" ભારતની ઓળખ, પરંપરાઓ અને પ્રેરણાને કર્ણાટકનાં યોગદાન વિના પરિભાષિત કરી શકાતી નથી"
"પ્રાચીન કાળથી કર્ણાટકે ભારતમાં હનુમાનની ભૂમિકા ભજવી છે"
"જો કોઈ પણ યુગ પરિવર્તનશીલ મિશન અયોધ્યાથી શરૂ થઈને રામેશ્વરમ જાય છે, તો તેને માત્ર કર્ણાટકમાં જ તાકાત મળે છે"
"'અનુભવ મંટપા' મારફતે ભગવાન બસવેશ્વરના લોકતાંત્રિક ઉપદેશો ભારત માટે પ્રકાશનાં કિરણ સમાન છે"
"કર્ણાટક ટ્રેડિશન્સ (પરંપરાઓ) અને ટેકનોલોજીની ભૂમિ છે. તે ઐતિહાસિક સંસ્કૃતિની સાથે સાથે આધુનિક આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ પણ ધરાવે છે"
"2009-2014ની વચ્ચે પાંચ વર્ષમાં કર્ણાટકને રેલવે પ્રોજેક્ટ્સમાં 4 હજાર કરોડ મળ્યા છે, જ્યારે, ફક્ત આ વર્ષનાં બજેટમાં કર્ણાટક રેલ ઇન્ફ્રા માટે 7 હજાર કરોડ ફાળવવામાં આવ્યા છે"
"કન્નડ સંસ્કૃતિનું નિરૂપણ કરતી ફિલ્મો બિન-કન્નડિગા પ્રેક્ષકોમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય થઈ અને કર્ણાટક વિશે વધુ જાણવાની ઇચ્છા પેદા કરી. આ ઇચ્છાનો લાભ લેવાની જરૂર છે"
સૌ પ્રથમ, હું તમારા બધાનું સ્વાગત કરું છું, હું તમને અભિનંદન આપું છું. આજે, દિલ્હી-કર્ણાટક એસોસિએશન એલ્લાદારુ ઇરુ, એન્ટાદારુ ઇરુ, એન્ડેન્ડિગુ ની કન્નડવગિરુ' આવા ભવ્ય વારસાને આગળ ધપાવે છે. 'દિલ્હી કર્ણાટક સંઘ'ની 75 વર્ષની આ ઉજવણી એવા સમયે થઈ રહી છે જ્યારે દેશ પણ આઝાદીના 75 વર્ષનો અમૃત મહોત્સવ ઉજવી રહ્યો છે. જ્યારે આપણે 75 વર્ષ પહેલાના સંજોગોને જોઈએ છીએ અને તેનું મૂલ્યાંકન કરીએ છીએ, ત્યારે આપણને આ પ્રયાસમાં ભારતનો અમર આત્મા દેખાય છે. દિલ્હી-કર્ણાટક યુનિયનની રચના દર્શાવે છે કે કેવી રીતે આઝાદીના તે પ્રથમ તબક્કામાં લોકો દેશને મજબૂત કરવાના મિશનમાં એક થયા હતા. મને ખુશી છે કે આઝાદીના સુવર્ણકાળના પ્રથમ તબક્કામાં પણ દેશ પ્રત્યેની ઊર્જા અને સમર્પણ આજે જીવંત જોવા મળે છે. આ પ્રસંગે હું એ તમામ મહાન હસ્તીઓને નમન કરું છું જેમણે આ સંઘનું સપનું જોયું અને તેને સાકાર કર્યું. અને 75 વર્ષની સફર સરળ નથી. ઘણા ઉતાર-ચઢાવ છે, ઘણા લોકો સાથે ચાલવું પડે છે. જેમણે 75 વર્ષ સુધી આ સંઘને ચલાવ્યો, તેને આગળ વધાર્યો અને વિકાસ કર્યો, તે બધા અભિનંદનને પાત્ર છે. હું કર્ણાટકના લોકોને પણ રાષ્ટ્ર નિર્માણમાં તેમના પ્રયાસો માટે સલામ કરું છું.
