PM releases a compilation of best essays written by participants on the ten themes
India's Yuva Shakti is driving remarkable transformations, the Viksit Bharat Young Leaders Dialogue serves as an inspiring platform, uniting the energy and innovative spirit of our youth to shape a developed India: PMThe strength of India's Yuva Shakti will make India a developed nation: PMIndia is accomplishing its goals in numerous sectors well ahead of time: PMAchieving ambitious goals requires the active participation and collective effort of every citizen of the nation: PMThe scope of ideas of the youth of India is immense: PMA developed India will be one that is empowered economically, strategically, socially and culturally: PMThe youth power of India will definitely make the dream of Viksit Bharat come true: PMભારત માતા કી જય.
ભારત માતા કી જય.
ભારત માતા કી જય.
કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળમાં મારા સાથીઓ, શ્રી મનસુખ માંડવિયાજી, ધર્મેન્દ્ર પ્રધાનજી, જયંત ચૌધરીજી, રક્ષા ખડસેજી, સંસદ સભ્યો, અન્ય મહાનુભાવો અને દેશના ખૂણે ખૂણેથી અહીં ઉપસ્થિત મારા યુવા મિત્રો!
આજે, ભારતના યુવાનોની ઊર્જા સાથે, આ ભારત મંડપમ પણ ઊર્જાથી ભરેલું અને ઊર્જાવાન બન્યું છે. આજે આખો દેશ સ્વામી વિવેકાનંદને યાદ કરી રહ્યો છે અને તેમને શ્રદ્ધાંજલિ આપી રહ્યો છે. સ્વામી વિવેકાનંદને દેશના યુવાનોમાં ખૂબ વિશ્વાસ હતો. સ્વામીજી કહેતા હતા - મને યુવા પેઢીમાં, નવી પેઢીમાં વિશ્વાસ છે. સ્વામીજી કહેતા હતા કે મારા કાર્યકરો યુવા પેઢીમાંથી આવશે, સિંહોની જેમ તેઓ દરેક સમસ્યાનો ઉકેલ શોધી કાઢશે. અને જેમ વિવેકાનંદજીને તમારામાં વિશ્વાસ હતો, તેમ મને વિવેકાનંદજીમાં વિશ્વાસ છે, મને તેમની દરેક વાત પર વિશ્વાસ છે. તેમણે ભારતના યુવાનો માટે જે કંઈ વિચાર્યું અને કહ્યું છે તેના પર મને આંધળો વિશ્વાસ છે. ખરેખર, જો સ્વામી વિવેકાનંદ આજે જીવિત હોત, તો 21મી સદીના યુવાનોની આ જાગૃત શક્તિને જોઈને, તમારા સક્રિય પ્રયાસોને જોઈને, તેઓ ભારતને નવા આત્મવિશ્વાસ, નવી ઊર્જાથી ભરી દેત અને નવા સપનાઓના બીજ વાવતા.
મિત્રો,
તમે લોકો, આ ભારત મંડપમમાં છે, સમયના ચક્રને જુઓ, આ ભારત મંડપમમાં વિશ્વના મહાન લોકો ભેગા થયા હતા, અને તેઓ વિશ્વનું ભવિષ્ય શું હોવું જોઈએ તેની ચર્ચા કરી રહ્યા હતા. મારું સૌભાગ્ય છે કે એ જ ભારત મંડપમમાં, મારા દેશના યુવાનો ભારતના આગામી 25 વર્ષ કેવા હશે તેનો રોડમેપ બનાવી રહ્યા છે.
મિત્રો,
થોડા મહિના પહેલા હું મારા ઘરે કેટલાક યુવા ખેલાડીઓને મળ્યો હતો, અને હું તેમની સાથે વાતો કરી રહ્યો હતો, ત્યારે એક ખેલાડી ઊભો થયો અને બોલ્યો- મોદીજી, તમે દુનિયા માટે પ્રધાનમંત્રી હશો, પીએમ હશો, પરંતુ અમારા પીએમનો અર્થ થાય છે - પરમ મિત્ર.
મિત્રો,
મારા માટે, મારા દેશના યુવાનો સાથે એ જ મિત્રતાનો બંધન છે, એ જ સંબંધ છે. અને મિત્રતાનું સૌથી મજબૂત બંધન વિશ્વાસ છે. મને પણ તમારામાં ઘણો વિશ્વાસ છે. આ માન્યતાએ મને માય યંગ ઇન્ડિયા એટલે કે MY Bharat બનાવવા માટે પ્રેરણા આપી. આ માન્યતાએ વિકસિત ભારત યુવા નેતાઓ સંવાદનો આધાર બનાવ્યો. મારી આ માન્યતા કહે છે કે ભારતના યુવાનોની શક્તિ ભારતને શક્ય તેટલી વહેલી તકે વિકસિત રાષ્ટ્ર બનાવશે.
