"હિમાચલ પ્રદેશના લેપ્ચામાં આપણા બહાદુર સુરક્ષા દળો સાથે દિવાળી વિતાવવી એ ઊંડી ભાવનાઓ અને ગર્વથી ભરેલો અનુભવ રહ્યો છે"
"દેશ તમારો આભારી અને ઋણી છે"
"જે જગ્યાએ જવાનોની નિયુક્તિ કરવામાં આવે છે તે જગ્યા મારા માટે કોઈ મંદિરથી ઓછી નથી. તમે જ્યાં પણ હોવ ત્યાં મારો તહેવાર છે"
"સશસ્ત્ર દળોએ ભારતનું ગૌરવ નવી ઊંચાઈઓ પર પહોંચાડ્યું છે"
"ગત વર્ષ રાષ્ટ્ર-નિર્માણમાં એક સીમાચિહ્નરૂપ વર્ષ છે"
"યુદ્ધના ક્ષેત્રથી લઈને બચાવ અભિયાન સુધી, ભારતીય સશસ્ત્ર દળો જીવન બચાવવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે"
"નારીશક્તિ રાષ્ટ્રની રક્ષામાં મોટી ભૂમિકા ભજવી રહી છે"

ભારત માતા કી જય!

ભારત માતા કી જય!

મા ભારતના જયઘોષનો આ પડઘો, ભારતીય સેનાઓ અને સુરક્ષા બળોનાં પરાક્રમનો આ ઉદ્‌ઘોષ, આ ઐતિહાસિક ધરતી, અને દિવાળીનો આ પવિત્ર તહેવાર.  આ એક અદ્‌ભૂત સંયોગ છે, આ એક અદ્‌ભૂત મેળાપ છે. સંતોષ અને આનંદથી ભરી દેનારી આ ક્ષણ મારા માટે પણ, તમારા માટે પણ અને દેશવાસીઓ માટે પણ દિવાળીમાં નવો પ્રકાશ લાવશે, એવો મને વિશ્વાસ છે. હું આપ સૌને, તમામ દેશવાસીઓને સીમા પરથી, છેવટનાં ગામેથી, જેને હવે હું પહેલું ગામ કહું છું, ત્યાં તહેનાત આપણા સુરક્ષા દળના સાથીઓ સાથે જ્યારે દિવાળી મનાવી રહ્યો છું, ત્યારે સૌ દેશવાસીઓને દિવાળીની આ શુભકામના પણ બહુ ખાસ બને જાય છે. દેશવાસીઓને મારા ખૂબ-ખૂબ અભિનંદન, દિવાળીની શુભકામનાઓ.

 

મારા પરિવારજનો,

હું હમણાં જ ઘણી ઊંચાઈએ લેપ્ચા સુધી જઈ આવ્યો છું. કહેવાય છે કે જ્યાં પરિવાર હોય ત્યાં જ પર્વ હોય છે. પર્વના દિવસે પોતાના પરિવારથી દૂર સરહદ પર તૈનાત થવું એ પોતે જ કર્તવ્યનિષ્ઠાની પરાકાષ્ઠા છે. દરેક વ્યક્તિને પોતાના પરિવારની યાદ આવે છે પરંતુ આ ખૂણામાં પણ તમારા ચહેરા પર કોઈ ઉદાસી દેખાતી નથી. તમારા ઉત્સાહમાં ઘટાડો થવાનું કોઇ નામોનિશાન નથી. ઉત્સાહથી ભરપૂર છો, ઊર્જાથી ભરપૂર છો. કારણ કે, તમે જાણો છો કે 140 કરોડ દેશવાસીઓનો આ મોટો પરિવાર પણ તમારો પોતાનો જ છે. અને તેથી દેશ તમારો આભારી અને ઋણી છે. તેથી દિવાળી પર દરેક ઘરમાં એક દીવો તમારી સલામતી માટે પણ પ્રગટાવવામાં આવે છે. તેથી જ દરેક પૂજામાં એક પ્રાર્થના આપ જેવા વીરો માટે પણ હોય છે. દર વખતે દિવાળી પર હું પણ આ જ ભાવના સાથે મારા સુરક્ષા દળોના જવાનોની વચ્ચે ચાલ્યો જાઉં છું. કહેવામાં પણ આવ્યું છે- અવધ તહાં જહં રામ નિવાસૂ! એટલે કે, જ્યાં રામ છે, ત્યાં અયોધ્યા છે. મારા માટે, જ્યાં મારી ભારતીય સેના છે, જ્યાં મારા દેશનાં સુરક્ષા દળોના જવાન તૈનાત છે, તે સ્થાન કોઈ પણ મંદિરથી ઓછું નથી. તમે જ્યાં છો ત્યાં જ મારો તહેવાર છે. અને આ કામ કદાચ 30-35 વર્ષથી પણ વધુ સમય થઈ ગયો હશે. એવી કોઈ દિવાળી નથી કે મેં તમારા બધા વચ્ચે જઈને ઉજવી ન હોય, 30-35 વર્ષથી. જ્યારે પીએમ નહોતો, સીએમ નહોતો ત્યારે પણ ગર્વથી ભરેલા ભારતનાં સંતાન તરીકે હું દિવાળી પર કોઈને કોઈ સરહદે જરૂર જતો હતો. આપ લોકોની સાથે મિઠાઈઓનો દોર ત્યારે પણ ચાલતો હતો અને મેસનું ભોજન પણ ખાતો હતો અને આ જગ્યાનું નામ પણ તો સુગર પોઈન્ટ છે. તારી સાથે થોડી મીઠાઈઓ ખાઈને મારી દિવાળી paN વધુ મીઠી થઈ ગઈ છે.

મારા પરિવારજનો,

આ ધરતીને ઇતિહાસના પાનાઓ પર પરાક્રમની શાહીથી પોતાની ખ્યાતિ જાતે લખી છે. આપે અહીંની વીરતાની પરિપાટીને અટલ, અમર અને અક્ષુણ્ણ બનાવી છે. આપે સાબિત કર્યું છે કે- આસન્ન મૃત્યુ કે સીને પર, જો સિંહનાદ કરતે હૈ. મર જાતા હૈ કાલ સ્વયં, પર વે વીર નહીં મરતે હૈ. આપણા જવાનો પાસે હંમેશા આ વીર વસુંધરાનો વારસો રહ્યો છે, તેમની છાતીમાં તે આગ રહી છે જેણે હંમેશા પરાક્રમના વિક્રમો ઘડ્યા છે. પ્રાણોને હથેળીમાં લઈને હંમેશા આપણા જવાન સૌથી આગળ ચાલ્યા છે. આપણા જવાનોએ હંમેશા સાબિત કર્યું છે કે તેઓ સરહદ પર દેશની સૌથી સશક્ત દિવાલ છે.