સાથીઓ,
ભારતની ઓળખ હોય, ભારતની પરંપરા હોય કે ભારતની પ્રેરણા હોય, આપણે કર્ણાટક વિના ભારતની વ્યાખ્યા કરી શકતા નથી. હનુમાન પૌરાણિક સમયથી ભારતમાં કર્ણાટકની ભૂમિકા ભજવે છે. હનુમાન વિના રામ નથી કે રામાયણ નથી. યુગ પરિવર્તનનું કોઈ મિશન અયોધ્યાથી શરૂ થઈને રામેશ્વરમ જાય તો કર્ણાટકમાં જ તેને બળ મળે છે.
ભાઈઓ બહેનો,
મધ્યયુગીન સમયમાં પણ, જ્યારે આક્રમણકારોએ ભારતનો નાશ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો, અને સોમનાથ જેવા શિવલિંગો તોડી નાખવામાં આવ્યા, ત્યારે દેવરા દાસિમૈયા, મદરા ચેન્નઈયા, દોહર કક્કૈયા અને કર્ણાટકના ભગવાન બસવેશ્વર જેવા સંતોએ લોકોને ઈષ્ટલિંગ સાથે જોડ્યા. જ્યારે બહારની શક્તિઓ દેશ પર હુમલો કરે છે, ત્યારે રાણી અબક્કા, ઓનાકે ઓબવા, રાની ચેન્નમ્મા અને ક્રાંતિવીરા સંગોલી રાયન્ના જેવા હીરો તેમની સામે દિવાલની જેમ ઊભા રહે છે. સ્વતંત્રતા પછી પણ, મહારાજા કૃષ્ણરાજા અદૈર, 'કાશી હિંદુ યુનિવર્સિટી'ના પ્રથમ વાઇસ ચાન્સેલરથી લઈને ફિલ્ડ માર્શલ કેએમ કરિયપ્પા અને ભારત રત્ન એમ વિશ્વેશ્વરાય સુધી, કર્ણાટક હંમેશા ભારતને પ્રેરણા આપે છે અને આકર્ષિત કરે છે. અને હવે અમે પૂજ્ય સ્વામીજી પાસેથી કાશીના અનુભવો સાંભળી રહ્યા હતા.
સાથીઓ,
કન્નડના લોકો હંમેશા 'એક ભારત, શ્રેષ્ઠ ભારત'ના મંત્રથી જીવ્યા છે. તેને કર્ણાટકની ભૂમિમાંથી જ પ્રેરણા મળે છે. અત્યારે આપણે બધાએ રાષ્ટ્રીય કવિ કુવેમ્પુ નાડા ગીતેની રચના સાંભળી અને પૂજ્ય સ્વામીજીએ પણ તેનું વર્ણન કર્યું. કેટલા અદ્ભુત શબ્દો – જય ભારત જનનિયા તનુ જાતે, જય ઓ માતા કર્ણાટક. તેમણે કર્ણાટક માતાની કેટલી આત્મીયતાથી પ્રશંસા કરી છે, આમાં તેમણે કહ્યું છે કે તે ભારત માતાની તનુ જાય છે. આ ગીત ભારતભરની સભ્યતાનું પણ વર્ણન કરે છે, અને કર્ણાટકના મહત્વ અને ભૂમિકાનો પણ ઉલ્લેખ કરે છે. જ્યારે આપણે આ ગીતની ભાવના સમજીએ છીએ, ત્યારે આપણે 'એક ભારત શ્રેષ્ઠ ભારત'ની ભાવના પણ સમજીએ છીએ.