મિત્રો,
જે લોકો આંકડા ઉમેરતા રહે છે તેઓ કદાચ વિચારશે કે આ બધું ખૂબ મુશ્કેલ છે, પરંતુ મારો આત્મા કહે છે, તમારા બધાના વિશ્વાસ સાથે કહે છે કે લક્ષ્ય ચોક્કસપણે મોટું છે, પરંતુ તે અશક્ય નથી. જ્યારે કરોડો યુવાનોના હાથ વિકાસના રથના પૈડાને આગળ ધકેલી રહ્યા હશે, ત્યારે આપણે ચોક્કસપણે આપણા લક્ષ્ય સુધી પહોંચીશું.
મિત્રો,
એવું કહેવાય છે કે ઇતિહાસ આપણને શીખવે છે અને પ્રેરણા પણ આપે છે. દુનિયામાં આવા ઘણા ઉદાહરણો છે, જ્યારે કોઈ દેશ, કોઈ સમુદાય, કોઈ જૂથ મોટા સપનાઓ, મોટા સંકલ્પો સાથે એક દિશામાં આગળ વધવાનું શરૂ કરે છે, સાથે મળીને આગળ વધવાનું શરૂ કરે છે અને ધ્યેયને ક્યારેય ભૂલ્યા વિના આગળ વધવાનું નક્કી કરે છે અને ઇતિહાસ સાક્ષી છે કે તેમણે એવું કર્યું. પોતાના સપનાઓને સાકાર કરવા માટે શક્ય તેટલું બધું કર્યું; તેણે તે પ્રાપ્ત કર્યું. તમારામાંથી ઘણા લોકો જાણતા હશે કે ૧૯૩૦ના દાયકામાં, એટલે કે લગભગ ૧૦૦ વર્ષ પહેલાં, અમેરિકા ગંભીર આર્થિક સંકટમાં ફસાયેલું હતું. પછી અમેરિકાના લોકોએ નક્કી કર્યું કે આપણે આમાંથી બહાર નીકળવું પડશે, અને ઝડપી ગતિએ આગળ વધવું પડશે. તેમણે ન્યૂ ડીલનો માર્ગ પસંદ કર્યો, અને અમેરિકા માત્ર તે કટોકટીમાંથી બહાર આવ્યું નહીં પરંતુ વિકાસની ગતિ પણ અનેક ગણી વધારી, 100 વર્ષથી વધુ સમયગાળામાં નહીં. એક સમય હતો જ્યારે સિંગાપોર એક દયનીય સ્થળ હતું, તે માછીમારોનું એક નાનું ગામ હતું. જીવનની મૂળભૂત સુવિધાઓ માટે પણ સંકટ હતું. સિંગાપોરને યોગ્ય નેતૃત્વ મળ્યું, અને લોકો સાથે મળીને, બધાએ નક્કી કર્યું કે આપણે આપણા દેશને એક વિકસિત રાષ્ટ્ર બનાવીશું. તેઓએ નિયમોનું પાલન કર્યું, શિસ્તનું પાલન કર્યું અને સામૂહિકતાની ભાવનાનું પાલન કર્યું અને માત્ર થોડા વર્ષોમાં, સિંગાપોર વૈશ્વિક નાણાકીય અને વેપાર કેન્દ્ર તરીકે ઉભરી આવ્યું. દુનિયામાં આવા ઘણા દેશો, ઘટનાઓ, સમાજ અને જૂથો છે. આપણા દેશમાં પણ આવા ઘણા ઉદાહરણો છે, જ્યાં ભારતના લોકોએ સ્વતંત્રતા માટે પ્રતિજ્ઞા લીધી હતી. બ્રિટિશ સામ્રાજ્ય પાસે શું શક્તિ નહોતી, તેમની પાસે શું નહોતું, પરંતુ દેશ ઊભો થયો, સ્વતંત્રતાના સ્વપ્નને જીવવા લાગ્યો, સ્વતંત્રતા પ્રાપ્ત કરવા માટે સંઘર્ષ શરૂ કર્યો, પોતાના જીવનનું બલિદાન આપવા નીકળ્યો અને ભારતના લોકોએ સ્વતંત્રતા પ્રાપ્ત કરી બતાવી.
