തിലെത്താന്‍ കഴിയുകയില്ല. ഈ രാജ്യം വൈവിധ്യങ്ങളാല്‍ സമ്പന്നമാണ്. ചില ഭാഗങ്ങളില്‍ ഇത് വളരെയധികം നേട്ടമുണ്ടാക്കാം, അതേസമയം ചിലയിടത്ത് ഇത് പ്രയോജനകരമല്ലെന്ന് തോന്നാം, ചില മേഖലകളില്‍ പലരും മുമ്പത്തെ പ്രയോജനകരമായ പദ്ധതികളില്‍ നിന്ന് വിട്ടുനില്‍ക്കുമായിരുന്നു. ഞങ്ങള്‍ വിശാല താല്‍പ്പര്യത്തില്‍ വിശ്വസിക്കുന്നു, അതിനാല്‍ എടുക്കുന്ന എല്ലാ തീരുമാനങ്ങളും സാമൂഹ്യക്ഷേമ ദര്‍ശനം ഉള്‍ക്കൊള്ളുന്നതാണ് ''സര്‍വ്ജാന്‍ ഹിതായ, സര്‍വ്ജാന്‍ സുഖയെ''.

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍,
''ആരെങ്കിലും ഇത് ചോദിച്ചോ?'' എന്നതിനോടു യോജിക്കാന്‍ ഞാന്‍ വിസമ്മതിക്കുന്നു. നമ്മുടെ നാട്ടുകാര്‍ എന്തെങ്കിലും ആഭ്യര്‍ഥിക്കാന്‍ ഞങ്ങള്‍ സ്വേച്ഛാധിപതികളാണോ? ആവശ്യപ്പെടാന്‍ നാം അവരെ നിര്‍ബന്ധിക്കുന്നത് എന്തുകൊണ്ട്? ഇത്തരത്തിലുള്ള ചിന്താപ്രക്രിയ നമ്മുടെ ജനാധിപത്യ മാര്‍ഗങ്ങളുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്നില്ല. സര്‍ക്കാര്‍ അനുകമ്പ കാണിക്കേണ്ടതുണ്ട്. ജനങ്ങളുടെ ക്ഷേമത്തിനായുള്ള ഉത്തരവാദിത്തങ്ങള്‍ ജനാധിപത്യപരമായ രീതിയില്‍ ഏറ്റെടുത്ത് സര്‍ക്കാര്‍ മുന്നോട്ട് വരണം. ഇന്ത്യയിലെ പൗരന്മാര്‍ ആയുഷ്മാന്‍ ഭാരത് പദ്ധതിക്കായി അഭ്യര്‍ത്ഥിച്ചിട്ടില്ല, പക്ഷേ പാവപ്പെട്ടവരെ ചികില്‍സാ പ്രതിസന്ധികളില്‍ നിന്ന് സംരക്ഷിക്കാന്‍ അത് ആവശ്യമാണെന്ന് ഞങ്ങള്‍ മനസ്സിലാക്കി. അവരുടെ ബാങ്ക് അക്കൗണ്ട് ലഭിക്കുന്നതിന് പ്രതിഷേധ മാര്‍ച്ചുകള്‍ നടത്തുകയോ നിവേദനം സമര്‍പ്പിക്കുകയോ വേണ്ടിവന്നില്ല. ഞങ്ങള്‍ക്ക് അവരുടെ വ്യക്തിഗത അക്കൗണ്ടുകള്‍ ലഭിക്കുന്ന ജന്‍ ധന്‍ സ്‌കീം പ്രഖ്യാപിച്ചു.

സ്വച്ഛ് ഭാരത് ആരെങ്കിലും ആവശ്യപ്പെട്ടോ? രാജ്യം മനഃപൂര്‍വ്വം സ്വീകരിച്ച് സ്വച്ഛ് ഭാരത് ദൗത്യം മുന്നോട്ടു കൊണ്ടുപോയി. വീടുകളില്‍ ശൗചാലയം വേണമെന്ന് ആരെങ്കിലും ഞങ്ങളോട് പറഞ്ഞോ... ആരും പറഞ്ഞിട്ടില്ല... എന്നാല്‍ ഞങ്ങള്‍ മുന്നോട്ട് പോയി 10 കോടി വീടുകളില്‍ ശൗചാലയം നിര്‍മ്മാണം ആരംഭിച്ചു. ഇതു സ്വേച്ഛാധിപത്യമല്ല ജനാധിപത്യം. ഞങ്ങളുടെ ആളുകളുടെ വികാരങ്ങളും ആവശ്യങ്ങളും ഞങ്ങള്‍ തിരിച്ചറിഞ്ഞു, അവരുടെ പ്രതീക്ഷകള്‍ നിറവേറ്റുന്നതിനായി സജീവമായ നടപടികള്‍ സ്വീകരിച്ചു. പൗരന്മാര്‍ക്ക് അവരുടെ അവകാശം എന്താണെന്ന് ചോദിപ്പിക്കുക വഴി അവരുടെ ആത്മവിശ്വാസം വളര്‍ത്താന്‍ നമുക്കു കഴിയില്ല. നമ്മുടെ രാഷ്ട്രത്തെ വികസിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള ഉടമസ്ഥാവകാശത്തെയും അവകാശങ്ങളെയും കുറിച്ചുള്ള ഈ ചിന്തയെ നാം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കണം. സൗകര്യങ്ങള്‍ ആവശ്യപ്പെടാന്‍ നാം നിര്‍ബന്ധിച്ചാല്‍ പൗരന്മാര്‍ക്ക് ആത്മവിശ്വാസം നഷ്ടപ്പെടും. നമ്മുടെ പൗരന്മാരുടെ കഴിവുകളും ആത്മവിശ്വാസവും വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിന് ഞങ്ങള്‍ മതിയായ നടപടികള്‍ കൈക്കൊണ്ടിട്ടുണ്ട്. ഡാഡാ... ഒരു മിനിറ്റ് കേള്‍ക്കൂ... ഞാനും അതുതന്നെ പറയുന്നു. ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെങ്കില്‍ പഴയ സൗകര്യം ഉപയോഗിക്കാന്‍ അദ്ദേഹത്തിന് കഴിയും. പുതിയ സ്‌കീമുകള്‍ സ്വീകരിക്കാന്‍ നിര്‍ബന്ധമില്ല. പഴയ വ്യവസ്ഥകള്‍ ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടില്ല. അദ്ദേഹത്തിന് പഴയ പദ്ധതി നന്നായി തുടരാന്‍ കഴിയും, അതാണ് ഞാന്‍ വിശദീകരിക്കാന്‍ ശ്രമിക്കുന്നത്

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍ സര്‍,
നിശ്ചലമായ വെള്ളം നിരവധി രോഗങ്ങള്‍ക്ക് കാരണമാകുമെന്ന വസ്തുത നമുക്കെല്ലാവര്‍ക്കും അറിയാം. ഒഴുകുന്ന വെള്ളം ജീവിതത്തെ സമ്പന്നമാക്കുകയും സന്തോഷം നല്‍കുകയും ചെയ്യുന്നു. പ്രസക്തമായത് എന്തായാലും അത് തുടരട്ടെ. ആരെങ്കിലും എന്തെങ്കിലും ആവശ്യപ്പെടുമ്പോള്‍ മാത്രമേ ഞങ്ങള്‍ ചില നടപടികള്‍ കൈക്കൊള്ളുകയുള്ളൂ എന്നതു ശരിയല്ല. കാലത്തിന്റെ ആവശ്യത്തിനനുസരിച്ച് ഉത്തരവാദിത്തപരമായ തീരുമാനങ്ങള്‍ എടുക്കണം. സ്ഥിതി... ഏത് രാജ്യത്തെയും നശിപ്പിക്കുന്നതില്‍ ഈ മനോനില വലിയ പങ്കുവഹിക്കുന്നു. ലോകം മാറുകയാണ്. എത്രത്തോളം നിലവിലുള്ള സ്ഥിതി തുടരണം. ഈ അടച്ചിട്ട മനോഭാവത്തോടെ നമുക്ക് സ്വയം രൂപാന്തരപ്പെടാന്‍ കഴിയില്ല, അതിനാല്‍ രാജ്യത്തെ യുവാക്കള്‍ക്ക് കാത്തിരിക്കാനാവില്ല.

ഇന്ന് ഞാന്‍ ഒരു കഥ പങ്കിടാന്‍ താല്‍പ്പര്യപ്പെടുന്നു. അത് നാം ഒരേ സ്ഥിതിയില്‍ തുടരുമ്പോള്‍ എന്തു സംഭവിക്കുമെന്നത് തീര്‍ച്ചയായും എടുത്തുകാണിക്കും. 40-50 വര്‍ഷം മുമ്പുള്ള കഥയാണിത്. മറ്റൊരാളില്‍ നിന്നും ഞാന്‍ ഇത് കേട്ടിട്ടുള്ളതിനാല്‍ തീയതികള്‍ ഉറപ്പില്ലായിരിക്കാം. അന്ന് ഞാന്‍ കേട്ടത് ഞാന്‍ പങ്കിടുന്നു.. അറുപതുകളില്‍ സംസ്ഥാന തൊഴിലാളികളുടെ വേതനം വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിന് തമിഴ്നാട്ടില്‍ ഒരു കമ്മീഷന്‍ രൂപീകരിച്ചു. ഒരു രഹസ്യ കവര്‍ കമ്മീഷന്‍ ചെയര്‍മാന് ലഭിച്ചു. അതിനുള്ളില്‍ ഒരു അപേക്ഷ കണ്ടെത്തി. സംവിധാനത്തില്‍ വര്‍ഷങ്ങളോളം സത്യസന്ധമായി പ്രവര്‍ത്തിച്ചിട്ടും തനിക്ക് യാതൊരു വര്‍ധനയും ലഭിച്ചിട്ടില്ലെന്നും അതിനാല്‍ ഈ കത്തിലൂടെ ഉയര്‍ന്ന ശമ്പളം ആവശ്യപ്പെടുന്നതായും ആ വ്യക്തി പരാമര്‍ശിച്ചിരുന്നു. പേര്, പദവി തുടങ്ങിയ വിശദാംശങ്ങള്‍ തേടി ആ വ്യക്തിക്ക് ചെയര്‍മാന്‍ മറുപടി നല്‍കി. മന്ത്രാലയത്തിന്റെ ചീഫ് സെക്രട്ടറിയുടെ ഓഫീസിലെ സിസിഎയാണെന്ന് ഈ വ്യക്തി വീണ്ടും മറുപടി നല്‍കി. സിസിഎയുടെ പങ്കിനെക്കുറിച്ച് ചെയര്‍മാന് വ്യക്തമായ ധാരണയില്ലായിരുന്നു, അതിനാല്‍ തൊഴില്‍ റോളിനെക്കുറിച്ച് കൂടുതല്‍ വിവരങ്ങള്‍ ആവശ്യപ്പെട്ട് തിരികെ എഴുതി. 1975 ന് ശേഷം മാത്രമേ ഈ വിശദാംശങ്ങള്‍ പരാമര്‍ശിക്കാന്‍ കഴിയൂ എന്ന നിയമത്തിന് വിധേയമായതിനാല്‍ ഇപ്പോള്‍ പങ്കിടാന്‍ കഴിയില്ലെന്ന് ആ വ്യക്തി മറുപടി നല്‍കി. അതിനു ചെയര്‍മാന്‍ മറുപടി നല്‍കി, അങ്ങനെയാണെങ്കില്‍ നിങ്ങള്‍ ഇപ്പോള്‍ എന്നെ ശല്യപ്പെടുത്തുന്നത് എന്തുകൊണ്ടാണെന്ന്. പകരം 1975 ല്‍ പ്രവര്‍ത്തനക്ഷമമാകുന്ന കമ്മീഷനെ നിങ്ങള്‍ സമീപിക്കണം. കാര്യം കൈവിട്ടുപോകുന്നുവെന്ന് വ്യക്തി തിരിച്ചറിഞ്ഞു, അതിനാല്‍ പങ്കിടാന്‍ സമ്മതിച്ചു. ചീഫ് സെക്രട്ടറിയുടെ ഓഫീസില്‍ ഞാന്‍ നിരവധി വര്‍ഷങ്ങളായി സിസിഎ ആയി ജോലി ചെയ്യുന്നുണ്ടെന്നും സിസിഎ, ചര്‍ച്ചില്‍ സിഗാര്‍ അസിസ്റ്റന്റിനെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നുവെന്നും അദ്ദേഹം വീണ്ടും മറുപടി നല്‍കി. 1940 ല്‍ ചര്‍ച്ചില്‍ ബ്രിട്ടന്റെ പ്രധാനമന്ത്രിയായപ്പോള്‍, ട്രിച്ചിയില്‍ നിന്ന് സിഗാര്‍ അദ്ദേഹത്തിന് എത്തിച്ചിരുന്നു, ഈ സിഗാറുകളുടെ വിതരണം നിര്‍ണ്ണയിക്കാന്‍ ഈ സിസിഎയ്ക്ക് ഉത്തരവാദിത്തമുണ്ടായിരുന്നു എന്നതാണ് വസ്തുത. അതിനാല്‍ സിഗാര്‍സ് ഫ്രം ട്രിച്ചി വിതരണം ഉറപ്പാക്കാന്‍ സിസിഎയുടെ സ്ഥാനം നിലവിലുണ്ട്. 1945 ല്‍ ചര്‍ച്ചില്‍ തെരഞ്ഞെടുപ്പില്‍ പരാജയപ്പെട്ടു, എന്നാല്‍ ഈ സ്ഥാനം തുടര്‍ന്നു, വിതരണവും തുടര്‍ന്നു. ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. എന്നിട്ടും പോസ്റ്റ് തുടര്‍ന്നു സ്പീക്കര്‍ സര്‍. ചര്‍ച്ചിലിന് സിഗാര്‍ വിതരണം ഉറപ്പാക്കാനുള്ള ഉത്തരവാദിത്തം ചീഫ് സെക്രട്ടറിയുടെ ഓഫീസില്‍ തുടര്‍ന്നു, അതിനാല്‍ ഈ വ്യക്തി ശമ്പളം വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെടുകയും സ്ഥാനക്കയറ്റം ആവശ്യപ്പെടുകയും ചെയ്തു.

