ഗോവയിൽ നടന്ന ഗോവ വിമോചന ദിനാചരണത്തോടനുബന്ധിച്ചുള്ള ചടങ്ങിൽ പ്രധാനമന്ത്രി ശ്രീ നരേന്ദ്ര മോദി പങ്കെടുത്തു. ചടങ്ങിൽ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനികളെയും ‘ഓപ്പറേഷൻ വിജയ്’ സേനാനികളെയും പ്രധാനമന്ത്രി ആദരിച്ചു. നവീകരിച്ച ഫോർട്ട് അഗ്വാഡ ജയിൽ മ്യൂസിയം, ഗോവ മെഡിക്കൽ കോളേജിലെ സൂപ്പർ സ്പെഷ്യാലിറ്റി ബ്ലോക്ക്, ന്യൂ സൗത്ത് ഗോവ ജില്ലാ ആശുപത്രി, മോപ്പ വിമാനത്താവളത്തിലെ ഏവിയേഷൻ സ്കിൽ ഡെവലപ്‌മെന്റ് സെന്റർ, മർഗോവിലെ ദബോലിം-നാവെലിമിലെ ഗ്യാസ് ഇൻസുലേറ്റഡ് സബ്‌സ്റ്റേഷൻ തുടങ്ങി ഒന്നിലധികം വികസന പദ്ധതികൾ അദ്ദേഹം ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തു. ഗോവയിൽ ബാർ കൗൺസിൽ ഓഫ് ഇന്ത്യ ട്രസ്റ്റിന്റെ ഇന്ത്യ ഇന്റർനാഷണൽ യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് ലീഗൽ എജ്യുക്കേഷൻ ആൻഡ് റിസർച്ചിന് അദ്ദേഹം തറക്കല്ലിട്ടു.
ഗോവയുടെ ഭൂമി, ഗോവയുടെ വായു, ഗോവയുടെ കടൽ, പ്രകൃതിയുടെ അത്ഭുതകരമായ സമ്മാനം കൊണ്ട് അനുഗ്രഹിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നുവെന്ന് സദസിനെ അഭിസംബോധന ചെയ്യവെ പ്രധാനമന്ത്രി അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. ഇന്ന് ഗോവയിലെ ജനങ്ങളുടെ എല്ലാവരുടെയും ഈ ആവേശം ഗോവയുടെ വിമോചനത്തിന്റെ അഭിമാനം വർധിപ്പിക്കുകയാണ്. ആസാദ് മൈതാനത്തെ ഷഹീദ് സ്മാരകത്തിൽ രക്തസാക്ഷികൾക്ക് ആദരാഞ്ജലികൾ അർപ്പിക്കാനുള്ള ഭാഗ്യം തനിക്കുണ്ടെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. രക്തസാക്ഷികൾക്ക് ആദരാഞ്ജലികൾ അർപ്പിച്ച ശേഷം മിറാമറിൽ നടന്ന സെൽ പരേഡും ഫ്ലൈ പാസ്റ്റും അദ്ദേഹം കണ്ടു. ‘ഓപ്പറേഷൻ വിജയ്’ നായകന്മാരെയും വിമുക്തഭടന്മാരെയും രാജ്യത്തിന് വേണ്ടി ആദരിച്ചതിലും അദ്ദേഹം സന്തോഷം പ്രകടിപ്പിച്ചു. ഗോവ ഇന്ന് ഒരുമിച്ച് കൊണ്ടുവന്ന നിരവധി അവസരങ്ങളും അതിശയകരമായ നിരവധി അനുഭവങ്ങളും പ്രദാനം ചെയ്‌തതിന് ഊർജ്ജസ്വലമായ ഗോവയുടെ ആത്മാവിന് പ്രധാനമന്ത്രി നന്ദി പറഞ്ഞു.
