Text of PM's remarks at inauguration of Global Exhibition on Services

Published By : Admin | April 23, 2015 | 20:20 IST

मंच पर विराजमान मंत्रिपरिषद के मेरे सभी साथी,

मंच पर उपस्थित सभी महानुभाव,

दुनिया के भिन्‍न-भिन्‍न देशों से आये हुए प्रतिनिधि बंधु,

मैं Department के सभी साथियों को बधाई देता हूं इस कार्यक्रम की रचना करने के लिए क्‍योंकि बहुत वर्षों से हम एक बात सुनते आये हैं और उसका हमारे मन पर प्रभाव भी बहुत रहा है। हर जगह पर हम सुनते थे एक शब्‍द, Brain Drain. और आलोचना भी होती रहती थी कि ये देश का क्‍या होगा Brain Drain का, ऐसी आलोचना होती थी। और आज से 15-20 साल पहले शायद यहां बैठे हुए लोगों ने बहुत सारी चिंता व्‍यक्‍त की होगी। वो एक Mind Set था हमारा, लेकिन आज Brain Drain से Brain Gain तक की यात्रा है यह हमारी यात्रा आई है। अब Brain Drain से बाहर निकल करके, उस सोच से बाहर निकल करके, Brain Gain के लिए हमारी क्‍या Strategy होनी चाहिए उसको हमने सोचना चाहिए।

और इसलिए कोशिश यह है कि अब वो... हम लोगों ने चिंता करने की जरूरत नहीं है पांच 50 लोग दुनिया में पहुंचेंगे तो यहां खाली हो जाएगा। यह बहुरत्‍ना वसुंधरा है, कोई कमी पड़ने वाली नहीं है, Talented Manpower की कभी कमी नहीं पड़ने वाली है। दूसरी बात है, भारत ने अपनी शक्ति और सामर्थ्‍य का लेखा-जोखा लेना चाहिए। और वो भी global prospective में लेना चाहिए। और आज अगर global prospective में देखें तो भारत की सबसे बड़ी शक्ति है भारत का human resource, हमारा Manpower. यह हमारी सबसे बड़ी ताकत है। और अगर ये हमारी सबसे बड़ी संपत्ति है, तो हमारे विकास की यात्रा के केंद्र बिंदु में इस विचार को प्राथमिकता देनी चाहिए कि जिस देश के पास 65 percent population 35 से नीचे हो, और आने वाले दिनों में यह एवरेज और कम होने वाली है। भारत आने वाले दिनों में अधिक युवा होने वाला है। अगर यह हमारी संपत्ति है तो संपत्ति को ध्‍यान में रख करके, हमारी विकास यात्रा की Model को हमने तैयार करना चाहिए।

और अगर उसको तैयार करना है तो हमने Globally भी देखना चाहिए कि नहीं दुनिया की क्‍या स्थिति है। कितना ही Development किया होगा, Technology की नई-नई ऊंचाईयों को पार किया होगा, उसके बाद भी विश्‍व का बहुत एक हिस्‍सा ऐसा होगा, आने वाले दिनों में - जो Manpower के बिना एक प्रकार से Handicap हो सकता है। अभी जैसे त्रेहान जी बता रहे थे कि अगर हम Sport System खड़ी न करें तो दुनिया के कई देशों का Health Sector ही Collapse कर जाएगा। कहने का तात्‍पर्य यह है कि हम लोगों के पास ये सामर्थ्‍य है। अब इसको Scientific ढंग से हम आगे कैसे बढ़ाएं?

भारत में व्‍यक्तिगत संबंधों के कारण कोई Middle east में चले गये होंगे, वहां कोई मजदूरी शुरू की होगी। कोई पांच लोग पहले गये होंगे, कोई 50 को ले गये होंगे। फिर एक जिले के ज्‍यादा लोग उसी देश में चले जाते होंगे वो परंपरा चली होगी। लेकिन इस बात को institutionalized करके इस सेक्‍टर में काम करने वाले सब लोगों का सहयोग ले करके, सरकार के सभी Department को भी coordinate करते हुए एक Road map बना करके उसमें सबका Involvement कैसे हो, हमारा destination क्‍या हो, हमारी way and means क्‍या हो, इन सारे विषयों में जब तक हम वैज्ञानिक तरीके से आगे नहीं बढ़ेंगे एक Perfect Mechanism खड़ा नहीं करेंगे, तो इतनी बड़ी संपदा होने के बावजूद भी उधर लोग workforce के लिए तरसते होंगे और इधर हम काम न देने के कारण तक परेशान रहते होंगे। और इसलिए समय रहते हम global requirement को ध्‍यान में रखते हुए अपनी कार्य योजना को करना चाहिए। उसी दिशा का यह महत्‍वपूर्ण एक प्रयास है कि जिसमें दुनिया के देश के लोगों से मिले, बैठे बात करें। सार्क देशों ने उसे विशेष रूप से उसमें योगदान दिया है। अब मिल बैठकर हम किसकी क्‍या आवश्‍यकता है, उसको सोचे, समझें और उसकी दिशा में हमारा जाने का प्रयास है।

एक तो हमें एक काम की प्रयास करना है - और मैं चाहूंगा उसमें राज्‍य सरकारें हो सकती हैं, Private कंपनियां, फिल्‍म में काम करने वाले लोग भी हो सकते हैं, भारत सरकार भी हो सकती है - सब मिल करके काम करें। हिंदुस्‍तान में भी हमारे पास, जो भी workforce है उसमें भी अलग-अलग इलाके की, अलग-अलग ताकत है। अलग-अलग विशेषताएं हैं। जो काम कर्नाटक की तरफ नौजवान कर सकता होगा, संभव है कि असम का नौजवान उस प्रकार से काम नहीं कर पाएगा। लेकिन जो काम असम का नौजवान कर पाएगा वो शायद कर्नाटक का नहीं कर पाएगा। तो भारत इतना विशाल है हमारे यहां जो मानव संपदा है उसकी शक्तियों में भी अनेक विविधताएं भरी पड़ी हुईं हैं।

हमारा काम होगा कि हम इस प्रकार की शक्तियों का Mapping करें। अब देखा होगा हमने Sports - हमें मालूम है कि कुछ ही इलाके से Sportsmen मिलते हैं हमें, सब जगह से नहीं मिलते। इसका मतलब ये नहीं कि हर जगह खेल नहीं चल रहा है, स्‍कूल में तो खेल हर कोई खेलता है तो एक-एक भू-भाग विशेषता बनी होती है। आप देखें होंगे Mathematics में अच्‍छे Student कुछ ही इलाके होंगे जहां पर Best quality Mathematics Student मिलते होंगे, तो एक Traditional develop हुई होगी। हमने, हमारे पास जो ये मानव संपदा है उस मानव संपदा का किस भू-भाग में किस प्रकार का का स्‍वभाव है, जरूरी नहीं है एक प्रकार का होगा, अनेक प्रकार का होगा, उसमें Priority हम तय करेंगे, फिर फोकस वही करना चाहिए, ये जरूरी नहीं है कि हर प्रकार की Talent हर प्रकार के Scale हिंदुस्‍तान के हर कोने में develop हो - आवश्‍यक नहीं है। मान लीजिए हमने एक State को दो Skill के लिए बहुत महत्‍वपूर्ण माना और उसी को Center for Excellence खड़ा किया। और हिंदुस्‍तान भर में जिसको उसमें रूचि हो उसको वहां ले गये और वहां जो लोग तैयार हों, उनको दुनिया में जहां जरूरी है Export किया, तो आप देखिए हम कितना Qualitative अपने काम को हम Improve कर सकते हैं। इसलिए एक महत्‍वपूर्ण काम है हमारा अपना Mapping.

दूसरा महत्‍वपूर्ण काम है Human Resource Development. जब तक हम हमारे Manpower को तैयार नहीं करते... मान लीजिए हमारे यहाँ एक Carpenter है, इस Carpenter को U.A.E में काम मिल रहा है। अगर कोई एक यहां छोटी सी भी Institute हो, Private हो, जैसे कोचिंग क्‍लासेस चलते हों। अगर कहीं पर एक कोचिंग क्‍लासेस चलाता है, Private अपना, कि वो 25-25 ऐसे युवकों को जिस देश में जाने वाला है वहां की Manner क्‍या होती है, खान-पान क्‍या होता है, वहां के 50 ऐसे वाक्‍य याद कर ले तो क्‍या अर्थ होता है। अगर आपने इसको इस प्रकार से भी Soft Skill Develop किया तो उसके बाद जो real strength है उसके प्‍लस Soft Skill हो गई तो उसका value addition कितना हो जाएगा? मान लीजिए आप उसको भेज रहे हैं लेकिन वो देश Technological Advance है, तो हमारी पुरानी पद्धति में उसको जो भी आता है.. हो सकता है, वो वहां मकान बनाने के लिए गया लेकिन Deign मिलेगी, ईमेल से आएगी Deign तो उसको फिर Computer Reading आता है या नहीं आता है, वो Deign को समझ सके.. उसको Value Addition कैसे हो? अगर हम उसकी दिशा में हम अगर थोड़ा भी करें...