നോക്കൂ. ഒരേ സ്ഥിതി തുടര്‍ന്നാലുള്ള അനന്തര ഫലമാണിത്. എന്തുകൊണ്ടാണ് നാം സ്ഥിതിഗതികളെ ചോദ്യം ചെയ്യുന്നതും സംവിധാനത്തെ അവഗണിക്കുന്നതും എന്നതിന് ഒരു വലിയ ഉദാഹരണം ഉണ്ടാകരുത്. ഞാന്‍ മുഖ്യമന്ത്രിയായപ്പോള്‍, ഇന്ന് ബലൂണുകളോ സ്ലിപ്പുകളോ എറിഞ്ഞില്ലെന്ന ഒരു റിപ്പോര്‍ട്ട് എനിക്ക് ലഭിക്കുമായിരുന്നു. ഒരുപക്ഷേ ഇത് രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധസമയത്ത് ആരംഭിച്ചതാകാം, അത് ഇപ്പോഴും പ്രയോഗത്തിലുണ്ട്.. അത്തരം സമ്പ്രദായങ്ങള്‍ ഇപ്പോഴും നമ്മുടെ സംവിധാനങ്ങളില്‍ എവിടെയെങ്കിലും വേരൂന്നിയതാണെന്ന് സങ്കല്‍പ്പിക്കുക. റിബണുകള്‍ മുറിക്കുക, വിളക്കുകള്‍ കത്തിക്കുക, ഫോട്ടോ എടുക്കുക എന്നിവയില്‍ നമ്മള്‍ക്ക് സന്തോഷമുണ്ട്. അത് മതി. രാജ്യം മാറ്റാന്‍ ഉത്തരവാദിത്തമുള്ള എല്ലാ ശ്രമങ്ങളും നടത്തണം. തെറ്റുകള്‍ സംഭവിക്കാം, പക്ഷേ ഉദ്ദേശ്യം നല്ലതാണെങ്കില്‍, ഫലങ്ങള്‍ മികച്ചതായിരിക്കും. ഒരു സര്‍ട്ടിഫിക്കറ്റ് സാക്ഷ്യപ്പെടുത്തുന്നതിന് കോര്‍പ്പറേറ്ററുടെ വീടിന് പുറത്ത് ഒരു നീണ്ട ക്യൂ ഉണ്ടാകുമെന്ന് നിങ്ങള്‍ ശ്രദ്ധിച്ചിരിക്കുമെന്ന് എനിക്ക് ഉറപ്പുണ്ട്. അദ്ദേഹം പ്രമാണം സ്റ്റാമ്പ് ചെയ്യുന്നില്ലെങ്കില്‍... അത് സ്വയം ചെയ്യാന്‍ പോലും കഴിയില്ല എന്നതാണ് ഏറ്റവും പ്രധാനം. ഒരു കുട്ടി അയാള്‍ക്കുവേണ്ടി ഇത് ചെയ്യും, ഈ സംവിധാനം വളരെക്കാലമായി തുടരുകയാണ്, ആരും ചോദ്യം ചെയ്തിട്ടില്ല. ഞാന്‍ ചുമതലയേറ്റപ്പോള്‍, നമ്മുടെ പൗരന്മാരെ വിശ്വസിക്കാമെന്നും അതിനാല്‍ സാക്ഷ്യപ്പെടുത്തല്‍ രീതി നിര്‍ത്തലാക്കുമെന്നും ഞാന്‍ പറഞ്ഞു. ആളുകള്‍ക്ക് പ്രയോജനം ലഭിച്ചു. പരിവര്‍ത്തനത്തിനും പരിഷ്‌കാരങ്ങള്‍ക്കും വേണ്ടി നാം പ്രവര്‍ത്തിക്കണം.

ഞങ്ങളുടെ അഭിമുഖ പ്രക്രിയയില്‍ ഞാന്‍ ഇപ്പോഴും ഗൗരവമുള്ളവനാണ്. ഒരാള്‍ വാതില്‍ക്കല്‍ പ്രവേശിക്കും, മൂന്ന് പേരെ പാനലിസ്റ്റായി ഇരിക്കും. അവര്‍ വ്യക്തിയുടെ മാനസികാവസ്ഥ വായിക്കും, പേര് ശരിയായി ചോദിക്കുകപോലുമില്ല, ഒരു പാനലിസ്റ്റ് വെറുതെ നടക്കുന്നു. ഇന്റര്‍വ്യൂ കോള്‍ അത്തരത്തിലുള്ളതാണ്. അതിനാല്‍ ഓര്‍ഡറുകള്‍ പാസാക്കുന്നത് ഇങ്ങനെയാണ്. എന്തുകൊണ്ടാണ് അത്തരമൊരു ജാലവിദ്യ? എന്തുകൊണ്ടാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെയും മറ്റ് യോഗ്യതകളുടെയും ഒരു ഡാറ്റാബേസ് സൃഷ്ടിക്കാത്തത്? ഒരു മെറിറ്റ് ലിസ്റ്റ് സൃഷ്ടിക്കാന്‍ കമ്പ്യൂട്ടറിനെ അനുവദിക്കുക. ക്ലാസ് 3, 4 ജീവനക്കാരുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രക്രിയയില്‍ റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ട വീഴ്ചയാണിത്. ശുപാര്‍ശയിലൂടെ മാത്രമേ ജോലികള്‍ ലഭ്യമാകൂ എന്ന തെറ്റിദ്ധാരണ ആളുകള്‍ക്ക് ഉണ്ടായിരുന്നു. അതും ഞങ്ങള്‍ ഒഴിവാക്കി.
എന്റെ അഭിപ്രായത്തില്‍ നാം നമ്മുടെ രാജ്യത്ത് മാറ്റങ്ങള്‍ വരുത്തണം. പരാജയം ഭയന്ന് ആളുകള്‍ പഴയ രീതി തന്നെ തുടരുന്നതു രാജ്യത്തിന് ഉചിതമല്ല. സംവിധാനത്തിനു മാറ്റം വരുത്താന്‍ നാം ശ്രമിക്കണം. സമയത്തിനനുസരിച്ച് മാറ്റം വരുത്തണം.

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍,
നമ്മുടെ രാജ്യത്ത് കൃഷി ഒരു പഴയ പാരമ്പര്യവും നമ്മുടെ സംസ്‌കാരത്തിന്റെ ഭാഗവുമാണ്. ഇത് ഒരു മുഖ്യധാരാ പ്രവര്‍ത്തനമാണ്. അതിനാല്‍ നമ്മുടെ സമ്പന്നമായ സാംസ്‌കാരിക പൈതൃകം നിലനിര്‍ത്തുന്നതില്‍ നമ്മുടെ കര്‍ഷകര്‍ നിര്‍ണായക പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. നമ്മുടെ ഋഷിമാര്‍ കൃഷിയുടെ പല വശങ്ങളും നിരവധി തിരുവെഴുത്തുകളില്‍ രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ധാരാളം മികച്ച അനുഭവങ്ങള്‍ രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. നമ്മുടെ രാജാക്കന്മാര്‍ പോലും പറമ്പുകള്‍ ഉഴുതുമറിച്ചതായി പറയപ്പെടുന്നു. ഭഗവാന്‍ ജനകന്‍, ഭഗവാന്‍ ശ്രീകൃഷ്ണന്‍, സഹോദരന്‍ ബലരാമന്‍ എന്നിവരുടെ കഥകള്‍ ആരാണ് കേട്ടിട്ടില്ലാത്തത്? സമ്പന്നമായ ഓരോ കുടുംബവും കൃഷിയില്‍ ഏര്‍പ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. അത് വിളകളുടെ കൃഷി മാത്രമല്ല. ഇന്ത്യന്‍ സംസ്‌കാരത്തിന്റെയും അതിന്റെ സാമൂഹിക ഘടനയുടെയും നിര്‍ണായക ഭാഗമാണ്. അതുകൊണ്ടാണ് ഇത് നമ്മുടെ സംസ്‌കാരത്തില്‍ അന്തര്‍ലീനമാണെന്ന് നാം ആവര്‍ത്തിക്കുന്നത്. നമ്മുടെ ഉത്സവങ്ങളും വിജയവും മറ്റെല്ലാ ശുഭസൂചനകളും വിളവെടുപ്പും വിളവെടുപ്പ് ചക്രവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഇതാണ് നമ്മളുടെ പാരമ്പര്യം. നമ്മുടെ നാടോടി ഗാനങ്ങളും സംഗീതവും കര്‍ഷകന്റെ ജീവിതത്തെയും അവന്റെ വിളകളെയും അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ്. കാലിക വിളകള്‍ക്കനുസൃതമായി നമ്മുടെ ഉത്സവങ്ങള്‍ ആഘോഷിക്കുന്നു. നമ്മുടെ രാജ്യത്തിന്റെ പ്രത്യേകത ഇതാണ്, നാം അനുഗ്രഹങ്ങളും ആശംസകളും നല്‍കുമ്പോഴും സമ്പത്തും സമൃദ്ധിയും അര്‍ത്ഥമാക്കുന്ന ''ധന്‍-ധാന്യ'' എന്ന വാക്കുകള്‍ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഈ രണ്ട് വാക്കുകള്‍ അഭേദ്യമാണ്. നമ്മുടെ വിളകളുടെ മൂല്യവും പ്രാധാന്യവും ഇതാണ്. ഇത് നമ്മുടെ സാമൂഹ്യ ഘടനയുടെ അവിഭാജ്യ ഘടകമാണ്. നിലവില്‍ ഈ സാഹചര്യം പാളം തെറ്റിയിരിക്കുകയാണ്. നാം ഏറ്റവും മുന്‍ഗണനയോടെ അതു പുനഃസ്ഥാപിക്കണം.

രാജ്യസഭയില്‍ ഞാന്‍ ചെറുകിട കര്‍ഷകരുടെ പ്രശ്‌നങ്ങളെക്കുറിച്ച് വിശദമായി പരാമര്‍ശിച്ചിരുന്നു. നമ്മുടെ രാജ്യത്തെ ജനസംഖ്യയുടെ 80-85% അവരാണ്. വികസനത്തില്‍ നിന്ന് അവരെ ഒഴിവാക്കി നമുക്ക് ഒരു പുരോഗതിയും നേടാനാവില്ല. നാം അവരെക്കുറിച്ച് വളരെ വിനയത്തോടെ ചിന്തിക്കണം. ചെറുകിട കര്‍ഷകരുടെ ഈ വിഭാഗം എങ്ങനെയാണ് വസ്ത്രധാരണത്തിലോ കാര്‍ഷിക സമൂഹങ്ങളിലോ വിവേചനം നേരിട്ടതെന്ന് ഞാന്‍ ഉയര്‍ത്തിക്കാട്ടിയിട്ടുള്ളതാണ്. ഈ മേഖലയില്‍ വലിയ പരിവര്‍ത്തനം ആവശ്യമാണ്. ഈ കര്‍ഷകര്‍ തല ഉയര്‍ത്തുന്നന്നതിനു നിങ്ങളെല്ലാം ഉത്തരവാദികളായിരിക്കും. ഞാന്‍ ഇതില്‍ വളരെ ശ്രദ്ധാലുവാണ്. ജനസംഖ്യാ വര്‍ദ്ധനവ് നിമിത്തം കൃഷിഭൂമിയുടെ വലിപ്പം കുറയുകയാണ്, ഇത് കുടുംബങ്ങള്‍ക്കിടയില്‍ കൂടുതല്‍ വിഭജിക്കപ്പെടുന്നു. ചൗധരി ചരണ്‍ സിംഗ് ഒരിക്കല്‍ പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്, നമുക്ക് ധാരാളം കര്‍ഷകരുണ്ടെങ്കിലും അവരുടെ ഭൂവുടമസ്ഥത കുറയുന്നു എന്ന്. സ്വന്തം ട്രാക്ടറുകള്‍ കൈകാര്യം ചെയ്യാന്‍ പോലും ആവശ്യമായ ഭൂമി അവശേഷിക്കാത്ത ആ ദിവസം വിദൂരമല്ല. അവരുടെ ഭൂമി ഇത്രയും ചുരുങ്ങും. ചൗധരി ചരണ്‍ സിങ്ങിന്റെ വാക്കുകള്‍ തന്നെ ശ്രദ്ധിക്കുക. അത്തരം പ്രതിഭകള്‍ ആശങ്കകള്‍ ഉന്നയിക്കുമ്പോള്‍, ഗൗരവമേറിയ ഈ പ്രശ്നത്തിന് പരിഹാരം കണ്ടെത്തേണ്ടത് നമ്മുടെ ധാര്‍മ്മിക ബാധ്യതയാണ്.

സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തരം, നമ്മുടെ രാജ്യത്ത് ഞങ്ങള്‍ക്ക് 28% കാര്‍ഷിക തൊഴിലാളികളുണ്ടായിരുന്നു. കഴിഞ്ഞ ദശകത്തിലെ സെന്‍സസില്‍ ഈ സംഖ്യ 55% ആയി ഉയര്‍ന്നു. ഇത് തീര്‍ച്ചയായും രാജ്യത്തെ ഗൗരവമായി കാണേണ്ട വിഷയമായിരിക്കണം. ഭൂമിയുടെ വലിപ്പം കുറയുന്നതുമൂലം വരുമാനം ഗണ്യമായി കുറയുകയും ഈ കര്‍ഷകര്‍ക്ക് വളരെയധികം പ്രതിസന്ധികള്‍ നേരിടേണ്ടി വരികയും ചെയ്തു. മോശം സാഹചര്യങ്ങള്‍ മറ്റു ചില കാര്‍ഷിക ഭൂമിയിലെ ബോണ്ടഡ് തൊഴിലാളികളാകാന്‍ അവരെ നിര്‍ബന്ധിതരാക്കി.

നമ്മുടെ കാര്‍ഷിക മേഖലയ്ക്ക് ആവശ്യമായ നിക്ഷേപത്തിന്റെ അളവ് ലഭിക്കാത്തത് നിര്‍ഭാഗ്യകരമാണ്. ഗവര്‍ണമെന്റിന് വേണ്ടത്ര കാര്യങ്ങള്‍ ചെയ്യാന്‍ കഴിയുന്നില്ല, സങ്കടകരമെന്നു പറയട്ടെ, നമ്മുടെ സംസ്ഥാന ഗവണ്‍മെന്റുകള്‍ക്കോ കൃഷിക്കാര്‍ക്കു സ്വയമോ അത്രയൊന്നും ചെയ്യാന്‍ കഴിയില്ല. കൃഷിക്കാര്‍ക്ക് അവരുടെ കുടുംബത്തിന്റെ ആവശ്യങ്ങള്‍ നിറവേറ്റുന്നതിനും സമ്പാദിക്കാനും കഴിയുന്നില്ല. അതിനാല്‍ ഈ മേഖലയില്‍ നിക്ഷേപത്തിന്റെ ആവശ്യകത വളരെ കൂടുതലാണ്. ഈ മേഖലയില്‍ വന്‍ നിക്ഷേപം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതുവരെ നമ്മുടെ കാര്‍ഷിക അടിസ്ഥാന സൗകര്യം നവീകരിക്കാന്‍ നമുക്ക് ആഗ്രഹിക്കാനാവില്ല. മുന്‍കൂര്‍ അടിസ്ഥാന സൗകര്യവികസനം നിര്‍ണായകമാകുന്നത് ചെറുകിട കര്‍ഷകര്‍ക്ക് നേട്ടമുണ്ടാക്കാം. നമ്മുടെ കാര്‍ഷിക മേഖലയെ ശക്തിപ്പെടുത്തേണ്ട സമയം അതിക്രമിച്ചിരിക്കുന്നു. നമ്മുടെ കര്‍ഷകരെ സ്വാശ്രയരാക്കുകയും അവരുടെ സ്വന്തം ഉല്‍പ്പന്നങ്ങള്‍ വില്‍ക്കാന്‍ അവര്‍ക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം നല്‍കുകയും ചെയ്യേണ്ടത് പ്രധാനമാണ്. ഈ ദിശയില്‍ നാം ഇപ്പോള്‍ ശ്രമം നടത്തണം. വിപണിയിലെ നിലവിലെ പ്രവണതകളെക്കുറിച്ച് ഗവേഷണം നടക്കുന്നു. കമ്പോളത്തിന് ആവശ്യമുള്ളത് നാം ഉല്‍പാദിപ്പിക്കുകയും അങ്ങനെ ആഗോള ഇടത്തില്‍ നമുക്കായി ഒരു ഇടം സൃഷ്ടിക്കുകയും വേണം. നമുക്ക് നമ്മുടെ പ്രത്യേക ആവശ്യങ്ങളുണ്ട്, ഈ ഇനങ്ങളുടെ ഇറക്കുമതിയെ നാം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കരുത്. ഞാന്‍ ഓര്‍ക്കുന്നു, വളരെക്കാലം മുമ്പേ ഞാന്‍ സംഘാഥനുവേണ്ടി ജോലിചെയ്യുമ്പോള്‍, ഫറൂഖ് സാഹിബിന്റെ കീഴില്‍ വടക്കന്‍ ഭാഗത്ത് പ്രവര്‍ത്തിക്കാന്‍ എനിക്ക് അവസരം ലഭിച്ചു. ഹരിയാനയില്‍ നിന്നുള്ള ഒരു കര്‍ഷകന്‍ എന്നെ ഒരിക്കല്‍ തന്റെ വയലിലേക്ക് കൊണ്ടുപോയി. അദ്ദേഹം വളരെയധികം അഭ്യര്‍ത്ഥിച്ചതിനാല്‍ എനിക്ക് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ക്ഷണം നിരസിക്കാന്‍ കഴിഞ്ഞില്ല. ഏകദേശം 1 അല്ലെങ്കില്‍ 1.5 ഏക്കറില്‍ ഒരു ചെറിയ കൃഷിഭൂമി അദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായിരുന്നു. പക്ഷേ അദ്ദേഹം വളരെയധികം പുരോഗതി നേടിയിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിര്‍ബന്ധപ്രകാരം ഞാന്‍ ശരിക്കും ജിജ്ഞാസുവായി. പങ്കുവെക്കുന്നതിലും അദ്ദേഹം ആവേശഭരിതനായിരുന്നു, അതിനാല്‍ ഞാന്‍ ഒടുവില്‍ സന്ദര്‍ശിക്കാന്‍ സമ്മതിച്ചു. ഇത് ഏകദേശം 30-40 വര്‍ഷം മുമ്പായിരുന്നു. ഒരുപക്ഷേ 30 വര്‍ഷമോ അതില്‍ കൂടുതലോ. ദില്ലിയിലെ ഫൈവ്സ്റ്റാര്‍ ഹോട്ടലുകള്‍ ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്ന വിദേശ ഇനം പച്ചക്കറികളുടെ ഉപഭോഗത്തെക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹം ഗവേഷണം നടത്തി. അവര്‍ക്ക് ബേബി കോര്‍ണുകളോ ചെറി തക്കാളിയോ ആവശ്യമുണ്ടെങ്കില്‍, ചില സ്‌പെഷ്യലിസ്റ്റുകളുടെ സഹായത്തോടെ നിയന്ത്രിത പരിതസ്ഥിതിയില്‍ അദ്ദേഹം തന്റെ ചെറിയ ഭൂമിയില്‍ വളര്‍ത്തുകയും താമസിയാതെ ദില്ലിയിലെ ഈ ഫൈവ്സ്റ്റാര്‍ ഹോട്ടലുകളില്‍ വിതരണം ചെയ്യാന്‍ ആരംഭിക്കുകയും ചെയ്തു. നാം സംവിധാനം അല്‍പ്പം മാറ്റേണ്ടതുണ്ട്. കച്ച് മരുഭൂമിയില്‍ ഒരു ദിവസം നാം സ്‌ട്രോബെറി വളര്‍ത്തുമെന്ന് നാം എപ്പോഴെങ്കിലും ചിന്തിച്ചിരുന്നോ? തണുത്ത പ്രദേശങ്ങളില്‍ മാത്രമേ സ്‌ട്രോബെറി കൃഷി ചെയ്യാന്‍ കഴിയൂ എന്ന് നാം കരുതി.

മധ്യപ്രദേശിലും ഉത്തര്‍പ്രദേശിലും പോലും സ്‌ട്രോബെറി കൃഷി ചെയ്യുന്നത് കാണുന്നത് പ്രോത്സാഹജനകമാണ്. ജലദൗര്‍ലഭ്യം നേരിടുന്ന ബുന്ദേല്‍ഖണ്ഡ് പോലുള്ള സ്ഥലങ്ങളില്‍ പോലും കര്‍ഷകര്‍ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നുണ്ട്. ഇത് നമ്മുടെ അപാരമായ കഴിവുകളെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. കൃഷിക്കാരെ നയിക്കേണ്ടതും പുതിയ ഇനം വിളകള്‍ പരീക്ഷിക്കാന്‍ അവരെ പ്രേരിപ്പിക്കേണ്ടതും ആവശ്യമാണ്. നമ്മളുടെ കൃഷിക്കാര്‍ ഉടന്‍ തന്നെ മുന്നിലെത്തുകയും അവരുടെ കാര്‍ഷിക രീതികള്‍ പുനര്‍വിചിന്തനം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുമെന്ന് എനിക്ക് ശക്തമായ ബോധ്യമുണ്ട്. മുന്‍കാലങ്ങളില്‍ തിരിച്ചടികള്‍ നേരിട്ടിട്ടുള്ളതിനാല്‍ അവരുടെ വിശ്വാസം നേടുന്നത് എളുപ്പമല്ല. നാം അവരില്‍ ആത്മവിശ്വാസം വളര്‍ത്തണം, മാര്‍ഗനിര്‍ദ്ദേശം വഴി അവര്‍ വികസനത്തിന്റെ പാതയിലേക്ക് പോകാന്‍ ബാധ്യസ്ഥരാണ്. ഇത് അവരുടെ ആദ്യപടിയുടെ കാര്യം മാത്രമാണ്. ബോധ്യപ്പെട്ടുകഴിഞ്ഞാല്‍ അവര്‍ക്ക് അത്ഭുതങ്ങള്‍ സൃഷ്ടിക്കാന്‍ കഴിയും. അതുപോലെ തന്നെ, കാര്‍ഷിക മേഖലയില്‍ നാം നിക്ഷേപം വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കുന്തോറും കൂടുതല്‍ തൊഴിലവസരങ്ങള്‍ സൃഷ്ടിക്കാനും കഴിയും. ആഗോള വിപണികളില്‍ നമ്മള്‍ക്ക് സ്വന്തമായി ഒരു ഇടം സൃഷ്ടിക്കാന്‍ കഴിയും.

നമ്മുടെ ഗ്രാമീണ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയെ പരിവര്‍ത്തനം ചെയ്യുന്നതിന്, കാര്‍ഷിക ബിസിനസ്സ് വ്യവസായത്തിനും ആവശ്യമായ ഊര്‍ജ്ജം ലഭിക്കും. അതിനാല്‍, ഈ മേഖലയെ പൂര്‍ണ്ണമായും സ്വയം ആശ്രയിക്കാനുള്ള എല്ലാ ശ്രമങ്ങളും ശ്രദ്ധയും ഈ ദിശയിലായിരിക്കണം. നിരവധി പ്രതികൂല സാഹചര്യങ്ങളില്‍ പോലും നമ്മുടെ കര്‍ഷകര്‍ക്ക് റെക്കോര്‍ഡ് ഉല്‍പാദനം ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. കൊറോണ ഘട്ടത്തില്‍ പോലും നിരവധി കര്‍ഷകര്‍ അസാധാരണമായ ഉല്‍പന്നങ്ങള്‍ ഉണ്ടാക്കിയിട്ടുണ്ട്. കര്‍ഷകരുടെ പ്രശ്‌നങ്ങള്‍ പരിഹരിക്കപ്പെടുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കേണ്ടത് നമ്മുടെ ഓരോരുത്തരുടെയും ഉത്തരവാദിത്തമാണ്. അവര്‍ നേരിടുന്ന വെല്ലുവിളികളെ നേരിടാന്‍ നാം മതിയായ നടപടികള്‍ കൈക്കൊള്ളണം. ഈ കാര്‍ഷിക പരിഷ്‌കാരങ്ങള്‍ ശരിയായ ദിശയിലുള്ള ചെറിയ ഘട്ടങ്ങളാണ്. കര്‍ഷകര്‍ക്ക് തുല്യ അവസരങ്ങളും നൂതന സാങ്കേതികവിദ്യയും നാം നല്‍കേണ്ടതുണ്ട്. ഇത് അവരില്‍ ആത്മവിശ്വാസം വളര്‍ത്തും. ഈ പ്രശ്‌നങ്ങള്‍ നാം സജീവമായും ശുഭാപ്തിവിശ്വാസത്തിലും പരിഹരിക്കേണ്ടതുണ്ട്.