આઝાદી પછી, દેશમાં ખાદ્ય સંકટનો સમય હતો. દેશના ખેડૂતોએ સંકલ્પ લીધો અને ભારતને ખાદ્ય સંકટમાંથી મુક્ત કરાવ્યું. જ્યારે તમે જન્મ્યા પણ નહોતા, ત્યારે ઘઉં PL 480 નામથી આવતા હતા, અને ઘઉં પહોંચાડવાનું કામ ખૂબ મોટું હતું. આપણે તે કટોકટીમાંથી બહાર નીકળી ગયા. મોટા સપના જોવા, મોટા સંકલ્પ લેવા અને નિર્ધારિત સમયમાં તેને પૂર્ણ કરવા અશક્ય નથી. કોઈપણ દેશે આગળ વધવા માટે મોટા લક્ષ્યો નક્કી કરવા પડે છે. જે લોકો ત્યાં બેસીને વિચારે છે કે, અરે, રહેવા દો દોસ્ત, આવું થતું રહે છે, અરે, ભાઈ, આમ જ ચાલતું રહેશે, અરે, શું જરૂર છે દોસ્ત, લોકો ક્યાં ભૂખે મરે છે, ચાલે છે ને, ચાલવા દો. અરે, કંઈપણ બદલવાની શું જરૂર છે, તું તેની ચિંતા કેમ કરે છે મિત્ર? જે લોકો આ લાગણીમાં જોવા મળે છે, તેઓ ફરતા રહે છે, પરંતુ તેઓ મૃતદેહોથી વધુ કંઈ નથી. મિત્રો, ધ્યેયો વિના જીવન શક્ય નથી. ક્યારેક મને લાગે છે કે જો જીવનની કોઈ ઔષધિ છે, તો તે ધ્યેય છે, જે જીવન જીવવાની શક્તિ આપે છે. જ્યારે આપણી સામે કોઈ મોટું લક્ષ્ય હોય છે, ત્યારે આપણે તેને પ્રાપ્ત કરવામાં આપણી બધી શક્તિ લગાવી દઈએ છીએ. અને આજનું ભારત બસ એ જ કરી રહ્યું છે.
મિત્રો,
છેલ્લા 10 વર્ષોમાં પણ, આપણે નિશ્ચય દ્વારા સિદ્ધિના ઘણા ઉદાહરણો જોયા છે. આપણે ભારતીયોએ નક્કી કર્યું કે આપણે ખુલ્લામાં શૌચથી મુક્ત રહેવું પડશે. ફક્ત 60 મહિનામાં, 60 કરોડ દેશવાસીઓએ ખુલ્લામાં શૌચથી મુક્તિ મેળવી. ભારતનો ઉદ્દેશ્ય દરેક પરિવારને બેંક ખાતું પૂરું પાડવાનો છે. આજે ભારતમાં લગભગ દરેક પરિવાર બેંકિંગ સેવા સાથે જોડાયેલ છે. ભારત ગરીબ મહિલાઓના રસોડાને ધૂમ્રપાન મુક્ત બનાવવાનો સંકલ્પ લે છે. અમે 10 કરોડથી વધુ ગેસ કનેક્શન આપીને આ સંકલ્પને સાબિત કર્યો. આજે ભારત ઘણા ક્ષેત્રોમાં નિર્ધારિત સમય પહેલાં જ પોતાના લક્ષ્યો પ્રાપ્ત કરી રહ્યું છે. તમને કોરોનાનો સમય યાદ હશે, દુનિયા રસી વિશે ચિંતિત હતી, એવું કહેવામાં આવી રહ્યું હતું કે કોરોનાની રસી બનાવવામાં વર્ષો લાગશે, પરંતુ ભારતીય વૈજ્ઞાનિકોએ સમય પહેલાં રસી બનાવીને તે કરી બતાવ્યું. કેટલાક લોકો કહેતા હતા કે ભારતમાં દરેક વ્યક્તિને કોરોના સામે રસી આપવામાં 3 વર્ષ, 4 વર્ષ કે 5 વર્ષ લાગી શકે છે, પરંતુ અમે વિશ્વનું સૌથી મોટું રસીકરણ અભિયાન ચલાવ્યું અને રેકોર્ડ સમયમાં દરેકને રસી આપીને તે બતાવ્યું. આજે દુનિયા પણ ભારતની આ પ્રગતિ જોઈ રહી છે. અમે G-20 માં ગ્રીન એનર્જી અંગે એક મોટી પ્રતિબદ્ધતા વ્યક્ત કરી હતી. ભારત વિશ્વનો પ્રથમ દેશ બન્યો જેણે પેરિસ પ્રતિબદ્ધતા પૂર્ણ કરી, અને તે પણ નિર્ધારિત સમય કરતાં કેટલા વર્ષ પહેલા? ૯ વર્ષ પહેલાં. હવે ભારતે 2030 સુધીમાં પેટ્રોલમાં 20 ટકા ઇથેનોલ ભેળવવાનું લક્ષ્ય રાખ્યું છે. આપણે આ લક્ષ્ય 2030 પહેલા પણ પ્રાપ્ત કરીશું, કદાચ ખૂબ નજીકના ભવિષ્યમાં. ભારતની આવી દરેક સફળતા, દૃઢ નિશ્ચય દ્વારા સિદ્ધિનું આવું દરેક ઉદાહરણ, આપણા બધા માટે પ્રેરણાદાયક છે. આ સફળતા વિકસિત ભારતના ધ્યેય પ્રત્યેની આપણી પ્રતિબદ્ધતાને અને ધ્યેયની નજીક જવાની ગતિને વેગ આપે છે.