 

મારા વીર સાથીઓ,

ભારતની સેનાઓ અને સુરક્ષા દળોનું રાષ્ટ્ર નિર્માણમાં સતત યોગદાન રહ્યું છે. આઝાદી પછી તરત જ આટલાં બધાં યુદ્ધોનો મુકાબલો કરનારા આપણા બહાદુર યોદ્ધાઓ, દરેક મુશ્કેલીમાં દેશનું દિલ જીતનાર આપણા યોદ્ધાઓ! પડકારોના જડબામાંથી વિજય છીનવી લાવનારા આપણા વીર દીકરા-દીકરીઓ! ધરતીકંપ જેવી આફતોમાં દરેક પડકાર સામે ટકરાતા જવાન! સુનામી જેવી પરિસ્થિતિમાં દરિયા સામે લડીને જીવ બચાવનાર જાબાંઝ! આંતરરાષ્ટ્રીય શાંતિ મિશનમાં ભારતનું વૈશ્વિક કદ વધારનારી સેનાઓ અને સુરક્ષા દળો! એવું કયું સંકટ છે જેનું નિરાકરણ આપણા વીરોએ ન કર્યું હોય! એવું કયું ક્ષેત્ર છે જ્યાં તેમણે દેશનું સન્માન ન વધાર્યું હોય. આ જ વર્ષે, મેં યુએનમાં પીસકીપર્સ માટે મેમોરિયલ હૉલનો પ્રસ્તાવ પણ મૂક્યો હતો, અને તે સર્વસંમતિથી પસાર થયો. આપણી સેનાઓનાં અને સૈનિકોનાં બલિદાનને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે મળેલું બહુ મોટું સન્માન છે. આ વૈશ્વિક શાંતિ માટે તેમનાં યોગદાનને અમર બનાવશે.

સાથીઓ,

સંકટના સમયમાં આપણી સેના અને સુરક્ષા દળો દેવદૂત બનીને માત્ર ભારતીયોને જ નહીં પરંતુ વિદેશી નાગરિકોને પણ બચાવે છે. મને યાદ છે, જ્યારે ભારતીયોને સુદાનમાંથી બહાર કાઢવાના હતા ત્યારે કેટલાં બધાં જોખમો હતાં. પરંતુ ભારતના જાંબાઝોએ તેમનું મિશન કોઈપણ નુકસાન વિના સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ કર્યું. તુર્કીના લોકોને આજે પણ યાદ છે કે જ્યારે ત્યાં ભયંકર ભૂકંપ આવ્યો ત્યારે આપણા સુરક્ષા દળોએ પોતાના જીવની પરવા કર્યા વિના કેવી રીતે બીજાના જીવ બચાવ્યા. જો ભારતીયો વિશ્વમાં ક્યાંય પણ મુશ્કેલીમાં હોય તો ભારતીય દળો, આપણા સુરક્ષા દળો, તેમને બચાવવા માટે હંમેશા તત્પર હોય છે. ભારતની સેનાઓ અને સુરક્ષા દળો સંગ્રામથી લઈને સેવા સુધીના દરેક સ્વરૂપમાં મોખરે રહે છે. અને તેથી જ, આપણને આપણી સેનાઓ પર ગર્વ છે. અમને ગર્વ છે, આપણા સુરક્ષા દળો પર, આપણા જવાનો પર. અમને તમારા બધા પર ગર્વ છે.

 

મારા પરિવારજનો,

આજે દુનિયામાં જે પ્રકારની સ્થિતિ છે, એમાં ભારત પાસેથી અપેક્ષાઓ સતત વધી રહી છે. આવા મહત્વપૂર્ણ સમયમાં ભારતની સરહદો સુરક્ષિત રહે અને દેશમાં શાંતિનું વાતાવરણ જળવાઈ રહે તે ખૂબ જ જરૂરી છે. અને આમાં તમારી બહુ મોટી ભૂમિકા છે. જ્યાં સુધી તમે, મારા જાબાંઝ સાથી, સરહદો પર હિમાલયની જેમ અટલ અને અડગ ઊભા છો ત્યાં સુધી ભારત સુરક્ષિત છે. તમારી સેવાના કારણે જ ભારત ભૂમિ સુરક્ષિત છે અને સમૃદ્ધિના માર્ગ પર પ્રશસ્ત પણ છે. છેલ્લી દિવાળીથી આ દિવાળી સુધીનો જે સમયગાળો રહ્યો છે, જે એક વર્ષ પસાર થયું છે, તે ખાસ કરીને ભારત માટે તો અભૂતપૂર્વ સિદ્ધિઓથી ભરેલું રહ્યું છે. અમૃત કાલનું એક વર્ષ ભારતની સુરક્ષા અને સમૃદ્ધિનું પ્રતીક વર્ષ બની ગયું છે. છેલ્લાં એક વર્ષમાં ભારતે તેનું યાન ચંદ્ર પર ઉતાર્યું છે જ્યાં અન્ય કોઈ દેશ પહોંચી શક્યું ન હતો. તેના થોડા જ દિવસો પછી, ભારતે સફળતાપૂર્વક આદિત્ય એલ વન પણ લૉન્ચ કર્યું. આપણે ગગનયાન સંબંધિત ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ પરીક્ષણ પણ સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ કર્યું છે. આ જ એક વર્ષમાં, ભારતનું પ્રથમ સ્વદેશી વિમાનવાહક જહાજ, INS વિક્રાંત નૌકાદળમાં સામેલ થયું. આ જ એક વર્ષમાં ભારતે તુમકુરુમાં એશિયાની સૌથી મોટી હૅલિકોપ્ટર ફૅક્ટરી શરૂ કરી છે. આ જ એક વર્ષમાં સરહદી વિસ્તારોના વિકાસ માટે વાઈબ્રન્ટ વિલેજ પ્રોગ્રામનો શુભારંભ થયો. તમે જોયું હશે કે ભારતે રમતગમતની દુનિયામાં પણ પોતાનો ઝંડો ફરકાવ્યો છે. સેના અને સુરક્ષા દળોના કેટલાય જવાનોએ પણ મેડલ જીતીને લોકોનાં દિલ જીતી લીધાં છે. છેલ્લાં એક વર્ષમાં આપણા ખેલાડીઓએ એશિયન અને પેરા ગેમ્સમાં મેડલની સદી ફટકારી છે. આપણી મહિલા ખેલાડીઓએ અંડર-19 ક્રિકેટ વર્લ્ડ કપમાં વિશ્વ કપ જીત્યો છે. 40 વર્ષ બાદ ભારતે સફળતાપૂર્વક IOC બેઠકનું આયોજન કર્યું છે.