आज दुनिया में हमारी नर्सिंग की मांग है। हमारी नर्सिंग रूटीन में हमारे यहां जो पढ़ाई होती है, वहां से जाती है पढ़ाई करती हैं, और बड़ी प्रतिष्‍ठा पाई हैं। लेकिन क्‍या हम भी रिसर्च कर सकते हैं कि और अधिक Value Addition क्‍या हो सकता ?है और कौन सी चीजें जोड़ी जा सकती है? उस दिशा हम प्रयास करें। मान लीजिए हम तय करें कि भाई इस प्रकार से जाने वालों के लिए हम Language class चलाएंगे। इन language class की हमें Double benefit हो सकते हैं। हिंदुस्‍तान में हमें अगर Tourism बढ़ाना है और हमारे पास इस प्रकार के language classes हैं, तो कुछ लोग विदेश जाएंगे, लेकिन जो यहां रहेंगे वो language जानते होंगे तो Tourist के समय जब जरूरत पड़ेंगी तो हमें वो काम आएगा। एक प्रकार से वो अनेक क्षेत्रों में काम आ सकता है।

मेरा कहने का तात्‍पर्य यह है कि जब तक हम within India हमारी जो ताकत है, उसको वैज्ञानिक तरीके से नापना, नाप करके उसको और अधिक Develop करना, यह एक आवश्‍यक काम मुझे लगता है।

दूसरा Globally भी हमने Target करना चाहिए। भारत को एक लाभ है - अंग्रेजी language का। लेकिन हमने पूरे दुनिया का हिसाब-किताब लगाया। एक उन देशों में कुछ चीजें अनिवार्य हैं, और ये उनके बस की ताकत नहीं है। किस देश में वो कौन सी चीजें हैं? और अगर हम उसको Target करके उनकी अनिवार्यता, उनकी मुसीबत जो है उसको अगर identify करते हैं और फिर हमारे यहां काम करते हैं, Immediate आपको मार्केट मिल सकता है। तुरंत उनको Requirement होगी अगर मान लीजिए कोई जगह पर पता है कि वहां Health Sector में उनके यहां Develop ही संभव नहीं है, आने वाले 25 साल तक संभव नहीं है, Ok, हम उस देश में Health Sector के लिए ही Focus करेंगे। देखिए एक दम से आपको काम मिलना शुरू हो जाता है।

इसलिए दुनिया के किस देश में अनिवार्यता है? और वहां पर सबसे ज्यादा deficiency हो, उस area में हम हमारे देश में तैयारी करके enter कर सकते हैं क्या? उनका भी भला होगा, हमारा भी भला होगा।

दूसरा part है कि वहां establish चीजें हैं लेकिन cost is a problem, work force is a problem. तो फिर हमारा काम रहता है कि हम उसको address करें और उसको address करने के लिए हम किस प्रकार की तैयारी करें? हम जितनी ज्यादा मात्रा में हमारे man power को value addition करके यहां से भेजेंगे और targeted काम के लिए भेजेंगे, हम बहुत बड़ा contribution global economy में भी कर सकते हैं। और of course भारत के नौजवानों को रोजगार मिलेगा तो भारत की economy को तो लाभ होना ही होना है और उसका फायदा होगा।

कई क्षेत्र ऐसे हैं। जैसे हम कहें tourism. अब tourism कहने के मतलब ऐसा नहीं होता कि सिर्फ tourist destination होता है। Tourism कहने के बाद उसके पीछे अनेक चीजें हैं। Even food habits का होगा, soft skill का होगा, language का होगा, guide का होगा, even आपके cab के drivers होंगे तो उनकी training होंगी, पचासों चीजें होंगी। हमें अपना tourism बढ़ाना है तो हमारे देश में भी, हमारी service को कैसे हम qualitatively improve करें? Qualitatively improve करने के लिए कौन-कौन से हमारे पहलू हो? तो, हमारे यहां अपने देश की आवश्यकता के लिए भी उस प्रकार की नई पचासों institutions विकसित हो सकती हैं और ये public private partnership के model पर हो सकती हैं और करनी भी चाहिए। हम उसमें बहुत बड़ी मात्रा में role कर सकते हैं।

अभी मैं जर्मनी गया था। तो जर्मनी की चांसलर एजेंला मार्केल के साथ ऐसे ही बात हो रही थी, लंच के समय पर जब हम मिले तो और guest अभी set हो रहे थे, meeting शुरू होना बाकी था। उन्होंने बातों ही बातों में, जब उनको पता चला कि मैं vegetarian हूं तो उन्होंने विषय निकाला। उन्होंने कहा कि मैं खुद Indian कढ़ी बनाती हूं, बोले मैं सीखी हूं। लेकिन फिर भी मुझे अभी perfect नहीं आती है। और कभी-कभी ingredient के संबंध में मुझे problem रहता है। ये जब मैंने सुना, तो तुरंत मुझे मेरे देश के service sector की तरफ ध्यान गया। इसका मतलब कि दुनिया में आजकल holistic health care की तरफ जब योगा ने एक ध्यान लिया है वैसे ही एक हवा चल पड़ी है vegetarianism की। लेकिन उनको मालूम नहीं है कि vegetarianism में भी इतना development हो चुका है। क्या हम इस दिशा में service देने का तय करें। हमारे जितने यहां बड़े-बड़े होटल वाले हैं, वे अगर दुनिया के लोगों को इस प्रकार से सिखाने का काम करें, special classes करें, even tourist के लिए भी package बनाएं। 3 दिन cooking class, 3 दिन field visit. आप देखिए service के कितने पहलू हो सकते हैं, कितने प्रकार से उसको पढ़ाया जा सकता है, हमने कितने नए innovative हैं क्योंकि हमारे पास विपुल मात्रा में मानव संपदा है। कुछ चीजें ऐसी हैं कि हम उन सेवाओं को दें ताकि हमारी अपनी product भी साथ-साथ चलती जाए। कभी-कभार ऐसा होता है कि भई आप ये लेंगे तो साथ में ये मिलेगा, तो साथ में ये भी जोड़ा जा सकता है। इसलिए हम सिर्फ IT के द्वारा सेवा करें, ये जो limited हमारी सोच बनी है, उसमें से हमने बाहर आना चाहिए, इसका दायरा बढ़ाना चाहिए। और सिर्फ बहुत ऊंचे पढ़े-लिखे लोग दुनिया को जरूरत, ऐसा नहीं है, अनेक प्रकार के लोगों की दुनिया को जरूरत है और ये आवश्यकता बढ़ने वाली है। और इसलिए हमने हमारे सेवा के layers, multiple layers सेवा के हमने दायरे पर सोचना होगा। वो अगर हम करते हैं तो बहुत लाभ पाएंगे, देशा की सेवा करेंगे, दुनिया की भी सेवा करेंगे।

कुछ तो हम लोगों ने पुराने जमाने में जो नियम बनाएं हैं, उस भय से बनाए हुए हैं - कहीं दुनिया आ जाएगी, खा जाएगी। आत्मविश्वास का अभाव रहा क्योंकि बहुत सालों तक हम गुलाम रहे। हमें उस मानसिकता से बाहर आना पड़ेगा। मुझे अभी भी समझ में नहीं आ रहा है कि arbitration हमारे देश में क्यों न हो? Global arbitration हमारे देश में क्यों न हो? Arbitration के लिए आज भी हमें London क्यों जाना पड़े? क्या हमारे पास उस प्रकार के chartered accountant, उस प्रकार के lawyer नहीं है क्या? हैं! लेकिन हमने कानून ऐसे बना के रखे हैं कि हमारा ही.. हां और कुछ लोगों को डर लगता है, नहीं-नहीं ये यहां मत शुरू करो, ये सब दुनिया भर के बढे-बढे बुद्धिमान वकील आ जाएंगे, तो हमारा काम नहीं चलेगा। ऐसा नहीं होने वाला है ये।

जो सोच किसे जमाने में थी कि technology आएगी तो job चली जाएगी, computer आएगा तो job चली जाएगी। आज हम देख रहे हैं कि technology के कारण job का global scope पैदा हो गया है। वक्त बदल चुका है। हमने स्थितियों को visualise करना चाहिए और हमें भयभीत रहने की जरूरत नहीं, इतना बड़ा, सवा सौ करोड़ का देश है। हम दुनिया से दबकर क्यों जीना चाहिए? हम अपनी ताकत खड़ी करें, दुनिया में हम अपना अस्तित्व दिखा सकते हैं, इस मिजाज से हमारी योजना और रचनाएं होनी चाहिए।

उसी प्रकार से finance का sector, हम देख रहे हैं अब via मॉरिशस आइए, via सिंगापुर आइए, हमें डर लगता है कहीं अपने यहां कर लिया तो? क्यों न करें हम? ये हम अपनी ताकत को मॉरिशस, सिंगापुर या मलेशिया को क्यों divert करें? हम अपने कानूनों और नियमों को इस प्रकार से बनाएं ताकि इन चीजों को हम भी हजम कर सकें और अपनी व्यवस्थाओं को विकसित कर सकें। उस दिशा में हम काम कर रहे हैं। और आने वाले दिनों में देखेंगे आप, हम उन व्यवस्थाओं को विकसित करना चाहते हैं कि जो globally भारत को.. हां कुछ हमने उसकी सीमाएं भी बांधनी पड़ती हैं। जैसे intellectual property right, अब हम global parameter के intellectual property right की दिशा में काम नहीं करेंगे तो दुनिया हमारे साथ नाता नहीं जोड़ेगी।

हम जानते हैं हमारी entertainment industry बहुत बड़ी ताकत रखती है। सिर्फ हिंदुस्तान में फिल्म बनाने की ताकत रखती है, ऐसा नहीं है। लेकिन intellectual property right में उनको भरोसा दुनिया को हम दे दें, मुझे विश्वास है हम globally एक बहुत बड़ा destination बन सकते हैं, उनके अपने creative work के लिए। भारत में creative work के लिए इतनी बड़ी संभावनाएं पड़ी हैं - दुनिया में कोई कार बनाए, कार की manufacturing वाला होगा वहां लेकिन कार में अंदर की seat की design क्या हो? वो बनाने की ताकत हिंदुस्तानी में है। और वो ही कार ज्यादा तब बिकेगी, इसलिए नहीं कि तुम्हारा मशीन कैसा है, सीट कैसी है, इसके आधार पर कार बिकती है कि भई बैठना कितना comfortable है, उतरना कितना comfortable है और उस काम को करने वाले भी लोग होते हैं। Service! Creative services! इसके लिए हमारे पास इतनी संभावनाएं हैं और हम उसका लाभ उठा सकते हैं।

आज योगा और IT - दो क्षेत्र ऐसे हैं, जिन्‍होंने दुनिया में हिंदुस्तान को भी पुहंचाया है और इसके माध्यम से हिंदुस्तान भी पहुंचा है। लेकिन एक विशेषता है, ये दोनों पहुंचे हैं क्योंकि वहां सरकार नहीं है... बड़ी देर लगी आपको, ये इसलिए पहुंचे हैं क्योंकि हम नहीं हैं वहां। क्योंकि सरकार का mind set ऐसा बना हुआ है वहां, सालों से, ये हिंदुस्तान के 20, 22, 24 साल के नौजवान हैं, जिन्होंने दुनिया में भारत के IT माध्यम से पहचान खड़ी की है, ताकत के रूप में पहचान बना दी है। उसी प्रकार से दुनिया का मानव जो कि stress के कारण परेशान है, frustration से जी रहा है, बहुत कुछ पाने के बाद भी संतोष अनुभव नहीं कर रहा है तो वो ढूंढ़ता-ढूढ़ता आया, वो योग उठाकर ले गया। कोई आकर के ले गया, कोई जाकर के दे आया, ये दो route से हमारा हुआ है।

हम इसको और अधिक scientific बनाकर के एक बहुत ही, यानी भारत की अपनी सोच के रूप में, हम ऐसे किन-किन क्षेत्रों में.. मान लीजिए संगीत, दुनिया को, दुनिया को, मैं मानता हूं संगीत के माध्यम से हम बहुत कुछ दे सकते हैं। दुनिया को अभी तक ये भी पता नहीं है कि तन डोले इसलिए संगीत होता है कि मन डोले इसके लिए संगीत होना चाहिए। ज्यादातर परिचय यही है कि संगीत यानी तन डोले, संगीत से मन डोलना चाहिए और ये ताकत हिंदुस्तान में है! ये ताकत हिंदुस्तान में है! ये देश है कि किस प्रहर में कौन सा राग हो, किस बीमारी में कौन सा राग हो, बालक अवस्था हो तो कौन सा राग हो, निवृत्त अवस्था हो तो कौन सा राग हो। यहां तक जहां वैज्ञानिक काम हुआ हो, क्या दुनिया को हम ये सेवा नहीं दे सकते हैं? फिर से एक बार गुरु-शिष्य परंपरा revive हो और मान लीजिए हिंदुस्तान में एक हजार अच्छे सितारवादक हैं। और दुनिया के एक हजार शिष्य उनके यहां आ जाएं, उनके यहां रहें, सितार सीखें, साल भर का अपना गुरु-दक्षिणा दें और वापिस चले जाएं। क्या भारत का, संगीत की दुनिया में जिसने साधना की है, उसको कभी भूखे रहने की नौबत आएगी क्या? कभी नहीं आएगी और जो यहां से सीखकर गया, वो सिर्फ सितार ही सीखकर जाएगा कि पूरा हिंदुस्तान लेकर के जाएगा? हिंदुस्तान अपने आप पहुंत जाएगा कि नहीं जाएगा?