મિત્રો,
આ વિકાસ યાત્રામાં, આપણે એક વાત ક્યારેય ભૂલવી ન જોઈએ; આપણે યાદ રાખવું પડશે કે મોટા લક્ષ્યો નક્કી કરવા અને તેમને પ્રાપ્ત કરવા એ ફક્ત એક સરકારી તંત્રનું કામ નથી. દેશના દરેક નાગરિક માટે એક મોટું લક્ષ્ય પ્રાપ્ત કરવા માટે એક સાથે આવવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. અને આ માટે આપણે વિચાર-મંથન કરવું પડશે, દિશા નક્કી કરવી પડશે, અને આજે સવારે જ્યારે હું તમારું પ્રેઝન્ટેશન જોઈ રહ્યો હતો, ત્યારે મેં વાત કરતી વખતે એક વાર ઉલ્લેખ કર્યો હતો કે લાખો લોકો આ આખી પ્રક્રિયામાં સામેલ છે. આપણે જોડાયેલા છીએ, એટલે કે વિકસિત લોકોની માલિકી ભારત ફક્ત મોદીનું નથી, તે તમારું પણ બની ગયું છે. વિકસિત ભારત: યુવા નેતાઓનો સંવાદ આ વિચારમંથનની પ્રક્રિયાનું એક ઉત્તમ ઉદાહરણ છે. આ એક એવો પ્રયાસ છે જેનું નેતૃત્વ તમે યુવાનો કરી રહ્યા છો. ક્વિઝ સ્પર્ધામાં ભાગ લેનારા યુવાનો, નિબંધ સ્પર્ધામાં ભાગ લેનારા યુવાનો, જેઓ હાલમાં આ કાર્યક્રમ સાથે જોડાયેલા છે, તમે બધાએ માલિકી લીધી, વિકસિત ભારતના લક્ષ્યની માલિકી લીધી. આની એક ઝલક અહીં તાજેતરમાં જ લોન્ચ થયેલા નિબંધ પુસ્તકમાં પણ જોવા મળે છે. મેં હમણાં જ જોયેલા 10 પ્રેઝન્ટેશનમાં પણ આની ઝલક દેખાય છે. આ પ્રસ્તુતિઓ ખરેખર અદ્ભુત છે. મારા દેશના યુવાનો વિચારસરણીમાં કેટલી ઝડપથી પ્રગતિ કરી રહ્યા છે તે જોઈને મારું હૃદય ગર્વથી ભરાઈ જાય છે. આ બતાવે છે કે દેશ સામેના પડકારો પ્રત્યે તમારી સમજ કેટલી વ્યાપક છે. તમારા ઉકેલોમાં વાસ્તવિકતા છે, અનુભવ છે, તમે જે કહો છો તેમાં માટીની સુગંધ છે. ભારતના યુવાનો બંધ એસી રૂમમાં બેસીને વિચારતા નથી, ભારતના યુવાનોનો વિચારવાનો અવકાશ આકાશ કરતાં પણ ઊંચો છે. ગઈકાલે રાત્રે તમારામાંથી કેટલાકે મને મોકલેલા કેટલાક વીડિયો હું જોઈ રહ્યો હતો. હું વિવિધ નિષ્ણાતોના મંતવ્યો સાંભળી રહ્યો છું જેમની સાથે તમે સીધી ચર્ચા કરી હતી. મંત્રીઓ અને નીતિ સાથે સંકળાયેલા લોકો સાથેની મારી વાતચીતમાં, હું તે બાબતોમાં વિકસિત ભારત પ્રત્યેની તમારી ઇચ્છા અનુભવી શકતો હતો. યંગ લીડર ડાયલોગની સમગ્ર પ્રક્રિયામાં વિચાર-વિમર્શ કર્યા પછી જે સૂચનો બહાર આવ્યા હતા, તે ભારતના યુવાનોના વિચારો હવે દેશની નીતિઓનો ભાગ બનશે અને વિકસિત ભારતને દિશા આપશે. હું દેશના યુવાનોને આ માટે અભિનંદન આપું છું.
મિત્રો,
લાલ કિલ્લા પરથી મેં એક લાખ નવા યુવાનોને રાજકારણમાં લાવવાની વાત કરી છે. તમારા સૂચનોને અમલમાં મૂકવા માટે રાજકારણ પણ એક ઉત્તમ માધ્યમ બની શકે છે. મને વિશ્વાસ છે કે તમારામાંથી ઘણા યુવાનો રાજકારણમાં ભાગ લેવા માટે આગળ આવશે.
મિત્રો,
આજે તમારી સાથે વાત કરતી વખતે, હું વિકસિત ભારતનું એક ભવ્ય ચિત્ર પણ જોઈ રહ્યો છું. વિકસિત ભારતમાં આપણે શું જોવા માંગીએ છીએ, કેવા પ્રકારનું ભારત જોવા માંગીએ છીએ. વિકસિત ભારતનો અર્થ એવો થાય છે કે જે આર્થિક, વ્યૂહાત્મક, સામાજિક અને સાંસ્કૃતિક રીતે મજબૂત હશે. જ્યાં અર્થતંત્રનો વિકાસ થશે અને ઇકોલોજી પણ સમૃદ્ધ થશે. જ્યાં સારા શિક્ષણ, સારી કમાણીની મહત્તમ તકો હશે, જ્યાં વિશ્વનું સૌથી મોટું યુવા કુશળ માનવશક્તિ હશે. જ્યાં યુવાનોને પોતાના સપના પૂરા કરવા માટે ખુલ્લું આકાશ મળશે.