കാലഹരണപ്പെട്ട ഈ ചിന്തകളും അളവുകോലുകളും കര്‍ഷകരുടെ സാഹചര്യങ്ങള്‍ മെച്ചപ്പെടുത്താന്‍ പ്രാപ്തമായിരുന്നെങ്കില്‍ അത് യുഗങ്ങള്‍ക്കുമുമ്പ് സംഭവിക്കുമായിരുന്നു. രണ്ടാമത്തെ ഹരിത വിപ്ലവത്തെക്കുറിച്ച് നാം സംസാരിച്ചു. വളര്‍ച്ചയ്ക്കായി നാം പുതിയ തന്ത്രങ്ങള്‍ അവതരിപ്പിക്കണം, നാമെല്ലാവരും ഇതിനെക്കുറിച്ച് ചിന്തിക്കണം. അത് രാഷ്ട്രീയമാകരുത്. നമ്മുടെ രാജ്യത്തിന്റെ നന്‍മയ്ക്കായി, അത് കാലത്തിന്റെ ആവശ്യകതയാണ്. നാമെല്ലാവരും ലക്ഷ്യത്തിനായി ഒന്നിക്കണം. ഭരണത്തിന്റെയും പ്രതിപക്ഷത്തിന്റെയും കൂട്ടായ ഉത്തരവാദിത്തമാണിത്. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടില്‍ നമ്മുടെ കാര്‍ഷിക മേഖലയെ വിജയിപ്പിക്കാനും മുന്നേറാനും കഴിയില്ല. പരിമിതപ്പെടുത്തുന്ന ഈ ചിന്താപ്രക്രിയയില്‍ നിന്ന് നാം പുറത്തുവരണം.

നമ്മുടെ കര്‍ഷകര്‍ ദാരിദ്ര്യത്തിന്റെ ദുഷിച്ച ചക്രത്തില്‍ കുടുങ്ങിക്കിടക്കാന്‍ ആരും ആഗ്രഹിക്കുന്നില്ല. ഗുണനിലവാരമുള്ള ജീവിതം നയിക്കാനുള്ള അവകാശം അവര്‍ക്കു നഷ്ടപ്പെടരുത്. അവര്‍ ആശ്രിതരും അടിമകളുമായി തുടരരുതെന്ന് എനിക്ക് തോന്നുന്നു. ഗവണ്‍മെന്റിന്റെ തീരുമാനങ്ങള്‍ക്കനുസൃതമായി ജീവിതം നയിക്കാന്‍ അവരെ നിര്‍ബന്ധിക്കരുത്. ഇത് നമ്മുടെ എല്ലാവരുടെയും ഉത്തരവാദിത്തമാണ്. നാമെല്ലാവരും ഈ ഉത്തരവാദിത്തം എല്‍ക്കുകയും നമ്മുടെ കര്‍ഷകരുടെ അഭിവൃദ്ധി ഉറപ്പാക്കുകയും രാജ്യത്തിന്റെ വികസനത്തിന് ഒരുവിധത്തില്‍ അല്ലെങ്കില്‍ മറ്റൊരു വിധത്തില്‍ സംഭാവന നല്‍കുകയും വേണം. സാധ്യമായ എല്ലാ വളര്‍ച്ചാ അവസരങ്ങളും ഞങ്ങള്‍ അവര്‍ക്ക് നല്‍കിയാല്‍ അവര്‍ കുതിപ്പു നേടും.

അടിമത്തത്തിന്റെ ദുര്‍ഗന്ധവുമായി ഒരു സ്വതന്ത്ര രാഷ്ട്രം തുടരുകയാണെങ്കില്‍ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ ചൈതന്യം ദൂരത്തേക്ക് വ്യാപിക്കുകയില്ലെന്ന് സര്‍ദാര്‍ വല്ലഭ് ഭായ് പട്ടേല്‍ പറയാറുണ്ടായിരുന്നു. നമ്മുടെ ചെറുകിട കര്‍ഷകര്‍ക്ക് അവരുടെ പുതിയ അവകാശങ്ങള്‍ ലഭിക്കുന്നതുവരെ നമുക്ക് പൂര്‍ണ്ണ സ്വാതന്ത്ര്യത്തെക്കുറിച്ച് അഭിമാനിക്കാന്‍ കഴിയില്ല. അതിനാല്‍, നാം ഒന്നിച്ച് സുപ്രധാന മാറ്റങ്ങള്‍ വരുത്തുകയും ആവശ്യമായ കര്‍ഷകര്‍ക്ക് ആവശ്യമായ മുന്നേറ്റം നല്‍കുകയും ദീര്‍ഘകാലമായി നടപ്പാകാതെ പോയ വികസന മല്‍സരത്തിനായി അവരെ തയ്യാറാക്കുകയും വേണം. ഹീനമായ ഉദ്ദേശ്യത്തോടെയല്ല, ക്ഷേമത്തിനായി എന്തെങ്കിലും നല്ലത് ചെയ്യാനാണ് ശ്രമം.

നമ്മുടെ സര്‍ക്കാര്‍ ചെറുകിട കര്‍ഷകരെ എല്ലാ ഘട്ടങ്ങളിലും പിന്തുണച്ചിട്ടുണ്ട്. വിത്ത് മുതല്‍ വിപണി വരെ കര്‍ഷകര്‍ക്ക് പിന്തുണ നല്‍കുന്നതിനായി കഴിഞ്ഞ ആറ് വര്‍ഷമായി ഇത്തരം ചെറുതും വലുതുമായ നിരവധി ഇടപെടലുകള്‍ ഞങ്ങള്‍ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഉദാഹരണത്തിന്, ക്ഷീര, സഹകരണ മേഖല ശക്തമാണ്. ഒപ്പം അവയുടെ മൂല്യ ശൃംഖലയെ ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു.

ഗവണ്‍മെന്റിന്റെ ഇടപെടലിലൂടെ ഈ മേഖലയ്ക്ക് ശ്രദ്ധേയമായ വളര്‍ച്ചയുണ്ട്. പഴങ്ങളിലേക്കും പച്ചക്കറികളിലേക്കും ഹോര്‍ട്ടികള്‍ച്ചറിലേക്കും ക്രമേണ ശ്രദ്ധ തിരിക്കാനും ഒടുവില്‍ ധാന്യമേഖല ശക്തിപ്പെടുത്താനും കഴിയും. ഈ മേഖലകള്‍ വളരെ ശക്തമാകും. നമുക്കു വിജയകരമായ ഒരു ബിസിനസ്സ് മോഡല്‍ ഉണ്ട്, നാം അത് നടപ്പിലാക്കണം. നമുക്ക് അവര്‍ക്ക് ബദല്‍ മാര്‍ക്കറ്റുകള്‍ നല്‍കേണ്ടതുണ്ട്.

പതിനായിരം കര്‍ഷക ഉല്‍പാദന സംഘടന രൂപീകരിക്കുന്നതാണ് നമ്മുടെ ഗവണ്‍മെന്റ് സ്വീകരിച്ച മറ്റൊരു സുപ്രധാന നടപടി. ഇത് ചെറുകിട കര്‍ഷകരെ ശക്തമായ ഒരു ശക്തിയായി ഉയര്‍ത്തും. എഫ്പിഒകള്‍ രൂപീകരിക്കുന്നതില്‍ മഹാരാഷ്ട്ര പരീക്ഷണം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്. അതുപോലെ തന്നെ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് സംസ്ഥാനമായ കേരളവും എഫ്പിഒകളെ സൃഷ്ടിക്കാന്‍ വളരെയധികം പരിശ്രമിക്കുന്നു. മറ്റു പല സംസ്ഥാനങ്ങളും ഇത് പിന്തുടര്‍ന്നു. ഇതുമൂലം, കര്‍ഷകര്‍ക്ക് ഇഷ്ടമുള്ള ഒരു വിപണി സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള ഏകീകൃത ശക്തി ഉയര്‍ന്നുവരും. ഈ പതിനായിരം എഫ്പിഒകള്‍ രൂപീകരിച്ചതിനുശേഷം, അവരുടെ ഗ്രാമങ്ങളിലെ ഈ ചെറുകിട കര്‍ഷകരുടെ ശക്തി നിങ്ങള്‍ കാണും. കൃഷിക്കാര്‍ കമ്പോളത്തില്‍ ആധിപത്യം ഉറപ്പാക്കുകയും ശക്തമാവുകയും ചെയ്യും എന്നത് എന്റെ ബോധ്യമാണ്. ഈ എഫ്പിഒകളിലൂടെ, കര്‍ഷകന് ബാങ്കുകളില്‍ നിന്ന് സാമ്പത്തിക സഹായങ്ങളും ചെറുകിട വെയര്‍ഹൗസിംഗ് അടിസ്ഥാന സൗകര്യ പിന്തുണയും ലഭിക്കും. അവ കുറച്ചുകൂടി ശക്തമാവുകയാണെങ്കില്‍, അവര്‍ക്ക് സ്വന്തമായി കോള്‍ഡ് സ്റ്റോറേജ് സൗകര്യവും നല്‍കാന്‍ കഴിയും. സ്വയം സഹായ ഗ്രൂപ്പുകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഏഴ് കോടി സഹോദരിമാരെ ശാക്തീകരിക്കുന്നതിനായി ഗവണ്‍മെന്റ് ഒരു ലക്ഷം കോടി രൂപ ഫണ്ട് അനുവദിച്ചു. അവരെല്ലാവരും കര്‍ഷകരുടെ പെണ്‍മക്കളാണ്. ഒരു തരത്തില്‍ അല്ലെങ്കില്‍ മറ്റൊരു തരത്തില്‍ അവര്‍ കാര്‍ഷിക കുടുംബങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഈ ശൃംഖല കര്‍ഷക സമൂഹത്തിന്റെ ക്ഷേമത്തിനായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. സാമ്പത്തിക പ്രവര്‍ത്തനത്തിന്റെ വലിയ കേന്ദ്രങ്ങളായി അവ ഉയര്‍ന്നുവരുന്നു. ഗുജറാത്തിലെ ഭല്‍സാദ് ആദിവാസി മേഖലയില്‍ സ്വാശ്രയ സംഘങ്ങളുടെ പിന്തുണയോടെ ഈ ഗോത്രവര്‍ഗക്കാരുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള സ്ഥലത്ത് ഞങ്ങള്‍ ചെറുതും അതുല്യവുമായ ഒരു പദ്ധതി നടത്തിയത് ഓര്‍ക്കുന്നു.

ഡോ. എ പി ജെ അബ്ദുള്‍ കലാം ഒരിക്കല്‍ ജന്മദിനം ആഘോഷിക്കാന്‍ ഈ സ്ഥലം സന്ദര്‍ശിച്ചിരുന്നുവെന്നത് ഒരു ബഹുമതിയാണ്. പ്രോട്ടോക്കോള്‍ ഇല്ലെന്നും ഈ കര്‍ഷകര്‍ക്കൊപ്പം കുറച്ച് സമയം ചെലവഴിക്കണമെന്നുമാണ് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞത്. ഇത് വളരെ വിജയകരമായ ഒരു പദ്ധതിയായിരുന്നു. ആ ഗോത്രവര്‍ഗത്തില്‍ സ്ത്രീകള്‍ വളരെ കഠിനാധ്വാനം ചെയ്തിരുന്നു. ഗോവയിലുള്ളതിന്റെ ഗുണനിലവാരമുള്ള കുമിളുകളും കശുവണ്ടിയും അവര്‍ ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്യുകയായിരുന്നു. അവര്‍ സ്വയം ഒരു വിപണി സൃഷ്ടിച്ചിരുന്നു. അവര്‍ ചെറുകിട കര്‍ഷകരായിരുന്നു. അവര്‍ക്ക് ശരിക്കും ചെറിയ ഭൂമി മാത്രമാണ് ഉണ്ടായിരുന്നതെങ്കിലും അവരുടെ കഠിനാധ്വാനം ലാഭവിഹിതം നല്‍കി. ഡോ. കലാം അവരുടെ വിജയഗാഥയ്ക്കു സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു. അതുകൊണ്ടാണ് പുതിയ ആശയങ്ങളും പദ്ധതികളും മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകണമെന്ന് ഞാന്‍ പറയുന്നത്.

പയറുവര്‍ഗ്ഗങ്ങള്‍ ശേഖരിക്കുന്നതില്‍ നാം വെല്ലുവിളികള്‍ നേരിടുകയായിരുന്നു. 2014-ല്‍ ഞങ്ങള്‍ കര്‍ഷകരോട് ഒരു അഭ്യര്‍ത്ഥന നടത്തി. അവര്‍ കഠിനാധ്വാനം ചെയ്യുകയും പ്രശ്‌നങ്ങളില്‍ നിന്ന് നമ്മെ മോചിപ്പിക്കുകയും സ്വയം ഒരു വിപണി സൃഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്തു. ചെറുകിട കര്‍ഷകര്‍ തങ്ങളുടെ ഉല്‍പ്പന്നങ്ങള്‍ ഓണ്‍ലൈന്‍-ഓഫ്ലൈന്‍ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമായ ഇനാം വഴി നേരിട്ട് വില്‍ക്കുന്നതെങ്ങനെയെന്നും ഈ ദിവസങ്ങളില്‍ ഞാന്‍ ശ്രദ്ധിക്കുന്നു. കൊറോണ ഘട്ടത്തില്‍ ഞങ്ങള്‍ കിസാന്‍ റെയിലുകളും കിസാന്‍ ഫ്‌ളൈറ്റുകളും പരീക്ഷിച്ചു. ഇത് ചെറുകിട കര്‍ഷകര്‍ക്കായി വലിയ വിപണികള്‍ നേരിട്ട് തുറക്കുകയും അവരുടെ ഉല്‍പ്പന്നങ്ങള്‍ക്ക് മൂല്യം നേടാന്‍ സഹായിക്കുകയും ചെയ്തു. ഈ ട്രെയിനുകള്‍ ഒരു വിധത്തില്‍ ചക്രങ്ങളിലുള്ള കോള്‍ഡ് സ്റ്റോറേജ് ആയിരുന്നു. ഈ സഭയിലെ മന്ത്രിമാര്‍ ശ്രദ്ധിക്കണമെന്നു ഞാന്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്നു; ഈ കിസാന്‍ റെയിലുകള്‍ ഒരു ഗതാഗത സൗകര്യമായിരുന്നുവെന്ന് തോന്നുന്നു, പക്ഷേ ഇത് വിദൂര ഗ്രാമങ്ങളില്‍ നിന്നുള്ള ചെറുകിട കര്‍ഷകരെ മറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ വലിയ വിപണികളുമായി ബന്ധിപ്പിച്ചു. നാസിക്കില്‍ നിന്നുള്ള ഒരു കര്‍ഷകന്‍ മുസാഫര്‍നഗറിലെ ഒരു ബിസിനസുകാരനുമായി ബന്ധപ്പെട്ടു. അയാളുടെ ബിസിനസ്സ് വളരെ വലുതായിരുന്നില്ല. പക്ഷേ, തന്റെ 30 കിലോ മാതളനാരങ്ങയെ ഒരു വലിയ മാര്‍ക്കറ്റിലേക്ക് 124 രൂപ വിലയ്ക്ക് അയയ്ക്കാന്‍ അദ്ദേഹത്തിന് കഴിഞ്ഞു. ഒരു കൊറിയര്‍ പോലും ഇതുപോലെ ഒരു ചെറിയ അളവു കടത്താന്‍ തയ്യാറാവില്ല. എന്നാല്‍ ഈ അടിസ്ഥാന സൗകര്യം കാരണം ഒരു ചെറുകിട കര്‍ഷകന് ഇപ്പോള്‍ തന്റെ ഉല്‍പന്നങ്ങള്‍ ഒരു വലിയ വിപണിയില്‍ നേരിട്ട് വില്‍ക്കാന്‍ കഴിയും.

ഒരാള്‍ക്ക് കുറഞ്ഞത് 60 രൂപ നിരക്കില്‍ മുട്ട അയയ്ക്കാന്‍ കഴിയുമെന്ന് ഞാന്‍ കണ്ടു. കൃത്യസമയത്ത് അയാള്‍ക്ക് സുരക്ഷിതമായി അയയ്ക്കാന്‍ കഴിയും, മാത്രമല്ല അയാളുടെ ഉല്‍പ്പന്നങ്ങളെല്ലാം വിറ്റുപോകുകയും ചെയ്യുന്നു. ദേവ്ലാലിയില്‍ ഒരു ചെറുകിട കര്‍ഷകന് ദാനാപൂരില്‍ കിവി വില്‍ക്കാന്‍ കഴിയും. ചുരുങ്ങിയത് 62 രൂപ ചിലവില്‍ 60 കിലോഗ്രാം കിവിക്ക് മറ്റൊരു സംസ്ഥാനത്ത് ഒരു വലിയ വിപണി ലഭിക്കും. കിസാന്‍ റെയില്‍ ഒരു ചെറിയ പുതുമയാണ്, പക്ഷേ വലിയ പരിവര്‍ത്തനത്തിന് ഇത് സഹായിക്കുന്നു. അതിന്റെ വിജയത്തിന്റെ ഉദാഹരണങ്ങള്‍ നാം കണ്ടു.

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍ സര്‍,
ചൗധരി ചരണ്‍ സിംഗ് ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രത്തെക്കുറിച്ച് ഒരു പുസ്തകം എഴുതിയിരുന്നു. ഈ പുസ്തകത്തില്‍ അദ്ദേഹം ഭക്ഷണം നല്‍കുന്നതിന് മുഴുവന്‍ രാജ്യത്തെയും ഒരു പ്രദേശമായി കണക്കാക്കണമെന്ന് നിര്‍ദ്ദേശിച്ചു. മറ്റൊരു വിധത്തില്‍ പറഞ്ഞാല്‍, സംസ്ഥാന അതിര്‍ത്തിക്കപ്പുറത്തേക്ക് ചരക്ക് കൊണ്ടുപോകുന്നതിന് യാതൊരു നിയന്ത്രണവും പാടില്ലെന്ന് ഞാന്‍ ഈ പുസ്തകത്തില്‍ നിന്ന് ഉദ്ധരിക്കുന്നു. കാര്‍ഷിക പരിഷ്‌കാരങ്ങള്‍, കിസാന്‍ റെയില്‍, ഇനാം, മണ്ഡികള്‍ക്കായി ഇലക്ട്രോണിക് പ്ലേറ്റുകള്‍, മൊത്ത മാര്‍ട്ടുകള്‍ എന്നിവ നമ്മുടെ ചെറുകിട കര്‍ഷകര്‍ക്ക് വലിയ അവസരങ്ങള്‍ നല്‍കുന്നതിനുള്ള ചെറിയ ഘട്ടങ്ങളാണ്.

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍ സര്‍,
കഴിഞ്ഞ നിരവധി പതിറ്റാണ്ടുകളായി ഈ വിദ്വേഷികള്‍ രാഷ്ട്രം പ്രവര്‍ത്തിപ്പിക്കുന്നു. ഈ കര്‍ഷകരുടെ പ്രശ്‌നങ്ങളെക്കുറിച്ച് അവര്‍ അജ്ഞരായിരുന്നു എന്ന വസ്തുത അംഗീകരിക്കാന്‍ ഞാന്‍ വിസമ്മതിക്കുന്നു. അവര്‍ വളരെയധികം ബോധവാന്മാരായിരുന്നു, ഒരു ധാരണയുമുണ്ടായിരുന്നു, അതിനാല്‍ ഞാന്‍ ഇന്ന് അവരുടെ സ്വന്തം വാക്കുകള്‍ ഓര്‍മ്മപ്പെടുത്തുന്നു. അവര്‍ ഇവിടെ ഇല്ലെന്ന് എനിക്കറിയാം. പക്ഷേ രാജ്യത്തിന്റെ താല്‍പ്പര്യത്തില്‍ ഞാന്‍ വിശദീകരിക്കേണ്ടത് നിര്‍ണായകമാണ്.

ഞാന്‍ ഒരു ഉദ്ധരണി വായിക്കുന്നു- '2005 ല്‍ തന്നെ എപിഎംസി നിയമത്തില്‍ ഭേദഗതി വരുത്താന്‍ മുന്‍കൈയെടുത്തു. നേരിട്ടുള്ള വിപണന കരാര്‍ കൃഷിക്ക് ഒരു സ്വകാര്യ മാര്‍ക്കറ്റ്, ഉപഭോക്തൃ, കര്‍ഷക വിപണികള്‍, ഇ-ട്രേഡിംഗ് എന്നിവ ആരംഭിക്കുകയും 2007 ലെ നിയമങ്ങളുടെ വിജ്ഞാപനം നടത്തുകയും ചെയ്തു. അത്തരത്തിലുള്ള 24 സ്വകാര്യ വിപണികള്‍ ഇതിനകം സംസ്ഥാനത്ത് വന്നിട്ടുണ്ട്. ' ഈ വാക്കുകള്‍ ആരുടേതായിരുന്നു? ഈ എപിഎംസി നിയമത്തില്‍ ഞങ്ങള്‍ ഭേദഗതി വരുത്തിയെന്ന് ആരാണ് അഭിമാനത്തോടെ പ്രഖ്യാപിക്കുന്നത്? അത്തരം 24 വിപണികളും ഇതിനകം തന്നെ പ്രവര്‍ത്തനക്ഷമമാണ്- ഈ നേട്ടത്തില്‍ ആരാണ് അഭിമാനിക്കുന്നത്? ഡോ. മന്‍മോഹന്‍ സിങ്ങിന്റെ സര്‍ക്കാരിലെ കൃഷി മന്ത്രി ശ്രീ ശരദ് പവാറിന്റെ അഭിമാനകരമായ വാക്കുകളാണ് ഇവ. എന്നാല്‍ ഇന്ന് അവര്‍ അത് സൗകര്യപൂര്‍വ്വം നിരാകരിക്കുന്നു. അതിനാല്‍, അവര്‍ ഇപ്പോള്‍ തെറ്റിദ്ധരിപ്പിക്കുന്ന കര്‍ഷകരോടുള്ള അവരുടെ താല്‍പര്യത്തെക്കുറിച്ച് എനിക്ക് സംശയമുണ്ട്.

വിവിധ മണ്ഡികള്‍ പൂര്‍ണ്ണമായും പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നു. മണ്ഡി ഉടമകളും ഇടനിലക്കാരും സൃഷ്ടിച്ചതായി സംശയിക്കുന്ന സിന്‍ഡിക്കേറ്റുകളുടെ വിലയെ സ്വാധീനിക്കുന്ന അവിശുദ്ധ ബന്ധത്തെക്കുറിച്ച് ചോദ്യമുയര്‍ന്നപ്പോള്‍, ശ്രീ. ശരദ് പവാറിന് വളരെ രസകരമായ ഒരു ഉത്തരം ഉണ്ടായിരുന്നു. കര്‍ഷകരെ സംരക്ഷിക്കാനും അവര്‍ക്ക് ബദല്‍ മാര്‍ക്കറ്റ് നല്‍കാനും എപിഎംസി പരിഷ്‌കരണം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയാണെന്ന് അദ്ദേഹം തന്നെ പറഞ്ഞു. കൂടുതല്‍ ബിസിനസുകാര്‍ രജിസ്റ്റര്‍ ചെയ്താല്‍ വര്‍ദ്ധിച്ച മത്സരം കാരണം മണ്ഡിയിലെ അവിശുദ്ധ ബന്ധം യാന്ത്രികമായി നശിപ്പിക്കപ്പെടുമെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. അതിനാല്‍ കാര്യങ്ങള്‍ ആഴത്തില്‍ മനസ്സിലാക്കേണ്ടത് പ്രധാനമാണ്.

വിവിധ സംസ്ഥാനങ്ങളില്‍ നിന്നുള്ള ഈ സുഹൃത്തുക്കളെല്ലാം കാര്‍ഷിക പരിഷ്‌കാരങ്ങള്‍ അവതരിപ്പിക്കുന്നതിന് ചെറുതും വലുതുമായ ശ്രമങ്ങള്‍ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്. അത്തരം 1500 നിയമങ്ങള്‍ ഇല്ലാതാക്കിയവരാണ് ഞങ്ങള്‍. ഞങ്ങള്‍ പുരോഗമന രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ വക്താക്കളാണ്. പിന്തിരിപ്പന്‍ രാഷ്ട്രീയത്തില്‍ ഏര്‍പ്പെടാന്‍ ഞങ്ങള്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്നില്ല. ഭോജ്പുരിയില്‍ ''നാ ഖേലാബ്, നാ ഖേലാന്‍ ഡെബ്, ഖേല്‍ ഭി ബിഗാദത്ത്'' എന്നൊരു ചൊല്ലുണ്ട്, അതിനര്‍ത്ഥം ഞങ്ങള്‍ കളിക്കില്ലെന്നും നിങ്ങളെ കളിക്കാന്‍ ഞങ്ങള്‍ അനുവദിക്കില്ലെന്നും അങ്ങനെ ആ കളി നശിപ്പിക്കും എന്നുമാണ്.