સાથીઓ,
આજે જ્યારે ભારત G-20 જેવા મોટા વૈશ્વિક સમૂહની અધ્યક્ષતા કરી રહ્યું છે, ત્યારે લોકશાહીની માતા તરીકેના આપણા આદર્શો આપણને માર્ગદર્શન આપી રહ્યા છે. 'અનુભવ મંતપ' દ્વારા ભગવાન બસવેશ્વરના શબ્દો, તેમના લોકશાહી ઉપદેશો, ભારત માટે પ્રકાશ સમાન છે. આ મારું સૌભાગ્ય છે કે આપણા આ ગૌરવને વિસ્તારવા મને લંડનમાં ભગવાન બસવેશ્વરની પ્રતિમાનું ઉદ્ઘાટન કરવાનો મોકો મળ્યો. ઉપરાંત, મને તેમના શબ્દો વિવિધ ભાષાઓમાં રજૂ કરવાની તક મળી. આ સિદ્ધિઓ એ વાતનો પુરાવો છે કે કર્ણાટકની ચિંતન પરંપરા પણ અમર છે, તેનો પ્રભાવ પણ અમર છે.
સાથીઓ,
કર્ણાટક પરંપરાઓની સાથે સાથે ટેકનોલોજીની ભૂમિ છે. અહીં ઐતિહાસિક સંસ્કૃતિની સાથે સાથે આધુનિક આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ પણ છે. આજે સવારે જ મેં જર્મન ચાન્સેલર સાથે મુલાકાત કરી હતી અને મને આનંદ છે કે આવતીકાલથી બેંગલુરુમાં તેમનો કાર્યક્રમ યોજાઈ રહ્યો છે. આજે બેંગલુરુમાં G20 જૂથની એક મોટી બેઠક પણ ચાલી રહી છે.
સાથીઓ,
જ્યારે હું કોઈપણ રાજ્યના વડાને મળું છું, ત્યારે હું પ્રાચીન અને આધુનિક ભારતના બંને ચિત્રો જોવાનો પ્રયત્ન કરું છું. પરંપરા અને ટેકનોલોજી, આજના નવા ભારતનો સ્વભાવ પણ આ જ છે. આજે દેશ વિકાસ અને વિરાસત, પ્રગતિ અને પરંપરાઓને સાથે લઈને આગળ વધી રહ્યો છે. આજે, એક તરફ, ભારત તેના પ્રાચીન મંદિરો અને સાંસ્કૃતિક કેન્દ્રોને પુનર્જીવિત કરી રહ્યું છે, અને તે જ સમયે, આપણે ડિજિટલ પેમેન્ટ્સમાં વિશ્વના અગ્રણી પણ બનીએ છીએ. આજનું ભારત આપણી સદીઓ જૂની ચોરાયેલી મૂર્તિઓ અને કલાકૃતિઓને વિદેશમાંથી પરત લાવી રહ્યું છે. અને, આજનું ભારત વિદેશમાંથી પણ રેકોર્ડ ફોરેન ડાયરેક્ટ ઈન્વેસ્ટમેન્ટ લાવી રહ્યું છે. આ નવા ભારતનો વિકાસ માર્ગ છે જે આપણને વિકસિત ભારતના લક્ષ્ય તરફ લઈ જશે.
