શ્રી સ્વામી નારાયણ જય દેવ, મહામહિમ શેખ નહયાન અલ મુબારક, આદરણીય મહંત સ્વામીજી મહારાજ, ભારત, UAE અને વિશ્વના વિવિધ દેશોના મહેમાનો અને વિશ્વના ખૂણે ખૂણેથી આ કાર્યક્રમ સાથે જોડાયેલા મારા ભાઈઓ અને બહેનો!
આજે સંયુક્ત આરબ અમીરાતની ધરતીએ માનવ ઈતિહાસનો નવો સોનેરી અધ્યાય લખ્યો છે. આજે અબુધાબીમાં એક ભવ્ય અને દિવ્ય મંદિરનું ઉદ્ઘાટન થઈ રહ્યું છે. વર્ષોની મહેનત આ ક્ષણ પાછળ ગઈ. આની સાથે વર્ષો જૂનું સપનું જોડાયેલું છે. અને તેની સાથે ભગવાન સ્વામી નારાયણના આશીર્વાદ જોડાયેલા છે. આજે પ્રમુખસ્વામી દિવ્ય જગતમાં જ્યાં પણ હશે, ત્યાં તેમનો આત્મા પ્રસન્નતા અનુભવતો હશે. એક રીતે, પૂજ્ય પ્રમુખ સ્વામીજી સાથે મારો સંબંધ પિતા અને પુત્ર જેવો હતો. હું મારા જીવનના લાંબા સમય સુધી પિતાની લાગણી સાથે તેમની સંગતમાં રહ્યો. તેમના આશીર્વાદ મેળવતા રહ્યો અને કદાચ કેટલાક લોકોને એ સાંભળીને નવાઈ લાગશે કે જ્યારે હું સીએમ હતો, જ્યારે હું પીએમ હતો ત્યારે પણ જો તેમને કોઈ વાત ગમતી ન હોય તો તેઓ મને સ્પષ્ટ શબ્દોમાં માર્ગદર્શન આપતા હતા. અને જ્યારે દિલ્હીમાં અક્ષરધામનું નિર્માણ થઈ રહ્યું હતું ત્યારે તેમના આશીર્વાદથી હું શિલાન્યાસ કાર્યક્રમમાં હાજર હતો. તે સમયે મારે રાજકારણ સાથે કોઈ લેવાદેવા નહોતા. અને તે દિવસે મેં કહ્યું હતું કે આપણે ગુરુની ખૂબ પ્રશંસા કરીએ છીએ. પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે કોઈ ગુરુએ કહ્યું છે કે યમુના કિનારે પોતાનું સ્થાન હોવું જોઈએ અને શિષ્ય જેવું હોવું જોઈએ. પ્રમુખસ્વામી મહારાજે તેમના ગુરુની મનોકામના પૂર્ણ કરી હતી. આજે હું પણ તમારી સામે એક શિષ્યની એ જ લાગણી સાથે હાજર છું કે આજે આપણે પ્રમુખસ્વામી મહારાજનું સ્વપ્ન સાકાર કરી શક્યા છીએ. આજે વસંત પંચમીનો પવિત્ર તહેવાર પણ છે. આદરણીય શાસ્ત્રીજી મહારાજની જન્મજયંતી પણ છે. આ વસંત પંચમીનો તહેવાર માતા સરસ્વતીનો તહેવાર છે. માતા સરસ્વતી એટલે માનવ બુદ્ધિ અને ચેતનાની દેવી. માનવીય બુદ્ધિમત્તાએ જ આપણને જીવનમાં સહકાર, સંપ, સમન્વય અને સંવાદિતા જેવા આદર્શોને અમલમાં મૂકવાની સમજ આપી છે. મને આશા છે કે આ મંદિર માનવતાના સારા ભવિષ્ય માટે વસંતનું પણ સ્વાગત કરશે. આ મંદિર સમગ્ર વિશ્વ માટે સાંપ્રદાયિક સૌહાર્દ અને વૈશ્વિક એકતાનું પ્રતિક બનશે.
ભાઈઓ અને બહેનો,
UAE ના સહિષ્ણુતા મંત્રી, મહામહિમ શેખ નાહયાન અલ મુબારક અહીં ખાસ ઉપસ્થિત છે. અને તેમણે વ્યક્ત કરેલી લાગણીઓ, તેમણે આપણી સમક્ષ મૂકેલી બાબતો અને આપણા સપનાઓને કેવી રીતે મજબૂત કરવા તે તેમના શબ્દોમાં વર્ણવ્યા તે માટે હું આભારી છું.
