નમસ્તે !
સાથીઓ,
આજે બૈસાખીનો પવિત્ર તહેવાર છે. હું તમામ દેશવાસીઓને બૈસાખીના અવસર પર અભિનંદન પાઠવું છું. આ આનંદોત્સવમાં આજે 70 હજારથી વધુ યુવાનોને કેન્દ્ર સરકારના વિવિધ વિભાગોમાં સરકારી નોકરીઓ મળી છે. આપ સૌ યુવાનોને અને આપના પરિવારના સભ્યોને ખૂબ ખૂબ અભિનંદન, આપના ઉજ્જવળ ભવિષ્ય માટે ઘણી શુભકામનાઓ.
સાથીઓ,
અમારી સરકાર વિકસિત ભારતના વિઝનને સાકાર કરવા યુવાનોની પ્રતિભા અને ઊર્જાને યોગ્ય તકો આપવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે. કેન્દ્ર સરકારની સાથે સાથે ગુજરાતથી લઈને આસામ સુધી, ઉત્તર પ્રદેશથી લઈને મહારાષ્ટ્ર સુધી એનડીએ અને ભાજપ શાસિત રાજ્યોમાં સરકારી નોકરીઓ આપવાની પ્રક્રિયા ઝડપી ગતિએ ચાલી રહી છે. ગઈકાલે જ મધ્યપ્રદેશમાં 22 હજારથી વધુ શિક્ષકોને નિમણૂક પત્રો આપવામાં આવ્યા હતા. આ રાષ્ટ્રીય રોજગાર મેળો યુવાનો પ્રત્યેની અમારી પ્રતિબદ્ધતાનો પુરાવો પણ છે.
સાથીઓ,
આજે ભારત વિશ્વમાં સૌથી ઝડપથી વિકસતું અર્થતંત્ર છે. કોવિડ પછી આખું વિશ્વ મંદીનો સામનો કરી રહ્યું છે, મોટાભાગના દેશોની અર્થવ્યવસ્થા સતત નીચે પડી રહી છે. પરંતુ આ બધાની વચ્ચે દુનિયા ભારતને એક 'બ્રાઈટ સ્પોટ' તરીકે જોઈ રહી છે. આજનું નવું ભારત, નવી નીતિ અને વ્યૂહરચના જે હવે અનુસરવામાં આવી રહી છે, તેણે દેશમાં નવી સંભાવનાઓ અને નવી તકોના દ્વાર ખોલ્યા છે. એક સમય એવો હતો જ્યારે ભારત, ટેક્નોલોજી હોય કે ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, એક રીતે પ્રતિક્રિયાશીલ અભિગમ સાથે કામ કરતું હતું, માત્ર પ્રતિક્રિયા આપતું હતું. 2014 થી, ભારતે પ્રો-એક્ટિવ અભિગમ અપનાવ્યો છે. આનું પરિણામ એ છે કે 21મી સદીનો આ ત્રીજો દાયકો રોજગાર અને સ્વરોજગારની એવી તકો ઊભી કરી રહ્યો છે જેની અગાઉ કલ્પના પણ કરી શકાતી ન હતી. આજે યુવાનોની સામે આવા ઘણા ક્ષેત્રો ખુલી ગયા છે જે 10 વર્ષ પહેલા પણ ઉપલબ્ધ નહોતા. સ્ટાર્ટઅપ્સનું ઉદાહરણ આપણી સામે છે. આજે ભારતના યુવાનોમાં સ્ટાર્ટઅપને લઈને ભારે ઉત્સાહ છે. એક રિપોર્ટ અનુસાર, સ્ટાર્ટઅપ્સે 40 લાખથી વધુ પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ નોકરીઓનું સર્જન કર્યું છે. ડ્રોન ઉદ્યોગનું પણ એવું જ છે. આજે એગ્રીકલ્ચર હોય કે ડિફેન્સ સેક્ટર, ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સંબંધિત સર્વે હોય કે માલિકી યોજના, ડ્રોનની માંગ સતત વધી રહી છે. એટલા માટે ઘણા યુવાનો ડ્રોન મેન્યુફેક્ચરિંગ, ડ્રોન ફ્લાઈંગ સાથે જોડાઈ રહ્યા છે. તમે એ પણ જોયું છે કે છેલ્લા 8-9 વર્ષોમાં દેશનું રમતગમત ક્ષેત્ર કેવી રીતે પુનર્જીવિત થયું છે. આજે દેશભરમાં નવા સ્ટેડિયમ બની રહ્યા છે, નવી એકેડમી તૈયાર થઈ રહી છે. કોચ, ટેકનિશિયન, સપોર્ટ સ્ટાફની જરૂર છે. દેશમાં રમતગમતનું બજેટ બમણું કરવાથી યુવાનો માટે નવી તકો પણ ઊભી થઈ રહી છે.