સાથીઓ,
આજે કર્ણાટકનો વિકાસ દેશ માટે અને કર્ણાટક સરકાર માટે સર્વોચ્ચ પ્રાથમિકતા છે. અગાઉ એક સમય હતો જ્યારે સરકાર બન્યા બાદ લોકો કર્ણાટકમાંથી પૈસા લઈ જતા હતા. પરંતુ, આજે દેશના પૈસા, દેશના સંસાધનો કર્ણાટકના વિકાસ માટે નિષ્ઠાપૂર્વક સમર્પિત છે. તમે જુઓ, 2009 થી 2014 વચ્ચે, કેન્દ્ર તરફથી દર વર્ષે કર્ણાટક રાજ્યને વાર્ષિક 11 હજાર કરોડ રૂપિયા આપવામાં આવ્યા હતા. જ્યારે અમારી સરકારમાં 2019 થી 2023 વચ્ચે કેન્દ્ર તરફથી અત્યાર સુધીમાં 30 હજાર કરોડ રૂપિયા મોકલવામાં આવ્યા છે. 2009 અને 2014ની વચ્ચે, કર્ણાટકમાં રેલવે પ્રોજેક્ટ પર રૂ. 4,000 કરોડથી ઓછો ખર્ચ થયો હતો અને એક રેલ મંત્રી કર્ણાટકના હતા છતાં માત્ર રૂ. 4,000 કરોડ. એટલે કે પાંચ વર્ષમાં 4 હજાર કરોડ રૂપિયાથી ઓછા. જ્યારે અમારી સરકારે આ બજેટમાં કર્ણાટકના રેલ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર માટે લગભગ 7 હજાર કરોડ રૂપિયા આપ્યા છે, હું આ વર્ષની વાત કરી રહ્યો છું. રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગો માટે પણ, અગાઉની સરકારના પાંચ વર્ષમાં કર્ણાટકને કુલ રૂ. 6000 કરોડ આપવામાં આવ્યા હતા. પરંતુ, આ 9 વર્ષમાં અમારી સરકારે કર્ણાટકમાં દર વર્ષે 5 હજાર કરોડનું રોકાણ કર્યું છે. ક્યાં 5 વર્ષમાં 6 હજાર કરોડ, ક્યાં દર વર્ષે 5 હજાર કરોડ!
સાથીઓ,
અપર ભદ્રા પ્રોજેક્ટની લાંબા સમયથી માંગણી પણ અમારી સરકાર પૂરી કરી રહી છે. આનાથી તુમાકુરુ, ચિકમગલુર, ચિત્રદુર્ગ અને દાવંગેરે સહિત મધ્ય કર્ણાટકના મોટા દુષ્કાળગ્રસ્ત વિસ્તારોને ફાયદો થશે, મારા ખેડૂતોનું સારું થવાનું છે. વિકાસની આ નવી ગતિ કર્ણાટકનું ચિત્ર ઝડપથી બદલી રહી છે. તમારામાંથી જે લોકો દિલ્હીમાં રહે છે, તેઓ ઘણા સમયથી તમારા ગામની મુલાકાતે નથી આવ્યા, જ્યારે તમે ત્યાં જશો તો તમને આશ્ચર્યની સાથે સાથે ગર્વ પણ થશે.
સાથીઓ,
દિલ્હી કર્ણાટક સંઘના 75 વર્ષ આપણા માટે જ્ઞાનના વિકાસ, સિદ્ધિ અને વિકાસની ઘણી મહત્વપૂર્ણ ક્ષણો લઈને આવ્યા છે. હવે આગામી 25 વર્ષ વધુ મહત્ત્વના છે. તમે અમૃત કાળ અને દિલ્હી કર્ણાટક સંઘના આગામી 25 વર્ષમાં ઘણા મહત્વપૂર્ણ કાર્યો કરી શકો છો. તમે જે બે બાબતો પર ધ્યાન કેન્દ્રીત કરી શકો છો તે છે - કાલીકે મટ્ટુ કાલે. એટલે જ્ઞાન અને કલા. જો આપણે કાલીકેની વાત કરીએ તો જાણીએ કે આપણી કન્નડ ભાષા કેટલી સુંદર છે, તેનું સાહિત્ય કેટલું સમૃદ્ધ છે. સાથે સાથે કન્નડ ભાષાની બીજી વિશેષતા પણ છે. આ એવી ભાષા છે જેના વક્તાઓ વચ્ચે વાંચનની આદત ખૂબ જ મજબૂત છે. કન્નડ ભાષાના વાચકોની સંખ્યા પણ ઘણી વધારે છે. આજે, જ્યારે કન્નડમાં એક સારું નવું પુસ્તક બહાર આવે છે, ત્યારે પ્રકાશકોએ તેને થોડા અઠવાડિયામાં ફરીથી છાપવું પડે છે. કર્ણાટકમાં જે નસીબ છે તે અન્ય ભાષાઓ પાસે નથી.
