ગાંધી આશ્રમ સ્મારકનો માસ્ટર પ્લાન શરૂ કર્યો
"સાબરમતી આશ્રમે બાપુના સત્ય અને અહિંસા, રાષ્ટ્ર સેવા અને વંચિતોની સેવામાં ભગવાનની સેવાના દર્શનના મૂલ્યોને જીવંત રાખ્યા છે""અમૃત મહોત્સવે ભારત માટે અમૃત કાળમાં પ્રવેશવા માટેનું પ્રવેશદ્વાર બનાવ્યું"“જે રાષ્ટ્ર પોતાના વારસાને સાચવવામાં સક્ષમ નથી, તે પોતાનું ભવિષ્ય પણ ગુમાવે છે. બાપુનો સાબરમતી આશ્રમ દેશનો જ નહીં માનવતાનો વારસો છે"ગુજરાતે સમગ્ર રાષ્ટ્રને વારસાની જાળવણીનો માર્ગ બતાવ્યો"આજે, જ્યારે ભારત વિકાસના સંકલ્પ સાથે આગળ વધી રહ્યું છે, ત્યારે મહાત્મા ગાંધીનું આ મંદિર આપણા બધા માટે એક મહાન પ્રેરણા છે"ગુજરાતના રાજ્યપાલ શ્રી આચાર્ય દેવવ્રતજી, લોકપ્રિય મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્રભાઈ પટેલ, મૂળુભાઈ બેરા, નરહરિ અમીન, સી.આર. પાટીલ, કિરીટભાઈ સોલંકી, મેયર શ્રીમતી પ્રતિભા જૈનજી, ભાઈ કાર્તિકેયજી, અન્ય તમામ મહાનુભાવો, દેવીઓ અને સજ્જનો!
પૂજ્ય બાપુનો આ સાબરમતી આશ્રમ હંમેશા અજોડ ઊર્જાનું જીવંત કેન્દ્ર રહ્યો છે. અને મારી જેમ દરેકને જ્યારે પણ અહીં આવવાની તક મળે છે ત્યારે અમે બાપુની પ્રેરણાને અમારી અંદર સ્પષ્ટપણે અનુભવી શકીએ છીએ. સત્ય અને અહિંસાનો આદર્શ હોવો જોઈએ, રાષ્ટ્ર આરાધનાનો સંકલ્પ હોવો જોઈએ, ગરીબો અને વંચિતોની સેવામાં નારાયણની સેવા જોવાની લાગણી હોવી જોઈએ, સાબરમતી આશ્રમ આજે પણ બાપુના આ સંસ્કારોને જીવંત રાખી રહ્યો છે. હું ભાગ્યશાળી છું કે આજે મેં અહીં સાબરમતી આશ્રમના પુનઃવિકાસ અને વિસ્તરણનો શિલાન્યાસ કર્યો છે. કોચરબ આશ્રમ કે જે બાપુ શરૂઆતમાં આવ્યા તે અગાઉનો પહેલો આશ્રમ હતો, તેનો પણ વિકાસ થયો છે અને આજે તેનું લોકાર્પણ પણ થયું તેનો મને આનંદ છે. દક્ષિણ આફ્રિકાથી પાછા ફર્યા બાદ ગાંધીજીએ કોચરબ આશ્રમમાં પોતાનો પહેલો આશ્રમ બનાવ્યો હતો. ગાંધીજી અહીં ચરખો કાંતતા હતા અને સુથારી કામ શીખતા હતા. કોચરબ આશ્રમમાં બે વર્ષ રહ્યા પછી ગાંધીજી પછી સાબરમતી આશ્રમમાં શિફ્ટ થયા. પુનઃનિર્માણ બાદ હવે કોચરબ આશ્રમમાં ગાંધીજીના એ દિવસોની યાદોને વધુ સારી રીતે સાચવવામાં આવશે. હું આદરણીય બાપુના ચરણોમાં નમન કરું છું અને તેમને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરું છું. આ મહત્વપૂર્ણ અને પ્રેરણાદાયી સ્થળોના વિકાસ માટે હું તમામ દેશવાસીઓને પણ અભિનંદન આપું છું.