સાથીઓ,
આત્મનિર્ભર ભારત અભિયાનની વિચારસરણી અને અભિગમ માત્ર સ્થાનિક માટે સ્વદેશી અને સ્વર અપનાવવા કરતાં ઘણું વધારે છે. આ મર્યાદિત અવકાશની બાબત નથી. આત્મનિર્ભર ભારત અભિયાન એ ગામડાઓથી શહેરો સુધી ભારતમાં રોજગારની કરોડો નવી તકો ઊભી કરવાનું અભિયાન છે. આજે, આધુનિક ઉપગ્રહોથી લઈને સેમી-હાઈ સ્પીડ ટ્રેનો સુધીની દરેક વસ્તુ ભારતમાં જ બનાવવામાં આવી રહી છે. છેલ્લા 8-9 વર્ષમાં દેશમાં 30 હજારથી વધુ નવા અને સુરક્ષિત LHB કોચ બનાવવામાં આવ્યા છે. તેમના બાંધકામમાં વપરાયેલ હજારો ટન સ્ટીલ, વિવિધ ઉત્પાદનોનો ઉપયોગ કરીને સમગ્ર સપ્લાય ચેઇનમાં હજારો નવી રોજગારીની તકો ઊભી કરી છે. હું તમને ભારતના રમકડા ઉદ્યોગનું ઉદાહરણ પણ આપીશ. હવે જિતેન્દ્ર સિંહ જી એ પણ તેના વિશે જણાવ્યું. દાયકાઓથી, ભારતમાં બાળકો વિદેશમાંથી આયાત કરેલા રમકડાં સાથે રમતા હતા. ન તો તેમની ગુણવત્તા સારી હતી કે ન તો તેઓ ભારતીય બાળકોને ધ્યાનમાં રાખીને બનાવવામાં આવ્યા હતા. પરંતુ તેના પર ક્યારેય કોઈએ ધ્યાન આપ્યું નથી. અમે આયાતી રમકડાં માટે ગુણવત્તાના માપદંડો નક્કી કર્યા અને અમારા સ્વદેશી ઉદ્યોગને પ્રોત્સાહન આપવાનું શરૂ કર્યું. 3-4 વર્ષમાં, રમકડા ઉદ્યોગને નવજીવન મળ્યું, અને તેના કારણે ઘણી નવી રોજગારીની તકો ઊભી થઈ. આપણા દેશમાં દાયકાઓથી, આ અભિગમ પણ વર્ચસ્વ ધરાવે છે કે સંરક્ષણ સાધનો ફક્ત આયાત કરી શકાય છે, ફક્ત બહારથી જ આવી શકે છે. આપણને આપણા દેશના ઉત્પાદકો પર એટલો વિશ્વાસ નહોતો. અમારી સરકારે પણ આ અભિગમ બદલ્યો છે. અમારા દળોએ આવા 300 થી વધુ સાધનો અને શસ્ત્રોની યાદી તૈયાર કરી છે, જે હવે ભારતમાં જ બનાવવામાં આવશે અને ભારતીય ઉદ્યોગ પાસેથી ખરીદવામાં આવશે. આજે ભારત વિદેશોમાં 15 હજાર કરોડના સંરક્ષણ સાધનોની નિકાસ કરે છે. તેનાથી હજારો રોજગારીની તકો ઊભી થઈ છે.
