പ്രഖ്യാപനങ്ങള്‍:

– അന്താരാഷ്ട്ര സൗോര്‍ജ്ജ സഖ്യത്തില്‍ ( ഐഎസ്എ) ചേരുന്നുവെന്ന ജപ്പാന്റെ പ്രഖ്യാപനം ഔപചാരിക അംഗീകാരത്തിന് 2018 ഒക്ടോബര്‍ 29ന് സമര്‍പ്പിക്കുന്നു. ഇതുവരെ 70 രാജ്യങ്ങള്‍ ഐഎസ്എ രൂപരേഖാ കരാറില്‍(ഐഎസ്എ എഫ്എ) ഒപ്പുവയ്ക്കുകയും 47 രാജ്യങ്ങള്‍ അംഗീകരിക്കുകയും ചെയ്തു. ജപ്പാന്‍ ഇതിലെ എഴുപത്തിയൊന്നാമത്തെ രാജ്യവും ഐഎസ്എ എഫ്എ അംഗീകരിക്കുന്ന നാല്‍പ്പത്തിയെട്ടാമത്തെ രാജ്യവുമാകും.

– മുംബൈ- അഹമ്മദാബാദ് അതിവേഗ റെയില്‍, ഉമിയം- ഉംത്രു മൂന്നാം ഘട്ട ജലവൈദ്യുത പദ്ധതി സ്‌റേഷന്‍ നവീകരണത്തിനും ആധുനീകരണത്തിനുമുള്ള പദ്ധതി, ഡല്‍ഹി ദ്രുതഗതാഗത സംവിധാന പദ്ധതി ( മൂന്നാം ഘട്ടം), വടക്കു കിഴക്കന്‍ റോഡ് ശൃംഖലാ കണക്റ്റിവിറ്റി മെച്ചപ്പെടുത്തല്‍ പദ്ധതി, തുര്‍ഗ പമ്പ്ഡ് ശേഖരണം നിര്‍മാണത്തിനുള്ള പദ്ധതി, ചെന്നൈ അനുബന്ധ റിംഗ് റോഡ് നിര്‍മ്മാണ പദ്ധതി, ത്രുപുരയിലെ സുസ്ഥിര വന പരിപാലന പദ്ധതി എന്നിവ ഉള്‍പ്പെടെ ഏഴ് യെന്‍ വായ്പാ പദ്ധതികളുടെ വ്യവസ്ഥാ കുറിപ്പുകളുടെ കൈമാറ്റം ( ആകെ വായ്പാ വ്യവസ്ഥ 316.458 ദശലക്ഷം യെന്‍ വരെ).

ധാരണാപത്രത്തിന്റെ/ കരാറിന്റെ/ ഉടമ്പടിയുടെ പേരും, വിശദീകരണവും

എ. പ്രതിരോധവും തന്ത്രപരവും
1. ജപ്പാന്‍ സമുദ്രതല സ്വയംപ്രതിരോധ സേനയും ഇന്ത്യയുടെ നാവിക സേനയും തമ്മില്‍ വിശാല സഹകരണത്തിനുള്ള നടപ്പാക്കല്‍ കരാര്‍ ( ഇന്ത്യയുടെ നാവിക സേനയും ജപ്പാന്‍ സമുദ്രതല സ്വയംപ്രതിരോധ സേനയും തമ്മില്‍ സമുദ്ര പ്രദേശ അവബോധ വിവരങ്ങളിലെ വന്‍തോതിലുള്ള സഹകരണവും കൈമാറ്റവും)

ബി. ഡിജിറ്റലും പുതിയതുമായ സാങ്കേതികവിദ്യകള്‍
2. ഇന്ത്യയുടെയും ജപ്പാന്റെയും ഇലക്ട്രോണിക്‌സ് ആന്റ് വിവര സാങ്കേതിക വിദ്യാ മന്ത്രാലയവും ധനമന്ത്രാലയവും വ്യാപാര, വ്യവസായ മന്ത്രാലയവും തമ്മില്‍ ഡിജിറ്റല്‍ പങ്കാളിത്തത്തില്‍ ധാരണാപത്രം. (ജപ്പാന്റെ ‘സൊസൈറ്റി 5.0’, ഇന്ത്യയുടെ ‘ഡിജിറ്റല്‍ ഇന്ത്യ’, ‘സ്മാര്‍ട് സിറ്റി’ , ‘സ്റ്റാര്‍ട്ടപ്പ് ഇന്ത്യ’ എന്നിവ പോലുള്ള ബോധവല്‍ക്കരണ പരിപാടികള്‍ എന്നിവ തമ്മില്‍ നിര്‍മിത ബുദ്ധിയും ഇന്റര്‍നെറ്റ് ഓഫ് തിംഗ്‌സും പോലുള്ള അടുത്ത തലമുറ സാങ്കേതികവിദ്യ മേഖലകളില്‍ കൂട്ടായ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളും കൊടുക്കല്‍വാങ്ങലുകളും നടത്തുക തുടങ്ങിയവ).

3. നിതി ആയോഗും ജപ്പാന്റെ ധനകാര്യ മന്ത്രാലയവും വ്യാപാര, വ്യവസായ മന്ത്രാലയവും നിര്‍മിത ബുദ്ധിയില്‍ ലക്ഷ്യ പ്രസ്താവന. ( നിര്‍മിത ബുദ്ധി സാങ്കേതികവിദ്യ പ്രോല്‍സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനും സഹകരണം വികസിപ്പിക്കുന്നതിനും).