ഇന്ത്യയിലെ ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശങ്ങളും മുഗളന്മാരുടെ കീഴിലായിരുന്ന കാലത്താണ് ഗോവ പോർച്ചുഗീസ് ആധിപത്യത്തിന് കീഴിലായതെന്ന് പ്രധാനമന്ത്രി ചൂണ്ടിക്കാട്ടി. അതിനു ശേഷം ഇന്ത്യ നിരവധി പ്രക്ഷോഭങ്ങൾക്ക് സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു. നൂറ്റാണ്ടുകൾക്ക് ശേഷവും അധികാരത്തിന്റെ കുത്തൊഴുക്കിന് ശേഷവും ഗോവ അതിന്റെ ഭാരതീയത മറന്നിട്ടില്ല, ഇന്ത്യയുടെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങൾ ഗോവയെ മറന്നിട്ടില്ലെന്ന് ശ്രീ മോദി കുറിച്ചു. കാലത്തിനനുസരിച്ച് ദൃഢമായ ഒരു ബന്ധമാണിത്. വിമോചനത്തിനും സ്വരാജിനും വേണ്ടിയുള്ള പ്രസ്ഥാനങ്ങളെ തളരാൻ ഗോവയിലെ ജനങ്ങളും അനുവദിച്ചില്ല. ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രത്തിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കാലം അവർ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ ജ്വാല ജ്വലിപ്പിച്ചു. കാരണം ഇന്ത്യ ഒരു രാഷ്ട്രീയ ശക്തി മാത്രമല്ല. മനുഷ്യത്വത്തിന്റെ താൽപ്പര്യങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു ആശയവും കുടുംബവുമാണ് ഇന്ത്യ. രാഷ്ട്രം 'സ്വയ'ത്തിന് മുകളിലുള്ളതും പരമപ്രധാനവുമായ ഒരു ആത്മാവാണ് ഇന്ത്യയെന്ന് പ്രധാനമന്ത്രി അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. ഒരു മന്ത്രം മാത്രം - രാജ്യം ആദ്യം. ഏക് ഭാരത്, ശ്രേഷ്ഠ ഭാരതം - ഏക ദൃഢനിശ്ചയം മാത്രം.
രാജ്യത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗം അപ്പോഴും സ്വതന്ത്രമായിട്ടില്ലാത്തതിനാലും ചില നാട്ടുകാർക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം ലഭിക്കാത്തതിനാലും ഇന്ത്യയിലുടനീളമുള്ള ജനങ്ങളുടെ ഹൃദയത്തിൽ പ്രക്ഷുബ്ധതയുണ്ടായിരുന്നുവെന്നു പ്രധാനമന്ത്രി പറഞ്ഞു. സർദാർ പട്ടേൽ ഏതാനും വർഷം കൂടി ജീവിച്ചിരുന്നെങ്കിൽ ഗോവയുടെ മോചനത്തിനായി ഇത്രയും കാലം കാത്തിരിക്കേണ്ടി വരില്ലായിരുന്നുവെന്ന് അദ്ദേഹം അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. സമരവീരന്മാരെ പ്രധാനമന്ത്രി വണങ്ങി. ഗോവ മുക്തി വിമോചന സമിതിയുടെ സത്യാഗ്രഹത്തിൽ 31 സത്യാഗ്രഹികൾക്ക് ജീവൻ നഷ്ടപ്പെടേണ്ടി വന്നു. ഈ ത്യാഗങ്ങളെക്കുറിച്ചും പഞ്ചാബിന്റെ വീർ കർനൈൽ സിംഗ് ബെനിപാലിനെപ്പോലുള്ള വീരന്മാരെ കുറിച്ചും ചിന്തിക്കാൻ അദ്ദേഹം എല്ലാവരോടും അഭ്യർത്ഥിച്ചു. "ഗോവയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര ചരിത്രം ഇന്ത്യയുടെ ദൃഢനിശ്ചയത്തിന്റെ പ്രതീകം മാത്രമല്ല, ഇന്ത്യയുടെ ഐക്യത്തിന്റെയും അഖണ്ഡതയുടെയും ജീവനുള്ള രേഖയാണ്", പ്രധാനമന്ത്രി പറഞ്ഞു.