સાથીઓ,

ગત દિવાળીથી આ દિવાળી સુધીનો સમયગાળો ભારતીય લોકશાહી અને ભારતની વૈશ્વિક સિદ્ધિઓનું વર્ષ પણ રહ્યું. આ જ એક વર્ષમાં ભારતે સંસદની નવી ઇમારતમાં પ્રવેશ કર્યો. સંસદની નવી ઈમારતમાં પ્રથમ સત્રમાં જ નારી શક્તિ વંદન કાયદો પસાર કરવામાં આવ્યો હતો. આ જ એક વર્ષમાં દિલ્હીમાં જી-20નું સૌથી સફળ આયોજન થયું. આપણે નવી દિલ્હી ઘોષણા અને ગ્લોબલ બાયોફ્યુઅલ એલાયન્સ જેવા મહત્વના કરાર કર્યા છે. આ જ સમયગાળા દરમિયાન, ભારત વાસ્તવિક સમયની ચૂકવણીના સંદર્ભમાં વિશ્વનો સૌથી શક્તિશાળી દેશ બન્યો. આ જ સમયગાળા દરમિયાન ભારતની નિકાસ $400 બિલિયનને વટાવી ગઈ. આ જ સમયગાળા દરમિયાન ભારતે વૈશ્વિક જીડીપીમાં 5મું સ્થાન હાંસલ કર્યું. આ જ સમયમાં, આપણે 5G વપરાશકર્તા આધારના સંદર્ભમાં યુરોપથી પણ આગળ નીકળી ગયા.

 

સાથીઓ,

વીતેલું એક વર્ષ રાષ્ટ્ર નિર્માણ માટે મહત્વપૂર્ણ વર્ષ રહ્યું છે. આ વર્ષે આપણે દેશના માળખાકીય વિકાસમાં ઘણી સિદ્ધિઓ હાંસલ કરી છે. આજે ભારત વિશ્વનો બીજો સૌથી મોટો રોડ નેટવર્ક ધરાવતો દેશ બની ગયો છે. આ સમયગાળા દરમિયાન જ આપણે વિશ્વની સૌથી લાંબી રિવર ક્રૂઝ સેવાની શરૂઆત કરી. દેશને તેની પ્રથમ ઝડપી રેલ સેવા નમો ભારતની ભેટ મળી. વંદે ભારત ટ્રેનો ભારતમાં 34 નવા રૂટ પર ઝડપ મેળવવા લાગી છે. આપણે ઈન્ડિયા-મિડલ ઈસ્ટ-યુરોપ ઈકોનોમિક કૉરિડોરના શ્રીગણેશ કર્યા. દિલ્હીમાં બે વિશ્વ કક્ષાનાં સંમેલન કેન્દ્રો યશોભૂમિ અને ભારત મંડપમ્‌નું ઉદ્‌ઘાટન કરવામાં આવ્યું. QS વર્લ્ડ રૅન્કિંગમાં ભારત એશિયામાં સૌથી વધુ યુનિવર્સિટીઓ ધરાવતો દેશ બની ગયો છે. આ દરમિયાન જ કચ્છનાં ધોરડો સરહદી ગામ, રણનું નાનકડું ગામ ધોરડોને સંયુક્ત રાષ્ટ્ર તરફથી શ્રેષ્ઠ પ્રવાસન ગામનો એવોર્ડ મળ્યો છે. આપણાં શાંતિનિકેતન અને હોયસાલા મંદિરોને યુનેસ્કોની વર્લ્ડ હેરિટેજ લિસ્ટમાં સામેલ કરવામાં આવ્યાં.

સાથીઓ,

જ્યાં સુધી તમે સરહદો પર સજાગ ઊભા છો ત્યાં સુધી દેશ સારાં ભવિષ્ય માટે પૂરાં દિલથી કામ કરી રહ્યો છે. આજે જો ભારત તેની સંપૂર્ણ તાકાતથી વિકાસની અનંત ઊંચાઈઓને સ્પર્શી રહ્યું છે તો તેનો શ્રેય પણ તમારી તાકાત, તમારા સંકલ્પોને અને તમારાં બલિદાનને પણ જાય છે.

મારા પરિવારજનો,

ભારતે સદીઓના સંઘર્ષો સહન કર્યા છે અને શૂન્યથી સંભાવનાઓનું સર્જન કર્યું છે. 21મી સદીનું આપણું ભારત હવે આત્મનિર્ભર ભારતના માર્ગ પર ડગ માંડી ચૂક્યું છે. હવે સંકલ્પો પણ આપણા હશે અને સંસાધનો પણ આપણા જ હશે. હવે હિંમત પણ આપણી હશે અને હથિયાર પણ આપણા જ હશે. દમ પણ આપણો અને કદમ પણ આપણાં જ હશે. દરેક શ્વાસમાં આપણો વિશ્વાસ પણ અપાર હશે. ખિલાડી હમારા ખેલ ભી હમારા જય વિજય ઓર અજેય હૈ પ્રણ હમારા, ઊંચે પર્વત હો યા રેગિસ્તાન સમંદર અપાર યા મેદાન વિશાલ, ગગન મેં લહરાતા યે તિરંગા સદા હમારા. અમૃતકાળની આ વેળાએ, સમય પણ આપણો હશે, સપનાં માત્ર સપનાં નહીં હોય, સિદ્ધિની એક ગાથા લખીશું, સંકલ્પ પર્વતથી પણ ઊંચો હશે. પરાક્રમ જ વિકલ્પ હશે, વિશ્વમાં ગતિ અને ગરિમાનું સન્માન થશે, પ્રચંડ સફળતાઓ સાથે, ભારતનું સર્વત્ર જયગાન થશે. કારણ કે, જે પોતાનાં બળ વિક્રમથી સંગ્રામ સમર લડે છે. સામર્થ્ય હાથમાં રાખનારા, ભાગ્ય જાતે ઘડે છે. ભારતની સેનાઓ અને સુરક્ષા બળોનું સામર્થ્ય સતત વધી રહ્યું છે. સંરક્ષણ ક્ષેત્રે ભારત એક મોટા વૈશ્વિક ખેલાડી તરીકે ઝડપથી ઉભરી રહ્યું છે. એક સમય હતો જ્યારે આપણે આપણી નાની નાની જરૂરિયાતો માટે બીજા પર નિર્ભર રહેતા હતા. પરંતુ, આજે આપણે આપણી સાથે સાથે આપણા મિત્ર દેશોની સંરક્ષણ જરૂરિયાતો પૂરી કરવા તરફ પણ આગળ વધી રહ્યા છીએ. 2016માં જ્યારે હું આ જ વિસ્તારમાં દિવાળી ઉજવવા આવ્યો હતો ત્યારથી લઈને આજ સુધીમાં ભારતની સંરક્ષણ નિકાસ 8 ગણાથી વધુ વધી ચૂકી છે. દેશમાં આજે 1 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુનું સંરક્ષણ ઉત્પાદન થઈ રહ્યું છે અને આ પોતે એક રેકોર્ડ છે.