મિત્રો,
આજે, 12 માર્ચ, એક ઐતિહાસિક તારીખ પણ છે. આ દિવસે બાપુએ સ્વતંત્રતા ચળવળનો માર્ગ બદલી નાખ્યો અને દાંડી કૂચ આઝાદીની ચળવળના ઈતિહાસમાં સુવર્ણ અક્ષરોમાં અંકિત થઈ ગઈ. સ્વતંત્ર ભારતમાં પણ, આ તારીખ એક નવા યુગની શરૂઆત કરીને સમાન ઐતિહાસિક પ્રસંગની સાક્ષી બની છે. 12 માર્ચ, 2022ના રોજ, દેશે આ સાબરમતી આશ્રમથી આઝાદીના અમૃત મહોત્સવની શરૂઆત કરી. દાંડી માર્ચે સ્વતંત્ર ભારતની પવિત્ર ભૂમિને નિર્ધારિત કરવામાં, તેની પૃષ્ઠભૂમિ બનાવવામાં, તે પવિત્ર ભૂમિને યાદ કરવામાં અને આગળ વધવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. અને, અમૃત મહોત્સવની શરૂઆતથી અમૃત કાલમાં ભારતના પ્રવેશની શરૂઆત થઈ. અમૃત મહોત્સવે દેશમાં જનભાગીદારીનું એવું જ વાતાવરણ ઊભું કર્યું જે આઝાદી પહેલાં જોવા મળતું હતું. આઝાદીના અમૃત મહોત્સવ વિશે જાણીને દરેક ભારતીયને આનંદ થશે, તે કેટલો વ્યાપક હતો અને તેમાં ગાંધીજીના વિચારો કેવી રીતે પ્રતિબિંબિત થયા હતા. દેશવાસીઓ જાણે છે કે આઝાદીના સુવર્ણકાળના આ કાર્યક્રમ દરમિયાન 3 કરોડથી વધુ લોકોએ પંચ પ્રાણના શપથ લીધા હતા. દેશમાં 2 લાખથી વધુ અમૃત વાટિકાઓનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું. 2 કરોડથી વધુ વૃક્ષો અને છોડ વાવીને તેમના સંપૂર્ણ વિકાસની કાળજી લેવામાં આવી હતી. એટલું જ નહીં, જળ સંરક્ષણની દિશામાં એક વિશાળ ક્રાંતિકારી કાર્ય થયું, 70 હજારથી વધુ અમૃત સરોવરોનું નિર્માણ થયું. અને અમને યાદ છે કે, હર ઘર તિરંગા ઝુંબેશ સમગ્ર દેશમાં દેશભક્તિની અભિવ્યક્તિનું ખૂબ જ શક્તિશાળી માધ્યમ બની ગઈ હતી. 'મેરી માટી, મેરા દેશ અભિયાન' અંતર્ગત કરોડો દેશવાસીઓએ દેશના શહીદોને શ્રદ્ધાંજલિ આપી. અમૃત મહોત્સવ દરમિયાન 2 લાખથી વધુ પથ્થરની તકતીઓ પણ લગાવવામાં આવી છે. તેથી, સાબરમતી આશ્રમ સ્વતંત્રતાની લડાઈ તેમજ વિકસિત ભારત માટેના સંકલ્પનું તીર્થસ્થાન બની ગયું છે.
મિત્રો,
જે દેશ પોતાના વારસાને જાળવતો નથી તે પોતાનું ભવિષ્ય પણ ગુમાવે છે. બાપુનો આ સાબરમતી આશ્રમ દેશનો જ નહીં પરંતુ માનવજાતનો ઐતિહાસિક વારસો છે. પરંતુ આઝાદી પછી આ વારસાને પણ ન્યાય અપાયો નથી. બાપુનો આ આશ્રમ એક સમયે 120 એકરમાં ફેલાયેલો હતો. સમય જતાં, વિવિધ કારણોસર, તે ઘટીને માત્ર 5 એકર થઈ ગયું. એક સમયે અહીં 63 નાના બાંધકામ મકાનો હતા અને તેમાંથી હવે માત્ર 36 મકાનો જ બચ્યા છે તે 6-3, 3-6 થઈ ગયા છે. અને આ 36 મકાનોમાંથી પ્રવાસીઓ માત્ર 3 મકાનોની મુલાકાત લઈ શકશે. જે આશ્રમે ઈતિહાસ રચ્યો છે, જેણે દેશની આઝાદીમાં આટલી મોટી ભૂમિકા ભજવી છે, જેને જોવા, જાણવા અને અનુભવવા માટે દુનિયાભરના લોકો અહીં આવે છે, તે સાબરમતી આશ્રમની જાળવણી કરવી જોઈએ તે સૌ 140 કરોડ ભારતીયોની જવાબદારી છે.