हमारी service sector की ताकत ये है कि विश्व में हमें अपने आप को पहुंचाने का एक बहुत बड़ा अवसर हमारे सामने आया है। सिर्फ विश्व की सेवा करेंगे, ऐसा नहीं, विश्व को अपना बनाने की ताकत हमने पाई है.. और समय-समय पर इस देश ने किया है। मैं अभी फ्रांस गया था। फ्रांस में मैं युद्ध स्मारक पर श्रद्धांजलि देने के लिए गया था। प्रथम विश्व युद्ध की शताब्दी हुई। सेवा कैसी हमारे लोग कर सकते हैं, इसका एक उत्तम उदाहरण है। एक सौ साल हो गए हैं, प्रथम विश्व युद्ध में करीब 14 लाख हिंदुस्तान के जवानों ने किसी और के लिए लड़ाई लड़ी थी, अपने लिए नहीं, हमारी जमीन को बढ़ाने के लिए नहीं, हम मर रहे थे इसलिए बचने के लिए नहीं, किसी और के लिए। और करीब-करीब 75 हजार लोगों ने शहादत थी। मैं मानता हूं कि दुनिया समझे किसी भी प्रकार की सेवा यानी अपना जीवन आहूत कर देने तक की सेवा देना, इस देश ने करके दिखाया है। अगर उसने किसी की रक्षा के लिए अपनी जान देकर के दिखाया है तो जीवन बचाने के लिए हमारे डॉक्टरों ने दुनिया में जाकर के अपने करतब दिखाए हैं।

और इसलिए मैं कहता हूं कि हम इस क्षेत्र को सीमित न मानें। ये बहुत बड़ी मानवता की सेवा है। ये बहुत बड़ी देश की सेवा है। उसको हमारी ताकत को जल्दी पहचाने, हम अपनी ताकत को ढूंढे, उसको हम globally requirement के अनुसार value addition करें, दुनिया की requirement का हम mapping करें, और हम कर सकते हैं। 2025 में किस देश की किसकी जरूरत पड़ेगी, ये हम कर सकते हैं। आज इतनी सारी चीजें हो सकती हैं और उस प्रकार से हम तैयारी करें।

मुझे विश्वास है सेवा के क्षेत्र में हम इन कामों को करेंगे तो जरूर ही भारत अपनी एक जगह बना सकता है। सरकार में जो नियमों को बदलना होगा, उसको भी बदलते हुए इन कामों को करना चाहिए। मैं फिर एक बार.. सबने मिलकर के इस बात को आगे बढ़ाया है और भी इसको बल दिया जाए। सरकार में भी इस बदले हुए brain drain के जमाने को छोड़कर के brain gain की दिशा में हम अपनी योजनाएं को केंद्रित करें। इस अपेक्षा के साथ बहुत-बहुत शुभकामनाएं।

धन्यवाद।

Explore More
78ನೇ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ಕೋಟೆಯಿಂದ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಶ್ರೀ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು ಮಾಡಿದ ಭಾಷಣದ ಕನ್ನಡ ಅನುವಾದ

ಜನಪ್ರಿಯ ಭಾಷಣಗಳು

78ನೇ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ಕೋಟೆಯಿಂದ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಶ್ರೀ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು ಮಾಡಿದ ಭಾಷಣದ ಕನ್ನಡ ಅನುವಾದ
Cabinet approves minimum support price for Copra for the 2025 season

Media Coverage

Cabinet approves minimum support price for Copra for the 2025 season
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಜೈಪುರದಲ್ಲಿ 'ಏಕ್ ವರ್ಷ್-ಪರಿಣಾಮ್ ಉತ್ಕರ್ಷ್' ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಭಾಷಣ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾಮಗಾರಿಗಳಿಗೆ ಚಾಲನೆ
December 17, 2024
PM inaugurates and lays the Foundation stone for 24 projects related to Energy, Road, Railways and Water worth over Rs 46,300 crores in Rajasthan
The Governments at the Center and State are becoming a symbol of Good Governance today: PM
In these 10 years we have given lot of emphasis in providing facilities to the people of the country, on reducing difficulties from their life: PM
We believe in cooperation, not opposition, in providing solutions: PM
I am seeing the day when there will be no shortage of water in Rajasthan, there will be enough water for development in Rajasthan: PM
Conserving water resources, utilizing every drop of water is not the responsibility of government alone, It is the responsibility of entire society: PM
There is immense potential for solar energy in Rajasthan, it can become the leading state of the country in this sector: PM

ಭಾರತ್ ಮಾತಾ ಕಿ - ಜೈ!

ಭಾರತ್ ಮಾತಾ ಕಿ - ಜೈ!

ಗೋವಿಂದ ನಗರದಲ್ಲಿ ನಾನು ಗೋವಿಂದ್ ದೇವ್ ಜೀ ಅವರಿಗೆ ಅನಂತ ನಮಸ್ಕಾರಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತೇನೆ. ಎಲ್ಲರಿಗೂ ನನ್ನ ನಮಸ್ಕಾರಗಳು!

ರಾಜಸ್ಥಾನದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾದ ಶ್ರೀ ಹರಿಭಾವು ಬಾಗಡೆ ಜಿ, ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಜನಪ್ರಿಯ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ, ಶ್ರೀ ಭಜನಲಾಲ್ ಶರ್ಮಾ ಜಿ, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ನಮ್ಮ ಪ್ರೀತಿಯ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಮೋಹನ್ ಯಾದವ್ ಜಿ, ಕೇಂದ್ರ ಸಂಪುಟದ ನನ್ನ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳಾದ ಶ್ರೀ ಸಿ.ಆರ್. ಪಾಟೀಲ್ ಜಿ ಮತ್ತು ಭಗೀರಥ ಚೌಧರಿ ಜಿ, ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಉಪಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳಾದ ದಿಯಾ ಕುಮಾರಿ ಜಿ ಮತ್ತು ಪ್ರೇಮ್ ಚಂದ್ ಬೈರ್ವಾ ಜಿ, ಇಲ್ಲಿರುವ ಇತರೆ ಸಚಿವರೆ, ಸಂಸತ್ ಸದಸ್ಯರೆ, ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಶಾಸಕರೆ, ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಗಣ್ಯರೆ ಮತ್ತು ರಾಜಸ್ಥಾನದ ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ಸಹೋದರ ಸಹೋದರಿಯರೆ, ನಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿರುವ  ರಾಜಸ್ಥಾನದಾದ್ಯಂತ ಸಾವಿರಾರು ಪಂಚಾಯಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ನೆರೆದಿರುವ ನನ್ನ ಸಹೋದರ ಸಹೋದರಿಯರಿಗೆ ನನ್ನ ಶುಭಾಶಯಗಳು.

ಯಶಸ್ವಿ ಒಂದು ವರ್ಷ ಪೂರೈಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ನಾನು ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಜನತೆ ಮತ್ತು ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಬಿಜೆಪಿ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ನನ್ನ ಹೃತ್ಪೂರ್ವಕ ಅಭಿನಂದನೆಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತೇನೆ. ಈ ಒಂದು ವರ್ಷದ ಪ್ರಯಾಣದ ನಂತರ, ಆಶೀರ್ವಾದ ನೀಡಲು ನೀವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ನಾನು ನೋಡಿದಾಗ, ತೆರೆದ ಜೀಪಿನಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬರುವಾಗ ನಾನು ಗಮನಿಸಿದ್ದೇನೆ, ಬಹುಶಃ ಇದ್ದಕ್ಕಿಂತ 3 ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರು ಹೊರಗೆ ಇದ್ದರು. ಇಂದು ನಿಮ್ಮ ಆಶೀರ್ವಾದ ಪಡೆಯುವುದು ನನ್ನ ಸೌಭಾಗ್ಯ. ಕಳೆದ 1 ವರ್ಷದಲ್ಲಿ, ಭಜನ್‌ಲಾಲ್ ಜಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಇಡೀ ತಂಡವು ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಹೊಸ ವೇಗ ಮತ್ತು ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಲು ತುಂಬಾ ಶ್ರಮಿಸಿದೆ. ಈ ಮೊದಲ ವರ್ಷವು ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ಮುಂಬರುವ ಹಲವು ವರ್ಷಗಳಿಗೆ ಬಲವಾದ ಅಡಿಪಾಯ ಹಾಕಿದೆ. ಆದುದರಿಂದ ಇಂದಿನ ಆಚರಣೆ ಕೇವಲ ಸರಕಾರ 1 ವರ್ಷ ಪೂರೈಸಿರುವುದಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ; ಇದು ರಾಜಸ್ಥಾನದ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತಿರುವ ಬೆಳಕಿನ ಆಚರಣೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಆಚರಣೆಯಾಗಿದೆ.