પણ સાથીઓ,
શું આપણે ફક્ત બોલીને જ વિકાસ પામીશું? તમને શું લાગે છે? નહીંતર આપણે ઘરે જઈશું અને વિકસિત ભારત, વિકસિત ભારત, વિકસિત ભારતનો નારા લગાવવાનું શરૂ કરીશું. જ્યારે આપણા દરેક નિર્ણયનો માપદંડ એક જ હશે, ત્યારે દરેક નિર્ણયનો માપદંડ હશે - વિકસિત ભારત. જ્યારે આપણા દરેક પગલાની દિશા એક જ હશે, ત્યારે વિકસિત ભારત શું છે, વિકસિત ભારત શું છે. જ્યારે આપણી નીતિની ભાવના સમાન હશે - વિકસિત ભારત. તો દુનિયાની કોઈ શક્તિ આપણને વિકાસ કરતા રોકી શકશે નહીં. દરેક દેશના ઇતિહાસમાં એક એવો સમય આવે છે જ્યારે તે ક્વોન્ટમ જમ્પ લઈ શકે છે. ભારત માટે આ તક હવે છે. અને ઘણા સમય પહેલા, લાલ કિલ્લા પરથી, મારા હૃદયમાંથી એક અવાજ આવ્યો અને મેં કહ્યું - આ સમય છે, આ યોગ્ય સમય છે. આજે વિશ્વના ઘણા મોટા દેશોમાં વરિષ્ઠ નાગરિકોની સંખ્યા ઝડપથી વધી રહી છે. અને ભારત આવનારા ઘણા દાયકાઓ સુધી વિશ્વનો સૌથી યુવા દેશ રહેશે. મોટી એજન્સીઓ કહી રહી છે કે ફક્ત યુવા શક્તિ જ ભારતના GDPમાં મોટો વધારો સુનિશ્ચિત કરશે. દેશના મહાન ચિંતકોને આ યુવા શક્તિમાં ખૂબ જ વિશ્વાસ છે. મહર્ષિ અરવિંદે કહ્યું હતું- ભવિષ્યનું સામર્થ્ય આજના યુવાનોના હાથમાં છે. ગુરુદેવ ટાગોરે કહ્યું હતું - યુવાનોએ સ્વપ્ન જોવું જોઈએ અને તેને પૂર્ણ કરવા માટે પોતાનું જીવન વિતાવવું જોઈએ. હોમી ઝાંગીર ભાભા કહેતા હતા - યુવાનોએ નવા પ્રયોગો કરવા જોઈએ, કારણ કે નવીનતા ફક્ત યુવાનોના હાથથી જ થાય છે. આજે જો તમે જુઓ તો દુનિયાની ઘણી મોટી કંપનીઓ ભારતના યુવાનો દ્વારા ચલાવવામાં આવી રહી છે. ભારતીય યુવાનોની ક્ષમતાથી આખું વિશ્વ પ્રભાવિત થયું છે. આપણી આગળ 25 વર્ષનો સુવર્ણ યુગ છે, તે અમૃતકાલ (સુવર્ણ યુગ) છે, અને મને સંપૂર્ણ વિશ્વાસ છે કે ભારતની યુવા શક્તિ ચોક્કસપણે વિકસિત ભારતનું સ્વપ્ન સાકાર કરશે. ફક્ત 10 વર્ષમાં, તમે યુવાનોએ ભારતને સ્ટાર્ટ-અપ્સમાં વિશ્વના ટોચના ત્રણ દેશોમાંનો એક બનાવ્યો છે. છેલ્લા 10 વર્ષોમાં, તમે યુવાનોએ ભારતને ઉત્પાદનમાં ખૂબ આગળ લઈ ગયા છો. ફક્ત 10 વર્ષમાં, તમે યુવાનોએ સમગ્ર વિશ્વમાં ડિજિટલ ઇન્ડિયાનો ધ્વજ લહેરાવ્યો છે. ફક્ત 10 વર્ષમાં, તમે યુવાનોએ રમતગમતની દુનિયામાં ભારતને ખૂબ ઊંચાઈ પર પહોંચાડ્યું છે. જ્યારે મારા ભારતનો યુવા વર્ગ અશક્યને શક્ય બનાવી રહ્યો છે, ત્યારે વિકસિત ભારત પણ ચોક્કસપણે તેને શક્ય બનાવશે.