સાથીઓ,
તમારે બીજી એક વાત ક્યારેય ન ભૂલવી જોઈએ. જ્યારે દેશે અમને 2014માં સેવા કરવાની તક આપી ત્યારે ભારતમાં વેચાતા મોટાભાગના મોબાઈલ ફોન આયાત કરવામાં આવતા હતા. અમે સ્થાનિક ઉત્પાદન વધારવા માટે પ્રોત્સાહન આપ્યું. જો આજે પણ 2014 પહેલાની સ્થિતિ રહી હોત તો આપણે લાખો કરોડ રૂપિયાનું વિદેશી હૂંડિયામણ ખર્ચ્યું હોત. પરંતુ હવે, અમે માત્ર ઘરેલું જરૂરિયાતો જ નથી પૂરી કરી રહ્યા છીએ પણ મોબાઈલ ફોનની નિકાસ પણ કરી રહ્યા છીએ. વિશ્વના દેશોમાં પહોંચાડાય છે. તેના કારણે હજારો નવી રોજગારીની તકો પણ ઊભી થઈ છે.
સાથીઓ,
રોજગાર સર્જનની બીજી બાજુ છે, અને તે છે ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પ્રોજેક્ટ્સમાં સરકાર દ્વારા કરાયેલું રોકાણ. અમારી સરકાર ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પ્રોજેક્ટ્સમાં ઝડપી ગતિ માટે જાણીતી છે. જ્યારે સરકાર મૂડી ખર્ચ પર ખર્ચ કરે છે, ત્યારે રસ્તાઓ, રેલવે, બંદરો અને નવી ઇમારતો જેવી વિવિધ માળખાકીય સુવિધાઓ બનાવવામાં આવે છે. ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર કન્સ્ટ્રક્શનમાં ઈજનેરો, ટેકનિશિયન, એકાઉન્ટન્ટ, મજૂરો, તમામ પ્રકારના સાધનો, સ્ટીલ, સિમેન્ટ, આવી ઘણી બધી વસ્તુઓની જરૂર પડે છે. અમારી સરકાર દરમિયાન, છેલ્લા 8-9 વર્ષમાં મૂડી ખર્ચમાં 4 ગણો વધારો થયો છે. જેના કારણે રોજગારીની નવી તકો અને લોકોની આવક બંનેમાં વધારો થયો છે. હું તમને ભારતીય રેલવેનું ઉદાહરણ આપું. 2014 પહેલાના સાત દાયકામાં લગભગ 20,000 કિલોમીટરની રેલ લાઈનોનું વીજળીકરણ કરવામાં આવ્યું હતું. છેલ્લા 9 વર્ષમાં અમે લગભગ 40 હજાર કિલોમીટરની રેલવે લાઈનોનું વીજળીકરણ પૂર્ણ કર્યું છે. 2014 પહેલા એક મહિનામાં માત્ર 600 મીટરની નવી મેટ્રો લાઇન બનાવવામાં આવતી હતી. આજે, અમે દર મહિને લગભગ 6 કિલોમીટરની નવી મેટ્રો લાઇન બનાવી રહ્યા છીએ. ત્યારે ગણતરી મીટરમાં થતી હતી, આજે ગણતરી કિલોમીટરમાં થઈ રહી છે. 2014 માં, દેશમાં 70 થી ઓછા, 70 થી ઓછા, 70 થી ઓછા જિલ્લાઓમાં ગેસ નેટવર્કનું વિસ્તરણ હતું. આજે આ સંખ્યા વધીને 630 જિલ્લા થઈ ગઈ છે. ક્યાં 70 જિલ્લા અને ક્યાં 630 જિલ્લાઓ છે. 2014 સુધી ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં રસ્તાઓની લંબાઈ પણ 4 લાખ કિમીથી ઓછી હતી. આજે આ આંકડો પણ વધીને 7.25 લાખ કિલોમીટરથી વધુ થઈ ગયો છે. જ્યારે રસ્તો ગામડા સુધી પહોંચે છે ત્યારે તેની શું અસર થાય છે તેની તમે કલ્પના કરી શકો છો. આના કારણે સમગ્ર ઇકોસિસ્ટમમાં ઝડપી ગતિએ રોજગારીનું સર્જન થવા લાગે છે.