 

ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ಹೂಡಿಕೆದಾರರ ಶೃಂಗಸಭೆಗಾಗಿ ರಾಜಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದೆ. ದೇಶ ಮತ್ತು ಜಗತ್ತಿನ ಪ್ರಮುಖ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಇಲ್ಲಿ ಜಮಾಯಿಸಿದ್ದರು. ಇಂದು 45-50 ಸಾವಿರ ಕೋಟಿ ರೂ.ಗೂ ಅಧಿಕ ಮೊತ್ತದ ಯೋಜನೆಗಳು ಉದ್ಘಾಟನೆ ಮತ್ತು ಶಂಕುಸ್ಥಾಪನೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಗಳು ರಾಜಸ್ಥಾನದ ನೀರಿನ ಸವಾಲುಗಳಿಗೆ ಶಾಶ್ವತ ಪರಿಹಾರ ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಯೋಜನೆಗಳು ರಾಜಸ್ಥಾನವನ್ನು ದೇಶದ ಅತ್ಯಂತ ಸಂಪರ್ಕಿತ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ, ಲೆಕ್ಕವಿಲ್ಲದಷ್ಟು ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ. ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ, ಇಲ್ಲಿನ ರೈತರು ಮತ್ತು ನನ್ನ ಯುವ ಸಮುದಾಯದ ಸ್ನೇಹಿತರು ಈ ಯೋಜನೆಗಳಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ಇಂದು, ಬಿಜೆಪಿಯ ಡಬಲ್ ಇಂಜಿನ್ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಉತ್ತಮ ಆಡಳಿತದ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. ಬಿಜೆಪಿ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ಣಯ ತೆಗೆದುಕೊಂಡರೂ ಅದನ್ನು ಈಡೇರಿಸಲು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇಂದು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಬಿಜೆಪಿ ಉತ್ತಮ ಆಡಳಿತ ನೀಡುವುದು ಗ್ಯಾರಂಟಿ ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಹಾಗಾಗಿಯೇ ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಅನೇಕ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ಜನಬೆಂಬಲ ವ್ಯಕ್ತವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಲೋಕಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಸತತ 3ನೇ ಬಾರಿಗೆ ದೇಶ ಸೇವೆ ಮಾಡುವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ದೇಶ ನೀಡಿದೆ. ಕಳೆದ 60 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಆಗಿರಲಿಲ್ಲ. 60 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಭಾರತದ ಜನರು ಸತತ 3ನೇ ಬಾರಿಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ದೇಶದ ಸೇವೆ ಮಾಡುವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಜನತೆ ನಮಗೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ ಸತತ 2ನೇ ಬಾರಿಗೆ ಸರ್ಕಾರ ರಚಿಸಿದೆ. ನೀವು ಚುನಾವಣಾ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ನೋಡಿದರೆ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಇದು ನಮಗೆ ಸತತ 3ನೇ ಬಹುಮತವಾಗಿದೆ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ ಹಿಂದಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಥಾನ ಗಳಿಸಿದೆ. ಅದಕ್ಕೂ ಮೊದಲು, ಹರಿಯಾಣದಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬಹುಮತದೊಂದಿಗೆ ಸತತ 3ನೇ ಬಾರಿಗೆ ಸರ್ಕಾರ ರಚಿಸಿತು. ಇತ್ತೀಚೆಗಷ್ಟೇ ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಉಪಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಜನರು ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಹೇಗೆ ಭಾರಿ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನಾವು ಕಣ್ಣಾರೆ ಕಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಬಿಜೆಪಿಯ ಕೆಲಸ ಮತ್ತು ಬಿಜೆಪಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರ ಶ್ರಮದ ಮೇಲೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಎಷ್ಟು ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ಬಿಂಬಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ರಾಜಸ್ಥಾನವು ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಸುದೀರ್ಘ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಸವಲತ್ತು ಹೊಂದಿರುವ ರಾಜ್ಯವಾಗಿದೆ. ಭೈರೋನ್ ಸಿಂಗ್ ಶೇಖಾವತ್ ಜಿ ಅವರು ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಭದ್ರ ಅಡಿಪಾಯ ಹಾಕಿದರು. ಅವರ ನಂತರ, ವಸುಂಧರಾ ರಾಜೇ ಜಿ ಅವರು ಆಡಳಿತ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು, ಉತ್ತಮ ಆಡಳಿತದ ಪರಂಪರೆ ಮುನ್ನಡೆಸಿದರು. ಈಗ, ಭಜನ್ ಲಾಲ್ ಜಿ ಅವರ ಸರ್ಕಾರವು ಈ ಉತ್ತಮ ಆಡಳಿತದ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಶ್ರೀಮಂತಗೊಳಿಸಲು ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಕಳೆದ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಕೆಲಸಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಬದ್ಧತೆಯ ಮುದ್ರೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುತ್ತಿದೆ.

 

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ಕಳೆದ ಒಂದು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಆಗಿರುವ ಕಾಮಗಾರಿಗಳ ಕುರಿತು ಇಲ್ಲಿ ಕೂಲಂಕಷವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬಡ ಕುಟುಂಬಗಳು, ತಾಯಂದಿರು, ಸಹೋದರಿಯರು, ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳು, ಕಾರ್ಮಿಕರು, ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಸಮುದಾಯ ಮತ್ತು ಅಲೆಮಾರಿ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಹಲವಾರು ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಹಿಂದಿನ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸರ್ಕಾರ ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಯುವಕರ ಮೇಲೆ ಘೋರ ಅನ್ಯಾಯ ಎಸಗಿತ್ತು. ಪ್ರಶ್ನೆ ಪತ್ರಿಕೆ ಸೋರಿಕೆ ಮತ್ತು ನೇಮಕಾತಿ ಹಗರಣಗಳು ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಗುರುತಾಗಿದ್ದವು. ಬಿಜೆಪಿ ಸರ್ಕಾರ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದ ತಕ್ಷಣ ತನಿಖೆ ಆರಂಭಿಸಿ, ಹಲವರನ್ನು ಬಂಧಿಸಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಇಷ್ಟು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಬಿಜೆಪಿ ಸರ್ಕಾರ ಒಂದು ವರ್ಷದೊಳಗೆ ಸಾವಿರಾರು ನೇಮಕಾತಿಗಳನ್ನು ಘೋಷಿಸಿದೆ. ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣ ಪಾರದರ್ಶಕತೆಯಿಂದ ನಡೆಸಲಾಗಿದ್ದು, ನೇಮಕಾತಿಗಳು ನ್ಯಾಯಯುತವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಹಿಂದಿನ ಸರ್ಕಾರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಇತರ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಜನರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಲೆಗೆ ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಮತ್ತು ಡೀಸೆಲ್ ಖರೀದಿಸಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಬಿಜೆಪಿ ಸರ್ಕಾರ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದ ಕೂಡಲೇ ರಾಜಸ್ಥಾನದ ನನ್ನ ಸಹೋದರ ಸಹೋದರಿಯರಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ಸಿಕ್ಕಿದೆ. ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಕಿಸಾನ್ ಸಮ್ಮಾನ್ ನಿಧಿ ಯೋಜನೆ ಅಡಿ, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ರೈತರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗಳಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಹಣ ವರ್ಗಾಯಿಸುತ್ತಿದೆ. ಈಗ, ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಡಬಲ್ ಇಂಜಿನ್ ಬಿಜೆಪಿ ಸರ್ಕಾರದೊಂದಿಗೆ, ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ರೈತರನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಹಣ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಡಬಲ್ ಇಂಜಿನ್ ಸರ್ಕಾರವು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ-ಸಂಬಂಧಿತ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ನೆಲದ ಮೇಲೆ ವೇಗವಾಗಿ ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳಿಸುತ್ತಿದೆ. ಬಿಜೆಪಿ ನೀಡಿದ ಭರವಸೆಗಳನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಈಡೇರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇಂದಿನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಈ ಪ್ರಗತಿಯ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಕೊಂಡಿಯಾಗಿದೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಜನತೆಯ ಆಶೀರ್ವಾದದಿಂದ ಕಳೆದ 10 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ ಸರ್ಕಾರ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿದೆ. ಈ 10 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ನಾವು ಜನರಿಗೆ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಮತ್ತು ಅವರ ಜೀವನದ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವತ್ತ ಗಮನ ಹರಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾ ನಂತರದ 5-6 ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಮಾಡಿದ್ದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ನಾವು ಕೇವಲ 10 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ರಾಜಸ್ಥಾನವನ್ನೇ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ, ನೀರಿನ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಈ ರಾಜ್ಯದ ಜನರಿಗಿಂತ ಯಾರು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲರು? ಇಲ್ಲಿನ ಹಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳು ಭೀಕರ ಬರ ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಇತರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ನದಿಗಳ ನೀರು ಬಳಕೆಯಾಗದೆ ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಅಟಲ್ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿ ಅವರ ಸರ್ಕಾರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅವರು ನದಿ ಜೋಡಣೆಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ರೂಪಿಸಿದರು. ಈ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ವಿಶೇಷ ಸಮಿತಿಯನ್ನು ಸಹ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಗುರಿ ಸರಳವಾಗಿತ್ತು: ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಹರಿಯುವ ನದಿಗಳ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ನೀರನ್ನು ಬರಪೀಡಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸುವುದು. ಇದರಿಂದ ಪ್ರವಾಹ ಸಮಸ್ಯೆ ಮತ್ತು ಬರ ಸಮಸ್ಯೆ ಎರಡನ್ನೂ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪರಿಹರಿಸಬಹುದು. ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಕೂಡ ಈ ಉಪಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಹಲವು ಬಾರಿ ಬೆಂಬಲ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದೆ. ಆದರೆ ನಿಮ್ಮ ಜೀವನದ ನೀರಿನ ಸಮಸ್ಯೆ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಎಂದಿಗೂ ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, ನಮ್ಮ ನದಿಗಳ ನೀರು ಗಡಿ ದಾಟಿ ಹರಿಯುತ್ತಲೇ ಇತ್ತು, ಇದು ನಮ್ಮ ರೈತರಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವ ಬದಲು, ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವಿನ ನೀರಿನ ವಿವಾದಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು. ಈ ತಪ್ಪು ನೀತಿಯಿಂದಾಗಿ ರಾಜಸ್ಥಾನ ಅಪಾರ ನಷ್ಟ ಅನುಭವಿಸಿದೆ. ಈ ರಾಜ್ಯದ ತಾಯಂದಿರು, ಸಹೋದರಿಯರು ಸಂಕಷ್ಟಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕಿದ್ದು, ಅದರ ಹೊರೆಯನ್ನು ರೈತರು ಹೊತ್ತುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.