കുറച്ചുകാലം മുമ്പ് ഇറ്റലിയിലും വത്തിക്കാൻ സിറ്റിയിലും പോയപ്പോൾ ഫ്രാൻസിസ് മാർപാപ്പയെ കാണാൻ അവസരം ലഭിച്ച കാര്യം അദ്ദേഹം അനുസ്മരിച്ചു . ഇന്ത്യയോടുള്ള മാർപാപ്പയുടെ മനോഭാവവും അത്രതന്നെ ആഴത്തിലുള്ളതായിരുന്നു . ഇന്ത്യയിലേക്ക് വരാനുള്ള മാർപാപ്പയെ ക്ഷണിച്ചതിനെക്കുറിച്ചും പ്രധാനമന്ത്രി സംസാരിച്ചു. "ഇതാണ് നിങ്ങൾ എനിക്ക് നൽകിയ ഏറ്റവും വലിയ സമ്മാനം" എന്ന തന്റെ ക്ഷണത്തോടുള്ള ഫ്രാൻസിസ് മാർപാപ്പയുടെ പ്രതികരണം ശ്രീ മോദി അനുസ്മരിച്ചു, മാർപാപ്പ പറഞ്ഞു. ഇന്ത്യയുടെ വൈവിധ്യത്തോടുള്ള മാർപാപ്പയുടെ സ്‌നേഹം, നമ്മുടെ ഉജ്ജ്വല ജനാധിപത്യം എന്ന് പ്രധാനമന്ത്രി ഇത് എടുത്തുപറഞ്ഞു. വിശുദ്ധ രാജ്ഞി കെതേവന്റെ തിരുശേഷിപ്പുകൾ ജോർജിയ ഗവൺമെന്റിന് കൈമാറുന്നതിനെക്കുറിച്ചും പ്രധാനമന്ത്രി സംസാരിച്ചു.
ഗോവയുടെ ഭരണത്തിലെ കുതിപ്പ് ചൂണ്ടിക്കാട്ടി, ഗോവയുടെ പ്രകൃതി സൗന്ദര്യമാണ് എപ്പോഴും അതിന്റെ മുഖമുദ്രയെന്നും എന്നാൽ ഇപ്പോൾ ഇവിടുത്തെ ഗവണ്മെന്റ് ഗോവയുടെ മറ്റൊരു സ്വത്വം ഉറപ്പിക്കുകയാണെന്നും പ്രധാനമന്ത്രി പറഞ്ഞു. സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ഈ പുതിയ ഐഡന്റിറ്റി ഭരണത്തിന്റെ എല്ലാ ചുമതലകളിലും മുൻപന്തിയിലാണെന്നതാണ്. മറ്റൊരിടത്ത്, ജോലി ആരംഭിക്കുമ്പോൾ, അല്ലെങ്കിൽ ജോലി പുരോഗമിക്കുമ്പോൾ, ഗോവ അത് പൂർത്തിയാക്കുന്നു. ഗോവ സംസ്ഥാനത്തെ തുറസ്സായ മലമൂത്ര വിസർജന മുക്തമാക്കി, പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പ്, ‘ഓരോ വീട്ടിലും കുടിവെള്ളം ’, ജനന മരണ രജിസ്ട്രേഷൻ, ജനങ്ങളുടെ ജീവിതം സുഗമമാക്കുന്നതിനുള്ള മറ്റ് പദ്ധതികൾ എന്നിവയ്ക്ക് പ്രധാനമന്ത്രി ഉദാഹരണം നൽകി. സ്വയംപൂർണ ഗോവ അഭിയാന്റെ പ്രകടനത്തെ അദ്ദേഹം പ്രശംസിച്ചു. സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ഭരണ നേട്ടത്തിൽ മുഖ്യമന്ത്രിയെയും സംഘത്തെയും അദ്ദേഹം അഭിനന്ദിച്ചു. സംസ്ഥാനത്തെ ടൂറിസം പ്രോത്സാഹനത്തിനായി സ്വീകരിച്ച നടപടികളെക്കുറിച്ചും പ്രധാനമന്ത്രി സംസാരിച്ചു. അടുത്തിടെ സമാപിച്ച അന്താരാഷ്ട്ര ചലച്ചിത്രോത്സവം വിജയകരമായി നടത്തിയതിന് അദ്ദേഹം സംസ്ഥാനത്തെ അഭിനന്ദിച്ചു.