 

સાથીઓ,

આપણે ટૂંક સમયમાં એવા મુકામ પર ઊભા હોઈશું જ્યાં જરૂરિયાતના સમયે આપણે અન્ય દેશો તરફ જોવું નહીં પડે. આનાથી આપણી સેનાઓ અને સુરક્ષા દળોનું મનોબળ વધ્યું છે. આપણી સેના અને સુરક્ષા દળોની તાકાત વધી છે. હાઇટેક ટેક્નૉલોજીનું સંકલન હોય કે સીડીએસ જેવી મહત્વની વ્યવસ્થા હોય, ભારતીય સેના હવે ધીમે ધીમે આધુનિકતા તરફ આગળ વધી રહી છે. હા, ટેક્નૉલોજીના આ વધતા પ્રસાર વચ્ચે, હું તમને એ પણ કહીશ કે આપણે ટેક્નૉલોજીના ઉપયોગમાં માનવ સૂઝ-બૂઝને હંમેશા સર્વોપરી રાખવાની છે. આપણે એ સુનિશ્ચિત કરવું પડશે કે ટેક્નૉલોજી ક્યારેય માનવીય સંવેદનાઓ પર હાવી ન થાય.

સાથીઓ,

આજે સ્વદેશી સંસાધનો અને ટૉપ ક્લાસ બોર્ડર ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પણ આપણી તાકાત બની રહ્યા છે. અને મને ખુશી છે કે નારી શક્તિ પણ આમાં મોટી ભૂમિકા ભજવી રહી છે. વીતેલાં વર્ષોમાં, 500થી વધુ મહિલા અધિકારીઓને ભારતીય સેનામાં કાયમી કમિશન આપવામાં આવ્યું છે. આજે મહિલા પાયલોટ રાફેલ જેવાં ફાઈટર પ્લેન ઉડાવી રહી છે. મહિલા અધિકારીઓને પ્રથમ વખત યુદ્ધ જહાજો પર પણ તૈનાત કરવામાં આવી રહી છે. સશક્ત, સમર્થ અને સાધનસંપન્ન ભારતીય દળો વિશ્વમાં આધુનિકતાના નવા વિક્રમો સ્થાપિત કરશે.

સાથીઓ,

સરકાર તમારી જરૂરિયાતોનું પણ, તમારા પરિવારનું પણ સંપૂર્ણ ધ્યાન રાખી રહી છે. હવે આપણા સૈનિકો માટે આવા ડ્રેસ બનાવવામાં આવ્યા છે, જે અમાનવીય તાપમાનને પણ સહન કરી શકે છે. આજે દેશમાં એવા ડ્રોન બની રહ્યા છે, જે જવાનોની તાકાત બનશે અને તેમનો જીવ પણ બચાવશે. વન રૅન્ક વન પેન્શન-ઓઆરઓપી હેઠળ પણ અત્યાર સુધીમાં 90 હજાર કરોડ રૂપિયા આપવામાં આવ્યા છે.

 

સાથીઓ,

દેશ જાણે છે કે તમારું દરેક પગલું ઇતિહાસની દિશા નક્કી કરે છે. તમારા જેવા વીરો માટે જ કહેવાયું છે-

શૂરમા નહીં વિચલિત હોતે,

ક્ષણ એક નહીં ધીરજ ખોતે,

વિઘ્નોં કો ગલે લગાતે હૈ,

કાંટો મેં રાહ બનાતે હૈ.

મને વિશ્વાસ છે કે તમે આ જ રીતે ભારત માતાની સેવા કરતા રહેશો. તમારા સહયોગથી દેશ વિકાસની નવી ઊંચાઈઓને સ્પર્શતો રહેશે. આપણે સાથે મળીને દેશના દરેક સંકલ્પને પૂર્ણ કરીશું. આ જ શુભેચ્છા સાથે, ફરી એકવાર આપ સૌને દિવાળીની ખૂબ ખૂબ શુભેચ્છાઓ. મારી સાથે બોલો-

ભારત માતા કી – જય,

ભારત માતા કી – જય,

ભારત માતા કી – જય,

વંદે માતરમ્‌

વંદે માતરમ્‌

વંદે માતરમ્‌

વંદે માતરમ્‌

વંદે માતરમ્‌

વંદે માતરમ્‌

વંદે માતરમ્‌

વંદે માતરમ્‌

ભારત માતા કી – જય,

દિવાળીની ખૂબ-ખૂબ શુભકામના આપને!

 

Explore More
78મા સ્વતંત્રતા દિવસનાં પ્રસંગે લાલ કિલ્લાની પ્રાચીર પરથી પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીનાં સંબોધનનો મૂળપાઠ

લોકપ્રિય ભાષણો

78મા સ્વતંત્રતા દિવસનાં પ્રસંગે લાલ કિલ્લાની પ્રાચીર પરથી પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીનાં સંબોધનનો મૂળપાઠ
Modi blends diplomacy with India’s cultural showcase

Media Coverage

Modi blends diplomacy with India’s cultural showcase
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text Of Prime Minister Narendra Modi addresses BJP Karyakartas at Party Headquarters
November 23, 2024
Today, Maharashtra has witnessed the triumph of development, good governance, and genuine social justice: PM Modi to BJP Karyakartas
The people of Maharashtra have given the BJP many more seats than the Congress and its allies combined, says PM Modi at BJP HQ
Maharashtra has broken all records. It is the biggest win for any party or pre-poll alliance in the last 50 years, says PM Modi
‘Ek Hain Toh Safe Hain’ has become the 'maha-mantra' of the country, says PM Modi while addressing the BJP Karyakartas at party HQ
Maharashtra has become sixth state in the country that has given mandate to BJP for third consecutive time: PM Modi

जो लोग महाराष्ट्र से परिचित होंगे, उन्हें पता होगा, तो वहां पर जब जय भवानी कहते हैं तो जय शिवाजी का बुलंद नारा लगता है।

जय भवानी...जय भवानी...जय भवानी...जय भवानी...