 

ನಾನು ಗುಜರಾತಿನ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಸರ್ದಾರ್ ಸರೋವರ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿದ್ದು, ಗುಜರಾತ್‌ನ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳಿಗೆ ಮಾತೆ ನರ್ಮದೆಯ ನೀರನ್ನು ತಲುಪಿಸಲು ಪ್ರಮುಖ ಅಭಿಯಾನ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದು ನನಗೆ ನೆನಪಿದೆ. ನಾವು ಕಚ್‌ನ ಗಡಿಯವರೆಗೂ ನೀರನ್ನು ಹರಿಸಿದೆವು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಎನ್‌ಜಿಒಗಳು ಈ ಉಪಕ್ರಮವನ್ನು ತಡೆಯಲು ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದವು. ಆದರೆ ನಾವು ನೀರಿನ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. ನನಗೆ, ನಾನು ಯಾವಾಗಲೂ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ, "ನೀರು 'ಪಾರಸ್' (ಪೌರಾಣಿಕ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿಗಳ ಕಲ್ಲು) ಇದ್ದಂತೆ." 'ಪಾರಸ್' ಕಬ್ಬಿಣವನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸಿ ಅದನ್ನು ಚಿನ್ನವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುವಂತೆ, ನೀರು ಕೂಡ, ಅದು ಎಲ್ಲಿ ಮುಟ್ಟಿದರೂ, ಹೊಸ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಚೈತನ್ಯ ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ, ಪ್ರಗತಿ ಮತ್ತು ಪರಿವರ್ತನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ನಾನು ನೀರಿನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ವಿರೋಧ ಮತ್ತು ಟೀಕೆಗಳನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಂಡು ನೀರನ್ನು ತಲುಪಿಸಲು ನಾನು ಪಟ್ಟುಬಿಡದೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ನರ್ಮದೆಯ ನೀರಿನ ಲಾಭ ಗುಜರಾತ್‌ಗೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ; ಇದು ರಾಜಸ್ಥಾನಕ್ಕೂ ಹರಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಯಾವುದೇ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆ, ಅಡೆತಡೆಗಳು, ಜ್ಞಾಪಕ ಪತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಆಂದೋಲನಗಳಿಲ್ಲ. ಅಣೆಕಟ್ಟು ಕಾಮಗಾರಿ ಮುಗಿದ ತಕ್ಷಣ, “ಮೊದಲು ಗುಜರಾತಿಗೆ ನೀರು ಬಿಡಲಿ, ರಾಜಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ನಂತರ ಬರಲಿ” ಎಂದು ನಾವು ಹೇಳಲಿಲ್ಲ. ಇಲ್ಲ! ನಾವು ಗುಜರಾತ್ ಮತ್ತು ರಾಜಸ್ಥಾನ ಎರಡಕ್ಕೂ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ನೀರು ತಲುಪಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದೇವೆ. ನಾವು ಇದನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ. ನರ್ಮದಾ ನೀರು ರಾಜಸ್ಥಾನವನ್ನು ತಲುಪಿದ ದಿನ ನನಗೆ ಇನ್ನೂ ನೆನಪಿದೆ - ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಜನರಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ಉತ್ಸಾಹ ಮತ್ತು ಸಂತೋಷವಿತ್ತು. ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ನಾನು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ, ಭೈರೋನ್ ಸಿಂಗ್ ಜಿ ಶೇಖಾವತ್ ಮತ್ತು ಜಸ್ವಂತ್ ಸಿಂಗ್ ಜಿ ಗುಜರಾತ್‌ಗೆ ಆಗಮಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ನನ್ನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಬಯಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ಸಂದೇಶ ಬಂದಿತು. ಅವರು ಯಾಕೆ ಬಂದರು ಅಥವಾ ವಿಷಯವೇನೆಂದು ನನಗೆ ತಿಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ನನ್ನ ಕಚೇರಿಗೆ ಬಂದರು, ಮತ್ತು ನಾನು ಗೌರವದಿಂದ ಅವರ ಭೇಟಿಯ ಕಾರಣವನ್ನು ಕೇಳಿದೆ. ಅವರು ಹೇಳಿದರು, "ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕೆಲಸವಿಲ್ಲ-ನಾವು ನಿಮ್ಮನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಬಂದಿದ್ದೇವೆ." ಇಬ್ಬರೂ ನನ್ನ ಹಿರಿಯ ನಾಯಕರು. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಅನೇಕರು ಭೈರೋನ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನವನ್ನು ಪಾಲಿಸುತ್ತಾ ಬೆಳೆದವರು. ಅವರು ನನ್ನ ಮುಂದೆ ಕುಳಿತಿದ್ದು ಯಾವುದೇ ಬೇಡಿಕೆಗಾಗಿ ಅಲ್ಲ, ಆದರೆ ತಮ್ಮ ಗೌರವ ಮತ್ತು ಕೃತಜ್ಞತೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲು. ನನಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಯಿತು, ಆದರೆ ಅವರು ಮಾತನಾಡುವಾಗ, ಅವರು ಕಣ್ಣೀರು ಸುರಿಸುತ್ತಾ ಭಾವುಕರಾದರು. ಅವರು ಹೇಳಿದರು, “ಮೋದಿ ಜೀ, ನೀರು ಕೊಡುವುದು ಎಂದರೆ ಏನು ಎಂದು ನಿಮಗೆ ತಿಳಿದಿದೆಯೇ? ನರ್ಮದೆಯ ನೀರು ರಾಜಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ತಲುಪುವುದನ್ನು ನೀವು ಖಚಿತಪಡಿಸಿದ ಸರಳತೆ ಮತ್ತು ಸುಲಭತೆ - ಇದು ನಮ್ಮ ಹೃದಯವನ್ನು ಮುಟ್ಟಿದೆ. ಕೋಟ್ಯಂತರ ರಾಜಸ್ಥಾನಿಗಳ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲು ನಾವು ನಿಮ್ಮನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದಿದ್ದೇವೆ.

 

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ನೀರಿನ ಅಗಾಧ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ನಾನು ಅನುಭವಿಸಿದ್ದೇನೆ. ಮತ್ತು ಇಂದು ಮಾತೆ ನರ್ಮದೆಯ ನೀರು ಜಲೋರ್, ಬಾರ್ಮರ್, ಚುರು, ಜುಂಜುನು, ಜೋಧ್‌ಪುರ, ನಾಗೌರ್, ಹನುಮಾನ್‌ಗಢ ಮತ್ತು ಇತರ ಹಲವು ಜಿಲ್ಲೆಗಳನ್ನು ತಲುಪುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ನನಗೆ ಖುಷಿಯಾಗಿದೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ನರ್ಮದೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಅದರ 'ಪರಿಕ್ರಮ'(ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ) ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಅನೇಕ ತಲೆಮಾರುಗಳ ಪಾಪಗಳನ್ನು ಶುದ್ಧೀಕರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪುಣ್ಯವನ್ನು ತರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಒಮ್ಮೆ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ವಿಜ್ಞಾನದ ಅದ್ಭುತಗಳನ್ನು ನೋಡಿ-ಒಮ್ಮೆ, ನಾವು ಮಾತೆ ನರ್ಮದೆಯ ‘ಪರಿಕ್ರಮ’ಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಇಂದು, ಮಾತೆ ನರ್ಮದೆಯ ಸ್ವತಃ 'ಪರಿಕ್ರಮ'ದಲ್ಲಿ ಹನುಮಾನ್‌ಗಢದವರೆಗೆ ತಲುಪುತ್ತಿದೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ಪೂರ್ವ ರಾಜಸ್ಥಾನ ಕಾಲುವೆ ಯೋಜನೆ(ಇಆರ್ ಸಿಪಿ) ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ನಿಂದ ಬಹಳ ಕಾಲ ವಿಳಂಬವಾಯಿತು, ಇದು ಅವರ ಉದ್ದೇಶಗಳ ಸ್ಪಷ್ಟ ಪ್ರತಿಬಿಂಬವಾಗಿದೆ. ಅವರು ರೈತರ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಅವರು ಅವರಿಗೆ ಏನನ್ನೂ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ,  ಇತರರಿಗೂ ಹಾಗೆ ಮಾಡಲು ಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ. ಬಿಜೆಪಿಯ ನೀತಿ ಸಂಘರ್ಷವಲ್ಲ, ಮಾತುಕತೆಯ ನೀತಿ. ನಾವು ಸಹಕಾರವನ್ನು ನಂಬುತ್ತೇವೆ, ವಿರೋಧವನ್ನು ಅಲ್ಲ. ನಾವು ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ನಂಬುತ್ತೇವೆ, ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವುದಿಲ್ಲ,  ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ನಮ್ಮ ಸರ್ಕಾರವು ಪೂರ್ವ ರಾಜಸ್ಥಾನ ಕಾಲುವೆ ಯೋಜನೆಗೆ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿದ್ದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಅದನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿದೆ. ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ ಸರ್ಕಾರಗಳು ರಚನೆಯಾದ ತಕ್ಷಣ, ಪಾರ್ವತಿ-ಕಲಿಸಿಂಧ್-ಚಂಬಲ್ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಎಂಪಿಕೆಸಿ ಲಿಂಕ್ ಯೋಜನೆಗಳ ಒಪ್ಪಂದಗಳಿಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕಲಾಯಿತು.

ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಜಲಸಂಪನ್ಮೂಲ ಸಚಿವರು ಹಾಗೂ 2 ರಾಜ್ಯಗಳ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳಿರುವ ಚಿತ್ರ ಇಲ್ಲಿ ಕಾಣುತ್ತಿರುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾದದ್ದಲ್ಲ. ಮುಂಬರುವ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ, ಈ ಚಿತ್ರವು ಭಾರತದ ಮೂಲೆ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಕೇಳುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ, “ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ರಾಜಸ್ಥಾನವು ನೀರಿನ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಮತ್ತು ನದಿ ನೀರಿನ ಒಪ್ಪಂದಗಳೊಂದಿಗೆ ಮುಂದುವರಿಯಲು ಸಹಕರಿಸಿದರೆ, ನೀರು ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಹರಿಯುವಾಗ ನೀವು ಸರಳವಾದ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಏಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಬಾರದು?” ಈ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಮುಂದಿನ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಇಡೀ ದೇಶವೇ ನೋಡುತ್ತದೆ. ಇಂದು ನೀವು ಕಂಡ ‘ಜಲಾಭಿಷೇಕ’(ಜಲಪೂಜೆ) ಕೂಡ ಸಾಮಾನ್ಯ ದೃಶ್ಯವಲ್ಲ. ರಾಷ್ಟ್ರದ ಕಲ್ಯಾಣದ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸುವ ಜನರಿಗೆ ಸೇವೆ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡಿದಾಗ, ಒಬ್ಬರು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದಿಂದ ನೀರು ತರುತ್ತಾರೆ, ಇನ್ನೊಬ್ಬರು ರಾಜಸ್ಥಾನದಿಂದ ನೀರು ತರುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು 'ಸುಜ್ಲಾಂ ಸುಫಲಂ' ಮೂಲಕ ರಾಜಸ್ಥಾನವನ್ನು ಸಮೃದ್ಧ ಮತ್ತು ಸಮೃದ್ಧಿಯ ನಾಡಾಗಿ ಮಾಡುವ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಈ ಎಲ್ಲಾ ನೀರನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಅಸಾಧಾರಣವೆಂದು ತೋರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಇಂದು ನಾವು ಒಂದು ವರ್ಷದ ಕೆಲಸವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವುದನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ, ಈ ಹಂತದಿಂದ ಮುಂಬರುವ ಶತಮಾನಗಳಿಗೆ ನಾವು ಉಜ್ವಲ ಭವಿಷ್ಯ ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ, ಚಂಬಲ್ ಮತ್ತು ಅದರ ಉಪನದಿಗಳಾದ ಪಾರ್ವತಿ, ಕಲಿಸಿಂಧ್, ಕುನೋ, ಬನಾಸ್, ಬಂಗಂಗಾ, ರೂಪರೇಲ್, ಗಾಂಭಿರಿ ಮತ್ತು ಮೇಜ್ ನದಿಗಳ ನೀರಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

 

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ಗುಜರಾತ್‌ನಲ್ಲಿ ನದಿ ಜೋಡಣೆಯ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ನಾನು ನೇರವಾಗಿ ಅನುಭವಿಸಿದ್ದೇನೆ. ನರ್ಮದೆಯ ನೀರನ್ನು ಗುಜರಾತ್‌ನ ವಿವಿಧ ನದಿಗಳಿಗೆ ಜೋಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ನೀವು ಎಂದಾದರೂ ಅಹಮದಾಬಾದ್‌ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರೆ, ನೀವು ಸಬರಮತಿ ನದಿಯನ್ನು ನೋಡುತ್ತೀರಿ. 20 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ, ಸಾಬರಮತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ ಬರೆಯಲು ಮಗುವನ್ನು ಕೇಳಿದರೆ, ಅವರು ಅದರ ದಂಡೆಯಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಸ್ ಟೆಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಹಾಕುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಸರ್ಕಸ್ ಶೋಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ ಎಂದು ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅದರ ಒಣಗಿದ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಆಡುವುದು ಹೇಗೆ ಮತ್ತು ಸುತ್ತಲೂ ಯಾವಾಗಲೂ ಧೂಳು ಮತ್ತು ಮಣ್ಣು ಹೇಗೆ ಇರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಾಬರಮತಿಯಲ್ಲಿ ನೀರಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಇದು ಕಾರಣ. ಆದರೆ ಇಂದು, ನರ್ಮದೆಯ ನೀರು ಸಬರಮತಿಗೆ ಜೀವ ತುಂಬಿದೆ, ನೀವು ಈಗ ಅಹಮದಾಬಾದ್‌ನಲ್ಲಿ ಸುಂದರವಾದ ನದಿಯ ಹೊರನೋಟ ನೋಡಬಹುದು. ಇದು ನದಿಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸುವ ಶಕ್ತಿ. ನನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ರಾಜಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಸುಂದರ ದೃಶ್ಯವನ್ನು ನಾನು ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ನೀರಿನ ಕೊರತೆ ಎದುರಾಗದ ದಿನವನ್ನು ನಾನು ಊಹಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ, ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ನೀರು ಇರುತ್ತದೆ. ಪಾರ್ವತಿ-ಕಲಿಸಿಂಧ್-ಚಂಬಲ್ ಯೋಜನೆಯು ರಾಜಸ್ಥಾನದ 21 ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿಗೆ ನೀರಾವರಿ ಮತ್ತು ಕುಡಿಯುವ ನೀರನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ರಾಜಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ ಎರಡರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ವೇಗಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ಇಂದು ಇಸಾರ್ಡಾ ಲಿಂಕ್ ಯೋಜನೆಯೂ ಉದ್ಘಾಟನೆಗೊಂಡಿದೆ. ತಾಜೆವಾಳದಿಂದ ಶೇಖಾವತಿಗೆ ನೀರು ತರುವ ಒಪ್ಪಂದವೂ ಇಂದು ನಡೆದಿದೆ. ಈ ಜಲ ಒಪ್ಪಂದವು ಹರಿಯಾಣ ಮತ್ತು ರಾಜಸ್ಥಾನ ಎರಡಕ್ಕೂ ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ, ರಾಜಸ್ಥಾನದ 100% ಮನೆಗಳಿಗೆ ನಲ್ಲಿಗಳ ಮೂಲಕ ನೀರು ತಲುಪುತ್ತದೆ ಎಂದು ನನಗೆ ವಿಶ್ವಾಸವಿದೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ಸಿ.ಆರ್. ಪಾಟೀಲ್ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಅದ್ಧೂರಿ ಪ್ರಚಾರ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ ಇದು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಮಾಧ್ಯಮದ ಗಮನ ಪಡೆದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ನಾನು ಅದರ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ. ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಸಹಭಾಗಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಅಭಿಯಾನ ಆರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಳೆನೀರು ಕೊಯ್ಲಿಗೆ ರಿಚಾರ್ಜ್ ಕೊಳವೆಬಾವಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ನಿಮಗೆ ತಿಳಿದಿಲ್ಲದಿರಬಹುದು, ಆದರೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ ಮೂಲಕ ಪ್ರತಿದಿನ ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಳೆನೀರು ಕೊಯ್ಲು ರಚಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ನನಗೆ ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ. ನೀರಿನ ಕೊರತೆಯಿರುವ ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕಳೆದ ಕೆಲವು ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 3 ಲಕ್ಷ ಮಳೆನೀರು ಕೊಯ್ಲು ರಚನೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಳೆನೀರನ್ನು ಉಳಿಸುವ ಈ ಪ್ರಯತ್ನವು ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಭೂಮಿ ತಾಯಿಯ ದಾಹವನ್ನು ನೀಗಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾನು ದೃಢವಾಗಿ ನಂಬುತ್ತೇನೆ. ಇಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿರುವ ಭರತನ ಮಗನಾಗಲೀ ಮಗಳಾಗಲೀ ತಮ್ಮ ಭೂಮಿ ತಾಯಿಯನ್ನು ಬಾಯಾರಿಕೆಯಿಂದ ಬಿಡಲು ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ. ನಮಗೆ ತೊಂದರೆ ನೀಡುವ ಬಾಯಾರಿಕೆಯು ನಮ್ಮ ಭೂಮಿ ತಾಯಿಯನ್ನು ಸಹ ಅದೇ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ತೊಂದರೆಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಆದುದರಿಂದಲೇ, ಈ ನೆಲದ ಮಕ್ಕಳಾದ ನಾವು ಭೂಮಿ ತಾಯಿಯ ದಾಹ ನೀಗಿಸುವುದು ನಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯ. ನಮ್ಮ ಭೂಮಿ ತಾಯಿಯ ದಾಹ ನೀಗಿಸಲು ಮಳೆಯ ಪ್ರತಿ ಹನಿಯೂ ಬಳಕೆಯಾಗಬೇಕು. ಒಮ್ಮೆ ನಾವು ಭೂಮಿ ತಾಯಿಯ ಆಶೀರ್ವಾದ ಪಡೆದರೆ, ಪ್ರಪಂಚದ ಯಾವುದೇ ಶಕ್ತಿಯು ನಮ್ಮನ್ನು ತಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.

 

ನನಗೆ ನೆನಪಿದೆ, ಸುಮಾರು 100 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಗುಜರಾತಿನಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಜೈನ ಸನ್ಯಾಸಿ ಇದ್ದರು. ಅವರ ಹೆಸರು ಬುದ್ದಿ ಸಾಗರ್ ಜೀ ಮಹಾರಾಜ್,  ಅವರು ಆಗ ಏನನ್ನಾದರೂ ಬರೆದಿದ್ದರೆ, ಬಹುಶಃ, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಯಾರಾದರೂ ಅವರ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಓದಿದ್ದರೆ, ಅವರು ಅದನ್ನು ನಂಬುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಅವರು 100 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ - "ಕುಡಿಯುವ ನೀರನ್ನು ದಿನಸಿ ಅಂಗಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ದಿನ ಬರುತ್ತದೆ." ಅವರು ಇದನ್ನು 100 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಬರೆದರು, ಇಂದು ನಾವು ನೀರು ಕುಡಿಯಲು ದಿನಸಿ ಅಂಗಡಿಗಳಿಂದ ಬಿಸ್ಲೇರಿ ಬಾಟಲಿಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸುವ ಅನಿವಾರ್ಯತೆಗೆ ಸಿಲುಕಿದ್ದೇವೆ. ಇದನ್ನು 100 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ಇದೊಂದು ನೋವಿನ ಕಥೆ. ನಮ್ಮ ಪೂರ್ವಜರು ನಮಗೆ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಹೋಗಿದ್ದಾರೆ. ಈಗ, ನಮ್ಮ ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಯು ನೀರಿನ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಬಲವಂತವಾಗಿ ಸಾಯದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ನಮ್ಮ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿದೆ. ನಮ್ಮ ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗಾಗಿ ನಾವು ಅವರಿಗೆ ‘ಸುಜಲಾಂ ಸುಫಲಾಂ’ ಭೂಮಿಯನ್ನು, ಸಮೃದ್ಧಿಯ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಬೇಕು. ಇಂದು, ಆ ಪವಿತ್ರ ಕಾರ್ಯ ಪೂರೈಸುವ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ನಾನು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಜನರನ್ನು ಅಭಿನಂದಿಸುತ್ತೇನೆ. ನಾನು ರಾಜಸ್ಥಾನ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಜನರನ್ನು ಅಭಿನಂದಿಸುತ್ತೇನೆ. ಈಗ, ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಯಾವುದೇ ಅಡೆತಡೆಯಿಲ್ಲದೆ ಮುಂದುವರಿಸುವುದು ನಮ್ಮ ಕಾರ್ಯವಾಗಿದೆ. ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇದೆಯೋ, ಯಾವ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಯೋಜನೆ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡರೂ ಅದನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಜನತೆ ಮುಂದೆ ಬರಬೇಕು. ಆಗ ಮಾತ್ರ ನಾವು ಈ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಬಹುದು, ಇದು ಇಡೀ ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದು.