സി. ആരോഗ്യ പരിരക്ഷയും പരിചരണവും

4. ഇന്ത്യയുടെ ആരോഗ്യ കുടുംബക്ഷേമ മന്ത്രാലയവും ജപ്പാന്‍ ഗവണ്‍മെന്റിന്റെ ആരോഗ്യപരിരക്ഷാ നയ കാര്യാലയവും ക്യാബിനറ്റ് സെക്രട്ടേറിയറ്റും ആരോഗ്യ മന്ത്രാലയവും ആരോഗ്യ പരിചരണ മേഖലയിലെ തൊഴിലും ക്ഷേവും വകുപ്പും തമ്മില്‍ ധാരണാപത്രം. ( പ്രാഥമികാരോഗ്യ പരിരക്ഷ, സാമൂഹികേതര രോഗ പ്രതിരോധം, മാതൃ ശിശു ആരോഗ്യ സേവനങ്ങള്‍, പൊതുശുചിത്വം, വൃത്തി, പോഷകാഹാരം, പ്രായമായവരുടെ പരിരക്ഷ എന്നീ പൊതുകാര്യങ്ങളില്‍ യോജിച്ച പ്രവര്‍ത്തനത്തിന് പ്രാപ്തമായ മേഖലകള്‍ കണ്ടെത്താനുള്ള സംവിധാനം സ്ഥാപിക്കുക).

5. പരമാധികാര ഇന്ത്യയുടെ ആയുഷ് മന്ത്രാലയവും ജപ്പാന്റെ കണഗാവാ പെര്‍ഫെക്ച്വറലും തമ്മില്‍ ആരോഗ്യ പരിരക്ഷയുടെയും പരിചരണത്തിന്റെയും മേഖലയില്‍ ധാരണാപത്രം. (ഇന്ത്യയുടെ ആയുഷ് മന്ത്രാലയവും ജപ്പാന്‍ ഗവണ്‍മെന്റിന്റെ കണങ്കാവാ പെര്‍ഫെക്ച്വുറലും തമ്മില്‍ ആരോഗ്യ പരിരക്ഷയുടെയും പരിചരണത്തിന്റെയും മേഖലയില്‍ ധാരണാപത്രം).

6. ഇന്ത്യയുടെ ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ, നിലവാര അതോറിറ്റിയും (എഫ്എസ്എസ്എഐ) ജപ്പാന്റെ ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ കമ്മീഷനും ഉപഭോക്തൃകാര്യ ഏജന്‍സിയും ആരോഗ്യമന്ത്രാലയവും തൊഴിലും ക്ഷേമവും വകുപ്പുമായി ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ കാര്യത്തില്‍ ധാരണാ പത്രം. ( ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ മേഖലയിലെ ഇന്ത്യയുടെയും ജപ്പാന്റെയും ഏജന്‍സികള്‍ തമ്മില്‍ സഹകരണം വര്‍ധിപ്പിക്കുക).

ഡി. ഭക്ഷ്യമൂല്യ ശൃംഖലയും കൃഷി മേഖലകളും.

7. ഭക്ഷ്യസംസ്‌കരണ വ്യവസായത്തില്‍ ജപ്പാന്റെ ഭക്ഷ്യസംസ്‌കരണവും വ്യവസായവും മന്ത്രാലയം, കൃഷി മന്ത്രാലയം, വനം, മല്‍സ്യബന്ധന മന്ത്രാലയം എന്നിവയുമായി ധാരണാപത്രം. ( തദ്ദേശ സ്വയംഭരണ സ്ഥാപനങ്ങള്‍, സ്വകാര്യ കമ്പനികള്‍ എന്നിവ പോലുള്ള പ്രസക്തമായ പങ്കാളികളുമായിച്ചേര്‍ന്ന് ഇന്ത്യയുടെ ഭക്ഷ്യ സംസ്‌കരണ വ്യവസായം വികസിപ്പിക്കുക ലക്ഷ്യം).

8. ഇന്ത്യയുടെ കൃഷി, കര്‍ഷക ക്ഷേമ മന്ത്രാലയവും ജപ്പാന്റെ കൃഷി, വനം, മല്‍സ്യബന്ധന മന്ത്രാലയവും തമ്മില്‍ കൃഷിയുടെയും മല്‍സ്യബന്ധനത്തിന്റെയും മേഖലകളില്‍ ഇന്ത്യയില്‍ ജപ്പാന്റെ നിക്ഷേപം പ്രോല്‍സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള പരിപാടി. ( ജപ്പാന്‍ കമ്പനികള്‍ക്ക് നിക്ഷേപ പരിസ്ഥിതി മെച്ചപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ട് മല്‍സ്യം വളര്‍ത്തലുള്‍പ്പെടെ കാര്‍ഷിക മൂല്യ ശൃംഖലയും മല്‍സ്യബന്ധനവും വികസിപ്പിക്കുന്നത് പ്രോല്‍സാഹിപ്പിക്കുക).

9. മഹാരാഷ്ട്രയില്‍ ഭക്ഷ്യമൂല്യ ശൃംഖല വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് മഹാരാഷ്ട്ര സംസ്ഥാന ഗവമണ്‍മെന്റും ജപ്പാന്റെ കൃഷിയും വനവും മല്‍സ്യബന്ധനവും മന്ത്രാലയവും തമ്മില്‍ ധാരണാപത്രം. ( മഹാരാഷ്ട്ര സംസ്ഥാനത്ത് ഭക്ഷ്യ മൂല്യ ശൃംഖലയ്ക്കു വേണ്ടി നിക്ഷേപം നടത്താന്‍ ജപ്പാന്‍ കമ്പനികളെ പ്രോല്‍സാഹിപ്പിക്കല്‍).

10. ഉത്തര്‍പ്രദേശില്‍ ഭക്ഷ്യ മൂല്യ ശൃംഖല വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് ജപ്പാന്റെ കൃഷിയും വനവും മല്‍സ്യബന്ധനവും മന്ത്രാലയവും ഉത്തര്‍പ്രദേശ് സംസ്ഥാന ഗവണ്‍മെന്റും തമ്മില്‍ സഹകരണ ധാരണാപത്രം. ( ഉത്തര്‍പ്രദേശ് സംസ്ഥാനത്ത് ഭക്ഷ്യ മൂല്യ ശൃംഖലയ്ക്ക് നിക്ഷേപം നടത്താന്‍ ജപ്പാന്‍ കമ്പനികളെ പ്രോല്‍സാഹിപ്പിക്കുന്നതിന്).