અને મિત્રો,
અહીં રહેતા પરિવારોએ સાબરમતી આશ્રમના વિસ્તરણમાં મોટી ભૂમિકા ભજવી છે જે આજે શક્ય છે. તેમના સહકારથી જ આશ્રમની 55 એકર જમીન પરત મળી હતી. હું તે પરિવારોની પ્રશંસા કરું છું અને આભાર વ્યક્ત કરું છું જેમણે આમાં સકારાત્મક ભૂમિકા ભજવી છે. હવે અમારો પ્રયાસ આશ્રમની તમામ જૂની ઇમારતોને તેમની મૂળ સ્થિતિમાં સાચવવાનો છે. હું હંમેશા એવા ઘરો શોધવાનો પ્રયત્ન કરું છું કે જેને ફરીથી બનાવવાની જરૂર હોય, જેથી જરૂર ન પડે તો પણ મારે ગમે તે કરવું પડે. દેશને લાગવું જોઈએ કે તે બાંધકામની પરંપરાગત શૈલી જાળવી રાખે છે. આવનારા સમયમાં આ પુનઃનિર્માણ દેશ-વિદેશના લોકોમાં નવું આકર્ષણ ઉભું કરશે.
મિત્રો,
આઝાદી પછી જે સરકારો અસ્તિત્વમાં હતી તેઓ પાસે દેશના આવા વારસાને બચાવવા માટે ન તો વિચાર હતો કે ન તો રાજકીય ઇચ્છાશક્તિ. એક તો, ભારતને વિદેશી દ્રષ્ટિકોણથી જોવાની આદત હતી અને બીજું, તુષ્ટિકરણની મજબૂરી હતી જેના કારણે ભારતની ધરોહર, આપણો મહાન વારસો નાશ પામતો રહ્યો. અતિક્રમણ, અસ્વચ્છતા, અવ્યવસ્થા, આ બધાએ આપણા વારસાને ઘેરી લીધા છે. હું કાશીનો સાંસદ છું, હું તમને કાશીનું ઉદાહરણ આપીશ. આખો દેશ જાણે છે કે 10 વર્ષ પહેલા ત્યાં શું સ્થિતિ હતી. પરંતુ જ્યારે સરકારે ઈચ્છા દર્શાવી ત્યારે લોકોએ પણ સહકાર આપ્યો અને કાશી વિશ્વનાથ ધામના પુનઃનિર્માણ માટે 12 એકર જમીન મેળવી. આજે એ જ જમીન પર મ્યુઝિયમ, ફૂડ કોર્ટ, મુમુક્ષુ ભવન, ગેસ્ટ હાઉસ, મંદિર ચોક, એમ્પોરિયમ, પેસેન્જર ફેસિલિટેશન સેન્ટર વગેરે જેવી અનેક પ્રકારની સુવિધાઓ વિકસાવવામાં આવી છે. આ પુનઃનિર્માણ પછી હવે તમે જુઓ કે 2 વર્ષમાં 12 કરોડથી વધુ ભક્તો વિશ્વનાથજીના દર્શન કરવા આવ્યા છે. એ જ રીતે, અમે અયોધ્યામાં શ્રી રામ જન્મભૂમિના વિસ્તરણ માટે 200 એકર જમીન મુક્ત કરી. અગાઉ આ જમીન પર ખૂબ ગાઢ બાંધકામ પણ હતું. આજે ત્યાં રામ પથ, ભક્તિ પથ, જન્મભૂમિ પથ અને અન્ય સુવિધાઓ વિકસાવવામાં આવી રહી છે. અયોધ્યામાં પણ છેલ્લા 50 દિવસમાં એક કરોડથી વધુ ભક્તોએ ભગવાન શ્રી રામના દર્શન કર્યા છે. થોડા દિવસો પહેલા જ મેં દ્વારકા જીમાં પણ ઘણા વિકાસ કામોનું લોકાર્પણ કર્યું છે.
સારું મિત્રો,
એક રીતે ગુજરાતની ધરતીએ દેશને પોતાનો વારસો બચાવવાનો માર્ગ બતાવ્યો હતો. યાદ રહે, સરદાર સાહેબના નેતૃત્વમાં સોમનાથ મંદિરનો જીર્ણોદ્ધાર એ પોતાનામાં એક ખૂબ જ ઐતિહાસિક ઘટના હતી. ગુજરાત પોતાની અંદર આવા અનેક વારસા ધરાવે છે. આ અમદાવાદ શહેર વર્લ્ડ હેરિટેજ સિટી છે. રાની કી વાવ, ચાંપાનેર અને ધોળાવીરા પણ વર્લ્ડ હેરિટેજમાં ગણાય છે. હજારો વર્ષ જૂના બંદર શહેર લોથલની વિશ્વભરમાં ચર્ચા થાય છે. ગિરનાર, પાવાગઢ, મોઢેરા, અંબાજીનો વિકાસ હોય, આવા તમામ મહત્વના સ્થળોએ તેમના વારસાને સમૃદ્ધ કરવાના કામો થયા છે.