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

21ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಮಹಿಳೆಯರು ಸಬಲೀಕರಣಗೊಳ್ಳುವುದು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ. ಓಹ್, ಆ ಕ್ಯಾಮೆರಾಮನ್, ಎಷ್ಟು ಉತ್ಸುಕರಾಗಿದ್ದಾರೆಂದರೆ ಅವರ ಉತ್ಸಾಹ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ದಯಮಾಡಿ, ಕ್ಯಾಮೆರಾಮನ್‌ಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯ ಬೇರೆ ಕಡೆಗೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವರು ಸುಸ್ತಾಗುತ್ತಾರೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ನಿಮ್ಮ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಬೆಂಬಲಕ್ಕಾಗಿ ನಾನು ತುಂಬಾ ಕೃತಜ್ಞನಾಗಿದ್ದೇನೆ, ಈ ಉತ್ಸಾಹ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ನಾನು ಪ್ರಶಂಸಿಸುತ್ತೇನೆ. ಸ್ನೇಹಿತರೆ, ಮಹಿಳಾ ಸ್ವ-ಸಹಾಯ ಗುಂಪುಗಳ ಆಂದೋಲನದಲ್ಲಿ ‘ನಾರಿಶಕ್ತಿ’(ಸ್ತ್ರೀಶಕ್ತಿ)ಯ ಶಕ್ತಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಕಳೆದ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ದೇಶಾದ್ಯಂತ 10 ಕೋಟಿ ಸಹೋದರಿಯರು ಸ್ವ-ಸಹಾಯ ಗುಂಪುಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಸಹೋದರಿಯರು ಸೇರಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಬಿಜೆಪಿ ಸರ್ಕಾರ ಅವಿರತವಾಗಿ ಶ್ರಮಿಸಿದೆ. ನಮ್ಮ ಸರ್ಕಾರವು ಮೊದಲು ಈ ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಿತು, ನಂತರ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ನೀಡುವ ಸಹಾಯವನ್ನು 10 ಲಕ್ಷದಿಂದ 20 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು. ನಾವು ಅವರಿಗೆ ಸುಮಾರು 8 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿ ನೆರವು ನೀಡಿದ್ದೇವೆ. ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಸಹಾಯ ಗುಂಪುಗಳು ತಯಾರಿಸಿದ ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡಲು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿ ಹೊಸ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ್ದೇವೆ.

ಈ ಪ್ರಯತ್ನದ ಫಲವೇ ಇಂದು ಈ ಸ್ವಸಹಾಯ ಗುಂಪುಗಳು ಗ್ರಾಮೀಣ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಬಹುದೊಡ್ಡ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿವೆ. ನಾನು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬರುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ತಾಯಂದಿರು ಮತ್ತು ಸಹೋದರಿಯರಿಂದ ತುಂಬಿತ್ತು, ಅವರ ಉತ್ಸಾಹ ಮತ್ತು ಚೈತನ್ಯ ಅಗಾಧವಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಹೇಳಲು ನನಗೆ ಸಂತೋಷವಾಗಿದೆ. ಈಗ, ನಮ್ಮ ಸರ್ಕಾರವು ಸ್ವ-ಸಹಾಯ ಗುಂಪುಗಳಿಂದ 3 ಕೋಟಿ ಸಹೋದರಿಯರನ್ನು ಲಕ್ಷಪತಿ ದೀದಿಗಳನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಸುಮಾರು 1.25 ಕೋಟಿ ಸಹೋದರಿಯರು ಈಗಾಗಲೇ ಲಕ್ಷಪತಿ ದೀದಿಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ನನಗೆ ಸಂತಸವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅಂದರೆ ಈಗ ವಾರ್ಷಿಕ 1 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿಗೂ ಅಧಿಕ ಆದಾಯ ಗಳಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

 

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

‘ನಾರಿಶಕ್ತಿ’ ಬಲಪಡಿಸಲು ನಾವು ಅನೇಕ ಹೊಸ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ನಮೋ ಡ್ರೋನ್ ದೀದಿ ಯೋಜನೆ. ಇದರ ಅಡಿ, ಸಾವಿರಾರು ಸಹೋದರಿಯರಿಗೆ ಡ್ರೋನ್ ಪೈಲಟ್‌ಗಳಾಗಿ ತರಬೇತಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಸಾವಿರಾರು ಗುಂಪುಗಳು ಈಗಾಗಲೇ ಡ್ರೋನ್‌ಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿವೆ. ಈ ಮಹಿಳೆಯರು ಕೃಷಿಗಾಗಿ ಡ್ರೋನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಅದರಿಂದ ಸಂಪಾದಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ರಾಜಸ್ಥಾನ ಸರ್ಕಾರವು ಹಲವು ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ನಾವು ನಮ್ಮ ಸಹೋದರಿಯರು ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿಗಾಗಿ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಮುಖ ಯೋಜನೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಇದು ಬಿಮಾ ಸಖಿ ಯೋಜನೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿ, ಗ್ರಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳು ವಿಮಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ, ತರಬೇತಿಯನ್ನೂ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಆರಂಭಿಕ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಅವರ ಕೆಲಸ ಸ್ಥಾಪಿಸುವವರೆಗೆ, ಅವರಿಗೆ ಮಾನದಂಡವಾಗಿ ಸಣ್ಣ ಸ್ಟೈಫಂಡ್ ಒದಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯ ಮೂಲಕ, ಅವರು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಂಬಲ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಅವಕಾಶ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ದೇಶದ ಮೂಲೆ ಮೂಲೆಗೆ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಕೊಂಡೊಯ್ದ, ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ತೆರೆದ, ಮತ್ತು ಸಾಲ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಿಗೆ ಜನರನ್ನು ಲಿಂಕ್ ಮಾಡಿದ ನಮ್ಮ ‘ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸಖಿ’ ಮಹಿಳೆಯರು ಮಾಡಿದ ಗಮನಾರ್ಹ ಕೆಲಸವನ್ನು ನಾವು ನೋಡಿದ್ದೇವೆ. ಈಗ, 'ಬಿಮಾ ಸಖಿಗಳು' ಭಾರತದಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರತಿ ಕುಟುಂಬವನ್ನು ವಿಮಾ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅಂದಹಾಗೆ, ಕ್ಯಾಮೆರಾಮನ್‌ಗೆ, ದಯವಿಟ್ಟು ಕ್ಯಾಮೆರಾವನ್ನು ಇನ್ನೊಂದು ಬದಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲು ನಾನು ವಿನಂತಿಸುತ್ತೇನೆ. ಆ ಕಡೆ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರಿದ್ದಾರೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿ ಸುಧಾರಿಸಲು ಬಿಜೆಪಿ ಸರ್ಕಾರ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇದು ‘ವಿಕಸಿತ ಭಾರತ’ (ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಭಾರತ) ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ನಾವು ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗದ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಭಾವ್ಯ ವಿಧಾನಗಳ ಮೇಲೆ ಗಮನ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಬಿಜೆಪಿ ಸರ್ಕಾರವು ವಿದ್ಯುತ್ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದೆ, ಇವುಗಳ ದೊಡ್ಡ ಫಲಾನುಭವಿಗಳು ನಮ್ಮ ರೈತರು. ಹಗಲಿನಲ್ಲಿಯೂ ರೈತರಿಗೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಸಿಗುವಂತೆ ಮಾಡುವುದು ರಾಜಸ್ಥಾನ ಸರ್ಕಾರದ ಯೋಜನೆ. ಇದು ರಾತ್ರಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೀರಾವರಿ ಬಳಸುವ ಬಲವಂತದಿಂದ ಅವರನ್ನು ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಸರಿಯಾದ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ.

 

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ರಾಜಸ್ಥಾನವು ಸೌರಶಕ್ತಿಗೆ ಗಮನಾರ್ಹ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯವು ದೇಶದಲ್ಲೇ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲಬಹುದು. ನಿಮ್ಮ ವಿದ್ಯುತ್ ಬಿಲ್ ಶೂನ್ಯಗೊಳಿಸಲು ನಮ್ಮ ಸರ್ಕಾರ ಸೌರಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಒಂದು ಸಾಧನವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದೆ. ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಸೂರ್ಯಘರ್ ಮುಫ್ತ್ ಬಿಜ್ಲಿ ಯೋಜನೆ ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಮನೆಗಳ ಮೇಲ್ಛಾವಣಿಯಲ್ಲಿ ಸೌರ ಫಲಕಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲು ಸುಮಾರು 75,000ರಿಂದ 80,000 ರೂಪಾಯಿ ಸಹಾಯ ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ಉತ್ಪಾದಿಸಿದ ವಿದ್ಯುತ್ ಅನ್ನು ನೀವು ಬಳಸಬಹುದು, ಮತ್ತು ನೀವು ಅಗತ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಉತ್ಪಾದಿಸಿದರೆ, ನೀವು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಅನ್ನು ನೀವು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಬಹುದು, ಅದನ್ನು ಸರ್ಕಾರವೇ ಖರೀದಿಸುತ್ತದೆ. ದೇಶದಲ್ಲಿ ಇದುವರೆಗೆ 1.4 ಕೋಟಿ ಕುಟುಂಬಗಳು ಈ ಯೋಜನೆಗೆ ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ ಎಂದು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ನನಗೆ ಸಂತಸವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಕಡಿಮೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ 20,000ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮನೆಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಸುಮಾರು 7 ಲಕ್ಷ ಮನೆಗಳು ಸೌರಫಲಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಿವೆ. ಈ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಈಗಾಗಲೇ ಸೌರವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ, ಜನರು ಹಣ ಉಳಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ಮೇಲ್ಛಾವಣಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ಸೌರ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಸರ್ಕಾರವು ನೆರವು ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ಪಿಎಂ ಕುಸುಮ್ ಯೋಜನೆಯಡಿ, ರಾಜಸ್ಥಾನ ಸರ್ಕಾರವು ಮುಂಬರುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ಹೊಸ ಸೌರ ಸ್ಥಾವರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಿದೆ. ಪ್ರತಿ ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ರೈತ ಇಂಧನ ಉತ್ಪಾದಕರಾದಾಗ, ವಿದ್ಯುತ್ ನಿಂದ ಆದಾಯ ಬರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ಕುಟುಂಬದ ಆದಾಯ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ರಸ್ತೆ, ರೈಲು ಮತ್ತು ವಿಮಾನ ಪ್ರಯಾಣದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ರಾಜಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದ ರಾಜ್ಯವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವುದು ನಮ್ಮ ಸಂಕಲ್ಪವಾಗಿದೆ. ದೆಹಲಿ, ವಡೋದರಾ ಮತ್ತು ಮುಂಬೈಯಂತಹ ಪ್ರಮುಖ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕೇಂದ್ರಗಳ ನಡುವೆ ಇರುವ ರಾಜಸ್ಥಾನವು ಇಲ್ಲಿನ ಜನರಿಗೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಯುವಜನರಿಗೆ ಪ್ರಚಂಡ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಈ 3 ನಗರಗಳನ್ನು ರಾಜಸ್ಥಾನದೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಹೊಸ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್‌ವೇ ದೇಶದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್‌ವೇಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಮೇಜಾ ನದಿಯ ಮೇಲೆ ದೊಡ್ಡ ಸೇತುವೆಯ ನಿರ್ಮಾಣವು ಸವಾಯಿ ಮಾಧೋಪುರ್, ಬುಂಡಿ, ಟೋಂಕ್ ಮತ್ತು ಕೋಟಾದಂತಹ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಈ ಪ್ರದೇಶಗಳ ರೈತರಿಗೆ ದೆಹಲಿ, ಮುಂಬೈ ಮತ್ತು ವಡೋದರಾದ ದೊಡ್ಡ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ತಲುಪಲು ಸುಲಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಇದು ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ ಜೈಪುರ ಮತ್ತು ರಣಥಂಬೋರ್ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣ ಸುಲಭಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಮಯವು ಅಮೂಲ್ಯವಾದುದು ಎಂದು ನಮಗೆಲ್ಲರಿಗೂ ತಿಳಿದಿದೆ. ಜನರ ಸಮಯ ಉಳಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಅವರ ಅನುಕೂಲತೆ ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು ನಮ್ಮ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ.