ഇ. സാമ്പത്തികം.

11. ഇന്ത്യയുടെ കയറ്റുമതി വായ്പാ ഉറപ്പ് കോര്‍പറേഷനും ജപ്പാന്റെ നെക്‌സിയും തമ്മില്‍ ധാരണാപത്രം. ( ഇന്ത്യക്കും ജപ്പാനുമിടയില്‍ വ്യാപാരവും നിക്ഷേപവും ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്നതിനും മൂന്നാം രാജ്യങ്ങളിലെ പദ്ധതികള്‍ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനും).

എഫ്. തപാല്‍.

12. തപാല്‍ മേഖലയില്‍ ഇന്ത്യയുടെ വാര്‍ത്താ വിനിമയ മന്ത്രാലയവും ജപ്പാന്റെ ആഭ്യന്തര കാര്യ വാര്‍ത്താ വിനിമയ മന്ത്രാലയവും തമ്മില്‍ ധാരണാപത്രം. ( വാര്‍ത്താ വിനിമയ മന്ത്രാലയവും ആഭ്യന്തര കാര്യ വാര്‍ത്താ വിനിമയ മന്ത്രാലയവും തമ്മില്‍ തപാല്‍ സേവന സംഭാഷണങ്ങള്‍ നടത്തുന്നതുള്‍പ്പെടെ തപാല്‍ മേഖലയില്‍ സഹകരണം ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിന് ).

ശാസ്ത്ര സാങ്കേതിക, അക്കാദമിക വിനിമയവും പരിസ്ഥിതിയും

13. ഇന്ത്യയുടെ ശാസ്ത്ര, വ്യവസായ ഗവേഷണ കൗണ്‍സിലും (സിഎസ്‌ഐആര്‍) ജപ്പാന്റെ ഹിരോഷിമാ സര്‍വകലാശാലയും തമ്മില്‍ ഗവേഷണ പങ്കാളിത്തത്തിന് ധാരണാപത്രം. ( ഇലക്ട്രോണിക്‌സ്, സെന്‍സറുകള്‍, അതിവേഗ വിഷന്‍, യന്ത്രമനുഷ്യര്‍, മെക്കട്രോണിക്‌സ് ഉള്‍പ്പെടെ അത്യാധുനിക നിര്‍മാണം, പാരിസ്ഥിതിക ഗവേഷണം, ബൗദ്ധിക ഗതാഗതം തുടങ്ങിയ മേഖലകളില്‍ ഗവേഷണ പങ്കാളിത്തം പ്രോല്‍സാഹിപ്പിക്കല്‍).

14. ഇന്ത്യയുടെ ശാസ്ത്ര, വ്യവസായ ഗവേഷണ കൗണ്‍സിലും (സിഎസ്‌ഐആര്‍) ആധുനിക ശാസ്ത്ര, സാങ്കേതികവിദ്യ ഗവേഷണ കേന്ദ്രവും (ആര്‍സിഎഎസ്ടി) ജപ്പാന്റെ ടോക്യോ സര്‍വകാശാലയും തമ്മില്‍ ഗവേഷണ പങ്കാളിത്ത ധാരണാപത്രം. ( പുനരുപയോഗ ഊര്‍ജ്ജം, യന്ത്രമനുഷ്യരും ഇന്റര്‍നെറ്റ് ഓഫ് തിംഗ്‌സ്, ആധുനിക സാമഗ്രികളും ഉള്‍പ്പെടെയുള്ള ഇലക്‌ട്രോണിക്‌സിലും ഗവേഷണ പങ്കാളിത്തം പ്രോല്‍സാഹിപ്പിക്കുന്നതിന്.

15. ഇന്ത്യയുടെ ശാസ്ത്ര, വ്യവസായ ഗവേഷണ കൗണ്‍സിലും (സിഎസ്‌ഐആര്‍) നവീനാശയ ഗവേഷണ ഇന്‍സ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്, ടോക്യോ സാങ്കേതികവിദ്യാ ഇന്‍സ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് (ടിഐടി) എന്നിവയും തമ്മില്‍ വ്യവസായ ഗവേണഷണം സാധ്യമാക്കുന്നതിനുള്ള ആന്തരിക കാര്യങ്ങളില്‍ സംയുക്ത ഗവേഷണത്തിന് സഹകരണ പത്രം. ( ഇന്ത്യയുടെ ശാസ്ത്രീയ, വ്യവസായ ഗവേഷണ കൗണ്‍സില്‍ (സിഎസ്‌ഐആര്‍), ടോക്യോ സാങ്കേതികവിദ്യാ ഇന്‍സ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് (ടിഐടി) എന്നിവ തമ്മില്‍ ആധുനിക പദാര്‍ത്ഥങ്ങള്‍, ജൈവശാസ്ത്രം, വിവര സാങ്കേതിക വിദ്യ എന്നിവ പോലുള്ള മേഖലകളില്‍ ഗവേഷണ പങ്കാളിത്തം സ്ഥാപിക്കുന്നതിന്).

16. ഇന്ത്യാ ഗവണ്‍മെന്റിന്റെ വാര്‍ത്താ വിനിമയ മന്ത്രാലയവും ജപ്പാന്‍ ഗവണ്‍മെന്റിന്റെ ആഭ്യന്തരകാര്യവും വാര്‍ത്താ വിനിമയവും മന്ത്രാലയവും തമ്മില്‍ തപാല്‍ മേഖലയില്‍ ധാരണാപത്രം. ( വാര്‍ത്താ വിനിമയ മന്ത്രാലയവും ആഭ്യന്തര കാര്യ വാര്‍ത്താ വിനിമയ മന്ത്രാലയവും തമ്മില്‍ തപാല്‍ സേവന സംഭാഷണങ്ങള്‍ നടത്തുന്നതുള്‍പ്പെടെ തപാല്‍ മേഖലയില്‍ സഹകരണം ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിന് ).