તમારામાંથી જેઓ દિલ્હીમાં રહેતા હોય તેઓ જાણતા હશે કે તેમના મૂળ રાજ્યની બહાર રહેતી નવી પેઢી માટે ભાષાની મુશ્કેલીઓ કેટલી વધી જાય છે. તેથી, જગદગુરુ બસવેશ્વરના શબ્દો હોય, કે હરિદાસના ગીતો હોય, કુમાર વ્યાસ દ્વારા લખાયેલ મહાભારતનું સંસ્કરણ હોય કે કુવેમ્પુ દ્વારા લખાયેલ રામાયણ દર્શનમ હોય, આ વિશાળ વારસાને આગામી પેઢીના લોકો સુધી પહોંચાડવો ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. મેં સાંભળ્યું છે કે તમે પુસ્તકાલય પણ ચલાવો છો. તમે નિયમિતપણે સ્ટડી સર્કલ સત્રો, સાહિત્યને લગતી ચર્ચાઓ જેવા અનેક કાર્યક્રમોનું આયોજન કરો છો. તેને વધુ અસરકારક બનાવી શકાય છે. આની મદદથી તમે દિલ્હીના કન્નડીગના બાળકોને કન્નડમાં વાંચવાની ટેવ વિકસાવવામાં મદદ કરી શકો છો. આવા પ્રયત્નોથી કાલીકે અથવા જ્ઞાનનો ફેલાવો દિલ્હીના કન્નડ લોકો તેમજ અન્ય લોકોને અસર કરશે - કન્નડ કાલિરી એટલે કે કન્નડ અને કન્નડ કાલિસિરી એટલે કે કન્નડ શીખવવામાં બંનેને મદદ કરશે.
સાથીઓ,
કાલીકેની સાથે સાથે કર્ણાટકે પણ કલાના ક્ષેત્રમાં અસાધારણ સિદ્ધિઓ હાંસલ કરી છે. હું આભારી છું કે આટલા ટૂંકા ગાળામાં મને આ કાર્યક્રમમાં સમગ્ર કર્ણાટકની સાંસ્કૃતિક મુલાકાત લેવાની તક મળી. કર્ણાટક શાસ્ત્રીય કલા અને જનપદ કલા બંનેમાં સમૃદ્ધ છે. કંસલેથી લઈને કર્ણાટિક સંગીતની શૈલી સુધી, ભરતનાટ્યમથી લઈને યક્ષગાન સુધી, કર્ણાટક કલાનું દરેક સ્વરૂપ આપણને આનંદથી ભરી દે છે. દિલ્હી કર્ણાટક સંઘે વર્ષોથી આવા અનેક કાર્યક્રમોનું આયોજન કર્યું છે. પરંતુ હવે આ પ્રયાસોને આગલા સ્તર પર લઈ જવાની જરૂર છે. હું વિનંતી કરું છું કે ભવિષ્યમાં જ્યારે પણ કોઈ કાર્યક્રમ હોય, ત્યારે દરેક દિલ્હી કન્નડ પરિવારે તેમની સાથે બિન-કન્નડ પરિવારને સામેલ કરવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ. જેથી કરીને તેઓ કર્ણાટકની ભવ્યતાના સાક્ષી બની શકે અને કર્ણાટકની સમૃદ્ધ કલાઓનો આનંદ માણી શકે. કન્નડ સંસ્કૃતિ દર્શાવતી કેટલીક ફિલ્મો બિન-કન્નડ લોકોમાં પણ ખૂબ લોકપ્રિય બની છે. તેનાથી કર્ણાટકને જાણવા અને સમજવાની લોકોની ઉત્સુકતા વધી છે, આપણે આ જિજ્ઞાસાનો ઉપયોગ કરવો પડશે. ઉપરાંત, મને તમારી પાસેથી વધુ એક અપેક્ષા છે. કર્ણાટકના કલાકારો, પ્રબુદ્ધ લોકો જે અહીં આવ્યા છે, તમારે દિલ્હીમાં નેશનલ વોર મેમોરિયલ, પીએમ મ્યુઝિયમ અને કર્તવ્યપથ જેવા સ્થળોની મુલાકાત અવશ્ય લેવી જોઈએ, પછી જ પાછા જવું જોઈએ. તમને ઘણું બધું જોવા મળશે જે તમને ગર્વથી ભરી દેશે. તમને લાગશે કે આ વસ્તુઓ ઘણા સમય પહેલા થઈ જવી જોઈતી હતી. હું ઈચ્છું છું કે તમે તમારા અનુભવો અહીં કર્ણાટકના લોકો સાથે શેર કરો.