 

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ಜಾಮ್‌ನಗರ-ಅಮೃತಸರ ಆರ್ಥಿಕ ಕಾರಿಡಾರ್, ದೆಹಲಿ-ಅಮೃತಸರ-ಕತ್ರಾ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್‌ವೇಗೆ ಸಂಪರ್ಕಗೊಂಡಾಗ, ರಾಜಸ್ಥಾನವನ್ನು ಮಾತಾ ವೈಷ್ಣೋ ದೇವಿ ದೇಗುಲಕ್ಕೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಕಾಂಡ್ಲಾ ಮತ್ತು ಮುಂದ್ರಾ ಬಂದರುಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿಗೆ ನೇರ ಪ್ರವೇಶ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಸಾರಿಗೆ ವಲಯವು ಇದರಿಂದ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆಯಲಿದ್ದು, ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಗೋದಾಮುಗಳ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಯುವಕರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ಜೋಧ್‌ಪುರ ವರ್ತುಲ ರಸ್ತೆಯ ಮೂಲಕ ಜೈಪುರ, ಪಾಲಿ, ಬಾರ್ಮರ್, ಜೈಸಲ್ಮೇರ್, ನಾಗೌರ್ ಮತ್ತು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗಡಿಗೆ ಸುಧಾರಿತ ಸಂಪರ್ಕವು ನಗರದಲ್ಲಿ ಅನಗತ್ಯ ಸಂಚಾರ ದಟ್ಟಣೆ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಜೋಧ್‌ಪುರಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಪ್ರವಾಸಿಗರು, ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರಸ್ಥರಿಗೆ ಇದು ಗಮನಾರ್ಹ ಅನುಕೂಲತೆ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ಇಂದು ಸಾವಿರಾರು ಬಿಜೆಪಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಉಪಸ್ಥಿತರಿದ್ದು, ಅವರ ಶ್ರಮದಿಂದಾಗಿಯೇ ನಾವು ಈ ದಿನವನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ನಾನು ಬಿಜೆಪಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರಲ್ಲಿಯೂ ಒಂದು ವಿನಂತಿ ಮಾಡಲು ಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ಬಿಜೆಪಿ ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷವಾಗಿದ್ದರೂ, ಇದು ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಸಾಮಾಜಿಕ ಚಳುವಳಿಯಾಗಿದೆ. ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಪಕ್ಷಕ್ಕಿಂತ ರಾಷ್ಟ್ರವೇ ಶ್ರೇಷ್ಠ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಬಿಜೆಪಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಜಾಗೃತಿ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಪಣಾ ಭಾವದಿಂದ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಬಿಜೆಪಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತ ರಾಜಕೀಯ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಪರಿಹಾರದಲ್ಲೂ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಇಂದು, ನಾವು ನೀರಿನ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗೆ ಆಳವಾದ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿರುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದೇವೆ. ಜಲಸಂಪನ್ಮೂಲ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ಹನಿ ನೀರಿನ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ಬಳಕೆ ಸರಕಾರದ ಜವಾಬ್ದಾರಿ, ಸಮಾಜದ ಹಾಗೂ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನಾಗರಿಕನ ಹೊಣೆಯಾಗಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಬಿಜೆಪಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು, ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಸದಸ್ಯರು ತಮ್ಮ ದಿನಚರಿಯ ಒಂದು ಭಾಗವನ್ನು ನೀರಿನ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗೆ ಮೀಸಲಿಡಬೇಕು, ಅದನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ನಾನು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತೇನೆ. ಸೂಕ್ಷ್ಮ ನೀರಾವರಿ, ಹನಿ ನೀರಾವರಿಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ, ಅಮೃತ್ ಸರೋವರಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿ, ನೀರು ನಿರ್ವಹಣಾ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಿ. ಅಲ್ಲದೆ, ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿ ಬಗ್ಗೆ ರೈತರಿಗೆ ತಿಳುವಳಿಕೆ ನೀಡಿ.

ಹೆಚ್ಚು ಮರಗಳು ಇದ್ದಷ್ಟೂ ಭೂಮಿಯು ನೀರನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಮಗೆಲ್ಲರಿಗೂ ತಿಳಿದಿದೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ "ಏಕ್ ಪೆಡ್ ಮಾ ಕೆ ನಾಮ್" (ತಾಯಿಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮರ)ನಂತಹ ಅಭಿಯಾನವು ತುಂಬಾ ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ನಮ್ಮ ತಾಯಂದಿರನ್ನು ಗೌರವಿಸುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಭೂಮಿ ತಾಯಿಯ ಗೌರವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಪರಿಸರಕ್ಕಾಗಿ ನಾವು ಕೈಗೊಳ್ಳಬಹುದಾದ ಹಲವಾರು ಕ್ರಮಗಳಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ನಾನು ಈಗಾಗಲೇ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಸೂರ್ಯ ಘರ್ ಯೋಜನೆ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದ್ದೇನೆ. ಬಿಜೆಪಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಸೌರಶಕ್ತಿಯ ಬಳಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಬಹುದು, ಈ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಪ್ರಯೋಜನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜನರಿಗೆ ತಿಳಿಸಬಹುದು. ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಜನರು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸ್ವಭಾವವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಒಂದು ಅಭಿಯಾನವು ಸರಿಯಾದ ಉದ್ದೇಶ ಮತ್ತು ಸರಿಯಾದ ನೀತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ರಾಷ್ಟ್ರವು ನೋಡಿದಾಗ, ಜನರು ಅದನ್ನು ತಾವಾಗಿಯೇ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ಸೇರುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಆ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಅರ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ನಾವು ಇದನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛ ಭಾರತ ಅಭಿಯಾನ ಮತ್ತು ಬೇಟಿ ಬಚಾವೋ ಬೇಟಿ ಪಢಾವೋ ಅಭಿಯಾನದೊಂದಿಗೆ ನೋಡಿದ್ದೇವೆ. ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲೂ ನಾವು ಇದೇ ರೀತಿಯ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಸಾಧಿಸುತ್ತೇವೆ ಎಂದು ನಾನು ನಂಬುತ್ತೇನೆ.

ಸ್ನೇಹಿತರೆ,

ಇಂದು ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಆಧುನಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಗಳು, ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳು ಪ್ರಸ್ತುತ ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯದ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಪ್ರಯೋಜನ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಇದು 'ವಿಕಸಿತ ರಾಜಸ್ಥಾನ' (ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ರಾಜಸ್ಥಾನ) ನಿರ್ಮಿಸಲು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ, ರಾಜಸ್ಥಾನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡಾಗ, ಭಾರತವೂ ವೇಗವಾಗಿ ಪ್ರಗತಿ ಹೊಂದುತ್ತದೆ. ಮುಂಬರುವ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಡಬಲ್ ಇಂಜಿನ್ ಸರ್ಕಾರವು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಯತ್ನ ಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ನಾನು ನಿಮಗೆ ಭರವಸೆ ನೀಡುತ್ತೇನೆ. ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ, ನಮ್ಮನ್ನು ಆಶೀರ್ವದಿಸಲು ಇಲ್ಲಿ ನೆರೆದಿರುವ ನಿಮಗೆಲ್ಲರಿಗೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ತಾಯಂದಿರು ಮತ್ತು ಸಹೋದರಿಯರಿಗೆ ನನ್ನ ಹೃತ್ಪೂರ್ವಕ ಧನ್ಯವಾದಗಳು. ನಾನು ಕೃತಜ್ಞತೆಯಿಂದ ನನ್ನ ತಲೆ ಬಾಗಿಸುತ್ತೇನೆ, ಇಂದಿನ ಸಂದರ್ಭವು ನಿಮ್ಮಿಂದ ಮತ್ತು ನಿಮಗಾಗಿ ಆಗಿದೆ. ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ನನ್ನ ಶುಭಾಶಯಗಳು. ಪೂರ್ಣ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ, ಎರಡೂ ಕೈಗಳನ್ನು ಮೇಲಕ್ಕೆತ್ತಿ ನನ್ನೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿ -

ಭಾರತ್ ಮಾತಾ ಕಿ - ಜೈ!

ಭಾರತ್ ಮಾತಾ ಕಿ - ಜೈ!

ಭಾರತ್ ಮಾತಾ ಕಿ - ಜೈ!

ತುಂಬಾ ಧನ್ಯವಾದಗಳು.