आज हम यहां पर एक और ऐतिहासिक महाविजय का उत्सव मनाने के लिए इकट्ठा हुए हैं। आज महाराष्ट्र में विकासवाद की जीत हुई है। महाराष्ट्र में सुशासन की जीत हुई है। महाराष्ट्र में सच्चे सामाजिक न्याय की विजय हुई है। और साथियों, आज महाराष्ट्र में झूठ, छल, फरेब बुरी तरह हारा है, विभाजनकारी ताकतें हारी हैं। आज नेगेटिव पॉलिटिक्स की हार हुई है। आज परिवारवाद की हार हुई है। आज महाराष्ट्र ने विकसित भारत के संकल्प को और मज़बूत किया है। मैं देशभर के भाजपा के, NDA के सभी कार्यकर्ताओं को बहुत-बहुत बधाई देता हूं, उन सबका अभिनंदन करता हूं। मैं श्री एकनाथ शिंदे जी, मेरे परम मित्र देवेंद्र फडणवीस जी, भाई अजित पवार जी, उन सबकी की भी भूरि-भूरि प्रशंसा करता हूं।

साथियों,

आज देश के अनेक राज्यों में उपचुनाव के भी नतीजे आए हैं। नड्डा जी ने विस्तार से बताया है, इसलिए मैं विस्तार में नहीं जा रहा हूं। लोकसभा की भी हमारी एक सीट और बढ़ गई है। यूपी, उत्तराखंड और राजस्थान ने भाजपा को जमकर समर्थन दिया है। असम के लोगों ने भाजपा पर फिर एक बार भरोसा जताया है। मध्य प्रदेश में भी हमें सफलता मिली है। बिहार में भी एनडीए का समर्थन बढ़ा है। ये दिखाता है कि देश अब सिर्फ और सिर्फ विकास चाहता है। मैं महाराष्ट्र के मतदाताओं का, हमारे युवाओं का, विशेषकर माताओं-बहनों का, किसान भाई-बहनों का, देश की जनता का आदरपूर्वक नमन करता हूं।

साथियों,

मैं झारखंड की जनता को भी नमन करता हूं। झारखंड के तेज विकास के लिए हम अब और ज्यादा मेहनत से काम करेंगे। और इसमें भाजपा का एक-एक कार्यकर्ता अपना हर प्रयास करेगा।

साथियों,

छत्रपति शिवाजी महाराजांच्या // महाराष्ट्राने // आज दाखवून दिले// तुष्टीकरणाचा सामना // कसा करायच। छत्रपति शिवाजी महाराज, शाहुजी महाराज, महात्मा फुले-सावित्रीबाई फुले, बाबासाहेब आंबेडकर, वीर सावरकर, बाला साहेब ठाकरे, ऐसे महान व्यक्तित्वों की धरती ने इस बार पुराने सारे रिकॉर्ड तोड़ दिए। और साथियों, बीते 50 साल में किसी भी पार्टी या किसी प्री-पोल अलायंस के लिए ये सबसे बड़ी जीत है। और एक महत्वपूर्ण बात मैं बताता हूं। ये लगातार तीसरी बार है, जब भाजपा के नेतृत्व में किसी गठबंधन को लगातार महाराष्ट्र ने आशीर्वाद दिए हैं, विजयी बनाया है। और ये लगातार तीसरी बार है, जब भाजपा महाराष्ट्र में सबसे बड़ी पार्टी बनकर उभरी है।

साथियों,

ये निश्चित रूप से ऐतिहासिक है। ये भाजपा के गवर्नंस मॉडल पर मुहर है। अकेले भाजपा को ही, कांग्रेस और उसके सभी सहयोगियों से कहीं अधिक सीटें महाराष्ट्र के लोगों ने दी हैं। ये दिखाता है कि जब सुशासन की बात आती है, तो देश सिर्फ और सिर्फ भाजपा पर और NDA पर ही भरोसा करता है। साथियों, एक और बात है जो आपको और खुश कर देगी। महाराष्ट्र देश का छठा राज्य है, जिसने भाजपा को लगातार 3 बार जनादेश दिया है। इससे पहले गोवा, गुजरात, छत्तीसगढ़, हरियाणा, और मध्य प्रदेश में हम लगातार तीन बार जीत चुके हैं। बिहार में भी NDA को 3 बार से ज्यादा बार लगातार जनादेश मिला है। और 60 साल के बाद आपने मुझे तीसरी बार मौका दिया, ये तो है ही। ये जनता का हमारे सुशासन के मॉडल पर विश्वास है औऱ इस विश्वास को बनाए रखने में हम कोई कोर कसर बाकी नहीं रखेंगे।

साथियों,

मैं आज महाराष्ट्र की जनता-जनार्दन का विशेष अभिनंदन करना चाहता हूं। लगातार तीसरी बार स्थिरता को चुनना ये महाराष्ट्र के लोगों की सूझबूझ को दिखाता है। हां, बीच में जैसा अभी नड्डा जी ने विस्तार से कहा था, कुछ लोगों ने धोखा करके अस्थिरता पैदा करने की कोशिश की, लेकिन महाराष्ट्र ने उनको नकार दिया है। और उस पाप की सजा मौका मिलते ही दे दी है। महाराष्ट्र इस देश के लिए एक तरह से बहुत महत्वपूर्ण ग्रोथ इंजन है, इसलिए महाराष्ट्र के लोगों ने जो जनादेश दिया है, वो विकसित भारत के लिए बहुत बड़ा आधार बनेगा, वो विकसित भारत के संकल्प की सिद्धि का आधार बनेगा।



साथियों,

हरियाणा के बाद महाराष्ट्र के चुनाव का भी सबसे बड़ा संदेश है- एकजुटता। एक हैं, तो सेफ हैं- ये आज देश का महामंत्र बन चुका है। कांग्रेस और उसके ecosystem ने सोचा था कि संविधान के नाम पर झूठ बोलकर, आरक्षण के नाम पर झूठ बोलकर, SC/ST/OBC को छोटे-छोटे समूहों में बांट देंगे। वो सोच रहे थे बिखर जाएंगे। कांग्रेस और उसके साथियों की इस साजिश को महाराष्ट्र ने सिरे से खारिज कर दिया है। महाराष्ट्र ने डंके की चोट पर कहा है- एक हैं, तो सेफ हैं। एक हैं तो सेफ हैं के भाव ने जाति, धर्म, भाषा और क्षेत्र के नाम पर लड़ाने वालों को सबक सिखाया है, सजा की है। आदिवासी भाई-बहनों ने भी भाजपा-NDA को वोट दिया, ओबीसी भाई-बहनों ने भी भाजपा-NDA को वोट दिया, मेरे दलित भाई-बहनों ने भी भाजपा-NDA को वोट दिया, समाज के हर वर्ग ने भाजपा-NDA को वोट दिया। ये कांग्रेस और इंडी-गठबंधन के उस पूरे इकोसिस्टम की सोच पर करारा प्रहार है, जो समाज को बांटने का एजेंडा चला रहे थे।