17. പരിസ്ഥിതി സഹകരണത്തില്‍ ഇന്ത്യയും ജപ്പാനും തമ്മില്‍ ധാരണാപത്രം ( പരിസ്ഥിതിയുടെ സംരക്ഷണത്തിനും മെച്ചപ്പെടുത്തലിനും ഇന്ത്യയും ജപ്പാനും തമ്മില്‍ ബൃഹദ് സഹകരണം പ്രോല്‍സാഹിപ്പിക്കുന്നതിന്).

18. അക്കാദമിക, ഗവേഷണ വിനിമയത്തില്‍ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഫാര്‍മസ്യൂട്ടിക്കല്‍ വിദ്യാഭ്യാസ, ഗവേഷണ ഇന്‍സ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടും (എന്‍ഐപിഇആര്‍) ജപ്പാന്റെ ഷിസുക്കോവ സര്‍വകലാശാലയും തമ്മില്‍ ധാരണാപത്രം.( ദേശീയ ഫാര്‍മസ്യൂട്ടിക്കല്‍ വിദ്യാഭ്യാസ, ഗവേഷണ ഇന്‍സ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടും ഷിസുക്കോവ സര്‍വകലാശാലയും തമ്മില്‍ അക്കാദമിക ബന്ധങ്ങള്‍ പ്രോല്‍സാഹിപ്പിക്കുന്നതിന്).
19. ഇന്‍ഡോ-ജപ്പാന്‍ ആഗോള സ്റ്റാര്‍ട്ടപ്പ് സഹകരണം വര്‍ധിപ്പിക്കുന്നതിന് നാഗസാക്കി സര്‍വകലാശാലയും ട്രിപ്പിള്‍ഐടിഡിഎം കാഞ്ചീപുരവും തമ്മില്‍ ധാരണാപത്രം. ( ഇന്‍ഡോ ജപ്പാന്‍ ആഗോള സ്റ്റാര്‍ട്ടപ്പുമായി ചേര്‍ന്ന് വിവര സാങ്കേതികവിദ്യ, മാനവ വിഭവശേഷി വികസനം).

20. ഹൈദരാബാദിലെ സാങ്കേതികവിദ്യാ ഇന്‍സ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടും ജപ്പാനിലെ ഹിരോഷിമ സര്‍വകലാശാലയും തമ്മില്‍ ധാരണാപത്രം. ( രണ്ടു സ്ഥാപനങ്ങളും തമ്മില്‍ സംയുക്ത ഗവേഷണ പ്രോല്‍സാഹനവും വിദ്യാര്‍ത്ഥി, അധ്യാപക വിനിമയവും).

21. ഹൈദരാബാദിലെ സാങ്കേതികവിദ്യാ ഇന്‍സ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടും ദേശീയ ശാ വ്യവസായ ശാസ്ത്ര സാങ്കേതികവിദ്യാ ഇന്‍സ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടും തമ്ില്‍ ധാരണാപത്രം. ( രണ്ടു സ്ഥാപനങ്ങളും തമ്മില്‍ സംയുക്ത ഗവേഷണ പ്രോല്‍സാഹനവും വിദ്യാര്‍ത്ഥി, അധ്യാപക വിനിമയവും).

22. കാണ്‍പൂരിലെ സാങ്കേതികവിദ്യാ ഇന്‍സ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്, അധ്യാപക ബിരുദ സ്‌കൂള്‍, സ്‌കൂള്‍ ഓഫ് എന്‍ജിനീയറിംഗ്, വിവര സാങ്കേതികവിദ്യ, സാങ്കേതികവിദ്യാ ബിരുദ സ്‌കൂള്‍, ഗ്രാജുവേറ്റ് സ്‌കൂള്‍ ഓഫ് കെമിക്കല്‍ സയന്‍സസ് ആന്റ് എന്‍ജിനീയറിംഗ്, ഹൊക്കൈഡോ സര്‍വകലാശാല എന്നിവ തമ്മില്‍ അക്കാദമിക വിനിമയ കരാര്‍, കാണ്‍പൂരിലെ സാങ്കേതികവിദ്യാ ഇന്‍സ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്, അധ്യാപക ബിരുദ സ്‌കൂള്‍, സ്‌കൂള്‍ ഓഫ് എന്‍ജിനീയറിംഗ്, വിവര സാങ്കേതികവിദ്യ, സാങ്കേതികവിദ്യ ബിരുദ സ്‌കൂള്‍, ഗ്രാജുവേറ്റ് സ്‌കൂള്‍ ഓഫ് കെമിക്കല്‍ സയന്‍സസ് ആന്റ് എന്‍ജിനീയറിംഗ്, ഹൊക്കൈഡോ സര്‍വകലാശാല എന്നിവ തമ്മില്‍ വിദ്യാര്‍ത്ഥി കൈമാറ്റത്തിന് ധാരണാപത്രം. (രണ്ടു സ്ഥാപനങ്ങളും തമ്മില്‍ സംയുക്ത ഗവേഷണ പ്രോല്‍സാഹനവും വിദ്യാര്‍ത്ഥി, അധ്യാപക വിനിമയവും).

എച്ച്. കായികം.

23. സ്‌പോര്‍ട്‌സ് അതോറിറ്റി ഓഫ് ഇന്ത്യ (സായി)യും ജപ്പാനിലെ സുകുബ സര്‍വകലാശാലയും തമ്മില്‍ അക്കാദമിക വിനിമയത്തിലും കായിക സഹകരണത്തിലും ധാരണാപത്രം. ( രണ്ടു സ്ഥാപനങ്ങള്‍ തമ്മിലും സംയുക്ത ഗവേഷണം പ്രോല്‍സാഹിപ്പിക്കലും വിദ്യാര്‍ത്ഥികളുടെയും അധ്യാപകരുടെയും സംയുക്ത പരിപാടികളിലൂടെ സഹകരണം ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിന്).