સાથીઓ,
દેશના ઉડ્ડયન ક્ષેત્રમાં પણ આવું જ કામ કરવામાં આવ્યું છે. 2014 સુધી દેશમાં 74 એરપોર્ટ હતા, આજે તેમની સંખ્યા વધીને 148 થઈ ગઈ છે. આપણે બધા જાણીએ છીએ કે એરપોર્ટની કામગીરીમાં કેટલા સ્ટાફની જરૂર છે. તમે અનુમાન લગાવી શકો છો કે આટલા નવા એરપોર્ટે પણ દેશમાં હજારો નવી તકો ઊભી કરી છે. અને તમે જોયું હશે કે તાજેતરમાં જ એર ઈન્ડિયાએ રેકોર્ડ સંખ્યામાં એરોપ્લેન ખરીદવાનો ઓર્ડર આપ્યો છે. બીજી ઘણી ભારતીય કંપનીઓ પણ આ જ તૈયારીમાં છે. એટલે કે આગામી દિવસોમાં આ ક્ષેત્રમાં કેટરિંગથી લઈને ઈન્ફ્લાઈટ સેવાઓ, જાળવણીથી લઈને ઓન ગ્રાઉન્ડ હેન્ડલિંગ સુધી મોટી સંખ્યામાં નવી તકો ઊભી થશે. આપણા પોર્ટ સેક્ટરમાં પણ આવી જ પ્રગતિ થઈ રહી છે. દરિયા કિનારાનો વિકાસ, આપણા બંદરોનો વિકાસ, આપણા બંદરો પર કાર્ગો હેન્ડલિંગ અગાઉની સરખામણીએ બમણું થયું છે અને આ માટે લાગતો સમય હવે અડધો થઈ ગયો છે. આ મોટા ફેરફારથી પોર્ટ સેક્ટરમાં પણ મોટી સંખ્યામાં નવી તકો ઊભી થઈ છે.
સાથીઓ,
દેશનું આરોગ્ય ક્ષેત્ર પણ રોજગાર સર્જનનું ઉત્તમ ઉદાહરણ બની રહ્યું છે. 2014માં ભારતમાં 400થી ઓછી મેડિકલ કોલેજો હતી, આજે 660 મેડિકલ કોલેજો છે. 2014માં અંડરગ્રેજ્યુએટ મેડિકલ સીટોની સંખ્યા લગભગ 50 હજાર હતી, આજે 1 લાખથી વધુ સીટો ઉપલબ્ધ છે. આજે, પહેલા કરતા બમણા ડોકટરો પરીક્ષા પાસ કર્યા પછી તૈયારી કરી રહ્યા છે. આયુષ્માન ભારત યોજનાને કારણે દેશમાં ઘણી નવી હોસ્પિટલો અને ક્લિનિક્સ બનાવવામાં આવ્યા છે. એટલે કે ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનો દરેક પ્રોજેક્ટ રોજગાર અને સ્વ-રોજગારમાં વૃદ્ધિને સુનિશ્ચિત કરી રહ્યો છે.
સાથીઓ,
ગ્રામીણ અર્થવ્યવસ્થાને વેગ આપવા માટે, સરકાર એફપીઓનું નિર્માણ કરી રહી છે, સ્વ-સહાય જૂથોને લાખો કરોડોની સહાય પૂરી પાડી રહી છે, સંગ્રહ ક્ષમતાનો વિસ્તાર કરી રહી છે, ગામના યુવાનો માટે તેમના પોતાના ગામમાં રોજગારીની તકો ઊભી કરી રહી છે. 2014થી દેશમાં 3 લાખથી વધુ નવા કોમન સર્વિસ સેન્ટરની સ્થાપના કરવામાં આવી છે. 2014થી દેશના ગામડાઓમાં 6 લાખ કિલોમીટરથી વધુ ઓપ્ટિકલ ફાઈબર નાખવામાં આવ્યા છે. 2014થી અત્યાર સુધીમાં દેશમાં ત્રણ કરોડથી વધુ મકાનો બનાવવામાં આવ્યા છે અને ગરીબોને આપવામાં આવ્યા છે. તેમાંથી 2.5 કરોડથી વધુ ઘરો માત્ર ગામડાઓમાં જ બન્યા છે. વર્ષોથી, ગામડાઓમાં 10 કરોડથી વધુ શૌચાલય, 1.5 લાખથી વધુ આરોગ્ય અને સુખાકારી કેન્દ્રો, હજારો નવી પંચાયત ઇમારતો. આ તમામ બાંધકામથી ગામના લાખો યુવાનોને કામ અને રોજગારી મળી છે. આજે જે રીતે કૃષિ ક્ષેત્રે કૃષિ યાંત્રિકરણ ઝડપથી વધ્યું છે તે રીતે ગામડાઓમાં રોજગારીની નવી તકો ઊભી થઈ રહી છે.