साथियों,

महाराष्ट्र ने NDA को इसलिए भी प्रचंड जनादेश दिया है, क्योंकि हम विकास और विरासत, दोनों को साथ लेकर चलते हैं। महाराष्ट्र की धरती पर इतनी विभूतियां जन्मी हैं। बीजेपी और मेरे लिए छत्रपति शिवाजी महाराज आराध्य पुरुष हैं। धर्मवीर छत्रपति संभाजी महाराज हमारी प्रेरणा हैं। हमने हमेशा बाबा साहब आंबेडकर, महात्मा फुले-सावित्री बाई फुले, इनके सामाजिक न्याय के विचार को माना है। यही हमारे आचार में है, यही हमारे व्यवहार में है।

साथियों,

लोगों ने मराठी भाषा के प्रति भी हमारा प्रेम देखा है। कांग्रेस को वर्षों तक मराठी भाषा की सेवा का मौका मिला, लेकिन इन लोगों ने इसके लिए कुछ नहीं किया। हमारी सरकार ने मराठी को Classical Language का दर्जा दिया। मातृ भाषा का सम्मान, संस्कृतियों का सम्मान और इतिहास का सम्मान हमारे संस्कार में है, हमारे स्वभाव में है। और मैं तो हमेशा कहता हूं, मातृभाषा का सम्मान मतलब अपनी मां का सम्मान। और इसीलिए मैंने विकसित भारत के निर्माण के लिए लालकिले की प्राचीर से पंच प्राणों की बात की। हमने इसमें विरासत पर गर्व को भी शामिल किया। जब भारत विकास भी और विरासत भी का संकल्प लेता है, तो पूरी दुनिया इसे देखती है। आज विश्व हमारी संस्कृति का सम्मान करता है, क्योंकि हम इसका सम्मान करते हैं। अब अगले पांच साल में महाराष्ट्र विकास भी विरासत भी के इसी मंत्र के साथ तेज गति से आगे बढ़ेगा।

साथियों,

इंडी वाले देश के बदले मिजाज को नहीं समझ पा रहे हैं। ये लोग सच्चाई को स्वीकार करना ही नहीं चाहते। ये लोग आज भी भारत के सामान्य वोटर के विवेक को कम करके आंकते हैं। देश का वोटर, देश का मतदाता अस्थिरता नहीं चाहता। देश का वोटर, नेशन फर्स्ट की भावना के साथ है। जो कुर्सी फर्स्ट का सपना देखते हैं, उन्हें देश का वोटर पसंद नहीं करता।

साथियों,

देश के हर राज्य का वोटर, दूसरे राज्यों की सरकारों का भी आकलन करता है। वो देखता है कि जो एक राज्य में बड़े-बड़े Promise करते हैं, उनकी Performance दूसरे राज्य में कैसी है। महाराष्ट्र की जनता ने भी देखा कि कर्नाटक, तेलंगाना और हिमाचल में कांग्रेस सरकारें कैसे जनता से विश्वासघात कर रही हैं। ये आपको पंजाब में भी देखने को मिलेगा। जो वादे महाराष्ट्र में किए गए, उनका हाल दूसरे राज्यों में क्या है? इसलिए कांग्रेस के पाखंड को जनता ने खारिज कर दिया है। कांग्रेस ने जनता को गुमराह करने के लिए दूसरे राज्यों के अपने मुख्यमंत्री तक मैदान में उतारे। तब भी इनकी चाल सफल नहीं हो पाई। इनके ना तो झूठे वादे चले और ना ही खतरनाक एजेंडा चला।

साथियों,

आज महाराष्ट्र के जनादेश का एक और संदेश है, पूरे देश में सिर्फ और सिर्फ एक ही संविधान चलेगा। वो संविधान है, बाबासाहेब आंबेडकर का संविधान, भारत का संविधान। जो भी सामने या पर्दे के पीछे, देश में दो संविधान की बात करेगा, उसको देश पूरी तरह से नकार देगा। कांग्रेस और उसके साथियों ने जम्मू-कश्मीर में फिर से आर्टिकल-370 की दीवार बनाने का प्रयास किया। वो संविधान का भी अपमान है। महाराष्ट्र ने उनको साफ-साफ बता दिया कि ये नहीं चलेगा। अब दुनिया की कोई भी ताकत, और मैं कांग्रेस वालों को कहता हूं, कान खोलकर सुन लो, उनके साथियों को भी कहता हूं, अब दुनिया की कोई भी ताकत 370 को वापस नहीं ला सकती।



साथियों,

महाराष्ट्र के इस चुनाव ने इंडी वालों का, ये अघाड़ी वालों का दोमुंहा चेहरा भी देश के सामने खोलकर रख दिया है। हम सब जानते हैं, बाला साहेब ठाकरे का इस देश के लिए, समाज के लिए बहुत बड़ा योगदान रहा है। कांग्रेस ने सत्ता के लालच में उनकी पार्टी के एक धड़े को साथ में तो ले लिया, तस्वीरें भी निकाल दी, लेकिन कांग्रेस, कांग्रेस का कोई नेता बाला साहेब ठाकरे की नीतियों की कभी प्रशंसा नहीं कर सकती। इसलिए मैंने अघाड़ी में कांग्रेस के साथी दलों को चुनौती दी थी, कि वो कांग्रेस से बाला साहेब की नीतियों की तारीफ में कुछ शब्द बुलवाकर दिखाएं। आज तक वो ये नहीं कर पाए हैं। मैंने दूसरी चुनौती वीर सावरकर जी को लेकर दी थी। कांग्रेस के नेतृत्व ने लगातार पूरे देश में वीर सावरकर का अपमान किया है, उन्हें गालियां दीं हैं। महाराष्ट्र में वोट पाने के लिए इन लोगों ने टेंपरेरी वीर सावरकर जी को जरा टेंपरेरी गाली देना उन्होंने बंद किया है। लेकिन वीर सावरकर के तप-त्याग के लिए इनके मुंह से एक बार भी सत्य नहीं निकला। यही इनका दोमुंहापन है। ये दिखाता है कि उनकी बातों में कोई दम नहीं है, उनका मकसद सिर्फ और सिर्फ वीर सावरकर को बदनाम करना है।