അന്തരിച്ച ശ്രീ മനോഹർ പരീക്കറിന് പ്രധാനമന്ത്രി ആദരാഞ്ജലികൾ അർപ്പിച്ചു. “ഗോവയുടെ ഈ നേട്ടങ്ങൾ, ഈ പുതിയ സ്വത്വം ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നത് കാണുമ്പോൾ, എന്റെ സുഹൃത്ത് മനോഹർ പരീക്കർ ജിയെയും ഞാൻ ഓർക്കുന്നു. അദ്ദേഹം ഗോവയെ വികസനത്തിന്റെ പുതിയ ഉയരങ്ങളിലെത്തിക്കുക മാത്രമല്ല, ഗോവയുടെ സാധ്യതകൾ വികസിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. എങ്ങനെയാണ് ഒരാൾക്ക് തന്റെ സംസ്ഥാനത്തോടും തന്റെ ജനത്തോടും തന്റെ അവസാന ശ്വാസം വരെ അർപ്പിതനായി തുടരാൻ കഴിയുക? അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജീവിതത്തിൽ ഞങ്ങൾ ഇത് കണ്ടു," അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ഗോവയിലെ ജനങ്ങളുടെ സത്യസന്ധതയുടെയും കഴിവിന്റെയും ഉത്സാഹത്തിന്റെയും പ്രതിഫലനം മനോഹർ പരീക്കറിൽ രാഷ്ട്രം കണ്ടതായി അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
गोवा की धरती को, गोवा की हवा को, गोवा के समंदर को, प्रकृति का अद्भुत वरदान मिला हुआ है।
— PMO India (@PMOIndia) December 19, 2021
और आज सभी का, गोवा के लोगों का ये जोश, गोवा की हवाओं में मुक्ति के गौरव को और बढ़ा रहा है: PM @narendramodi
इतने अवसर, अभिभूत करने वाले इतने अनुभव गोवा ने आज एक साथ दिये हैं।
— PMO India (@PMOIndia) December 19, 2021
यही तो जिंदादिल, वाइब्रेंट गोवा का स्वभाव है: PM @narendramodi
मुझे आज़ाद मैदान में शहीद मेमोरियल पर शहीदों को श्रद्धांजलि देने का सौभाग्य भी मिला।
— PMO India (@PMOIndia) December 19, 2021
शहीदों को नमन करने के बाद मैं मीरामर में सेल परेड और फ़्लाइ पास्ट का साक्षी भी बना।
यहाँ आकर भी ऑपरेशन विजय के वीरों को, veterans को देश की ओर से सम्मानित करने का अवसर मिला: PM @narendramodi
लेकिन समय और सत्ताओं की उठापटक के बीच सदियों की दूरियों के बाद भी न गोवा अपनी भारतीयता को भूला, न भारत अपने गोवा को भूला।
— PMO India (@PMOIndia) December 19, 2021
ये एक ऐसा रिश्ता है जो समय के साथ और सशक्त ही हुआ है: PM @narendramodi
गोवा एक ऐसे समय में पुर्तगाल के अधीन गया था जब देश के दूसरे बड़े भूभाग में मुगलों की सल्तनत थी।
— PMO India (@PMOIndia) December 19, 2021
उसके बाद कितने ही सियासी तूफान इस देश ने देखे, सत्ताओं की कितनी उठक पटक हुई: PM @narendramodi
गोवा के लोगों ने भी मुक्ति और स्वराज के लिए आंदोलनों को थमने नहीं दिया।
— PMO India (@PMOIndia) December 19, 2021
उन्होंने भारत के इतिहास में सबसे लम्बे समय तक आज़ादी की लौ को जलाकर रखा।
ऐसा इसलिए क्योंकि, भारत सिर्फ एक राजनीतिक सत्ता भर नहीं है।