ഐ. വായ്പാ കരാര്‍ പത്രങ്ങളുടെ കൈമാ്റ്റം, എന്തിനെന്നാല്‍:

24. മുംബൈ- അഹമ്മദാബാദ് അതിവേഗ റെയില്‍ ( രണ്ട്) പദ്ധതി.

25. ഉമിയം- ഉംത്‌റു വൈദ്യുത വൈദ്യുത സ്റ്റേഷന്‍ മൂന്നാം ഘട്ടം നവീകണത്തിനും ആധുനീകരണത്തിനുമുള്ള പദ്ധതി.

26. ഡെല്‍ഹി ബൃഹദ് ദ്രുത ഗതാഗത സംവിധാനം മൂന്നാം ഘട്ട പദ്ധതി.

27. വടക്കു കിഴക്കന്‍ റോഡ് ശൃംഖല ബന്ധം മെച്ചപ്പെടുത്തല്‍ പദ്ധതി മൂന്നാം ഘട്ടം.

28. ത്രിപുരയിലെ സുസ്ഥിര വനപരിപാലന പദ്ധതി.

ജി2ബി/ബി2ബി കരാറുകള്‍

29. ജപ്പാന്റെ കെഎജിഒഎംഇ കമ്പനിയും ഇന്ത്യാ ഗവണ്‍മെന്റിന്റെ ഭക്ഷ്യ സംസ്‌കരണ വ്യവസായ മന്ത്രാലയവും തമ്മില്‍ ധാരണാപത്രം.

30. സ്റ്റേറ്റ് ബാങ്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യ (എസ്ബിഐ), എ്‌സിബിഐ പേമെന്റ് സര്‍വീസസ് പ്രൈവറ്റ് ലിമിറ്റഡ്, ഹിറ്റാച്ചി പേമെന്റ് സര്‍വീസസ് പ്രൈവറ്റ് ലിമിറ്റഡ് എന്നിവ തമ്മില്‍ സംയുക്ത സംരംഭ കരാര്‍.

31. ജപ്പാനിലെ നിസാന്‍ സ്റ്റീല്‍ ഇന്‍ഡസ്ട്രി കമ്പനിയും ഇന്ത്യാ ഗവണ്‍മെന്റിന്റെ ഭക്ഷ്യ സംസ്‌കരണ വ്യവസായ മന്ത്രാലയവും തമ്മില്‍ ധാരണാപത്രം.

32. 57 ജപ്പാന്‍ കമ്പനികള്‍ക്ക് ഇന്ത്യയില്‍ നിക്ഷേപത്തിനും 15 ഇന്ത്യന്‍ കമ്പനികള്‍ക്ക് ജപ്പാനില്‍ നിക്ഷേപത്തിനും ഇന്ത്യ, ജപ്പാന്‍ ഗവണ്‍മെന്റുകളുടെ പിന്തുണയോടെ സ്വകാര്യ മേഖലാ നിക്ഷേപ പദ്ധതി നിര്‍ദേശങ്ങളുടെ ലക്ഷ്യ പത്രം.

 

 

Explore More
78-ാം സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനത്തില്‍ ചുവപ്പ് കോട്ടയില്‍ നിന്ന് പ്രധാനമന്ത്രി ശ്രീ നരേന്ദ്ര മോദി നടത്തിയ പ്രസംഗം

ജനപ്രിയ പ്രസംഗങ്ങൾ

78-ാം സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനത്തില്‍ ചുവപ്പ് കോട്ടയില്‍ നിന്ന് പ്രധാനമന്ത്രി ശ്രീ നരേന്ദ്ര മോദി നടത്തിയ പ്രസംഗം
India’s Biz Activity Surges To 3-month High In Nov: Report

Media Coverage

India’s Biz Activity Surges To 3-month High In Nov: Report
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM’s address at the Odisha Parba
November 24, 2024
Delighted to take part in the Odisha Parba in Delhi, the state plays a pivotal role in India's growth and is blessed with cultural heritage admired across the country and the world: PM
The culture of Odisha has greatly strengthened the spirit of 'Ek Bharat Shreshtha Bharat', in which the sons and daughters of the state have made huge contributions: PM
We can see many examples of the contribution of Oriya literature to the cultural prosperity of India: PM
Odisha's cultural richness, architecture and science have always been special, We have to constantly take innovative steps to take every identity of this place to the world: PM
We are working fast in every sector for the development of Odisha,it has immense possibilities of port based industrial development: PM
Odisha is India's mining and metal powerhouse making it’s position very strong in the steel, aluminium and energy sectors: PM
Our government is committed to promote ease of doing business in Odisha: PM
Today Odisha has its own vision and roadmap, now investment will be encouraged and new employment opportunities will be created: PM

जय जगन्नाथ!

जय जगन्नाथ!

केंद्रीय मंत्रिमंडल के मेरे सहयोगी श्रीमान धर्मेन्द्र प्रधान जी, अश्विनी वैष्णव जी, उड़िया समाज संस्था के अध्यक्ष श्री सिद्धार्थ प्रधान जी, उड़िया समाज के अन्य अधिकारी, ओडिशा के सभी कलाकार, अन्य महानुभाव, देवियों और सज्जनों।

ओडिशा र सबू भाईओ भउणी मानंकु मोर नमस्कार, एबंग जुहार। ओड़िया संस्कृति के महाकुंभ ‘ओड़िशा पर्व 2024’ कू आसी मँ गर्बित। आपण मानंकु भेटी मूं बहुत आनंदित।