साथियों,

भारत की राजनीति में अब कांग्रेस पार्टी, परजीवी बनकर रह गई है। कांग्रेस पार्टी के लिए अब अपने दम पर सरकार बनाना लगातार मुश्किल हो रहा है। हाल ही के चुनावों में जैसे आंध्र प्रदेश, अरुणाचल प्रदेश, सिक्किम, हरियाणा और आज महाराष्ट्र में उनका सूपड़ा साफ हो गया। कांग्रेस की घिसी-पिटी, विभाजनकारी राजनीति फेल हो रही है, लेकिन फिर भी कांग्रेस का अहंकार देखिए, उसका अहंकार सातवें आसमान पर है। सच्चाई ये है कि कांग्रेस अब एक परजीवी पार्टी बन चुकी है। कांग्रेस सिर्फ अपनी ही नहीं, बल्कि अपने साथियों की नाव को भी डुबो देती है। आज महाराष्ट्र में भी हमने यही देखा है। महाराष्ट्र में कांग्रेस और उसके गठबंधन ने महाराष्ट्र की हर 5 में से 4 सीट हार गई। अघाड़ी के हर घटक का स्ट्राइक रेट 20 परसेंट से नीचे है। ये दिखाता है कि कांग्रेस खुद भी डूबती है और दूसरों को भी डुबोती है। महाराष्ट्र में सबसे ज्यादा सीटों पर कांग्रेस चुनाव लड़ी, उतनी ही बड़ी हार इनके सहयोगियों को भी मिली। वो तो अच्छा है, यूपी जैसे राज्यों में कांग्रेस के सहयोगियों ने उससे जान छुड़ा ली, वर्ना वहां भी कांग्रेस के सहयोगियों को लेने के देने पड़ जाते।

साथियों,

सत्ता-भूख में कांग्रेस के परिवार ने, संविधान की पंथ-निरपेक्षता की भावना को चूर-चूर कर दिया है। हमारे संविधान निर्माताओं ने उस समय 47 में, विभाजन के बीच भी, हिंदू संस्कार और परंपरा को जीते हुए पंथनिरपेक्षता की राह को चुना था। तब देश के महापुरुषों ने संविधान सभा में जो डिबेट्स की थी, उसमें भी इसके बारे में बहुत विस्तार से चर्चा हुई थी। लेकिन कांग्रेस के इस परिवार ने झूठे सेक्यूलरिज्म के नाम पर उस महान परंपरा को तबाह करके रख दिया। कांग्रेस ने तुष्टिकरण का जो बीज बोया, वो संविधान निर्माताओं के साथ बहुत बड़ा विश्वासघात है। और ये विश्वासघात मैं बहुत जिम्मेवारी के साथ बोल रहा हूं। संविधान के साथ इस परिवार का विश्वासघात है। दशकों तक कांग्रेस ने देश में यही खेल खेला। कांग्रेस ने तुष्टिकरण के लिए कानून बनाए, सुप्रीम कोर्ट के आदेश तक की परवाह नहीं की। इसका एक उदाहरण वक्फ बोर्ड है। दिल्ली के लोग तो चौंक जाएंगे, हालात ये थी कि 2014 में इन लोगों ने सरकार से जाते-जाते, दिल्ली के आसपास की अनेक संपत्तियां वक्फ बोर्ड को सौंप दी थीं। बाबा साहेब आंबेडकर जी ने जो संविधान हमें दिया है न, जिस संविधान की रक्षा के लिए हम प्रतिबद्ध हैं। संविधान में वक्फ कानून का कोई स्थान ही नहीं है। लेकिन फिर भी कांग्रेस ने तुष्टिकरण के लिए वक्फ बोर्ड जैसी व्यवस्था पैदा कर दी। ये इसलिए किया गया ताकि कांग्रेस के परिवार का वोटबैंक बढ़ सके। सच्ची पंथ-निरपेक्षता को कांग्रेस ने एक तरह से मृत्युदंड देने की कोशिश की है।

साथियों,

कांग्रेस के शाही परिवार की सत्ता-भूख इतनी विकृति हो गई है, कि उन्होंने सामाजिक न्याय की भावना को भी चूर-चूर कर दिया है। एक समय था जब के कांग्रेस नेता, इंदिरा जी समेत, खुद जात-पात के खिलाफ बोलते थे। पब्लिकली लोगों को समझाते थे। एडवरटाइजमेंट छापते थे। लेकिन आज यही कांग्रेस और कांग्रेस का ये परिवार खुद की सत्ता-भूख को शांत करने के लिए जातिवाद का जहर फैला रहा है। इन लोगों ने सामाजिक न्याय का गला काट दिया है।

साथियों,

एक परिवार की सत्ता-भूख इतने चरम पर है, कि उन्होंने खुद की पार्टी को ही खा लिया है। देश के अलग-अलग भागों में कई पुराने जमाने के कांग्रेस कार्यकर्ता है, पुरानी पीढ़ी के लोग हैं, जो अपने ज़माने की कांग्रेस को ढूंढ रहे हैं। लेकिन आज की कांग्रेस के विचार से, व्यवहार से, आदत से उनको ये साफ पता चल रहा है, कि ये वो कांग्रेस नहीं है। इसलिए कांग्रेस में, आंतरिक रूप से असंतोष बहुत ज्यादा बढ़ रहा है। उनकी आरती उतारने वाले भले आज इन खबरों को दबाकर रखे, लेकिन भीतर आग बहुत बड़ी है, असंतोष की ज्वाला भड़क चुकी है। सिर्फ एक परिवार के ही लोगों को कांग्रेस चलाने का हक है। सिर्फ वही परिवार काबिल है दूसरे नाकाबिल हैं। परिवार की इस सोच ने, इस जिद ने कांग्रेस में एक ऐसा माहौल बना दिया कि किसी भी समर्पित कांग्रेस कार्यकर्ता के लिए वहां काम करना मुश्किल हो गया है। आप सोचिए, कांग्रेस पार्टी की प्राथमिकता आज सिर्फ और सिर्फ परिवार है। देश की जनता उनकी प्राथमिकता नहीं है। और जिस पार्टी की प्राथमिकता जनता ना हो, वो लोकतंत्र के लिए बहुत ही नुकसानदायी होती है।