સાથીઓ,
આજે, જે રીતે ભારત તેના નાના પાયાના ઉદ્યોગોને સંભાળી રહ્યું છે અને ઉદ્યોગસાહસિકતાને પ્રોત્સાહન આપી રહ્યું છે, તે મોટી સંખ્યામાં નોકરીઓનું સર્જન સુનિશ્ચિત કરે છે. તાજેતરમાં જ પ્રધાનમંત્રી મુદ્રા યોજનાએ 8 વર્ષ પૂર્ણ કર્યા છે. આ 8 વર્ષમાં મુદ્રા યોજના હેઠળ 23 લાખ કરોડ રૂપિયાની લોન બેંક ગેરંટી વગર આપવામાં આવી છે. તેમાંથી 70 ટકા લોન મહિલાઓને આપવામાં આવી છે. આ યોજનાએ 8 કરોડ નવા ઉદ્યોગ સાહસિકો બનાવ્યા છે, એટલે કે આ એવા લોકો છે જેમણે મુદ્રા યોજનાની મદદથી પ્રથમ વખત પોતાનો વ્યવસાય શરૂ કર્યો છે. મુદ્રા યોજનાની સફળતાએ દેશના કરોડો લોકોને સ્વરોજગાર માટે પ્રોત્સાહિત કર્યા છે અને નવી દિશા બતાવી છે. અને મિત્રો, હું તમને એક વાત કહેવા માંગુ છું. આ 8-9 વર્ષોમાં, આપણે પાયાના સ્તરે અર્થતંત્રની મજબૂતાઈ વધારવામાં માઇક્રો ફાઇનાન્સનું મહત્વ જોયું છે, માઇક્રો ફાઇનાન્સ કેટલી શક્તિ તરીકે ઉભરી આવ્યું છે. પોતાને મહારથી ગણાવતા, મોટા અર્થશાસ્ત્રીઓના પંડિત અને મોટા ઉદ્યોગપતિઓને ફોન પર ફોન કરીને લોન આપવાની ટેવ ધરાવતા લોકો પણ માઈક્રો ફાઈનાન્સની શક્તિને પહેલા ક્યારેય સમજી શક્યા નથી. આજે પણ આજે પણ આ લોકો માઈક્રો ફાયનાન્સની મજાક ઉડાવી રહ્યા છે. તેઓ દેશના સામાન્ય માણસની ક્ષમતાને સમજી શકતા નથી.
સાથીઓ,
આજે જેમને નિમણૂક પત્રો મળ્યા છે તેઓને હું ખાસ કેટલાક સૂચનો આપવા માંગુ છું. તમારામાંથી કેટલાક રેલવેમાં જોડાઈ રહ્યા છે તો કેટલાક શિક્ષણ ક્ષેત્રે જોડાઈ રહ્યા છે. કેટલાક લોકોને બેંકોમાં તેમની સેવાઓ આપવાની તક મળી રહી છે. દેશના વિકાસમાં યોગદાન આપવાની આ તમારી તક છે. જ્યારે દેશ 2047માં આઝાદીના 100 વર્ષની ઉજવણી કરશે ત્યારે તે વિકસિત ભારત બનવાના ધ્યેય સાથે આગળ વધી રહ્યો છે.અને હું જાણું છું કે તમારી આજની ઉંમર તમારા માટે સુવર્ણ યુગ છે. તમારા જીવનના આ 25 વર્ષોમાં દેશ ખૂબ જ ઝડપી ગતિએ આગળ વધશે અને તમે તેમાં યોગદાન આપવાના છો. તમે કલ્પના કરી શકો છો કે આવા અદ્ભુત સમયગાળામાં, આવી અદ્ભુત તક સાથે, આજે તમે દેશને આગળ લઈ જવા માટે તમારા ખભા પર નવી જવાબદારી લઈ રહ્યા છો. તમારું દરેક પગલું, તમારા સમયની દરેક ક્ષણ દેશનો ઝડપી વિકાસ કરવામાં ઉપયોગી થશે.