મિત્રો,
આપણી સરકાર આજના યુવાનોની ક્ષમતાઓને વધારવા માટે પણ સંપૂર્ણ તાકાતથી કામ કરી રહી છે. આજે ભારતમાં દર અઠવાડિયે એક નવી યુનિવર્સિટીનું નિર્માણ થઈ રહ્યું છે, આજે ભારતમાં દરરોજ એક નવી ITI સ્થપાઈ રહી છે. આજે, ભારતમાં દર ત્રીજા દિવસે એક અટલ ટિંકરિંગ લેબ ખોલવામાં આવી રહી છે. આજે ભારતમાં દરરોજ બે નવી કોલેજોનું નિર્માણ થઈ રહ્યું છે. આજે દેશમાં 23 IIT છે, માત્ર એક દાયકામાં ટ્રિપલ IT ની સંખ્યા 9થી વધીને 25 થઈ ગઈ છે, IIM ની સંખ્યા 13 થી વધીને 21 થઈ ગઈ છે. 10 વર્ષમાં AIIMSની સંખ્યા ત્રણ ગણી વધી છે, મેડિકલ કોલેજોની સંખ્યા પણ 10 વર્ષમાં લગભગ બમણી થઈ ગઈ છે. આજે, આપણી શાળાઓ હોય, કોલેજો હોય, યુનિવર્સિટીઓ હોય, જથ્થો હોય કે ગુણવત્તા હોય, દરેક સ્તરે ઉત્તમ પરિણામો દેખાઈ રહ્યા છે. 2014 સુધીમાં, ભારતમાં ફક્ત નવ ઉચ્ચ શિક્ષણ સંસ્થાઓ QS રેન્કિંગમાં દેખાયા હતા. આજે આ સંખ્યા 46 છે. ભારતની શૈક્ષણિક સંસ્થાઓની આ વધતી જતી તાકાત વિકસિત ભારત માટે એક મુખ્ય પાયો છે.
મિત્રો,
કેટલાક લોકોને લાગશે કે 2047 હજુ ઘણું દૂર છે અને તેના માટે હમણાં જ કામ કેમ કરવું, પરંતુ આપણે તે વિચારમાંથી પણ બહાર નીકળવું પડશે. વિકસિત ભારત તરફની આ યાત્રામાં, આપણે દરરોજ નવા લક્ષ્યો નક્કી કરવા પડશે અને તેમને પ્રાપ્ત કરવા પડશે. એ દિવસ દૂર નથી જ્યારે ભારત વિશ્વની ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બનવાનું લક્ષ્ય પ્રાપ્ત કરશે. છેલ્લા 10 વર્ષમાં, દેશે 25 કરોડ લોકોને ગરીબીમાંથી બહાર કાઢ્યા છે. આપણે જે ગતિએ આગળ વધી રહ્યા છીએ, તે દિવસ દૂર નથી જ્યારે આખું ભારત ગરીબી મુક્ત થશે. ભારત આ દાયકાના અંત સુધીમાં 500 GW નવીનીકરણીય ઊર્જા ક્ષમતા ઉત્પન્ન કરવાનું લક્ષ્ય રાખે છે. આપણા રેલવેએ 2030 સુધીમાં શુદ્ધ શૂન્ય કાર્બન ઉત્સર્જક બનવાનું લક્ષ્ય હાંસલ કરવાનું છે.
મિત્રો,
આગામી દાયકામાં ઓલિમ્પિકનું આયોજન કરવાનું પણ અમારું એક મોટું લક્ષ્ય છે. આ માટે, દેશ પોતાના પૂરા હૃદય અને આત્માથી પ્રતિબદ્ધ છે. ભારત અવકાશ શક્તિ તરીકે પણ ઝડપથી આગળ વધી રહ્યું છે. આપણે 2035 સુધીમાં અવકાશમાં આપણું સ્ટેશન સ્થાપિત કરવાનું છે. દુનિયાએ ચંદ્રયાનની સફળતા જોઈ. હવે ગગનયાનની તૈયારીઓ પૂરજોશમાં ચાલી રહી છે. પરંતુ આપણે તેનાથી આગળ વિચારવું પડશે; આપણે આપણા ચંદ્રયાનમાં એક ભારતીયને ચંદ્ર પર ઉતારવો પડશે. આવા ઘણા લક્ષ્યો હાંસલ કરીને જ આપણે 2047 સુધીમાં વિકસિત ભારતનું લક્ષ્ય પ્રાપ્ત કરી શકીશું.