મિત્રો,
આ મંદિરના નિર્માણમાં UAE સરકાર દ્વારા ભજવવામાં આવેલી ભૂમિકાની પૂરતી પ્રશંસા કરી શકાય તેમ નથી. પરંતુ આ ભવ્ય મંદિરના સપનાને સાકાર કરવામાં જો કોઈનો સૌથી મોટો ટેકો હોય તો તે મારા ભાઈ મહામહિમ શેખ મોહમ્મદ બિન ઝાયેદનો છે. હું જાણું છું કે UAEના રાષ્ટ્રપતિની સમગ્ર સરકારે કેટલા દિલથી કરોડો ભારતીયોની ઈચ્છાઓ પૂરી કરી છે. અને માત્ર અહીં જ નહીં, તેમણે 140 કરોડ ભારતીયોના દિલ જીતી લીધા છે. એક રીતે જોઈએ તો આ મંદિરના વિચારથી પ્રમુખ સ્વામીજીના સ્વપ્ન કે જે સ્વપ્ન પાછળથી વિચારમાં પરિવર્તિત થયું. એટલે કે વિચારથી અનુભૂતિ સુધીની તેની સમગ્ર સફરમાં હું તેની સાથે જોડાયેલો છું, આ મારું સૌથી મોટું સૌભાગ્ય છે. અને તેથી હું જાણું છું કે મહામહિમ શેખ મોહમ્મદ બિન ઝાયેદની ઉદારતા માટે આભાર, આ શબ્દ પણ ખૂબ નાનો લાગે છે, તેમણે ઘણું કર્યું. હું ઈચ્છું છું કે તેમનું વ્યક્તિત્વ અને ભારત-UAE સંબંધોની ગહનતા માત્ર UAE અને ભારતના લોકો જ નહીં પરંતુ સમગ્ર વિશ્વને જાણવા મળે. મને યાદ છે કે જ્યારે હું 2015માં અહીં UAE આવ્યો હતો અને મેં આ મંદિરના વિચારની મહામહિમ શેખ મોહમ્મદ સાથે ચર્ચા કરી હતી. જ્યારે મેં તેમની સમક્ષ ભારતના લોકોની ઇચ્છાઓ મૂકી, ત્યારે તેમણે તરત જ આંખના પલકારામાં મારા પ્રસ્તાવને હા પાડી. તેમણે ખૂબ જ ઓછા સમયમાં મંદિર માટે આટલી વિશાળ જમીન પણ આપી હતી. આટલું જ નહીં મંદિરને લગતો અન્ય એક મુદ્દો ઉકેલાયો હતો. જ્યારે હું વર્ષ 2018 માં ફરીથી UAE આવ્યો ત્યારે અહીંના સંતોએ મને કહ્યું કે બ્રહ્મવિહારી સ્વામીજીએ હમણાં જ જે વર્ણન કર્યું છે, મંદિરના બે મોડલ બતાવ્યા. એક મોડેલ જે આપણે જોઈ રહ્યા છીએ તે ભારતની પ્રાચીન વૈદિક શૈલી પર આધારિત ભવ્ય મંદિરનું હતું. બીજું એક સાદું મોડેલ હતું, જેની બહાર કોઈ હિંદુ ધાર્મિક પ્રતીકો નહોતા. સંતોએ મને કહ્યું કે યુએઈ સરકાર દ્વારા સ્વીકારવામાં આવશે તે મોડેલ પર આગળ કામ કરવામાં આવશે. જ્યારે આ પ્રશ્ન મહામહિમ શેખ મોહમ્મદ પાસે ગયો ત્યારે તેમની વિચારસરણી એકદમ સ્પષ્ટ હતી. તેમણે કહ્યું કે અબુ ધાબીમાં બનેલા મંદિરો તેમના તમામ વૈભવ અને ભવ્યતા સાથે બનાવવામાં આવે. તે અહીં માત્ર મંદિર બનાવવા જ નહીં પરંતુ તેને મંદિર જેવું બનાવવા માગતા હતા.