મિત્રો,
અમે સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામના વારસા સાથે જોડાયેલા અમારા સ્થાનો અને અમારી રાષ્ટ્રીય પ્રેરણા માટે વિકાસ અભિયાન પણ શરૂ કર્યું છે. તમે જોયું જ હશે કે દિલ્હીમાં એક રાજપથ હતો. અમે રાજપથને ફરજ માર્ગ તરીકે વિકસાવવાનું કામ કર્યું. અમે ફરજ માર્ગ પર નેતાજી સુભાષચંદ્ર બોઝની પ્રતિમા સ્થાપિત કરી. અમે આંદામાન અને નિકોબાર ટાપુઓમાં સ્વતંત્રતા સંગ્રામ અને નેતાજી સાથે સંકળાયેલા સ્થાનો વિકસાવ્યા અને તેમને યોગ્ય ઓળખ પણ આપી. અમે બાબા સાહેબ આંબેડકર સાથે જોડાયેલા સ્થળોને પણ પંચ તીર્થ તરીકે વિકસાવ્યા છે. અહીં એકતા નગરમાં સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલની સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટી આજે સમગ્ર વિશ્વ માટે આકર્ષણનું કેન્દ્ર બની છે. આજે લાખો લોકો સરદાર પટેલજીને શ્રદ્ધાંજલિ આપવા માટે ત્યાં જાય છે. તમે દાંડી જોશો, કેટલું બદલાઈ ગયું છે, આજે હજારો લોકો દાંડી જાય છે. હવે સાબરમતી આશ્રમનો વિકાસ અને વિસ્તરણ એ આ દિશામાં વધુ એક મોટું પગલું છે.
મિત્રો,
આવનારી પેઢીઓ...આ આશ્રમમાં આવનારા લોકો સમજી શકશે કે સાબરમતીના સંતે ચરખાના બળે દેશની જનતાના મનને કેવી રીતે હલાવી દીધા હતા. દેશની જનતાના મનને સભાન બનાવ્યા. અને તેમણે સ્વતંત્રતાના ઘણા પ્રવાહોને પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું જે ચાલી રહ્યું હતું. સદીઓની ગુલામીના કારણે નિરાશાથી પીડાતા દેશમાં બાપુએ જનઆંદોલન કરીને નવી આશા અને નવો વિશ્વાસ ભરી દીધો હતો. આજે પણ તેમનું વિઝન આપણા દેશના ઉજ્જવળ ભવિષ્ય માટે સ્પષ્ટ દિશા દર્શાવે છે. બાપુએ ગ્રામ સ્વરાજ અને આત્મનિર્ભર ભારતનું સપનું જોયું હતું. હવે તમે જુઓ કે અમે વોકલ ફોર લોકલ વિશે ચર્ચા કરીએ છીએ. આધુનિક લોકો સમજી શકે તે માટે શબ્દોનો ઉપયોગ ગમે તે હોય. પણ મૂળભૂત રીતે એ ગાંધીજીની દેશભક્તિની લાગણી છે અને બીજું શું. મહાત્મા ગાંધીનો આત્મનિર્ભર ભારતનો ખ્યાલ તેમાં છે. આજે અમારા આચાર્યજી મને કહી રહ્યા હતા કારણ કે તેઓ કુદરતી ખેતી માટેના મિશન સાથે કામ કરી રહ્યા છે. તેમણે મને કહ્યું કે ગુજરાતમાં 9 લાખ ખેડૂત પરિવારો છે, આ બહુ મોટો આંકડો છે. 