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍ സര്‍,

രാജ്യത്തിന്റെ കഴിവുകള്‍ വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിന് എല്ലാവരുടെയും ഏകീകൃത സംഭാവന ആവശ്യമാണ്. കശ്മീര്‍ മുതല്‍ കന്യാകുമാരി വരെയും കച്ച് മുതല്‍ കാമാഖ്യ വരെയുമുള്ള നമ്മുടെ എല്ലാ പൗരന്മാരും അവരുടെ വിയര്‍പ്പും രക്തവും ഇടുമ്പോള്‍ രാജ്യം പുരോഗമിക്കുന്നു. രാജ്യത്തിന് പൊതുമേഖല ആവശ്യമാണെങ്കില്‍ ദേശീയ വികസനത്തിന് സ്വകാര്യമേഖലയുടെ പങ്കാളിത്തവും ഒരുപോലെ പ്രധാനമാണെന്ന് കോണ്‍ഗ്രസ് പാര്‍ട്ടിയില്‍ നിന്നുള്ള എന്റെ സുഹൃത്തുക്കളെ ഓര്‍മ്മിപ്പിക്കാന്‍ ഞാന്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. മൊബൈല്‍ നിര്‍മ്മാണത്തെ സര്‍ക്കാര്‍ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു. സ്വകാര്യ പാര്‍ട്ടികള്‍ വന്നു, നിര്‍മ്മാതാക്കള്‍ വന്നു. ഇന്ന് ദരിദ്ര കുടുംബങ്ങളില്‍പ്പോലും സ്മാര്‍ട്ട്‌ഫോണ്‍ എത്തി. ടെലികോം മേഖലയില്‍ മത്സരം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കപ്പെട്ടു, ഇന്ന് നമ്മുടെ മൊബൈല്‍ കോള്‍ ചെലവ് ഏതാണ്ട് പൂജ്യമായി കുറയുകയും ഇന്ത്യയിലെ ഡാറ്റ ഇപ്പോള്‍ ലോകമെമ്പാടും ഉള്ളതില്‍വെച്ചു വില കുറഞ്ഞതുമാണ്. നമ്മുടെ മരുന്ന് അല്ലെങ്കില്‍ വാക്‌സിന്‍ ഉല്‍പാദനം പോലും, അവയെല്ലാം സര്‍ക്കാര്‍ സംരംഭങ്ങളാണോ? ഇന്ന് ഇന്ത്യ മാനവികതയ്ക്ക് ഗുണം പകരുന്നുണ്ടെങ്കില്‍, അതില്‍ സ്വകാര്യമേഖലയ്ക്ക് വലിയ പങ്കുണ്ട്. സ്വകാര്യ സംരംഭങ്ങള്‍ നമ്മെ ലോക ഭൂപടത്തില്‍ എത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്, നമ്മുടെ രാഷ്ട്രം അതിന്റെ യുവാക്കളെ വിശ്വസിക്കേണ്ടതുണ്ട്. അവരെ നിരാശപ്പെടുത്തുന്നതിനുപകരം നാം അവരില്‍ വിശ്വാസം പ്രകടിപ്പിക്കണം. അവരെ അപമാനിക്കാനോ സ്വകാര്യ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ നിരസിക്കാനോ നമുക്ക് കഴിയില്ല. ദേശീയ വികസനത്തിന്റെ ഉത്തരവാദിത്തം സര്‍ക്കാരിനായിരുന്നു.

ലോകം മാറി. രാജ്യം സ്വന്തം സമൂഹത്താല്‍ ശക്തിപ്പെടുന്നു. എല്ലാവര്‍ക്കും അവസരങ്ങള്‍ ഉണ്ടായിരിക്കണം. അവഹേളിക്കുന്ന ഭാഷ ഉപയോഗിക്കുകയും ആരെയെങ്കിലും നികൃഷ്ടനായി പ്രഖ്യാപിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത് വോട്ട് ബാങ്ക് രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ പഴയ വഴികളാണ്. രാജ്യത്തിന് സമ്പത്ത് സൃഷ്ടിക്കുന്നവര്‍ ആവശ്യമാണെന്ന് ചെങ്കോട്ടയുടെ കൊത്തളങ്ങളില്‍ നിന്ന് ഞാന്‍ പറഞ്ഞിരുന്നു. അങ്ങനെയല്ലാതെ ദരിദ്രരുടെ ആവശ്യങ്ങള്‍ക്കായി വിതരണം ചെയ്യുന്നതിനായി നാം എങ്ങനെ സമ്പത്ത് സൃഷ്ടിക്കും? തൊഴില്‍ എങ്ങനെ സൃഷ്ടിക്കപ്പെടും? ബ്യൂറോക്രാറ്റുകള്‍ ഈ രാജ്യത്ത് എല്ലാം ചെയ്യുമോ? ഒരു ഐഎഎസ്സുകാരന്‍ വളം ഫാക്ടറി നടത്തുമോ? ഒരിക്കല്‍ അദ്ദേഹം ഐഎഎസായിത്തീര്‍ന്നാല്‍ അയാള്‍ക്ക് ഒരു കെമിക്കല്‍ ഫാക്ടറി നടത്തണോ അതോ വിമാനം പറത്തണോ? നമ്മള്‍ ഏതുതരം അധികാരം സൃഷ്ടിച്ചു? രാജ്യത്തിന്റെ ഭരണചക്രം ബ്യൂറോക്രാറ്റുകള്‍ക്ക് മാത്രം കൈമാറുന്നതിലൂടെ നമ്മള്‍ എന്താണ് നേടാന്‍ പോകുന്നത്? അവര്‍ ഈ രാജ്യത്തെ പൗരന്മാരാണെങ്കില്‍ ഈ രാജ്യത്തിലെ യുവാക്കളും അങ്ങനെത്തന്നെ. അവര്‍ക്കായി നാം എത്രത്തോളം അവസരങ്ങള്‍ തുറക്കുന്നുവോ അത്രയധികം നമുക്കു നേട്ടമുണ്ടാവും.

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍,
നാം ഇപ്പോഴെന്താണോ കാണുന്നത്, അതിനു കാരണം അവരുടെ നിലപാടിനെ പിന്തുണയ്ക്കാന്‍ യുക്തിയില്ലാത്തതിനാലാണ്. അവര്‍ ആശങ്കകളുടെ ഒരു തരംഗം സൃഷ്ടിക്കുകയും സമരജീവികളെ ഉല്‍പാദിപ്പിക്കുന്നതിനു സാഹചര്യമൊരുക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍ സര്‍,
കര്‍ഷകന്റെ പ്രതിഷേധത്തിന്റെ പവിത്രതയെ ഞാന്‍ മാനിക്കുന്നു, ഞാന്‍ ഈ വാക്ക് വളരെ ഉത്തരവാദിത്തത്തോടെയാണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത്. ഈ കര്‍ഷക പ്രതിഷേധം ശുദ്ധമാണെന്ന് ഞാന്‍ കരുതുന്നു. ആന്തോളന്‍ (പ്രതിഷേധം) ഇന്ത്യന്‍ ജനാധിപത്യത്തില്‍ എന്നെന്നേക്കുമായി നിലനില്‍ക്കും. കുറച്ച് പ്രക്ഷോഭകര്‍ അവരുടെ നിക്ഷിപ്ത താല്‍പ്പര്യങ്ങള്‍ക്കായി ഉപയോഗിക്കുമ്പോള്‍ അത്തരം പ്രതിഷേധങ്ങളുടെ ഗതി എന്താണ്? മൂന്ന് കൃഷി നിയമങ്ങള്‍ക്കെതിരായ പ്രതിഷേധത്തില്‍ കുറ്റവാളികളുടെ ഫോട്ടോകളുമായി മാര്‍ച്ച് നടത്തുകയും ജയിലില്‍ കഴിയുന്ന കലാപകാരികള്‍, തീവ്രവാദികള്‍, നക്‌സലുകള്‍, സാമുദായിക ശക്തികള്‍ എന്നിവരെ മോചിപ്പിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നതിന്റെ കാര്യം എന്താണെന്ന് ആരെങ്കിലും എനിക്ക് വിശദീകരിച്ചു തരാമോ? ഇത് പ്രതിഷേധത്തെ അപകീര്‍ത്തിപ്പെടുത്താനുള്ള ശ്രമമല്ലേ?

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍,
ഈ രാജ്യത്തെ ടോള്‍ പ്ലാസകള്‍ എല്ലാ ഗവണ്‍മെന്റുകളും ഏകകണ്ഠമായി അംഗീകരിക്കുന്ന ഒരു സംവിധാനമാണ്. ടോള്‍ പ്ലാസ നശിപ്പിക്കുക, അത് പിടിച്ചെടുക്കുകയും പ്രവര്‍ത്തനരഹിതമാക്കുകയും ചെയ്യുക എന്നതു നടന്നുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന പ്രക്ഷോഭത്തെ കളങ്കപ്പെടുത്താനുള്ള ശ്രമമല്ലേ? പഞ്ചാബില്‍ നിരവധി ടെലികോം ടവറുകള്‍ക്കു നാശനഷ്ടം വരുത്തിയത് കര്‍ഷകരുടെ ആവശ്യങ്ങള്‍ക്ക് അനുസൃതമായിരുന്നോ? പവിത്രമായ പ്രതിഷേധത്തെ തകര്‍ക്കുക എന്ന ഉദ്ദേശ്യത്തോടെയാണ് സമരജീവികള്‍ പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നത്. സമരജീവികളും സമരക്കാരും തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം നമ്മുടെ രാജ്യം തിരിച്ചറിയേണ്ട സമയം അതിക്രമിച്ചിരിക്കുന്നു. ഈ രാജ്യദ്രോഹികളില്‍ നിന്ന് നാം രാജ്യത്തെ രക്ഷിക്കണം. അവര്‍ നുണകളും കിംവദന്തികളും പ്രചരിപ്പിക്കുകയും രാജ്യത്തെ തെറ്റിദ്ധരിപ്പിക്കുകയും രാജ്യത്തെ ഉപരോധിക്കാന്‍ ശ്രമിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. നമ്മുടെ രാഷ്ട്രം വലുതാണ്, അതുപോലെ തന്നെ സാധാരണ പൗരന്മാരുടെ അഭിലാഷങ്ങളും ഈ ദിശയില്‍ സ്വയം വികസിപ്പിക്കുന്നതില്‍ നാം ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കണം. ശരിയായി സംസാരിക്കുന്ന ശരിയായ കാര്യങ്ങള്‍ തിരിച്ചറിയാന്‍ കഴിയുന്ന വലിയ വിഭാഗം നമ്മുടെ രാജ്യത്തുണ്ട്. ശരിയായി സംസാരിക്കുന്നതില്‍ ഒരു കുഴപ്പവുമില്ല. എന്നാല്‍ ശരിയായ കാര്യങ്ങള്‍ ചെയ്യാനുള്ള കാഴ്ചപ്പാടില്‍ വിശ്വസിക്കുന്നവരെ ഈ വിഭാഗം വെറുക്കുന്നു. ''ശരിയായ കാര്യങ്ങള്‍ സംസാരിക്കുക'' എന്നതിന്റെ വക്താക്കള്‍ ''ശരിയായ കാര്യങ്ങള്‍'' ചെയ്യേണ്ടിവരുമ്പോള്‍ തടസ്സം നില്‍ക്കുന്നു. ഈ വ്യത്യാസത്തെക്കുറിച്ച് നാം ശ്രദ്ധാലുക്കള്‍ ആയിരിക്കണം. അവര്‍ സംസാരിക്കുന്നതു മാത്രമേ ഉള്ളൂ. അതേസമയം, അര്‍ത്ഥവത്തായ എന്തെങ്കിലും ചെയ്യുന്നതില്‍ അപൂര്‍വമായി മാത്രമേ വിശ്വസിക്കുന്നുള്ളൂ. തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പരിഷ്‌കാരങ്ങളെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കുന്നവര്‍, ഒരു രാഷ്ട്രം ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പിനെതിരെ പ്രതിഷേധിക്കുന്നു. ലിംഗനീതിയെക്കുറിച്ച് വേദികളില്‍ ഉച്ചത്തില്‍ സംസാരിക്കുന്നവരും മുത്തലാഖ് അവസാനിപ്പിക്കാന്‍ ഞങ്ങള്‍ ശ്രമിക്കുമ്പോള്‍ പ്രതിഷേധിക്കുന്നു. ഒരു വശത്ത് അവര്‍ പരിസ്ഥിതിക്കായി ഉറക്കെ നിലവിളിക്കുന്നു, എന്നാല്‍ മറുവശത്ത് ജലവൈദ്യുതിയുടെയോ ആണവോര്‍ജ്ജത്തിന്റെയോ സ്ഥലത്ത് പ്രതിഷേധത്തിന്റെ പതാകകള്‍ ഉയര്‍ത്തുന്നു. അവര്‍ രാജ്യത്തുടനീളം പ്രതിഷേധത്തിന് ആക്കം കൂട്ടുന്നു. ഇതിന്റെ ഇരയാണ് തമിഴ്നാട്.