આજે તમે સરકારી કર્મચારી તરીકે તમારી યાત્રા શરૂ કરી રહ્યા છો. આ સફરમાં, વ્યક્તિએ તે બાબતોને હંમેશા યાદ રાખવી જોઈએ અને હંમેશા પોતાને એક સામાન્ય નાગરિક તરીકે સમજવું જોઈએ કે છેલ્લા 5 વર્ષ, 10 વર્ષથી તમે શું અનુભવતા હતા. સરકારનું કયું વર્તન તમને પરેશાન કરતું હતું? સરકારનું કયું વર્તન તમને ગમ્યું? તમારે તમારા મનમાં આ વાત પણ રાખવી જોઈએ કે તમે ગમે તેટલા ખરાબ અનુભવોમાંથી પસાર થયા હોવ, તમે ત્યાં હોવ ત્યારે કોઈપણ દેશના નાગરિકને કોઈ ખરાબ અનુભવ થવા દેશો નહીં. તમારી સાથે જે બન્યું છે, તમારા કારણે કોઈની સાથે નહીં થાય, આ એક મહાન સેવા છે. હવે તમારી જવાબદારી છે કે સરકારી સેવામાં જોડાયા પછી તમે બીજાની એ અપેક્ષાઓ પૂરી કરો. તમારી જાતને ફિટ બનાવો. તમારામાંથી દરેક તમારા કામ દ્વારા એક યા બીજી રીતે સામાન્ય માણસના જીવનને પ્રભાવિત અને પ્રેરણા આપી શકે છે. તેને નિરાશાના ખાડામાં ડૂબતા બચાવી શકાય છે. મિત્રો, માનવતા માટે આનાથી મોટું શું કામ હોઈ શકે? તમારા પ્રયત્નો એવા હોવા જોઈએ કે તમારા કામની સકારાત્મક અસર થાય, તમારું કામ સામાન્ય માણસનું જીવન સુધારે. સિસ્ટમમાં તેમનો વિશ્વાસ વધવો જોઈએ.
આપ સૌને મારી વધુ એક વિનંતી છે. તમે બધાએ સખત મહેનત કરીને આ સફળતા મેળવી છે. પરંતુ સરકારી નોકરી મળ્યા પછી પણ શીખવાની પ્રક્રિયા બંધ ન થવા દો. કંઈક નવું જાણવાનો, નવું શીખવાનો સ્વભાવ તમારા કામ અને વ્યક્તિત્વ બંનેમાં અસર લાવશે. તમે ઓનલાઈન લર્નિંગ પ્લેટફોર્મ iGoT કર્મયોગી સાથે જોડાઈને તમારી કુશળતાને અપગ્રેડ કરી શકો છો. અને મિત્રો મારા માટે હું હંમેશા કહું છું કે, હું મારા આંતરિક વિદ્યાર્થીને ક્યારેય મરવા નથી દેતો. હું મોટો વિદ્વાન છું, હું બધું જાણું છું, હું બધું શીખ્યો છું, ન તો હું જન્મ્યો છું અને ન તો હું એવી ભ્રમણાથી કામ કરું છું. હું હંમેશા મારી જાતને વિદ્યાર્થી માનું છું, દરેક પાસેથી શીખવાનો પ્રયત્ન કરું છું. તમે પણ તમારા આંતરિક વિદ્યાર્થીને જીવંત રાખો, કંઈક નવું શીખવાનો પ્રયાસ કરતા રહો. તે જીવનના નવા દરવાજા ખોલશે.
સાથીઓ,
ફરી એક વાર બૈસાખીનો શુભ તહેવાર આવે, જીવનની નવી શરૂઆત થાય, આનાથી સારો પ્રસંગ કયો હોઈ શકે. ફરી એકવાર તમારા બધાને તમારા ઉજ્જવળ ભવિષ્ય માટે શુભેચ્છાઓ. ફરી એકવાર આપ સૌને ખૂબ ખૂબ અભિનંદન.