મિત્રો,
જ્યારે આપણે વધતા જતા અર્થતંત્રના આંકડાઓ વિશે વાત કરીએ છીએ, ત્યારે કેટલાક લોકો વિચારે છે કે તેનો આપણા જીવન પર શું પ્રભાવ પડશે. સત્ય એ છે કે જ્યારે અર્થતંત્રનો વિકાસ થાય છે, ત્યારે તેની જીવનના દરેક પાસાં પર સકારાત્મક અસર પડે છે. આ સદીના પહેલા દાયકામાં ભારત ટ્રિલિયન ડોલરની અર્થવ્યવસ્થા બન્યું, હું 21મી સદીના પહેલા કાર્યકાળની વાત કરી રહ્યો છું. તે સમયે અર્થતંત્રનું કદ નાનું હતું, તેથી ભારતનું કૃષિ બજેટ થોડા હજાર કરોડ રૂપિયાનું હતું. ભારતનું ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર બજેટ 1 લાખ કરોડ રૂપિયાથી ઓછું હતું. અને તે સમયે દેશની સ્થિતિ શું હતી? તે સમયે મોટાભાગના ગામડાઓ રસ્તાઓથી વંચિત હતા, વીજળીથી વંચિત હતા, રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગો અને રેલ્વેની સ્થિતિ ખૂબ જ ખરાબ હતી. ભારતનો મોટો ભાગ વીજળી અને પાણી જેવી મૂળભૂત સુવિધાઓથી વંચિત હતો.
મિત્રો,
તેના થોડા સમય પછી, ભારત બે ટ્રિલિયન ડોલરની અર્થવ્યવસ્થા બન્યું. તે સમયે, ભારતનું ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર બજેટ 2 લાખ કરોડ રૂપિયાથી ઓછું હતું. પરંતુ રસ્તા, રેલ્વે, એરપોર્ટ, નહેરો, ગરીબો માટે ઘરો, શાળાઓ, હોસ્પિટલો, આ બધાની સંખ્યા પહેલાની સરખામણીમાં વધવા લાગી. આ પછી, ભારત ઝડપથી ત્રણ ટ્રિલિયન ડોલરની અર્થવ્યવસ્થા બન્યું, પરિણામે એરપોર્ટની સંખ્યા બમણી થઈ, દેશમાં વંદે ભારત જેવી આધુનિક ટ્રેનો દોડવા લાગી, બુલેટ ટ્રેનનું સ્વપ્ન સાકાર થવા લાગ્યું. ભારતમાં વિશ્વમાં સૌથી ઝડપી 5G રોલઆઉટ છે. દેશની હજારો ગ્રામ પંચાયતોમાં બ્રોડબેન્ડ ઇન્ટરનેટ પહોંચવાનું શરૂ થયું. ૩ લાખથી વધુ ગામડાઓ સુધી રસ્તાઓ પહોંચ્યા, યુવાનોને 23 લાખ કરોડ રૂપિયાની ગેરંટી વિના મુદ્રા લોન આપવામાં આવી. મફત સારવાર પૂરી પાડવા માટેની વિશ્વની સૌથી મોટી યોજના, આયુષ્માન ભારત, શરૂ કરવામાં આવી. દર વર્ષે ખેડૂતોના બેંક ખાતામાં હજારો કરોડ રૂપિયા સીધા જમા કરાવવાની યોજના શરૂ કરવામાં આવી. ગરીબો માટે 4 કરોડ કોંક્રિટના ઘરો બનાવવામાં આવ્યા. એટલે કે, અર્થતંત્ર જેટલું મોટું થયું, વિકાસ કાર્યોને વધુ વેગ મળ્યો, વધુ તકોનું સર્જન થયું. દરેક ક્ષેત્રમાં, સમાજના દરેક વર્ગ માટે, દેશની ખર્ચ કરવાની ક્ષમતા સમાન રીતે વધી.
મિત્રો,
આજે ભારત લગભગ 4 ટ્રિલિયન ડોલરનું અર્થતંત્ર છે. આના કારણે ભારતની તાકાત પણ અનેક ગણી વધી ગઈ છે. આજે, ભારત 2014ના કુલ માળખાગત બજેટ કરતાં, રેલ્વે, રસ્તાઓ અને એરપોર્ટના નિર્માણ પર ખર્ચવામાં આવેલા નાણાં કરતાં એકલા રેલ્વે પર વધુ ખર્ચ કરી રહ્યું છે. આજે ભારતનું ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર બજેટ 10 વર્ષ પહેલા કરતા લગભગ 6 ગણું વધારે છે, તે 11 લાખ કરોડથી વધુ છે. અને આજે તમે ભારતના બદલાતા પરિદૃશ્યમાં તેના પરિણામો જોઈ રહ્યા છો. આ ભારત મંડપમ પણ તેનું એક સુંદર ઉદાહરણ છે. જો તમારામાંથી કોઈ પહેલા પ્રગતિ મેદાનમાં આવ્યા હોય, તો આ વિસ્તારમાં મેળા ભરાતા હતા અને દેશભરના લોકો અહીં આવતા હતા, તંબુ લગાવીને કામ થતું હતું, આજે આ બધું શક્ય બન્યું છે.