അതേ വിധത്തില്‍, ആദ്യം അവര്‍ റിട്ട്, പൊതുതാല്‍പര്യ ഹര്‍ജികള്‍ സമര്‍പ്പിക്കുകയും ദില്ലിയില്‍ വര്‍ദ്ധിച്ചുവരുന്ന മലിനീകരണത്തെക്കുറിച്ച് അപ്പീല്‍ നല്‍കുകയും ചെയ്യുന്നു, അതേസമയം അവര്‍ പരാലി കത്തിക്കുുന്ന സമൂഹത്തില്‍ വീഴ്ച വരുത്തിയവരോട് ഐക്യദാര്‍ഢ്യം പ്രകടിപ്പിക്കുന്ന ദില്ലിയിലെ അതേ ആളുകളാണ്. ഇത് നാട്ടുകാരെ തെറ്റിദ്ധരിപ്പിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങളാണെന്നും ഇത് ഞങ്ങള്‍ ഉണര്‍ന്നിരിക്കുന്ന സമയമാണെന്നും അവരുടെ തെറ്റായ ഉദ്ദേശ്യങ്ങള്‍ മനസിലാക്കുന്നുവെന്നും വ്യക്തമായിട്ടില്ല.

കഴിഞ്ഞ ആറ് വര്‍ഷത്തിനിടെ പ്രതിപക്ഷത്തിന്റെ അജണ്ട എങ്ങനെ മാറിയെന്ന് ഞാന്‍ ശ്രദ്ധിക്കുന്നു. ഞങ്ങളും പ്രതിപക്ഷത്തായിരുന്നു. രാജ്യത്തിന്റെ വികസന കാര്യങ്ങളില്‍ ഞങ്ങള്‍ ശബ്ദമുയര്‍ത്തുന്നതും ഭരണകക്ഷിയുടെ അഴിമതിക്കാരായ നേതാക്കളെ നിശ്ശബ്ദരാക്കുന്നതും നിങ്ങള്‍ ശ്രദ്ധിച്ചിരിക്കണം. ഞങ്ങള്‍ ശബ്ദമുയര്‍ത്തുകയും സത്യസന്ധമായ ശ്രമങ്ങള്‍ നടത്തുകയും ചെയ്യും. ദേശീയവികസനത്തെക്കുറിച്ച് ചര്‍ച്ച ചെയ്യാന്‍ പ്രതിപക്ഷത്തിന് താല്‍പ്പര്യമില്ലെന്നതു കണ്ടു ഞാന്‍ ഞെട്ടിപ്പോയി. അവര്‍ അവരുടെ ആശങ്കകള്‍ ഉന്നയിക്കുമെന്നും ഞങ്ങള്‍ ചെയ്യുന്ന നല്ല ജോലികളെക്കുറിച്ച് പറയാന്‍ എനിക്ക് അവസരം ലഭിക്കുമെന്നും കരുതി ഞാന്‍ കാത്തിരിക്കുന്നു. എന്നാല്‍ അവര്‍ അപൂര്‍വമായി മാത്രമേ ഈ അവസരം ഞങ്ങള്‍ക്ക് നല്‍കൂ. അത്തരമൊരു ചിന്ത ഇപ്പോള്‍ ഇല്ല. നിര്‍ണായക കാര്യങ്ങളില്‍ അവര്‍ക്ക് ഒന്നും പറയാനില്ല. അതിനാല്‍ എത്ര റോഡുകളോ പാലങ്ങളോ നിര്‍മിച്ചുവെന്ന് ചോദിക്കുന്നത് അവര്‍ നിര്‍ത്തി, അതിര്‍ത്തി പരിപാലനത്തിന്റെ നിലയെക്കുറിച്ചോ റെയില്‍വേ ലൈനുകളെക്കുറിച്ചോ അവര്‍ ചോദിക്കുന്നില്ല. ഈ വിഷയങ്ങള്‍ ചര്‍ച്ച ചെയ്യാന്‍ അവര്‍ താല്‍പ്പര്യപ്പെടുന്നില്ല.

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍ സര്‍,
21-ാം നൂറ്റാണ്ടില്‍ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങള്‍ ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. ഇന്ത്യ പുരോഗമിക്കേണ്ടതുണ്ടെങ്കില്‍ നമ്മുടെ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങള്‍ ശക്തിപ്പെടുത്തേണ്ടത് വളരെ പ്രധാനമാണ്. ആത്മനിര്‍ഭര്‍ ഭാരത് കൃത്യമായി നടപ്പാക്കുന്നതായി ഉറപ്പാക്കുന്നതിന്, ഇതാണ് ഇപ്പോഴത്തെ ആവശ്യമെന്ന് നാമെല്ലാം അംഗീകരിക്കണം.
നമുക്ക് ശക്തവും നൂതനവുമായ അടിസ്ഥാന സൗ കര്യങ്ങളുണ്ടെങ്കില്‍ മാത്രമേ, നമ്മുടെ രാജ്യത്തിന് സമഗ്രവും വിശാലവുമായ വികസനം ഉണ്ടാവുകയുള്ളൂ. നമ്മുടെ ശ്രമങ്ങള്‍ ഈ ദിശയിലായിരിക്കണം. വിപുലമായ നൂതന അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങള്‍കൊണ്ട് അര്‍ത്ഥമാക്കുന്നത് പുതിയ വളര്‍ച്ചാ അവസരങ്ങളും നിരാലംബരുടെയും മധ്യവര്‍ഗത്തിന്റെയും വികസനത്തിന് പ്രാപ്തമായ അന്തരീക്ഷം പ്രദാനം ചെയ്യുക എന്നതാണ്. ഇത് തൊഴിലിന്റെ അത്ഭുതകരമായ സാധ്യതകളും തുറക്കും. സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയില്‍ ഒരു ഗുണിത പ്രഭാവം കൊണ്ടുവരാനുള്ള കഴിവുണ്ട് ഇതിന്. അതിനാല്‍ നമ്മുടെ പ്രധാന ശ്രദ്ധ രാജ്യത്തെ അടിസ്ഥാനസൗകര്യ വികസനം ഉറപ്പുവരുത്തുന്നതിലായിരിക്കണം. ഒരു വോട്ട് നേടുന്നതിനായി ഒരു പുതിയ റോഡ് നിര്‍മ്മിക്കുമെന്ന് കടലാസില്‍ പ്രഖ്യാപിച്ചുകൊണ്ട് വോട്ട് ബാങ്ക് വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള കേവല അജണ്ടയല്ല ഇത്. മറ്റൊരു അവസരത്തില്‍ റോഡില്‍ വെളുത്ത വരകള്‍ വരയ്ക്കുക വഴി തിരഞ്ഞെടുപ്പില്‍ വിജയിക്കുക. മൂന്നാം തവണ കുറച്ച് മണ്ണ് ഇടുക. ഈ അടിസ്ഥാന സൗകര്യ വികസനം ജനഹിതം ദുരുപയോഗം ചെയ്യുന്നതിനല്ല. നമ്മുടെ ജീവിതനിലവാരം ഉയര്‍ത്തേണ്ടത് സത്യസന്ധമായിട്ടാണ്. അതിനാല്‍ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളുടെ പ്രാധാന്യം ഞങ്ങള്‍ ഉറപ്പിച്ചുപറയുന്നു. 110 ലക്ഷം കോടി രൂപയുടെ പദ്ധതികള്‍ക്കായി പ്രത്യേക വ്യവസ്ഥകള്‍ ഏര്‍പ്പെടുത്തിക്കൊണ്ട്, രാജ്യത്തെ വളര്‍ച്ചയിലേക്കും വികസനത്തിലേക്കും നയിക്കുന്നതിനായി നിലവിലെ ബജറ്റില്‍ ഞങ്ങള്‍ ഒരു വലിയ വിഹിതം നല്‍കിയിട്ടുണ്ട്.

രാജ്യത്തെ 27 നഗരങ്ങളില്‍ മെട്രോ ട്രെയിനുകള്‍, 6 ലക്ഷത്തിലധികം ഗ്രാമങ്ങളില്‍ അതിവേഗ ഇന്റര്‍നെറ്റ്, വൈദ്യുതി രംഗത്ത് വണ്‍ നേഷന്‍ വണ്‍ ഗ്രിഡ് എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് ഈ കാഴ്ചപ്പാടു സാക്ഷാത്കരിക്കുന്നതില്‍ ഞങ്ങള്‍ വിജയിച്ചു. സൗരോര്‍ജ്ജം ഉള്‍പ്പെടെയുള്ള പുനരുപയോഗ ഊര്‍ജ്ജത്തിന്റെ കാര്യത്തില്‍ ഇന്ന് ലോകത്തിലെ മികച്ച അഞ്ച് രാജ്യങ്ങളില്‍ ഇന്ത്യ സ്ഥാനം പിടിച്ചിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയ്ക്ക് ഉടന്‍ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സൗരോര്‍ജ്ജ, വിന്‍ഡ് ഹൈബ്രിഡ് പവര്‍ ലഭിക്കും. പുതിയ മാനദണ്ഡങ്ങള്‍ക്കനുസൃതമായി വികസനത്തില്‍ ഒരു പുതിയ കുതിച്ചുചാട്ടം ഞങ്ങള്‍ കാണുന്നു.

രാജ്യത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളില്‍, പ്രത്യേകിച്ച് കിഴക്കന്‍ ഇന്ത്യയില്‍ അസന്തുലിതമായ വളര്‍ച്ച ഞങ്ങള്‍ ശ്രദ്ധിച്ചു. കിഴക്കന്‍ ഇന്ത്യയെ വികസിപ്പിക്കണമെങ്കില്‍ പടിഞ്ഞാറന്‍ ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക വികസനത്തിന്റെ തലത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുവരണം. ഇതുവഴി രാജ്യം അതിന്റെ ആഭ്യന്തര കഴിവുകള്‍ വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കും. അതിനാല്‍, നമ്മുടെ കിഴക്കന്‍ സംസ്ഥാനങ്ങളെ മുഖ്യധാരയിലേക്ക് കൊണ്ടുവരുന്നതിന് ഞങ്ങള്‍ പ്രത്യേക ഊന്നല്‍ നല്‍കി. ഗ്യാസ് പൈപ്പ്‌ലൈന്‍ സ്ഥാപിക്കുക, റോഡുകളുടെയും വിമാനത്താവളത്തിന്റെയും നിര്‍മ്മാണം, റെയില്‍വേ ലൈനുകള്‍, ഇന്റര്‍നെറ്റ് കണക്റ്റിവിറ്റി നല്‍കല്‍, വടക്ക് കിഴക്ക് മറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള ജലമാര്‍ഗ്ഗങ്ങളുടെ വിപുലമായ പദ്ധതി എന്നിവ ശ്രദ്ധേയമാണ്. രാഷ്ട്രത്തെ സന്തുലിതമായ വളര്‍ച്ചയിലേക്ക് നയിക്കുന്നതില്‍ നാം ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചതായി ഞാന്‍ കരുതുന്നു. വളര്‍ച്ചാ വികസനത്തിന്റെ ഈ യാത്രയില്‍ രാജ്യത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗവും സ്പര്‍ശിക്കപ്പെടാതെ പോകുന്നില്ലെന്ന് ഞങ്ങള്‍ ഉറപ്പാക്കുന്നു.

അത്തരത്തിലുള്ളതാണു പുരോഗമനപരവും വികസിതവുമായ ഒരു രാഷ്ട്രം കൈവരിക്കാനുള്ള നമ്മുടെ ആശയം. അതിനാല്‍, ഞങ്ങള്‍ കിഴക്കന്‍ ഇന്ത്യയില്‍ കൂടുതല്‍ ശ്രദ്ധ ചെലുത്തുകയും ദൗത്യമാതൃകയില്‍ പ്രവര്‍ത്തിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഒരു ഡസന്‍ ജില്ലകളിലുടനീളം സിഎന്‍ജി, പിഎന്‍ജി, സിറ്റി ഗ്യാസ് വിതരണത്തിന്റെ ഒരു ശൃംഖല നാം വിജയകരമായി സ്ഥാപിച്ചു. ഗ്യാസ് പൈപ്പ്‌ലൈനിന്റെ ഈ ശൃംഖല ഈ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ വളം ഉല്‍പാദന മേഖലയ്ക്ക് പ്രചോദനമേകി. നേരത്തെ അടച്ചുപൂട്ടുമായിരുന്ന പല വളം ഫാക്ടറികളും പുനരുജ്ജീവിപ്പിച്ചു. ഗ്യാസ്, പൈപ്പ്‌ലൈന്‍ അടിസ്ഥാനസൗകര്യം എന്നിവ വര്‍ദ്ധിപ്പിച്ച് ഈ ഫാക്ടറികള്‍ക്കുള്ള അവസരങ്ങള്‍ വീണ്ടും ലഭ്യമാക്കാന്‍ ഞങ്ങള്‍ തീരുമാനിച്ചു.

