ગુડ મોર્નિંગ, વિશ્વભરના તમામ મહેમાનો, કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળના મારા સાથીદારો, મહારાષ્ટ્ર, ગોવાના મુખ્ય પ્રધાનો, નાયબ મુખ્ય પ્રધાનો, અન્ય મહાનુભાવો, મહિલાઓ અને સજ્જનો,
ગ્લોબલ મેરીટાઇમ ઈન્ડિયા સમિટની ત્રીજી આવૃત્તિમાં હું આપ સૌનું સ્વાગત કરું છું. અગાઉ જ્યારે અમે 2021માં મળ્યા હતા ત્યારે સમગ્ર વિશ્વ કોરોનાની અનિશ્ચિતતાથી ઘેરાયેલું હતું. કોરોના પછી દુનિયા કેવી હશે તે કોઈ જાણતું ન હતું. પરંતુ આજે વિશ્વમાં એક નવી વિશ્વ વ્યવસ્થા આકાર લઈ રહી છે અને આ બદલાતી વિશ્વ વ્યવસ્થામાં સમગ્ર વિશ્વ નવી આકાંક્ષાઓ સાથે ભારત તરફ જોઈ રહ્યું છે. આર્થિક સંકટથી ઘેરાયેલી દુનિયામાં ભારતની અર્થવ્યવસ્થા સતત મજબૂત થઈ રહી છે. એ દિવસ દૂર નથી જ્યારે ભારત વિશ્વની ટોચની 3 આર્થિક શક્તિઓમાં સામેલ થશે. આપણે જાણીએ છીએ કે વિશ્વમાં મહત્તમ વેપાર દરિયાઈ માર્ગે જ થાય છે. પોસ્ટ-કોરોના વિશ્વમાં, આજે વિશ્વને પણ વિશ્વસનીય અને સ્થિતિસ્થાપક સપ્લાય ચેઇનની જરૂર છે. એટલા માટે ગ્લોબલ મેરીટાઇમ ઈન્ડિયા સમિટની આ આવૃત્તિ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ બની ગઈ છે.
મિત્રો,
ઈતિહાસ એ વાતનો સાક્ષી છે કે જ્યારે પણ ભારતની દરિયાઈ ક્ષમતા મજબૂત રહી છે ત્યારે દેશ અને દુનિયાને તેનો ઘણો ફાયદો થયો છે. આ વિચાર સાથે અમે છેલ્લા 9-10 વર્ષથી આ સેક્ટરને મજબૂત કરવા માટે આયોજનબદ્ધ રીતે કામ કરી રહ્યા છીએ. તાજેતરમાં, ભારતની પહેલ પર, એક એવું પગલું લેવામાં આવ્યું છે જે 21મી સદીમાં વિશ્વભરના દરિયાઇ ઉદ્યોગને પુનર્જીવિત કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. G-20 સમિટ દરમિયાન ભારત-મધ્ય પૂર્વ-યુરોપ આર્થિક કોરિડોર પર ઐતિહાસિક સર્વસંમતિ સધાઈ છે. સેંકડો વર્ષો પહેલા, સિલ્ક રૂટએ વૈશ્વિક વેપારને વેગ આપ્યો, આ માર્ગ વિશ્વના ઘણા દેશોના વિકાસનો આધાર બન્યો. હવે આ ઐતિહાસિક કોરિડોર પ્રાદેશિક અને વૈશ્વિક વેપારનું ચિત્ર પણ બદલી નાખશે. નેક્સ્ટ જનરેશન મેગા પોર્ટ અને ઈન્ટરનેશનલ કન્ટેનર ટ્રાન્સશીપમેન્ટ પોર્ટ, તેનું બાંધકામ, ટાપુનો વિકાસ, આંતરદેશીય જળમાર્ગો, મલ્ટિ-મોડલ હબનું વિસ્તરણ, આવા અનેક મોટા કામો આ યોજના હેઠળ થવાના છે. આ કોરિડોર વ્યવસાયિક ખર્ચમાં ઘટાડો કરશે, લોજિસ્ટિકલ કાર્યક્ષમતા વધારશે, પર્યાવરણીય નુકસાનને ઘટાડશે અને મોટી સંખ્યામાં નોકરીઓનું સર્જન કરશે. રોકાણકારો માટે ભારત સાથે જોડાણ કરીને આ ઝુંબેશનો ભાગ બનવાની આ એક મોટી તક છે.