साथियों,

कांग्रेस का परिवार, सत्ता के बिना जी ही नहीं सकता। चुनाव जीतने के लिए ये लोग कुछ भी कर सकते हैं। दक्षिण में जाकर उत्तर को गाली देना, उत्तर में जाकर दक्षिण को गाली देना, विदेश में जाकर देश को गाली देना। और अहंकार इतना कि ना किसी का मान, ना किसी की मर्यादा और खुलेआम झूठ बोलते रहना, हर दिन एक नया झूठ बोलते रहना, यही कांग्रेस और उसके परिवार की सच्चाई बन गई है। आज कांग्रेस का अर्बन नक्सलवाद, भारत के सामने एक नई चुनौती बनकर खड़ा हो गया है। इन अर्बन नक्सलियों का रिमोट कंट्रोल, देश के बाहर है। और इसलिए सभी को इस अर्बन नक्सलवाद से बहुत सावधान रहना है। आज देश के युवाओं को, हर प्रोफेशनल को कांग्रेस की हकीकत को समझना बहुत ज़रूरी है।

साथियों,

जब मैं पिछली बार भाजपा मुख्यालय आया था, तो मैंने हरियाणा से मिले आशीर्वाद पर आपसे बात की थी। तब हमें गुरूग्राम जैसे शहरी क्षेत्र के लोगों ने भी अपना आशीर्वाद दिया था। अब आज मुंबई ने, पुणे ने, नागपुर ने, महाराष्ट्र के ऐसे बड़े शहरों ने अपनी स्पष्ट राय रखी है। शहरी क्षेत्रों के गरीब हों, शहरी क्षेत्रों के मिडिल क्लास हो, हर किसी ने भाजपा का समर्थन किया है और एक स्पष्ट संदेश दिया है। यह संदेश है आधुनिक भारत का, विश्वस्तरीय शहरों का, हमारे महानगरों ने विकास को चुना है, आधुनिक Infrastructure को चुना है। और सबसे बड़ी बात, उन्होंने विकास में रोडे अटकाने वाली राजनीति को नकार दिया है। आज बीजेपी हमारे शहरों में ग्लोबल स्टैंडर्ड के इंफ्रास्ट्रक्चर बनाने के लिए लगातार काम कर रही है। चाहे मेट्रो नेटवर्क का विस्तार हो, आधुनिक इलेक्ट्रिक बसे हों, कोस्टल रोड और समृद्धि महामार्ग जैसे शानदार प्रोजेक्ट्स हों, एयरपोर्ट्स का आधुनिकीकरण हो, शहरों को स्वच्छ बनाने की मुहिम हो, इन सभी पर बीजेपी का बहुत ज्यादा जोर है। आज का शहरी भारत ईज़ ऑफ़ लिविंग चाहता है। और इन सब के लिये उसका भरोसा बीजेपी पर है, एनडीए पर है।

साथियों,

आज बीजेपी देश के युवाओं को नए-नए सेक्टर्स में अवसर देने का प्रयास कर रही है। हमारी नई पीढ़ी इनोवेशन और स्टार्टअप के लिए माहौल चाहती है। बीजेपी इसे ध्यान में रखकर नीतियां बना रही है, निर्णय ले रही है। हमारा मानना है कि भारत के शहर विकास के इंजन हैं। शहरी विकास से गांवों को भी ताकत मिलती है। आधुनिक शहर नए अवसर पैदा करते हैं। हमारा लक्ष्य है कि हमारे शहर दुनिया के सर्वश्रेष्ठ शहरों की श्रेणी में आएं और बीजेपी, एनडीए सरकारें, इसी लक्ष्य के साथ काम कर रही हैं।


साथियों,

मैंने लाल किले से कहा था कि मैं एक लाख ऐसे युवाओं को राजनीति में लाना चाहता हूं, जिनके परिवार का राजनीति से कोई संबंध नहीं। आज NDA के अनेक ऐसे उम्मीदवारों को मतदाताओं ने समर्थन दिया है। मैं इसे बहुत शुभ संकेत मानता हूं। चुनाव आएंगे- जाएंगे, लोकतंत्र में जय-पराजय भी चलती रहेगी। लेकिन भाजपा का, NDA का ध्येय सिर्फ चुनाव जीतने तक सीमित नहीं है, हमारा ध्येय सिर्फ सरकारें बनाने तक सीमित नहीं है। हम देश बनाने के लिए निकले हैं। हम भारत को विकसित बनाने के लिए निकले हैं। भारत का हर नागरिक, NDA का हर कार्यकर्ता, भाजपा का हर कार्यकर्ता दिन-रात इसमें जुटा है। हमारी जीत का उत्साह, हमारे इस संकल्प को और मजबूत करता है। हमारे जो प्रतिनिधि चुनकर आए हैं, वो इसी संकल्प के लिए प्रतिबद्ध हैं। हमें देश के हर परिवार का जीवन आसान बनाना है। हमें सेवक बनकर, और ये मेरे जीवन का मंत्र है। देश के हर नागरिक की सेवा करनी है। हमें उन सपनों को पूरा करना है, जो देश की आजादी के मतवालों ने, भारत के लिए देखे थे। हमें मिलकर विकसित भारत का सपना साकार करना है। सिर्फ 10 साल में हमने भारत को दुनिया की दसवीं सबसे बड़ी इकॉनॉमी से दुनिया की पांचवीं सबसे बड़ी इकॉनॉमी बना दिया है। किसी को भी लगता, अरे मोदी जी 10 से पांच पर पहुंच गया, अब तो बैठो आराम से। आराम से बैठने के लिए मैं पैदा नहीं हुआ। वो दिन दूर नहीं जब भारत दुनिया की तीसरी सबसे बड़ी अर्थव्यवस्था बनकर रहेगा। हम मिलकर आगे बढ़ेंगे, एकजुट होकर आगे बढ़ेंगे तो हर लक्ष्य पाकर रहेंगे। इसी भाव के साथ, एक हैं तो...एक हैं तो...एक हैं तो...। मैं एक बार फिर आप सभी को बहुत-बहुत बधाई देता हूं, देशवासियों को बधाई देता हूं, महाराष्ट्र के लोगों को विशेष बधाई देता हूं।

मेरे साथ बोलिए,

भारत माता की जय,

भारत माता की जय,

भारत माता की जय,

भारत माता की जय,

भारत माता की जय!

वंदे मातरम, वंदे मातरम, वंदे मातरम, वंदे मातरम, वंदे मातरम ।

बहुत-बहुत धन्यवाद।