સાથીઓ,
હાલમાં, વિશ્વ ભારતની પહેલ પર 'બાજરીનું આંતરરાષ્ટ્રીય વર્ષ' ઉજવી રહ્યું છે. કર્ણાટક ભારતીય બાજરો એટલે કે સિરી ધાન્યનું મુખ્ય કેન્દ્ર રહ્યું છે. તમારા શ્રીઅન્ના-રાગી કર્ણાટકની સંસ્કૃતિનો પણ એક ભાગ છે અને તમારી સામાજિક ઓળખ પણ છે. આપણા યેદિયુરપ્પાજીના સમયથી કર્ણાટકમાં 'સિરી ધન્ય'ના પ્રચાર માટે પણ કાર્યક્રમો શરૂ કરવામાં આવ્યા હતા. આજે આખો દેશ કન્નડીગના માર્ગે ચાલી રહ્યો છે, અને બરછટ અનાજને શ્રી અન્ના કહેવા લાગ્યો છે. આજે જ્યારે આખી દુનિયા શ્રીઆનાના ફાયદા અને તેની જરૂરિયાતને સમજી રહી છે ત્યારે આવનારા સમયમાં તેની માગ પણ વધવાની છે. તેનાથી કર્ણાટકના લોકોને, કર્ણાટકના નાના ખેડૂતોને ઘણો ફાયદો થવાનો છે.
સાથીઓ,
2047 માં, જ્યારે ભારત એક વિકસિત રાષ્ટ્ર તરીકે તેની સ્વતંત્રતાના 100 વર્ષ પૂર્ણ કરશે, ત્યારે દિલ્હી-કર્ણાટક સંઘ પણ તેના સોમા વર્ષમાં પ્રવેશ કરશે. પછી ભારતના અમરત્વના ગૌરવમાં તમારા યોગદાનની પણ ચર્ચા થશે. હું ફરી એકવાર આ ભવ્ય સમારોહ માટે આપ સૌને ખૂબ ખૂબ શુભેચ્છા પાઠવું છું અને 75 વર્ષની આ સફર માટે, હું આદરણીય સંતોનો પણ હૃદયપૂર્વક આભાર વ્યક્ત કરું છું કે આદરણીય સંતોએ અમારી વચ્ચે આવીને અમને બધાને આશીર્વાદ આપ્યા, અમને બધાને પ્રેરણા આપી. આદરણીય સંતોના આશીર્વાદ મેળવવાનું સૌભાગ્ય મને મળ્યું એ બદલ હું ગર્વ અનુભવું છું. હું ફરી એકવાર તમારા બધાનો હૃદયના તળિયેથી આભાર માનું છું. મારી સાથે કહો ભારત માતા કી – જય, ભારત માતા કી – જય, ભારત માતા કી – જય!
