ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಶ್ರೀ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟವು, ಡಿ-ಅಮೋನಿಯಂ ಫಾಸ್ಫೇಟ್ (ಡಿಎಪಿ) ಮೇಲೆ ಒಂದು ಬಾರಿ ವಿಶೇಷ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಅನ್ನು ಎನ್ ಬಿ ಎಸ್ ಸಬ್ಸಿಡಿ @ ರೂ 3,500 ರ ಅವಧಿಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಲು ರಸಗೊಬ್ಬರ ಇಲಾಖೆಯ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಯನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿದೆ. 01.01.2025 ರಿಂದ ಮುಂದಿನ ಆದೇಶದವರೆಗೆ ರೈತರಿಗೆ ಕೈಗೆಟುಕುವ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಡಿಎಪಿ ಸುಸ್ಥಿರ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು. ಮೇಲಿನ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಬಜೆಟ್ ಅಗತ್ಯವು ಸರಿಸುಮಾರು ರೂ. 3,850 ಕೋಟಿ ಆಗಲಿದೆ.
ಹಿನ್ನೆಲೆ
ರಸಗೊಬ್ಬರ ತಯಾರಕರು/ಆಮದುದಾರರ ಮೂಲಕ 28 ದರ್ಜೆಯ P&K ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳನ್ನು ಸಬ್ಸಿಡಿ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ರೈತರಿಗೆ ಲಭ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. P&K ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳ ಮೇಲಿನ ಸಬ್ಸಿಡಿಯನ್ನು NBS ಸ್ಕೀಮ್ 01.04.2010 ರಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ರೈತರ ಕಲ್ಯಾಣವನ್ನು ದೃಢವಾಗಿ ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದ್ಯತೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುತ್ತಾ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಡಿ-ಅಮೋನಿಯಂ ಫಾಸ್ಫೇಟ್ (ಡಿಎಪಿ) ರಸಗೊಬ್ಬರದ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಬದಲಾಗದೆ ಇರಿಸುವಲ್ಲಿ ರೈತರಿಗೆ ಬೃಹತ್ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿದೆ. ಭೌಗೋಳಿಕ-ರಾಜಕೀಯ ನಿರ್ಬಂಧಗಳು ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ಚಂಚಲತೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಖಾರಿಫ್ ಮತ್ತು ರಬಿ 2024-25ಕ್ಕೆ ಕೈಗೆಟುಕುವ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ರೈತರಿಗೆ ಡಿಎಪಿ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸರ್ಕಾರವು ರೈತ ಸ್ನೇಹಿ ವಿಧಾನದ ಕಡೆಗೆ ತನ್ನ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಜುಲೈ, 2024 ರಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್, 01.04.2024 ರಿಂದ 31.12.2024 ರವರೆಗೆ ಅಂದಾಜು 2,625 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಣಾಮದೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿ MT ಗೆ 3,500 ರೂ. NBS ಸಬ್ಸಿಡಿಯನ್ನು ಮೀರಿ DAP ಮೇಲೆ ಒಂದು ಬಾರಿ ವಿಶೇಷ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಅನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿತು. ಇಂದು (1.1.2025) ನಡೆದ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟವು ಡಿಎಪಿ ವಿಶೇಷ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಅನ್ನು ಅಂದಾಜು ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಣಾಮದೊಂದಿಗೆ 3850 ಕೋಟಿ.ರೂ.ವರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ ಏಪ್ರಿಲ್ 2024 ರಿಂದ ಡಿಎಪಿಗೆ ಅನುಮೋದಿಸಲಾದ ವಿಶೇಷ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ನ ಒಟ್ಟು ಮೊತ್ತವು ರೂ. 6,475 ಕೋಟಿ. ರೈತರಿಗೆ ಕೈಗೆಟುಕುವ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಡಿಎಪಿ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು: ಸಬ್ಸಿಡಿ, ಕೈಗೆಟುಕುವ ಮತ್ತು ಸಮಂಜಸವಾದ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ರೈತರಿಗೆ ಡಿಎಪಿ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುವುದು.
ಅನುಷ್ಠಾನದ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರ ಮತ್ತು ಗುರಿಗಳು: ರೈತರಿಗೆ ಕೈಗೆಟುಕುವ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಡಿಎಪಿ ರಸಗೊಬ್ಬರದ ಸುಗಮ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅನುಮೋದಿತ ಎನ್ಬಿಎಸ್ ಸಬ್ಸಿಡಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದೇಶದವರೆಗೆ 01.01.2025 ರ ಅವಧಿಗೆ ಡಿಎಪಿ @ ರೂ 3,500 ರ ವಿಶೇಷ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಅನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.