મિત્રો,
આજનું ભારત આગામી 25 વર્ષમાં વિકાસની દિશામાં કામ કરી રહ્યું છે. અમે દરેક ક્ષેત્રમાં ક્રાંતિકારી પરિવર્તન લાવી રહ્યા છીએ. અમે મેરીટાઇમ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરની સમગ્ર ઇકો-સિસ્ટમને મજબૂત કરવા માટે સતત કામ કર્યું છે. છેલ્લા એક દાયકામાં ભારતના મુખ્ય બંદરોની ક્ષમતા બમણી થઈ ગઈ છે. 9-10 વર્ષ પહેલાં 2014માં કન્ટેનર જહાજોનો ટર્ન અરાઉન્ડ ટાઈમ 42 કલાક જેટલો હતો તે 2023માં ઘટીને 24 કલાકથી ઓછો થઈ ગયો છે. પોર્ટ કનેક્ટિવિટી મજબૂત કરવા માટે અમે હજારો કિલોમીટરના નવા રસ્તાઓ બનાવ્યા છે. સાગરમાલા પ્રોજેક્ટ દ્વારા આપણા દરિયાકાંઠાના વિસ્તારનું ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પણ મજબૂત કરવામાં આવી રહ્યું છે. આ તમામ પ્રયાસો રોજગાર નિર્માણ અને જીવન જીવવાની સરળતામાં અનેકગણો વધારો કરી રહ્યા છે.
મિત્રો,
સમૃદ્ધિ માટે બંદરો અને પ્રગતિ માટે બંદરોનું અમારું વિઝન જમીન પર સતત પરિવર્તન લાવી રહ્યું છે. પરંતુ અમારું કાર્ય ઉત્પાદકતા માટે બંદરોના મંત્રને પણ આગળ લઈ ગયું છે. અર્થવ્યવસ્થાની ઉત્પાદકતા વધારવા માટે અમારી સરકાર લોજિસ્ટિક્સ ક્ષેત્રને પણ અસરકારક અને કાર્યક્ષમ બનાવી રહી છે. ભારત તેના કોસ્ટલ શિપિંગ મોડને પણ આધુનિક બનાવી રહ્યું છે. છેલ્લા દાયકામાં દરિયાકાંઠાના કાર્ગો ટ્રાફિકમાં બમણો વધારો થયો છે અને તે લોકોને ખર્ચ અસરકારક લોજિસ્ટિક્સ વિકલ્પ પણ પૂરો પાડે છે. આંતરદેશીય જળમાર્ગોના વિકાસને કારણે ભારતમાં પણ મોટું પરિવર્તન આવી રહ્યું છે. છેલ્લા દાયકામાં, રાષ્ટ્રીય જળમાર્ગો પર કાર્ગો હેન્ડલિંગમાં લગભગ 4 ગણો વધારો જોવા મળ્યો છે. અમારા પ્રયાસોને કારણે છેલ્લા 9 વર્ષમાં લોજિસ્ટિક્સ પર્ફોર્મન્સ ઈન્ડેક્સમાં ભારતનું રેટિંગ પણ સુધર્યું છે.
મિત્રો,
અમે શિપ-બિલ્ડીંગ અને રિપેર સેક્ટર પર પણ મોટું ફોકસ કર્યું છે. આપણું સ્વદેશી વિમાનવાહક જહાજ INS વિક્રાંત ભારતની ક્ષમતા અને ક્ષમતાનો પુરાવો છે. આગામી દાયકાઓમાં ભારત વિશ્વના ટોચના પાંચ જહાજ નિર્માણ રાષ્ટ્રોમાંનું એક બનવા જઈ રહ્યું છે. અમારો મંત્ર છે: મેક ઈન ઈન્ડિયા, મેક ફોર વર્લ્ડ અમે મેરીટાઇમ ક્લસ્ટર્સના વિકાસ દ્વારા શિપબિલ્ડિંગ હિતધારકોને એકસાથે લાવવાના સંકલિત અભિગમ પર કામ કરી રહ્યા છીએ. અમે આવનારા સમયમાં દેશમાં ઘણી જગ્યાએ શિપબિલ્ડીંગ અને રિપેર સેન્ટર વિકસાવવા જઈ રહ્યા છીએ. શિપ રિસાયક્લિંગના ક્ષેત્રમાં ભારત પહેલેથી જ વૈશ્વિક સ્તરે બીજા ક્રમે છે. તેના મુખ્ય બંદરોને કાર્બન ન્યુટ્રલ બનાવવા માટે, ભારત મેરીટાઇમ સેક્ટરમાં નેટ ઝીરો વ્યૂહરચના પર પણ કામ કરી રહ્યું છે. અમે એવા ભવિષ્ય તરફ આગળ વધી રહ્યા છીએ જ્યાં બ્લૂ ઈકોનોમી ગ્રીન પ્લેનેટ બનવાનું માધ્યમ હશે.