9 લાખ ખેડૂત પરિવારો હવે કુદરતી ખેતી તરફ વળ્યા છે, જે ગાંધીજીનું સ્વપ્ન હતું, રાસાયણિક મુક્ત ખેતી અને તેમણે મને કહ્યું કે ગુજરાતમાં આ વખતે 3 લાખ મેટ્રિક ટન યુરિયાનો ઓછો ઉપયોગ થયો છે. મતલબ કે ધરતી માતાની રક્ષા કરવાનું કામ પણ થઈ રહ્યું છે. આ મહાત્મા ગાંધીના વિચારો નથી તો શું છે? અને આચાર્યજીના માર્ગદર્શન હેઠળ ગૂજરાત વિદ્યાપીઠને પણ નવજીવન મળ્યું છે. આપણા આ મહાપુરુષોએ આપણા માટે ઘણું બધું છોડી દીધું છે. આપણે તેને આધુનિક સ્વરૂપમાં જીવતા શીખવું પડશે. અને આ મારો પ્રયાસ છે, ખાદી, આજે ખાદીની શક્તિ ઘણી વધી ગઈ છે. ક્યારેય વિચાર્યું ન હતું કે ખાદી ક્યારેય આવશે...નહીંતર તે રાજકારણીઓના વાતાવરણમાં અટવાઈ ગઈ હતી, અમે તેને ફેંકી દીધી. ગાંધીજીને સમર્પણ કરવાની આ અમારી રીત છે. અને આપણી સરકાર, ગાંધીજીના આ આદર્શોને અનુસરીને, ગ્રામીણ ગરીબોના કલ્યાણને પ્રાથમિકતા આપી રહી છે અને આત્મનિર્ભર ભારતનું અભિયાન ચલાવી રહી છે. આજે ગામ મજબૂત બની રહ્યું છે, બાપુની ગ્રામ સ્વરાજની કલ્પના સાકાર થઈ રહી છે. આપણી ગ્રામીણ અર્થવ્યવસ્થામાં મહિલાઓ ફરી એકવાર મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી રહી છે. સ્વ-સહાય જૂથો હોવા જોઈએ, અમારી માતાઓ અને બહેનો તેમાં કામ કરે છે. મને ખુશી છે કે આજે દેશમાં ગામડાઓમાં સ્વ-સહાય જૂથોમાં કામ કરતી 1 કરોડથી વધુ બહેનો લખપતિ દીદીઓ બની છે, અને મારું સ્વપ્ન ત્રીજી ટર્મમાં 3 કરોડ લખપતિ દીદીઓ બનાવવાનું છે. આજે અમારા ગામની સ્વ-સહાય જૂથોની બહેનો ડ્રોન પાઇલોટ બની છે. તે ખેતીમાં આધુનિકતાની દિશામાં આગળ વધી રહી છે. આ તમામ બાબતો મજબૂત ભારતનું ઉદાહરણ છે. સર્વસમાવેશક ભારતનું ચિત્ર પણ છે. અમારા આ પ્રયાસોને કારણે ગરીબોને ગરીબી સામે લડવાનો આત્મવિશ્વાસ મળ્યો છે. અમારી સરકારની નીતિઓને કારણે 10 વર્ષમાં 25 કરોડ લોકો ગરીબીમાંથી બહાર આવ્યા છે. અને હું દ્રઢપણે માનું છું કે પૂજ્ય બાપુનો આત્મા જ્યાં પણ હશે, તે આપણને આશીર્વાદ આપશે. આજે જ્યારે ભારત આઝાદીના સુવર્ણ યુગમાં નવા રેકોર્ડ સર્જી રહ્યું છે, આજે જ્યારે ભારત જમીનથી લઈને અવકાશ સુધી નવી ઊંચાઈઓને સ્પર્શી રહ્યું છે, આજે જ્યારે ભારત વિકાસના સંકલ્પ સાથે આગળ વધી રહ્યું છે, ત્યારે મહાત્મા ગાંધીનું પવિત્ર સ્થાન એ પવિત્ર સ્થાન છે. આપણા બધા માટે તે એક મહાન પ્રેરણા છે. અને તેથી જ અમે આધુનિક યુગના લોકોને સાબરમતી આશ્રમ, કોચરબ આશ્રમ, ગુજરાત વિદ્યાપીઠ જેવા તમામ સ્થળો સાથે જોડવાના પક્ષમાં છીએ. તે વિકસિત ભારતના સંકલ્પ અને પ્રેરણામાં આપણો વિશ્વાસ પણ મજબૂત કરે છે. અને જો શક્ય હોય તો હું આમ કરવા માંગુ છું, કારણ કે મારી દ્રઢ માન્યતા છે કે જ્યારે પણ તમે મારી સામે સાબરમતી આશ્રમનું ચિત્ર સાકાર થતું જોશો ત્યારે હજારો લોકો અહીં આવશે. ઇતિહાસ જાણવાની કોશિશ કરશે, બાપુને જાણવાની કોશિશ કરશે. અને તેથી જ હું ગુજરાત સરકાર અને અમદાવાદ મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનને પણ એક કામ કરવા કહીશ. અમારી પાસે મોટી સંખ્યામાં લોકો માર્ગદર્શક તરીકે આગળ આવે છે અને માર્ગદર્શક સ્પર્ધા કરે છે. આ હેરિટેજ સિટી હોવાને કારણે બાળકોમાં શ્રેષ્ઠ ગાઈડ તરીકે કોણ કામ કરે છે તેની સ્પર્ધા છે. સાબરમતી આશ્રમમાં શ્રેષ્ઠ માર્ગદર્શક તરીકે સેવા આપી શકે તેવા લોકો કોણ છે? એકવાર બાળકોમાં સ્પર્ધા થશે, દરેક શાળામાં સ્પર્ધા થશે, પછી અહીંના દરેક બાળકને ખબર પડશે કે સાબરમતી આશ્રમ ક્યારે બન્યો, તે શું છે, તે શું કરતો હતો. અને બીજું, 365 દિવસ માટે આપણે નક્કી કરવું જોઈએ કે દરરોજ અમદાવાદની વિવિધ શાળાઓમાંથી ઓછામાં ઓછા એક હજાર બાળકો આવશે અને સાબરમતી આશ્રમમાં ઓછામાં ઓછો એક કલાક વિતાવશે. અને જે બાળકો તેમની શાળામાં માર્ગદર્શક બન્યા, તેઓ તેમને કહેશે કે ગાંધીજી અહીં બેસતા હતા, અહીં ભોજન ખાતા હતા, અહીં ભોજન બનતું હતું, અહીં ગૌશાળા હતી, તેઓ તેમને બધી વાત કહેશે. આપણે ઈતિહાસ જીવી શકીએ છીએ. કોઈ વધારાના બજેટની જરૂર નથી, કોઈ વધારાના પ્રયત્નોની જરૂર નથી, માત્ર એક નવા પરિપ્રેક્ષ્યની જરૂર છે. અને હું માનું છું કે બાપુના આદર્શો અને તેમની સાથે સંકળાયેલા આ પ્રેરણા સ્થાનો રાષ્ટ્ર નિર્માણની અમારી સફરમાં આપણને વધુ માર્ગદર્શન આપતા રહેશે અને આપણને નવી શક્તિ આપતા રહેશે.
દેશવાસીઓને, આજે હું આ નવો પ્રોજેક્ટ તમારા ચરણોમાં સમર્પિત કરું છું. અને આ વિશ્વાસ સાથે આજે હું અહીં આવ્યો છું અને મને યાદ છે કે, આ મારું આજનું સપનું નથી, હું મુખ્યમંત્રી હતો, ત્યારથી હું આ કામમાં વ્યસ્ત હતો. મેં કોર્ટમાં પણ ઘણો સમય પસાર કર્યો, કારણ કે વિવિધ પ્રકારના લોકો નવી સમસ્યાઓ ઉભી કરી રહ્યા હતા. તે સમયે ભારત સરકાર પણ તેમાં અવરોધો મૂકતી હતી. પરંતુ, કદાચ આ ભગવાનના આશીર્વાદ અને જનતાના આશીર્વાદ છે કે તમામ સમસ્યાઓમાંથી મુક્તિ મળ્યા બાદ હવે તેઓ એ સ્વપ્ન સાકાર કરી રહ્યા છે. ફરી એકવાર હું આપ સૌનો ખૂબ ખૂબ આભાર માનું છું. અને રાજ્ય સરકારને મારી એક જ વિનંતી છે કે તેનું કામ બને તેટલું જલદી શરૂ થવું જોઈએ અને બને તેટલું જલદી પૂરું કરવું જોઈએ, કારણ કે આ કામ પૂર્ણ કરવાનું મુખ્ય કાર્ય વૃક્ષો અને છોડ વાવવાનું છે, કારણ કે જો અંદરથી બનવું જોઈએ. જંગલ, પછી તે હોવું જોઈએ તેથી તે સમય લેશે, તેટલો સમય તે વધવા માટે લેશે. પણ લોકો અનુભવવા લાગશે. અને હું ચોક્કસપણે માનું છું કે ત્રીજી ટર્મમાં ફરી એકવાર…મારી પાસે કહેવા માટે કંઈ બાકી નથી.
ખૂબ ખૂબ આભાર.