मैं आप सबको और ओडिशा के सभी लोगों को ओडिशा पर्व की बहुत-बहुत बधाई देता हूँ। इस साल स्वभाव कवि गंगाधर मेहेर की पुण्यतिथि का शताब्दी वर्ष भी है। मैं इस अवसर पर उनका पुण्य स्मरण करता हूं, उन्हें श्रद्धांजलि देता हूँ। मैं भक्त दासिआ बाउरी जी, भक्त सालबेग जी, उड़िया भागवत की रचना करने वाले श्री जगन्नाथ दास जी को भी आदरपूर्वक नमन करता हूं।

ओडिशा निजर सांस्कृतिक विविधता द्वारा भारतकु जीबन्त रखिबारे बहुत बड़ भूमिका प्रतिपादन करिछि।

साथियों,

ओडिशा हमेशा से संतों और विद्वानों की धरती रही है। सरल महाभारत, उड़िया भागवत...हमारे धर्मग्रन्थों को जिस तरह यहाँ के विद्वानों ने लोकभाषा में घर-घर पहुंचाया, जिस तरह ऋषियों के विचारों से जन-जन को जोड़ा....उसने भारत की सांस्कृतिक समृद्धि में बहुत बड़ी भूमिका निभाई है। उड़िया भाषा में महाप्रभु जगन्नाथ जी से जुड़ा कितना बड़ा साहित्य है। मुझे भी उनकी एक गाथा हमेशा याद रहती है। महाप्रभु अपने श्री मंदिर से बाहर आए थे और उन्होंने स्वयं युद्ध का नेतृत्व किया था। तब युद्धभूमि की ओर जाते समय महाप्रभु श्री जगन्नाथ ने अपनी भक्त ‘माणिका गौउडुणी’ के हाथों से दही खाई थी। ये गाथा हमें बहुत कुछ सिखाती है। ये हमें सिखाती है कि हम नेक नीयत से काम करें, तो उस काम का नेतृत्व खुद ईश्वर करते हैं। हमेशा, हर समय, हर हालात में ये सोचने की जरूरत नहीं है कि हम अकेले हैं, हम हमेशा ‘प्लस वन’ होते हैं, प्रभु हमारे साथ होते हैं, ईश्वर हमेशा हमारे साथ होते हैं।

साथियों,

ओडिशा के संत कवि भीम भोई ने कहा था- मो जीवन पछे नर्के पडिथाउ जगत उद्धार हेउ। भाव ये कि मुझे चाहे जितने ही दुख क्यों ना उठाने पड़ें...लेकिन जगत का उद्धार हो। यही ओडिशा की संस्कृति भी है। ओडिशा सबु जुगरे समग्र राष्ट्र एबं पूरा मानब समाज र सेबा करिछी। यहाँ पुरी धाम ने ‘एक भारत श्रेष्ठ भारत’ की भावना को मजबूत बनाया। ओडिशा की वीर संतानों ने आज़ादी की लड़ाई में भी बढ़-चढ़कर देश को दिशा दिखाई थी। पाइका क्रांति के शहीदों का ऋण, हम कभी नहीं चुका सकते। ये मेरी सरकार का सौभाग्य है कि उसे पाइका क्रांति पर स्मारक डाक टिकट और सिक्का जारी करने का अवसर मिला था।

साथियों,

उत्कल केशरी हरे कृष्ण मेहताब जी के योगदान को भी इस समय पूरा देश याद कर रहा है। हम व्यापक स्तर पर उनकी 125वीं जयंती मना रहे हैं। अतीत से लेकर आज तक, ओडिशा ने देश को कितना सक्षम नेतृत्व दिया है, ये भी हमारे सामने है। आज ओडिशा की बेटी...आदिवासी समुदाय की द्रौपदी मुर्मू जी भारत की राष्ट्रपति हैं। ये हम सभी के लिए बहुत ही गर्व की बात है। उनकी प्रेरणा से आज भारत में आदिवासी कल्याण की हजारों करोड़ रुपए की योजनाएं शुरू हुई हैं, और ये योजनाएं सिर्फ ओडिशा के ही नहीं बल्कि पूरे भारत के आदिवासी समाज का हित कर रही हैं।

साथियों,

ओडिशा, माता सुभद्रा के रूप में नारीशक्ति और उसके सामर्थ्य की धरती है। ओडिशा तभी आगे बढ़ेगा, जब ओडिशा की महिलाएं आगे बढ़ेंगी। इसीलिए, कुछ ही दिन पहले मैंने ओडिशा की अपनी माताओं-बहनों के लिए सुभद्रा योजना का शुभारंभ किया था। इसका बहुत बड़ा लाभ ओडिशा की महिलाओं को मिलेगा। उत्कलर एही महान सुपुत्र मानंकर बिसयरे देश जाणू, एबं सेमानंक जीबन रु प्रेरणा नेउ, एथी निमन्ते एपरी आयौजनर बहुत अधिक गुरुत्व रहिछि ।

साथियों,

इसी उत्कल ने भारत के समुद्री सामर्थ्य को नया विस्तार दिया था। कल ही ओडिशा में बाली जात्रा का समापन हुआ है। इस बार भी 15 नवंबर को कार्तिक पूर्णिमा के दिन से कटक में महानदी के तट पर इसका भव्य आयोजन हो रहा था। बाली जात्रा प्रतीक है कि भारत का, ओडिशा का सामुद्रिक सामर्थ्य क्या था। सैकड़ों वर्ष पहले जब आज जैसी टेक्नोलॉजी नहीं थी, तब भी यहां के नाविकों ने समुद्र को पार करने का साहस दिखाया। हमारे यहां के व्यापारी जहाजों से इंडोनेशिया के बाली, सुमात्रा, जावा जैसे स्थानो की यात्राएं करते थे। इन यात्राओं के माध्यम से व्यापार भी हुआ और संस्कृति भी एक जगह से दूसरी जगह पहुंची। आजी विकसित भारतर संकल्पर सिद्धि निमन्ते ओडिशार सामुद्रिक शक्तिर महत्वपूर्ण भूमिका अछि।