મિત્રો,
આ નાની વાત નથી, બહુ મોટી વાત છે. અહીં માત્ર મંદિર જ બનાવવું જોઈએ નહીં પરંતુ તે મંદિર જેવું પણ હોવું જોઈએ. ભારત સાથે ભાઈચારાની આ લાગણી ખરેખર આપણી મહાન સંપત્તિ છે. આ મંદિરની ભવ્યતા જે આપણે જોઈ રહ્યા છીએ તે પણ મહામહિમ શેખ મોહમ્મદની ભવ્ય દ્રષ્ટિને દર્શાવે છે. અત્યાર સુધી UAE બુર્જ ખલીફા, ફ્યુચર મ્યુઝિયમ, શેખ ઝાયેદ મસ્જિદ અને અન્ય હાઈ-ટેક ઈમારતો માટે જાણીતું હતું. હવે તેમની ઓળખમાં વધુ એક સાંસ્કૃતિક પ્રકરણ ઉમેરાયું છે. મને વિશ્વાસ છે કે આવનારા સમયમાં અહીં મોટી સંખ્યામાં ભક્તો આવશે. આનાથી યુએઈમાં આવનારા લોકોની સંખ્યામાં પણ વધારો થશે અને લોકોથી લોકોના સંપર્કમાં પણ વધારો થશે. સમગ્ર ભારત અને વિશ્વમાં વસતા લાખો ભારતીયો વતી હું રાષ્ટ્રપતિ મહામહિમ શેખ મોહમ્મદ અને UAE સરકારનો હૃદયપૂર્વક આભાર વ્યક્ત કરું છું. હું તમને બધાને વિનંતી કરું છું, ચાલો આપણે બધા અહીંથી UAE ના રાષ્ટ્રપતિને સ્ટેન્ડિંગ ઓવેશન આપીએ. ખુબ ખુબ આભાર. હું UAEના લોકોનો તેમના સહકાર બદલ હૃદયપૂર્વક આભાર વ્યક્ત કરું છું.
મિત્રો,
ભારત અને UAE વચ્ચેની મિત્રતા આજે સમગ્ર વિશ્વમાં પરસ્પર વિશ્વાસ અને સહયોગના ઉદાહરણ તરીકે જોવામાં આવે છે. ખાસ કરીને છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં અમારા સંબંધો નવી ઊંચાઈએ પહોંચ્યા છે. પરંતુ ભારત આ સંબંધોને માત્ર વર્તમાન સંદર્ભમાં જોતું નથી. આપણા માટે આ સંબંધોના મૂળ હજારો વર્ષ જૂના છે. સેંકડો વર્ષો પહેલા આરબ જગતે ભારત અને યુરોપ વચ્ચેના વેપારમાં પુલની ભૂમિકા ભજવી હતી. હું જ્યાંથી આવ્યો છું ત્યાંના ગુજરાતના વેપારીઓ માટે, આપણા પૂર્વજો માટે આરબ વિશ્વ વેપાર સંબંધોનું મુખ્ય કેન્દ્ર હતું. સંસ્કૃતિની આ બેઠકમાંથી જ નવી સંભાવનાઓ જન્મે છે. આ સંગમમાંથી કલા, સાહિત્ય અને સંસ્કૃતિના નવા પ્રવાહો નીકળે છે. એટલા માટે અબુ ધાબીમાં બનેલું આ મંદિર એટલું મહત્વનું છે. આ મંદિરે આપણા પ્રાચીન સંબંધોમાં નવી સાંસ્કૃતિક ઉર્જા ભરી છે.
મિત્રો,
અબુ ધાબીનું આ વિશાળ મંદિર માત્ર પૂજા સ્થળ નથી. તે માનવતાના સહિયારા વારસાનું પ્રતીક છે. તે ભારત અને અરેબિયાના લોકો વચ્ચેના પરસ્પર પ્રેમનું પ્રતીક પણ છે. તે ભારત-યુએઈ સંબંધોનું આધ્યાત્મિક પ્રતિબિંબ પણ ધરાવે છે. આ અદ્ભુત રચના માટે હું BAPS સંસ્થા અને તેમના સભ્યોની પ્રશંસા કરું છું. હું હરિ ભક્તોની કદર કરું છું. વિશ્વભરમાં મંદિરો BAPS સંસ્થાના લોકો દ્વારા, આપણા આદરણીય સંતો દ્વારા બનાવવામાં આવ્યા છે. આ મંદિરોમાં વૈદિક વિગતો પર ધ્યાન આપવામાં આવે છે. તેટલી જ આધુનિકતા તેમાં પ્રતિબિંબિત થાય છે. સ્વામી નારાયણ સન્યાસ પરંપરા એ એક ઉદાહરણ છે કે તમે કડક પ્રાચીન નિયમોનું પાલન કરીને આધુનિક વિશ્વ સાથે કેવી રીતે જોડાઈ શકો છો. દરેક વ્યક્તિ તમારી મેનેજમેન્ટ કૌશલ્ય, સિસ્ટમ મેનેજમેન્ટ તેમજ પ્રત્યેક ભક્ત પ્રત્યેની સંવેદનશીલતામાંથી ઘણું શીખી શકે છે. આ બધું ભગવાન સ્વામિનારાયણની કૃપાનું પરિણામ છે. હું પણ આ મહાન પ્રસંગે ભગવાન સ્વામિનારાયણના ચરણોમાં નમન કરું છું. હું તમને અને દેશ-વિદેશના તમામ ભક્તોને અભિનંદન પાઠવું છું.