भारत मानवता के हितों की रक्षा करने वाला एक विचार है, एक परिवार है: PM
भारत एक ऐसा भाव है जहां राष्ट्र ‘स्व’ से ऊपर होता है, सर्वोपरि होता है।
— PMO India (@PMOIndia) December 19, 2021
जहां एक ही मंत्र होता है- राष्ट्र प्रथम।
जहां एक ही संकल्प होता है- एक भारत, श्रेष्ठ भारत: PM @narendramodi
इनके भीतर एक छटपटाहट थी क्योंकि उस समय देश का एक हिस्सा तब भी पराधीन था, कुछ देशवासियों को तब भी आज़ादी नहीं मिली थी।
— PMO India (@PMOIndia) December 19, 2021
और आज मैं इस अवसर पर ये भी कहूंगा कि अगर सरदार पटेल साहब, कुछ वर्ष और जीवित रहते, तो गोवा को अपनी मुक्ति के लिए इतना इंतजार नहीं करना पड़ता: PM @narendramodi
गोवा मुक्ति विमोचन समिति के सत्याग्रह में 31 सत्याग्रहियों को अपने प्राण गँवाने पड़े थे।
— PMO India (@PMOIndia) December 19, 2021
आप सोचिए, इन बलिदानियों के बारे में, पंजाब के वीर करनैल सिंह बेनीपाल जैसे वीरों के बारे में: PM @narendramodi
मैं आपको जरूर बताना चाहता हूं कि जो उन्होंने मेरे निमंत्रण के बाद कहा था-
— PMO India (@PMOIndia) December 19, 2021
पोप फ्रांसिस ने कहा था- “This is the greatest gift you have given me” ये भारत की विविधता, हमारी ब्राइब्रेंट डेमोक्रेसी के प्रति उनका स्नेह है: PM @narendramodi
कुछ समय पहले इटली और वैटिकन सिटी गया था।
— PMO India (@PMOIndia) December 19, 2021
वहाँ मुझे पोप फ्रांसिस जी से मुलाक़ात का अवसर भी मिला।
भारत के प्रति उनका भाव भी वैसा ही अभिभूत करने वाला था।
मैंने उन्हें भारत आने के लिए आमंत्रित भी किया: PM @narendramodi
गोवा की प्राकृतिक सुंदरता, हमेशा से उसकी पहचान रही है।
— PMO India (@PMOIndia) December 19, 2021
लेकिन अब यहां जो सरकार है, वो गोवा की एक और पहचान सशक्त कर रही है।
ये नई पहचान है- हर काम में अव्वल रहने वाले, टॉप करने वाले राज्य की।
बाकी जगह जब काम की शुरुआत होती है, या काम आगे बढ़ता है, गोवा उसे तब पूरा कर लेता है: PM
गोवा के लोग कितने ईमानदार होते हैं, कितने प्रतिभावान और मेहनती होते हैं, देश गोवा के चरित्र को मनोहर जी के भीतर देखता था।
— PMO India (@PMOIndia) December 19, 2021
आखिरी सांस तक कोई कैसे अपने राज्य, अपने लोगों के लिए लगा रह सकता है, उनके जीवन में हमने ये साक्षात देखा था: PM @narendramodi
गोवा की इन उपलब्धियों को, इस नई पहचान को जब मैं मजबूत होते देखता हूँ तो मुझे मेरे अभिन्न साथी मनोहर परिकर जी की भी याद आती है।
— PMO India (@PMOIndia) December 19, 2021
उन्होंने न केवल गोवा को विकास की नई ऊंचाई तक पहुंचाया, बल्कि गोवा की क्षमता का भी विस्तार किया: PM @narendramodi