साथियों,

ओडिशा को नई ऊंचाई तक ले जाने के लिए 10 साल से चल रहे अनवरत प्रयास....आज ओडिशा के लिए नए भविष्य की उम्मीद बन रहे हैं। 2024 में ओडिशावासियों के अभूतपूर्व आशीर्वाद ने इस उम्मीद को नया हौसला दिया है। हमने बड़े सपने देखे हैं, बड़े लक्ष्य तय किए हैं। 2036 में ओडिशा, राज्य-स्थापना का शताब्दी वर्ष मनाएगा। हमारा प्रयास है कि ओडिशा की गिनती देश के सशक्त, समृद्ध और तेजी से आगे बढ़ने वाले राज्यों में हो।

साथियों,

एक समय था, जब भारत के पूर्वी हिस्से को...ओडिशा जैसे राज्यों को पिछड़ा कहा जाता था। लेकिन मैं भारत के पूर्वी हिस्से को देश के विकास का ग्रोथ इंजन मानता हूं। इसलिए हमने पूर्वी भारत के विकास को अपनी प्राथमिकता बनाया है। आज पूरे पूर्वी भारत में कनेक्टिविटी के काम हों, स्वास्थ्य के काम हों, शिक्षा के काम हों, सभी में तेजी लाई गई है। 10 साल पहले ओडिशा को केंद्र सरकार जितना बजट देती थी, आज ओडिशा को तीन गुना ज्यादा बजट मिल रहा है। इस साल ओडिशा के विकास के लिए पिछले साल की तुलना में 30 प्रतिशत ज्यादा बजट दिया गया है। हम ओडिशा के विकास के लिए हर सेक्टर में तेजी से काम कर रहे हैं।

साथियों,

ओडिशा में पोर्ट आधारित औद्योगिक विकास की अपार संभावनाएं हैं। इसलिए धामरा, गोपालपुर, अस्तारंगा, पलुर, और सुवर्णरेखा पोर्ट्स का विकास करके यहां व्यापार को बढ़ावा दिया जाएगा। ओडिशा भारत का mining और metal powerhouse भी है। इससे स्टील, एल्युमिनियम और एनर्जी सेक्टर में ओडिशा की स्थिति काफी मजबूत हो जाती है। इन सेक्टरों पर फोकस करके ओडिशा में समृद्धि के नए दरवाजे खोले जा सकते हैं।

साथियों,

ओडिशा की धरती पर काजू, जूट, कपास, हल्दी और तिलहन की पैदावार बहुतायत में होती है। हमारा प्रयास है कि इन उत्पादों की पहुंच बड़े बाजारों तक हो और उसका फायदा हमारे किसान भाई-बहनों को मिले। ओडिशा की सी-फूड प्रोसेसिंग इंडस्ट्री में भी विस्तार की काफी संभावनाएं हैं। हमारा प्रयास है कि ओडिशा सी-फूड एक ऐसा ब्रांड बने, जिसकी मांग ग्लोबल मार्केट में हो।

साथियों,

हमारा प्रयास है कि ओडिशा निवेश करने वालों की पसंदीदा जगहों में से एक हो। हमारी सरकार ओडिशा में इज ऑफ डूइंग बिजनेस को बढ़ावा देने के लिए प्रतिबद्ध है। उत्कर्ष उत्कल के माध्यम से निवेश को बढ़ाया जा रहा है। ओडिशा में नई सरकार बनते ही, पहले 100 दिनों के भीतर-भीतर, 45 हजार करोड़ रुपए के निवेश को मंजूरी मिली है। आज ओडिशा के पास अपना विज़न भी है, और रोडमैप भी है। अब यहाँ निवेश को भी बढ़ावा मिलेगा, और रोजगार के नए अवसर भी पैदा होंगे। मैं इन प्रयासों के लिए मुख्यमंत्री श्रीमान मोहन चरण मांझी जी और उनकी टीम को बहुत-बहुत बधाई देता हूं।

साथियों,

ओडिशा के सामर्थ्य का सही दिशा में उपयोग करके उसे विकास की नई ऊंचाइयों पर पहुंचाया जा सकता है। मैं मानता हूं, ओडिशा को उसकी strategic location का बहुत बड़ा फायदा मिल सकता है। यहां से घरेलू और अंतर्राष्ट्रीय बाजार तक पहुंचना आसान है। पूर्व और दक्षिण-पूर्व एशिया के लिए ओडिशा व्यापार का एक महत्वपूर्ण हब है। Global value chains में ओडिशा की अहमियत आने वाले समय में और बढ़ेगी। हमारी सरकार राज्य से export बढ़ाने के लक्ष्य पर भी काम कर रही है।

साथियों,

ओडिशा में urbanization को बढ़ावा देने की अपार संभावनाएं हैं। हमारी सरकार इस दिशा में ठोस कदम उठा रही है। हम ज्यादा संख्या में dynamic और well-connected cities के निर्माण के लिए प्रतिबद्ध हैं। हम ओडिशा के टियर टू शहरों में भी नई संभावनाएं बनाने का भरपूर हम प्रयास कर रहे हैं। खासतौर पर पश्चिम ओडिशा के इलाकों में जो जिले हैं, वहाँ नए इंफ्रास्ट्रक्चर से नए अवसर पैदा होंगे।

साथियों,

हायर एजुकेशन के क्षेत्र में ओडिशा देशभर के छात्रों के लिए एक नई उम्मीद की तरह है। यहां कई राष्ट्रीय और अंतर्राष्ट्रीय इंस्टीट्यूट हैं, जो राज्य को एजुकेशन सेक्टर में लीड लेने के लिए प्रेरित करते हैं। इन कोशिशों से राज्य में स्टार्टअप्स इकोसिस्टम को भी बढ़ावा मिल रहा है।