મિત્રો,
આ ભારત માટે અમૃત કાળનો સમય છે, આ આપણી આસ્થા અને સંસ્કૃતિ માટે પણ અમૃત કાળનો સમય છે. અને ગયા મહિને જ અયોધ્યામાં ભવ્ય રામ મંદિરનું વર્ષો જૂનું સપનું પૂરું થયું છે. રામલલા તેમના મકાનમાં બેઠા છે. આખું ભારત અને દરેક ભારતીય હજુ પણ એ પ્રેમમાં, એ લાગણીમાં ડૂબેલો છે. અને હવે મારા મિત્ર બ્રહ્મવિહારી સ્વામી કહેતા હતા કે મોદીજી સૌથી મહાન પૂજારી છે. મને ખબર નથી કે મારી પાસે મંદિરના પૂજારી બનવાની યોગ્યતા છે કે નહીં. પરંતુ મને ગર્વ છે કે હું ભારત માતાનો ઉપાસક છું. ભગવાને મને આપેલ સમયની દરેક ક્ષણ અને ભગવાને મને આપેલ શરીરના દરેક કણ માત્ર મા ભારતી માટે છે. 140 કરોડ દેશવાસીઓ મારા પૂજનીય દેવો છે.
મિત્રો,
આજે અબુધાબીમાં મળેલી ખુશીની લહેરથી અયોધ્યામાં અમારો આનંદ વધુ વધી ગયો છે. અને હું ભાગ્યશાળી છું કે મેં પહેલા અયોધ્યામાં અને પછી હવે અબુધાબીમાં ભવ્ય શ્રી રામ મંદિરના સાક્ષી બન્યો છું.
મિત્રો,
આપણા વેદોએ 'એકમ સત્ વિપ્ર બહુદા વદન્તિ' કહ્યું છે એટલે કે વિદ્વાનો એક જ ઈશ્વર, એક જ સત્યને જુદી જુદી રીતે સમજાવે છે. આ ફિલસૂફી ભારતની મૂળભૂત ચેતનાનો એક ભાગ છે. તેથી, સ્વભાવથી જ આપણે દરેકને સ્વીકારતા નથી, પણ દરેકનું સ્વાગત પણ કરીએ છીએ. અમે વિવિધતામાં દ્વેષ નથી જોતા, અમે વિવિધતાને અમારી વિશેષતા માનીએ છીએ. આ વિચાર આપણને આજે વૈશ્વિક સંઘર્ષો અને પડકારોનો સામનો કરવા માટે આત્મવિશ્વાસ આપે છે. માનવતામાં આપણો વિશ્વાસ મજબૂત કરે છે. આ મંદિરમાં તમને દરેક પગલે વિવિધતામાં આસ્થાની ઝલક જોવા મળશે. હિંદુ ધર્મની સાથે સાથે, મંદિરની દિવાલો પર ઇજિપ્તની ચિત્રલિપી અને બાઇબલના કુરાનની વાર્તાઓ કોતરેલી છે. મેં જોયું કે મંદિરમાં પ્રવેશતાની સાથે જ વોલ ઓફ હાર્મની દેખાઈ રહી હતી. તે બોહરા મુસ્લિમ સમુદાયના અમારા ભાઈઓએ બનાવ્યું હતું. આ પછી આ ઇમારતનો પ્રભાવશાળી 3D અનુભવ છે. પારસી સમુદાયે તેની શરૂઆત કરી છે. અહીં આપણા શીખ ભાઈ-બહેનો લંગરની જવાબદારી ઉપાડવા આગળ આવ્યા છે. મંદિરના નિર્માણમાં દરેક ધર્મના લોકોએ કામ કર્યું છે. મને એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે મંદિરના સાત સ્તંભો અથવા મિનારા યુએઈના સાત અમીરાતનું પ્રતીક છે. ભારતના લોકોનો સ્વભાવ પણ આ જ છે. આપણે જ્યાં પણ જઈએ છીએ, ત્યાંની સંસ્કૃતિ અને મૂલ્યોનું સન્માન કરીએ છીએ અને તેને આત્મસાત કરીએ છીએ, અને તે જોઈને આનંદ થાય છે કે દરેક માટે આ જ આદરની ભાવના મહામહિમ શેખ મોહમ્મદના જીવનમાં સ્પષ્ટપણે દેખાય છે. મારા ભાઈ, મારા મિત્ર શેખ મોહમ્મદ બિન ઝાયેદની પણ એક દ્રષ્ટિ છે, અમે બધા ભાઈઓ છીએ. તેણે અબુધાબીમાં અબ્રાહમિક પરિવારનું ઘર બનાવ્યું. આ સંકુલમાં એક મસ્જિદ, એક ચર્ચ અને સિનાગોગ છે. અને હવે અબુધાબીમાં ભગવાન સ્વામી નારાયણનું આ મંદિર વિવિધતામાં એકતાના એ વિચારને નવું વિસ્તરણ આપી રહ્યું છે.