ബഹുമാനപ്പെട്ട സ്പീക്കര്‍ സര്‍,
ഒരു സമര്‍പ്പിത ചരക്ക് ഇടനാഴിയെക്കുറിച്ച് കഴിഞ്ഞ കുറേ വര്‍ഷങ്ങളായി നാം കേള്‍ക്കുന്നു. ഞങ്ങള്‍ ചുമതലയേല്‍ക്കുമ്പോള്‍ സമര്‍പ്പിത ചരക്ക് ഇടനാഴിയുടെ അവസ്ഥ എന്തായിരുന്നു? ഒരു കിലോമീറ്ററോളം മാത്രമേ പ്രവൃത്തി പൂര്‍ത്തിയായിട്ടുള്ളൂ. കഴിഞ്ഞ ആറ് വര്‍ഷത്തിനുള്ളില്‍ ഏകദേശം 600 കിലോമീറ്റര്‍ പ്രവര്‍ത്തനക്ഷമമാക്കി, ചരക്കുകള്‍ ലോഡു ചെയ്യുന്നത് ആ വഴിക്കായി. യുപിഎ ഭരണകാലത്ത് അതിര്‍ത്തി അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങള്‍ പൂര്‍ണ്ണമായും അവഗണിക്കുകയും നിരുത്തരവാദപരമായി കൈകാര്യം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. ഏതു രാജ്യത്തിന്റെയും സുരക്ഷയില്‍ ഇതു നിര്‍ണ്ണായകമാണ്. രാജ്യത്തിന്റെ സുരക്ഷയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടത് ആയതിനാല്‍ അത്തരം കാര്യങ്ങള്‍ രാജ്യത്ത് പരസ്യമായി ചര്‍ച്ച ചെയ്യാന്‍ കഴിയില്ല. ഇത് വളരെയധികം ആശങ്കാജനകമാണ്. ജനസംഖ്യയോ സാധ്യതയുള്ള വോട്ട് ബാങ്കോ ഇല്ലാത്തതിനാല്‍ അവര്‍ ഇതിനെ പ്രാധാന്യത്തോടെ കാണുന്നില്ല. അവിടത്തെ പട്ടാളക്കാര്‍ മാത്രമേ കാണൂ, പിന്നീട്. നിര്‍ഭാഗ്യവശാല്‍, ഒരു പ്രതിരോധ മന്ത്രി പോലും ഒരിക്കല്‍ പാര്‍ലമെന്റില്‍ പറഞ്ഞു, അതിര്‍ത്തിയിലെ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങള്‍ വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കേണ്ടതില്ല, ശത്രുരാജ്യങ്ങള്‍ അവരുടെ നേട്ടത്തിനായി അത് ഉപയോഗിക്കും എന്ന്. ഇതിനെക്കാള്‍ ലജ്ജിപ്പിക്കുന്നത് ഒന്നുമില്ല. ഈ ചിന്താ പ്രക്രിയയ്ക്കെതിരെ ഞങ്ങള്‍ നിലകൊള്ളുകയും നമ്മുടെ അതിര്‍ത്തി അടിസ്ഥാന സൗകര്യവികസനത്തിനായി നിശ്ചയിച്ചിട്ടുള്ള പ്രതീക്ഷകളും ലക്ഷ്യങ്ങളും നിറവേറ്റുകയും ചെയ്തു.

എല്‍എസിയില്‍ പാലങ്ങള്‍ നിര്‍മ്മിച്ചിട്ടുണ്ട്. 75 ലധികം പാലങ്ങളുടെ പണി വേഗത്തില്‍ നടക്കുന്നുവെന്നാണ് എന്റെ കണക്ക്. ഇതിനായി നാം ഇതിനകം തന്നെ നൂറുകണക്കിന് കിലോമീറ്റര്‍ റോഡുകള്‍ നിര്‍മ്മിച്ചിട്ടുണ്ട്. നമ്മളുടെ പ്രതിബദ്ധതയുടെ ഏകദേശം 75% നാം ഇതിനകം പൂര്‍ത്തിയാക്കിയിട്ടുണ്ട്, രാജ്യത്തിന്റെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളിലും നാം ഇത് തുടരും. ഹിമാചല്‍ പ്രദേശിലെ അടല്‍ തുരങ്കത്തിന്റെ മോശം അവസ്ഥയെക്കുറിച്ച് നമുക്കെല്ലാവര്‍ക്കും അറിയാം. അടല്‍ ജി ജീവിതകാലത്ത് സങ്കല്‍പ്പിച്ച ഒരു സ്വപ്ന പദ്ധതിയായിരുന്നു ഇത്. ദുഃഖകരമെന്നു പറയട്ടെ, പദ്ധതി ചുവപ്പു നാടയില്‍ കുരുങ്ങുകയും പൂര്‍ത്തീകരിക്കപ്പെടാതിരിക്കുകയും ചെയ്തു. ഹ്രസ്വകാലത്തേക്ക്, ഒരു ചെറിയ ഭാഗം നടന്നെങ്കിലും വീണ്ടും കുരുങ്ങി. ഒരു കാരണത്താലോ മറ്റൊരു കാരണത്താലോ ഈ പദ്ധതി അന്നു വെളിച്ചം കണ്ടില്ല. കഴിഞ്ഞ ആറ് വര്‍ഷത്തിനിടയില്‍ ഞങ്ങള്‍ സ്ഥിരോത്സാഹം കാണിച്ചു പിന്‍തുടര്‍ന്നു പ്രവര്‍ത്തിച്ചതോടെ ഇന്ന് തുരങ്കം പൊതു ഉപയോഗത്തിനായി പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നു. രാജ്യത്തിന്റെ സൈന്യവും പൗരന്മാരും അവിടെ സ്വതന്ത്രമായി നീങ്ങുന്നു. ആറു മാസത്തിലേറെയായി ഗതാഗതത്തിനായി അടച്ചിട്ടിരുന്ന റോഡുകള്‍ ഇപ്പോള്‍ യാത്രയ്ക്ക് സൗജന്യമാണ്, കൂടാതെ അടല്‍ തുരങ്കം അവര്‍ക്ക് ഒരു അനുഗ്രഹമായി.

അതുപോലെ തന്നെ, രാജ്യം എന്തെങ്കിലും പ്രതിസന്ധി നേരിടുമ്പോള്‍, അത് സ്വയം കൈകാര്യം ചെയ്യാന്‍ നാം പ്രാപ്തരാണെന്ന് ഞാന്‍ വ്യക്തമാക്കാന്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. ഏറ്റവും മോശമായ ഭീഷണികളെ നേരിടാന്‍ നമ്മുടെ സായുധ സേനയ്ക്ക് പൂര്‍ണ കഴിവുണ്ട്. നമ്മുടെ രാജ്യത്തിന്റെ അഭിമാനം ഉയര്‍ത്തിപ്പിടിക്കാന്‍ നമ്മുടെ സൈന്യം പ്രതിജ്ഞാബദ്ധമാണ്, അവര്‍ ഒരിക്കലും പ്രതികൂല സാഹചര്യങ്ങള്‍ക്ക് വഴങ്ങില്ലെന്ന് ഞാന്‍ വിശ്വസിക്കുന്നു. അവര്‍ അങ്ങേയറ്റം അര്‍പ്പണബോധത്തോടെയും സമഗ്രതയോടെയും സേവനങ്ങള്‍ ചെയ്യുന്നു. ഏറ്റവും പ്രതികൂല കാലാവസ്ഥയിലും അവര്‍ തങ്ങളുടെ കടമകള്‍ കൃത്യമായി നിറവേറ്റുന്നു. നമ്മുടെ ഉയര്‍ന്ന കഴിവുള്ള ജവാന്‍മാരെയും സായുധ സേനയെയും കുറിച്ച് നാം വളരെ അഭിമാനിക്കുന്നു. രാജ്യത്തിന്റെ പുരോഗതിക്കും വികാസത്തിനും രാജ്യം നിര്‍ണായക തീരുമാനങ്ങള്‍ എടുക്കുന്നു. ഒരിക്കല്‍ ഞാന്‍ ഒരു ഗസല്‍ കേട്ടിരുന്നു. എനിക്ക് അതിനോടു വലിയ താല്‍പര്യമില്ലെങ്കിലും ഈ വരികള്‍ എന്നില്‍ പ്രതിധ്വനിച്ചു. വരികള്‍ ഇവയായിരുന്നു - ''മേം ജിസെ ഓധ്ത- ബിച്ചത ഹും വോ ഗസല്‍ ആപ്കോ സോനാത്താ ഹും''. എന്റെ ജീവിത കഥകള്‍ ഞാന്‍ നിങ്ങള്‍ക്കായി പാടും എന്നര്‍ത്ഥം. നമ്മെ വിട്ടുപോയ ആ സുഹൃത്തുക്കള്‍ അവര്‍ ജീവിച്ചതും വളര്‍ന്നതുമായ കാര്യങ്ങളിലൂടെ, അവര്‍ ജീവിച്ച ദിവസങ്ങളുടെ കഥകള്‍ നമ്മോടു പറഞ്ഞുവെന്ന് എനിക്ക് തോന്നുന്നു. അവരുടെ ജീവിതകാലത്ത് അവര്‍ ചെയ്ത കാര്യങ്ങളുടെ കഥകള്‍ അവര്‍ പങ്കിടുന്നു. അതിനാല്‍ ധൈര്യത്തോടും ചടുലതയോടും കൂടി മുന്നോട്ട് പോകേണ്ട സമയമാണിതെന്ന് ഞാന്‍ കരുതുന്നു. കോവിഡാനന്തര കാലത്ത് പുതിയ ലോക ക്രമത്തില്‍, 'ഒന്നിനും മാറ്റമുണ്ടാകില്ല', 'അതു ശരി' എന്ന പിന്തിരിപ്പന്‍ മനോഭാവത്തില്‍ നിന്ന് നാം ഒഴിഞ്ഞുനില്‍ക്കണമെന്ന് ഞാന്‍ വീണ്ടും ആവര്‍ത്തിക്കുന്നു. 130 കോടി ഇന്ത്യക്കാരുടെ കഴിവുകളിലുള്ള ആത്മവിശ്വാസത്തോടെയാണ് നാം മുന്നോട്ട് പോകുന്നത്. ദശലക്ഷക്കണക്കിന് പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടാകുമെന്ന് ഉറപ്പാണ്, പക്ഷേ കോടിക്കണക്കിന് പരിഹാരങ്ങളും ഉണ്ട്.
നാം ഒരു ശക്തമായ രാഷ്ട്രമാണ്, വളര്‍ച്ചയുടെയും വികസനത്തിന്റെയും പാതയിലൂടെ സഞ്ചരിക്കുമ്പോള്‍ നമ്മുടെ ഭരണഘടനാ ചട്ടക്കൂടിനെ വിശ്വസിക്കേണ്ടതുണ്ട്. ഇത് മനസ്സില്‍ വെച്ചുകൊണ്ട് നാം മുന്നോട്ട് പോകുമെന്ന് എനിക്ക് വിശ്വാസമുണ്ട്. മധ്യവര്‍ത്തി സംസ്‌കാരം ഇപ്പോള്‍ അവസാനിച്ചു എന്നത് ശരിയാണ്. ഈ വികസന യാത്രയില്‍ രാജ്യത്തെ മധ്യവര്‍ഗം ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കാന്‍ പോകുന്നു. അതിനാല്‍ അതിന്റെ പുരോഗതിക്കായി ഗവണ്‍മെന്റ് അതിവേഗത്തിലാണ് പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നത്. ഇതിനായി എല്ലാത്തരം പ്രസക്തവും വിവേകപൂര്‍ണവുമായ അടിസ്ഥാന സൗകര്യവും അവതരിപ്പിച്ചു.

ബഹുമാനപ്പെട്ട ചെയര്‍മാന്‍,
രാജ്യത്ത് വളര്‍ച്ചയുടെയും പുരോഗതിയുടെയും ഒരു ആവാസവ്യവസ്ഥ യാഥാര്‍ഥ്യമാക്കുന്നതിന് ഗവണ്‍മെന്റ് ആത്മവിശ്വാസത്തോടെ നിരന്തരമായ ശ്രമങ്ങള്‍ നടത്തുന്നുണ്ട്. ഈ വിഷയങ്ങളില്‍ പലതും വ്യക്തമായി അവതരിപ്പിച്ചതിന് ബഹുമാനപ്പെട്ട രാഷ്ട്രപതിയോട് ഞാന്‍ കടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. രാഷ്ട്രീയ അജണ്ടയുള്ളവര്‍ക്ക് എന്റെ ആശംസകള്‍. എന്നാല്‍ ഞങ്ങള്‍ ഒരു ദേശീയ അജണ്ടയുമായി മുന്നോട്ട് പോവുകയാണ്. ഞങ്ങള്‍ അത് തുടരും. പ്രശ്നം പരിഹരിക്കാനുള്ള ഒരു സംഭാഷണത്തിലേക്ക് ഈ രാജ്യത്തെ കര്‍ഷകരെ ഒരിക്കല്‍ക്കൂടി ക്ഷണിക്കാന്‍ ഞാന്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. നന്ദിയോടുകൂടി ബഹുമാനപ്പെട്ട രാഷ്ട്രപതിയുടെ പ്രസംഗത്തിന് ഞാന്‍ നന്ദി രേഖപ്പെടുത്തുന്നു.
നന്ദി!