साथियों,

ओडिशा अपनी सांस्कृतिक समृद्धि के कारण हमेशा से ख़ास रहा है। ओडिशा की विधाएँ हर किसी को सम्मोहित करती है, हर किसी को प्रेरित करती हैं। यहाँ का ओड़िशी नृत्य हो...ओडिशा की पेंटिंग्स हों...यहाँ जितनी जीवंतता पट्टचित्रों में देखने को मिलती है...उतनी ही बेमिसाल हमारे आदिवासी कला की प्रतीक सौरा चित्रकारी भी होती है। संबलपुरी, बोमकाई और कोटपाद बुनकरों की कारीगरी भी हमें ओडिशा में देखने को मिलती है। हम इस कला और कारीगरी का जितना प्रसार करेंगे, उतना ही इस कला को संरक्षित करने वाले उड़िया लोगों को सम्मान मिलेगा।

साथियों,

हमारे ओडिशा के पास वास्तु और विज्ञान की भी इतनी बड़ी धरोहर है। कोणार्क का सूर्य मंदिर… इसकी विशालता, इसका विज्ञान...लिंगराज और मुक्तेश्वर जैसे पुरातन मंदिरों का वास्तु.....ये हर किसी को आश्चर्यचकित करता है। आज लोग जब इन्हें देखते हैं...तो सोचने पर मजबूर हो जाते हैं कि सैकड़ों साल पहले भी ओडिशा के लोग विज्ञान में इतने आगे थे।

साथियों,

ओडिशा, पर्यटन की दृष्टि से अपार संभावनाओं की धरती है। हमें इन संभावनाओं को धरातल पर उतारने के लिए कई आयामों में काम करना है। आप देख रहे हैं, आज ओडिशा के साथ-साथ देश में भी ऐसी सरकार है जो ओडिशा की धरोहरों का, उसकी पहचान का सम्मान करती है। आपने देखा होगा, पिछले साल हमारे यहाँ G-20 का सम्मेलन हुआ था। हमने G-20 के दौरान इतने सारे देशों के राष्ट्राध्यक्षों और राजनयिकों के सामने...सूर्यमंदिर की ही भव्य तस्वीर को प्रस्तुत किया था। मुझे खुशी है कि महाप्रभु जगन्नाथ मंदिर परिसर के सभी चार द्वार खुल चुके हैं। मंदिर का रत्न भंडार भी खोल दिया गया है।

साथियों,

हमें ओडिशा की हर पहचान को दुनिया को बताने के लिए भी और भी इनोवेटिव कदम उठाने हैं। जैसे....हम बाली जात्रा को और पॉपुलर बनाने के लिए बाली जात्रा दिवस घोषित कर सकते हैं, उसका अंतरराष्ट्रीय मंच पर प्रचार कर सकते हैं। हम ओडिशी नृत्य जैसी कलाओं के लिए ओडिशी दिवस मनाने की शुरुआत कर सकते हैं। विभिन्न आदिवासी धरोहरों को सेलिब्रेट करने के लिए भी नई परम्पराएँ शुरू की जा सकती हैं। इसके लिए स्कूल और कॉलेजों में विशेष आयोजन किए जा सकते हैं। इससे लोगों में जागरूकता आएगी, यहाँ पर्यटन और लघु उद्योगों से जुड़े अवसर बढ़ेंगे। कुछ ही दिनों बाद प्रवासी भारतीय सम्मेलन भी, विश्व भर के लोग इस बार ओडिशा में, भुवनेश्वर में आने वाले हैं। प्रवासी भारतीय दिवस पहली बार ओडिशा में हो रहा है। ये सम्मेलन भी ओडिशा के लिए बहुत बड़ा अवसर बनने वाला है।

साथियों,

कई जगह देखा गया है बदलते समय के साथ, लोग अपनी मातृभाषा और संस्कृति को भी भूल जाते हैं। लेकिन मैंने देखा है...उड़िया समाज, चाहे जहां भी रहे, अपनी संस्कृति, अपनी भाषा...अपने पर्व-त्योहारों को लेकर हमेशा से बहुत उत्साहित रहा है। मातृभाषा और संस्कृति की शक्ति कैसे हमें अपनी जमीन से जोड़े रखती है...ये मैंने कुछ दिन पहले ही दक्षिण अमेरिका के देश गयाना में भी देखा। करीब दो सौ साल पहले भारत से सैकड़ों मजदूर गए...लेकिन वो अपने साथ रामचरित मानस ले गए...राम का नाम ले गए...इससे आज भी उनका नाता भारत भूमि से जुड़ा हुआ है। अपनी विरासत को इसी तरह सहेज कर रखते हुए जब विकास होता है...तो उसका लाभ हर किसी तक पहुंचता है। इसी तरह हम ओडिशा को भी नई ऊचाई पर पहुंचा सकते हैं।

साथियों,

आज के आधुनिक युग में हमें आधुनिक बदलावों को आत्मसात भी करना है, और अपनी जड़ों को भी मजबूत बनाना है। ओडिशा पर्व जैसे आयोजन इसका एक माध्यम बन सकते हैं। मैं चाहूँगा, आने वाले वर्षों में इस आयोजन का और ज्यादा विस्तार हो, ये पर्व केवल दिल्ली तक सीमित न रहे। ज्यादा से ज्यादा लोग इससे जुड़ें, स्कूल कॉलेजों का participation भी बढ़े, हमें इसके लिए प्रयास करने चाहिए। दिल्ली में बाकी राज्यों के लोग भी यहाँ आयें, ओडिशा को और करीबी से जानें, ये भी जरूरी है। मुझे भरोसा है, आने वाले समय में इस पर्व के रंग ओडिशा और देश के कोने-कोने तक पहुंचेंगे, ये जनभागीदारी का एक बहुत बड़ा प्रभावी मंच बनेगा। इसी भावना के साथ, मैं एक बार फिर आप सभी को बधाई देता हूं।

आप सबका बहुत-बहुत धन्यवाद।

जय जगन्नाथ!