મિત્રો,
વિશ્વના સૌથી મોટા મેરીટાઇમ ઓપરેટર્સ ભારતમાં આવે અને ભારતમાંથી સંચાલન કરે તે સુનિશ્ચિત કરવા ભારતમાં ઝડપી ગતિએ કામ કરવામાં આવી રહ્યું છે. ગુજરાતના આધુનિક ગિફ્ટ સિટીએ મુખ્ય નાણાકીય સેવા તરીકે શિપ લીઝિંગ શરૂ કર્યું છે. GIFT IFSC દ્વારા શિપ લીઝિંગ કંપનીઓને અનેક પ્રકારની છૂટ પણ આપવામાં આવી રહી છે. મને ખુશી છે કે વિશ્વની 4 વૈશ્વિક શિપ લીઝિંગ કંપનીઓએ પણ GIFT IFSC સાથે નોંધણી કરાવી છે. હું આ સમિટમાં હાજર અન્ય શિપ લીઝિંગ કંપનીઓને પણ GIFT IFSC માં જોડાવા માટે આહ્વાન કરીશ.
મિત્રો,
ભારત પાસે વિશાળ દરિયાકિનારો, મજબૂત નદીની ઇકો-સિસ્ટમ અને સમૃદ્ધ સાંસ્કૃતિક વારસો છે. આ સાથે મળીને દરિયાઈ પ્રવાસન માટે નવી શક્યતાઓ ઊભી કરે છે. ભારતમાં હાજર લગભગ 5 હજાર વર્ષ જૂનું લોથલ ડોકયાર્ડ વિશ્વ ધરોહર છે. એક રીતે લોથલ એ શિપિંગનું પારણું છે. આ વિશ્વ ધરોહરને સાચવવા માટે લોથલમાં નેશનલ મેરીટાઇમ હેરિટેજ કોમ્પ્લેક્સ પણ બનાવવામાં આવી રહ્યું છે. લોથલ મુંબઈથી બહુ દૂર નથી. હું તમને એક વાર લોથલની મુલાકાત લેવા વિનંતી કરું છું.
મિત્રો,
મેરીટાઇમ ટુરીઝમ વધારવા માટે અમે વિશ્વની સૌથી મોટી રિવર ક્રુઝ સર્વિસ પણ શરૂ કરી છે. ભારત તેના અલગ-અલગ બંદરો પર આને લગતા ઘણા પ્રોજેક્ટ પર કામ કરી રહ્યું છે. મુંબઈમાં એક નવું આંતરરાષ્ટ્રીય ક્રુઝ ટર્મિનલ બનાવવામાં આવી રહ્યું છે. આ વર્ષે અમે વિશાખાપટ્ટનમ અને ચેન્નાઈમાં આવા આધુનિક ક્રૂઝ ટર્મિનલ પણ બનાવ્યા છે. ભારત તેના અદ્યતન ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર દ્વારા વૈશ્વિક ક્રુઝ હબ બનવા તરફ આગળ વધી રહ્યું છે.
મિત્રો,
ભારત એવા કેટલાક દેશોમાંનો એક છે કે જ્યાં વિકાસ, વસ્તી, લોકશાહી અને માંગનો આવો સમન્વય છે. એવા સમયે જ્યારે ભારત 2047 સુધીમાં વિકસિત ભારત બનવાના લક્ષ્ય તરફ આગળ વધી રહ્યું છે, તમારા માટે આ એક સુવર્ણ તક છે. હું ફરી એકવાર વિશ્વભરના તમામ રોકાણકારોને ભારત આવવા અને વિકાસના માર્ગે અમારી સાથે જોડાવા માટે આમંત્રિત કરું છું. અમે સાથે ચાલીશું, અમે સાથે મળીને નવું ભવિષ્ય બનાવીશું, ખૂબ ખૂબ આભાર!