મિત્રો,
હવે અહીંથી આપણે 5 ટ્રિલિયન ડોલરના અર્થતંત્રના સીમાચિહ્ન તરફ ખૂબ જ ઝડપી ગતિએ આગળ વધી રહ્યા છીએ. જરા કલ્પના કરો, જ્યારે આપણે 5 ટ્રિલિયન સુધી પહોંચીશું, ત્યારે વિકાસનો સ્કેલ કેટલો મોટો હશે, સુવિધાઓનો વિસ્તાર કેટલો વધુ હશે. ભારત હવે આટલેથી જ અટકવાનું નથી. આગામી દાયકાના અંત સુધીમાં, ભારત પણ 10 ટ્રિલિયન ડોલરનો આંકડો પાર કરશે. જરા કલ્પના કરો, આ વિકસતી અર્થવ્યવસ્થામાં, તમારી કારકિર્દી આગળ વધશે તેમ તમારા માટે કેટલી બધી તકો હશે. જરા કલ્પના કરો, 2047માં તમારી ઉંમર કેટલી હશે, તમારા પરિવાર માટે કઈ વ્યવસ્થાની તમને ચિંતા હશે. જરા કલ્પના કરો, 2047માં જ્યારે તમે 40-50 વર્ષના હશો, તમારા જીવનના એક મહત્વપૂર્ણ તબક્કામાં, અને દેશનો વિકાસ થઈ ગયો હશે, ત્યારે તેનો સૌથી વધુ ફાયદો કોને થશે? કોને મળશે? આજના યુવાનોને સૌથી વધુ ફાયદો થશે. અને એટલા માટે હું આજે તમને પૂરા વિશ્વાસ સાથે કહી રહ્યો છું કે, તમારી પેઢી દેશના ઇતિહાસમાં સૌથી મોટો પરિવર્તન તો લાવશે જ, પણ તે પરિવર્તનનો સૌથી મોટો લાભાર્થી પણ બનશે. આ યાત્રામાં આપણે ફક્ત એક મહત્વપૂર્ણ વાત યાદ રાખવાની છે. આપણે કમ્ફર્ટ ઝોનની આદત ટાળવી પડશે. આ પરિસ્થિતિ ખૂબ જ ખતરનાક છે. આગળ વધવા માટે, તમારા કમ્ફર્ટ ઝોનમાંથી બહાર આવીને જોખમ લેવું મહત્વપૂર્ણ છે. આ યંગ લીડર્સ ડાયલોગમાં પણ યુવાનો તેમના કમ્ફર્ટ ઝોનમાંથી બહાર આવ્યા અને પછી જ તેઓ અહીં પહોંચ્યા. આ જીવન મંત્ર તમને સફળતાની નવી ઊંચાઈઓ પર લઈ જશે.
મિત્રો,
આજના કાર્યક્રમ, "વિકસિત ભારત, યુવા નેતાઓ સંવાદ", ભારતના ભવિષ્ય માટે રોડમેપ નક્કી કરવામાં મોટી ભૂમિકા ભજવશે. તમે જે ઊર્જા, ઉત્સાહ અને સમર્પણ સાથે આ સંકલ્પ અપનાવ્યો છે તે ખરેખર અદ્ભુત છે. વિકસિત ભારત માટેના તમારા વિચારો ચોક્કસપણે મૂલ્યવાન, ઉત્તમ, શ્રેષ્ઠ છે. હવે તમારે આ વિચારોને દેશના ખૂણે ખૂણે લઈ જવાના છે. દેશના દરેક જિલ્લામાં, દરેક ગામ, શેરી અને મહોલ્લામાં, અન્ય યુવાનોને પણ વિકસિત ભારતના આ વિચારો સાથે જોડવા પડશે, આ ભાવનાને સાથે લઈ જવી પડશે. આપણે 2047 સુધીમાં ભારતને વિકસિત રાષ્ટ્ર બનાવીશું. આપણે આ સંકલ્પ સાથે જીવવું પડશે, આપણે તેના માટે પોતાને સમર્પિત કરવું પડશે.
મિત્રો,
ફરી એકવાર, હું ભારતના તમામ યુવાનોને રાષ્ટ્રીય યુવા દિવસની ખૂબ ખૂબ શુભેચ્છાઓ પાઠવું છું. અને આ સંકલ્પને સિદ્ધિમાં પરિવર્તિત કરવા માટે, તમારા બધાના સતત પ્રયાસો માટે, અમે સફળતા પ્રાપ્ત ન થાય ત્યાં સુધી આરામ કરીશું નહીં, તમારે આ મહત્વપૂર્ણ શપથ સાથે આગળ વધવું જોઈએ, મારી શુભેચ્છાઓ તમારી સાથે છે. મારી સાથે બોલો -
ભારત માતા કી જય.
ભારત માતા કી જય.
ભારત માતા કી જય.
વંદે માતરમ. વંદે માતરમ.
વંદે માતરમ. વંદે માતરમ.
વંદે માતરમ. વંદે માતરમ.
વંદે માતરમ. વંદે માતરમ.
વંદે માતરમ. વંદે માતરમ.
વંદે માતરમ. વંદે માતરમ.
ખૂબ ખૂબ આભાર.