મિત્રો,
આજે આ ભવ્ય અને પવિત્ર સ્થાનેથી હું બીજા એક સારા સમાચાર આપવા માંગુ છું. આજે સવારે UAE ના વાઇસ પ્રેસિડેન્ટ મહામહિમ શેખ મોહમ્મદ બિન રશીદે દુબઈમાં ભારતીય કામદારો માટે હોસ્પિટલ બનાવવા માટે જમીન દાનની જાહેરાત કરી હતી. હું તેમનો અને મારા ભાઈ મહામહિમ શેખ મોહમ્મદ બિન ઝાયેદનો હૃદયપૂર્વક આભાર વ્યક્ત કરું છું.
મિત્રો,
આપણા વેદ આપણને શીખવે છે કે સામનો મંત્ર સમિતિઃ સમાની, સમાનમ મનઃ સહ ચિત્તમ એષમ્. એટલે કે આપણા વિચારો એક હોવા જોઈએ, આપણું મન એકબીજા સાથે જોડાયેલું હોવું જોઈએ, આપણા સંકલ્પો એક થવા જોઈએ, માનવીય એકતા માટેની આ હાકલ આપણી આધ્યાત્મિકતાનો મૂળ સાર છે. આપણા મંદિરો આ ઉપદેશો અને આ સંકલ્પોનું કેન્દ્ર રહ્યા છે. આ મંદિરોમાં આપણે એક અવાજે ઘોષણા કરીએ છીએ કે જીવોમાં સદભાવ હોવો જોઈએ, જગતનું કલ્યાણ થવું જોઈએ, મંદિરોમાં વેદના શ્લોકોનું પઠન થાય છે. તે આપણને શીખવે છે – વસુધૈવ કુટુંબકમ – એટલે કે આખી પૃથ્વી આપણું કુટુંબ છે. આ વિચારને ધ્યાનમાં રાખીને, આજે ભારત વિશ્વ શાંતિના તેના મિશન માટે પ્રયત્નો કરી રહ્યું છે. આ વખતે ભારતના પ્રમુખપદ હેઠળ, G-20 દેશોએ એક પૃથ્વી, એક પરિવાર, એક ભવિષ્યના સંકલ્પને વધુ મજબૂત અને આગળ વધાર્યો છે. અમારા આ પ્રયાસો એક સૂર્ય, એક વિશ્વ, એક ગ્રીડ જેવા અભિયાનોને દિશા આપી રહ્યા છે. સર્વે ભવંતુ સુખિન: સર્વે સંતુ નિરામયા, ભારત વન અર્થ, વન હેલ્થની ભાવના સાથે આ મિશન માટે પણ કામ કરી રહ્યું છે. આપણી સંસ્કૃતિ, આપણી શ્રદ્ધા આપણને વિશ્વ કલ્યાણ માટે આ સંકલ્પો કરવા પ્રોત્સાહિત કરે છે. ભારત આ દિશામાં સબકા સાથ, સબકા વિકાસ, સબકા વિશ્વાસ અને સબકા પ્રયાસના મંત્ર પર કામ કરી રહ્યું છે. મને વિશ્વાસ છે કે અબુ ધાબી મંદિરની માનવતાવાદી પ્રેરણા અમારા સંકલ્પોને ઉત્સાહિત કરશે અને તેને સાકાર કરશે. આ સાથે હું આપ સૌનો ખૂબ ખૂબ આભાર માનું છું. હું સમગ્ર માનવતાને ભવ્ય દિવ્ય મંદિર સમર્પિત કરું છું. હું આદરણીય મહંત સ્વામીના ચરણોમાં નમન કરું છું. આદરણીય પ્રમુખ સ્વામીજીના ગુણોનું સ્મરણ કરીને, હું સર્વ ભક્તોને આદરપૂર્વક પ્રણામ કરું છું અને જય શ્રી સ્વામી નારાયણ.